weekpuzzel door dr. Pluizer WETENSCHAPPEN BRIDGEN postzegels oplossing vorige puzzel J)ec i m m m o J DENKSPORTEN/HOBBY leidse courant zaterdag 18 april 1981 ^dT De prijswinnaars van puzzel 15 zijn: H.Verdel Scouten, Geestweg 67, 2371 AG Roelofarendsveen. T. Verdoes, Rijndijkstraat 33, 2313 NG Leiden. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. NR. 16 KRUISWOORDRAADSEL Horizontaal: 1. soort uurwerk; 13. o- pening achter in de mond; 14. be paald onderricht; 16. slaghout bij cric ket; 17. tot en met (afk.); 19. knaag dier; 20. voorzetsel; 22. hoewel; 23. klein vertrek; 24. 100.000,-; 26. wijnsoort; 27. muzieknoot; 28. gewricht; 30. deel v.e. woonhuis; 32. stevige vogelveer; 33. insnijding; 35. liefdegift; 37. stad in Duitsland; 38. voegwoord; 39. zangstem; 41. onbepaald vnw.; 42. familielid; 44. vogelprodukt; 45. bloem; 47. plankje om iets bijeen te houden; 49. stap; 50. deel v.h. oor; 51. raam- scherm; 52. niet bevestigd; 54. even aar; 57. overdreven voorliefde voor iets; 60. laagtij; 62. plaats in Gelder land; 63. onbezonnen; 65. voorzetsel; 66. te weten (afk.); 67. familielid; 69. Europeaan; 72. wild zoogdier; 74. woonschip; 76. uitspansel; 78. slaapplaats; 79. muzieknoot; 80. geboden bedrag; 82. zelfkant van linnen; 83. Ned. omroepvereniging (afk.); 84. van een (afk.); 85. telwoord; 87. belemmering (fig.); 89. soort da- meshalsbont; 90. voorzetsel; 91. stof; 94. gewoon; 96. mannelijk beroep. Verticaal: 1. onderdeel v.e. tennispar- tij; 2. voorzetsel; 3. stad in Zwitser land; 4. stekelhuidig dier; 5. jong schaap; 6. sportevenement (afk.); 7. voegwoord; 8. plaaggeest; 9. zui- velprodukt; 10. inhoudsmaat; 11. oosterlengte (afk.); 12. biljartstok; 13. vreemde titel; 15. zeemeermin; 16. bioscooprang; 18. schaduw v.h. gebladerte v.e. boom; 21. tak van sport; 24. treuzelaar; 25. reclame- licht; 29. lidwoord; 30. walkant; 31. muzieknoot; 32. rivier in Italië,* 34. lijdelijk; 35. werkruimte; 36. zangstem; 37. uit zijn land verdre vene; 40. luitenant (afk.); 43. per adres (afk.); 45. slangvormige vis; 46. sierlijk dier; 47. rekenkundige op gave; 48. vrouwelijk rund; 53. goe dertierenheid; 55. niet parkeren (afk.); 56. ondeugdelijke waar; 58. voorzet sel; 59. land in Europa; 61. vak; 63. Europeaan; 64. zonder inhoud; 66. onvoorziene omstandigheid; 68. maanstand (afk.); 70. uitroep; 71. oude lengtemaat; 73. let wel (afk. Latijn); 75. natriumzout van boorzuur; 77. deel v.e. fiets; 81. soort overjas; 83. hengselmand; 86. vochtig; 88. zoon van (voorvoegsel bij Schotse familienamen); 89. besmettelijke ziek te; 90. bloeiwijze; 92. dwarshout van een mast; 93. Technische Hogeschool (afk.); 94. op dit ogenblik; 95. uitroep. Oplossingen onder vermelding van Puzzel 16 dienen uiterlijk woensdagmiddag in bezit te zijn van: Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden. neei nde aari esto er-spray fi voor e< krde - al lolie (Lu Ankerslf pp de m; saat volg een |el dat puperact pest opk irt en vo hieuwe lig bij f p (waarii vettige Kword t dan jrboel v voor fijt jen, de tische ti ise piep Er zit ec •oor mo sen aan p 5,90 door L. Hofland Bochum Twee weken geleden is in het Westduitse Bochum een inter nationaal schaaktoernooi, met categorie 9, geëindigd. Cate gorie 9 wil zeggen, dat de ge middelde ELO-rating van de deelnemers plm. 2450 is, een redelijk bezet