weekpuzzel door dr. Pluizer
WETENSCHAPPEN
BRIDGEN
postzegels
oplossing vorige puzzel
J)ec
i m m m o
J DENKSPORTEN/HOBBY
leidse courant
zaterdag 18 april 1981
^dT
De prijswinnaars van puzzel 15 zijn:
H.Verdel Scouten, Geestweg 67, 2371 AG Roelofarendsveen.
T. Verdoes, Rijndijkstraat 33, 2313 NG Leiden.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
NR. 16
KRUISWOORDRAADSEL
Horizontaal: 1. soort uurwerk; 13. o-
pening achter in de mond; 14. be
paald onderricht; 16. slaghout bij cric
ket; 17. tot en met (afk.); 19. knaag
dier; 20. voorzetsel; 22. hoewel;
23. klein vertrek; 24. 100.000,-;
26. wijnsoort; 27. muzieknoot;
28. gewricht; 30. deel v.e. woonhuis;
32. stevige vogelveer; 33. insnijding;
35. liefdegift; 37. stad in Duitsland;
38. voegwoord; 39. zangstem;
41. onbepaald vnw.; 42. familielid;
44. vogelprodukt; 45. bloem;
47. plankje om iets bijeen te houden;
49. stap; 50. deel v.h. oor; 51. raam-
scherm; 52. niet bevestigd; 54. even
aar; 57. overdreven voorliefde voor
iets; 60. laagtij; 62. plaats in Gelder
land; 63. onbezonnen; 65. voorzetsel;
66. te weten (afk.); 67. familielid;
69. Europeaan; 72. wild zoogdier;
74. woonschip; 76. uitspansel;
78. slaapplaats; 79. muzieknoot;
80. geboden bedrag; 82. zelfkant van
linnen; 83. Ned. omroepvereniging
(afk.); 84. van een (afk.); 85. telwoord;
87. belemmering (fig.); 89. soort da-
meshalsbont; 90. voorzetsel; 91. stof;
94. gewoon; 96. mannelijk beroep.
Verticaal: 1. onderdeel v.e. tennispar-
tij; 2. voorzetsel; 3. stad in Zwitser
land; 4. stekelhuidig dier; 5. jong
schaap; 6. sportevenement (afk.);
7. voegwoord; 8. plaaggeest; 9. zui-
velprodukt; 10. inhoudsmaat;
11. oosterlengte (afk.); 12. biljartstok;
13. vreemde titel; 15. zeemeermin;
16. bioscooprang; 18. schaduw v.h.
gebladerte v.e. boom; 21. tak van
sport; 24. treuzelaar; 25. reclame-
licht; 29. lidwoord; 30. walkant;
31. muzieknoot; 32. rivier in Italië,*
34. lijdelijk; 35. werkruimte;
36. zangstem; 37. uit zijn land verdre
vene; 40. luitenant (afk.); 43. per
adres (afk.); 45. slangvormige vis;
46. sierlijk dier; 47. rekenkundige op
gave; 48. vrouwelijk rund; 53. goe
dertierenheid; 55. niet parkeren (afk.);
56. ondeugdelijke waar; 58. voorzet
sel; 59. land in Europa; 61. vak;
63. Europeaan; 64. zonder inhoud;
66. onvoorziene omstandigheid;
68. maanstand (afk.); 70. uitroep;
71. oude lengtemaat; 73. let wel (afk.
Latijn); 75. natriumzout van boorzuur;
77. deel v.e. fiets; 81. soort overjas;
83. hengselmand; 86. vochtig;
88. zoon van (voorvoegsel bij Schotse
familienamen); 89. besmettelijke ziek
te; 90. bloeiwijze; 92. dwarshout van
een mast; 93. Technische Hogeschool
(afk.); 94. op dit ogenblik; 95. uitroep.
