driedaagse veldtocht van de jazz
ekt rond dertigduizend bezoekers
\rthsea Jazz Festival:
LEIDSE COURANT
MAANDAG 13IULI1981 PAGINA 5
BERT JANSMA Foto's: MILAN KONVALINKA
|1AG Het is ergens over tweeën 's nachts en
Igse Congresgebouw met omgeving ligt erbij
it een historische veldslag heeft plaatsgehad,
ikanten hebben bun strijd gestreden. En - sa-
it Paul Acket gewonnen. Want de driedaagse
bt van de jazz, in de wandeling North sea Jazz
u(l geheten, heeft dan tóch, zoals het moest, om
U de dertigduizend bezoekers getrokken. De
le strijders zijn al op weg naar huis. Blues-
Jimmy Witherspoon weet niet meer te melden
i amechtig „Ik ben moe". Zelfs klarinettist
cott, de meest flamboyante verschijning van
I IJ val met dan weer een baseballpetje dan weer
1anse hoed op zijn Koyak-hoofd met grijze to-
baardgeeft zich gewonnen. Hij heeft zojuist
eerzame en alleenzittende echtgenote verze-
11 muzikanten betere mannen zijn omdat ze
maken, maar verdwijnt toch maar alleen,
fles Spa-water aan de lippen, in de lift van het
hotel. Daar bespreken kluitjes Amerikaanse
de volgende bestemmingen alweer. Zij en het
n r laten een onvoorstelbare puinhoop achter die
n gewone energie door de mensen van het Con-
>ouw wordt aangepakt Hun proviand voor de
e&gse - maakt keukenmeester Jan Willem Pal-
VY gewoontegetrouw bekend - heeft dan ook be
dt 50.000 sandwiches, 36.000 glazen bier, 55.000
vil van hetzelfde nat, 35.000 saté-stokjes, 16.000
rfrisdrank, 25.000 glazen wijn, 5.000 glazen ster-
ijdi*, 2.500 koteletten. 4.000 kippen, 2.500 porties
en 7.000 zoute haringen. Plastic en papier
verpakking worden tot schrikbarende bergen
feveegd. Het is voorbij. Op weg naar deze tekst
'n\w verslaggever nog het laatste gerommel van
Zd-chauffeur over Paul Acket's weeën van enige
nieerder. „Ik baal m'n taxi-beugel echt niet van
lgen voor meneer Acket" Het is niet meer be-
oelfc Om en nabij de honderd uren jazz zitten er
ikp, met een serie unieke concerten en een hele-
roféds waarvoor we op z'n minst weer een jaar
Dj wachten, tot een zevende Northsea Jazz Festi-
;orp immense tent op bet grasveld buiten is een
succes gebleken, de daktent op de hoge patio
~~>t Congresgebouw was dat al. Mocht er ooit
Congresgebouw meer zijn, dan kan Paul Acket
elk geval zeker van zijn dat hij met een tenten-
Sook een héél eind komt
genote uit het land van dé rijzende zon komt. In een
lang nummer improviseert hij via Japans aandoende
ioonvallen en met de klassieke aanzetten van de oos
terse fluit. Er klinkt geen cliché en de vier scherp op
elkaar lettende muikanten brengen jazz van de boven
ste plank.
Fiets gestolen
Tijdens babbeltjes met bekenden onderweg van zaal
naar zaal in het Congresgebouw, kom je steeds weer
tot de ontdekking dat iedereen zijn eigen festival ziet.
Je moet je oren dicht houden voor je buurman die
■verlekkerd kwijt wil dat hij net iets goed, moois of
geks gezien, terwijl jij net even een broodje naar bin
nen hebt geslagen. Want als je niet oppast, vergeet je
dat mooie spoorboekje van te bezoeken evenementen
dat je thuis gemaakt hebt, en begin je aan een gulzige
zwerftocht die onbevredigend blijft. Je ziet dingen
half, iets dat bovendien in de hand gewerkt omdat
laat op de avond (zaterdag en zondag) concerten uitlo
pen, ook al omdat Acket c.s. improviserend oplossin
gen moeten vinden voor programmaveranderingen.
