rliscard: niet
ninder autoritair
Mn De Gaulle
Poort Van Gelder
in Velsen bezet
Albeda: huidig beleid
moet worden voortgezet
De gedaanteverwisseling
van de Franse president
[ke Henkie^moet orders in eigen land plaatsen
KIEZEN
OP
ELK
PvdA: Snel
minimum
uurloon
Ook giftige
grond in
Den Helder
°™re gaspri js tuinders
n.1 it kans op uitstel
Openbaar vervoer uit verliezen als reiziger betaalt
J LAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 14 APRIL 1981 PAGINA 15
I president GIscard d'Estaing die zich voor de ko-
[TIEnkiezingen van 26 april om het Franse presidents-
\ieuw kandidaat heeft gesteld, ls niet langer de
met de grootheid van een koning waarvan zijn te-
rs hem beschuldigen, maar zeer nadrukkelijk,
ielf zegt, de burger-kandidaat Maar dat alles is
lijn. Over de jongste verwikkelingen In de verkie-
lagne en in het bijzonder over het optreden van
richt Guardian-correspondent Walter Schwartz.
?e
Arme
g VOOi
ten ht
istige
I. Onjij
veroa-
Met zijn laatste
visseling heeft
iogelijlPresident Valéry
In eeipta'n8 vriend en
autorjeuw met stomheid
mensAls „burger-kandi-
-ledenP zichzelf nu
men, heeft hij de
houding die zijn
igenstanders me-
woede deed ont-
de ene op de an-
laten varen. In
I uit zijn presiden-
verheven, hoog-
irklaringen af te
t hij nu hartstoch-
jpletterende aan-
11e economische be-
(n van zijn socia-
vaal Mitterand of
vreemdelingenhaat
aullistische burge-
*hirac. Voor het
6 jaren praat hij
gewoon man en
I fl n orakel.
^-ft hij zijn troon
l helemaal afge-
n Mitterand vorige
majesteitsschennis
en al»or het buitenlands
n en b|Giscard te bekriti-
zuivejrklaarde Giscard
t hij „als president
ras".
ïgerin verkiezingscam-
VN-le 1974 maakte Gis-
eren ckntree in het poli-
oet veh als de zwierige,
verz«ervormer die na
ie zijdinning, niet gehin-
moet enige bescheiden
lens t „Er is een heel
i Veiljdperk aangebro-
op vt
1 de Je Giscard die te
is geit het paleis kwam
[oor zeven jaar zijn
1 nemen. Hij ging
vlotte sporthem-
erde met kruide-
\^igde de schoonma-
het paleis uit voor
lenlijk ontbijt, ging
•anstef nen °P bezoek en
leeft jr>ens hardnekkige
mP,ni\uitbundig van het
ker t? van ParÜs- Hij
Claurf voor om de riiken
Iting te laten beta-
deze charmante
t ra' sne* een eind>
el!J !t voornamelijk aan
k'jachtige Giscard te
g Ij dat Frankrijk als-
'en V(Vintigste-eeuw bin-
iU J»** scheiding ge-
pï te maken en
ese oimrecht te geven,
echter een vermo-
tsbelasting wilde
Èn, werd een wets-
^u-toe in het parie
kracht de grond
Giscard realiseer-
ii het tijd werd dat
dere gedaante aan-
et vervolg hield hij
irmalifas om. Hij was de
ti ten |de natie, gedroeg
e vsielijk, maar streng,
rokkeieen vaak op de te-
iten f. een schoolbord op
te betfrond om zijn wijze
aansl een krijttekening
wercjelijken. Langzaam,
teedsPm dat bijna nie-
f merkte, ontpopte
als monarch. Het
»mpo van de Mar-
werd afgezwakt.
Een druk gebarende Giscard maakt zich in een debat met journalisten sterk om te worden
herverkozen als president.