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 16 dienen uiterlijk
woensdagmiddag in bezit te zijn van:
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
neei
nde
aari
esto
er-spray
fi voor e<
krde - al
lolie (Lu
Ankerslf
pp de m;
saat volg
een
|el dat
puperact
pest opk
irt en vo
hieuwe
lig bij f
p (waarii
vettige
Kword
t dan
jrboel v
voor fijt
jen, de
tische ti
ise piep
Er zit ec
•oor mo
sen aan
p 5,90
door
L. Hofland
Bochum
Twee weken geleden is in het
Westduitse Bochum een inter
nationaal schaaktoernooi, met
categorie 9, geëindigd. Cate
gorie 9 wil zeggen, dat de ge
middelde ELO-rating van de
deelnemers plm. 2450 is, een
redelijk bezet grootmeester-
toernooi. Jaarlijks worden in
de wereld vele van dit soort
toernooien georganiseerd, dit
toernooi zou ook onze belang
stelling niet hebben, als niet
onze nationale hoop, John van
der Wiel, meedeed. Het resul
taat viel mij niet mee, een ge
deelde tiende plaats met 7 uit
15. Voor een internationaal
meester (en dat is John nog) is
deze score nog wel accepta
bel, maar voor een jonge spe
ler, die grootmeester wil wor
den is dit een tegenvallend re
sultaat. Het wachten blijft dus
nog even op de sprong naar
het grootmeesterschap; hope
lijk duurt dit niet lang meer,
want de ervaring leert dat stil
stand achteruitgang betekent.
Dat vooruitgang er voor v.d.
Wiel wel inzit, bleek uit zijn
overwinningen op sterke
grootmeesters als Hort en Tor-
re. In zijn partij tegen Hort
toonde hij uit het echte scha
kershout gesneden te zijn.
Vanuit een scherpe opening
overspeelde hij zijn gereno-
meerde tegenstander volko
men, om dan in tijdnood een
venijnige zet te overzien. Velen
zouden nu teleurgesteld de
moed opgegeven hebben, V.d.
Wiel stelde Hort echter nog
voor enorme problemen, waar
na deze alsnog verloor.
J. van der Wiel-V. Hort Caro-
Kann
1. e2-e4 c7-c6 2. d2-d4 d7-d5
3. e4-e5. De eerste maal, dat
V.d. Wiel dit systeem speelt,
het was de Engelse groot
meester Keene die dit vlak
voor de partij John aangera
den had om te spelen. 3.
Lc'8-f5 4. Pb1-c3. Meestal
wordt hier 4. Pf3 en c4 ge
speeld. De bedoeling van deze
zet is om de loper, na g4 en
Pge2, van e4 af te houden. 4.
e7-e6 5. g2-g4 Lf5-g6 6.
Pg1-e2 Lt8-b4. Andere ge
speelde zetten hier zijn: 6.
c5 en 6. f6 beide om de
dreiging 7. h4 h5 8. Pf4! tegen
te gaan.
7. Pe2-f4 Pg8-e7 8. a2-a3 En
niet 8. h4 c5 9. a3 La5! 10. b4?
cxb4 11. Pb5 Lxc2! met zware
winststelling. 8. Lb4xc3 t 9.
b2xc3 Dd8-a5 10. Lc1-d2 Pb8-
d7 11. h2-h4 Da5-a4 12. Ta1-
a2. Een bekende manoeuvre
uit de Franse verdediging; om
de openingsopzet met h4 en
Pf4 te rechtvaardigen, moest
wit uiteraard geen stuk op d3
zetten. 12h7-h6 13. Pf4xg6
Pe7xg6 14. LI1-d3 Pg6-e7 15.
Ta2-b2! 15. Db1 h5! laat zwart
alle kansen, omdat 16. Dxb7
faalt op Tb8 en Tb1 t- 15.
b7-b5 150-0-0 16. DB1 b5
17. Da1! gevolgd door Tb4 en
a4 is te gevaarlijk voor zwart.
16. f2-f4 g7-g6. Na 16.
