Koninginn edag
„nieuwe stijl"
geslaagd {eest
£ddóe6omo/nt
Raad van Kerken wil christen-Turken laten emigreren
Majesteits
schennis
Van Agt: Punt
achter abortusdebat
weer
NAAR AMERIKA, CANADA EN AUSTRALIË
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
VRITDAG 1 MEI 1981 PAGINA 9_
Op het terrein van de
Goese Korenmarkt
waar allerhande kin
derspelen waren ge
organiseerd, bevoch
ten de prinsen Con
stantly en Willem
Alexander elkaar op
de evenwichtsbalk.
Constantly dolf het
onderspit.
AMSTERDAM In Amster-
dam zijn gisteren een 32-jari-
ge man en een 25-jarige
vrouw aangehouden wegens
het plegen van majesteits
schennis.
Op de Dam hadden de twee
Amsterdammers een stalletje
geplaatst waar het publiek
met pijltjes naar een afbeel
ding van koningin Beatrix
kon gooien. Bovendien ver
spreidden de twee Amster
dammers pamfletten met be
ledigende opschriften ten
aanzien van het koninklijk
huis, aldus de politie.
VEERE-BREDA De 148 „preventieve aanhoudingen"
in Breda ten spijt, is Koninginnedag 1981 zoals die gisteren
in „nieuwe stijl" werd gevierd een geslaagd feest gewor
den. Van plechtig vertoon was geen sprake. De hele dag
door was de sfeer spontaan en ongedwongen. Voor de
Veerenaren werd dit al duidelijk zodra koningin Beatrix,
prins Claus en hun zonen Willem Alexander, Friso en
Constantijn met een helicopter waren geland op een wei
land bij de Veerse haven. Na de officiële verwelkoming
door onder andere commissaris der Koningin dr C. Boer-
tien en burgemeester A.Hack, begon de koninklijke fami
lie onmiddelijk kennis te maken met allerhande gewone
burgers9'.
Zo ontstond vanaf het begin een sfeertje van gezelligheid,
dat er de hele dag zou blijven. De koninklijke familie
mocht dan op het daarvoor aangewezen moment het bor
des van het stadhuis bestijgen, er bleef een contact dat je
heel informeel zou kunnen noemen. Bijvoorbeeld: er kon
in het défilé een kar vol boeren in oud Zeeuws costuum
voorbijtrekken, die voor het bordes opeens tot stilstand
kwam omdat de boeren voornoemd, gewapend met zeer
eigentijdse camera's, wel eens een plaatje van de koningin
en haar gezin wilden schieten. Geen protocol, dat daaraan
iets kon veranderen.
Van informele aard waren ook sommige cadeaus, die de
koningin kreeg bij deze gelegenheid. Natuurlijk het ge
brandschilderde raam met het wapen van de gemeente,
maar daarnaast een woordenboek van de Zeeuwse dialec
ten -„Omdat U hier vast en zeker nog wel eens terug zult
komen en dan willen onze mensen U misschien iets zeg
gen in hun eigen taal" - aldus de burgemeester.
Kussengevecht
i het
Dat deden ze trouwens bij deze gelegenheid ook al e
ontspannende daarbij was, dat er alle mogelijkheden voor
bestonden. De wandeling door het stadje voerde het ko
ninklijk gezin voor een deel door nauwe straatjes, waarin
de Veerenaren maar in de deuropening hoefden te gaan
staan om een woordje mef de koningin te kunnen wisselen
- en dat gebeurde dan ook, tot zichtbare voldoening van
iedereen
Dezelfde sfeer ook bij de kin
derspelen, die Willem
Alexander konden verleiden
om een fiks kussengevecht
aan te gaan met één van zijn
jongere broers. Hij won. En
intussen vond de koningin
tijd om met een groepje kleu
ters, dat in feestkledij aan het
skippy-ballen was, van ge
dachten te wisselen over de
problemen, die feestjurken
bij zo'n bezigheid kunnen ge-
Zonder franje
Het ging allemaal vlug voor
bij, maar er is een herinne
ring gebleven aan een feest,
waarbij velen zich echt be
trokken hebben gevoeld. Er
waren weliswaar niet de
15.000 bezoekers waarmee re
kening was gehouden, maar
de duizenden die er wel wa
ren, hebben mee kunnen
doen van het begin tot het
eind. In een stadje, dat er
prijs op stelde zich te laten
zien zoals het is, zonder fran
je-
Burgemeester Hack had te
voren al publiekelijk ver
klaard, „we poetsen ons niet
op, we zijn zoals we zijn.De
koninklijke bezoekers van
hun kant volvoerden het be
zoek met een minimum aan
protocol. Eigenlijk was het
een huiselijk openluchtfeest
voor iedereen. Waarbij, en
daarmee werd iets verwoord
dat velen getroffen zal heb
ben, een bezoeker uit één
van onze grote steden in
Veere kon zeggen: „Alleen al
het feit dat je de politieagen
ten weer eens vrolijk zag la
chen, terwijl ze hun werk de
den.
