jwart Zuid-Afrika
iest straks
oor zijn vrienden'
Qeen spoor van strijd in de Westelijke Sahara
I.
een scherpere
itse wetten
en krakers
Militairen werken aan
nieuwe bestuursvorm
voor Suriname
Doodstraf gaat
presidentsverkiezingen
Frankrijk beheersen
„Wanbeleid
bij woning
bouwers"
MERLEDEN CONTRA POLISARIO-KOMITEE
SCHOP DESMOND TUTU:
der Klaauw verwacht
eraad vol verwijten
Nederlander
veroordeeld
GENLAND'
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 20 MAART 1981 PAGINA 15
j\G „De beschuldiging van de Novib,
fc geen afstandelijk oordeel hebben kun-
en van het Front Polisario, omdat wij
jed hebben voorbereid en een verkeerde
ig van zaken hadden, berust nergens op.
vertrek hebben we ons laten voorlichten
Marokkaanse en Algerijnse ambassade,
'en we informatie gekregen van het mi-
an buitenlandse zaken. Tijdens het be
ten we drie dagen met het front opge-
\k zelf heb diverse malen gevraagd om
\k te krijgen van het bevrijde gebied,
ebben ons gewoon drie dagen lang door
n gevoerd".
\oord is het CDA-Tweede Kamerlid Gu-
pn Weezei, die vorige week met enkele
en bezoek bracht aan de bevrijdingsbe-
In de Westelijke Sahara, het Front Poli
delegatieleden kwamen tot de conclusie
tiwel niemand in de bevrijde gebieden
dat de bevrijdingsbeweging valse infor-
t over het aantal bewoners van de Wes
telijke Sahara. „Ik heb gevraagd om alle vluchte
lingenkampen te bezoeken, om verwoeste dorpen
en tentenkampen te mogen zien. Maar het Polisa
rio ging daar nauwelijks op in. En in de twee
vluchtelingenkampen die we hebben bezocht kon
den we ons niet vrij bewegen. Steeds voerden Po-
lisario-mensen ons een andere kant op. Daarom
kreeg ik de indruk dat ik werd voorgelogen.".
Volgens Gualthérie van Weezei waren de Polisa
rio-mensen die hij heeft ontmoet ook niet bereid
voor een open discussie. „Het waren onplezierige
mensen
De kamerleden voelden zich ook bedrogen door
het Polisario-Komitee, dat het publiek in Neder
land voorlicht over de strijd in de Westelijke Sa
hara. Van Weezei heeft dan ook aangekondigd in
de Tweede Kamer vragen te zullen stellen over de
subsidie die aan het comité wordt toegekend; dit
jaar was dat ruim veertigduizend gulden.
„Dat is belachelijk", zegt Liesbeth Ordeman, lid
van het bewuste Polisario-Komitee. „Ons kan
niets verweten worden. Wij hebben de kamerle
den verteld wat we wisten. Het is niet onze schuld
dat zij met verkeerde verwachtingen naar de
Westelijke Sahara zijn gegaan. Ik twijfel niet aan
hun waarnemingen, maar wel aan hun vermogen
om deze te interpreteren. Zij hebben geen reke
ninggehouden met het speciale karakter van deze
zaak: een nomadenvolk dat in de woestijn een
guerrilla-oorlog voert".
Gualthérie Van Weezei gelooft niet dat er in de
Westelijke Sahara hevig wordt gevochten, zoals
door het Polisario-Komitee wordt gesuggereerd.
Hij voert aan in de door het Polisario bevrijde ge
bieden geen sporen van oorlog te hebben gezien.
„Bovendien, als Marokko de bevrijdingsbeweging
echt serieus zou nemen, zou deze al verdwenen
zijn. Vergeleken met dat land is het Polisario veel
te slecht uitgerust. Het heeft bijvoorbeeld geen he
licopters. Het buurland Algerije steunt het front.
Maar waarschijnlijk levert het geen helicopters,
omdat het niet al te veel in de strijd betrokken wil
worden
Liesbeth Ordeman gaat daar fel tegen in. Zij heeft
de afgelopen jaren enkele malen de Westelijke Sa
hara en de vluchtelingenkampen bezocht. „Ik ben
geen militair expert, maar ik kan me heel goed
voorstellen waarom het front geen helicopters
heeft. Die kan het niet gebruiken, omdat ze een
veel te gemakkelijk doelwit vormen voor de Ma
rokkaanse luchtmacht. Het Polisario, dat een
guerrilla-oorlog voert, dat wil zeggen toeslaan en
verdwijnen, is veel meer gebaat bij Landrovers".