Dxa3 17. Tb3 Da6 18. f5 staat
zwart aan te veel gevaren
bloot. 17. h4-h5 0-0-0 18. Ke1-
f2! Op een originele manier be
houdt wit alle mogelijkheden;
binnenvallen op de h-lijn of
Th1 naar de damevleugel om
spelen. 18Pd7-b6 19. Ld2-
c1 Pb6-c4 20. Tb2-b4 Da4-a5
21. a3-a4 a7-a6 22. Dd1-f3
Td8-d7 23. !4-f5!7 Na deze ris
kante zet, wordt het hele witte
centrum weggeblazen en ko
men beide koningen op de
tocht te staan. In dit soort stel
lingen voelt V.d. Wiel zich als
een vis in het water.
23. g6xf5 24. g4xf5 c6-c5!
25. d.4xc5 Pc4xf5 26. Df3-g3
Pe7-c6?l
Zie diagram 1.
Nauwkeuriger is eerst 26.
Pxd31 27. Dxd3 Pc6 28.
I8KAS
i ft i j
SASAÜA!
SB7PTTTTTTT||
door
B. J. Nuys
Diagram 1.
axb5!? (ook mogelijk is 28. Tf4
e5 29. Tg4 met kansen langs
de g-lijn) Pxb4 29. Dd4 Tg8 30.
Lxh6 met voldoende compen
satie voor de kwaliteit.
27. Ld3xb5! a6xb5 28. a4xb5
Th8-e8. Of 28. Pxb4 29.
Dxe5 Tg8 30. cxb4 Dxb5 31.
LF4 met goed wit spel (er
dreigt Ta!). 29. b5xc6 Pe5xc6
30. Tb4-b3. Het verleidelijke
30. Tb6 is fout vanwege 30.
Dxc5 t 31. Le3 d4! 32. Lxd4
Txd4 33. Txc6f Dxc6 en Th1
blijft hangen. 30. Da5xc5 t
31. Lc1-e37. In tijdnood een
trieste fout, die de schoonheid
van deze gedurfd opgezette
partij bederft. Na 31. Kg2 exf5
32. Lxh6 Te2 t 33. Kh3 staat
de witte koning veiliger dan
zijn collega, bovendien is een
loper in een dergelijke open
stelling sterker dan een paard.
3 1d5-d4! 32. Le3xh6. Plot
seling bemerkte V.d. Wiel, dat
32. Lxd4 Dxf5 t gevolgd door
Dxc2 tot een snelle ineenstor
ting leidt.
3 2Dc5xf5 t 33. Kf2-g1 d4-
d3! Hier staat wit verloren,
maar van nu af doet wit steeds
de enige zet die de zwartspeler
(ook in hevige tijdnood) voor
problemen stelt. 34. Tb3-b6
Pc6-e5 35. Th1-h4! d3-d2 36.
Th4-c4 f Td7-c7 37. Tc4xc7 f
Kc8xc7 38. Tb6-b1 Df5xh57
Diagram 2.
Met nog enkele seconden
overziet Hort dat 38. Td8
39. Td1 Dxh5 40. Txd2 Txd2
41. Lxd2 Dd1 t 42. Le1
Dxe1 tl hem een gewonnen
pionneneindspel had opgele
verd, nu is het remise. 39.
Lh6xd2 Te8-h8. Na 39Dg4
40. Lf4! Dxg3 t 41. Lxg3 f6 42.
Lxe5 t is het eenvoudig remise
40. Ld2-f4l (Dekt veld h2!) f7-f6
41. Dg3-g7 f Zwart geeft het
op. na 41. Kd6 42. Tb6 t Kd5
43. Db7 fKc4 44. De4 t Kxc3
45. Tb3 is het mat.
De eindstand aan de top was:
1. Kavalek 12 uit 15 2. Hort
10Vz 3. Chandler 9 Vz 4.
Schüssler 8 Vz etc.
Tot slot nog de oplossing van
het maart-probleem. De stand
was als volgt:
Zie diagram 2.
1. Ke8 t Kg6 2. e7 Kh5! (2
Kh6 3. Kg5 4. Tg3 f Kf4 5. Tg2
Kf3 6. Tb2 Ke3 7. Kd7 Td1 t 8.