Het zijn er in feite niet zoveel, al hoor je achteraf dat
de musici van de Nederlandse bluesgroep Flavium
wat geprikkeld zouden zijn omdat een van hun twee
concerten uitvalt. Er gebeurt tijdens drie avonden zo
veel, en de organisatie wordt voor zoveel instant-pro
blemen gesteld, dat de mantel der liefde wat dat be
treft maar groot moet zijn. Wat dacht u van een plot
seling in het festival opduikende groep „vrije musici"
uit Rotterdam die de Toneelzaal willen bezetten. Ze
worden met zachte drang van het podium gehaald, en
krijgen nota bene de gelegenheid buiten onder de lui
fel van het gebouw een concert te geven. Apparatuur
wordt voor hen neergezet en ingeschakeld, maar voor
de wat ongenuanceerde geluidshoop die de groep pro
duceert zijn maar een handjevol mensen te vinden.
Die krijgen een stencil toegestopt met als vette kop
„Dit is het laatste Northsea Festival" en daar onder in
kleine letters „als het aan ons ligt". Ik denk dat bij
heel wat andere festivals een rel was geworden. Een
van de kleinere ongemakken die organisator Paul Ac
ket te verduren had: De hem vorig jaar door de Avro
geschonken fiets waarmee hij van het Congresgebouw
naar het Bel Air hotel placht te pendelen werd gesto
len.
Goedgeslaagde gillen
Schattingen van de bezoekersaantallen beliepen voor
de vrijdag tot zevenduizend, voor de zaterdag tot te
gen de vijftienduizend en voor de zondag achtduizend.
Vooral de zaterdag bleek nog meer dan gewoonlijk
een topper. Er lijken meerdere redenen voor: Het pu
bliek koopt niet meer zó gemakkelijk een passepartout
voor drie dagen en neemt een kaart voor één dag. Bo
vendien bracht die zaterdag een aantal commerciële
hits en een breed scala aan muziek waarbij jong en
oud aan hun trekken kwamen. Hits waren o.a. de
twee concerten van zanger Al Jarreau en de beide
voorstellingen van James Brown. Maar wat een ver
schil: Al Jarreau levert gelikt, ontspannen, maar ra
zend knap een soort goochelnummer-met-de-stem,
waarbij hij zelfs een hele drumsolo via zijn stemban
den vertolkt. Het is een mengsel van pop en jazz, ge
bracht door een stel voortreffelijke jonge muzikanten.
Het eerste concert van James Brown brengt een hele
PW A-zaal tot opstand. Brown, bijgenaamd „Godfather
of Soul", laat zich begeleiden door een in grijze pak
ken met vest en rode overhemden gestoken musici die
Brown: Goedgeslaagde gillen.
'f het enorme zeildoeken gevaarte dat driedui-
nan kan herbergen (en dat dan ook voortdurend
■^brengt pianist Herbie Hancock zaterdagavond
an de allermooiste concerten. De tent is stamp-
et publiek maant zichzelf tot orde door een ge-
eerd „zitten, zitten" en dan blijkt in die immense
e, met een berg versterkingsapparatuur toch een
lus subtiel concert te kunnen plaats vinden,
ick zelf speelt alleen akoestische piano, heeft as-
:ie van de zwaar zingende basslagen van Ron
r, het uitgekiende drum werk van Tony Williams
mgt als verrassing de jonge trompettist Wynton
lis. In Den Haag was Marsalis al te horen via
lakey's Jazz Messengere een half jaar geleden, en
lofte van toen blijkt helemaal bewaarheid. Een
Uwe vergelijking: Marsalis' spel is een kruising
de snelheid van een jonge Freddie Hubbard en
in van Miles Davis. Hancock heeft er zin in en
ontspannen: "Wat een lekker enthousiast pu-
Daar hou ik van." En als er applaus komt bij de
mdiging van Wayne Shorter's (vroeger musice-,
bij zijn groep) compositie Nefertiti, grijnst hij:
e vinden Wayne Shorter goed? Ik ook". Nog zo'n-
concert leveren de Japans-Amerikaanse pianis-
Ihiko Akiyoshi met haar fluitspelende man Lew
kin. Op het dakterras brengt zij harmonisch en
ch sterk en inventief werk in een aantal stan-
maakt een aantal spannende „chases" met de
'landse drummer Johnny Engels, terwijl uit Lew
Jpins fluitspel duidelijk te horen is dat zijn echt-
„Mexican revolu
tion": Jazz In
Pancho Villa-ver
momming.
