Van Agt wil af
van automatische
prijscompensatie
Solidariteit handhaaft
stakingsparool
Schmidt verbitterd over mislukt visserijgesprek
Marxistische maatschappijanalyse voor christenen bruikbaar
pnieuw
uropese
ulp voor
3olen
EUROPESE LOF VOOR NEDERLANDSE
BEZUINIGINGEN
EURO-PARLEMENT BLIJFT RONDTREKKEND CIRCUS
Haig vecht
aantasting
positie aan
Een Atoom-schuilkelder in uw tuin. Hoe woont dat?
21t/m29mrt
Houtrusthfrilen -Den Haag
ort geding
alama
egen deken
elissen
GENERAAL JEZUÏETEN:
Evangelische Alliantie
protesteert tegen hervormd-
gereformeerde kritiek
Vereniging
Pastoraal Wer
kenden nu ook
in bisdom
Roermond
Dominee en rabbi
tegen huwelijks boete
UITEN LAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 25 MAART 1981 PAGINA 9
Van onze speciale verslag
gever Rik in 't Hout)
IAASTRICHT De Eu-
opese Gemeenschap zal
pnieuw op grote schaal
lulp verlenen aan Polen,
'remier Van Agt maakte
it gisteren in Maastricht
lekend na afloop van de
ropese Raad. Volgens
rd Carrington, de Brit-
minister van Buiten-
ndse Zaken, gaat het om
ventig miljoen dollar
10 miljoen gulden) aan
oedselhulp en voor ruim
miljard dollar (2,3
iljard) aan kapitaal-
ulp.
inister Van der Klaauw,
ie tijdens de topconferentie
voorzitter optrad van de
inisters van Buitenlandse
ken, noemde de situatie
Polen „onrustbarend",
iet eens zo ergt bedekt uit-
hij een waarschuwing
n het adres van de Sovjet-
nie. Als de Russen Polen
innenvallen, is dat het ein-
van de ontspanning tus-
n Oost en West. „De dé-
nte kan zich geen tweede
fghanistan veroorloven",
et besluit Polen wederom
helpen was geschied op
itiatief van de Westduitse
inister Genscher. Tijdens
et verslag van zijn recente
zoek aan Warschau zei hij
rg geschokt te zijn door de
stand van de economie,
folgens minister Van der
[laauw heeft Polen nu al
oveel schuld in het Wes-
en, dat het per maand 1,5
niljard dollar (3,45 miljard
ulden) moet betalen aan
ente. Voorzichtigheidshal-
om Warschau zo min
nogelijk last te bezorgen
riet de andere communisti-
che landen nam de Eu
ropese Raad in haar verkla-
ng over Polen op dat dit
and „in staat is haar inter-
problemen op te lossen
n een geest van redelijk-
ïeid en verantwoordelijk-
leid".
(Van onze speciale verslaggever
Mare de Koninck)
MAASTRICHT De Europese
top in Maastricht is gistermiddag
uiteen gegaan zonder akkoord
over de verdeling van vis en vis
gronden in de EG. De regeringslei
ders van de tien EG-lidstaten kon
den het slechts eens worden over
een opdracht aan hun visserijmi
nisters om vervroegd (komende
vrijdag al) in Brussel bijeen te
komen voor een laatste poging tot
een visserij-overeenkomst.
Het mislukte overleg op dit punt in
Maastricht heeft vooral bij de Duitse
bondskanselier Helmut Schmidt bit
terheid gewekt ten aanzien van zijn
Britse collega Margaret Thatcher.
Schmidt zei naar afloop dat de sfeer
tijdens de gesprekken over het EG-
-visserijbeleid „even slecht en uit
zichtloos was als vorig jaar in Du
blin. En dat is nog zacht uitgedrukt."