grootmeester- toernooi. Jaarlijks worden in de wereld vele van dit soort toernooien georganiseerd, dit toernooi zou ook onze belang stelling niet hebben, als niet onze nationale hoop, John van der Wiel, meedeed. Het resul taat viel mij niet mee, een ge deelde tiende plaats met 7 uit 15. Voor een internationaal meester (en dat is John nog) is deze score nog wel accepta bel, maar voor een jonge spe ler, die grootmeester wil wor den is dit een tegenvallend re sultaat. Het wachten blijft dus nog even op de sprong naar het grootmeesterschap; hope lijk duurt dit niet lang meer, want de ervaring leert dat stil stand achteruitgang betekent. Dat vooruitgang er voor v.d. Wiel wel inzit, bleek uit zijn overwinningen op sterke grootmeesters als Hort en Tor- re. In zijn partij tegen Hort toonde hij uit het echte scha kershout gesneden te zijn. Vanuit een scherpe opening overspeelde hij zijn gereno- meerde tegenstander volko men, om dan in tijdnood een venijnige zet te overzien. Velen zouden nu teleurgesteld de moed opgegeven hebben, V.d. Wiel stelde Hort echter nog voor enorme problemen, waar na deze alsnog verloor. J. van der Wiel-V. Hort Caro- Kann 1. e2-e4 c7-c6 2. d2-d4 d7-d5 3. e4-e5. De eerste maal, dat V.d. Wiel dit systeem speelt, het was de Engelse groot meester Keene die dit vlak voor de partij John aangera den had om te spelen. 3. Lc'8-f5 4. Pb1-c3. Meestal wordt hier 4. Pf3 en c4 ge speeld. De bedoeling van deze zet is om de loper, na g4 en Pge2, van e4 af te houden. 4. e7-e6 5. g2-g4 Lf5-g6 6. Pg1-e2 Lt8-b4. Andere ge speelde zetten hier zijn: 6. c5 en 6. f6 beide om de dreiging 7. h4 h5 8. Pf4! tegen te gaan. 7. Pe2-f4 Pg8-e7 8. a2-a3 En niet 8. h4 c5 9. a3 La5! 10. b4? cxb4 11. Pb5 Lxc2! met zware winststelling. 8. Lb4xc3 t 9. b2xc3 Dd8-a5 10. Lc1-d2 Pb8- d7 11. h2-h4 Da5-a4 12. Ta1- a2. Een bekende manoeuvre uit de Franse verdediging; om de openingsopzet met h4 en Pf4 te rechtvaardigen, moest wit uiteraard geen stuk op d3 zetten. 12h7-h6 13. Pf4xg6 Pe7xg6 14. LI1-d3 Pg6-e7 15. Ta2-b2! 15. Db1 h5! laat zwart alle kansen, omdat 16. Dxb7 faalt op Tb8 en Tb1 t- 15. b7-b5 150-0-0 16. DB1 b5 17. Da1! gevolgd door Tb4 en a4 is te gevaarlijk voor zwart. 16. f2-f4 g7-g6. Na 16. Dxa3 17. Tb3 Da6 18. f5 staat zwart aan te veel gevaren bloot. 17. h4-h5 0-0-0 18. Ke1- f2! Op een originele manier be houdt wit alle mogelijkheden; binnenvallen op de h-lijn of Th1 naar de damevleugel om spelen. 18Pd7-b6 19. Ld2- c1 Pb6-c4 20. Tb2-b4 Da4-a5 21. a3-a4 a7-a6 22. Dd1-f3 Td8-d7 23. !4-f5!7 Na deze ris kante zet, wordt het hele witte centrum weggeblazen en ko men beide koningen op de tocht te staan. In dit soort stel lingen voelt V.d. Wiel zich als een vis in het water. 23. g6xf5 24. g4xf5 c6-c5! 25. d.4xc5 Pc4xf5 26. Df3-g3 Pe7-c6?l Zie diagram 1. Nauwkeuriger is eerst 26. Pxd31 27. Dxd3 Pc6 28. I8KAS i ft i j SASAÜA! SB7PTTTTTTT|| door B. J. Nuys Diagram 1. axb5!? (ook mogelijk is 28. Tf4 e5 29. Tg4 met kansen langs de g-lijn) Pxb4 29. Dd4 Tg8 30. Lxh6 met voldoende compen satie voor de kwaliteit. 27. Ld3xb5! a6xb5 28. a4xb5 Th8-e8. Of 28. Pxb4 29. Dxe5 Tg8 30. cxb4 Dxb5 31. LF4 met goed wit spel (er dreigt Ta!). 29. b5xc6 Pe5xc6 30. Tb4-b3. Het verleidelijke 30. Tb6 is fout vanwege 30. Dxc5 t 31. Le3 d4! 32. Lxd4 Txd4 33. Txc6f Dxc6 en Th1 blijft hangen. 