Zij vindt het ook onbegrijpelijk dat de kamerleden
tot de conclusie zijn gekomen dat er geen strijd
wordt geleverd. „Het Polisario heeft Mauretanië
toch gedwongen zich terug te trekken? Bovendien
heeft het front de delegatie een groot aantal ge
vangenen getoond. Had het Polisario de delegatie
dan mee moeten nemen op operaties? Dat zou he
lemaal onverantwoord zijn geweest. Het is al erg
genoeg, dat het front de kamerleden heeft meege
troond naar Marokkaans gebied".
De beschuldiging dat het Polisario de gevangenen
uren in de brandende zon zou hebben laten wach
ten is volgens Liesbeth Ordeman ook niet juist
Een journalist die erbij aanwezig was, heeft me
verzekerd dat het heerlijk weer was, een graad of
25".
Zij vindt het onbegrijpelijk dat de opvatting van
de kamerleden zo is gewijzigd. ,JIet is een princi
piële kwestie. Een volk vecht voor het recht op
zelfbeschikking. Daar valt niet aan te tornen. Ik
ben ervan overtuigd dat het Polisario dat volk
vertegenwoordigt, om hoeveel mensen het dan
ook gaat".
Gualthérie van Weezei is ook van mening dat de
bewoners van de Westelijke Sahara recht op zelf
beschikking hebben. Hij is er voorstander van dat
onder toezicht van de Verenigde Naties een refe
rendum wordt gehouden. „Maar dan moet het
Front Polisario ontmanteld worden, want het zou
de bevolking onder druk kunnen zetten. Boven
dien vertegenwoordigt de bevrijdingsbeweging de
bevolking van de Westelijke Sahara niet".
RENÉ BOG AARTS
[onzer verslaggevers) Quakers is voorgedragen voor
HAG „Ik zeg te- de Nobelprijs voor de vrede.
Westerse landen: maakt momenteel een ron-
"Ika heeft veel te dreis door Europa om de di-
jLiest nu uw vrien- verse landen te vragen de
want als de zwar- druk op de regering van zijn
land te verhogen, zodat die
rond de onderhandelingstafel
gaat zitten. „De Westerse lan-
n Zuid-Afrika voor
n krijgen, zullen zij
van hun vrienden o
Dit heeft bisschop den moeten economische druk
Tutu, secretaris- op Zuid-Afrika uitoefenen,
van de Zuidafri- Hoe ze dat kunnen doen, laat
in Kerken en ik aan hen over". De bisschop
tegenstander vertelde dat hij, als hij zich zou
apartheid, gistera- uitspreken voor een olieboy-
Den Haag gezegd, cot, in zijn land de kans loopt
j i-i- jïa te worcjen veroordeeld wegens
economische sabotage.
Wel vroeg hij om de .zwarten
en de frontlijnstaten (waaron
der Mozambique, Angola en
Zimbabwe) niet als alibi te ge-
Arukte dat dit geen
ent maar een cons ta
in de feiten was.
bruiken om niets te doen.
„Eerst zouden de zwarten in
Zuid-Afrika teveel lijden on
der-de Westerse acties. Nu zijn
dat de frontlijnstaten, maar
straks blijken het de Europea
nen te zijn." Tutu heeft giste
ren ook met minister Van der
Klaauw gesproken. Deze
heeft, volgens Tutu, niets toe
gezegd, „maar we hebben een
goed gesprek gehad".
De Verenigde Staten hebben
totnutoe weinig voor de zwar
ten in Zuid-Afrika gedaan.
Reagan heeft premier Botha
van Zuid-Afrika uitgenodigd.
„Als Amerika dezelfde weg
blijft volgen als ze totnutoe
heeft gedaan, wordt de rege-
ring-Reagan een ramp voor de
zwarten in het land", aldus
Tutu. Wel vindt hij dat Ameri
ka, als vriend van Zuid-Afri
ka, de regering-Botha ertoe
kan bewegen met de zwarten
te onderhandelen. De huidige
opstelling drijft de zwarten
echter naar het communisti
sche kamp.
Bisschop Desmond Tutu,
wiens paspoort enige tijd gele
den door de Zuid-Afrikaanse
autoriteiten was ingetrokken,
vertelde dat vooral jonge
zwarten zich aansluiten bij de
Zuidafrikaanse bevrijdingsbe
weging ANC, het Afrikaans
Nationaal Congres. „Zij zijn
niet bang voor de politie,
traangas of gevangenis. Een
jongeman vroeg me laatst: wat
vertelt u premier Botha wat
hij nog niet weet?".
Bisschop Desmond Tutu in
gesprek met minister Van
der Klaauw.
De bisschop vertelde hoe hij
jaren geleden vanuit Engeland
naar Zuid-Afrika terugkeerde
om de zwarten te vertellen dat
zij Gods kinderen waren. „Het
bleek al snel dat er voor de
blanken veel meer gebeden
moest worden".