In Dublin dreigde een ware EG-cri-
sis toen tijdens de Europese top al
daar de Britten bleven weigeren hun
wettelijke bijdrage aan de EG-begro-
ting nog langer te voldoen. Bij de
uiteindelijke regeling van dat begro
tingsprobleem is tevens besloten tot
een gemeenschapelijke visserij-be-
leid, waartoe ook EG-afspraken met
Canada behoren. „Er is zoiets als
trouw en geloof. Ik heb vorig jaar in
goed vertrouwen aangenomen dat er
voor eind 1980 een visserijakkoord
zou zijn. Wij zijn hierin misleid", al
dus Schmidt, die dat laatste woord
snel verbeterde in „teleurgesteld."
Als gevolg van de visserijproblemen
is op de Europese top in Maastricht
nauwelijks meer gesproken over de
verhoging van de jaarlijkse land
bouwprijzen en maatregelen om
overproduktie in de landbouw te
ontmoedigen. Ook op dit punt kon
den de regeringsleiders daarom niet
anders doen dan de landbouwminis
ters dringend vragen voor 1 april
aamstaande een prijzenakkoord te
sluiten. De EG-raad van landbouw
ministers is eind deze week opnieuw
in Brussel bijeen.
(Van onze speciale verslaggever
Rik in 't Hout)
MAASTRICHT Volgens premier Van
Agt is het onontkoombaar dat in ons land
binnen afzienbare tijd het mes gezet wordt
in de vele automatische koppelingen op het
gebied van de inkomens. Hij denkt daarbij
aan de koppeling van de uitkeringen aan de
lonen maar ook aan het systeem van volle
dige en automatische prijscompensatie
(VAP). Van Agt zei dit op een persconferen
tie na afloop van de Europese Raad in
Maastricht.
Hij verwees daarbij naar het communiqué van
de topconferentie, waarin alle tien EG-landen
de mening uitspraken „dat een bijstelling van
dit soort mechanismen moet worden overwo
gen" en dit soort ingrepen een voorwaarde zijn
voor nieuwe economische bloei, al zal dat nog
wel een aantal jaren op zich laten wachten.
Maatregelen zoals onder meer de vakbeweging
die graag zou zien, zijn volgens de Raad geen
echte oplossing. „Als die maatregelen zijn uitge
werkt, zit je alleen nog maar veel verder in de
put," aldus Van Agt. Naar zijn mening kan de
„inderdaad schrijnende" werkloosheid alleen
maar bestreden worden door het aanbrengen
van structurele verbeteringen.
Voor de premier is het zó duidelijk dat het au
tomatisch verhogen van de lonen schadelijk is
voor de economie, dat hij het liefst nu nog
maatregelen zou nemen. „Willen we een verer
gering van de economische situatie voorkomen,
dan zullen er heel wat dogma's worden prijsge
geven". De premier denkt in de eerste plaats
aan het schonen van de prijscompensatie voor
de stijging van energieprijzen. Daarnaast ziet
hij nog een element dat uit de VAP verwijderd
kan worden: prijsverhogingen, die het gevolg
zijn van ontwikkelingshulp.
De Britse premier Thatcher trok zich gisterenmiddag,
na afloop Van de Europese top, niets van de veilig
heidsvoorschriften aan. Zij maakte een wandeling door
de Muntstraat, die in verband met de Eurotop was om
gedoopt tot een echter Britse straat, en raakte in ge
sprek met voorbijgangers.
(Van onze speciale ver
slaggever
Mare de Koninck)
MAASTRICHT Het
Euibpees Parlement
krijgt in de voorzienba
re toekomst geen vaste
vestigingsplaats. De
Euro-parlementariërs
en hun uitgebreide
ambtelijke gevolg blij
ven dus, zoals ze het
zelf noemen, „circusar*
tiesten", die voortdu
rend op en neer reizen
tussen Straatsburg,
Luxemburg en Brussel.
De Europese top van re
geringsleiders in Maas
tricht heeft gisteren offi
cieel besloten de bestaan
de huisvestingssituatie
van het Europees Parle
ment voor onbepaalde
tijd te handhaven. Vol
gens premier Van Agt is
dit besluit genomen om
dat nationale gevoelighe
den ter zake tussen
Frankrijk, Luxemburg
en België de al jarenlang
aanslepende gesprekken
over een definitieve zetel
voor het EP uitzichtloos
maken. Hoewel de blij
vende mobiliteit van dê
Europese volksvertegen
woordiging een kostbare
aangelegenheid is, vond
Van Agt dat „het beëin
digen van een dispuut,
dat toch niet tot wezenlij
ke verandering van de
bestaande toestand leidt,
ook nog iets moois
heeft".