Stikleuk
De koninklijke familie arri
veerde tegen twee uur 's
middags per trein op het NS-
station van Breda. Met auto's
vertrok het gezelschap snel
naar de Wilhelminabrug, van
waaruit in open rijtuigen een
rit door de binnenstad ge
maakt werd. Afgezien van de
arrestaties was in Breda het
weer de grote spelbederver.
De regen viel vrij constant
met bakken uit de hemel.
Voor de aankomst van de ko
ningin was er van een feest
stemming niet veel te m er-
De Bredase politie voerde 148 Jongeren
af die de kennelijke bedoeling hadden
een rel te schoppen.
Aan het eind van de middag verscheen koningin Beatrix met haar man en kinderen op het
bodes van het stadhuis van Breda.
ken. De straten waren leeg,
op groepen politieagenten na,
en veel mensen hadden de
vlaggen op een droge plank
in de kast laten liggen. In het
gebouw van de Sociale
Dienst was een groot aantal
Zonnebloem-patiënten on
dergebracht. Al vanaf half
twaalf zaten zij voor de ra
men van het drie verdiepin
gen tellende gebouw om een
glimp van de vorstin tijdens
haar rijtoer op te vangen.
Eén van de patiënten: „Wat
een weer. Pelleboer weet er
ook niets van, die had mooi
weer voorspeld. Op de eerste
verdieping was de 78-jarige
mevrouw Van Heusden met
haar 83-jarige man in blijde
verwachting. In sappig Bra
bants zei ze: „Ik vind het sti
kleuk en we zitten nog wel
tegenover de kermis. Vinde
gij het ook leuk? Ik blijf niet
zitten als ze voorbij komt en
mijn man gaat ook staan.
Op het gazon van de KMA
organiseerde de afdeling Bre
da van het Nederlandse Rode
Kruis in haar tent een bijeen
komst voor gehandicapten en'
zieken met vrijwilligsters, te-
lef ooncirkelleiders en kolon-
neledén. Ook daar zat men al
een paar uur van tevoren in
vol ornaat klaar. Eén van
hen: „Het is wel koud, maar
we zitten onder de dekens.
Maar dat heb ik er wel voor
over, ik beleef het misschien
nooit meer.
Dat de drukte tijdens de aan
wezigheid van koningin
Beatrix toenam, spreekt voor
zich. Het motief voor velen
om naar het park Valken
berg te gaan, was toch wel
om voor het eerst de nieuwe
koningin van dichtbij te zien.
Bij de politie kon er nauwe
lijks een lachje af. Men was
gespannen, omdat men ver
wachtte dat rellenschoppers
roet in het eten zouden
gooien. Ook het publiek was
daarop bedacht. Nadat een
aantal busjes, gevuld met op
gepakte jongelui met loeien
de sirenes voorbij joeg, werd
er verzucht: „Daar heb je de
ellende al". Ellende, die be
halve een aantal arrestaties,
gelukkig uitbleef.
Tijdens de wandelroute
kwam de koninklijke familie
diverse keren in de verdruk
king. Horden fotografen, po
litiemensen en leden van de
veiligheidsdienst vormden
een cordon om de familie.
Nieuwsgierigen wilden ook
wel wat zien en dat leverde
wat geduw over en weer op.
Tranen
aanwezigen zich. Toen het
grote moment daar was,
werd het velen te machtig.
Met tranen in de ogen druk
ten de zieken de koningin, de
prins en de prinsjes de hand.
„Ik had er helemaal niet op
gerekend. Je zag zo weinig
door al die fotografen. Maar
ik heb haar het eerste de
hand gegeven", aldus één
van de gelukkigen.
