WIE
WIL WAT?
)T
Buitenland
Justitie
Binnenland
Onderwijs
Financiën
Defensie
Volks
huisvesting
Verkeer en
landbouw
Energie en
milieu
itit
Economie
en inkomens
beleid
Sociaal
beleid
CRM en
volks
gezondheid
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
MAANDAG 25 MEI 1981 PAGINA
JITE
Wie wil wat? Als geheugen
steuntje voor aanstaande dins
dag een overzicht van de verkie
zingsprogramma's van de vier
grootste politieke partijen.
Ruimtegebrek is er de oorzaak
van dat hun kleinere broers op
deze pagina jammer genoeg niet
meer aan bod konden komen.
in onz
INDE1
wtmo
fna S;
jaarde
Ikerxo
innetj
Meer bevoegdheden Europ. Parlement, Controle
multinationals, boycot Z-Afrika, Onafhankelijk
heid Antillen. Wederzijdse erkenning PLO en Is
raël bevorderen; Ontw.hulp minimaal 1,5 na
tion. inkomen (streven naar 2
Rol van Europese Commissie en bevoegdheden
Europ. Parlement vergroten, econom. strafmaat
regelen tegen Z-Afrika zonder contacten te ver
breken, geen officiële contacten met PLO, ont
wikkelingshulp meer in vorm van giften, mini
maal 1,5 nationaal inkomen.
Meer bevoegdheden Europ. Parlement, Hoge
Commissaris Rechten van de Mens bij VN, PLO
niet zonder meer erkennen, niet bezuinigen op
ontw.hulp.
en di
Meer >evoegdheden Europ. Commissie en Eur^^en
Parienent, druk op Z-Afrika, eventueel eenzijcfoet e
oliebacot, rechten Israel en Palestijnen erk(se
nen, ontact met PLO, 1,5 nationaal inkonfoeldd
naar «tw.hulp., kwaliteit hulp toetsen door Ytlen
strevo naar internation. belastingen. org.
Eén gedecentraliseerde politie, onder toezicht van
gemeenten, zedelijkheidswetgeving afschaffen,
abortus en euthanasie uit strafrecht, medisch
tuchtrecht afschaffen, soft drugs uit criminele
sfeer
Eénsoortige, locaal georganiseerde politie, porno
grafie blijft verboden, geen wetswijziging tbv eut
hanasie, medisch tuchtrecht herzien, niet meer
buitenlandse werknemers toelaten.
Eén landelijk georganis. politie, beheerd door pro
vincies en stadsagglomeraties, doodstraf afschaf
fen, illegale vreemdelingen het land uit, mogelijk
heden euthanasie verruimen, tuchtrecht (medici
en anderen) herzien.
Politii decentraliseren in gemeentekorpsen (kk.T_J
ne ccnbineren), kaderwet op privacy, seksu
vrijhed niet beknotten, stakingsrecht regelen,
voor mbtenaren, rechtspositie vreemdelingen*-Vj
mindcjarigen verbeteren, alimentatieplicht tiji
lijk mken, abortus en euthanasie niet strafba (v
vrouv beslist over abortus. g
1 de v
cenhi
Geweten kunnen tzt provincies vervangen, f11*»®1
partenenten reorganiseren. JHif
ee mi
ingen,
-ës tel.
20 a 25 provincies, Eerste Kamer afschaffen, burg.
en comm. van Kon. te kiezen door gemeenteraad
resp. prov. staten, kiesrecht (actief en passief) voor
buitenlanders na 3 jaar verblijf.
Geen vierde bestuurslaag, beperkte provinciale
herindeling, beperkt stakingsrecht voor ambtena-
Geen vierde bestuurslaag, beperkt aantal nieuwe
provincies, kiesrecht Prov. Staten en Tweede Ka
mer blijft alleen voor Nederlanders, ook kiesrecht
voor Nederlanders in buitenland.
Overblijfmogelijkheden voor leerlingen, wet op
middenschool voor alle 12-16 jarige leerlingen, ba
sisbeurs voor iedere student, aanvulling hierop af
hankelijk van inkomen ouders, waar nodig rente
dragende lening.
