„Gouden pact" tussen Zuid-Afrika en Sovjet-Unie Bonn tussen indianengehuil en geur van zoete broodjes Midden-Oosten los zien van Oost-Westconflict Haig: Russen achter strijd in Libanon De Mid-Lotto bestaat eeniaaren trakteert! a ST Weinberger (VS) zeker van akkoord over modernisering kernwapens Husak: verdediging socialisme staat voor-op Yredes- ÏLSE voorstellen^ door Iran afgewezen.,, BUITENLAND LEIDSE COURANT DINSDAG 7 APRIL 1981 (Van onze correspondent Ro ger Simons) LONDEN De Sovjet-Unie en Zuid-Afrika werken in het geheim samen om de in ternationale goud-, diamant en platinamarkt te kunnen beheersen. Dit werd gistera vond onthuld door de BBC. Moskou ontkent met klem, dat het contacten onderhoudt met het land van de apartheid. Maar volgens Michael Cocke- rall, de BBC-verslaggever die een documentaire gemaakt heeft onder de titel „Goud en diamanten, de Kremlin-con- nectie", hebben beide gezwo ren vijanden een geheim ver drag gesloten om hun gemeen schappelijke belangen als grootste producenten van die kostbare koopwaar te bescher- Dé Sovjet-Unie heeft in 1963, na het bloedbad van Sharpvil- le dat veel internationale be roering veroorzaakte, officiëel een einde gemaakt aan haar handel met Zuidafrikaanse diamantverkopers. Beide lan den onderhouden geen diplo matieke of commerciële be trekkingen. Telkens wanneer in het Westen sprake is van zaakjes achter de schermen tussen Pretoria en Moskou, protesteren de Russen heftig dat het leugens zijn. De documentaire van Cocke- rall bevat een interview met Wladimir Bycov, een hoge Sovjet-diplomaat in Londen, die opnieuw ontkent dat beide landen geheime afspraken ma ken. Volgens Cockerall is het het Russische contact met Zuid-Afrika snel na de officië le breuk van 1963 opnieuw van kracht geworden. Hoewel Moskou voor het oog van de wereld Zuid-Afrika verkettert, verkoopt het nog steeds al zijn diamanten via De Beers Cor poration, een onderdeel van de grote Zuidafrikaanse mijnon derneming Anglo American, aldus Cockerall. De BBC-ver- slaggever onthult dat Moskou en Pretoria een ingewikkeld netwerk van contacten op touw gezet hebben, waarin Anglo American een belangrij ke rol speelt. Op die manier worden de prijzen van dia mant, goud en platina „op peil" gehouden. De BBC is daar achter geko men dankzij de oplettendheid van zijn correspondent in Mos kou. Die signaleerde in no vember bii een voorstelling van de bekende balletdanser Godunov in het Bolsjoi-theater Gordon Wadell, één van de topmensen van het belangrijke Oppenheimer-Imperium, in het gezelschap van enige offi ciële Russische gidsen. Nor maal zouden de Russen deze Zuidafrikaan, die vroeger rugby speelde in het nationale team van Schotland, niet eens binnengelaten, laat staan ver troeteld hebben. Wadell, die later beweerde „op doorreis" te zijn geweest, is echter niet alleen lid van de directie van Anglo American, maar ook president van Consolidated In vestment in Johannesburg, die de grootste platinamijn van de wereld in haar bezit heeft. Toen afgelopen november ge zegd werd, dat Wadells bezoek aan Moskou verband hield met de handel in edele metalen, repliceerde het officiële Russi sche dagblad Izvestia nijdig, dat het weer verzinsels waren. De nieuwe onthullingen door de BBC-tv zijn natuurlijk van die aard, dat ze het Kremlin ernstig in verlegenheid kun-' nen brengen. Dat zou de BBC- correspondent in Moskou veel kunnen kosten. In Groot-Brittannië wordt verwacht, dat de geduchte Anti-Apartheidsbeweging munt zal proberen te slaan uit het BBC-programma. De reac tie van de Afrikaanse staten kan echter minder gemakke lijk voorspeld worden. Sierra Leone, Angola en Zaïre, die ook diamanten produceren, hebben praktisch geen alter natief dan hun edelgesteente te verkopen via de Zuid-Afri kaanse Diamond Corporation. Confectie- kleding? Grote