banon, speelbal in itenlandse handen «Het leven van de Nederlander" is het nieuwe Boek van de Maand Weinberger: Sovjet-Unie versterkt defensie in ontspanningsperiode Opwinding in België over politieke samenzwering99 ISSIE HAIG ^EN SUCCES 1 Toten met9 mei f22,50. Daarna f VI-duurder. Libanese christenen willen vechten tot bittere einde ENLAND LEIDSE COURANT WOENSDAG 8 APRIL 1981 PAGINA 15 Van Agt weigert te verschijnen voor Europees Parlement STRAATSBURG De Nederland se minister-presi dent Van Agt heeft gisteren of ficieel geweigerd persoonlijk ver slag uit te bren gen aan het Euro pees Parlement over de vorige week in Maas tricht gehouden EG-topconferen tie. In een brief aan Si- mone Veil, de voorzitster van het parlement, schrijft Van Agt dat het hem niet wenselijk lijkt persoonlijk verslag uit te bren gen, aangezien er binnen de Europe se Raad geen una nimiteit over deze zaak bestaat. Van Agt, voorzitter van deze raad, heeft di verse malen aange boden verslag uit te brengen. Zijn voorstel heeft ech ter het ongenoegen opgewekt van de Franse president Als skeletten vermomd, betogen deze vrouwen in Bonn tegen kernwapens, tijdens de opening van de bijeenkomst van de Europese defensieministers. (Van onze correspondent Ami van Vree) BONN - Volgens de nieuwe Ameri kaanse minister van defensie Caspar Weinberger heeft het Westen de perio de van ontspanning met het Oostblok verkeerd beoordeeld. Tegenover zijn NAVO-collega's binnen de Nucleaire Planning Groep (NPG) in Bonn zette hij uiteen, dat in de tijd van de koude oorlog de Sovjet-Unie zijn defensie-uit gaven nauwelijks heeft opgevoerd, ter wijl die sinds het begin van de „ont- spannings-periode" in 1963 zijn geste gen van ongeveer 90 tot 150 miljard gulden in 1981. Dit heeft ondermeer ten gevolge gehad, dat in de verhouding tussen de militaire inspanningen van Oost en West de laatste er steeds ongunstiger voor kwam te staan. Vandaar dat Reagan de defensie-uitgaven drastisch gaat verhogen (volgens Wein berger in 1982 met reëel 15 pet.). Hij hoopt en verwacht dat de NAVO-partners dit goede voorbeeld zullen volgen, al was het alleen maar omdat anders het „brokkeli ge" geloof van de Amerikaanse bevolking in het nut van de samenwerking met de Europeanen weieens in elkaar zou kun nen storten. Ook minister De Geus van defensie toon de zich onder de indruk van het betoog van Weinberger. Volgens De Geus staat onomstotelijk vast dat de Sovjet-Unie al meer dan 200 3-koppige SS-20-raketten „van een imponerende nauwkeurigheid" heeft opgesteld, naast andere wapenarse nalen van de modernste technologie die het heeft ontwikkeld. Nu al heeft het Oostblok daardoor volgens de Nederland se minister een overwicht dat groter is dan het Westen zou hebben als het de ge plande modernisering van kernwapens in 1983 zou hebben voltooid. De Geus vindt daarom dat de publieke opinie in Nederland beter moet worden geïnformeerd over wat er gaande is in de oostelijke realiteit. Desondanks heeft hij in Bonn nogmaals het standpunt verde digd dat Nederland pas in december van dit jaar zal beslissen of het tot de statione ring van de nieuwe middellange afstands raketten zal overgaan, afhankelijk van de ontwikkelingen in de ontwapeningsge sprekken tussen Oost en West. Wat dit laatste betreft heeft Weinberger de Amerikaanse bereidheid herhaald om het Oosten in gesprek te komen, al zal dit nog wel de nodige tijd kosten. Het Russi sche voorstel voor een „bevriezing" in de wapenmodernisering (moratorium) werd door alle NPG-deelnemers afgewezen. De Sovjet-Unie heeft inmiddels West-Eu ropa gewaarschuwd, dat de veiligheid van West-Europa niet toeneemt als de beslis sing van de NAVO om Am.erikaanse kernkoppen in Europa te stationeren, ook uitgevoerd wordt. De Navo-bijeenkomst in Bonn is gisteren door circa 200 vrouwen aangegrepen om te demonstreren tegen de wedloop in atoomwapens. Zij hadden zich, deels ver gezeld van kleine kinderen, verzameld op de toegangsweg naar de zwaarbewaakte „Hardthöhe" waar het Duitse ministerie van defensie is gevestigd. Tot ongeregeld heden is het