Naast proeven met middenschool, ook MAVO,
LBO. MBO, HAVO/VWO; onderwijs (met name
basisonderwijs) moet multicultureel worden, ont
moeting met minderheden bevorderen.
Invloed ouders op school wettelijk vastleggen,
geen discriminatie jongens en meisjes, veelvormig
voortgezet onderwijs (niet één middenschool),
gymnasium handhaven, toelating tot hoger onder
wijs volgens vaste, objectieve normen ipv loting.
ldels 1
Vana 16 jaar leerrecht (ipv plicht) en eigen femak
drage in kosten, meer experimenten middag, tw
schoo, opleiding leerkrachten vernieuwen, scelijk c
len feeinschalig en democratiseren, rolpatroon. De
doorbeken, volwassenen-educatie. de ir
ebben
Overheid meer greep op financ. instellingen door
beleggingsvoorschriften, Postbank en Staatsverze-
keringsbedrijf, hypotheekrente boven Fl. 300.000
niet meer aftrekbaar, verhoging vermogensbelast,
en successierechten, vermogenswinstbelasting in
voeren;
Financieringstekort overheid terug naar 5 col
lectieve sector mag niet groeien, inkomstenbelas
ting verlagen, verschuiving naar indirecte belas
tingen, meer rente-inkomsten vrijstellen van be
lasting, hypotheekrente tot 400.000 volledig af
trekbaar, mannen en vrouwen gelijk behandelen.
Premies en inkomsten belasting verlagen, finan
cieringstekort terug naar 4 procent, overheidsuit
gaven geregeld toetsen aan noodzaak, in belastin
gen en vermogensrecht geen discriminatie man
vrouw of gehuwden-ongehuwden, geen Postbank,
PTT mag tarieven niet zonder meer verhogen,
overheid bevordert bezit aandelen, aftrek hypo
theekrente handhaven.
Fiscal aftrekposten beperken, evt inkomstenWu^
lastinj verlagen, vermogenswinst belasten, colli
tieve astendruk stabiliseren, financ. tekort 4,5
hypoüeekrente tot 300.000 aftrekbaar, bepaafcj g
ondenoudskosten woning weer aftrekbaar, B i
woniigbouw van 18 naar 4 IC6I
naa
Nedennd stoot 3 of 4 kerntaken af, vooralsri
geen iketten middellange afstand plaatsen,
fensieiitgaven jaarlijks herzien, meer nadruk [ian(j
converionele en sociale verdediging, maatschfle
pelijke dienstplicht (waaronder militaire), qgr di
voor vouwen. h,
Mek;
fgd.
Grondpijzen beheersen, eeuwig durende
pacht, pr jaar 20.000 woningen extra, woonlastr
aanpassn aan kosten en kwaliteit, individ. hutj
subsidie voor minimum-inkomens, huurdershl
fing inveren. ;eten
[et cit
/an di
Kolom
Autogebnik ipv autobezit afremmen door heffi kan
op brandtof, langzaam verkeer en openb. vervj°den
bevordern, vaarwegen verbeteren, Markerm/P0^1
niet inpoieren, landbouwoverschotten wegwfden
ken (desnods door dwang), bio-industrie teg£ 8^
gaan. en va
gooid
irlevi
Kritisch NAVO-lidmaatschap, eenzijdige stappen
ontwapening met name afstoting 4 of 5 kerntaken,
geen kernraketten voor middellange afstand op
stellen, defensie-uitgaven verminderen, politieke
bezwaren tegen milit. dienst ook erkennen
NAVO-verplichtingen nakomen, voorbehoud ten
aanzien van kernraketten voor middellange af
stand, streven naar kernwapenvrije zones, ook in
Europa, accent meer op conventionele bewape
ning.
NAVO-verplichtingen nakomen, geen eenzijdige
ontwapening, kruisraketten in Nederland opstel
len, tenzij Sovjet-Unie begint te ontwapenen.