drukte gis terenmiddag In Parijs, waar mode huis Dior de prêt- ó-porter collectie voor de komende herfts en winter presenteerde. Op de foto (rechtson der) komt ontwer per Mare Bohan, omgeven door een aantal modellen, de zaal binnenlo pen. De prêt-è-porter collectie van Cha nel (links) omvatte onder meer een knlelange avon- drok met rood en goudkleurig, waar op een zwarte blouse van taftzij- de wordt gedra gen. BIJ Emanuelle Khan (rechtsbo ven), waar even eens de collectie voor de herfst en wihter werd ge toond, stal een kerrlekleurlge wol len plooirok de „confectie"-show. Artsen weigeren behandeling RAF-hongerstakers FRANKFURT - De doktoren die toezien op de lichamelijke conditie van de gevangen le den van de Rote Armee Frak- tion (RAF), die op het ogen blik in hongerstaking zijn voor betere omstandigheden in hun gevangenis, hebben de behan deling van de RAF-leden ge staakt. Tot deze stap werd be sloten, nadat de hongerstakers opnieuw hadden geweigerd onder dwang voedsel tot zich te nemen. De artsen hebben laten weten, dat zij niet langer de verantwoordelijkheid op zich kunnen nemen voor het leven van de terroristen. BONN De Amerikaanse minister van defensie, Caspar Weinberger, beeft gisteravond in Bonn verklaard er zeker van te zijn, dat er met de Eu ropese NAVO-bondgenoten algemene overeenstemming wordt bereikt over de modernisering van de kernwapens in Europa. Hierbij gaat het om het stationeren van Pershing- en kruisra ketten. Het zoti volgens de minister evenwel zinloos zijn met de Russen in het algemeen over wapenbeheersing te gaan onderhandelen zolang zij Po len blijven intimideren. Weinberger zei een en ander aan het begin van de bijeenkomst van de Nuclear Planning Group, waarin de ministers van de fensie van de NAVO-landen elk half jaar de ontwikkelingen van de nu cleaire strijdkrachten van oost en west bespreken. De Westduitse kanselier Helmut Schmidt heeft gisteren de Verenigde Staten gewaarschuwd voor moeilijk heden met de Bondsrepubliek als de ontwapeningsbesprekingen tot na de komende zomer en herfst zouden uit stellen. De Nederlandse minister De Geus heeft er in Bonn op aangedrongen dat de studie over de kerntaken die de di verse NAVO-landen op zich dienen te nemen, nog deze herfst gereed komt. Dit speelt een belangrijke rol in de Nederlandse besluitvorming die eind dit jaar wordt afgerond. Onze correspondent in Bonn, Ami van Vree, gaat in bijgaand artikel na der in op de discussie over de kernwa pens in West-Duitsland, waar, zoals bekend, wel reeds gekozen werd voor modernisering van het rakettenarse- BONN Een „rakettenra- gout" die kennelijk nog moeilijk te verteren is, noem de Theo Sommer van het weekblad Die Zeit enige tijd geleden de steeds verder om zich heengrijpende discussie in de Bondsrepubliek over het zogenaamde „dubbele NAVO-besluit" ten aanzien van nieuwe atoomraketten en de reacties daarop van de Sovjet Unie. Het is een thema dat gezien de positie van West-Duitsland wel eens het belangrijkste politieke „item" van de komende jaren kan worden en dat de strijd om het vreedzaam gebruik van kernenergie mogelijk in de schaduw gaat stellen. De Bondsregering doet alle moeite om de juistheid van haar concept te verdedigen en om daar consequent aan vast te houden. Maar aan alle kanten, in Oost en West, als mede in eigen land liggen ge varen op de loer die de stra tegie van Bonn dreigen te ondermijnen. Schmidt en Genscher proberen in eerste instantie deze gevaren te be zweren door althans de wes telijke bondgenoten in Euro pa in deze kwestie op één lijn te krijgen. Dit bleek weer eens overduidelijk op de top conferentie in Maastricht waar uitsluitend op aandrang van de Bondsrepubliek eens gezindheid naar buiten werd gebracht en waarin nogmaals de samenhang van de Brus selse