Topconcert
van
Herbie
Hancock
hun licht onder de korenmaat van gladde arrange
menten moeten verstoppen en van die vervelende dis
co-pasjes moeten maken. Hun leider mag alsmaar in
de microfoon brullen dat Jams Brown, of Dzjee Bie,
komt, maar Dzjee Bie laat op zich wachten. Orkestle
den die even niets te doen hebben, zijn duidelijk gein-
strueerd het publiek tot meeklappen te manen en
doen dat routineus, even later komt een drietal dames
zingend uitstel bepleiten voor Brown, maar dan vindt
de zaal het zat. Hun oude nummers worden uitge
jouwd en het zaallicht moet er zelfs voor aan. Tijdens
het tweede concert wordt de solo van de dames haas
tig geschrapt en mogen ze ook als begeleidingsgroepje
nauwelijks hun mond meer open doen. James Brown
blijkt zichzelf overleefd te hebben: Een kleine in een
vreselijk oranjepak gestolen engerd, die nog enige
snelle danspasjes in huis heeft, onder zijn blote bore-
tpartij een nauwelijks weggedrukte buik bezit en al
leen goedgeslaagde gillen in huis heeft. Het publiek is
matig enthousiast en het heeft gelijk. Maar niet altijd.
Aangezien het salsa-orkest van Eddie Palmieri afzeg
de, moest Acket op de zaterdagavond als noodoplos
sing een combinatie brengen van de groep van Mongo
Santamaria en het salsa-orkest van Ray Barretto. Con
ga-meester Santamaria brengt subtiele, mooie jazz op
basis van latijns-amerikaanse ritmes. Maar geen pure
salsa, en vooral het donkere deel van het publiek
wordt nogal ongedurig. Ray Barretto wordt dan ook
juichend ontvangen, maar al zit de muziek van de wat
slungelige, bebrilde leider, best stevig in elkaar, muzi
kaal halen zijn eenkennige ritmes het niet bij het veel.
gevarieerdere werk van Santamaria. Die mag het zon
dags alleen overdoen in de Carrousselzaal. Voor een
publiek dat hem wel alle eer geeft en uitgebreid aan
het deinen en dansen slaat.
Pancho Villa-outfit
Nog meer toppers. Oscar Peterson uiteraard. Al is er
i-ldy Waters: Bezoekers barsten de immense tent uit.
Al Jarreau: Drumsolo vla de stem
banden.
Herbie Hancock
(plano) en Wyn
ton Marsalis
(trompet): Fabu
leus concert.
geen spatje nieuws meer aan zijn muziek, het blijft een
uiterst muzikale, onstpannen race over de toetsen,
weer gesteund door topbassist Nils Henning Oreted
Petereen. Het leuke is dat de grote Canadees Peterson
zelf steeds weer lijkt te genieten van z'n werk. De
Duitse trombonist Albert Mangelsdorf houdt in z'n
eentje tweemaal de Toneelzaal stil met zijn merkwaar
dige spel waarin hij onder- en boventonen laat mee
klinken en zo bijna akkoorden lijkt te spelen in een
blues, een aantal eigen nummers en in Ellingtons
„Creole Love call". Fascinerend. Grappig is de tot nu
toe onbekende groep van de naar Mexico verhuisde
Amerikaan Larry Russel, The Mexican revolution. Hij
en zijn mannen zijn gestoken in een Pancho ViUa-ach-
tige outfit, compleet met sombrero's en de patroonrie-
men over de borst. Ze brengen in navolging van de
salsa-successen, op klassieke Mexicaanse hits geaspi
reerde jazz. Er vallen nog teveel gaten in de arrange
menten, bop en latijns versmelten niet altijd even best,
maar de heren met valse snorren gaan enthousiast
door. Voor Muddy Waters komt zoveel publiek naar
de buitentent dat er geen hond, ondergetekende even
min, meer bijkon. Archie Shepp levert zijn merkwaar
dig humeurige solo's waarin hij een aantal ,jazz-stan-
dards" bijna uitwringt, al wordt hij naar de kroon ge
stoken door een voortreffelijke, voorlopig nog onbe
kend gebleven, nieuwe trompettist Shepp zal later tij
dens een van de jamsessions op een podium staan met
accordeonist Johnny Meijer. Een merkwaardige com
binatie van een kritische en ongemakkelijke zwarte
muzikant en een onvervalste Amsterdammer, die ooit
als jazzmuzikant begon, maar jarenlang de muziek
verzorgde in de Amsterdamse bar Pigalle (als ik het
wel heb) bij het Rembrandtplein. Wat de saxofoniste
Rosa King niet aan grote kwaliteiten heeft, compen
seert ze door een ongelooflijke inzet en enthousaisme.