Gasten die op het paleis gedi
neerd hadden, vertelden dat
Giscard zichzelf eerst liet be
dienen en de plaats tegeno
ver zich vrij hield zoals ook
Lodewijk XIV en Lodewijk
XV pleegden te doen. In pa
leiskringen werd volop ge
roddeld over Giscards voor
ouders, hoewel het toen al
lang een publiek geheim was
dat Giscards vader het ach
tervoegsel d'Estaing had ge
kocht.
Schok
Was Giscard werkelijk ver
anderd of was het gewoon
een nieuwe stijl? Waarschijn
lijk geen van beide. Er is nog
een derde verklaring: hij had
angstige voorgevoelens van
zijn rol en zijn vooruitzich
ten. Het begon waarschijnlijk
allemaal met zijn verworpen
wetsvoorstel vermogensaan-
wasbelasting te heffen. Deze
schok was hij nog maar nau
welijks te boven of hij moest
een nieuwe klap incasseren
toen premier Chirac met veel
misbaar aftrad in de zomer
van 1976. Toen stond Giscard
politiek geheel alleen. In het
parlement werd hij niet al
leen door links, maar ook
door de Gaullisten snerpend
afgekat. Hij was de eerste
president van de Vijfde Re
publiek die geen parlemen
taire meerderheid achter zich
had staan. Geen wonder, zo
lijkt het nu, dat hij koos voor
de monarchie.
Zonder partij van betekenis
(de UDF is een bont samen
raapsel van uiteenlopende
richtingen dat niet veel voor
stelt), hulde hij zich iheestal
in hardnekkig stilzwijgen
terwijl de kritiek gestaag
aanzwol. Zo kwam het dat hij
het diamantenschandaal net
zo slecht aanpakte als Nixon
Watergate destijds.
In de eerste plaats was het
aanpakken van de diaman
ten allesbehalve een dood
zonde. Afrika was Afrika, ge
schenken waren geschenken
en Bokassa gaf even makke
lijk diamanten weg als een
Europeaan een ansichtkaart
stuurt. Maar door het gekon
kel en gedraai en de stilte
waarmee hij op de aantijgin
gen van het satirische week
blad Le Canard Enchainé
reageerde, groeide de dia
mantenaffaire uit tot een na
tionaal en internationaal
schandaal. Het was de blun
der van een man die te lang
alleen had gestaan.
Van Giscard moet gezegd
worden dat hij het goed be
doelt. Zijn doel is altijd ge
weest om politiek Frankrijk
los te weken van de midden
koers. Als ideaal stond hem
voor ogen een systeem zoals
in Engeland met een rechtse
en linkse partij waartussen
het kiezersvolk zijn keus kan
maken. Hij faalde en zijn fa
len maakte hem tot een een
zaam man.
De echte Giscard
Maar wie is dan de echte Gis
card? In wezen lijkt hij op
geen van de gedaanten die
hij achtereenvolgens heeft
aangenomen. Hij is geen
zwierige liberaal, noch een
smalend monarch. De echte
Giscard is een technocraat in
hart en nieren, briljant, cy
nisch, koel, praktisch en met
efen haarzuiver gevoel voor
wat politiek haalbaar en
wenselijk is.
Wat zijn zijn liefhebberijen?
Een normale belangstelling
voor vrouwen, maar die
neemt geen enkele Fransman
hem kwalijk, en jagen. Le
Canard Enchainé, meestal
wel betrouwbaar wat dit
soort dingen betreft, zegt dat
hij vaak jaagt, niet alleen in
het weekend, maar ook door
de week. De beste getuige is
Bokassa die Giscard afgezien
van de diamanten ook een
stuk oerwoud in zijn keizer
rijk gaf waar de president
zijn hobby naar hartelust kon
beoefenen.
De kritici van Giscard zijn
over het algemeen te hard
geweest. Hij is niet meer of
minder autoritair dan de le
gendarische Gaulle. De Gaul
le was wat principiëler als
het om geschenken ging,
maar hij was dan ook soldaat
en romanticus. Giscard daar
entegen komt voort uit de ge
goede, aan geld gehechte
middenklasse.