NAVO-besluiten zo wel „inhaalbewapening" met middellange afstandsraket- ten, als onderhandelingen met de Sovjet Unie over ver mindering ervan werd be nadrukt. Met dergelijke ver- klaringeri richt Bonn ?ich naar twee kanten die tegelijk polen zijn waartussen het wordt aangetrokken, name lijk Washington en Moskou. De onverbiddelijkheid waar mee Bonn vasthoudt aan het eerste depl van het besluit, om over tp gaan tot productie en stationering van nieuwe Pershing-1 en kruisraketten is vooral gericht tegen de Sov jet Unie. Dat is vooral het ge val sinds Breznjev in februari kwam met zijn voorstel voor een bevriezing van het aantal wederzijdse raketten welk voorstel door de regeringen van de NAVO-landen werd afgewezen. Zij zagen er een tactische manoeuvre in die slechts ten doel had het be staande gebrek aan militair evenwicht tussen Oost en West voorgoed te bestendi gen. Propaganda Het voorstel voor een bevrie zing alsmede een aantal an dere „constructieve" conces sies van de zijde van de Sov jet Unie werd gevolgd door een stroom van officiële en informele, vaak uiterst sub tiele propaganda die vooral was gericht op de openbare mening in de Bondsrepu bliek. Dit land is immers be halve de belangrijkste bond genoot van Amerika ook het meest kwetsbare NAVO-lid door zijn geografische ligging en de kwestie-Berlijn. Mos kou stuurde zijn bekwaamste pleitbezorgers naar de Rijn om. daar zijn standpunt al dan niet via diplomatieke ka nalen te verduidelijken. De nadruk die Bonn legt op het tweede deel van het Brusselse NAVO-besluit van december 1979, namelijk het gelijktijdig beginnen van on derhandelingen over een vermindering van het raket- tenpotentieel, is vooral ge richt op de andere pool die aan West-Duitsland trekt: Washington. Met de komst van de nieuwe regering-Rea- gan en de uitlatingen van di verse hoge functionarissen aldaar is in Europa minstens de indruk ontstaan dat men het in de Verenigde Staten niet zo nauw neemt met de belofte van toenadering en „vreedzame naast-elkaar-be- staan", maar veel meer uit is op een eenziidige en harde politiek van bewapening en confrontatie die doet denken aan de tijden van de Koude Oorlog. De officiële harmo nieuze verklaringen van Washington konden niet doen vergeten dat daar de laatste tijd geluiden zijn ge hoord die het ergste doen vrezen voor een voortzetting van de ontspanningspolitiek. Eerder dan welk ander Euro pees land bevindt Bonn zich door dit alles tussen twee vu ren. Aan de ene kant de ver leiding van geuren die opstij gen uit de oven in Moskou waar zoete broodjes worden gebakken; aan de andere kant de schrik die ontstaat wanneer men hoort welk in dianengehuil aan gene zijde van de Atlantische Oceaan vaak te horen is. Zelfs de ervaren zeiler Hel mut Schmidt weet maar moeilijk tussen deze verwar rende stromingen door te va ren. Niet omdat hij zelf zou twijfelen aan zijn eigen ideeën ten aanzien van vrede en veiligheid, maar vooral omdat hij meer en meer wordt geconfronteerd met te genwind vanuit zijn eigen partij. In zoverre hebben de slimme zetten van de oude man in het Kremlin en diens subtiele propaganda, alsmede de ongecontroleerde uitlatin gen van naar de macht stre vende Reagan-diehards hun uitwerking in de Bondsrepu bliek niet gemist. De voor standers van herziening van het NAVO-besluit zijn nog in de minderheid, maar nun aantal groeit zienderogen. PRAAG Op het Tsjechoslowaakse partijcongres heeft partijleider Gustav Husak zijn bezorgdheid uitgesproken over de ontwikkelingen in het buur land Polen. „Al diegenen die trachten de gebeurtenissen in Polen te misbrui ken voor anti-socialistische campagnes moeten herinnerd worden aan onze duidelijke standpunt dat de bescher- ming van het socialistische systeem een zaak is van iedere socialistische staat, maar ook een