Bij het verschijnen van de
koningin op het bordes klonk
uit duizenden kelen het Wil
helmus, het Hertog Jan van
Brabant en het Bredase
volkslied. Deze samenzang
vormde het hoogtepunt van
het feest in Breda.
Koninginnedag
nieuwe stijl
NEDERLAND heeft gisteren voor de eerste maal koningin
nedag nieuwe stijl gevierd. Voor velen zal het even wennen
zijn geweest en dan met name voor die trouwe schare Soest-
dijkgangers die telkenjare voor dag en dauw op pad ging om"
haar aanhankelijkheid aan het Oranjehuis te betonen. Hoe
zwaar sommigen het afscheid van deze traditie viel, bewees
gisteren de aanwezigheid van kleine groepjes mensen voor
de hekken van een verlaten Soestdijk. Op het eerste gezicht
een wat zinloos gebeuren, maar bij nader inzien toch een ge
baar dat boekdelen spreekt, waarin weemoed doorklinkt.
Niettemin is er alle reden om blij te zijn met de nieuwe
opzet van koninginnedag. De indruk bestond toch, dat het bij
Soestdijk doorgaans om dezelfde mensen ging. Niet dat de
rest van Nederland het Oranjehuis koud liet de enquêtes
bewijzen het tegendeel maar er moeten toch barrières
worden overwonnen om op reis te gaan. Nu de koninklijke
familie, geheel passend in deze tijd, de rollen heeft omge
keerd, naar de mensen toegaat, krijgt ook de rest eens de
kans zijn aanhankelijkheid te betuigen. Veere en Breda heb
ben gisteren getoond, dat daaraan behoefte bestond. Alle
aanleiding dus om op de ingeslagen weg door te gaan.
Abortuswet
MeT de spannende stemming dinsdag in de Eerste Kamer is
het kabinet-Van. Agt er, na tien jaar vol met mislukkingen
van voorgaande kabinetten en kamerleden, in geslaagd om
de abortus-problematiek te regelen. Dat er nu eindelijk een
nieuwe abortuswet tot stand komt is pure politieke winst
Enerzijds omdat de kans nu zeer reëel is dat het abortus
vraagstuk de politiek niet langer zal beheersen; anderzijds
omdat er nu een gerede kans is dat de wetgeving en de prak
tijk weer op elkaar afgestemd raken.
WAT dat laatste betreft: het meest ondermijnend was het
de afgelopen jaren, dat de abortus-praktijk de wetgeving vèr
ontliep, zonder dat de wetgever en het bevoegd gezag nog in
staat waren die afstand te overbruggen. Dit strookte niet met
het rechtsgevoel van degenen die een regeling van het abor
tusvraagstuk in de zin van de nu aangenomen wet aanvaar
den. Dat er nu een wettelijke regeling ontstaat waar de prak
tijk met enige moeite wel in te passen is, is winst voor de
rechtstaat.
VERVOLGENS is het zo, dat deze wet een reële kans
maakt om inderdaad de uit de hand gelopen abortuspraktijk
enigszins in te dammen. Niet zo sterk als menigeen zich zou
wensen, maar toch kan er sprake zijn van het wegnemen
van de excessen in de praktijk. De oude wet kon dat niet, zo
heeft het afgelopen decennium wel duidelijk gemaakt. De
praktijk stond te ver af van de letter van de wet.
TENSLOTTE, het is hier al vaker betoogd, is het zo dat de
nu aangenomen wet de laatste mogelijkheid was om de ver
groeide abortuspraktijk nog aan enige regels te binden. Bij
verwerping van dit ontwerp zou in de volgende kabinetspe
riode zeer zeker een veel verdergaander, zeer vrijlatend
wetsontwerp zijn ingediend, dat ongetwijfeld zou zijn aange
nomen. Het CDA, dat altijd voor beperkende regels in de
abortus heeft gepleit, zou na mislukking van dit wetsontwerp
politiek geheel buiten spel zijn geraakt. Althans wat abortus
betreft.
AALTEN Minister-presi
dent Van Agt ziet een nieu
we discussie over de abor
tuswetgeving tijdens de ko
mende formatieperiode niet
zitten. Hij zei dit gisteren in
Aalten voor ruim duizend
toehoorders op een verkie
zingsbijeenkomst van het
CDA in Aalten.