Van Agt bevestigde dat
hij zijn vroegere voorne
men om verslag van de
Maastrichtse Euro-top uit
te gaan brengen bij het
Europees Parlement naar
alle waarschijnlijkheid
niet zal realiseren. De
premier ging niet in op
de suggestie dat de Fran
se president Giscard
d'Estaing zijn veto over
het plan heeft uitgespro
ken. Van Agt zei nog
geen officiële uitnodiging
van parlementsvoorzitter
mevrouw Simone Veil te
hebben ontvangen.
WASHINGTON Tussen
president Reagan en minis
ter Haig van buitenlandse
zaken is een openlijk con
flict uitgebroken over wie
de richtlijnen voor de bui
tenlandse politiek moet
vaststellen. Het conflict is
ontstaan naar aanleiding
van de benoeming van vice-
president Bush tot voorzit
ter van een team dat moet
optreden in geval van bui
tenlandse noodsituaties.
Haig verklaarde voor een
subcommissie van het Witte
Huis dat hij de „algemene
leider is van het Amerikaan
se buitenlandse beleid en
dat hij over de benopming
van Bush niet is geraad
pleegd". Volgens The New
York Times zou Haig echter
de afgelopen dagen meerde
re malen een onderhoud met
Reagan hebben gehad om de
benoeming te verhinderen.
Niettemin zal ondanks de
ernstige bezwaren van Haig
de benoeming van Bush to
leider van het crisisteam
doorgaan, zo heeft het Witte
Huis bevestigd.
Washington
geeft
extra steun
aan El Salvador
WASHINGTON De Ame-
rikaanse regering wil 63,5
miljoen dollar uittrekken
voor extra economische
steun aan El Salvador. Het
plan moet nog worden goed
gekeurd door het Ameri
kaanse congres.
Het totale pakket aan het door
strijd verscheurde Midden-
amerikaanse land komt daar
mee op 126,5 miljoen dollar,
bijna het dubbele van wat pre
sident Carter voor dat land
had uitgetrokken. De extra
steun wordt verleend zonder
voorwaarden. De woordvoer
der van het ministerie van
buitenlandse zaken noemde
het „een uitdrukking van het
vertrouwen in het huidige Sal-
vadoriaanse regime".
Gisteren heeft de Salvado-
riaanse guerrillabeweging Fa-
rabundo Marti de sterfdag van
de vermoorde bisschop Rome
ro herdacht met een eenzijdig
bestand.
IfDGOSZCZ De onafhankelijke
tolse vakvereniging Solidariteit
ferweegt nog steeds om vrijdag
3 staking van vier uur te houden
om dinsdag een algemene lande-
te staking uit te roepen, ingeval
onderhandelingen met de rege-
g over de gebeurtenissen in Byd-
izcz (politieoptreden tegen vak-
ïdsleden) niet tot bevredigende
uitaten leiden.
idariteit heeft een communiqué
spreid, waarin gezegd wordt dat
overleg met vice-premier Rakows-
ot nu toe niet tot besluiten heeft ge
leid en dat de commissie, die de rege
ring naar Bydgoszcz gestuurd heeft,
niet over voldoende volmachten be
schikte om over de eisen van Solidari
teit te onderhandelen. Voorts wordt
gezegd, dat het besluit tot waarschu
wingsstaking en algehele staking geno
men zijn om het bestaan van de vak
vereniging te verzekeren.
Walesa heeft een paar moeilijke dagen
achter de rug. De wat aggressievere le
den van Solidariteit hadden maandag
nacht geprobeerd een radikaler stand
punt door te'drukken, wat voör de So-
lidariteitleider een aanleiding was om
uit de bijeenkomst te lopen. Nadien
werd toch zijn gematigder standpunt
vrijwel unaniem aanvaard. Dit schept
in ieder geval een adempauze voor be
raad met de regering.
