Het mooie en
het moeilijke
van de liefde
op het scherm
Bisschop Simonis in
,Niet te geloven"
TELEVISIE DINSDAG
TELEVISIE VANAVONI
RADIO VANAVOND
RADIO DINSDAG
MAANDAG 30 MAART 1981 PAGII
NEDERLAND 1
NOS
18.25 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.30 Jeugdjournaal
18.36 Sesamstraat
18.50 Klem
19.00 Wollle's wereld
19.05 Minivoetbalshow
19.55 De afrekening
NOS
21.37 Journaal
NCRV
21.55 Niet te geloven
NOS
23.00 Journaal
23.05 Nieuws voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND2
TELEAC
18.27 Fotograferen en filmen
NOS
18.57 Journaal
TROS
18.59 Muziek maken
19.15 Zoo Is de dierentuin
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.27 De Fabriek
21.20 Wordt u al geholpen
21.50 Aktua-tv
22.25 Soap
22.50 TROS Sport extra
NOS
23.45 Journaal
23.50 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
(Regionaal progr. NDR: 18.00 Sport.
18.30 Actualiteiten. 18.45 Kleuterae-
rte. 18.55 Achtung Zoll. 19.25 Regio
naal progr. 19.59 Programmaoverz.
WDR: 18.00 Oh dleser Vat er. 18.30
Eln Hauch von Magie. 18.40 Achtung
Manchmal bin Ich eln Adler.
tend Informatief progr. 21.15 F
tege. 21.45 Amusementsprogr.
Actualiteiten. 23.00 Die Frauk
Journaal.
DUITSLAND 2
18.20 I.O.B.-Spezlalauftrag.
Journaal. 19.30 Muzlekprogr.
Informatieve aerie. 21.00 Acti
ten. 21.20 Christus kam nur bis
23.00 Journaal.
DUITSLAND 3 WDR
18.00 Kleuterprogr. 18.30 C
Duits. 19.00 Fllmreportage.
Journal 3. 20.00 Journaal. 20.'
formatlef progr. 22.00 Die Fra
Strand. 23.05 Journaal.
BELGIE NEDERLANDS inFN
18.00 Tekenfilmserie. 18.05 Tl'.T,,, V>
fllmaerle. 18.30 Open School. Plt-
Poezleprogr. 19.17 Uitzending Hl zate
derden. 19.37 Mededelingen end ong
gen. 19.45 Journaal. 20.10 Wat aar
richt. 20.15 Het geslacht Rlus.I_ i,*.
Sportshow. 21.50 Wetenschap?
progr. 22.30 Journaal. 22.45 fk&eK
School. irijfm
I Van
BELGIE FRANS ttrictsl
18.15 Spelprogr. 18.30 Progral"
voor ouderen. 19.00 Sport. 19.2?» -
en weerber. 19.30 Journaal. 19.5|£cn
mlty life. 23.00 Journaal en weeitse 2
richt. Rand.
BELGIE FRANS 2
13.30-14.00 Teletekst Perceval, L-ja»-
Zie Net 1. 17.40 Teletekst Per<P"eI®
18.30 The Muppet Show. metttse d
gast: Sylvester Stallone. 19.0(1 dier
Net 1. 19.55 Nationaal concoursky de
het Eurovisie Songfestival 1981.; JSri».
sentatle van de liedjes In de vooi
de. 20.25 Solrée Wallonne. MeP00®*
20.25 A chacun sa muslque. Hag zijl
nle-orkesten en fanfares In Wallen pr;
1e deel van een documentaire r^j-bij
tage van Frangolse Lempereui
Jean-Emile Caudron. 20.55 PoFovJ'
Wallon: Jo Carller. Een tv-portref> bij
de Luikse trompettist Jo Cqn de 4
21.40 Indèpendants votre seii
La revolution sllencleuse. (herh.
zondag 29 maart Net 1). 23 e7*y
22.35 Spectacle magazine, (herhj1 het
zondag 29 maart Net 1). jvoldoi
>rdee
NEDERLAND I
NOS-NOT
10.00 Schooltelevisie
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
NEDERLAND II
NOS
13.00 Nieuws voor doven
en slechthorenden
DUITSLAND I
10.00 Journ. 10.03 Amus. progr.
10.50 Progr. voor ouderen. 11.35 Re
portage. 12.05 Die Apfelkern-Story.
