Goedkoop effectbejag in film
„Kinderen uit de Holocaust"
Vanavond bq het late journaal
RADIO/TELEVISIE
TELEVISIE VANAVOND
Sonja Barend en Marcel van
Dam presenteren directe show
Herdenking en viering van
bevrijding op radio en tv
TELEVISIE VHJDAG
RADIO VANVOND
RADIO VRIDAG
LHDSE COURANT/
VRIJDAG 1 MEI 1981 PAGINA 2
NEDERLAND 1
NOS
18.25 Nieuws voor doven
en slechthorenden
18.30 Jeugdjournaal
18.36 Sesamstraat
18.50 Paspoort
VARA
19.00 De Internationale
19.05 Casper het lieve spookje
19.16 Charlie Brown en het
kleine grut
19.40 Speel de clown
21.10 Mei 1981
NOS
21.37 Journaal
VARA
21.55 Mei 1981 (vervolg)
NOS
23.40 Journaal
23.45 Nieuws voor doven en
slechthorenden.
NEDERLAND2
NOS
18.25 Nieuws voor doven
en slechthorenden
18.57 Journaal
AVRO
18.59 Doctor Snuggles
19.05 AVRO's Toppop
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.27 Dallas
21.15 Moos komt Bram tegen,
of wie wordt de
opvolger
van Max Tailleur
22.15 Televizier magazine
22.55 De toestand in de
wereld
23.00 Tjongejonge, tv-serie
NOS
23.30 Journaal
23.35 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
18.25 Fllmreportage. 19.10 Tv-por-
tret. 19.55 1 MEI-toespr^ak. 20.00
Journaal. 20.15 French Can Can.
speelfilm. 21.50 Informatief progr.
22.35 Journaal. 22.40 Sport. 23.05
Harte 10, tv-serie. 0.30 Journaal.
DUITSLAND 2
18.15 Doe. 19.00 Journaal. 19.30 6ul-
tenlandse reportages. 20.15 Derrick.
21.15 Der Wasserball von Schllders-
hausen. 22.30 Journaal. 22.35 Cultu
reel magazine. 23.20 Abgerechnet
wird zum Schluss. 1.15 Journaal.
DUITSLAND 3 WDR
18.00 Kinderserie. 18.30 Cursus
19.00 Vrijetijdsmagazlne. 19.55 Jour
nal 3. 20.00 Journaal. 20.15 Filmpor
tret. 21.00 Reportage. 21.30 Medita
tie. 22.00 Serie filmreportages. 22.45
Discussie. 23.30 Journaal.
BELGIE NED. 1
18.00 Kinderfilmserie. 18.15 Kleuter-
Progr. 18.30 Toeristisch magazine.
19.07 Uitzending door derden. 19.37
Mededelingen en Morgen. 19.45
Journaal. 20.10 Weerbericht. 20.15
Feestprogramma. 21.15 Jean Jaures,
leven en dood van een socialist.
23.15 Journaal.
BELGIE NED. 2
18.00 Kinderfilmserie. 18.15 Kleuter- I
progr. 18.30 Teoristlsch magazine.
19.07 Uitzending door derden. 19.37
Mededelingen en Morgen. 19.45
Journaal. 20.10 Weerbericht. 20.15
Wi), heren van Zichem. 21.15 Doe.
22.05 Cultureel magazine. 22.35 Cul-
turelt aktualiteit.
BELGIE FRANS
18.1! Spelprogr. 18.30 Literair maga
zine. 19.00 Regionaal magazine.
19.21 weerbericht. 19.30 Journaal.
19.51 Operation 48.81.00. 20.05 Ak-
tualilitenmagazine. 21.25 Adalen 31.
spedilm. 23.15 Journaal en weerbe
richt
Onder de titel „Mei 1981"
presenteren Sonja Barend
en Marcel van Dam vana
vond een gevarieerd direct
programma met Adèle Bloe-
mendaal, Frans Halsema,
Jenny Arean en de Zuidame-
rikaanse groep Fiesta Tropi
cal als gasten. Behalve amu
sement biedt dit program
ma, dat twee-en-een-half uur
duurt, informatie over de in
komenspolitiek en de Twee
de Kamerverkiezingen op 26
mei.
