Rekenmachientje maakt
geestelijk gehandicapten
meer zelfstandig
Schadelijke
bedrijven
Noordvest uit
Doden
herdenking
en Stille Tocht
OUDERWETSE
MEUBELMAKERIJ.
MliwmlwüW
Winkelcentrum
Wnikelhof helpt
'n handje.
maar ook met vele kado-tips. Want met ruim 50 speciaalzaken
onder eèn dak. biedt winkelcentrum Winkelhoi 1001 kado-ideeen.
Vanzelfsprekend dat de keuze ook wel eens
te groot kan zijn. Geef dan een Winkelhof /V
kadobon, voor een geschenk op maat. AlHH WA
Kadobonnen zijn verkrijgbaar bij
de speciaalzaken die herkenbaar zijn
aan de kadobon-sticker, of bij de
Leidse spaarbank in Winkelhof. WINK Hl HENl'KCM
en inwisselbaar bij alle zaken Tsrrr 1 m' TT/\'
in uw winkelcentrum Winkelhof. Wl IM K KI «rilt 1
DOOR
UITVINDING
LEIDSE
UNIVERSITEIT
LEIDEN Dr. P.M. Smeets van de vak
groep Ontwikkelingspsychologie van de
Leidse universiteit, heeft in samenwerking
met het laboratorium voor Experimentele
Gedragsstudie een rekenmachientje voor
geestelijk gehandicapten ontwikkeld. Hier
mee zijn de geestelijk gehandicapten, die
tenminste een ontwikkelingsniveau hebben
van een kind van de eerste klas lagere
school, in een minder afhankelijke situatie
terecht gekomen. Het machientje is een zak-
computertje dat deze mensen de gelegenheid
geeft om zonder hulp boodschappen te doen,
waarbij zij zelfstandig over hun geld kun
nen beschikken. Het is echter nog niet zeker
wanneer het apparaatje in de winkels te
koop is. Er moet nog een fabrikant gevon
den worden, die het in de handel wil bren
gen. Men heeft echter bij de universiteit goe
de hoop dat dit niet al te lang op zich laat
wachten.
Het rekencomputeije is het gevolg van een stu
die van zo'n drie tot vier jaar, waarbij het on
vermogen van de geestelijk gehandicapte om op
de gebruikelijke manier te rekenen, centraal
stond. De geestelijk gehandicapte heeft name
lijk niet voldoende inzicht om te bekijken of
het geld dat hij of zij beschikbaar heeft, vol
doende is voor een eventuele aankoop. Door
het apparaat wordt dit inzicht wel verkregen
en in de praktijk is gebleken dat dit een grote
voldoening geeft aan de geestelijk gehandicap
te, die zich daardoor zelfstandiger voelt
In eerste instantie werd door dr. Smeets en de
vakgroep een mechanische rekenmachine, die
leek op een rekenliniaal, ontwikkeld waarbij
tot een bedrag van één gulden een boodschap
gedaan kon worden. Dit eerste bouwsel weid
uitgeprobeerd door pupillen in Huize de Wei-
poort, maar het duurde toen nog ongeveer 60
uur voordat een pupil ermee om kon gaan. In
een volgende fase werd het apparaat electro-
nisch gemaakt en duurde het ongeveer 9 uur
voordat de pupillen er raad mee wisten. Met
het huidige apparaat is slechts zes tot zeven uur
nodig om het onder de knie te krijgen. De re
kenmachine werkt niet met cijfers maar met
letters. De geestelijk gehandicapte kan nu een
voudig nagaan hoeveel geld hij of zij bij zich
heeft, of er voldoende geld is om één of meer
dere artikelen te kunnen kopen, hoeveel wis
selgeld men behoort te ontvangen en of het
wisselgeld correct is. Met dit apparaat kunnen
aankopen van enkele duizenden guldens bere
kend worden.
Er zijn in Nederland ongeveer 400 moeilijk en
zeer moeilijk lerende kinderen. Daarbij komen
dan nog een groot, maar onbekend aantal, vol
wassen geestelijk gehandicapten, die nog thuis
of in gezinsvervangende tehuizen wonen. De
opvang en begeleiding is er vooral de laatste
tijd steeds meer op gericht om de geestelijk ge
handicapten zo zelfstandig mogelijk te laten
deelnemen aan het dagelijks leven. Wat dat be
treft komt, het aan de Leidse universiteit ont
wikkelde apparaatje, mooi tegemoet. Dr. P.M.