12.10 Inform, serie. 12.55 Persoverz.
13.00 Joum. 16.10 Journ. 16.15 Die
renfilmserie. 17.00 Klqderprogr. 17.40
Kinder progr. 17.50 Journ. (Reg.
progr. NDR: 9.25 Kleuterprogr. WDR:
8.10 Schooltelevisie. 9.25 Kleuter
progr.).
DUITSLAND II
10.00 Journ. 10.03 Amus.
10.50 Progr. voor ouderen. 11.3
lange Nacht von Madrid. 12.0f
Apfelkern-Story. 12.10 Inform, r
12.55 Persoverz. 13.00 Journ.
Progr. voor ouderen. 17.00
17.10 Klnderprogr. 17.40 Gevar.i
gaz.
DUITSLAND III WDR
8.00 Gymnastiek. 8.10 Schoolt!
sle. 9.25 Kleuterprogr. 17.30 Infl
serie.
BELGIE NEDERLANDS NET I
VOOR 18 UUR
Geen programma.
BELGIE FRANS
14.00 Sctioolt«ev1sl«. 17.30 M«
17.45 Tekenfilms.
2.02 (S) AVRO's Servtcestatk
6.02 (S) Auto In. AVRO aan. (6.30
AVRO'* Radio Joum. 7.03 Per
Saldo. 7.30 AVRO's Radlojoum. 6.03 Per
Stfdo. 8.30 AVRO's Radlojoum.). 9.03
Steunpunt 9.06 (S an M) ArbekJevttaminen.
10.02 Da zandbakshow. 10.10 (S an M) Ar
beidsvitaminen. 11.02 Rita en Daphne,
hoorapaleerle. 11.20 (S) UIT In IN. 11.43 (S)
Rondom twaalf. 13.03 AVRO's RedtoJourn.
13.20 (S) De AVRO Diligence. 13.57 Per Sal
do. 14.02 (S) De vergulde middenweg. 16.02
Dertien «pedaal. 18.30 (S) Kom 'na langs op
slot Zatst. NOS: 17.55 Reportage Koninklijk
11.30 Ratal. OVERHEIDSVOORLICH
12.16 Ultz. voor de landbouw. KRO:
Meded. voor land- en tuinbouw. 12.30
12.36 Echo. 13.00 Nws. 13.11 Goal.
Schoolradio. NOS: 14.30 Open S< 0 Ne
KRO: 15.15 Van generatie tot gerw,fi*
15.30 Geen verboden toegang. 16.30 I
Ion. 17.24 Meded. 17.30 Nws. 17.36 ECnd P
WW van 7.00-18.00
Ja. vla Dingen van de dag. 7.0 rhf p
r"0) Geeodemeurder*. 8.30 (S) B
-WjW land ze zeggen10.30 (S ken
ptsch Janeen. 11.30 (S) V"
zoek plaat Je. 13.30 (S) Pltsbeekl 15.
Popkrant 16.30 (S) Beton.
Ook de televisiecriticus voelt
wel eens de neiging om bij zijn
toestel „gewoon lekker onder
uit te gaan zitten". Althans
deze televisiecriticus. Dat was
dan de reden dat hij gistera
vond aan Paul van Vliet met
„Vandaag of morgen" de voor
keur gai boven „Nederland
nu" bij de VPRO.