De Poolse partijleider Kania heeft de
laatste stakingsoproepen bestempeld
als „een uitnodiging tot zelfvernieti
ging". Hij benadrukte, dat de autoritei
ten vast besloten zijn de politiek van
sociale verandering en vernieuwing
via onderhandelingen op te lossen.
De stoffelijke resten van generaal
Wladislaw Sikorski, de Poolse premier
in ballingschap tijdens de oorlog, zul
len 30 mei uit Engeland naar Polen
worden overgebracht.
Een zekere voorzorg.
We moeten er niet aan denken, maar toch
Het aantal mensen dat bij hun tuin een atoon
schuilkelder laat bouwen groeit snel.
Een verstandige voorzorg, dat zeker. Hoe
ziet zo'n kelder er nu eigenlijk uit? Uniek voor
Nederland kunt u dat op de Nationale
Woonbeurs precies ontdekken.
Compleet ingericht en optimaal veilig.
Internationale collecties.
Antiek, klassiek, modern, leder, manau, keukens,
vloeren, zonwering, tapijten, slaapkamers,
verwarming, bestekken, beveiliging, sauna's,
accessoires, muziek, tuinaanleg en ander fraai
woonnieuws van nu.
Stands van:
GEB 75 jaar! Een interessant overzicht van
eeuw "energiek" bezig zijn.
Bouw- en Woningtoezicht, Politie en
Brandweer. Met
specialisten vooralle
gewenste informatie.
Doorlopende films over
energiebesparing.
Openingstijden.
Dagelijks: 13.00 - 23.00 uur,
zondags: 10.00 -18-00 uur.
Eerst overal njstig
rondkijken, dan een lekker
kopje koffie.
Officiële presentatie
van de Ned. Ver. Verkoopbevordering en
Voorlichting Woonspecialisten.
Rotterdamse Caiama-
oep heeft een kort geding
ngespannen tegen deken
elissen van Gennep en de
jnen wegens de recente
lder, die de deken heeft
publiceerd. De Calama-
oep stelt, dat deken Gelis-
n in zijn folder „Waarom
vastenacties" zwaarwe-
nde beschuldigingen te-
n de Bisschoppelijke Vas-
nactie uit, die niet waar
Herroeping van deze
schuldigingen worden
ist.
et kort geding wordt don
erdag 2 april gevoerd voo
president van de recht
nk in Roermond. Advocaa
oor Calama is mr. F. Kern-
amp uit Rotterdam. De Cala-
-groep heeft tot deze pro
lure besloten, omdat „bin-
enkerkelijk daarvoor geen
ïchtsvoorzieningen zijn",
alama in Rotterdam om-
hrijft zichzelf als „een groep
ïn leken, religieuzen en
riesters, die zich als christe-
en inzetten voor de rechten
an arbeiders en boeren in de
'erde Wereld.
de folder van deken Gelis-
;n wordt Calama omschre-
en als „een groep van pries-
irs en ex-priesters, die de
arxistische uitgangspunten
idertekenen en als hun
vangelie zien",
oorzitter J. V. M. Steegmans
an de Bisschoppelijke Vas-
nactie wijst erop, dat de Bis-
hoppelijke Vastenactie van
n kort geding heeft afge-
en. Hij is verrast door de ac-
e van Calama, maar is wel
ïeuwsgierig naar de uitslag.
Ook de christenen kunnen in hun strijd
voor sociale gerechtigheid de methoden
der marxistische maatschappijanalyse
gebruiken, doch wel onder voorwaarde,
dat zij die marxistische benadering niet
als enig mogelijke manier voor de be
oordeling der werkelijkheid beschou
wen. Dit schrijft de generaal der jezuïe
ten, pater Pedro Arrupe, aan de provin
ciale oversten van zijn orde in Zuid-
Amerika, zijn brief is bedoeld als ant
woord op vele desbetreffende vragen
van Zuidamerikaanse jezuïeten.