Kc7 Tc1 t 9. Kb7 1-0) 3. Ta3
Kh4 4. Ta5!l (Tempodwang!) 4.
Kg4 5. Kf7 Tf1 f 6. Kg6 Te1
7. Ta4 f Kh3l 8. Kf6 Tf1 f 9.
Kg5 Tg1f 10. Kh5 Te1 11.
Ta31 Kg2 12. Txa21 Kf3 13.
Ta7 Te6! 14. Kg5 Ke4 15. Tb7!l
(15. Td7 Ke5 U-Vz) Ke5 16.
Td7! (nu is zwart in zetdwang)
16. Ke4 17. Td1! Kf3 18.
Tf1 f Ke2 19. Tf7 1-0.
Epilepsieaanval door geluid of lichtflits
Luisteren naar de Bloemen-
wals van Tsjaikovski of de Vijf
de Symfonie van Beethoven is
voor de meeste mensen een
aangename en kalmerende er
varing. Bij een kleine groep
leidt muziek echter tot een epi
leptische aanval, waarbij een
soort kortsluiting in de herse
nen optreedt. Deze door mu
ziek veroorzaakte vorm van
epilepsie is voor het eerst be
schreven in 1931 toen de epi
leptische toeval werd uitgelokt
door de Bloemenwals. Sinds
dien is echter gebleken dat
ook andere vormen van geluid,
variërend van klokgelui tot het
snerpend gejank van een fluit
ketel, een aanval kunnen ver
oorzaken. Deze vorm van epi
lepsie behoort tot de zoge
naamde reflex-epilepsieën, een
zeer zeldzame groep waarbij
de aanval op gang wordt ge
bracht door een prikkel van
buitenaf.
Volgens een artikel in het
South-African Medical Journal
komt deze vorm van epilepsie
waarschijnlijk vaker voor dan
op dit moment wordt gedacht
en een psychiater uit Johan
nesburg zegt te hopen dat va
ker gebruik gemaakt wordt
van muziektesten wanneer
men probeert vast te stellen of
een patiënt epilepsie heeft.
Afgezien van geluid zijn er tal
van andere oorzaken die een
aanval van reflex-epilepsie
kunnen veroorzaken, zoals
Jicht, smaak, sexuele prikkeling
of zelfs een lachbui. Van deze
oorzaken is nog niet veel be
kend. Slechts een enkele oor
zaak is iets beter te begrijpen,
zoals de aanval die volgt op
een hoestbui. Bij een hoestbui
treedt er namelijk een veran
dering van druk op in de borst,
waardoor een kortstondige
vertraging optreedt in de
bloedsomloop in de hersenen,
die voldoende is om een epi
leptische aanval uit te lokken.
Over de epileptische aanval die
teweeg wordt gebracht door
het kijken naar de televisie is
verreweg het meest bekend.
Dit komt gedeeltelijk omdat
bijna alle mensen geregeld te
levisie kijken en gedeeltelijk
omdat bij het vaststellen of ie
mand aan epilepsie lijdt vaak
gebruikt wordt gemaakt van
lichtflitsen. Een op de 20 epi-
lepsie-patiënten is gevoelig
voor lichtflitsen, zoals kan wor
den aangetoond door een
elektro-encefalogram, dat de
elektrische activiteit in de her
sencellen meet en, kortweg,
EEG wordt genoemd. En van
de patiënten die reageren op
lichtflitsen, is ongeveer twee
derde gevoelig voor het kijken
naar televisie.
Het verschijnsel wordt vaak
waargenomen bij kinderen die
er soms een zichtbaar genoe
gen in scheppen hun gezichtjes
zo dicht mogelijk tegen het
scherm aan te drukken. De
aanvallen hebben meestal
plaats als de patiënt dicht met
zijn gezicht bij de televisie zit.
In de kamer is het vaak half
donker en het televisietoestel
is meestal slecht afgesteld.