Grond geleidelijk in gemeenschapshanden, bezit
tweede woning tegengaan, veel meer woningen,
bezit eigen woning bevorderen, commerciële ka
merbemiddeling tegengaan.
Voorkeursrecht voor gemeente op niet-agrarische
grondmarkt, 120.000 nieuwe wooneeenheden per
jaar, vooral voor 1-en 2-pers. huish., buitenl.
werknemers en gehandicapten; eigen-woningbezit
bevorderen, huren aanpassen aan kosten, mensen
moeten groter deel inkomen aan huur uitgeven.
Geen concentratie grondbezit, vrije verkoop grond
en woningen, eigen woningbezit bevorderen,
huurders mogen woningwetwoningen eventueel
kopen, mensen moeten groter deel inkomen aan
huur besteden, huren meer afstemmen op woon
genot en bouwkosten.
Landbouwoverschotten beheersen door maxima
voor producten vast te stellen, arbeidsinkomen
verbeteren via prijsbeleid, openbaar vervoer be
vorderen, tarieven laag houden, taxi popularise
ren, Markerwaard niet inpolderen.
Openbaar vervoer en fietsverkeer bevorderen, au
togebruik in plaats van autobezit meer belasten,
inpoldering Markerwaard in studie. EG-land-
bouwbeleid verdedigen, beperkte belasting als
boer structureel productieoverschot heeft, vrije
toegang tot visserijgebieden binnen en buiten EG.
Wegenbouw blijft nodig, particulier en openbaar
vervoer vullen elkaar aan, groene golf verkeers
lichten weer invoeren, vaste oeververbinding
Westerschelde, Markerwaard inpolderen indien
doelmatig, vrijwillige beheersing agrarische pro
ductie door middel van premies (geen dwang).
Energieverbruik stabiliseren, meer duurzame
bronnen (zon, wind), kerncentrales Borssele en
Dodewaard en UCN Almelo zo spoedig mogelijk
sluiten, niet meewerken aan Kalkar, staatsaandeel
in aardgasexploitatie vergroten, één staatsbedrijf
voor kolen, olie en gas, Wet op Bodembescher
ming, milieukaderwet.
Speur- en ontwikkelingswerk ten aanzien van al
ternatieve energie, geen nieuwe kerncentrales,
Borssele en Dodewaard openhouden tot afloop
Brede Maatschappelijke Discussie, energiebespa
ring o.a. via prijsbeleid, regionale milieudiensten,
milieukaderwet.
Invoer olie beperken, meer aardgas gebruiken,
milieuvriendelijke kolenwinning, wind- en zonne-
energie bevorderen, zo nodig meer kerncentrales,
milieukaderwet.
jene
Energieveoruik mag niet stijgen, aardgaswinnird d<
vertragen, kerncentrales Borssele en Dodewafoient
uiterlijk ir 1985 dicht, voorlopig geen nieuL—
kernfusie aderzoeken, natuurgebieden behoua
en uitbreidn, m.n. bossen, afval niet storten, 3
op Bodemvrontreiniging, milieu-industrie stin
leren. XCS
Streven ecoi groei van 1,5 meer arbeidsplaj^ST
sen scheppe; innovatie, midden- en kleinbedj^.,!
helpen, staatsecretaris consumentenzaken, enbfer
gielabel en nformatieve etikettering. Begelefcmnr
inkomenspoliek, College Rijksbemiddela)jen>
nieuwe stijl kn CAO afkeuren, openbaarheid %n g,
inkomens, merjarige minlijn, voor niemand Hndei
rantie koopkacht, wel minima zo veel mogei^g
ontzien, nett-uitkeringen blijven koppelen li
netto-lonen, antal ontvangers sociale uitkering Lon
verminderen^telsel sociale zekerheid vereenvflcn j,
digen. weel
[offei
Arbeidsplaatsen (ca. 50.000 per jaar extra), streven
naar 2,25 econom. groei, overheid moet econo
mie meer sturen. Verlaging koopkracht, behalve
voor minima, om werkgelegenheid te herstellen,
sociale uitkeringen blijven koppelen aan mini
mumlonen, netto maximuminkomen 3 x netto
minimum, sociale uitkeringen voor man en
vrouw, maar wel afhankelijk van draagkracht
Streven naar econ. groei van 1,75 werk voor
75.000 mensen extra per jaar, vnl. in particulier
bedrijfsleven, door met name inkomensmatiging,
steun midden- en kleinbedrijf. Alle inkomens om
laag, hoge het meest, minimumuitkeringen blijven
koppelen aan minimumloon, maar minimumloon
niet te snel verhogen, stelsel sociale zekerheid
stroomlijnen, aantal ontvangers van uitkeringen
verminderen, werknemers delen in overwinst be
drijf via fonds onder beheer ondernemingsraad.
