banon, speelbal in
itenlandse handen
«Het leven van de Nederlander"
is het nieuwe Boek van de Maand
Weinberger: Sovjet-Unie versterkt
defensie in ontspanningsperiode
Opwinding in
België over
politieke
samenzwering99
ISSIE HAIG
^EN SUCCES
1
Toten met9 mei f22,50. Daarna f VI-duurder.
Libanese christenen
willen vechten
tot bittere einde
ENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 8 APRIL 1981 PAGINA 15
Van Agt weigert te
verschijnen voor
Europees Parlement
STRAATSBURG
De Nederland
se minister-presi
dent Van Agt
heeft gisteren of
ficieel geweigerd
persoonlijk ver
slag uit te bren
gen aan het Euro
pees Parlement
over de vorige
week in Maas
tricht gehouden
EG-topconferen
tie.
In een brief aan Si-
mone Veil, de
voorzitster van het
parlement, schrijft
Van Agt dat het
hem niet wenselijk
lijkt persoonlijk
verslag uit te bren
gen, aangezien er
binnen de Europe
se Raad geen una
nimiteit over deze
zaak bestaat. Van
Agt, voorzitter van
deze raad, heeft di
verse malen aange
boden verslag uit
te brengen. Zijn
voorstel heeft ech
ter het ongenoegen
opgewekt van de
Franse president
Als skeletten vermomd, betogen deze vrouwen in Bonn tegen kernwapens, tijdens de opening van de bijeenkomst van de
Europese defensieministers.
(Van onze correspondent Ami van
Vree)
BONN - Volgens de nieuwe Ameri
kaanse minister van defensie Caspar
Weinberger heeft het Westen de perio
de van ontspanning met het Oostblok
verkeerd beoordeeld. Tegenover zijn
NAVO-collega's binnen de Nucleaire
Planning Groep (NPG) in Bonn zette
hij uiteen, dat in de tijd van de koude
oorlog de Sovjet-Unie zijn defensie-uit
gaven nauwelijks heeft opgevoerd, ter
wijl die sinds het begin van de „ont-
spannings-periode" in 1963 zijn geste
gen van ongeveer 90 tot 150 miljard
gulden in 1981.
Dit heeft ondermeer ten gevolge gehad,
dat in de verhouding tussen de militaire
inspanningen van Oost en West de laatste
er steeds ongunstiger voor kwam te staan.
Vandaar dat Reagan de defensie-uitgaven
drastisch gaat verhogen (volgens Wein
berger in 1982 met reëel 15 pet.). Hij hoopt
en verwacht dat de NAVO-partners dit
goede voorbeeld zullen volgen, al was het
alleen maar omdat anders het „brokkeli
ge" geloof van de Amerikaanse bevolking
in het nut van de samenwerking met de
Europeanen weieens in elkaar zou kun
nen storten.
Ook minister De Geus van defensie toon
de zich onder de indruk van het betoog
van Weinberger. Volgens De Geus staat
onomstotelijk vast dat de Sovjet-Unie al
meer dan 200 3-koppige SS-20-raketten
„van een imponerende nauwkeurigheid"
heeft opgesteld, naast andere wapenarse
nalen van de modernste technologie die
het heeft ontwikkeld. Nu al heeft het
Oostblok daardoor volgens de Nederland
se minister een overwicht dat groter is
dan het Westen zou hebben als het de ge
plande modernisering van kernwapens in
1983 zou hebben voltooid.
De Geus vindt daarom dat de publieke
opinie in Nederland beter moet worden
geïnformeerd over wat er gaande is in de
oostelijke realiteit. Desondanks heeft hij
in Bonn nogmaals het standpunt verde
digd dat Nederland pas in december van
dit jaar zal beslissen of het tot de statione
ring van de nieuwe middellange afstands
raketten zal overgaan, afhankelijk van de
ontwikkelingen in de ontwapeningsge
sprekken tussen Oost en West.
Wat dit laatste betreft heeft Weinberger
de Amerikaanse bereidheid herhaald om
het Oosten in gesprek te komen, al zal dit
nog wel de nodige tijd kosten. Het Russi
sche voorstel voor een „bevriezing" in de
wapenmodernisering (moratorium) werd
door alle NPG-deelnemers afgewezen.
De Sovjet-Unie heeft inmiddels West-Eu
ropa gewaarschuwd, dat de veiligheid van
West-Europa niet toeneemt als de beslis
sing van de NAVO om Am.erikaanse
kernkoppen in Europa te stationeren, ook
uitgevoerd wordt.
De Navo-bijeenkomst in Bonn is gisteren
door circa 200 vrouwen aangegrepen om
te demonstreren tegen de wedloop in
atoomwapens. Zij hadden zich, deels ver
gezeld van kleine kinderen, verzameld op
de toegangsweg naar de zwaarbewaakte
„Hardthöhe" waar het Duitse ministerie
van defensie is gevestigd. Tot ongeregeld
heden is het niet gekomen.