Televisie is echter niet de eni
ge flikkerende lichtbron die
aanvallen teweeg brengt. Er
zijn gevallen bekend van men
sen die een aanval krijgen, ter
wijl ze rijden over een door bo
men omzoomde weg. Bij hen
wordt de aanval veroorzaakt
door het zonlicht dat met re
gelmatige tussenpozen door
de bomen heen flikkert. Kinde
ren kunnen zelfs leren hun ei
gen aanvallen te provoceren
door naar een lichtbron, vaak
de zon, te kijken en met hun
hand heen en weer te zwaaien.
Maar ongeacht de oorzaak, zo
dra de aanval wordt herkend
als een epileptische aanval kan
de behandeling beginnen.
Alle vormen van epilepsie ko
men waarschijnlijk vaker voor
dan tot dusver werd gedacht.
Onlangs nog verklaarden drie
Londense neurologen na uit
voerig onderzoek dat een aan
tal patiënten dat aan duizelin
gen leed, epilepsie bleek te
hebben, hoewel eerst andere
diagnoses waren gesteld. Hier
door wordt nog eens bena
drukt hoe moeilijk het is een
sluitende definitie voor epilep
sie te vinden. In I960 werd epi
lepsie gedefinieerd als „aan
vallen, voornamelijk in de her
senen, waar een storing op
treedt in beweging, gevoel of
bewustzijn".
Bij de vele en gevarieerde oor
zaken van epilepsie (vaak kan
er in het geheel geen oorzaak
worden vastgesteld) kan vaak
een bepaald gebied (haard) in
de hersenen worden aangewe
zen waar de epileptische activi
teit zich afspeelt of begint. In
deze gevallen spreekt men wel
van focale epilepsie, ook wel
haardepilepsie genoemd. Bij
reflex-epilepsie is dit gebied
vaak de zogenaamde tempo-
raalkwab waar waarnemingen
door de zintuigen worden ge
registreerd en waar ook het
geheugen gelegen is. Het be
lang van het vaststellen van
het gebied waar de epilepti
sche activiteit plaats heeft is,
afgezien van het feit dat er dan
meer kans op genezing is, ge
legen in het feit dat de juiste
plaatsbepaling bijdraagt tot
het begrip van zowel epilepsie
als de werkwijze van de herse
nen.
Een goed voorbeeld hiervan is
het geval van een man die ge
obsedeerd was door veilig-
heidspelden. Als hij er een zag,
kreeg hij onmiddellijk een epi
leptische aanval. Er speelden
ook sexuele factoren een rol
waardoor zijn huwelijk op de
klippen dreigde te lopen. Bij
een eerste medisch onderzoek
dacht men dat de patiënt nor
maal was, maar uit een EEG
bleek een abnormale activiteit
in de temporaalkwab en toen
men de man een veiligheids
speld liet zien werd de abnor
male activiteit van de hersen
cellen alleen maar duidelijker.
In dit geval ging het om de lin
ker temporaalkwab, en telkens
als men hem een veiligheids
speld liet zien terwijl er een
EEG werd gemaakt, trad daar
een verhoogde activiteit op,
die 30 seconden later gevolgd
werd door een toeval. Bij deze
patiënt werd een stukje van de
temporaalkwab operatief ver
wijderd waardoor zijn obsessie
verdween en de patiënt een
normale sexuele verhouding
kon hebben.
Andere delen van de hersenen
zijn minder vaak bij een aanval
betrokken. Bij een patiënte
werd tijdens een operatie on
der plaatselijke verdoving een
hersendeel geraakt, waarop ze
in een hevige lachbui uitbars
tte. De lachbuien die met deze
vorm van epilepsie gepaard
gaan en soms fataal kunnen
zijn, verschillen van die welke
soms bij andere ziekten wor
den waargenomen. Tijdens de
misplaatste lachbuien, die zo
veel verdriet en pijn kunnen
veroorzaken bij patiënten die
aan multiple sclerose lijden, is
de patiënt zich terdege bewust
dat zijn lachen onder de om
standigheden misplaatst is.