Smeets vindt het apparaat een soort gedrag
sprothese. „Het apparaat heeft bij inkopen
doen, voor geestelijk gehandicapten dezelfde
functie als een rolstoel voor de motorisch ge
handicapten om zich voort te bewegen en het
gehoorapparaat voor de gehoorgestoorden om
goed te kunnen horen", aldus de Leidse psy
choloog.
Leersysteem
Dr. P.M. Smeets is met de vakgroep alweer een
nieuw project gestart. Op de Pancrasschool
voor moeilijk lerende kinderen in Leiden, wil
hij nagaan of er een beter leersysteem te ont
wikkelen valt. Met behulp van een computer
wil hij educatieve knelpunten opzoeken en pro
beren een beter leerplan op te stellen, waarbij
de leerlingen misschien ook gebruik kunnen
maken van speciaal geprogrammeerde compu
tertjes.
Dr. Smeets zou wel meer problemen willen op
lossen, die in de praktijk met moeilijk lerende
kinderen worden opgedaan. En niet alleen met
moeilijk lerende kinderen. „De universiteit is
ervoor om te proberen antwoorden te vinden
voor problemen in de samenleving. Ik zou wil
len dat er veel meer vragen kwamen, maar er
schijnt een grote drempel aanwezig te zijn. We
hebben nauwelijks toegang tot scholen en ande
re groepen. De mensen lijken wel bang voor de
universiteit en het onderzoek daar en dat vind
ik jammer. Er zou anders veel meer gedaan
kunnen worden voor bepaalde groepen in onze
samenleving", aldus dr. Smeets.
SYLVIA VAN LEEUWEN
LEIDEN De gevalleneijn de Tweede Wereldoorlog wor
den maandag 4 mei om hl acht in de Marekerk herdacht.
Na afloop van de dodenlrdenking vindt de Stille Tocht
plaats naar het monumentegenover molen De Valk, waar
bloemen worden gelegd. E Stille Tocht begint bij de Mare
kerk.
In de kerk wordt een opengswoord gesproken door burge
meester mr. C.H. GoekoopDe herdenkingsrede wordt uitge
sproken door mevr. A.M. Btchardt, lt. kolonel van het Leger
des Heils. Jan van der Meerespeelt het orgel en het ensemble
Madrigalesco onder leiding in Henk Briër begeleidt sopraan
Ester Hillinga.
Ongeval in Verdistat
LEIDEN Een 46-jarige eidenaar is vannacht kort na
twaalf uur aan het hoofd wond geraakt toen hij in zijn
auto uit de bocht in de Veistraat vloog.
De personenauto schoot het ttoir op en kwam tegen een lan
taarnpaal tot stilstand. De auwerd onherstelbaar beschadigd.
De bestuurder is opgenomen het Academisch Ziekenhuis.
Verkeersader
totaal
afgesneden
De Breestraat, een van de be
langrijkste verkeersaders In
Leiden, is deze week herme
tisch afgesloten voor alle ver-
keerstromen. Het is niet meer
mogelijk via het Rapenburg de
Breestraat te bereiken. De
werkzaamheden duren tot het
begin van de bouwvakvakan
tie. Vernieuwing van de riole
ringen is de voornaamste drijf
veer voor de afsluiting. Dat ge
beurt ook in het Kort Rapen
burg en in de Koorburgsteeg.
Indien de revalidatie van de
Breestraat langer dreigt te
gaan duren dan is gepland,
wordt de 'operatie Koornbrug-
steeg' uitgesteld tot na de
bouwvakvakantie.
o^e^n "onaanvaardbare' ma ZEVENTIG MILJOEN VOOR VERBETERINGSPLAN NODIG
nier het milieu vervuilen o:
hinder voor de woonomge
ving opleveren, moeten uit
de wijk Noord vest worden'
verplaatst. Voorop staan een
versterking van de woon-i
functie, een verbetering van
de woonomgeving en de leef
baarheid in de wijk. Daartoe
moeten er onder meer zoveel
mogelijk goedkope betaalba
re woningen worden
gebouwd, is een uitbreiding
van groen- en speelvoorzie-
ningen noodzakelijk en
dient ook het laden en los
sen vergemakkelijkt te wor
den. Dit staat in het verbete
ringsplan Noordvest. Alle
voorgestelde veranderingen
in de wijk gaan zeventig
miljoen gulden kosten. De
goedkeuring van de plannen
wordt eind dit jaar ver
wacht en de uitvoering zal
van 1982 tot 1988 duren.
In Aalsmeer ontdekten wij nog
een „ouderwetse meubelma
kerij", waar ervaren meubel
makers nog geheel met de
hand massief eiken meubels
maken. O.a. kasten, kisten, tv-
kasten, tafels etc. De metho
den van werken is geheel com-
form de 17-eeuwse wijze. Alle
onderdelen worden gelijmd en
met duvels in elkaar gezet.
