Iets moois voor *n lange zomer
kan tóch voordeligen Bij C&A.
Donderdag 7 mei
KAWAI ORGELSHOW
Lutheranen ernstig verdeeld
over kernwapen vraagstuk
Proces zaligverklaring
stichter Opus Dei
adverteren doet verkopen!
binnenland
bi:
\wereld
Willebrands doelde
nietopGijsen
1 boeken
Boete voor
chauffeur
LEIDSE COURANT
DINSDAG 5 MEI 1981 PAGINA!
OA PRI JS:
De Lutherse Kerk, een van
de kleinere kerkgenoot
schappen in ons land
(35.000 leden), is duidelijk
verdeeld over het IKV-
standpunt ten aanzien van
de kernbewapening. Uit
een peiling onder de Luthe
ranen is gebleken dat 46
procent zich met dat stand
punt kan verenigen, 37 pro
cent er tegen is en 16 pro
cent het nog niet weet. De
peiling is gehouden als
voorbereiding op de verga
dering van de Lutherse sy
node op 12 en 13 mei in Den
Haag, waar onder meer het
kernwapenvraagstuk op de
agenda staat.
De secretaris van de i
sie die zich in die Lutherse
Kerk bezighoudt met het
IKV-standpunt, ds. P. C.
Roodenburg, kent slechts een
zeer beperkte waarde toe aan
de peiling. Het aantal ge
meenteleden dat aan de dis
cussies in de gemeenten deel
nam was gering (in totaal
duizend). De grote meerder
heid is volgens Roodenburg
weggebleven, omdat ze het te
moeilijk vindt een oordeel te
vormen of omdat ze vindt
dat in de kerk dergelijke po
litieke problemen niet be
sproken moeten worden.
De Lutherse kerk is echter
wel een van de negen kerk
genootschappen die het IKV
steunt en erin deelneemt. De
synode is dan ook om een
standpunt gevraagd ten aan
zien van de IKV-leuze „De
kernwapens de wereld uit, te
beginnen uit Nederland". De
synode wilde echter niet eer
der tot een uitspraak over
gaan dan nadat in de ge
meenten de meningen ge
peild waren.
Dr. M. Ruppert, tot voor kort
vice-voorzitter van de Raad
van State, pleit, in een bij de
synodestukken gevoegde
brief, ervoor dat de Lutherse
Kerk in ons land zich distan
tieert van de IKV-actie. Rup
pert vindt dat de kerk niet
moet vluchten uit de huidige
„wereldpolitieke realiteit"
door het eenzijdig afschaffen
van kernwapens te steunen.
Volgens Ruppert bevordert
dat een Derde Wereldoorlog.
Evenals Ruppert pleiten veel
Lutherse gemeenten ervoor
dat de Lutherse Kerk in ons
land geen standpunt inneemt
dan na overleg met de Lu
therse Wereldfederatie
(LWF). De Lutherse kerk in
ons land mag dan klein zijn,
over de gehele wereld geno
men is ze veruit de grootste
van alle protestantse stro
mingen.
De enige grote Nederlandse
kerk die zich tot op heden
achter het IKV-standpunt
heeft gesteld, is de Neder
landse Hervormde Kerk.
Binnen de katholieke kerk
stelt met name de vredesbe
weging Pax Christi zich het
achter het IKV. De Neder
landse bisschoppen hebben
nog geen gezamenlijke uit
spraak gedaan, maar willen
wel dat het gesprek over de
kernwapens in de katholieke
kerk in ons land dit jaar op
gang komt.
„Links imago" dreigt voor Humanistisch Verbond
Het gevaar dreigt van een
te veel en een steeds meer
samenvallen van het leden
bestand van het Humanis
tisch Verbond met het
„linkse" imago dat al ge
vormd is. Dat staat in „Hu
manisme en buitenkerke
lijkheid II", het tweede
deel van een onderzoek van
de vakgroep cultuursocio
logie van de Rijksuniversi
teit van Utrecht. Het ver
slag is samengesteld door
drs. H. P. J. Boelaars,
mevr. C. Broecheler-Damen
en dr. A. J. Wichers.