30. Da5xc5 t 31. Lc1-e37. In tijdnood een trieste fout, die de schoonheid van deze gedurfd opgezette partij bederft. Na 31. Kg2 exf5 32. Lxh6 Te2 t 33. Kh3 staat de witte koning veiliger dan zijn collega, bovendien is een loper in een dergelijke open stelling sterker dan een paard. 3 1d5-d4! 32. Le3xh6. Plot seling bemerkte V.d. Wiel, dat 32. Lxd4 Dxf5 t gevolgd door Dxc2 tot een snelle ineenstor ting leidt. 3 2Dc5xf5 t 33. Kf2-g1 d4- d3! Hier staat wit verloren, maar van nu af doet wit steeds de enige zet die de zwartspeler (ook in hevige tijdnood) voor problemen stelt. 34. Tb3-b6 Pc6-e5 35. Th1-h4! d3-d2 36. Th4-c4 f Td7-c7 37. Tc4xc7 f Kc8xc7 38. Tb6-b1 Df5xh57 Diagram 2. Met nog enkele seconden overziet Hort dat 38. Td8 39. Td1 Dxh5 40. Txd2 Txd2 41. Lxd2 Dd1 t 42. Le1 Dxe1 tl hem een gewonnen pionneneindspel had opgele verd, nu is het remise. 39. Lh6xd2 Te8-h8. Na 39Dg4 40. Lf4! Dxg3 t 41. Lxg3 f6 42. Lxe5 t is het eenvoudig remise 40. Ld2-f4l (Dekt veld h2!) f7-f6 41. Dg3-g7 f Zwart geeft het op. na 41. Kd6 42. Tb6 t Kd5 43. Db7 fKc4 44. De4 t Kxc3 45. Tb3 is het mat. De eindstand aan de top was: 1. Kavalek 12 uit 15 2. Hort 10Vz 3. Chandler 9 Vz 4. Schüssler 8 Vz etc. Tot slot nog de oplossing van het maart-probleem. De stand was als volgt: Zie diagram 2. 1. Ke8 t Kg6 2. e7 Kh5! (2 Kh6 3. Kg5 4. Tg3 f Kf4 5. Tg2 Kf3 6. Tb2 Ke3 7. Kd7 Td1 t 8. Kc7 Tc1 t 9. Kb7 1-0) 3. Ta3 Kh4 4. Ta5!l (Tempodwang!) 4. Kg4 5. Kf7 Tf1 f 6. Kg6 Te1 7. Ta4 f Kh3l 8. Kf6 Tf1 f 9. Kg5 Tg1f 10. Kh5 Te1 11. Ta31 Kg2 12. Txa21 Kf3 13. Ta7 Te6! 14. Kg5 Ke4 15. Tb7!l (15. Td7 Ke5 U-Vz) Ke5 16. Td7! (nu is zwart in zetdwang) 16. Ke4 17. Td1! Kf3 18. Tf1 f Ke2 19. Tf7 1-0. Epilepsieaanval door geluid of lichtflits Luisteren naar de Bloemen- wals van Tsjaikovski of de Vijf de Symfonie van Beethoven is voor de meeste mensen een aangename en kalmerende er varing. Bij een kleine groep leidt muziek echter tot een epi leptische aanval, waarbij een soort kortsluiting in de herse nen optreedt. Deze door mu ziek veroorzaakte vorm van epilepsie is voor het eerst be schreven in 1931 toen de epi leptische toeval werd uitgelokt door de Bloemenwals. Sinds dien is echter gebleken dat ook andere vormen van geluid, variërend van klokgelui tot het snerpend gejank van een fluit ketel, een aanval kunnen ver oorzaken. Deze vorm van epi lepsie behoort tot de zoge naamde reflex-epilepsieën, een zeer zeldzame groep waarbij de aanval op gang wordt ge bracht door een prikkel van buitenaf. Volgens een artikel in het South-African Medical Journal komt deze vorm van epilepsie waarschijnlijk vaker voor dan op dit moment wordt gedacht en een psychiater uit Johan nesburg zegt te hopen dat va ker gebruik gemaakt wordt van muziektesten wanneer men probeert vast te stellen of een patiënt epilepsie heeft. Afgezien van geluid zijn er tal van andere oorzaken die een aanval van reflex-epilepsie kunnen veroorzaken, zoals Jicht, smaak, sexuele prikkeling of zelfs een lachbui. Van deze oorzaken is nog niet veel be kend. Slechts een enkele oor zaak is iets beter te begrijpen, zoals de aanval die volgt op een hoestbui. Bij een hoestbui treedt er namelijk een veran dering van druk op in de borst, waardoor een kortstondige vertraging optreedt in de bloedsomloop in de hersenen, die voldoende is om een epi leptische aanval uit te lokken. Over de epileptische aanval die teweeg