Wat moeten we vader
\nóu weer geven.
Ergerlijke waanzin van
egisseur Jan Decorte
Horloge
Heggeschaar
Gijsbrech t door
Carel Briels terug
in Stadsschouwburg
Weg vlek
Opvangzak
Fristank in de auto
snij \fNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 17 JUNI 1981 PAGINA 9
AMSTERDAM Na een on
derbreking van dertien jaar
zal Vondels Gijsbrecht van
Aemstel op 1, 2 en 3 januari
weer worden opgevoerd in de
Amsterdamse Stadsschouw
burg, nu onder regie van Carel
Briels. Dit betekent een her
stel door particulier initiatief
van een ruim 300-jarige
nieuwjaarstraditie, die in 1969
met een laatste serie van de
toenmalige Nederlandse Co-
medie werd afgesloten. Daar-
kunst en
kunstenaars
Het vrijdagavondconcert in
de Kloosterkerk, Lange Voor
hout Den Haag, wordt op 19
juni gegeven door Kees Ro-
senthart, organist van de
Waalse Kerk te Haarlem, en
Hans Roerade, hoboïst bij het
Residentie-Orkest. Vertolkt
worden orgelwerken van Bux-
tehude, Reincken, Stanley,
Böhm en Bach. In sonates van
Besozzi en Telemann laten or
ganist en hoboïst zich samen
horen.
Het Bethel Kleinkoor o.l.v.
Hans Jansen concerteert op
vrijdagavond a.s. in de Abdij
kerk te Loosduinen m.m.v.
Dick Troost orgel. Uitgevoerd
worden werken van Kuhnau,
Purcell, Ford, Scheidemann,
Spey, Hassler, Schein, Schtlt-
zen Torner en van de 20e-eeu-
wers Pepping, Reda, Stroh-
bach en Micheelsen.
AMSTERDAM De Pia
nist en componist Cor Le-
maire is op 73-jarige leeftijd
in het Wilhelminagasthuis
in zijn woonplaats Amster
dam overleden.
Lemaire kwam in 1923 hij
zat toen nog op het conserva
torium in dienst van het to
neelgezelschap van Herman
Bouber, waarvoor hij de mu
ziek tussen de bedrijven ver
zorgde.
Tien jaar later stapte Lemaire
over naar het cabaretgezel
schap van Louis Davids, waar
in ook Wim Kan speelde. Met
Kan en diens vrouw Corry
Vonk maakte Lemaire een
tournee naar Indië. Tijdens die
na heeft Carel Briels de Gijs
brecht op Nieuwjaarsdag van
1974 en 1975 voor het voetlicht
gebracht in de Westerkerk en
dit jaar in de Nieuwe Kerk te
Amsterdam.
De rol van Gijsbrecht zal op 1
januari nog eenmaal worden
vertolkt door de dan 72-jarige
Johan Schmitz, die in zijn
loopbaan veel heeft bijgedra
gen tot de Vondel-traditie. De
andere dagen zal een jongere
acteur de rol overnemen.
In het Rijksmuseum Meer-
manno Westreenianum,
Prinsessegracht 30 Den Haag,
wordt van 19 juni t/m 28 au
gustus onder de titel 'Schrift,
Beeld en Bijbel' een tentoon
stelling gehouden van het
werk van de tekenares en cal-
ligrafe Malla Carl uit Jeruza
lem.
Galerie Mokum, OZ Voor
burgwal 334 Amsterdam, ex
poseert van 19 juni tot 15 juli
werk van Max Ferguson, Guus
Hellegers en Frank Premsela.
American Graffiti, Beren-
straat 30 Amsterdam, houdt
van 19 juni t/m 19 september
een zomertentoonstelling van
originele Amerikaanse gra
fiek. Er zijn etsen, litho's en
collages van Dine, Warhol,
Christo, Oldenburg, Rauschen-
berg, Estes, Le Wit, Close,
Katz, Mangold, Rosenquist,
Johns, Lichtenstein, Stella en
andere vooraanstaande Ameri
kaanse kunstenaars. Ook olie
doeken, tekeningen en ge
mengde media werken van
Palozollo, Fink, Porter en Phi
lips.
rondreis werd het drietal ge
vangen genomen door de Ja
panners.