niet gekomen. (Van onze correspondent Mare de Koninck) BRUSSEL Belgische politieke kringen happen nog naar lucht na de adembenemende kabinetsformatie, die de in middels eerste minister Mare Eyskens (48) afgelopen maan dagavond plotseling heeft volbracht Zoals bekend verraste de formateur vriend en vijand door na vier dagen onder handelen de complete aftredende rooms-rode regering over te nemen van zijn christendemocratische (CVP-)partijge noot Wil fried Martens. Zowel regeringsgezinde- als opposi tiekranten schreven gisteren onomwonden over een „samen zwering waarbij niet de economische problemen maar pre mier Martens is geliquideerd", over „lichtzinnig bestuur in crisistijd", over „een Renaissance-intrige" en over de „ont maskering van het politiek cynisme". Ook in het Belgische parlement was het gisteren zeer rumoerig. Tijdens het voorlezen van zijn zeer vage regeringsverklaring, die slechts een kwartier duurde, probeerde premier Eyskens herhaaldelijk tevergeefs boven protesterende kamerleden uit te roepen. De bedenkingen tegen de jongste politieke ontwikkelin gen gelden onder meer het feit, dat de nieuwe premier het re geerprogramma van zijn voorganger geheel, maar de krachtige economische ombuigingsoperatie die wordt aangekondigd nog niet heeft uitgewerkt en over de afschaffing van de automati sche prijscompensatie, de druppel die de emmer-Martens deed overlopen, met geen woord rept. Er zal volgens Eyskens eerst met de sociale partners moeten worden overlegd. Dat er nu weer tijd is voor sociaal overleg is wonderlijk, omdat de CVP-partijvoorzitter en ex-premier Leo Tindemans vóór de kabinetscrisis had geëist, dat premier Martens zijn „rampen plan" onverwijld zou doorvoeren. Er was toen „geen uur meer te verliezen". Nu lijkt dat niet meer zo te zijn. Een en ander wekt de indruk, dat de Belgische kabinetscrisis een machtsgreep is geweest van de CVP-rechtervleugel onder leiding van Tindemans tegen de „travaillist" Martens, die steeds het vergelijk met de vakbonden heeft gezocht. De nieuwe minis ter-president vertegenwoordigt als behoudend econoom de Ujn- Tindemans. Opmerkelijk is ook het gemak waarmee de socialistische rege ringspartner zich onder het eerste ministerschap van Eyskens heeft geschaard. Maar vergeleken met het „dictaat" van Martens is de oplossing van de economische problemen op de manier van Eyskens voor links pure winst. Het sociaal overleg moet volgens Eyskens de komende maand tot resultaten leiden „anders zal de regering zijn eigen verantwoordelijkheid nemen". De kracht proef met de vakbonden zal dus niet lang uitblijven. De nieuwe Sremier heeft zijn hoop gevestigd op eerdere „canapé-gesprek en" met vakbondsleiders, waarin dezen heimelijk hun mede werking zouden hebben toegezegd aan een beperkte aanpassing van de prijscompensatie. TEKERE IN KENIA NAIROBI - De oud-minister van Zimbabwe, Edgar Teke- re, is in de Keniase hoofd stad Nairobi gearresteerd toen hij in de universiteit een rede zou houden over de toestand in Zimbabwe. Grond voor de aanhouding zou kunnen zijn het exclusieve interview dat de ex-minister maandag gaf aan het Keniase dagblad „Daily Nation,,. In het AANGEHOUDEN interview verklaarde Tekere, dat hij de moord op een blan ke hereboer in Zimbabwe niet betreurde en er in tegendeel trots op was. Tekere werd op een proces vrijgesproken van de beschul diging van moord op de here boer op 4 augustus 1980, maar in januari 1981 werd hij ont slagen uit premier Mugabes kabinet RAF-hongerstakers weigeren te drinken WEST BERLIJN - Twee van de zes gedetineerden in West- Duitsland die als gevolg van een hongerstaking aan de rand van de dood staan, weigeren sinds maandag behalve voedsel ook vocht. Het gaat om Monika Berberich en Regina Nicolai, die in de scherp bewaakte afdeling van de Moabit-gevangenis in West Berlijn vastzitten na hun veroordeling wegens het plegen van terreurdaden. Volgens de gevangenisautoriteiten zal nun besluit om niet meer te drinken „hun gezondheid verder doen verslech teren". Berberich en Nicolai zijn begin februari met hun honger