Zaterdag konden wij dan een
wonder van de techniek wel
haast aan den lijve ondervin
den, toen de KRO uit de Me
tropolitan Opera in New York,
een matinee opvoering van
„La Traviata" van Guiseppe
Verdi uitzond, die wij per sa
telliet en dus rechtstreeks bij
wijze van avondvoorstelling
tot ons konden nemen. Tus
sentijds heb ik toch ook nog
even overgeschakeld op Ne
derland I, waar men zich
eventueel weer kon bezeren
aan het „Schrikdraad", het in
formatieve en ontspannende
programma van de NCRV.
Daar was prof. L.A. Diepen
horst de gast van de avond en
ook hij stelde zich dus vrijwil
lig bloot aan de „ergernisk-
nop". Die ook nu niet op fnui
kende wiize in werking kwam,
al scheelde het maar een haar.
Uit de luttele enquete die ook
nu onder het publiek in de
studio werd ingesteld, bleek
dat enigen van hen de knop
niet zozeer in werking hadden
gebracht vanwege de gast, dan
wel vanwege Henk Mochel en
Hans Sleeuwenhoek dus die
hen ondervroegen. Ik wil
maar zeggen, zo'n onterecht
ding zou op een gegeven mo
ment ook kunnen werken als
een boemerang.
Bij de KRO liep het overig
allemaal aardig uit en daa
moest de klok nog een
vooruitgezet worden ook. v
te beginnen deed Violetta
lery iets langer over haar
mend zieltogen dan was
pland, maar bovendien v
den er bij wijze van extra ti k j
katholieke actualiteiten ir
last. In Hilversum wissel
J.P.M. Hendriks en mr.
Schmitz de wacht als voor^ --
ter van de KRO en de kat A/i
lieke onderwijzers (het K<
bleken zich'bij de Christel
nationale vakvereniging y 1
hebben aangesloten. En be^^
feiten hoefden dus niet mu^V
ter sprake te komen in de ^9
les is Anders-show, die h j
op deze avond volgde. I I
had daar overigens gespt f m
stof genoeg. Vooral vanw
het feit dat een zevental pa
mentaire journalisten zich
langs per advertentie had
gesproken voor een door
progressieve partijen te
den discussie over een eve
ele progressieve regering
litie. Tegen het eind van
uitzending kwamen dan
Den Uyl en Terlouw nog
binnenwippen. Ook
over enquetes en markton
zoeken. Het werd tenslotte
teveel een avond van
jongens onder elkaar. En
weet wel dat het nou een
een programma over de m
is, maar Aad van den He
c.s. moeten er geloof ik
een beetje voor waken, dat
niet helemaal in een incro
situatie terecht komen.
HERMAN HOFHUI
RADIO/TELEVISIE LEIDSE COURANT
Liefde als één van de mooiste dingen in
het leven doet zich avond aan avond op
het scherm voor als moeilijk, omdat de
kijker altijd met de complicaties ervan te
maken krijgt. Geluk is te gewoon voor de
tv. De regisseurs van de tv komen er re
gelmatig niet helemaal of helemaal niet
uit. Hoe breng je de liefde in beeld? Toch
kan dat soms heel mooi overkomen. Een
paar jaar geleden zond NCRV-tv de boek-
bewerking „Klaaglied om Agnes" uit, een
Belgische beeldvertaling van Marnix Gij-
sen's gelijknamige roman. De schrijver
zelf mocht deze film vooraf in een klein
zaaltje zien. Dit verhaal schreef hij des
tijds op rijpere leeftijd, toen nog steeds
onder de indruk van een verloren jeugd
liefde. Hij had het in die tijd zo hevig te
pakken, dat dat gevoel hem nooit meer
verliet. Telkens flakkerde het weer op. In
zijn verhaal over Agnes schreef hij dit
van zich af. Op het scherm in dat zaaltje
zag en voelde hij het opnieuw gebeuren.
Hij zat daar heel alleen zichzelf te zijn. De
tranen biggelden hem over de wangen. Na
afloop zei hij: „Er is elke avond liefde te
zien op de tv, in alle soorten en maten.