Na zijn terugkeer in Neder
land, in 1946, bleef Lemaire
tot 1952 werken bij Wim Kan
en zijn vrouw. Daarna werd
hij free-lancer.
Hij schreef o.m. de muziek
voor Albert Mols ballet „Pi-
nocchio,,, bij Shakespeares
„Midzomernachtsdroom" in
opdracht van de Nederlandse
Comedie en bij Kees Brusses
film „Kermis in de regen".
Ook werkte Lemaire mee aan
raddioprogramma's als „Ar
tiestencafé" en „De familie
Doorsnee".
Limoentjes Brandewijn een nieuw aperitief
natuurzuiver en fascinerend van smaak
Boomsma, een kleine Heerlijk met een brokje ijs.
distilleerderij in Leeuwarden wat tonic of in een longdrink.
importeert uit het Caribisch
gebied wilde limoenen cn
Zoals de vlierbessen genever
van Boomsma, is Limoentjes
mengt het sap ervan, volgens Brandewijn natuurzuiver en
een bepaald recept met
natuurzuivere brandewijn.
Het resultaat is een
fascinerende drank, iets
kruidig en bijzonder lekker.
zonder kunstmatige smaak- en
kleurstoffen. Volgens
Boomsma hebben al veel
slijters Limoentjes Brandewijn
in huis en dat is een goed teken.
Cor Lemaire overleden
TÊlARIA MAGDALENA
iNFRIEDRICH HEBBEL
/oor Moederdag weten de meeste Ne
derlanders nog wel een cadeautje te be
denken. Trouwens, moeder is vaak al
heel blij met een bosje bloemen, een lek
ker geurtje of een lekker snoepje (mits
niet aan de lijn doetMaar voor
vader wordt het vaak moeilijker. Vader
jzegt vaak: Ik weet het niet hoor. Vader
zegt vaak: Ik heb alles .al. En dan wordt
er onvermijdelijk gezocht in het assorti
ment sigaren, bij de afdeling overhem
den -of de stand met stropdassen. Waar
om niet eens gekeken bij de terreinen
die vaders hobbies bestrijken of daaraan
grenzen
Is vader een hartstochtelijk visser, dan
zou hij wel eens kans lopen in zijn laar
zen flink last te krijgen van zwetende
voeten. En die kunnen nu eens met suc
ces bestreden worden door speciale in
legzolen. Die houden de bacteriën - die
de geur veroorzaken, in bedwang. De ty
pes van Scholl Deodorant kan men in de
schoenen laten liggen, ook als ze niet ge
dragen worden. Ze geven een maximale
bescherming en kosten bij drogisten,
schoenwinkeliers e.d. 7,95 per paar.
In plaats van het geven van
de traditionele stropdas, zou
het middel „vuilstof-vlek-
kenstof" een aardig ideetje
zijn, om b.v. de vlekken op
die-das-in-de-kast weg te
werken. Het gaat om een
nieuw produkt (bij de drogis
terij) dat de vlekken feilloos
verwijdert en ook de hemel
van de auto - na een schoon
maakbeurt met de bekende
middeltjes - enkele maanden
helder houdt al wordt er nog
zo zwaar gerookt. Het vlek
ken verwijderingsmiddel
kost per flacon 24,82 en is
goed voor 8 kostuums, 150
stropdassen en 2 auto's.
Hang op die kwast
Wat „kleinere" (goedkopere)
attenties zijn: een ronde gla
zen pot met een ophangsys-
teem voor zes kwasten van
verschillend formaat. De pot
is luchtdicht af te sluiten. Na
dat de kwasten goed schoon
zijn gemaakt kunnen ze in de
met water gevulde pot ge
hangen worden. Ze blijven
soepel en worden gegaran
deerd niet hard. Prijs: onge
veer 8,- en verkrijgbaar in
hobbyzaken e.d.