Maar ondanks alle diaman
ten en zijn koninklijk air
heeft Giscard zich aardig
staande kunnen houden in de
verkiezingsstrijd. Hij verte
genwoordigt de moderne
Fransman beter dan wie van
zijn rivalen ook. De Frans
man wil een leider met stijl
en nog belangrijker, in deze
hachelijke tijden willen ze
een zelfverzekerd techno
craat, die hen zo lang moge
lijk in staat stelt vast te hou
den aan een levensstandaard
die duizelingwekkend veel
hoger ligt dan die van hun
ouders. En wat doen zo'n
paar diamanten er dan toe,
lijkt de Fransman te denken.
Als hij niet voor zichzelf kan
zorgen, hoe kan hij dan voor
ons zorgen?
ERLEDEN:
„Gek- kleding gaat. gel van binnenlandse
moet be- Aldus de strekking van zaken. Wiegel bracht
enkele schriftelijke vra- onlangs naar voren dat
gen die de PvdA-ka- Nederland de „Gekke
merledën Meijer en Henkie" van Europa is
in en zijn
:igen land
lok als het
ilangrijke
voor
f>en, terwijl de Neder- het buitenland geplaat-
andse industrie met ste order voor defensie
subsidie op de been kleding in strijd is met
moet worden gehouden. Wiegels vermaning. De
Nederlandse textiel-in-
Buurmeijer hebben ge- door erg veel in het De kamerleden wijzen dustrie verkeert im-
steld aan minister Wie- buitenland aan te ko- erop dat dé onlangs in mers ook in nood.
Gistermiddag
kreeg het perso
neel officieel te
horen dat het
met het bedrijf in
Velsen afgelopen
Is. Waarop een
duidelijk boze
echtgenote op
uitnodiging van
de bonden er het
hare van zei.
VELSEN Werknemers van Van Gelder
Papier in Velsen houden sinds gisteren de
poort van het bedrijf bezet, omdat er geruch
ten gaan dat Van Gelder de fabriek die
met Pasen moet sluiten nu al zou willen
leeghalen.
Aan de poort wordt nagegaan of goederen die
het bedrijf uitgaan „besmet" zijn. De werkne
mers laten alleen voorraden papier door voor
andere Van-Gelderbedrijven om te voorkomen
dat ook deze in problemen komen en voor be
drijven waarvan kan worden aangetoond dat ze
door hun papieryoorraad heen zijn.
De actie is ook bedoeld om de vakbonden bij de
onderhandelingen met de raad van bestuur van
Van Gelder een steuntje in de rug te geven. „Er
ligt in Velsen voor 25 miljoen aan papiervoor-
raden. De werknemers willen die voorraden als
een soort onderpand achter de hand houden
voor het geval straks de onderhandelingen fout
lopen en de fabriek inderdaad vóór Pasen al
dicht zou gaan", aldus een woordvoerder van
de bond.
BUITENPOST Een nieuw kabinet zal het
huidige regeringsbeleid om de economische
depressie te lijf te gaan, moeten voortzetten.
Dat betekent bezuinigingen in de collectieve
sector, matiging van de lonen en een inten
sieve industriepolitiek. Dit zei minister Al
beda gisteren tijdens een spreekbeurt in het
Friese Buitenpost. Hij pleitte voor een kabi
net dat kan steunen op een zo breed mogelij
ke meerderheid in de Tweede Kamer. Eigen
lijk was hij voorstander van een nationaal
kabinet, maar gezien tegen de pojjtieke ver
houdingen achtte hij dit geen haalbare zaak.
Wiegel prijst
deemoed Den Uyl
GRONINGEN VVD-lijst-
trekker Wiegel vindt dat de
„deemoedige opmerking" van
Den Uyl om minister te willen
zijn in een kabinet dat geleid
wordt door Van Agt, van
moed getuigt. Hij zei gisteren
in Groningen ook tevreden te
zijn over de uitspraak van Van
Agt ten gunste van een natio
naal kabinet, maar betreurde
het uitstel van de beslissingen
over de bezuinigingsoperatie
tot na het Paasreces.