Het meeste raakt mij niet, hoezeer ze ook
lichamelijk in de weer zijn. In de verfil
ming van mijn jeugdliefde zie ik die
schroom weer terug, die mij destijds hevig
beving. En dat mis ik in de meeste liefdes
films. Het is vaak veel te direct, laat wei
nig heel van het wonder dat liefde heet".
Hoe had die Belgische regisseur dat in die
produktie weten te bereiken, die schroom, die
zwevende gevoeligheid? Wie echt goed ver
liefd is (geweest), weet dat dit verschijnsel
doordringt tot diep in de nerven van lichaam
en geest. Die regisseur begreep in elk geval,
dat hij er iets mee doen moest om dat te laten
zien. Zo plaatste hij zijn twee figuren, de jon
gen en het meisje, in de open natuur van bos
en beemd en vertraagde daarbij zijn beelden.
Die twee leken te zweven. Hun lijven bewo
gen zich met de lichtheid van hun gevoelens.
De maan speelt een symbolische rol in de
liefde, misschien wel omdat daar de vermin
derde aantrekkingskracht veel zwaarte aan
het lichaam ontneemt.
Of dit de ideale manier is om een jeugdliefde
in beeld te brengen mag in voortdurende dis
cussie blijven. Laat de regisseurs maar blijven
zoeken naar de juiste toon en treffende beel
den. In elk geval werd hier een poging on
dernomen, die gezien de indruk, welke deze
maakte op de schrijver zelf van het verhaal,
blijkbaar toch een stukje werkelijkheid raak
te.
VAR A-regisseur Nick v.d. Boezem kreeg ook
met een verloren jeugdliefde te maken,' toen
hij voor de Lemmingsserie de gevoelens van
MAVO-scholier Japie Lemming (Felix Jan
Kuypers) voor het huishoudschoolmeisje Anja
(Marina de Graaf) zichtbaar moest maken.
Dit gaan we op de buis beleven. Of hij daarin
een gelukkige hand heeft gehad? Dat staat te
bezien. Slecht ziet het er zeker niet uit. On
der moeilijke (weers)omstandigheden werd er
met zorg aan gewerkt en op gezag van schrij
ver Richard Hendrikx krijgt het verhaal on
verwachte ontwikkelingen en niet ongeestige
wendingen, die vlot in elkaar zijn gestoken.
Of de afloop iedereen zal bevredigen. We we
ten het niet zo net, al lijkt het een leerzame
les.
Maar bevatten de beelden dan voldoende
sfeer om in een jeugdliefde te kunnen gelo
ven? Wie weet wat jongeren in die levensfase
voelen, mag het zeggen, in elk geval hoef je
je eigen jonge jaren nog niet vergeten te zijn,
zoals op zeker moment Marnix Gijsen liet
merken. Het huidige tienerrepertoire aan
liedjes, waarmee de Hilversumse luchten dag
en nacht tot in de verre omtrek vervuld zijn,
kan hierin enigszins de weg wijzen, vooral
dan de snelle stijgers. Steken we ons licht op
bij Linda Williams, die met het winnende
„Wonder" naar het Songfestival in Dublin
mag: „Het is een wonder als ik denk wat je
met me doet". En: „Een warme tinteling in
mijn bloed". Duidelijke taal toch. Niet te ver
geten ook de to verstraal (magic beam) van
mr. Sandman, die duidelijk naar de eerste
plaats streeft. Leggen we het oor ook blijvend
te luisteren naar Maywood over wat mij altijd
bij zal blijven. Het steeds bij elkaar willen
zijn. Loop het poprepertoire maar door. de
lente in je lijf, gewekte verwachtingen, de
spanning of het wat zal worden, het voortdu- Zo vallen Japle en Anja (Felix Jan Kuypers en Marina de Graaf) elkaar verliefd in
rend herhalen van je naam. het juichen van de armen.