(Van onze correspondent Mare de Koninck)
BRUSSEL Belgische politieke kringen happen nog naar
lucht na de adembenemende kabinetsformatie, die de in
middels eerste minister Mare Eyskens (48) afgelopen maan
dagavond plotseling heeft volbracht Zoals bekend verraste
de formateur vriend en vijand door na vier dagen onder
handelen de complete aftredende rooms-rode regering over
te nemen van zijn christendemocratische (CVP-)partijge
noot Wil fried Martens. Zowel regeringsgezinde- als opposi
tiekranten schreven gisteren onomwonden over een „samen
zwering waarbij niet de economische problemen maar pre
mier Martens is geliquideerd", over „lichtzinnig bestuur in
crisistijd", over „een Renaissance-intrige" en over de „ont
maskering van het politiek cynisme".
Ook in het Belgische parlement was het gisteren zeer rumoerig.
Tijdens het voorlezen van zijn zeer vage regeringsverklaring,
die slechts een kwartier duurde, probeerde premier Eyskens
herhaaldelijk tevergeefs boven protesterende kamerleden uit te
roepen. De bedenkingen tegen de jongste politieke ontwikkelin
gen gelden onder meer het feit, dat de nieuwe premier het re
geerprogramma van zijn voorganger geheel, maar de krachtige
economische ombuigingsoperatie die wordt aangekondigd nog
niet heeft uitgewerkt en over de afschaffing van de automati
sche prijscompensatie, de druppel die de emmer-Martens deed
overlopen, met geen woord rept. Er zal volgens Eyskens eerst
met de sociale partners moeten worden overlegd.
Dat er nu weer tijd is voor sociaal overleg is wonderlijk, omdat
de CVP-partijvoorzitter en ex-premier Leo Tindemans vóór de
kabinetscrisis had geëist, dat premier Martens zijn „rampen
plan" onverwijld zou doorvoeren. Er was toen „geen uur meer
te verliezen". Nu lijkt dat niet meer zo te zijn.
Een en ander wekt de indruk, dat de Belgische kabinetscrisis
een machtsgreep is geweest van de CVP-rechtervleugel onder
leiding van Tindemans tegen de „travaillist" Martens, die steeds
het vergelijk met de vakbonden heeft gezocht. De nieuwe minis
ter-president vertegenwoordigt als behoudend econoom de Ujn-
Tindemans.
Opmerkelijk is ook het gemak waarmee de socialistische rege
ringspartner zich onder het eerste ministerschap van Eyskens
heeft geschaard. Maar vergeleken met het „dictaat" van Martens
is de oplossing van de economische problemen op de manier van
Eyskens voor links pure winst. Het sociaal overleg moet volgens
Eyskens de komende maand tot resultaten leiden „anders zal de
regering zijn eigen verantwoordelijkheid nemen". De kracht
proef met de vakbonden zal dus niet lang uitblijven. De nieuwe
Sremier heeft zijn hoop gevestigd op eerdere „canapé-gesprek
en" met vakbondsleiders, waarin dezen heimelijk hun mede
werking zouden hebben toegezegd aan een beperkte aanpassing
van de prijscompensatie.
TEKERE IN KENIA
NAIROBI - De oud-minister
van Zimbabwe, Edgar Teke-
re, is in de Keniase hoofd
stad Nairobi gearresteerd
toen hij in de universiteit
een rede zou houden over de
toestand in Zimbabwe.
Grond voor de aanhouding
zou kunnen zijn het exclusieve
interview dat de ex-minister
maandag gaf aan het Keniase
dagblad „Daily Nation,,. In het
AANGEHOUDEN
interview verklaarde Tekere,
dat hij de moord op een blan
ke hereboer in Zimbabwe niet
betreurde en er in tegendeel
trots op was.
Tekere werd op een proces
vrijgesproken van de beschul
diging van moord op de here
boer op 4 augustus 1980, maar
in januari 1981 werd hij ont
slagen uit premier Mugabes
kabinet
RAF-hongerstakers weigeren te drinken
WEST BERLIJN - Twee van de zes gedetineerden in West-
Duitsland die als gevolg van een hongerstaking aan de rand van
de dood staan, weigeren sinds maandag behalve voedsel ook
vocht. Het gaat om Monika Berberich en Regina Nicolai, die in
de scherp bewaakte afdeling van de Moabit-gevangenis in West
Berlijn vastzitten na hun veroordeling wegens het plegen van
terreurdaden. Volgens de gevangenisautoriteiten zal nun besluit
om niet meer te drinken „hun gezondheid verder doen verslech
teren". Berberich en Nicolai zijn begin februari met hun honger
staking begonnen.