In de studio zullen leden
van een aantal huishoudens
aanwezig zijn, die rond moe
ten komen van een totaal
verschillend inkomen, varië
rend van het minimum tot
welgesteld. In het gesprek
zullen ze allen moeten inle
veren. Uiteraard is dat voor
de laagste inkomens een ge
voelige zaak en de vraag is
dan ook wat deze huishou
dens als eerste in hun le
vensbehoeften zullen laten
vallen.
Hetty Heyting als oma Knots In het jeugdprogramma
,,De familie Knots", waarvan morgenmiddag weer een
aflevering wordt uitgezonden.
Met het oog op de komende
Kamerverkiezingen zal Marcel
van Dam uitvoerig praten met
mr. J.A.W. Burger, oud-kabi-
nets-formateur, over de kabi-
nets-formaties die in Neder
land altijd zo lang duren. Mr.
Burger zal in dit gesprek wor
den bijgestaan door de oud-
PvdA-ministers Maxvvan der
Stoel, Bram Stemerdink, Jos
van Kemenade, Jan Pronk,
Ivo Samkalden, H.J. Hofstra,
Sicco Mansholt, Henk Vrede-
ling en Joop den Uyl.
Ned. I 21.10 uur.
Charlie Brown
Charlie en de hond Snoopy
hebben zich opgegeven voor
een wedstrijd met tien ver
schillende sporten. De trainer,
Peppermint Patty, komt ech
ter op het allerlaatste moment
op de proppen met nog een
kandidaat: Marcia. En dat had
Charlie niet verwacht.
Ned. I 19.16 uur.
Speel de clown
Zoals we eerder schreven een
tv-portret van de overleden
showman Tom Manders met
beelden van zijn tv-program-
ma's en uitspraken van colle
ga's en vrienden.
Ned- I 19.40 uur.
Toppop
Muziekprogramma met o.a.
een overzicht van de hitparade
en de rubrieken elpeenieuws
en concertagenda.
Ned. II 19.05 uur.
Dallas
Pamela, de echtgenote van
Bobby, komt in gewetensnood
wanneer haar broer Cliff haar
Tom Manders In een scène uit „Speel de clown".
vraagt hem te helpen bij de
verkiezingen om het senator
schap. Pamela wil wel, maar
haar schoonfamilie heeft een
andere kandidaat op het oog.
Ned. II 20.27 uur.
finale in het kader van de op
volging van Max Tailleur
krijgt de jury, onder wie Han
Peekei en Peter de "Vos, tot
taak de winnaar aan te wijzen.
Ned. II 21.15 uur.
Moos komt Bram tegen Tsjongetsjonge
Beelden van de strijd tussen
negen moppentappers uit Ne
derland om de fel begeerde
kwalificatie „Beste moppen
tapper van Nederland". Na di
verse voorronden en een halve
Tijdens het tuinieren heeft Pe
ter zich bezeerd. De verwon
ding valt erg mee, maar ge
schrokken van al het bloed
stuurt Sheila hem naar het zie
kenhuis. Peter kennende
maakt dat de zaak alleen maar
erger.
Ned. II 23.00 uur.
Morgenmiddag
Voor de kinderen morgenmid
dag vanaf 15.32 uur tekenfilms
„Bolke de beer" en „Kleine
Isar", het slot van de Tjechi-
sche reeks „Buurtkinderen",
jeugdprogramma „De familie
Knots" en Australische tv-se
rie „Peter Ramsey, de dieren
dokter".