Hij rekende uit dat als alle Nederlanders in de
toekomst aan het werk willen, er in 1990 een
miljoen extra arbeidsplaatsen noodzakelijk zijn.
In het bijzonder de jeugdwerkloosheid is het al
lergrootste probleem.
„We kunnen ons afvragen of we de welvaarts
staat van voor 1970 terug willen, of dat we een
nieuwe welvaartsstaat willen scheppen waarbij
de economische groei niet tot elke prijs moet
plaats vinden, de welvaart gespreid moet wor
den over de regio's en de welvaart niet tot elke
prijs nagestreefd moet worden".
Nijpels (VVD): CDA
steeds glibberiger
HELMOND Naarmate de
verkiezingen naderen worden
de uitspraken van vooraan
staande CDA'ers steeds glib
beriger, aldus VVD-kamerlid
Ed Nijpels.
Hij vindt dat de VVD de kie
zers in de traditionele CDA-
gebieden moet voorhouden dat
een stem op Van Agt geen ga
rantie biedt vo'or een voortzet
ting van het huidige beleid.
DEN HAAG De PvdA
vindt dat de regering spoe
dig met een wijziging van de
wet op het minimumloon
moet komen, waardoor ook
een minimum-uurloon moge
lijk wordt Nu is de situatie
zo dat bij een werktijd van
minder dan een bepaald aan
tal uren de wet op het mini
mumloon niet meer geldt
nister Van der Stee van finan
ciën en Albeda van sociale za
ken zeggen de PvdA-kamerle-
den Poppe en Van der Doef
gealarmeerd te zijn door me
dedelingen van de Industrie
bond FNV, dat de overheid
schoonmaakdiensten gaat uit
besteden, waarbij de gewone
werkweken komen te verval
len en werkweken ontstaan
waarop het minimumloon niet_
van toepassing zijn.
DEN HELDER De ge
meente Den Helder moet de
bouw van 82 woningwetwo
ningen, een kerk en een ver
enigingsgebouw voorlopig
uitstellen omdat de grond
waarop een en ander moet
komen vergiftigd is met on
dermeer tolueen, benzeen en
fenol.
Op de bouwgrond heeft een
gasfabriek gestaan. Het ge
meentebestuur besloot, gezien
de ervaringen in andere ge
meenten, de grond te onder
zoeken voordat er gebouwd
zou worden. Er loopt nu een
onderzoek naar de kwaliteit
van het grondwater. Gisteren
zijn de laatste monsters geno
men. Men hoopt tegen het
eind van de maand voldoende
gegevens te hebben om een in
ventarisatie te maken.. Een
woordvoerder van de gemeen
te durfde niet te zeggen wat
het uitstel zal betekenen voor
bedrijven en mensen die bij de
bouw zijn betrokken. Zeker is
wel dat de bouwers schade lij
den door het uitstel.
Adriaan Pelt
overleden
GENÈVE Adriaan Pelt.
die vooral bekendheid heeft
gekregen als Hoge Commis
saris bij de Verenigde Na
ties in Libië is dit weekein
de op 89-jarige leeftijd over
leden in zijn woonplaats Ge-
nève.
Adriaan Pelt was van 1920 tot
1940 werkzaam bij de pers- en
informatie-afdeling van de
Volkenbond in Genève, vanaf
1934 als directeur. Gedurende
de oorlogsjaren trad hij op als
hoofd van de regeringsvoor
lichtingsdienst in Londen en
in 1945 was hij lid van de Ne
derlandse delegatie naar de
Verenigde Naties. In 1946
werd hij plaatsvervangend se
cretaris-generaal van de vol
kerenorganisatie en daarna
Hoge Commissaris van de VN
in Libië.