De onderzoekers hebben ge
constateerd dat bij de meer
bewuste gebruikers van dien
sten van het Humanistisch
Verbond de tendens bestaat
naar veel VPRO, Volkskrant,
D'66 en PvdA. Ze waarschu
wen voor een al te „links"
imago, omdat volgens hen
dan wordt aangekoerst op
een „niet essentiële homoge
nisering die op verstarring
en op fixatie op de situatie
van één historische periode
uit kan lopen"-.
In het onderzoeksverslag
staat dat zoiets in de plaats
zou kunnen treden van de zo
universeel mogelijke bewe
ging van alle humanisten.
Het Humanistisch Verbond
zou in verband daarmee „een
hem niet wezenlijke begren
zing te aanvaarden krijgen",
terwijl, zo staat te lezen, de
VVD moet worden opgevat
als een principiële partij en
het liberalisme als een we
zenlijke, en historisch
vruchtbare, variant van hu-
De onderzoekers menen dat
het vraagstuk besproken
moet worden met de nationa
le VVD-leiding, maar, zo
schrijven zij, ook met D'66.
Het Humanistisch Verbond
mag politiek niet „verzuild"
worden.
In „Humanisme en buiten
kerkelijkheid II" wordt de
aanbeveling gedaan dat het
Humanistisch Verbond zich
zo eenvoudig mogelijk gaat
presenteren, daar een groot
deel van het publiek te wei
nig geïnteresseerd en /of te
weinig ontwikkeld is. Al dit
publiek wordt gerekend tot
de „potentiële cliëntele en
daarnaast gaat het, aldus het
verslag, om de „goede naam
van het verbond van niet uit
de hoogte te zijn".
Het onderzoek „Humanisme
en buitenkerkelijkheid",
waarvan in 1979 een eerste
verslag werd gepubliceerd, is
een soort marktonderzoek
naar potentiële leden en ge
bruikers van de diensten van
het Humanistisch Verbond.
Oud-katholieke aarts
bisschop treedt af
De oud-katholieke aartsbis
schop van Utrecht, Mari-
nus Kok, treedt op 1 janua
ri 1982 af. Als redenen
daarvoor heeft hij zijn leef
tijd (65) en de gezondheids
toestand van zijn vrouw
opgegeven.
Kok werd op 5 februari 1916
te Leiden boren. In 1941
werd hij priester gewijd. Hij
was van 1944 tot 1970 hoogle
raar in de vaderlandse en al
gemene kerkgeschiedenis,
kerkrecht en patrologie aan
het oud-katholiek seminarie,
dat toen nog was gevestigd in
Amersfoort. Hij is ook een
jaar president van dat semi
narie geweest (in 1969).
In 1969 werd hij tot bisschop
gewijd, waarna hij in 1970
aartsbisschop werd van
Utrecht. Marinus Kok is
voorzitter van de internatio
nale oud-katholieke bis
schoppenconferentie. Hij zit
verder in de commissie
„Rome-Utrecht", een com
missie die zich bezighoudt
met de betrekkingen met de
roomskatholieke kerk.
De Nederlandse oud-katho
lieke kerk heeft twee bis
dommen, te weten Haarlem
en Utrecht. Het bisdom
Haarlem omvat Noord-Hol
land, de rest van Nederland
valt onder het aartsbisdom
Utrecht. G. A. van Kleef is
bisschop in Haarlem, A. J.
Glazemaker is titulair bis
schop van Deventer.
Geestelijken en leken uit het
aartsbisdom zullen nu een
opvolger van Marinus Kok
gaan kiezen.
Kardinaal Willebrands
heeft niet gedoeld op bis
schop Gijsen, maar op het
functioneren van de bis
schopsconferentie in zijn
brief over de situatie in de
kerk van Nederland. Dit
heeft de secretaris van het
aartsbisdom Utrecht, J. M.
Berntsen, desgevraagd
meegedeeld over de zinsne
de „Wanneer een lid van
het lichaam ziek is, lijdt
het hele lichaam daaron
der". In deze brief die afge
lopen zondag in de kerken
van het bisdom Utrecht
werd voorgelezen, zegt de
kardinaal dat de eenheid
onder de bisschoppen na de
bijzondere synode van ja
nuari 1980 niet is hersteld.