Twee prijzen voor
Nederlands-Belgisch
radio- en t.v.-werk
HILVERSUM De jury voor
de enkele jaren geleden inge
stelde Noord-Zuid-trofee, een
onderscheiding voor de beste
co-produktie op radio- en te
levisiegebied tussen de Belgi
sche BRT en de Nederlandse
zendgemachtigden, heeft
voor de jaren 1979 en 1980
twee produkties bekroond.
Dat zijn het in het voorjaar van
1980 door de NCRV en de BRT
naar een boek van Stijn Streu-
vels uitgezonden televisiespel
,,de blijde dag" en het radio
programma „Een nieuw lied
je". Die liedjeswedstrijd was
een produktie van de omroep
Brabant, de regionale omroep
Zuid en de Belgische omroep
Limburg.
[ADVERTENTIES]
WWij hebben hier in Nederland een tamelijk
uniek omroepbestel, waar men in het buitenland
nogal eens jaloers naar kijkt. Veel stromingen uit
onze bevolking zijn daarin vertegenwoordigd.
Dat moet zo blijven. Daarom is het zo be
langrijk dat een progressieve omroep als de VARA
haar werk kan blijven doen.W Drs. J.M, den Uyl.
KIES OOK VOOR DE VARA
0035-711911
Steun de VARAGeef u op als lid voor 110,- per jaar ol alsabonnee op de VARA gids voor f 11,50 per kwartaal.
HILVERSUM De NOS zal op 4 mei via radio en televisie
aandacht besteden aan de diverse herdenkingsplechtighe
den in ons land. Op televisie komt via beide zenders van
19.50 tot 20.10 uur de herdenking op de Waalsdorpervlakte.
De radio geeft via Hilversum 2 van 15.10 tot 15.40 uur een re
portage van de herdenkingsdienst in de Nieuwe Kerk in Am
sterdam en aansluitend om 15.55 uur een verslag van de krans-
legging op de Dam.
's-Avonds om 19.57 uur komt op alle Hilversumse zenders een
radioverslag van de dan te houden herdenkingsplechtigheden
bij het nationale monument op de Dam.
De NOS-televisie zal dinsdag 5 mei een rechtstreekse reportage
uitzenden van de uitreiking door koningin Beatrix in de Nieuwe
Kerk in Amsterdam van enkele tientallen verzetsherdenkings-
kruizen aan vertegenwoordigers van het verzet tegen de Duit
sers en de Japanners tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens
deze plechtigheid, die van 13.50 tot 16.00 uur via Ned. I op het
scherm komt, zal het woord o.m. worden gevoerd door prinses
Juliana.
NEDERLAND 1
TELEAC
10.45 russisch voor beginners,
les 24
11.30 Microprocessors 1 en 2,
herhaling les 26
12.00 Wiskundige modellen,
herhaling les 10
12.30 Antieke wereld,
herhaling les 7
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
15.30 Journaal
NCRV
15.32 Bolke de Beer
15.40 Kleine Isar
15.50 Buurtkinderen
16 15 De familie Knots
16.40 PeterRamsay.de
dierendokter
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
DUBLAND 1
10.( Journ. 10.03 French Can Can,
spefllm. 11.40 Filmreport. 12 10
Culr. magaz. 12.55 Persoverz.
13.i-13.15 Journ. 13.35 Progr.overz.
14/ Journ. 14.10 Kleuterprogr.
14, Inform, progr. 15.25 Cesper.
15/-18.30 Sport.
DUSLAND 2
12» Progr.overz. voor de komende
we. 12.30 Inform, voor buitenl.
weiemers. 14.45 Journ. 14.47 Te-
kelmserie. 15.10. Kinderkwis. 15.55
Hoymagaz. 16.10 Dierenfilmserie.
16 Die Baeren slnd los, tv-serie.
17> Journ. 17.10 Aktueel magaz.
□rSLAND 3 WDR
DO Licht amus.progr. 16.30 Cursus
Os. 17.00 Cursus wiskunde. 17.30
|rm. serie.
LGIE NED.
00-14.30 Open School. 15.30 Cul-
ele aktual. 16.00 Zo is vader
aelfilm. 17.55 Kinderfilmserie.