De Falangistische Partij die omstreeks de
jaarwisseling dure aankopen deed op de
Europese wapenmarkt, bracht met nau
welijks verholen hulp van Israël zwaar
bouwmateriaal over vanuit Beiroet en be
gon met de aanleg van een nieuwe weg
van Zahle naar de berg Libanon, in het
zuiden van het land, met de bedoeling de
blokkade van Syrische troepen te ontdui
ken.
Het gevolg laat zich raden. De Syriërs
verloren hun gedulcl en openden vorige
week dinsdag het vuur op Zahle. De ge
vechten sloegen al snel over naar Beiroet
waar met name langs de zogenaamde
groene lijn die de afscheiding vormt tus
sen de christelijke en islamitische wijken,
zwaar gevochten wordt.
Dit betekende de directe oorzaak van een
nieuwe Libanese crisis die inmiddels is
uitgegroeid tot een strijd waarin ook regu
liere Libanese en Syrische soldaten elkaar
beschieten en Israëlische gevechtsvliegtui
gen angstwekkend laag over de stad sche
ren. Al met al waren dit voorspelbare ge
volgen van de Syrisch-christelijke con
frontatie waar de Syrische president Ha-
fez Assad ongetwijfeld rekening mee
heeft gehouden. Syrië beschouwt de Be-
kaa-vallei als zijn eigen achtertuin en ziet
liever niet dat de Falangisten daar hun
macht vergroten.
In de afgelopen 18 maanden is Syrië zich
verder in toenemende mate bedreigd en
geïsoleerd gaan voelen in de Arabische
wereld. Het vorig jaar september onderte
kende vriendschapsverdrag met de Sov
jet-Unie was daar slechts een uiting van.
Een andër noodsignaal was het wapenge
kletter aan de Jordaanse grens vorig jaar
november. Damascus is ervan overtuigd
dat de Verenigde Staten een felle campag
ne voeren tegen de radicale landen in de
Arabische wereld zoals Libië en Syrië,
waarbij handig gebruik wordt gemaakt
van Egypte en Israël, gematigde Arabi
sche landen, zoals Jordanië en Saoedi-
Arabië en de christelijke Falangisten in
Libanon.
Damascus meent dat deze groots opgezette
samenzwering tot doel heeft Syrië te ver
hinderen haar rechtmatige rol te spelen in
de besprekingen over een oplossing voor
het Arabisch-Israëlisch conflict. Die rol
van Syrië behelst het aanwakkeren van
de onverzoenlijke geest binnen de Pales
tijnse Bevrijdingsorganisatie en het stre
ven naar een wereldlijke Palestijnse staat
waar joden slechts minderheidsrechten
hebben.
Syrië vreest niet alleen dat de gematigde
Arabische landen met heel wat minder
genoegen zullen nemen, maar is tevens
bang dat de leider van de PLO, Yasser
Arafat, diep in zijn hart geneigd is het
halve ei aan te pakken en te kiezen voor
een staat op de westelijke Jordaanoever
en een erkenning van de Israëlische gren
zen zoals voor de oorlog van 1967.
Syrië, Libië en Zuid-Jemen zijn nog de
enige voorstanders van deze harde lijn,
want ook het Ba'ath-regime in Irak rest
weinig andere keus dan over te hellen tot
het gematigde, flexibele beleid van Jorda
nië en Saoedi-Arabië.
JAMES MACMANUS
THE GUARDIAN
d - De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken
)ne er niet in geslaagd de Jordaanse regeringsleiders te
ren van zijn opvatting, dat de Sovjet-Unie verant-
kerkt lijk is voor de onrust in het Midden-Oosten.
momenteel een rondreis maakt door het Midden-Oos-
m ft gisteren gesproken met koning Hoessein en met de
van buitenlandse zaken van Jordanië. Beiden hielden
iir1PT*[hun °PvattinS dat de Israëlische agressie het grootste
«s in het gebied en dat erkenning van de Palestijnse
igsorganisatie PLO noodzakelijk is.
jistermiddag aangekomen in Riad, de hoofdstad van Sa-
ibië, waar hij onder meer zal spreken met koning Kha-
iroonprins Fahd. Gisteren heeft een Amerikaanse krant
^^^ftreden van Haig gevraagd. Zijn optreden na de aanslag
^^■an heeft volgens de krant „een domme indruk ge-
Hoe staat het met onze tolerantie? Waar
komt die grote werkloosheid vandaan?
Hoe zit 't met de verontrustende toename
van de jeugdcriminaliteit?
Iedereen pikt zo z'n informatie op. Helaas
is niet alles wat er verteld wordt geheel waar.
Het nieuwe Boek van de Maand rekent af
met misverstanden over zaken als abortus,
criminaliteit, sexualiteit, ouder worden.