wordt gebracht door het kijken naar de televisie is verreweg het meest bekend. Dit komt gedeeltelijk omdat bijna alle mensen geregeld te levisie kijken en gedeeltelijk omdat bij het vaststellen of ie mand aan epilepsie lijdt vaak gebruikt wordt gemaakt van lichtflitsen. Een op de 20 epi- lepsie-patiënten is gevoelig voor lichtflitsen, zoals kan wor den aangetoond door een elektro-encefalogram, dat de elektrische activiteit in de her sencellen meet en, kortweg, EEG wordt genoemd. En van de patiënten die reageren op lichtflitsen, is ongeveer twee derde gevoelig voor het kijken naar televisie. Het verschijnsel wordt vaak waargenomen bij kinderen die er soms een zichtbaar genoe gen in scheppen hun gezichtjes zo dicht mogelijk tegen het scherm aan te drukken. De aanvallen hebben meestal plaats als de patiënt dicht met zijn gezicht bij de televisie zit. In de kamer is het vaak half donker en het televisietoestel is meestal slecht afgesteld. Televisie is echter niet de eni ge flikkerende lichtbron die aanvallen teweeg brengt. Er zijn gevallen bekend van men sen die een aanval krijgen, ter wijl ze rijden over een door bo men omzoomde weg. Bij hen wordt de aanval veroorzaakt door het zonlicht dat met re gelmatige tussenpozen door de bomen heen flikkert. Kinde ren kunnen zelfs leren hun ei gen aanvallen te provoceren door naar een lichtbron, vaak de zon, te kijken en met hun hand heen en weer te zwaaien. Maar ongeacht de oorzaak, zo dra de aanval wordt herkend als een epileptische aanval kan de behandeling beginnen. Alle vormen van epilepsie ko men waarschijnlijk vaker voor dan tot dusver werd gedacht. Onlangs nog verklaarden drie Londense neurologen na uit voerig onderzoek dat een aan tal patiënten dat aan duizelin gen leed, epilepsie bleek te hebben, hoewel eerst andere diagnoses waren gesteld. Hier door wordt nog eens bena drukt hoe moeilijk het is een sluitende definitie voor epilep sie te vinden. In I960 werd epi lepsie gedefinieerd als „aan vallen, voornamelijk in de her senen, waar een storing op treedt in beweging, gevoel of bewustzijn". Bij de vele en gevarieerde oor zaken van epilepsie (vaak kan er in het geheel geen oorzaak worden vastgesteld) kan vaak een bepaald gebied (haard) in de hersenen worden aangewe zen waar de epileptische activi teit zich afspeelt of begint. In deze gevallen spreekt men wel van focale epilepsie, ook wel haardepilepsie genoemd. Bij reflex-epilepsie is dit gebied vaak de zogenaamde tempo- raalkwab waar waarnemingen door de zintuigen worden ge registreerd en waar ook het geheugen gelegen is. Het be lang van het vaststellen van het gebied waar de epilepti sche activiteit plaats heeft is, afgezien van het feit dat er dan meer kans op genezing is, ge legen in het feit dat de juiste plaatsbepaling bijdraagt tot het begrip van zowel epilepsie als de werkwijze van de herse nen. Een goed voorbeeld hiervan is het geval van een man die ge obsedeerd was door veilig- heidspelden. Als hij er een zag, kreeg hij onmiddellijk een epi leptische aanval. Er speelden ook sexuele factoren een rol waardoor zijn huwelijk op de klippen dreigde te lopen. Bij een eerste medisch onderzoek dacht men dat de patiënt nor maal was, maar uit een EEG bleek een abnormale activiteit in de temporaalkwab en toen men de man een veiligheids speld liet zien werd de abnor male