Het zou verkeerd zijn om uit de
vooruitgang die op het gebied
van reflex-epilepsie geboekt is,
de conclusie te trekken dat er
onmiddellijke genezing moge
lijk is voor de meeste epilep-
sie-patiënten. Het werkelijke
belang is veeleer gelegen in
het feit dat we meer inzicht
hebben gekregen in een toe
stand die waarschijnlijk vaker
voorkomt dan men aanvanke
lijk dacht. PETER ROWAN/
THE GUARDIAN
Huissen kampioen (2)
VAD en IJmuiden vielen dus af
in de strijd om het clubkam
pioenschap. Dat was vooral
voor drie spelers jammer: Eran
Binenbaum (VAD), Ton Sij-
brands en Cees Pippel (beiden
IJmuiden) wonnen hun par
tijen.
Binenbaum speelde zijn par
tijen tegen Den Doop (IJmui
den) en Gert van Aalten (Huis
sen) vooruit omdat hij wilde
deelnemen aan het kampioen
schap van Israël.
Pippel versloeg H. van Wester-
loo (VAD) en Th. Berends
(Huissen), Ton Sijbrands klopte
Paul Oudshoorn (VAD) en Gè-
rard Jansen (Huissen).
In het eerste diagram is Sij
brands aan zet na Oudshoorns
41. 2-7, duidelijk gespeeld
voor het formeren van de drie
poot 12, 18, 23. Ongetwijfeld
moet wits antwoord 42. 47-42
hem hebben overrompeld.
Ogenschijnlijk is het de bedoe
ling dat 47-42 wordt gevolgd
door 42-38 om 23-29 tegen te
gaan na 12 -18.
Maar Sijbrands wil meer en
dat blijkt meteen. Zo is 7-12
vernietigend verhinderd: 26-21!
17x48 33-29 24x33 39x8
48x30 35x27. Dezelfde slagzet
volgt op 11-16. De teleurge
stelde Oudshoorn berustte
daarom met 42. 27-32 43.
33-29 24x33 44. 39x37 in schijf-
verlies en na 44. 19-24 45.
37-32 22-28 46. 35-30 in partij-
verlies.
In plaats van 42. 27-32 kan
ook nog 42. 19-24 43.
25x14 19x10. Dan levert 44.
33-29 24x33 45. 39x19 welis
waar een schijfje op, maar
zorgt 45. 18-23 46. 19x28
22x33 47. 31x22 17x28 voor
compensatie, ook al blijft Sij
brands door 48. 46-41 11-17
49. 41-37 17-22 50. 42-38
33x31 51. 36x18 in het voor
deel.
De jeugdige Gérard Jansen
kwam er tegen Sijbrands niet
aan te pas. Ziehier het partij
verloop, Jansen heeft wit. 1.
32-28 20-25 2. 33-29 16-21 3.
39-33 21-26 4. 37-32 26x37 5.
42x31 19-23 6. 28x19 14x23 7.
44-39 13-19 8. 35-30 8-13 9. 40-
I I I I II
11111
„s j
25. 31-27 11-16 26. 36-
SIJBRANDS
35 9-14 10. 45-40 14-20 verhin
dert 30-24x24 door 25-30
34x14 23x45. 11. 50-45 2-8 12.
41-37 10-14 13. 46-41 4-9 14.
47-42 5-10 15. 31-26 11-16 16.
37-31 6-11 17. 42-37 t-6 18.48-
42 20-24 19. 29x20 15x24 20.
49-44 10-15 21. 32-28 23x32 22.
37x28 nu Jansen zich inlaat op
de korte-vleugelopsluiting
loopt het snel af. 22. 16-21
23. 41-37 14-20 24. 38-32 18-23
temt u
hijnlijk z
l-lezers:
lort, pal
.Jkken zii
27. 28-22 17x28 28. Sïp8^
29. 26x17 12x21, gevo',
het afmakende 30. 3Ï nift,
anders? 23-28 31. 32x'o"dpQr
32. 30x19 18x27.