{'e hart, de ingreep in je leven, de muziek in je
ïoofd, VARA-hit waanzinnig gedroomd, te
veel voor woorden, als je mijn gedachten kon
lezen, laat het zo zijn (let it be), liefde doet
het al en de verliezer maakt een val, kleine
dingen betekenen een boel, ik wil je niet ver
liezen, zend me je hart, dit is een lied van mii
aan jou, een samenraapsel van overwegend
Angelsaksisch repertoire, vrij vertaald, ja, het
wonder van de liefde schijnt overal en ner
gens te schuilen als je de meest aanhoorde
liedjes mag geloven, vooral als ze recht uit
het hart worden gezongen.
Waar blijft de regisseur die hier iets van kan
laten zien, voelbaar maken in beelden? Maar de vibratie in de stem van Rob missen
Nick v.d. Boezem en niet alleen hij zat verder We in de beelden van de Lemmingregisseur.
v. Wvm" te bijzondere moeilijkheid dat hij de Nick v.d. Boezem: „Je moet in dit soort scè-
soms een beetje pijn, ik wil aityd bnje zyn. ik schuchterheid van de ontwakende liefde nes de spelers wel een beetje vrij laten, al
ben in befde met jou, ik mis je zo, ik heb je zo moest laten spelen door een min of meer in overleg je vooraf hoe ver je gaat We hebben
nodig stop de muziek niet, de winnaar neemt de wol geverfde acteur en actrice, die al de ze zeker niet de vrije hand gegeven, maar ge-
„i „„„u. ...i volwassenheid bereikt hebben en voor wie streefd naar een zekere stilering van het ge-
het een hele toer moet zijn geweest om in de geven",
vrijscènes het beschroomde naturel van de
tiener te spelen. Niet alleen zetten Japie en Felix Jan Kuyper: „Ik vond het soms wel
Anja het op een onverbloemd minnen in het kinderachtig wat ik moest zeggen en ook heb
tuinhuisje van mama, maar bovendien bege- ik hier en daar opzettelijk een beetje stuntelig
ven de later ontrouwe Japie en de fatale gedaan".
vrouw Loes (Caroline de Beus) zich naar de Dat heeft dan niet zoveel meer te maken met
hooizolder om daar te beleven wat Rob de de weergave van een eerlijke tienerliefde.
Nijs bezingt in zijn lied „Ik was pas zestien". Een dergelijk gebeuren krijgt men dan niet te
zien getekend naar de werkelijkheid, maar
negedaan door mensen die net doen alsof.
Zon geschiedenis krijgt dan zichtbaar een
zwaarder accent dan bedoeld kan ziin. Dat
geldt trouwens voor alle films met intieme
scènes. De spelers klagen er ook over, dat zij
in het bijzijn van camera en geluidsmensen er
moeilijk toe komen zichzelf te zijn in een ge
beuren, dat pas in de intimiteit volop werk
zaam wordt, omdat je daarin bij uitstek je zelf
kan zijn. Let wel, het gaat om het mooiste en
meest vervoerende wat een mens gegeven is
en dat geen toneeltechnische vertoning ver
draagt.
Marina de Graaf vertelde in een (eerder) in
terview, dat zij al vroeg van wanten wist en
dat gewaagde scènes haar niet zo veel doen.
Van een dergelijke mededeling hoef je niet
ondersteboven te raken. De een is er nou
eenmaal wat eerder bij dan de ander, maar je
moet bij zo'n opmerking wel even denken
aan het zeer onlangs in Amsterdam gehouden
symposion van de Geestelijke Volksgezond
heid, waarvan binnenkort een rapport in
druk verschijnt Hierin valt te lezen, dat
vroege beginners op volwassen leeftijd nogal
eens te maken krijgen met gestoorde lustbele
ving. Dit werd vastgesteld door de psychia
ters dr. Wolters en prof. Beyaert, die hierin
niet aansturen op vrome praat, maar vertel
len uit hun praktijk van gesprekken met pa
tiënten op de divan. Zeggen deze sexuologen:
„Grenzen en beperkingen vormen de lijnen,
waarlangs jeugdigen en volwassenen
groeien".