De Titus-Brandsmastichting
in Voorburg heeft in een te
legram aan de kardinaal
krachtig protest aangetekend
tegen de zinssnede, waardoor
de gelegenheid is geboden
deze zin, ontleend aan een
brief van Paulus, „volkomen
ten onrechte" op bisschop
Gijsen toe te passen.
Het telegram is ondertekend
door voorzitter Klaas Beuker
en secretaris J. Leechburch
Auwers. Ook laken de tele
gramschrijvers het door kar
dinaal Willebrands geciteer
de onderscheid tussen rechts-
katholiek en links-katholiek,
„een niet-bestaand onder
scheid, aangezien men ofwel
rooms-katholiek is ofwel
ker niet meer rk". Kardinaal
Willebrands deed dat in
vraaggesprek voor de televi
sie op zondagavond als toe
lichting op zijn brief.
In een nadere reactie op de
brief van de kardinaal heeft
bisschop Simonis van Rotter
dam in de radiorubriek Hier
en Nu verklaard er wel a
te voelen om met zijn colle
ga's een tweede bijzondere
synode te houden. Hij meen
de dat zoiets wel tot de moge
lijkheden behoort.
Op dinsdag 12 mei begint
in Rome het proces van de
zaligverklaring van de
stichter van Opus Dei, mgr.
Escriva de Balaguer. Op
die dag vindt de eerste zit
ting plaats van het tribu
naal dat de kardinaalvica
ris van Rome, aartsbis
schop Ugo Poletti heeft be
noemd,
tribi
aan de tand gaan a
het leven en de capaciteiten
van de stichter van de
rooms-katholieke kerkelijke
organisatie. Daarnaast zal
een ander tribunaal, dat be
noemd is door de aartsbis
schop van Madrid, kardinaal
Enrique y Tarancon, de ge
tuigen horen die in Spanje
Het decreet over de opening
van het proces is gepubli
ceerd in de jongste uitgave
van het „Rivista Diocesana"
in Rome. Het is ondertekend
door kardinaal Poletti zoals
uit het document van het Ro
meinse vicariaat blijkt, wor
den de geschriften en wonde
ren van Escriva de Balaguer
aan een onderzoek onder
worpen. Hem wordt de gene
zing toegeschreven van onge
neeslijke ziekten. De hele
procedure voor de zaligver
klaring zal jaren aanlopen.
Het decreet over de opening
van het proces zegt dat de
„roep der heiligheid die mgr.
Escriva tijdens zijn leven
heeft gehad zich na zijn dood
steeds meer heeft uitge
breid".
Josemaria Escriva de Balagu
er werd op 9 januari 1902 in
het Spaanse Barbastro gebo
ren. In 1925 werd hij priester
gewijd. In 1928 stichtte hij i
Madrid het Opus Dei voc
mannen uit alle sociale lagei
In 1930 richtte hij de afdeling
voor vrouwen op. Paus Pius
XII erkende Opus Dei
1950 als instituut met pause
lijk recht. Escriva de Balagu
er was in 1946 naar Rome
verhuisd, waar hij in 1975
overleed.
Briljante
joodse novelle
Wie enigszins bekend is met
de zeden en normen van het
Israël van deze tijd zal met ge
noegen de pas in het Neder
lands vertaalde novelle
„Vroeg in de zomer van 1970"
van de Israëlische schrijver
Abraham B. Jehoshua lezen.
Het is een briljant werkje, dat
door Maartje van Tijn op uit
stekende wijze is vertaald. Wat
vooral bewaard is gebleven
Hebreeuws is door zijn logi-
- sche formulering en relatief
beperkte woordenschat erg
moeilijk correct te vertalen
is de sfeer van het verhaal. De
uitwaseming van het oude Ye-
rushalaim, dat niet alleen in
letterlijke zin moet worden
verstaan. Yerushalaïm He
breeuws voor Jeruzalem
kan namelijk ook worden ge
zien als een soort geestestoes
tand, van waaruit kan worden
gehandeld en gedacht. Tref-
fend is het conflict tussen het
orthodox-joodse denken en de
rauwe realiteit van het leven,
zoals dat in Israël vaak wordt
gevoeld wanneer van binnen
of buiten de grenzen gevaar
dreigt. Het conflict derhalve
tussen het verleden en heden.