Aan lager
wal
Door nog onbeken
de oorzaak raakte
deze tankwagen
gistermiddag van de
Waalbandijkin Do-
dewaard en kwam
terecht op een ter
rein voor sta-cara-
vans. Alleen het
middelste van de
drie compartimen
ten van de tankwa
gen was nog gevuld
met 22 ton appel
sap-concentraat. De
chauffeur moest na
het ongeval In het
Radbout-ziekenhuis
In Nijmegen worden
opgenomen.
Iers m
ral
echti
nen
on
itrikt (Van onze parlementaire redactie)
iOogJG Er zit enig schot in de onderhandelingen
li?. Landbouwschap en ministerie van Land-
iingsl
en verhoging van de gasprijs voor tuinders. Het
■an9lj om een verdere verschuiving van de verhoging
nastbrijs met zes cent.
Ie c
lenefiing. waarvan vijf cent op 1 april zou moeten ingaan
:wanf 1 Oktober, zou verder in de tijd uitgeschoven kun-
ledê^' ^"e denken val* aan twee tot drie Jaar waarbinnen
j moeten worden aangepast. Dit aspect is recentelijk
'®9®Jndbouwschap met het ministerie besproken. De ge-
OOrCfian woensdag verder. Overigens staat de Gasunie
ïddeide verhoging van zes cent terwiil het ministerie niet
irandSO miljoen aan de tuinbouw wil geven als steun in
nandlarinS- ^eze steun zou voor drie jaar gelden,
ad.
STUDIE VAN VERVOERDERS:
(Van onze parlementaire redactie)
UTRECHT Invoering van een
systeem waarbij de reiziger met
bus, tram of trein betaalt voor de
werkelijke kosten van zijn ver
voer of een systeem waarbij het
aantal minder drukke ritten wor
den gesnoeid en de tarieven wor
den opgetrokken op drukke lij
nen, zullen een einde maken aan
de tekorten bij het openbaar ver
voer en de overheid geld gaan op
leveren. De tarieven zullen dan
met acht tot zeventien procent
stijgen, indien tot 1985 geen groei
van de economie plaats vindt
De tekorten bij het openbaar vervoer
verdwijnen ook als alle kosten kri
tisch worden doorgelicht. Dit blijkt uit
een studie die onder leiding van de
Koninklijke Nederlandse Vereniging
van Transportondernemers en die
vandaag is gepresenteerd onder de ti
tel Praatjes vullen geen gaatjes.
Over de tarieven zal de vraag beant
woord moeten worden op die moeten
stijgen met de kosten vari levenson
derhoud of meer, of de reiziger een
redelijk aandeel van de kosten via de
tarieven moet betalen en of reducties
voor jongeren en bejaarden altijd 50
procent dienen te zijn of kunnen va
riëren naar bijvoorbeeld tijdstip waar
op gereisd wordt
De ondernemingen kunnen zelf 240
miljoen gulden besparen, als men
komt tot afslanking van dienstroos
ters, vermindering van ziekteverzuim,
invoering van standaardbussen, cen
trale inkoop, gezamenlijk onderhoud
van materieel, integratie stad- en
streekvervoer, gelede bussen en voor
rang voor openbaar vervoer in het
verkeer.
Gaat men uit van een nulgroei van de
economie, dan zal het reizigersver-
voer met zeven procent tpenemen.
Loopt de economie terug met twee
procent per jaar dan neemt het ver
voer met twintig procent toe. Herstelt
de economie zich echter tot een jaar
lijkse groei met twee procent dan
brokkelt het vervoer af, mede door
toenemend autogebruik.
Dieven weer aan
de haal met
Navo-expositie
HEERLEN Onbekenden
hebben gisteren negentien
van de in totaal twintig pa
nelen van een foto-tentoon
stelling over de Navo uit de
hal van het Heerlense stad
huis gestolen.
Ruim een jaar geleden werd in
Maastricht ook al een Navo-
tentoonstelling ontvreemd. De
daders heeft men toen niet in
de kraag kunnen grijpen. Ook
de dieven van de Heerlense
tentoonstelling is de politie
nog niet op het spoor.