activiteit van de hersen cellen alleen maar duidelijker. In dit geval ging het om de lin ker temporaalkwab, en telkens als men hem een veiligheids speld liet zien terwijl er een EEG werd gemaakt, trad daar een verhoogde activiteit op, die 30 seconden later gevolgd werd door een toeval. Bij deze patiënt werd een stukje van de temporaalkwab operatief ver wijderd waardoor zijn obsessie verdween en de patiënt een normale sexuele verhouding kon hebben. Andere delen van de hersenen zijn minder vaak bij een aanval betrokken. Bij een patiënte werd tijdens een operatie on der plaatselijke verdoving een hersendeel geraakt, waarop ze in een hevige lachbui uitbars tte. De lachbuien die met deze vorm van epilepsie gepaard gaan en soms fataal kunnen zijn, verschillen van die welke soms bij andere ziekten wor den waargenomen. Tijdens de misplaatste lachbuien, die zo veel verdriet en pijn kunnen veroorzaken bij patiënten die aan multiple sclerose lijden, is de patiënt zich terdege bewust dat zijn lachen onder de om standigheden misplaatst is. Het zou verkeerd zijn om uit de vooruitgang die op het gebied van reflex-epilepsie geboekt is, de conclusie te trekken dat er onmiddellijke genezing moge lijk is voor de meeste epilep- sie-patiënten. Het werkelijke belang is veeleer gelegen in het feit dat we meer inzicht hebben gekregen in een toe stand die waarschijnlijk vaker voorkomt dan men aanvanke lijk dacht. PETER ROWAN/ THE GUARDIAN Huissen kampioen (2) VAD en IJmuiden vielen dus af in de strijd om het clubkam pioenschap. Dat was vooral voor drie spelers jammer: Eran Binenbaum (VAD), Ton Sij- brands en Cees Pippel (beiden IJmuiden) wonnen hun par tijen. Binenbaum speelde zijn par tijen tegen Den Doop (IJmui den) en Gert van Aalten (Huis sen) vooruit omdat hij wilde deelnemen aan het kampioen schap van Israël. Pippel versloeg H. van Wester- loo (VAD) en Th. Berends (Huissen), Ton Sijbrands klopte Paul Oudshoorn (VAD) en Gè- rard Jansen (Huissen). In het eerste diagram is Sij brands aan zet na Oudshoorns 41. 2-7, duidelijk gespeeld voor het formeren van de drie poot 12, 18, 23. Ongetwijfeld moet wits antwoord 42. 47-42 hem hebben overrompeld. Ogenschijnlijk is het de bedoe ling dat 47-42 wordt gevolgd door 42-38 om 23-29 tegen te gaan na 12 -18. Maar Sijbrands wil meer en dat blijkt meteen. Zo is 7-12 vernietigend verhinderd: 26-21! 17x48 33-29 24x33 39x8 48x30 35x27. Dezelfde slagzet volgt op 11-16. De teleurge stelde Oudshoorn berustte daarom met 42. 27-32 43. 33-29 24x33 44. 39x37 in schijf- verlies en na 44. 19-24 45. 37-32 22-28 46. 35-30 in partij- verlies. In plaats van 42. 27-32 kan ook nog 42. 19-24 43. 25x14 19x10. Dan levert 44. 33-29 24x33 45. 39x19 welis waar een schijfje op, maar zorgt 45. 18-23 46. 19x28 22x33 47. 31x22 17x28 voor compensatie, ook al blijft Sij brands door 48. 46-41 11-17 49. 41-37 17-22 50. 42-38 33x31 51. 36x18 in het voor deel. De jeugdige Gérard Jansen kwam er tegen Sijbrands niet aan te pas. Ziehier het partij verloop, Jansen heeft wit. 1. 32-28 20-25 2. 33-29 16-21 3. 39-33 21-26 4. 37-32 26x37 5. 42x31 19-23 6. 28x19 14x23 7. 44-39 13-19 8. 35-30 8-13 9. 40- I I I I II 11111 „s j 25. 31-27 11-16 26. 36- SIJBRANDS 35 9-14 10. 45-40 14-20 verhin dert 30-24x24 door 25-30 34x14 23x45. 11. 50-45 2-8 12. 41-37 10-14 13. 46-41 4-9 14. 47-42 5-10 15. 