Goed, een tv-spel is wat anders dan een psy
chiatrisch rapport en artistieke vrijheid staat
los van sexuele ongebondenheid, maar de re
gisseur, die de weg van de naakte waarheid
bewandelt, maakt het zich gemakkelijker dan
die de onthulling zoekt van wat er heerst in
het hart, vindt ook Marnix Gijsen.
Felix Jan Kuypers valt in deze scène met zijn gebaar van „Hé, kleintje" door de
mand als een volwassene, die het spel van de liefde speelt.
In de NCRV-gids van deze
week valt te lezen, dat zel-
dén NCR V-programma's zo
veel hebben losgemaakt als
„Niet te geloven", de serie
die vraagtekens zette bij
sekten en religieuze bewe-
gingen. Eén aflevering uit
deze reeks gaf zelfs aanlei
ding tot een kort geding
voor de president van de
Amsterdamse rechtbank en
menigmaal kreeg de NCRV
de vraag voorgelegd of het
Christendom niet de hand in
eigen boezem moet steken.
De NCRV was van mening
dat deze vraag niet opzijge
schoven kon worden en
daarom wordt vanavond
deze zevendelige serie afge
sloten met een programma
dat tot doel heeft: licht te
werpen op de achtergronden
en oorzaken van deze nieu
we religies. O.Lv. Paul Hol
laar, hoofd van de afdeling
documentaire en godsdien
stige programma's, praten
enkele deskundigen, over
deze materie. Onder die des
kundigen zitten e.m.; mgr.
A. Simonis, bisschop van
Rotterdam, prof. dr. J. Ver-
kuyL emeritus hoogleraar
zendingswetenschap en me
vrouw W. RuHters-Brox,
voorzitter van de Vereniging
Samenwerkende Ouders
Sekteleden. Aan de discussie
sullen tevens ds. Sipke van
de Land en drie ex-sektele-
den deelnemen.
Ned: I 2L55 uur.
Minivoetbal
De dertiende wedstrijd in dit
seizoen wordt gespeeld tussen
Oost-Nederland en het mini
voetbalteam Limburg.
Ned. 119.05 uur.
De afrekening
Westduitse thriller uit 1979
van Këthe Braun, die verhaalt
over de tiener Sonja Schmitt
die na afwezigheid van enkele
jaren in haar geboortedorp te
rugkeert Toen ze nog jong
was, zijn haar ouders daar bij
een auto-ongeluk om het leven
gekomen, maar degene die het
ongeluk veroorzaakte, is nooit
opgespoord.
Ned. I 19.55 uur.
Muziek maken
Zwitsers muziekprogramma
met de bekende Zwitserse
pantomimespelers Ruth Girod
en Jeannot Hunziker.
Ned. 11&59 uur.
Zoo is de
dierentuin
Eerste aflevering uit een reeks
firogramma's waarin verschil-
ende dierentuinen in Neder
land en één uit België worden
bezocht. Vanavond is ,31ijdorp
Rotterdam" aan de beurt.
Ned. II 19.15 uur.
V.l.n.r.: Frederik de Groot als Jan van Gorkum, Rudy Falkenhagen als Dries Rusten
burg, Jeroen Krabbé als André Hageman en Frans Kokshoorn als boer Voors In een
scène uit „De fabriek".
De fabriek
Als uitkomt dat Doornbos er
een dubieuze loonadministra
tie op nahoudt, gaat hij er met
een aanzienlijk geldbedrag
vandoor. Tijdens een vergade
ring van de ondernemingsraad
wondt het beleid van Dries on-
ier.Y,Jïr.K!}omen- oplossing?
Ned. II 2027 vur. Ned. II 2L20 uur.
Wordt u al
geholpen? Soap
Het „Grace-Brothers"-perso- De majoor besluit Billy uit
neel klaagt steen en been over handen van de Sunnies te be-
het voedsel in de kantine. Mis- vrijden en Jodie moet kiezen
schien is zelf kokkerellen de tussen zijn kind en Alice.