Tenslotte het eindspd
partij Van Aalten-Binpns Bo«
dag uit
Na zwarts 17-21 is de |n ingew
cijferstand ontstaan: duwd. Z
15, 18, 19, 21. 22, irobleen
30/34, 40, 45. Spelveriilleur ei
33-28 22x33 50. 31-26 jor afdri
32x21 33-38 52. 21-16 )n kenni
16-11 43-49 54. 40-35 I
11-6 18-23 56. 34-29 J
30x39 19-24! natuurlijk
34 13-18 59. 34-29 24x|(
1 18-22 61. 1-34 33-38 p
22-28 63. 48-34 28-33 I
16-2 65. 40-44 38-43 ®t". is F
43-49 67. 28-46 49-27 I
27-49 69. 23-46 2-7 70.
2 71. 37-46 2-11 72.
73. 5-46 17-6 74. 46-5
5-46 16-27 76. 46-5.
nood is voorbij. Bifl
speelt 15-20 en Var1"
geeft het op.
Automaat
De beginnende bridgespeler,
die geconfronteerd wordt met
de beginselen van de speel-
techniek, wordt daarbij over
goten met een hoeveelheid
„regels", die hij (zo zegt de
theorie) moet toepassen om de
bests resultaten te boeken.
Helaas zijn er op deze regels
vaak uitzonderingen en het ge
beurt niet zelden dat deze over
het hoofd worden gezien. De
eenmaal goed ingeprente
voorschriften weigeren de ge
dachten van de gevorderde
speler te verlaten, ook als deze
door schade en schade wijs
geworden had moeten zijn.
Een van de regels waar nogal
eens vaak uitzonderingen op
voorkomen is die van „hon-
neur op honneur". Vooral in
dien de voorgespeelde hon
neur er een is van twee aan
sluitende honneurs is het
slechts zelden goed onmiddel
lijk met het eigen plaatje te
voorschijn te komen.
De oostspeler in onderstaand
spel wist dit zeer goed en kon
de verleiding waarvoor de
zuidspeler hem plaatste met
gezond verstand, en dus goed,
weerstaan. De zuidspeler zelf
had echter verstandiger moe
ten zijn en niet als een auto
maat in de eerste slaq moeten
bijspelen. Men zie: Diagram
De bieding was kort, maar
krachtig: oost opende met 1
ruiten, zuid volgde met 4
schoppen, west doubleerde en
daarmee kwam het einde. Het
doublet van west is technisch
uitermate slecht, maar werd in
de praktijk weer eens beloond,
omdat zuid vergat na te den
ken alvorens de eerste kaart
bij te spelen. West kwam uit
met ruiten 2, hetgeen met de
noord-zuid kaarten in zicht en
oosts ruitenopening weinig an
ders dan een singleton kon
zijn. In noord werd automa
tisch de boer gelegd, oost dek
te, zoals reeds gezegd, niet en
daarmee was het verhaal voor
zuid uitverteld. Het is voor oost
VAV842
o B 108
B632
B 1084 k,
B 1095 w o
52
H76
o V9643
AH9
AHV973
S 3
O AH75
84
natuurlijk duidelijk dat hij de
ruitenboer niet met de vrouw
moet dekken. Hij weet precies
welke ruitens zuid in handen
heeft en kan dus zien dat hij,
als hij de vrouw speelt, geen
enkele slag in ruiten maakt. De
10 is een vrije slag geworden,
waarna de 9 er kan worden uit
gesneden. Zuid was nu echter
op tafel aan slag en kon niet
anders dan met troef naar de
hand gaan om geen gevaar te
Al eerder hebben wij in deze
rubriek het postzegel-uitgifte
programma voor 1981 van de
Nederlandse PTT aan de orde
gesteld. Inmiddels zijn hier
weer enige wijzigingen in geko
men, zodat wij volledigheids
halve het nu definitieve pro
gramma de revue laten passe
ren.