,ik: Maria Magdalena door Friedrich
3bel. Productie: Kaaitheater Brussel,
[ie en vertaling: Jan Decorte. Decor
tostuums: Gero Troike. Belangrijkste
len: Meester Anton/Senne Rouffaer,
vrouw/Lucienne De Nutte, Klara,
dochter/Bea Rouffaer, Karl, zijn
n/Jan Devos, Leonhard/Bert André.
den: 16/6, Kon.Schouwburg Den Haag.
laar ook: 17/6, 20.15 u. Amsterdam,
•ine Komedie: 18/6 t/m 21/6, 20.15 u.
tterdam, Schouwburg: 22/6, 20.15 u.
ahem, Schouwburg: 23/6, 20.00 u.
jelgische regisseur Jan Decorte wordt
Holland Festival-krant al een „régis-
terrible" genoemd, en een meer terechte
am heb ik zelden gehoord. Waar Decor-
Ijn (grote) plaats in dat Holland Festi-
i te danken ^eeft, is een raadsel. Zijn
i bemoeienis met het toneel in Neder-
j was niet bijster succesvol. Voor het
fheater vertaalde hij Shakespeare's Ko-
Lear Puur slecht met zelfs op het ge-
herkenbare fouten. Regisseurs Karge
anghoff bleken met hem als dramaturg
ndien niet te kunnen werken. Dat zelf-
jold voor acteurs van F ACT waar hij
[kaan" van Strindberg zou brengen. Nu
t het Holland Festival hem in de thea-
limte van het Werktheater een vijftal
«tellingen laten geven van zijn versie
J Brusselse Conservatoriumleerlingen
Shakespeare's „Cymbeline" en zijn er
1 opvoeringen van Hebbels „Maria Mag-
een produktie die eerder in het ka-
n het Brusselse Kaaitheater festival
tiei en april dit jaar was te zien. Wat
Jnbeline" betreft heb ik van horen zeg-
Idat het om iets verschrikkelijks ging,
.Maria Magdalena" kan ik het uit eigen
schouwen bevestigen. Wat Decorte doet
rckkenwerk. Een psychopatisch soort
Iter waarbij je alleen maar medelijden
I de toeschouwers kan hebben. Pure el-
van kwart over acht tot half twaalf,
elde in de mager bezette Schouwburg
lig wat slapers en weglopers. Zij hadden
k.
dit keer vertaalde Decorte weer zelf: In
mij onbekende variant van het Nederlands,
k niet eens een Vlaams dialect zou kunnen
nen. Er is een groot voorstellingsvermogen
nodig, vanaf papier ook maar een idee te
en van wat Decorte met Hebbels „burger-
tragedie" doet. Dat je als regisseur iets met
tuk uit 1844 „moet doen", is zeker. Het is
iteerd met zijn grote nadruk op de moraal
•MÈet onmenselijke fatsoensbesef van de tijd
[ontstaan, al zitten er ingangsmogelijkheden
een modern regisseur. Tenslotte was Heb-
stuk een belangrijkste schakel, na Schillers
ibale und Liebe" in de ontwikkeling van de
[erlijke tragedie, en doet zijn thematiek en
ioort mensen dat hij neerzet sterk aan mo-
ie Duitse schrijvers Kroetz denken. Die be
kte trouwens niet voor niets Hebbels „Ag-
Bernauer". „Maria Magdalena" heeft Klara
loofdpersoon naar wie de titel bijbels verge-
[sgezind verwijst. Ze is zwanger, zich wil
feren in een fatsoenshuwelijk, maar pleegt
indelijk zelfmoord. Haar broer wordt ten
fchte voor dief aangezien, hetgeen de moe-
dood op de planken doet neervallen. Vader
»n door het fatsoen geterroriseerd wezen dat
meer tot normale relaties in staat is en zijn
hter in feite de dood in drijft. Melodrama,
el, maar toch zitten er „openingen" naar nu
Zoals de tegen zijn milieu rebellerende en
een vrijheid op zee dromende zoon. Decor-
"flunaakt van Klara een onooglijk zielepietje
bril en verband om het hoofd, voortdurend
r tekst tegen de grond piepend in alsmaar
slfde intonatie. Haar „slechte" verloofde is
Scène uit Bartöks pantomime 'De wonderbaarlijke mandarijn'
staan ze ook muzikaal heel dicht bij elkaar. Het
Holland Festival had de Budapester voorstel
ling graag naar Nederland willen halen, maar
dat bleek helaas niet mogelijk.