De brief zou echter niet alleen voor Zuid-
Amerika bedoeld zijn maar ook geldigheid
hebben voor de jezuïeten in de rest van de
wereld. Hij is namelijk „ter kennisgeving"
aan alle provinciale oversten gestuurd en
bovendien gepubliceerd in het jezuïeten
tijdschrift „Aggiornamenti Sociali" in Mi
laan.
Toepasbaar voor christenen zijn volgens pa
ter Arrupe de methoaen der marxistische
maatschappijanalyse, voorzover deze reke
ning houden met de economische factoren
en de verschillende economische groepsbe
langen, verder het gevoel voor de uitbui
ting van hele maatschappelijke groepen, de
feitelijke rol, die de klassenstrijd in de ge
schiedenis speelt en de ontmaskering van
die ideologieën, die opgesteld worden ter
verdediging van bepaalde belangen en
„zelfs van ongerechtigheden".
Natuurlijk, schrijft Arrupe, mogen deze ele
menten niet als „alleenzaligmakend" wor
den beschouwd. Hij zegt letterlijk: „Welis
waar moeten wij grote aandacht besteden
aan economische factoren, maar tevens
moeten wij ons ervoor hoeden te denken,
dat het economische het allesbepalende is."
Uit een realistische kijk op de geschiedenis
en de tegenwoordige tijd moeten wij toege
ven, aldus Arrupe, dat er klassenstrijd be
staat. Maar het is helemaal niet bewezen,
d^t „de hele geschiedenis van het verleden
en van het heden daartoe kan worden her
leid." Het christendom streeft ook niet naar
de revolutie. Het probeert met andere mid
delen de veranderingen in de maatschappij
te bewerkstelligen. De strijd, vooral wan
neer deze gepaard gaat met geweld, is voor
het christendom slechts „een laatste middel
ter verdediging tegen de ongerechtigheid".
Generaal Arrupe, die zich grondig heeft
voorbereid op zijn brief over dit onderwerp
door meer dan zeventig experts op het ge
bied van het marxisme te raadplegen, geeft
tenslotte vier richtlijnen voor de houding,
die de jezuïeten tegenover het marxisme
cjienen aan te nemen. De jezuïeten dienen
dë redenen voor de aantrekkingskracht
van het marxisme te erkennen en te begrij
pen. Zij moeten inzien, dat ook de maat
schappijanalyses, die gewoonlijk in de vrije
wereld worden toegepast, door haar indivi
dualistische en materialistische uitgangs
punten met de waarden van een christelij
ke levenshouding strijdig zijn. De jezuïeten
dienen voorts steeds bereid te zijn tot een
dialoog met de marxisten en in bepaalde
concrete situaties mogen zij de samenwer
king met de marxisten niet weigeren, wan
neer daarmee het algemeen welzijn wordt
gediënd. De jezuïeten dienen daarbij steeds
te bedenken, dat zij als priesters een eigen
taak en zending te vervullen hebben.
Generaal Arrupe verzet zich tenslotte
krachtig tegen alle pogingen dm het maat
schappelijk engagement voor gerechtigheid
voor de armen af te doen als marxistisch of
communistisch. Er bestaan namelijk ook
„vormen van anticommunisme, die niet an
ders zijn dan dekmantels voor de ongerech
tigheid."
Het bestuur van de Evange
lische Alliantie heeft gepro
testeerd tegen de hervormd-
gereformeerde kritiek op
naar plannen voor 1982, dat
zij heeft uitgeroepen tot
missionair jaar. Ze wijst de
nota van „Kerk en Wereld"
en het Gereformeerde Evan
gelisatiewerk als ongefun
deerd en misleidend van de
hand. In de nota staat dat
de evangelisatieactiviteiten
van de bij de Evangelische
Alliantie aangesloten groe
pen niet voldoen aan de;
„wezenlijke kwaliteitseisen
waaraan zulke activiteiten
zouden moeten voldoen". De
nota raadt de kerkeraden,
deelname aan de activitei
ten af.
Volgens het bestuur van de
Evangelisch Alliantie verwart
de kritische nota de werk
zaamheden van het Instituut
voor Evangelisatie in Drieber
gen, dat een evangelisatiepro
ject (Project '82) organiseert,
met het evangelisatiejaar van
de Evangelische Alliantie.