U.GIE FRANS
.05 72 Manires di s'akemer, Walls
neelstuk. 16.25 Tv-cursus. 16.55
>or de tuinier. 17.25 Inform, serie.
.40 Tekenfilmserie. 17.45 Licht
uz.progr.
20.03 (S) Country time. 21.02 (S' S) Veronica Sport. NOS 20.00 (S) Europees
nine u clock. 22.02 (S) Goal. NOS 23.02 (S,'onc«lpo<Jium: Rotterdams Philharmonlsch
Met het oog op morgen. VOO 0.02 (S ;>kest. 22 00 (S) Aspekten van de kamer-
Countdown. 1.30 Zou Jan nu eindelijk eenj"uz- 22,30 Nws. 22.40 NOS-Cultuur. 23.30
op een booreiland zitten. 3.00 (S) In he»s) Horizon. 23.55 Nws.
holst met Annette. 4.00 (S) Erik de Zwart.
(S) Ook Goeie Morgen. 6.00 (S) Juke- HILVERSUM 3
Cj h 10.30 (S) Z.I. 12.03 (S) Tus
richt Start en linish. 13.03 (S) In
Roole Haan. 15.02 (S) Muzl
show. 16.02 (S) De Speeldoos.
HlÜBSW TROS: 7.00 Nws. 7 10
ÊTBè tendgymn. 7.20 TROS blr
/dW kort. 7.30 Nws. 7.36 AktuaJ
t-J~l Nws. 8.11 Op uw gezond
IHFÖ 830 Nws- 836 <s> To®"
11 9.00 Gymn. voor de vrouw)
Waterstanden. 9.15 Onder de me
10.00 Solo In de goudviskom. 10.30 C-
een. 11.30 Janboel. 12.00 Opvoeden
dereen. 12.26 Meded. voor land- en-
bouw. 12.30 Nws. 12.36 Aktua. 13.00
13.11 Introduktie Kernpunt. 13.15 Ve
blnnenpaglna. 14.00 Kernpunt. 15.00-
keurlg. 15.30 Verkiezingen '81. 17.24 Me
ded. 17.30 Nws. 17.36 Aktua.
AVRO: 7.00 Nws. 7 02 (S) Op een
klein stationnetje. 88 00 (S) Klas
siek met Coraline. 9.00 Nws. 9.02
(S) Piano-an. 10 00 (S) Concerto
KiASSUft Mattlnale. 12 00 Nws. 12.02 (S)
i iauar lucht In. 13.15 (S) Ma-'
Wel koninginnedag gisti,
maar voor het eerst sindde
vele jaren geen défilé St-
dijk. Daar stond echter er
tegenover dat het heho-
ninklijke gezin een tek
bracht aan respectwijk
Veere en Breda-Oranjes en
dat daar natuurlijk telie-
reportages van kwameZo-
doende konden wij tocHui-
ge zijn van de gebruljke
vertederende beelden de
prinsjes deden mee aeen
folkloristisch kussen.echt
en aan het ringwerpeh en
bovendien: Dick Passclkon
toch weer aan de slagi dat
liet hij zich geen twkeer
zeggen. Naar het mij voor
komen wordt die jon, of
schoon het nauwelijlot de
mogelijkheden schijntbeho-
ren, ieder jaar nog wireed-
sprakeriger. Deze keiet hij
ons zelfs weten dat iar de
hoek is, en dat daanera 3
het oppakt", voorzoviij ons
er al niet attent op jkt dat
„de camera nu n links
zwenkt" of er ons opes dat
„nu onze draagbarómera-
man" ging lopen.
Gisteravond ontmoette Mies
Bouwman Danny Kaye en dat
werd bepaald een van de aar
digste uitzendingen die ik
sinds lange tijd gezien heb. Het
was bepaald een uitstekend
binnenkomertje na enkele we
ken vakantie. Danny Kaye is
natuurlijk een fenomeen.