Van de nood een deugd makend, ging het Fes
tival samen met het Concertgebouw Orkest ei
gen produkties verzorgen. „De Prins" moest
toch afvallen, maar de scènische produktie van
de „Mandarijn" kon door het Tanzforum Keu
len zo naar Amsterdam worden overgebracht
en het beproefde duo van regisseur Eddy Hab-
bema en ontwerper Rudolf Corens kon zorgen
voor een eigen produktie van „Blauwbaard".
De laatstgenoemde twee werken waren gistera
vond in theater Carré te zien en te horen en
zullen daar vanavond worden herhaald. Vana
vond heeft er ook een gedeeltelijke televisie
uitzending en tegelijk een radio-uitzending
plaats.
Zeven dansers presenteerden de „Mandarijn"
in een strakke, gespannen choreografie van Jo-
chen Ulrich en in een kale, maar suggestieve
aankleding van John F.MacFarlane. Van het
huis, waarin de geestkrachtige Chinees ten
slotte toch ten prooi valt aan drie onderwereld-
figuren, die de jonge prostituee exploiteren,
werd alleen aan hoek van een kamer als plaats
van handeling aangegeven. De uitbeelding van
de wrede, agressieve en soms ook sensuele han
deling was overeenkomstig de bedoeling.
Hierbij bleek het zowel een voor- als een na
deel, dat het uitstekend spelende Concerge-
bouw Orkest niet in een verzonken orkestbak
zat, maar in de vroegere piste, weinig lager dan
het eigenlijke toneel. Omdat het orkest nergens
was afgedekt, belemmerde het aldus wel het
zicht op het relatief kleine podium, maar an
derzijds kon het zich ontplooien als tweede cen
trum van de handeling.
Dirigent Antal Dorati (75), die met Bartok is
opgegroeid en zijn leven lang met diens muziek
bezig bleef, kon zich met deze ietwat merk
waardige scènische opzet verenigen, omdat ook
naar zijn mening de fantasie van de toeschou
wer-toehoorder aan het werk moet worden ge
zet, ook als de enscènering de symboliek over
eenkomstig het libretto duidelijk had kunnen
presenteren.
JOHN KASANDER
Piano 's slagwerk en
diergeluiden
Ondanks het feit dat Geoffrey Douglas
Madge als leraar verbonden is aan het Ko-
ninklik Conservatorium was de belangstel
ling voor zijn aandeel aan het Holland Fes
tival niet overweldigend te noemen. Hij
bracht met de pianiste Klara Körmendi en
de slagwerkers Carlos Tarcha en Toni Roe
der een programma, dat deels bestond uit
werken voor twee piano's en deels met toe
voeging van slagwerk. Het oudste werk van
het programma dateert uit 1921. Madge is
dan 'ook een specialist in hedendaagse mu
ziek.
Ferrucio Busoni was niet alleen een bewonde
raar van Liszt, ook Bach mocht zich, gezien de
vele transcripties die Busoni over Bach's wer
ken maakte, bijzonder in zijn aandacht verheu
gen. Bach staat ook model voor Fantasia Con-
trappuntistica. Niet minder dan vier versies
verschenen van dit protserige en overdadige
werk, een half uur lang een aaneenschakeling
van inzinkingen en pianistisch geweld. De ver
tolking door Madge en Körmendi was een beter
werk waard. Dat betere werk was zeker niet de
tweede keuze van het overdadige programma:
„Ternes Nevinbü" van Frangois Mache voor
twee piano's, twee slagwerkers en geluidsband.
Een compnist die zich bezig houdt met de raak
vlakken tussen taal en muziek en die in dit
werk ondermeer uitgaat van een dialoog tussen
instrumenten en geluiden van dieren. Een
bruikbare gedachte, doch de samenhang tussen
de elementen werd absoluut niet duidelijk.