Ook de afwerking o.a. schuren
en beitsen wordt nog met de
hand gedaan. Men werkt vol
gens de opdracht van de cliënt
en elk model en maat Is te ma
ken. Deze prachtmeubels kunt
u bekijken in de oud Hollandse
showroom van Antiekboetiek
Hoogendoorn, Zijdstraat 65,
Aalsmeer. Alle dagen met uit
zondering van woensdagmldag
kunt u hier terecht. Het loont
zeker de moeite om hier een3
op uw gemak rond te neuzen
en de prijzen zijn, gezien de
werkwijze, zeker laag te noe
men. Dit door rechtstreekse*
verkoop: werkplaats - klant.
De Langegracht
Noordvest heeft de vorm van
een langgerekte rechthoek. De
lange zijden 'bestaan uit de
Oude Singel, de Maresingel en
de Rijnsburgersingel. De korte
zijden bestaan uit de Oude He
rengracht en de Nieuwe
Beeestenmarkt. Noordvest
vond zijn oorsprong in de stad
suitleg van 1611. Het beteken
de een uitbreiding van de stad
over de Oude Singel heen. In
het nieuwe stadsdeel werden
ruim 1200 huizen gebouwd.-Er
zitten weinig echt aantrekke
lijke plekken in de wijk en de
woonomgeving is van een zeer
gemengde kwaliteit. De be
bouwing in deze historische en
monumentale wijk bestaat
voor het grootste deel uit oude
panden. 90 procent is van voor
1906. In de wijk staat een groot
aantal panden Krantz, Clos
en Leembrugge, Backer en Co
die veelal werden gebruikt
door de textielindustrie en
door het ten onder gaan van
deze Leidse industrietak leeg
staan en in verval zijn geraakt.
„Daar willen we iets aan
doen", aldus de wethouder van
ruimtelijke ordening C. Waal.
Voor zes bedrijven in Noord
vest is uit milieu-overwegin
gen geen plaats meer volgens
het plan. Bakker en Co aan de
Binnenvestgracht is een voort
durende bron van stankhinder
voor de omgeving, maar is in
middels vertrokken. Ook Lilo
aan de Langegracht en Kleine
aan de Lammermarkt zijn als
producenten van chemische
artikelen niet gewenst. Ook de
autoplaatwerkerij Focke aan
de Lange Scheistraat, Cupera
aan de Noorderstraat en de
handel in lompen en oude me
talen van de De Nobel aan de
Marktsteeg moeten de wijk
uit. De wethouder: „Dergelijke
bedrijven passen niet in woon
wijk."
In hetbeteringsplan wordt
een aa plaatsen in de wijk
aangegi, waar woningen
gebouvvioeten worden. Dit
komt eneer, dat de terrei
nen vai bedrijven die moe
ten veijnen, voor dit doel
benut Hen. Zo wil de ge
meente het terrein van de
voorma Leidse Broodfa
briek zjaan bouwen. Naar
verwact zullen hier onge
veer 48iingen met drie of
vier ka* verrijzen. Op het
terrein De Nobel komen
vierkamoningen en dit
geldt o voor het stukje
grond van Kleine. Een gedeel
te van Clos en Leembrugge zal
plaats moeten maken voor 48
woningen en Backer en Co
voor 5Q woningen. Dit laatste
project wordt uitgevoerd in
vier bouwlagen. Op het terrein
van het Krantzcomplex wordt
het nieuwe politiebureau neer
gezet en waarschijnlijk een
parkeergarage. Wanneer de
gemeentereiniging verhuist,
worden er op het stuk grond
40 woningen gebouwd en o-
penbaar groen aangelegd. 348
woningen in de wijk komen in
aanmerking voor een ingrij
pende verbetering in het ka
der van verschillende subsi
dieregelingen.
Buurtkantoor
Bijna alle rioleringen in
Noordvest wacht vernieuwing,
omdat zij in zeer slechte staat
verkeren. Dit geldt niet voor
de Volmolengarcht, de Oost-
dwarsgracht, de Klokpoort en
de Oude Singel. Ook met het
wegdek van vele straten in
Noordvest is het slecht gesteld
en deze zullen dan ook aange
pakt worden. De walmuren
van de Oude Singel verkeren
in goede staat, maar de wal
muren langs de Korte en Lan
ge Mare zijn er slecht aan toe
en worden vernieuwd. In de
nog niet gereconstrueerde
straten is de openbare verlich
ting sterk verouderd en ook
hier is een verbetering in het
plan opgenomen. Noordvest
staat nog meer ingrijpende
werkzaamheden te wachten,
omdat ook bijna alle kabels en
leidingen van de nutsbedrij
ven aan vervanging toe zijn.