Zoals die man een zaal bijna in
de letterlijke zin van het
woord bespeelt, is slechts wei
nigen gegeven. We wisten
reeds lang dat hij dat kom,
maar het is steeds weer een
belevenis om het hem te zien
doen. Bovendien is Mies
Bouwman in dit soort gesprek
ken waar je even voor kunt
gaan zitten op haar best.
Ook had de Avro een korte re
portage over reclame- en pu
bliciteitscampagnes van de
vier grote politieke partijen.
Er werd ons om te beginnen
de vraag voorgelegd of „onze
keus voor een bepaalde partij
het werk van bepaalde recla
memakers" is. Het zal onge
twijfeld niet zo bedoeld zijn,
maar het ging hier om een vrij
beledigende veronderstelling.
Een beetje bewust democra
tisch mens immers stemt uit
sluitend uit overtuiging op een
partij of hij stemt niet. Enfin,
de conclusie was dan wel dat
„wij" in politicis niet erg vat
baar zijn voor reclame. En dat
siert „ons" dan.
HERMAN HOFHUIZEN
Een publikalie van de Stichting Voorlichtingsbureau Vlees. Vleeswaren en Vleesconserven. Rijswijk (ZH>.
HILVERSUM De razzia's, de
concentratiekampen en de gaska
mers we mogen de demonische
praktijken van de Nazi's die mil
joenen joden verdelgden als wa
ren zij schadelijke ratten, nooit
vergeten. We moeten bedacht blij
ven op de hel die de mens voor
zijn medemens kan creëren én
blijven beseffen dat we onze stem
dienen te verheffen zodra ook
maar het begin van een herhaling
dreigt. Maar of die herinnering en
dat besef wakker gehouden moe
ten worden door een documentai
re als „Kinderen uit de Holo
caust", die de AVRO maandag
avond (om 21.45 uur op Ned. I)
uitzendt, is zeer de vraag. Dit op
Amerikaanse leest geschoeide Ho
locaust-verslag rukt zonder voor
lichting en met effectbejag van
kennelijk commerciële aard de
deuren open van de martelkamers
van de Nazi's en spitst zich vooral
toe op de helse verschrikkingen
die joodse kinderen tijdens het
Hitler-regime moesten ondergaan.
Het meest weerzinwekkende is
echter wel de onverminderde
vaart waarmee schokkende beel
den worden getoond van doodge
schoten, gemartelde en uitgemer
gelde kinderlijkjes, van executies
en van joden die als vee naar de
gaskamers worden afgevoerd of
worden opgehangen.
Bij het samenstellen van dit pro
gramma liet de Amerikaanse maker,
Joseph S. Kutrzeba, zich leiden door
de vraag: Wat gebeurde er met de
kinderen die, ten dode gedoemd,
toch wisten te overleven? Het ant
woord vond hij bij joodse overleven
den, die in de tijd van de Duitse be
zetting een kleuter of tiener waren.
Achttien joden, onder wie voorzit
ster Simone Veil van het Europees
Parlement, laat hij in dit verslag
flarden van herinneringen ophalen
uit de tijd dat ze in vernietigings
kampen te Belzec, Sobibor of Tre-
blinka (Oost Polen) zaten. Ieder ver
haal spreekt ^oor zich en getuigt van
Directeur Harry Mourits van het ICODO in Utrecht: „Waarom moet
„Kinderen uit de Holocaust op deze dag en op zo'n laat tijdstip
worden uitgezonden?"
onvoorstelbaar leed. De nazi-opna- nog nooit eerder vertoond zijn, hoef-
men en foto's die zoals het den niet zo nodig als omlijsting van
AVRO-persbericht meldt onthut- dit leed te dienen en zijn volstrekt
send genoemd kunnen worden en overbodig.
Wie zijn met deze non-stop-demon-
stratie van onmenselijkheid gebaat?