I gazon
ne gra:
aantal
lopen twee ruitenintrqet (je h
verlezen. Het gevolg h ^un v
zuid twee klaverslacHe e|ej
troefslag en een ruiten£ich gc
loor, omdat oost nu el|(jekker
gespeelde ruitenka«a|S 0p
noord dekt. weer g
Hoe geheel anders !'e© he<
spel zijn verlopen als u't
slag 1 de ruiten 8 |an ©®r
speeld. Oost moet nuP slijpii
de 9 dekken, omdat dhar,dff
er anders gemakkelijmaa'ei
sneden kan worden, h Ook i
baat hem niet. Zuidf®kk®n
speelt viermaal troef, ystruike
west aan slag komt I v9or 1
west kunnen niet mee. min
dan nog twee klavfiddelei
Hartenaas is in noortfbruik
tree om ruitenboer 1* deze
spelen en oost mag d)nt w°'
volgende ruiten) met 9©bf
dekken warna zuids lestent
tenslotte hoog wordt, prdelini
punten verlies in pl^wordt
590 winst is een hcfdeling
voor een vrij eenvoudil nieuw
jmnan
lat hou
asiete
Nieuwe zegels in uitgifteprogramma
Op 19 mei a.s. verschijnt het
drietal zegels, waarmee de
PTT de jubilea in „eigen huis"
onder de aandacht brengt. Een
zegel van 45 ct. heeft als on
derwerp 100 jaar pakketpost.
100 jaar openbare telefonie in
Nederland vormt het onder
werp voor een zegel van 55 ct.
en de derde is een zegel van
65 ct. over 100 jaar Rijkspost
spaarbank. Deze serie zal ook
in de vorm van een velletje
verschijnen, eveneens voor de
totaalprijs van 1,65.
Nieuw in het programma is een
langlopende zegel in de waar
de van 55 ct. Deze zegel zal op
16 juni worden uitgegeven en
krijgt als afbeelding het paleis
Huis ten Bosch. De Nederland
se Europa-CEPT-bijdrage zal
op 1 september verschijnen.
Ook hier is het onderwerp fol
klore, op zegels in de waarde
van 45 ct. en 65 ct. Voor 1
oktober staat één zegel geno
teerd, die zal worden uitgege
ven ter gelegenheid van het
450-jarig bestaan van de Raad
van State. Ook deze zegel, die
een waarde krijgt van 65 ct.,
stond niet op het voorlopige
programma.
De exportserie is nu verhuisd
naar 20 oktober, om daar de
plaats in te nemen van de twee
paleizenzegels die nu zijn ver
dwenen. Bij de exportserie
gaat het om vier zegels in de
waarde van 45 ct., 55 ct.,
60 ct. en 65 ct. Oorspronke
lijk zou deze serie uit twee ze
gels bestaan, die op 16 juni
zou worden uitgegeven.
Het programma wordt afgeslo
ten met de gebruikelijke Kin
derpostzegels, die op 10 no
vember zullen verschijnen. De
serie zal bestaan uit vier zegels
en een velletje, met als thema
het Internationaal Jaar van de
Gehandicapten. Deze zegels
hebben een waarde van 45
25 ct., 55 20 ct., 60 25 ct.
en 65 30 ct. Het velletje be
vat drie zegels van 45 25 ct.
en twee zegels van 65 30 ct.
en komt daardoor op de prijs
van 4.-.. Zowel zegels als vel-
egen s
fan on
letje blijven verkrijgbaLjIfJj
mpf 31 rifirprnhpr 1Qfl!'
irstanc
noemde drie PTT-zegL^^'j
krijgbaar op 19 mei), lL d"
dat honderd jaar gelL.mera
eerste poststukken in JL
vorm werden aangeba®® t
is ontworpen door R?'JJ_~.®
Raai in Den Haag. Jolijt J?~;
Wouw te Amsterdam Cr''™!
de zegel die 100 jaar Ff1®""
(aanvankelijk een pat
onderneming) in beeldig®
De zegel laat een telefir
tel met druktoetsen, ei.""®
zijde uit een telefoonr
een antenne van h^
grondstation zien. 1£ ,j
RPS is het onderweri
zegel naar een onti
Pieter Brattinga uit Am|-^
met een spaarbankboi
stortingskaart en een
letje.
zv