gemeenschappelij ke zaak is van de staten van de socia listische gemeenschap, die vast van plan zijn hun belangen en de sociale verworvenheden van het volk te verde digen. De Russische partijleider Leonid Brezjnev die vandaag een toespraak heeft gehou den op het Praagse partijcongres gaat na afloop van deze bijeenkomst naar Oost- Berlijn, waar hij overleg zal plegen met de Oostduitse leiders. Brezinev heeft ook de wens geuit de Bondsrepubliek te bezoeken. Een derge lijk zal echter, aldus kringen in Bonn niet plaats kunnen hebben voor 20 mei. HOESSEIN IN GESPREK MET HAIG AMMAN Koning Hoes sein van Jordanië heeft gisteren tegen Haig, de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, gezegd dat het conflict in het Mid den-Oosten los moet staan van de rivaliteit tussen Amerika en de Sovjet- Unie. Haig, die een rondreis maakt door het gebied, probeert de Arabische vrees weg te nemen dat Washington de bescher ming van het Midden-Oosten tegen de Soviet-Unie belang rijker vindt dan de oplossing van de Palestijnse kwestie. Hoessein bekritiseerde op nieuw de akkoorden van Camp David, omdat er voorbij gegaan wordt aan het Pales tijnse vraagstuk. 's Morgens had Haig nog ge sproken met de Israëlische op positie. Tegen Shimon Peres, de leider van de Arbeiderspar tij, verklaarde Haig dat een Vernielzuch tige kangeroes SYDNEY Honderden uitge hongerde kangeroes die de Australische stad Cobar bin nenvielen tijdens de recente droogte, zijn, toen het de afge lopen dagen begon te regenen, verder getrokken. De kange roes die naar de stad waren gekomen op zoek naar voedsel hebben een spoor van vernie ling achtergelaten in de vorm van kaalgevreten tuinen en autobumpers met deuken. sterk Israël van essentieel be- vertrek een geheim document lang is om de Russische expan- onthuld van het Amerikaanse sie tegen te gaan. Diezelfde ministerie van buitenlandse boodschap bracht hij ook over zaken. De hoofdlijn daarvan is aan de Israëlische premier Be- de versterking van de militai- gin. re samenwerking tussen beide In Israël werd kort na Haigs landen. BEIROET De Sovjet-Unie heeft de Syrische vredesmacht in Libanon aangezet om deel te nemen aan de gevechten tussen rechtse christenen en linkse moslems in dat land. Dit heeft de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Alexander Haig, die momenteel een rondreis maakt in het Midden-Oosten, gisteren verklaard. Sinds het staakt-het-vuren van het afgelopen weekeinde, zijn de gevechten tussen de christelijke Falangisten en de Svriërs, die tot nu toe aan zeker 140 mensen het leven hebben gekost, weer opgelaaid. In een telefoongesprek met zijn Libanese collega Sar- kis heeft de Syrische president Assad verklaard niet bang te zijn van het Israëlische dreigement de christelijke militie te steunen. Sarkis heeft ontkend dat de Syrische troepen worden bijgestaan door Russische adviseurs. De Franse president Giscard stuurt een speciale gezant naar Bei roet om te praten over politieke en medische steun die Frank rijk zou kunnen geven. Een medisch team is al onderweg naar Zahle, waar hevig gevochten wordt. De strijd concentreert zich momenteel rond de Libanese hoofdsted Beiroet. Woensdag,15 april zijn er weer kansen op vele duizenden gratis extra prijzen. Plus: extra hoofdprijs van f25.000,-netto. Dit zijn de extra prijzen: Laatste 6 cijfers goed f 25.000.- netto. Laatste 5 cijfers goed f 1.000 - netto. Laatste 4 cijfers goed f 250,- netto. Laatste 3 cijfers goed f 25,- netto. Laatste 2 cijfers goed f 10,-netto. Wie slim is. vult méér Mid-Lottoformulieren in. Want hoe meer formulieren, hoe meer formuliernummers, hoe meer kansen. Dat geldt natuurlijk ook voor de maand- spelers die automatisch met de Mid-Lotto meedoen. Meer weten? Haal het speciale /Cf7\MidLotto foldertje of formulier. Uw Lotto-geld is altijd goed besteed. 