Eer men toe was aan Batoks sonate voor twee
piano's en slagwerk bracht madge een eigen
compositie: „We are together". Een werk waar
aan een perfecte timing ten grondslag ligt en
dank zij die precisie meer wist te boeien dan de
sonate van Ferneyhough, die zich heeft gespe
cialiseerd in onspeelbaar werk. Die beperking
geldt niet voor deze uitvoerenden, zij zijn tot al
les in staat.
ADR. HAGER.
Huppelen was troef
in The Kitchen
Gisteren in het HOT alleen maar huppelen
de meisjes. Soms één, dan twee en op z'n
hoogst drie. In choreografieën, die lieten
blijken dat het met de plastische vinding
rijkheid van de Newyorkse groep The Kit
chen althans wat dit tweede programma
betreft nogal matig is gesteld.
Van die tergende eentonigheid was in „Untit
led" van Susan Rethorst, door haarzelf samen
met Pam Hagen gedanst, nog niet zoveel te
merken. Men streefde weliswaar naar dagelijk
se, ongetrainde, onlogische en onvoorspelbare
bewegingen, maar het vleugje erotiek, de yoga-
inslag en de aanzet tot de Indiase moedra's
brachten toch onmiskenbaar spanning te weeg
in dit gloednieuwe, blootsvoetse en muziekloze
danswerkje. Maar daarna werd er door Mo-
lissa Fenley, alleen of samen met Lynne Allard
en Deni Bank alleen maar stoer en zonder
ophouden rondgehuppeld. Zwaaiend met de ar
men en schier onvermoeibaar, al werden aan
het slot van deze veel te eenzijdige, veel te lan
ge en door een soort versterkte breipennenmu-
ziek begeleide optredens, de ogenschijnlijk zo
vrolijke en veulenachtige bewegingen toch
zichtbaar trager. Veel lichamelijke energie en
veel werk voor de spieren, maar of deze chore-
ografietjes nu „Energizer", „Gentle desire" of
„Periphal vision" heetten, er was visueel kraak
noch smaak aan. Met een geleerd woord kan
men dit minimal dance noemen. Misschien
voor de uitvoerenden een soort zelfverdoving,
maar voor de toeschouwers in het HOT alleen
maar vervelend.
FRANK DELBOY
Voor vaders die bij de tijd willen blijven
Het kost moeder steeds moeite betaalbare cadautjes te vin
den, welke de kinderen aan pa kunnen geven. Vaderdag
moet voor alles een „grapje" blijven en naderhand niet lei
den tot grote tekorten op het huishoudbpekje. Er moet dan
ook enig speurwerk worden verricht Als men besluit dat
de jeugd gezamenlijk iets geeft en moeder er nog iets bij
doet, zou het nieuwste Pulsar quartz-horloge een (zij het
wat prijzige) vondst kunnen zijn. (Vanaf f 100,-). Het is een
hobby-horloge met talrijke functies, zoals dubbele tijdme
ting, een stopwatch met honderdste seconden, dubbele tel
ler en uursignaal.
Met het indrukken van een knopje kan een soort fruitma
chine in werking worden gesteld. Vijf cijfers rollen dan in
willekeurige volgorde voorbij en het is dan de kunst zoveel
mogelijk gelijke cijfers naast elkaar te krijgen. Het spreekt
vanzelf dat het uurwerk ook zijn normale funkties heeft:
Aanwijzen van de juiste tijd met seconden, dag en datum.
Er zit ook een instelbaar alarmsignaal op.
Indien pa reeds beschikt over
elektrisch aangedreven ge
reedschap dat bij gebruik stof
of zaagsel veroorzaakt, zou
men een opvangzak bij het
betreffende artikel kunnen
kopen. Doorgaans gaat het
dan om een paar tientjes
(grasvangers voor gazon
maaiers zijn duurder) en het
gemak laat zich gemakkelijk
opvangen. Overigens moeten
ma en de kinderen geen
aparte gereedschappen gaan
kopen, zonder van tevoren te
overleggen. De praktijk wijst
uit dat er rond deze periode
van het jaar spullen gekocht
worden, die manlief hele
maal niet nodig heeft of niet
wil hebben. Moet het een ab
solute verrassing blijven, dan
van tevoren vaststellen dat
het artikel geruild kan wor
den (geen tegoedbonnen ac
cepteren; dan wordt er over
het algemeen ook iets ge
kocht, dat niet direct noodza
kelijk is) of gewoon kan wor
den teruggebracht. Men ont
vangt dan de aankoopsom te
rug en er kan een ander plan
gemaakt worden.