Economische groei zo groot mogelijk, meer inves
teringhen nodig, minder overheidsuitgaven, vesti
gingsbeleid en winkelsluiting versoepelen, sprei
ding rijksdiensten, overheidsingrijpen en steun in
economie moet uitzondering zijn. Geen ruimte
voor meer koopkracht, hogere inkomens meer
matigen dan lagere, arbeidskosten minder stijgen
dan productiviteit, meer controle op uitkeringen,
aantal uitkeringstrekkers verminderen, zo nodig
grotere afstand netto-uitkeringen en netto-lonen.
Ondernemingsraden verplicht in bedrijven en
overheidsdiensten met meer dan 25 werknemers,
meer bevoegdheden voor ondernemingsraden, ar
beiderszelfbestuur bevorderen, arbeidstijdverkor
ting wettelijk voorschrijven, stakingsrecht vastleg
gen, ook voor ambtenaren.
Ondern.raad beslist mede bij zeer belangrijke za
ken, bij grotere nv's en bv's 1/3 raad commissaris
sen gekozen door werknemers, 1/3 door werkne
mers en kapitaalverschaffers en 1/3 door kapitaal
verschaffers, ontslag wegens arbeidsongeschikt
heid moeilijker, na 3 mnd. werkloosheid begint
(om)scholingsperiode.
Werkoverleg bevorderen, vereenvoudigde onder
nemingsraden in kleine bedrijven (mits meer dan
35 werknemers), begrip „passende arbeid" aan
scherpen, verplichte melding vacatures, wettelijk
geregeld leerrecht ipv partiële leerplicht voor jon
ge werknemers.
Democratischi markteconomie, regering onc£"J»en
handelt met >erknemers en -gevers over soci .®n'
contract (op fedrijfstakniveau), personeel bes
ag c
longe
I woo
bijv
In Bri
Vrijwilligerswek beter waarderen, derde tv-nfstam
met gesponsore programma's, perswet regfekend
steun aan pers evenredige aandacht voor tad". 1
sport, wedstrijdoort en recreatiesport, nationen v
adviesraad cultuele minderheden, arbeidsomst^ vooi
digheden verbetren in verpleging, inkomen hgersi
aantal verrichtten artsen ontkoppelen, patiétorve
tenrechten regelo, abortus in volksverzekeringen.
Democratisering welzijnsvoorzieningen, geen vrij
willigerswerk ten koste van beroepskrachten,
sportorganisaties democratiseren, reclame op radio
en tv niet uitbreiden, patiëntenrecht regelen, ves
tigingsbeleid voor gezondheidswerkers (loon
dienst) abortus in ziekenfondspakket.
Vrijwilligerswerk bevorderen, wet tegen sekse-
discriminatie, vestigingsbeleid voor artsen, prak
tijkverkleining vermindering overcapaciteit zie
kenhuisbedden, kostenbeheersing, zendtijd evt.
uitbreiden.
Vrijwilligerswerk bevorderen, welzijnsinstellin-
gen democratiseren, gebruiker welzijnsinstelling
betaalt mee, inspraak bewonerscommissies bejaar
denoorden, locale commerciële radiostations, ka-
bel-tv en viewdata vrij laten, subsidie kunstenaars
afstemmen op kwaliteit, gezondheidszorg niet na
tionaliseren, rechten patiënt versterken.