't Is vooreen goed doel. Uw Lotto-geld gaat naar vele goede doelen, zoals jeugdkampioenschappen, schaaktoernooien, aanschaf tijd- waarnemingsapparatuur en allerlei bijdragen aan de amateursport (o a. kleed lokalen). Maar 't wordt ook gebruikt voor de aankoop van historische monumenten, folklore, natuurbescherming, revalidatie, bejaardenhulp en nog tientallen andere voortreffelijke doelen, te veel óm op te noemen. TEHERAN Iran f vredesvoorstellen vaigD, lamitische Conferenl van ge wezen. De conferen^^ ver een wapenstilstand^ ande Irak en Iran voorges((j richt volgd door vaststellL f>ene de grenzen tussen b<£. i„ h< den. Daarna zouq en pr Iraakse invasietroepjng bij moeten terugtrekke naar gens Iran zijn deze ^mad „te vaag". foaald. hij het De Iraanse premier B|v00ri0i heeft verklaard dat q,j en tussen beide landen die is afgebakend in hetfrnte van Algiers. Irak W(K eerst achter die grenj trekken, vindt Iran. f0Uw, z Aanvankelijk haddenjf jaa'r j "-Jde geestelijMebrach zich positief opver de T>nder len uitgelaten, zodat h«van Ni tief een goede kans vaLr zjjn leek te hebben. De jn e, Defensieraad beslistere ►stijds e I er nog fcr best zooi jaa Sadr i anders. Kamer nodi&n zc 4 *1 jrieji Amerikaanse duel HAAG De kamercoüjk als voor buitenlandse zakt niets de Amerikaanse senatè heeft les H. Percy, voorzitten dat h commissie voor buit® van c zaken van de Amep het v Senaat, uitgenodigd $n We: vóór 7 mei in Den Haajk heel men praten over de sifcllen. Latijns Amerika. Op jval all zal de Kamer over dp 2-to< praten. De commissie naar aanleiding van ef die men van Percy over de situatie in El %jejser De voorzitter van de cn eeel sie, Ter Beek (PvdAEr wo Percy in een brief op e|lend v lutie van de Algemenen wee dering van de VN, waier mJ landen werden 0PB>ngetjj geen militaire hulp aai|ja wei vador te geven onder 4oord ge omstandigheden erf 00^ a dien het recht van h om de eigen toekomst len zonder inmenging j Nioli tenaf werd bevestigd. Ittchu, xlch Vluchtelinge»»?** uit dh üs Oost-Europan» verdrievoudig" GENEVE - Het aantal?*»- telingen dat in het kwartaal van dit jaar Oost-Europa in Oostei aangekomen, is meer d drievoudigd in verg met hetzelfde kwart 1980. Dit blijkt uit stau die in Genève zijn jj ceerd. Onder de 1.920 vlucht die in de eerste drie m van dit jaar vanuit 0< pese landen, met uitzoi van de Sovjet-Unie, in I rijk zijn gearriveerd, 1.400 Polen. Vooral maand maart zijn er len in Oostenrijk aang^ .ri J Hoger beroep gevangen Nederlander verwor pen PARIJS - Het hoger van de 34-jarige R. vai] het Limburgse Brunssi gen de beslissing van e rijse rechter hem niet I heid te stellen, is gistere worpen. Van P. blijft r geval in Frankrijk in f" rest, totdat een onderj afgesloten, dat in N nog naar hem loopt. De man zit sinds begin 4 in de Parijse Santé gev^'J op verdenking zijn vro^n s het leven te hebben brengen door een bom i£gn ontploffen in hun auto.j^^ niet Militair verdij' VS - Argentin^ BUENOS AIRES -£c'u Amerikaanse en het tljnse leger hebben MjJjjrf voortaan aan de hai een permanente rt voeling met elkaar den, ter kering va Jv* Marxistische offensi het Amerikaanse con zo werd in Buenos "j®® vernomen. Het besluit werd genom dens overleg tussen d*t Hé van de landmachtstaf W h Verenigde Staten, g«hjde Meyer, en generaal Le dooi Galtieri, opperbevel®- M van het Argentijnse legüets generaals hadden het tfters gehad over „de situatie<Katv uitgelokt door het M<b. T< sche offensief, de toesuhal de wereld en de verbetefc b< de Amerikaans-Argept. betrekkingen". Het ïnvo moet zorgen voor bete» af t< trekkingen tussen beid«ider den, die zijn verzuurd <f®da president Jimmy Cartetdie s stelde op het stuk van d(al v senrechten... i era i lef IJK

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 10