31-26 11-16 16. 37-31 6-11 17. 42-37 t-6 18.48- 42 20-24 19. 29x20 15x24 20. 49-44 10-15 21. 32-28 23x32 22. 37x28 nu Jansen zich inlaat op de korte-vleugelopsluiting loopt het snel af. 22. 16-21 23. 41-37 14-20 24. 38-32 18-23 temt u hijnlijk z l-lezers: lort, pal .Jkken zii 27. 28-22 17x28 28. Sïp8^ 29. 26x17 12x21, gevo', het afmakende 30. 3Ï nift, anders? 23-28 31. 32x'o"dpQr 32. 30x19 18x27. Tenslotte het eindspd partij Van Aalten-Binpns Bo« dag uit Na zwarts 17-21 is de |n ingew cijferstand ontstaan: duwd. Z 15, 18, 19, 21. 22, irobleen 30/34, 40, 45. Spelveriilleur ei 33-28 22x33 50. 31-26 jor afdri 32x21 33-38 52. 21-16 )n kenni 16-11 43-49 54. 40-35 I 11-6 18-23 56. 34-29 J 30x39 19-24! natuurlijk 34 13-18 59. 34-29 24x|( 1 18-22 61. 1-34 33-38 p 22-28 63. 48-34 28-33 I 16-2 65. 40-44 38-43 ®t". is F 43-49 67. 28-46 49-27 I 27-49 69. 23-46 2-7 70. 2 71. 37-46 2-11 72. 73. 5-46 17-6 74. 46-5 5-46 16-27 76. 46-5. nood is voorbij. Bifl speelt 15-20 en Var1" geeft het op. Automaat De beginnende bridgespeler, die geconfronteerd wordt met de beginselen van de speel- techniek, wordt daarbij over goten met een hoeveelheid „regels", die hij (zo zegt de theorie) moet toepassen om de bests resultaten te boeken. Helaas zijn er op deze regels vaak uitzonderingen en het ge beurt niet zelden dat deze over het hoofd worden gezien. De eenmaal goed ingeprente voorschriften weigeren de ge dachten van de gevorderde speler te verlaten, ook als deze door schade en schade wijs geworden had moeten zijn. Een van de regels waar nogal eens vaak uitzonderingen op voorkomen is die van „hon- neur op honneur". Vooral in dien de voorgespeelde hon neur er een is van twee aan sluitende honneurs is het slechts zelden goed onmiddel lijk met het eigen plaatje te voorschijn te komen. De oostspeler in onderstaand spel wist dit zeer goed en kon de verleiding waarvoor de zuidspeler hem plaatste met gezond verstand, en dus goed, weerstaan. De zuidspeler zelf had echter verstandiger moe ten zijn en niet als een auto maat in de eerste slaq moeten bijspelen. Men zie: Diagram De bieding was kort, maar krachtig: oost opende met 1 ruiten, zuid volgde met 4 schoppen, west doubleerde en daarmee kwam het einde. Het doublet van west is technisch uitermate slecht, maar werd in de praktijk weer eens beloond, omdat zuid vergat na te den ken alvorens de eerste kaart bij te spelen. West kwam uit met ruiten 2, hetgeen met de noord-zuid kaarten in zicht en oosts ruitenopening weinig an ders dan een singleton kon zijn. In noord werd automa tisch de boer gelegd, oost dek te, zoals reeds gezegd, niet en daarmee was het verhaal voor zuid uitverteld. Het is voor oost VAV842 o B 108 B632 B 1084 k, B 1095 w o 52 H76 o V9643 AH9 AHV973 S 3 O AH75 84 natuurlijk duidelijk dat hij de ruitenboer niet met de vrouw moet dekken. Hij weet precies welke ruitens zuid in handen heeft en kan dus zien dat hij, als hij de vrouw speelt, geen enkele slag in ruiten maakt. De 10 is een vrije slag geworden, waarna de 9 er kan worden uit gesneden. Zuid was nu echter op tafel aan slag en kon niet anders dan met troef naar de hand gaan om geen gevaar te Al eerder hebben wij in deze rubriek het postzegel-uitgifte programma voor 1981 van de Nederlandse PTT aan de orde gesteld. Inmiddels zijn hier weer enige wijzigingen in geko men, zodat wij volledigheids