Ze kan zich bijkans laten wegdragen na uitputtend
vocaal en instrumentaal werk.
Benen van Sarah
Al ontbreekt de gouden, oude Count, de Basie Alumni
band houdt in elk geval zijn naam hoog met een aan
tal grote vakmensen die stuk voor stuk in Basie's or
kesten hebben gebivakkeerd. De echte pep is er een
beetje af, maar het aardige is dat ieder met een eigen
nummer aan komt dragen: De met tropenhelm getooi
de trombonist Al Grey („the last op the big plungers"
noemt leider Clark Terry de met demper blazende
Grey), trompettist Joe Newman (met een gemoderni
seerde Struttin' with some barbecue), saxofonist
Buddy Tate (Jumpin' at the Woodside), en meer „old
soldiere" die niet mogen vervagen. De zondag brengt
twee grote vocalisten op het podum: Sarah Vaughan
en Mel Torme. Sarah Vaughan mag dan een beetje ou
der zijn en er vaker bij gaan zitten („Om m'n benen te
laten zien" zegt ze zelf), haar zang is nog altoijd van
een weergaloze soepelheid en een vakmanschap. Ge
stoken in een jurk met de kleur van een groene gif
wolk, doorspekt ze haar concert met veel humor, zingt
de televisie-cameraman toe dat hij zijn lens op de bas
sist moet richten als die een solo gaat nemen, en wan
neer ze tijdens het concert een enkel bloemetje krijgt
aangeboden, zegt ze: „Oké, geef maar. Ik heb liever
nu bloemen dan straks." Mei Tormé is ook al geen
jonge god meer, zijn jasje sluit strak om een gevuld
middel, maar zingen kan hij nog. Hij „scat" dwars
door alle nummers heen, met o.a. een hommage aan
Ella Fitzgerald, laat de Avro big band-solisten eerst
verwoed zoeken in de pakken arrangementen op de
lezenaars, en gaat uiteindelijk voornamelijk verder
met eigen trio. Typisch Amnerikaans „showmanship",
maar nog wel puur muzikaal.
Het zesde Northsea Jazz Festi
val zit er weer op voor bon
derden musici, dertigduizend
bezekers en een toren van ba-
bel van journalisten uit Ja
pan, Zweden, Joegoslavië,
Portugal, Canada, de Verenig
de Staten, Italië, India,
Frabnkrijk, België, Engeland,
Australië en HawaL De BBC
en een Amerikaans station
waren er om poolshoogte te
nemen voor een co-produktie
volgend jaar onder de titel
„The anatomy of a festival"
en er zullen weer diverse pla
ten uitkomen die de afgelopen
drie dagen zijn opgenomen.
Het bewijst nog eens de trek
kracht van dit festival, dat
maar niet verloren moest
gaan. En alle respect voor de
meer dan zevenhonderd mede
werkers, die hun gevoel voor
humor vaak overduidelijk
wisten te bewaren. Zoals die
jongen aan de deur die on
zichtbare stempels uitdeelde
aan wie bet Congresgebouw
even verliet, en die zijn klan
ten meteen liet weten of ze
zich wel goed gewassen had
den. Was dat niet zo, dan viel
onder zijn controlelicht niet
alleen bet laatste zondag
stempel te zien, maar ook bet
stempel van de vorige dag.
Hij mag blijven. Evenals het
Northsea Jazz Festival
Lew Tabackln door echt*-
genote Toshlko Akiy
oshi Japans geïnspireerd.
Slotavond
Kurt Thomas
Stichting
De welgekozen term „Slot
avond" ter afsluiting van de
twee weken durende studie
dagen voor Koordirigenten
en koorzangers, heeft sinds
er met het stopzetten van de
subsidie is gedreigd een
sombere bijbetekenis gekre-
Êen. Zou het werkelijk denk
aar zijn dat dit instituut,
dat zich in zeventien cursus
jaren een vaste plaats in het
muziekleven heeft verwor
ven, noodgedwongen gaat
verdwijnen?