Hfdst. 5: Ouder worden, oud zijn. Thuis of een tehuis?
U leest niet alleen hoe het ons nu vergaat.
Wat we van de toekomst mogen verwachten
is minstens zo belangrijk. Wie bij het jaar
2000 denkt dat het z'n tijd wel zal duren moet
weten dat-ie dan zelf waarschijnlijk nog leeft.
Alleen daarom al zou u het boek moeten
lezen.
Hfdst. 3: Kind zijn, volwassen worden. Van geboorte tot volwassenheid.
In „Het leven van de Nederlanderzet
Prof. Dr. Hans Galjaard de feiten in een juist
verband.
Een boeiend boek vol opzienbarend
nieuws. Dat lekker wegleest, rijk geïllustreerd
is en waar je heel wat van opsteekt.
Ko?
aard
£552
De aanbieding is geldig t/m 9 mei. Echter zolang de voorraad strekt.
politie slaags met krakers
gv/ieiar bewapende agenten van de Berlijnse politie dragen
uit een huis in de wijk Kreuzberg, waar zeker
gisteren de hele dag bezig zijn geweest kraak
te ontruimen. In de panden trof de politie een grote
materialen aan voor het opwerpen van barrlca-
werden stokken en andere wapens voor straatge
in beslag genomen. Ongeveer 80 krakers werden
maar later op de dag weer vrijgelaten.
BATRUN
De christelijke stad Zahle
is een belangrijk punt op
de verkeersader die Bei
roet verbindt met de ver
der naar het oosten gele
gen Syrische hoofdstad
Damascus. De Syrische
troepen proberen de toe
gang naar Beiroet vrij te
houden door zich meester
te maken van Zahle.
BEIROET In Libanon is gisteren de strijd tussen het Sy
rische leger en de rechtse christelijke militie om de beheer
sing van de voornaamste hoofdwegen in het oosten van het
land verhevigd voortgezet Het door de Sovjet-Unie gesteun
de Syrië heeft gisteren plechtig aangekondigd dat het ieder
compromis met de christenen in de stad Zahle, dat ligt aan
de verbindingsweg tussen Beiroet en Damascus, zal afwij
zen. De Syrische regering wil het gehele gebied rond Zahle,
de Bekaa-vallei, onder haar militaire controle brengen.
De Syrische verklaring volgde op de waarschuwing van de
Amerikaanse minister Haig die wees op de „zeer ernstige
gevolgen voor Syrië" in het geval dat de strijd zou worden
voortgezet
Gisteren werd in Beiroet de gehele dag overleg gevoerd tus
sen de Syrische minister van buitenlandse zaken Abdul-Ha-
lim Chaddam, de christelijke Libanese president Elias Sar-
kis en de mohammedaanse premier Shafik Wazzan. Over
eenstemming over een nieuw bestand werd echter niet be
reikt De leider van de christelijke Falangistische militie,
Bechir Gemayel, zei dat zijn troepen vastbesloten zijn te
vechten tot het bittere einde.
Inmiddels zijn bij de gevechten in Beiroet en in Zahle naar
schatting 184 mensen om het leven gekomen en 650 gewond
geraakt In Zahle werd het Rode Kruis Centrum, waar tal
loze slachtoffers van de strijd waren ondergebracht vrijwel
geheel vernietigd.
Er zijn talloze en complexe
tan te voeren voor het offensief
J.000 man sterke Syrische leger-
ILibanon, dat het zwaarste wordt
isinds de burgeroorlog van 1975-
j belangrijkste en ook urgentste
Iran de nieuwe gevechten ligt in
1 plattelandsstad in de vruchtba
l-vallei, ruim 45 kilometer ten
i de hoofdstad Beiroet. Hoewel
oudsher wordt bevolkt door
hodoxe christenen is de stad pas
jit een bolwerk van de Falangis-
^chts-christelijke partij van Pier-
tal, die verscheidene christelijke
ngen in zich verenigt.
;|ir stemden de Syrische eenheden
i de burgeroorlog van 1976 de sta
lijn Libanon proberen te handha-
I toe zich uit Zahle terug te trek-
taak daar zou worden overgeno-
p)r het reguliere Libanese leger.
P nationale leger van Libanon, dat
steeds niet van de ondermijnen-
heurende invloed van de bürger-
eeft hersteld, heeft nooit positie
Jen in Zahle. De Falangisten, die
"loed maar wat graag wilden uit
waren het nationale leger te snel
tarnen hun definitieve intrek in
tche regering keek met lede ogen
de Falangisten hun positie uit-
i en versterkten langs de weg die
roet naar Damascus voert en die
Syrische troepen in Libanon van
lang is. Eind vorig jaar werd Zah-
jgeld door Syrische troepen die
iddellijk vertrek van de Falangis-
n.