„Om het wonen in de wijk te
veraangenamen zal ook de be
planting worden uitgebreid in
de straten en langs de grach
ten" aldus Waal. De gemeente
verschilt van mening met de
buurt over de noodzakelijk
heid van een buurtkantoorje.
De buurt wil dit kantoortje als
werk- en vergaderruimte,
maar de gemeente acht dit ge
bouwtje overbodig.
Arbeidsbureau
kortstondig bezet
LEIDEN Het gewestelij
ke arbeidsbureau aan de
Oosterkerkstraat is gister
morgen een uur bezet door
een groep jongeren. Hiermee
wilden de jongeren proteste
ren tegen de korting op de
minimumjeugdlonen van 18
procent en de hoge werk
loosheid onder jongeren.
In een gesprek met de direc
teur van het arbeidsbureau de
heer J. Schumacher werd aan
gedrongen op een solidariteits
verklaring met de eisen van
de jongeren. De directeur ver
klaarde, dat hij in een brief
aan de minister van sociale za
ken melding zal maken van de
eisen van de jongeren en van
de bezetting.
LEIDEN Geboren:Markus Wil
helmus Cornells Johannes, z.v.
W. C. M. de Roos en P. J. Beernink;
Nanette Cornélie, d.v. R. Lameijn en
G. J. Eijerkamp; Ling Ming, z.v. Ch.
Fan en M. Zhou; Erik, z.v. J. van der
Bent en S. Haveman; Josephus Willi-
brordus, z.v. J. G. C. Verhaar en
H. J. J. M. Kapiteijn; Aaltje Maria,
d.v. A. Remmerzwaal en C. Guijt; Jo--
hannes Abraham Paulus, z.v. C. Os
kam en A. Voets.
Overleden: P. Blikman, geb. 21-10-
1918, man; H. J. Gorree, geb. 2-7-
1923. man; W. van der Ley, geb. 3-5-
A. C. Goddijn, geb. 10-5-
F. H. de Goede, geb. 8-9-
i; J. A. Ammeraal, geb. 5-6-
tszo, man; J. van Beelen, geb. 24-5-
1914, man; H. van Geest. geb. 28-2-
1900, vrl. echtg. van C. de Haan;
D. B. V. Rauh, geb. 17-1-1959. vrl.; A.
Rijsdam, geb. 10-2-1907, man;
E. A. M. van Ravesteijn, geb. 17-7-
1911, vrl.; A. van Staden, geb. 16-11-
1886, vrl. geh. gew. met D. J. Bonnet;
J.C. Brandt, geb. 23-9-1898, man;
J.Th. H. van der Hulst, geb. 21-8-
1906, man; E. Bisesser, geb. 23-9-1906,
vrl. geh. gew. met S. Tielak; W. Nie
sing. geb. 30-3-1906, vrl. echtg. van
1904,
Video
Jongerenvereniging Augustinusvertoont morgen
avond in haar onderkomen aan het Rapenburg 24 drie
video-opnames van televisieprogramma 's. Het zijn „De
kleine televisie", „T.V. Manjana" (Koot en Bie) en „De
Grote Verwarring". De uitzendingen beginnen om half
tien. Radio- en televisiepiraten zullen vervolgens laten
zien hoe hun uitzendingen tot stand worden gebracht.
Om ongeveer elf uur treedt de Leidse ska-band
.„Schmutz" op.
Huisvrouwen
De Leidse afdeling van de Nederlandse Vereniging van
Huisvrouwen heeft voor de komende weken weer een aan
tal activiteiten op het programma staan. Donderdag 7 mei
om kwart voor tien houdt de heer Hendrickx in het ge
meentecentrum in Oegstgeest een lezing over glas in de
monumentale kunst. Voor woensdag 13 mei staat er een
dagexcursie naar Leerdam op het programma en donder
dag 14 mei een tocht naar de Keukenhof. Donderdag 21
mei wordt om half twee in het gemeentecentrum huishou
delijke voorlichting gegeven. Voor inlichtingen: tel. 121777.
DNA
Dr. F. Sanger (tweevoudig Nobelprijswinnaar) houdt
vrijdag 8 mei een lezing in het Gorlaeus Laboratorium
aan de IVassenaarseweg 76. De lezing gaat over het
werk van Sanger op het gebied van de nucleotide-vol-
gorde in DNA. De lezing begint om elf uur, wordt ge
houden onder auspiciën van de Nederlandse Vereni
ging voor Biochemie en is gratis toegankelijk.