„Het instituut voor evangeli
satie is echter maar één van
de vele organisaties en ker
ken die aan het missionaire
jaar '82 zullen deelnemen", al
dus de Evangelische Alliantie.
De Alliantie benadrukt voorts
dat zij nog geen officieel plan
voor 1982 bekend heeft ge
maakt. Ze wijst er tevens op
dat het boekje „Evangelisa
tie", dat in de nota ook wordt
bekritiseerd; geen officieel
document is van de alliantie.
Ze zegt dat ze een uitgave in
voorbereiding heeft waarin
ook maatschappelijke vragen
aan de orde worden gesteld.
In dat boekje zou beklem
toond worden dat het bij
evangelisatie gaat „om het ge
hele evangelie voor de gehele
mens".
De Evangelische Alliantie is
een platform voor allerlei
groeperingen en bewegingen
aie op een of andere manier
actief zijn in de evangelisatie.
Bij de alliantie zijn o.m. aan
gesloten de Hervormde Bond
voor Inwendige Zending
(IZB), Youth for Christ, het
Leger des Heils, de Bijbel
Kiosk Vereniging, Navigators,
Tear Fund en het Instituut
voor Evangelisatie, dat de Ne
derlandse tak is van Campus
Crusade for Christ
Ook het bisdom Roermond
bezit sinds maandagavond
een Vereniging van Pasto
raal Werkenden. De bis
schop van Roermond, mgr.
dr. J. Gijsen is fel gekant
tegen zo'n vereniging, die
hij onder geen beding wenst
te erkennen, maar deson
danks is de vereniging toch
opgericht
Dit gebeurde maandagavond
in het Cultureel Centrum van
Roermond in aanwezigheid
van afgevaardigden van an
dere verenigingen van pasto
raat werkenden uit de overige
bisdommen van Nederland.
Het bestuur van oe nieuwe
vereniging besloot contact op
te nemen met bisschop Gijsen
om ondanks alle moeilijkhe
den toch te proberen tot een
soort van modus vivendi te
komen. Gezien de situatie in
het bisdom Roermond, met
grote verdeeldheid tussen
conservatieve en progressieve
rooms-katholieken, besloot de
nieuwe vereniging onderlinge
solidariteit tot eerste doelstel
ling te kiezen.
De Vereniging van Pastoraal
Werkenden in Roermond telt
thans 150 leden van wie er
120 aanwezig waren op de op
richtingsvergadering.
De lutherse dominee Robert
D. Johnson en rabbijn Al
len Malker van Culver City
in Californië hebben één
lijn getrokken tegen de
Amerikaanse belastingwet
geving, die ongehuwde sa
menleving bevoordeelt bo
ven echtparen. Huwelijken,
die in hun kerk respectieve
lijk synagoge worden geslo
ten, worden sedert enige
tijd niet meer aan de bur
gerlijke stand gemeld, zoals
de Amerikaanse wet voor
schrijft.
Beiden hebben vorig jaar ge
dreigd dit te zullen doen.
Thans hebben zij de daad bij
het woord gevoegd. Dominee
Johnson heeft de 12 huwelij
ken. die dit jaar in zijn kerk
gesloten zqn, niet gemeld.
Rabbijn Malker heeft hetzelf
de gedaan, maar hij vermeldt
niet om hoeveel huwelijken
het gaat. Het belastingvoor
deel voor ongehuwd samen
wonen is niet onaanzienlijk.
Bij een gezamenlijk inkomen
van 40.000 dollar per jaar
moet een gehuwd paar 9300
dollar belasting betalen, het
ongehuwde paar echter maar
7600 dollar.
Dominee en de rabbijn heb
ben in hun protestactie steeds
samengewerkt met de betrok
ken huwelijksparen, die be
wust afzagen van burgerlijke
aanmelding. Hun protest is
ook gericht tegen nadelen, die
gepensioneerden ondervin
den, wanneer zij een huwelijk
aangaan. De burgerlijke auto
riteiten hebben nog niet op de
illegale protestactie van de
beide kerkelijke bedienaren
gereageerd.