De CDA-lijsttrekker reageerde
hiermee op een uitspraak van
het Eerste-Kamerlid Hedy
d'Ancona (PvdA). Volgens
Van Agt is het een grote pres
tatie van de regeringscoalitie
CDA/VVD geweest dat er na
tien jaar discussiëren toch een
abortuswet is gekomen. Van
Agt liet zich niet verleiden tot
een uitspraak over PvdA of
VVD als toekomstige rege
ringspartner. Hij herhaalde
nog eens dat het CDA in deze
moeilijke tijden beschikbaar is
voor overleg en samenwer
king met alle constructieve
partijen. Eén ding staat voor
Van Agt wel vast: Geen oppo
sitierol voor het CDA.
BUIEN
DE BILT-KNMI - Morgen
vallen er buien. Een depressie,
waarvan het centrum vanmor
gen boven Zuid-Scandinavie
lag, houdt boven de Noordzee
en onze omgeving een noorde
lijke stroming in stand. Hier
mee wordt koude lucht aange
voerd, waarin enkele buien tot
ontwikkeling komen. Het is
mogelijk, dat er naast regen
ook hagél of natte sneeuw
valt. Wanneer de hemel van
nacht helder wordt moet er
weer rekening gehouden wor
den met nachtvorst. Morgen
overdag liggen de temperatu
ren rond de 9 graden, dat is
ongeveer 6 graden beneden
normaal. Mooi zonnig weer is
het in grote delen van het
Middellandse Zeegebied. In
Italië lopen in de middag de
temperaturen op tot ongeveer
20 graden.
Vooruitzichten voor zondag:
Enkele buien, mogelijk met
hagel of natte sneeuw. Ook op
klaringen. Koud weer met
kans op nachtvorst. Middag-
temperatuur ongeveer 9 gra
den.
Weersvooruitzichten in cijfers:
Aantal uren zon: 2 tot 8.
Min. temp.: omstreeks 1 graad.
Max. temp.: omstreeks 9 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent.
Weersgesteldheid van gisteren
WNf Max Min Neef-
torn p temp «leg
Z--Umborg regen
AMERSFOORT De Raad
van Kerken heeft een actie-
•lan ontwikkeld dat de in
federland verblijvende
christen-Turken in staat
moet stellen te emigreren
naar ondermeer de Verenig
de Staten, Australië en La
tijns Amerika.
De Raad heeft de verschillen
de kerken die bij dit orgaan
zijn aangesloten om financiële
steun gevraagd en het plan
voorgelegd aan staatsecretaris
Haars van justitie. Aan de We
reldraad van Kerken zal wor
den gevraagd om emigratiepo
gingen van in Nederland vast
gelopen asylzoekers krachtig
te ondersteunen. Ook langs
andere wegen wil de Raad van
Kerken proberen het lot van
de christen-Turken te verbete
ren. Aan minister Van der
Klaauw van buitenlandse za
ken wil men verzoeken bij de
Turkse regering aan te drin
gen op handhaving van de
rechten -van de christelijke
minderheden in Turkije.
Daarbij zou zowel het onder
mijnen van de rechten van de
Armeniërs als het toekennen
van rechten aan de Syrisch-or-
thodoxe christenen aan de
orde moeten komen.
Het aantal in Nederlandse
kerken ondergedoken chris
ten-Turken is gisteren met 23
toegenomen. In de Remon
strantse kerk van Lochem
vonden vijftien mensen een
onderdak en in de Hervormde
Helperskerk in Groningen
acht. In Kerken in Rotterdam,
Losser en Rijssen bevonden
zich in totaal reeds 152 van
hun lotgenoten.
De werkgroep Syrisch-ortho-
doxe kerk die de asylzoekers
probeert te helpen, heeft giste
ren in Rijssen een gesprek ge
had met staatssecretaris Haars
van justitie. Vergeefs probeer
de de werkgroep de bewinds
vrouwe ervan te overtuigen
dat zij met de aanhouding en
uitwijzing van de vluchtelin
gen op de verkeerde weg is.
De ongeveer 100 christen-Tur
ken in de kerkzaal van de
Vrije Universiteit van Amster
dam hebben koningin Beatrix
gisteren per telegram gefelici
teerd met haar officiële ver
jaardag. Ook ontving de ko
ningin een uitnodiging om aan
de onderduikers een bezoek te
brengen.