staking begonnen. De Falangistische Partij die omstreeks de jaarwisseling dure aankopen deed op de Europese wapenmarkt, bracht met nau welijks verholen hulp van Israël zwaar bouwmateriaal over vanuit Beiroet en be gon met de aanleg van een nieuwe weg van Zahle naar de berg Libanon, in het zuiden van het land, met de bedoeling de blokkade van Syrische troepen te ontdui ken. Het gevolg laat zich raden. De Syriërs verloren hun gedulcl en openden vorige week dinsdag het vuur op Zahle. De ge vechten sloegen al snel over naar Beiroet waar met name langs de zogenaamde groene lijn die de afscheiding vormt tus sen de christelijke en islamitische wijken, zwaar gevochten wordt. Dit betekende de directe oorzaak van een nieuwe Libanese crisis die inmiddels is uitgegroeid tot een strijd waarin ook regu liere Libanese en Syrische soldaten elkaar beschieten en Israëlische gevechtsvliegtui gen angstwekkend laag over de stad sche ren. Al met al waren dit voorspelbare ge volgen van de Syrisch-christelijke con frontatie waar de Syrische president Ha- fez Assad ongetwijfeld rekening mee heeft gehouden. Syrië beschouwt de Be- kaa-vallei als zijn eigen achtertuin en ziet liever niet dat de Falangisten daar hun macht vergroten. In de afgelopen 18 maanden is Syrië zich verder in toenemende mate bedreigd en geïsoleerd gaan voelen in de Arabische wereld. Het vorig jaar september onderte kende vriendschapsverdrag met de Sov jet-Unie was daar slechts een uiting van. Een andër noodsignaal was het wapenge kletter aan de Jordaanse grens vorig jaar november. Damascus is ervan overtuigd dat de Verenigde Staten een felle campag ne voeren tegen de radicale landen in de Arabische wereld zoals Libië en Syrië, waarbij handig gebruik wordt gemaakt van Egypte en Israël, gematigde Arabi sche landen, zoals Jordanië en Saoedi- Arabië en de christelijke Falangisten in Libanon. Damascus meent dat deze groots opgezette samenzwering tot doel heeft Syrië te ver hinderen haar rechtmatige rol te spelen in de besprekingen over een oplossing voor het Arabisch-Israëlisch conflict. Die rol van Syrië behelst het aanwakkeren van de onverzoenlijke geest binnen de Pales tijnse Bevrijdingsorganisatie en het stre ven naar een wereldlijke Palestijnse staat waar joden slechts minderheidsrechten hebben. Syrië vreest niet alleen dat de gematigde Arabische landen met heel wat minder genoegen zullen nemen, maar is tevens bang dat de leider van de PLO, Yasser Arafat, diep in zijn hart geneigd is het halve ei aan te pakken en te kiezen voor een staat op de westelijke Jordaanoever en een erkenning van de Israëlische gren zen zoals voor de oorlog van 1967. Syrië, Libië en Zuid-Jemen zijn nog de enige voorstanders van deze harde lijn, want ook het Ba'ath-regime in Irak rest weinig andere keus dan over te hellen tot het gematigde, flexibele beleid van Jorda nië en Saoedi-Arabië. JAMES MACMANUS THE GUARDIAN d - De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken )ne er niet in geslaagd de Jordaanse regeringsleiders te ren van zijn opvatting, dat de Sovjet-Unie verant- kerkt lijk is voor de onrust in het Midden-Oosten. momenteel een rondreis maakt door het Midden-Oos- m ft gisteren gesproken met koning Hoessein en met de van buitenlandse zaken van Jordanië. Beiden hielden iir1PT*[hun °PvattinS dat de Israëlische agressie het grootste «s in het gebied en dat erkenning van de Palestijnse igsorganisatie PLO noodzakelijk is. jistermiddag aangekomen in Riad, de hoofdstad van Sa- ibië, waar hij onder meer zal spreken met koning Kha- iroonprins Fahd. Gisteren heeft een Amerikaanse krant ^^^ftreden van Haig gevraagd. Zijn optreden na de aanslag ^^■an heeft volgens de krant „een domme indruk ge- Hoe staat het met onze tolerantie? Waar komt die grote werkloosheid vandaan? Hoe zit 't met de verontrustende toename van de jeugdcriminaliteit? Iedereen pikt zo z'n informatie op. Helaas is niet alles wat er verteld wordt geheel waar. Het nieuwe Boek van de Maand rekent af met misverstanden over zaken als abortus, criminaliteit, sexualiteit, ouder worden. Hfdst. 