Een uitbreiding van de bijbel
ook, waaraan steeds een nieuw
hoofdstuk wordt toegevoegd.
De hoofdpersoon, een oude or
thodoxe onderwijzer van jood
se geschiedenis, wordt als het
ware wakker geschud. Zijn
zoon, een professor aan een
Amerikaanse universiteit,
komt „vroeg in de zomer van
1970" naar Israël om aan de
universiteit van Jeruzalem een
leerstoel te bezetten. Hij neemt
daarbij zijn vrouw en zoontje
mee. De oude onderwijzer
heeft zijn schoondochter en
zijn kleinzoon nog nooit ge
zien. Blijkt het al moeilijk om
zijn ietwat verstilde denktrant
in te stellen op al deze emoties
door onder meer een con
flict met de hoofdonderwijzer
van zijn school voelt de oude
man zich weinig begrepen
door de moderne wereld en
praat hij weinig wanneer
na circa drie maanden zijn
zoon, opgeroepen om dienst te
doen in het leger, op de West-
bank in bezet Jordaans gebied
als vermist wordt opgegeven,
stort zijn wereld in elkaar.
In het boek worden de gebeur
tenissen telkens herhaald als
een queue van flash-backs.
Steeds vanuit een andere in
valshoek, totdat de oude man
ontdekt dat zijn zoon niet dood
is. Ook ontdekt hij dat hij zelf
niet dood is, slechts heeft ge
slapen, zich koesterend aan de
interpretatie van het „gestolde
woord Gods". Het oude begrip
van de TeNaCh (de joodse bij
bel) maakt dan langzaam
plaats voor nieuwe creativiteit.
De oude man huilt, niet kla
gend als vele wijze joods or
thodoxe gelovigen aan de
Klaagmuur, maar vanuit een
ontdekking van het samenspel
van de bijbel en het leven. De
innige omstrengeling van de
levende ziel met het oeroude
verhaal in de bijbel, die pas
ontstaat als het „gestolde
woord Gods" niet letterlijk
wordt geleefd maar vervolg
krijgt in de ziel van de oude
Abraham B. Jehoshua:
„Vroeg in de zomer van
1970", Uitg. Amphora Books
Amstelveen. Prijs 15,
DEN HAAG/ALKEMADE
De Haagse rechtbank
heeft een 20-jarige chauffeur
uit Alkemade veroordeeld
tot duizend gulden boete. De
man stond terecht wegens
het veroorzaken van licha
melijk letsel door schuld.
Met de door hem bestuurde
auto reed de chauffeur over de
Alkemadelaan in Roelofa-
rendsveen op de linker weg
helft, waardoor hij in botsing
kwam met een tegenligger.
Een passagier van de tegenlig
ger, L. de Rijk, werd zo zwaar
gewond dat hij kort daarop
aan de gevolgen ervan over
leed. De bestuurder van de te
genligger liep ernstig beenlet
sel op.
OA PRIJS:
OA PRIJS
TEL.: 071-122858
*n Zorgeloze zomerdag Zonnig jurkje voor 'n
in deze badstof japon met zuinig prijsje,
ajour. Inklusief lak- Tricot met broderie,
ceintuur. 38-46 Gevoerd. 38-44
Sierlijke japon in erg
fraai chenille
polyester/katoen.
38-46
C&ji Li tóch iUtxAcLeÜ^eh.
BARNING SINDS 1921 -
STATIONSWEG 11-17 -
LEIDEN
VAN 15-21 UUR
OP DE STATIONSWEG 11-17 LEIDEN
NATUURLIJK BIJ:
INRUIL MOGELIJK
KAWAI E-44C
KAWAI E-100
KAWAI E-150
KAWAI E-260
KAWAI E-360
KAWAI E-520
KAWAI E-550
f 2.390,-
f 2.995
f 3.995-
f 4.995,-
f 5.995,-
f 9.990,-
f 13.450,-