halve het nu definitieve pro gramma de revue laten passe ren. I gazon ne gra: aantal lopen twee ruitenintrqet (je h verlezen. Het gevolg h ^un v zuid twee klaverslacHe e|ej troefslag en een ruiten£ich gc loor, omdat oost nu el|(jekker gespeelde ruitenka«a|S 0p noord dekt. weer g Hoe geheel anders !'e© he< spel zijn verlopen als u't slag 1 de ruiten 8 |an ©®r speeld. Oost moet nuP slijpii de 9 dekken, omdat dhar,dff er anders gemakkelijmaa'ei sneden kan worden, h Ook i baat hem niet. Zuidf®kk®n speelt viermaal troef, ystruike west aan slag komt I v9or 1 west kunnen niet mee. min dan nog twee klavfiddelei Hartenaas is in noortfbruik tree om ruitenboer 1* deze spelen en oost mag d)nt w°' volgende ruiten) met 9©bf dekken warna zuids lestent tenslotte hoog wordt, prdelini punten verlies in pl^wordt 590 winst is een hcfdeling voor een vrij eenvoudil nieuw jmnan lat hou asiete Nieuwe zegels in uitgifteprogramma Op 19 mei a.s. verschijnt het drietal zegels, waarmee de PTT de jubilea in „eigen huis" onder de aandacht brengt. Een zegel van 45 ct. heeft als on derwerp 100 jaar pakketpost. 100 jaar openbare telefonie in Nederland vormt het onder werp voor een zegel van 55 ct. en de derde is een zegel van 65 ct. over 100 jaar Rijkspost spaarbank. Deze serie zal ook in de vorm van een velletje verschijnen, eveneens voor de totaalprijs van 1,65. Nieuw in het programma is een langlopende zegel in de waar de van 55 ct. Deze zegel zal op 16 juni worden uitgegeven en krijgt als afbeelding het paleis Huis ten Bosch. De Nederland se Europa-CEPT-bijdrage zal op 1 september verschijnen. Ook hier is het onderwerp fol klore, op zegels in de waarde van 45 ct. en 65 ct. Voor 1 oktober staat één zegel geno teerd, die zal worden uitgege ven ter gelegenheid van het 450-jarig bestaan van de Raad van State. Ook deze zegel, die een waarde krijgt van 65 ct., stond niet op het voorlopige programma. De exportserie is nu verhuisd naar 20 oktober, om daar de plaats in te nemen van de twee paleizenzegels die nu zijn ver dwenen. Bij de exportserie gaat het om vier zegels in de waarde van 45 ct., 55 ct., 60 ct. en 65 ct. Oorspronke lijk zou deze serie uit twee ze gels bestaan, die op 16 juni zou worden uitgegeven. Het programma wordt afgeslo ten met de gebruikelijke Kin derpostzegels, die op 10 no vember zullen verschijnen. De serie zal bestaan uit vier zegels en een velletje, met als thema het Internationaal Jaar van de Gehandicapten. Deze zegels hebben een waarde van 45 25 ct., 55 20 ct., 60 25 ct. en 65 30 ct. Het velletje be vat drie zegels van 45 25 ct. en twee zegels van 65 30 ct. en komt daardoor op de prijs van 4.-.. Zowel zegels als vel- egen s fan on letje blijven verkrijgbaLjIfJj mpf 31 rifirprnhpr 1Qfl!' irstanc noemde drie PTT-zegL^^'j krijgbaar op 19 mei), lL d" dat honderd jaar gelL.mera eerste poststukken in JL vorm werden aangeba®® t is ontworpen door R?'JJ_~.® Raai in Den Haag. Jolijt J?~; Wouw te Amsterdam Cr''™! de zegel die 100 jaar Ff1®"" (aanvankelijk een pat onderneming) in beeldig® De zegel laat een telefir tel met druktoetsen, ei.""® zijde uit een telefoonr een antenne van h^ grondstation zien. 1£ ,j RPS is het onderweri zegel naar een onti Pieter Brattinga uit Am|-^ met een spaarbankboi stortingskaart en een letje. zv

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 20