Bartoks Blauwbaard
en Mandarijn
beklemmend
gepresen teerd
AMSTERDAM In dit Bartok-jaar waarin
wordt herdacht, dat de Hongaarse meester
een eeuw geleden werd geboren, heeft de O
pera van Budapest rijn muziek dramatisch
werk in één avondvullend programma vere
nigd. Daar is reden toe, want de opera
„Blauwbaards Burcht" en de pantomimi
sche dansspelen „De Houten Prins" en „De
Wonderbaarlijke Mandarijn" handelen alle
drie over de liefde van man en vrouw, hun
diep psychologisch onderscheid en de pro
blematiek van hun relaties, uitgedrukt in
meer of minder duistere symboliek.
Doordat de drie korte werken tussen 1911 en
1919 in ongeveer acht jaar werden gemaakt.
Als pa een tuin heeft, er graag in en aan werkt, in het bezit
is van een heg die minstens twee keer per jaar geschoren
moet worden, is het - als de heg voldoende dik en lang is -
misschien zinvol na te denken over de aanschaf van een
elektrische heggeschaar. Over het algemeen zijn deze ma
chientjes aan de prijzige kant, maar waarom niet contact
gezocht (en samen gekocht) met de buurman als hij ook
een heg heeft Het aanbod in soorten, kwaliteiten is groot,
maar wil men echt iets goeds kopen dat lang mee gaat en
bovendien alle veiligheidsvoorschriften heeft „afgewerkt",
dan zou de nieuwe schaar van Skil een verantwoorde aan
koop kunnen zijn. De nieuwste heggeschaar van deze Ne
derlandse firma heeft messen die aan twee kanten snijden
en is 60 cm. lang. De dubbelsnijdende messen lopen in te-
genstelde richting en daardoor kan er snel en efficient ge
werkt worden. Het bedieningsgemak met de 2,6 kg wegen
de machine is optimaal, omdat er nauwelijks trillingen op
treden. Bovendien is de schaar compact van bouw en be
schikt over een erg ekonomisch gevormde handgreep. Het
Skil-produkt is uiteraard dubbel geïsoleerd, heeft een blok-
keerknop die moet worden ingedrukt om de motor te laten
starten. De heggeschaar zal dus niet onverwacht gaan lo
pen, indien de stekker in het stopcontact zit. Er wordt een
speciaal beugeltje bijgeleverd voor het aansluiten van een
verlengsnoer. Prijs van het geheel 279,- incl. btw.
er een uit de 19e eeuwse kermisdraak weggelo
pen, de goede vriend van vroeger is een halve
gare met colbertje en das verkeerd om, vader is
een onbegrijpelijk onmens. Ze leggen in de
tekst consequent alle nadrukken verkeerd, be
wegen zich als idioten in een kaal toneelbeeld
met wat spots en af en toe een stuk plastic. Een
ergerlijke pseudo-interessante schertsvertoning!
BERT JANSMA
Heggeschaar van Skil (foto links)
Na vaderdag breekt de tijd
van lange autoreizen naar de
vakantiebestemmingen weer
aan. Ritten over broeierige
snelwegen hebben meestal
slechts tot doel zo snel moge
lijk de zonnige verblijfplaats
op te zoeken. Dankzij een
„fristank" van 4711 komt de
automobilist toch nog enigs
zins fris aan op het vakantie
oord. Een fles „echt Kölnisch
Wasser" is in een isolerende
verpakking gestopt Door
deze speciale isolatie blijft de
inhoud koel, ook bij hoge
temperaturen. Door zijn
vorm blijft de „tank" beter
rechtop staan in de auto.
JAN VAN KERKVOORDE
Koel Keuls water tijdens de rit
Kostuumontwerp van Rudolf Corens voor
de titelrol in Bartóks opera 'Hertog
Blauwbaard'.