5: Ouder worden, oud zijn. Thuis of een tehuis? U leest niet alleen hoe het ons nu vergaat. Wat we van de toekomst mogen verwachten is minstens zo belangrijk. Wie bij het jaar 2000 denkt dat het z'n tijd wel zal duren moet weten dat-ie dan zelf waarschijnlijk nog leeft. Alleen daarom al zou u het boek moeten lezen. Hfdst. 3: Kind zijn, volwassen worden. Van geboorte tot volwassenheid. In „Het leven van de Nederlanderzet Prof. Dr. Hans Galjaard de feiten in een juist verband. Een boeiend boek vol opzienbarend nieuws. Dat lekker wegleest, rijk geïllustreerd is en waar je heel wat van opsteekt. Ko? aard £552 De aanbieding is geldig t/m 9 mei. Echter zolang de voorraad strekt. politie slaags met krakers gv/ieiar bewapende agenten van de Berlijnse politie dragen uit een huis in de wijk Kreuzberg, waar zeker gisteren de hele dag bezig zijn geweest kraak te ontruimen. In de panden trof de politie een grote materialen aan voor het opwerpen van barrlca- werden stokken en andere wapens voor straatge in beslag genomen. Ongeveer 80 krakers werden maar later op de dag weer vrijgelaten. BATRUN De christelijke stad Zahle is een belangrijk punt op de verkeersader die Bei roet verbindt met de ver der naar het oosten gele gen Syrische hoofdstad Damascus. De Syrische troepen proberen de toe gang naar Beiroet vrij te houden door zich meester te maken van Zahle. BEIROET In Libanon is gisteren de strijd tussen het Sy rische leger en de rechtse christelijke militie om de beheer sing van de voornaamste hoofdwegen in het oosten van het land verhevigd voortgezet Het door de Sovjet-Unie gesteun de Syrië heeft gisteren plechtig aangekondigd dat het ieder compromis met de christenen in de stad Zahle, dat ligt aan de verbindingsweg tussen Beiroet en Damascus, zal afwij zen. De Syrische regering wil het gehele gebied rond Zahle, de Bekaa-vallei, onder haar militaire controle brengen. De Syrische verklaring volgde op de waarschuwing van de Amerikaanse minister Haig die wees op de „zeer ernstige gevolgen voor Syrië" in het geval dat de strijd zou worden voortgezet Gisteren werd in Beiroet de gehele dag overleg gevoerd tus sen de Syrische minister van buitenlandse zaken Abdul-Ha- lim Chaddam, de christelijke Libanese president Elias Sar- kis en de mohammedaanse premier Shafik Wazzan. Over eenstemming over een nieuw bestand werd echter niet be reikt De leider van de christelijke Falangistische militie, Bechir Gemayel, zei dat zijn troepen vastbesloten zijn te vechten tot het bittere einde. Inmiddels zijn bij de gevechten in Beiroet en in Zahle naar schatting 184 mensen om het leven gekomen en 650 gewond geraakt In Zahle werd het Rode Kruis Centrum, waar tal loze slachtoffers van de strijd waren ondergebracht vrijwel geheel vernietigd. Er zijn talloze en complexe tan te voeren voor het offensief J.000 man sterke Syrische leger- ILibanon, dat het zwaarste wordt isinds de burgeroorlog van 1975- j belangrijkste en ook urgentste Iran de nieuwe gevechten ligt in 1 plattelandsstad in de vruchtba l-vallei, ruim 45 kilometer ten i de hoofdstad Beiroet. Hoewel oudsher wordt bevolkt door hodoxe christenen is de stad pas jit een bolwerk van de Falangis- ^chts-christelijke partij van Pier- tal, die verscheidene christelijke ngen in zich verenigt. ;|ir stemden de Syrische eenheden i de burgeroorlog van 1976 de sta lijn Libanon proberen te handha- I toe zich uit Zahle terug te trek- taak daar zou worden overgeno- p)r het reguliere Libanese leger. P nationale leger van Libanon, dat steeds niet van de ondermijnen- heurende invloed van de bürger- eeft hersteld, heeft nooit positie Jen in Zahle. De Falangisten, die "loed maar wat graag wilden uit waren het nationale leger te snel tarnen hun definitieve intrek in tche regering keek met lede ogen de Falangisten hun positie uit- i en versterkten langs de weg die roet naar Damascus voert en die Syrische troepen in Libanon van lang is. Eind vorig jaar werd Zah- jgeld door Syrische troepen die iddellijk vertrek van de Falangis- n.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 15