St. Lazare
St. Lazare de toneelgroep van de Franse afdeling van de
Leidse universiteit, geeft donderdag 7 mei in het Lak-thea-
ter aan het Levendaal 150 een uitvoering van „Conq im
promptus a loisir", geschreven door René d' Obaldia. De
voorstelling begint om half negen. Het verhaal gaat over
soldaat Casimir die weer thuis komt na oorlogsavonturen.
Hij blijkt nogal aangeslagen te zijn. De beulszoon moet zijn
vader opvolgen maar die carrière schijnt hem niet zo trek
ken. Kaarten bij het LAK, telefoonnummer 124890.
De Springplank
De aspirantengroep van het Nederlands danstheater,
de Springplank, geeft vrijdag 8 mei de laatste voorstel
ling in het LAK-theater aan het Levendaal 150. De
voorstelling begint om halt negen. Uitgevoerd worden
drie nieuwe choreografieën. Zoals bekend gaan de as
piranten van het danstheater volgend jaar volgens een
andere formule werken. Kaarten bij het LAK, tele
foonnummer 124890.
Syndicaat
Het Projecttheater speelt zaterdag 9 mei „Syndicaat der
teergevoeligen" in het LAK-theater aan het Levendaal
150. De voorstelling begint om half negen. Uitgangspunt
voor het „Syndicaat" was de vaststelling dat politici ordi
naire beroepsuitoefenaars zijn, beïnvloedbaar en als het
moet corrupt, dat de politie net zo hard mee doet aan de
wetten van de jungle en dat ook het verderf onder notaris
sen, ambtenaren, leerkrachten en casinohouders diep is
doorgevreten. Hoofdpersoon is de politicus Scholz. Via de
lotgevallen van dit komisch personage en zijn geniaal ma
nipulatief vermogen wordt een beeld gegeven van dit mi
lieu. Kaarten bij het LAK, telefoonnummer 124890.
Kunst en Genoegen
De christelijke muziekvereniging Kunst en Genoegen
staat een druk nieuw seizoen te wachten. Nadat giste
ren de show en marchingband K. en G. het seizoen
opende met een optreden in Zuid-West, gevolgd door
een optreden in Bunschoten en 'savonds tijdens een
taptoe in Papendrecht, verzorgt men op 16 mei al weer
een optreden in Leiderdorp en op dezelfde dag 's mid
dags is men actief in Leiden tijdens een voetbalwed
strijd van leden van de Tweede Kamer ten bate van
hot gehandicapte kind. K. en G. verzorgt op 30 mei een
optreden ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van
de NZH in Leiden en Haarlem. Op 13 juni is de Leidse
vereniging te gast in Delft. Op de Grote markt wordt
daar een taptoe gehouden. Een gastoptreden wordt ver
zorgd op 20 juni tijdens een festival ter gelegenheid
van 700 jaar Hazerswoude. In België wordt opgetreden
op 27 juni, terwijl men op 29 juni alweer actief is tij
dens de Laura fietsvierdaagse in Alphen.
met kadobonnen
bijvoorbeeld...
wtnyftcentkum
WTAnrrT.TrnF
T.FTDFRnORP
M. Moolenaar; F. H. Stikkelbroeck,
geb. 4-7-1906, man; A. Valkenburgh,
geb. 20-3-1899, man; A.M. Boven-
kamp, geb. 25-5-1914, man; E. G.
Turk, geb. 11-9-1940, man; H G.
selman, geb. 22-8-1948, man; P. G.
Ramp, geb. 11-1-1908, vrl. echtg. van
E. Broekema; H. J. E. van den Heu
vel, geb. 2-2-1893, vrl. geh. gew. met
L. Melkert.
Gehuwd: A O. Lovink en M.J.C.
Kok; J. 't Hart en A. K. Romeijn;
A. J. Nagtegeller en B. van Haarlem;
G. de Lange en H. L. Loovens; A.
van Harskamp en J. C. Nachtegaal;
P. Beijne en H. Mark; P. van Heuvel
en E. Mazurel.
Alarm op Botermarkt
LEIDEN De Leidse
brandweer heeft vannacht
een uur nodig gehad om de
alarminstallatie van de ra
dio-winkel Van Cleef aan de
Botermarkt uit te schake
len.
Het alarm was gaan rinkelen
toen onbekenden de etalage
ruit met straatklinkers inwier
pen. Dit gebeurde kort na half
twee. Het is niet bekend wat
er uit de etalage is eestolen
STAD LEIDSE COURANT VRIIDAG 1 MEI 1981 PAGINA 3