De oorlogslachtoffers? De mensen
die wel de oorlog meemaakten, maar
niet direct betrokken waren bij de
gruwelpraktijken van de Nazi's? Of
de generatie die alleen vanuit de ge
schiedenisboeken over deze folterin
gen heeft vernomen?
Een woordvoerder van de AVRO:
„Een medium als televisie heeft de
verantwoordelijkheid om te laten
zien wat er tijdens de Tweede We
reldoorlog is gebeurd, elk jaar weer.
En het kan niet vaak genoeg ge
toond worden hoe weerzinwekkend
en mensonterend de Duitse bezetters
geprobeerd hebben de joden syste
matisch uit te roeien. Natuurlijk
moeten direct-betrokkenen niet naar
deze documentaire kijken. Dat zul
len zij trouwens ook niet doen, want
ze beseffen zelf wel dat dit verslag
zonder twijfel hun wonden weer zal
openrijten'
Harry Mourits, directeur van het
ICODO (Informatie Coördinatie Or
gaan Dienstverlening Oorlogsgetrof
fenen) te Utrecht, de instantie waar
van het telefoonnummer na de uit
zending op de beeldbuis verschijnt,
zit duidelijk op een andere golfleng
te dan de AVRO.
Mourits: „Vanzelfsprekend moet ie
dereen weten wat er tijdens de
Tweede Wereldoorlog is gebeurd,
maar niet op de manier waarop die
Amerikaan dat doet. Alleen al de
vorm van „Kinderen uit de Holo
caust" is abominabel. In sneltrein
vaart worden felrealistische tafere
len de huiskamer ingeslingerd en de
kijker op die beelden voorbereiden,
is er niet bij. Of je moet die paar
woorden van commentatrice Liv
Ullman daartoe willen rekenen?
Zoiets moet afschuwelijk zijn voor
degenen die enigszins betrokken zijn
geweest bij dergelijke taferelen".
Het aantal mensen dat op enigerlei
wijze bij de oorlogsgruwelen betrok
ken is geweest, moeten we volgens
Mourits niet onderschatten. „In Ne
derland hebben we zo'n 100.000 po
tentiële oorlogslachtoffers, dat wil
zeggen: mensen die van de ene dag
op de andere plotseling ziek kunnen
worden, acuut aan een oorlogssyn
droom gaan lijden. Dat kan veroor
zaakt worden door een stagnatie in
hun dagelijkse werkzaamheden,
maar ook een documentaire als deze
kan daar aanleiding toe geven. Oor
logsslachtoffers met concrete herin
neringen aan die nazi-praktijken
zullen ongetwijfeld hun ervaringen
identificeren met die van de gefilm
de mensen. Nu al kan ik zeggen dat
na de uitzending moeders en vaders
zullen bellen die denken dat hun
kind op een van de getoonde foto's
stond afgebeeld".
Mourits kan zich vervolgens niet aan
de indruk onttrekken dat de maker
van „Kinderen uit de Holocaust" uit
is geweest op effectbejag. „Waarom
alleen beelden van executies, gaska
mers en massagraven. Waarom al
leen verhalen over folteringen van
joodse kinderen? Waarom is de ma
ker niet ingegaan op de hulpverle
ning die na de oorlog op gang kwam
en waarom laat hij die mensen niet
{>raten over de manier waarop ze ge-
eerd hebben met dat leed te leven".
Tot slot maakt Mourits ernstig be
zwaar tegen de datum en tijd waarop
„Kinderen uit de Holocaust" wordt
uitgezonden. „Zo vaak vragen men
sen me of de uitzending van de her
denking op de Waalsdorpervlakte
niet in de middag kan plaatsvinden,
omdat ze anders die nacht niet kun
nen slapen. Moet zo'n aangrijpende
documentaire dan op een laat tijdstip
op het scherm verschijnen?"
Het weerwoord van de AVRO: „De
herdenking kun je niet zonder meer
laten voorbijgaan. Bovendien heeft
het geen zin om zo'n documentaire
maanden eerder of later uit te zen
den".
LUDUINA SALTERS