In een volle Oude Kerk in
Scheveningen was veel pu
bliek samengekomen, onder
wie een aantal mensen die
deze cursus vanaf het begin
heeft begeleid, om te luisteren
en te kijken slagtechniek
laat zich ook bekijken wat
er onder leiding van Jan Eel-
kema en de andere docenten
dit jaar met de cursisten was
bereikt. Vijfentachtig waren
het er met een gemiddelde
leeftijd van 24 jaar, komende
uit het hele land en ook uit
België en zelfs Duitsland. Zij
waren als steeds opgedeeld in
vijf groepen, van beginners tot
vergevorderden. De eerste
twee groepen waren ook ieder
zelf als koor vertegenwoor
digd, een geselecteerd koor
van buitenstaanders vormde
het kamerkoor van de „a ca-
pella" groep, terwijl de beide
groepen die met koor en or
kest werken de beschikking
hebben over een groot koor
waarin, naast alle cureusten,
ook nog een vijftigtal Haagse
koorleden zitten.
Traditioneel werd de avond
geopend door een vijfde koor,
namelijk mannen die Grego
riaanse gezangen gedragen
zongen en daarmee de basis
van de hele koorzangtraditie
duidelijk onderstreepten. Zes
tien cursisten dirigeerden ge
durende ruim twee en een
half uur een programma van
overwegend religieuze muziek.
In twee weken kunnen geen
wonderen gebeuren en er
wordt ook niet bewust naar
een concert toegewerkt, maar
veeleer getoond waar men
mee bezig is geweest en hoe
ver men daarmee is. Het is
dan ook interessant om te zien
hoe een beginnend cursist met
zijn materiaal omgaat en hoe
veel meer greep een gevorder
de die ook andere jaren reeds
meedeed, op de materie heeft.
Een goed voorbeeld van die
laatste categorie was Homero
Ribeiro de Magalhaes, die in
psalmen van Martin en delen
van Gounods Faust, veel meer
kleur, uitdrukking en bewe
ging in koor en orkest wist te
brengen dan veel van zijn
voorgangers. Het programma
was overwegend traditioneel
en de interpretatie met langza
me tempi en weinig contrast
werking geeft in veel gevallen
meer de indruk van een „zoe
ken naar", dan een afgerond
artistiek resultaat Maar dat
mag ook op zo'n avond. Dat
neemt niet weg dat aan de dic
tie over het algemeen te wei
nig zorg was besteed.
Een speciale vermelding ver
dient tenslotte de 22-jarige ba
riton Frank Pondman, wiens
ruime stemmiddelen bij dit
eerste openbare optreden een
grote indruk maakten. Trou
wens, de overige solisten
mochten er ook wezen. De in
strumentale begeleiding van
het Utrechts Begeleidingsor
kest en het Gewestelijk orkest
had een wisselend niveau,
maar bloeide tegen het eind
hoorbaar op.
BESIER
Toestand rock
ster Jerry Lee
Lewis zeer kritiek
Memphis, Tennessee (AP)
De beroemde rock-and-roll-
zanger Jerry Lee Lewis, die al
sinds de jaren vijftig onver
moeibaar een stempel op de
moderne muziek drukt, heeft
vrijdagnacht voor de tweede
maal in tien dagen een maago
peratie ondergaan. Daarna is
Lewis op de intensive care-af-
deling van het ziekenhuis in
Memphis opgenomen, waar hij
een verdere behandeling on
dergaat.
Volgens een woordvoerster
van het ziekenhuis is zijn toe
stand kritiek. Eerder zouden
de artsen hebben verklaard
dat de populaire 45-jarige zan
ger 50 procent kans heeft om
het ziekenhuis levend te ver
laten.
Op 30 juni werd Jerry, bijge
naamd „The Killer", voor de
eerste maal geopereerd aan
een maagperforatie. Hij was
schijnbaar herstellende, maar
een plotselinge koorts wees uit
dat een infectie zijn ingewan
den had aangetast
Jerry's ex-vrouw Myra ver
gaarde na een bezoek aan hei
ziekenhuis dat „hij het nog
niet heeft opgegeven. Hij
vecht en ik denk dat hij het
zal halen".
Zanger
Boney M
gaat trouwen
Belgrado - Bob Farell, de zan
ger van de disco-groep „Boney
M", gaat op 1 augustus trou
wen in de Joegoslavische stad
Skoplje. Zijn geliefde is de 18-
jarige Joegoslavische Jasmin
Chaban. Het huwelijk zal op
film worden vastgelegd door
twee televisieteams, een uit
Londen en een uit Hannover.