Nederlander in hongerstaking
PARIJS In de Parijse Santé-gevangenis is de 34-jarige R.
van Puffelen uit Brunssum maandag in hongerstaking ge
gaan. Hij wil daarmee protesteren tegen de beslissing van
de rechter om hem niet in vrijheid te stellen.
Van Puffelen wordt ervan verdacht zijn vrouw te hebben willen
vermoorden door een bom in hun auto te plaatsen. Hij zelf zegt
onschuldig te zijn en zijn vrouw, die bij de ontploffing beide be
nen heeft verloren, is dezelfde menirtg toegedaan. De advocate
van de verdachte is in hoger beroep gegaan.
Ongeluk met
granaat kost
kinderlevens
BREMMELBACH In het
Franse dorpje Bremmelbach in
de Elzas zijn gisteren vijf kin
deren om het leven gekomen
toen een mortiergranaat uit de
Tweede Wereldoorlog ontplof
te.
De vader van een van de
slachtoffertjes had het projec
tiel in het bos gevonden en
mee naar huis genomen. De
kinderen ontdekten de gra
naat en brachten hem in hun
spel tot ontploffing. Drie ande
re kinderen raakten daarbij
gewond; een van hen verkeert
nog in levensgevaar.
Sociaal-democraten
gaan in Engeland
aan de leiding
LONDEN De Britse so
ciaal-democratische partij-
in-oprichting zal, al dan niet
verbonden met de Liberalen,
de regerende Conservatieven
en Labour verslaan als er
thans verkiesingen zouden
worden gehouden.
Als de sociaal-democraten in
alle kiesdistricten zouden zijn
vertegenwoordigd, zouden zij
31 pet van de stemmen krijgen
tegen 25 pet voor de Conserva
tieven, 28 pet voor Labour en
13 pet voor de Liberalen, aldus
een onderzoek van Gallup.
!(Van onze correspondent Ami van Vree)
De Bondsregering wil niet met scherpere wetten
.aken van huizen en demonstraties in de Bondsre-
^reageren. Dit blijkt uit een regeringsverklaring die
iruimte voo'n ^et parlement door minister Schmude van justi-
af gelegd.
tèNJ Jchmude is de bestaande wetgeving toereikend om ex-
714-2988 b£en te gaan en met name weigert hij toe te geven aan
igen van de oppositie om de bepalingen ten aanzien
jmstratievrijheid te verharden, bijvoorbeeld door een
Ei vermommingen.
selier Schmidt heeft het Westduitse parlement er gis
te u In andeor gewaarschuwd om krakers niet te vereenzelvigen-
aanbieding«risten. Dit zou kunnen leiden tot een ongewenste pola-
n bi) aanko<j»r de kwestie.
%G Minister Van der Klaauw meent, dat het ge-
aat, dat de Europese topconferentie, die maandag
tg in Maastricht wordt gehouden, zal worden ge-
t door verwijten over en weer en dat men uitslui-
nationale belangen denkt: „Het Nederlandse voor-
ip streeft er naar om dit te voorkomen, maar ik
voorspellen of dit ook lukt", aldus minister Van
uw.
igsverschillen over een gemeenschappelijke visserijpo-
de moeilijkheden, die de Westeuropese staalindustrie
:t zijn de belangrijkste problemen, die ter sprake zullen
linister Van der Klaauw zei niet te verwachten, dat in
It besluiten zullen worden genomen. „Daarom zal de
i p aatsen. i tQp £jeze zomer jn Brussel, veel belangrijker worden".
-jnister Van der Klaauw.
ilf jaar voor priester-bankrover
Jb
i De rooms-katholieke priester Vincent Forde is
Ün Dublin veroordeeld tot twaalf jaar gevangenis
ien gewapende roofoverval op een Ierse bank.
na. t/m za. ti'ge Forde, die jarenlang onder de armen in New York
'oond, was lid van het Ierse nationale bevrijdingsleger
it nog gewelddadiger is dan het Ierse republikeinse le-
stad: gei
x5 met keut
0 incl. per
aarborgsor
Warmond:|
woonkamer-
n annex slt
/slaapkai
tel. 01711f
se gangsters gearresteerd
De Franse politie heeft in Parijs twee mannen
iden, die op 2 maart bij de Frans-Belgische grens
sche politieman zwaar hebben verwond en een an-
itieman hebben gegijzeld en verwond.
Fransen zijn de 28-jarige Joël Thalmann en Jacques
ie. Zij werden aangetroffen in een flat in Parijs. Tnal-
eerde te ontsnappen door van een balkon te springen,
werd heelhuids gevangen genomen.
VOOR CHIN A SEN NOG SLECHTS CEREMONIELE ROL
Een andere politiek, een andere president. Zo prijst de socialistische presidentskandi
daat Francois Mitterand zich aan in de huidige campagne, die onder meer sterk be
heerst lijkt te gaan worden rond de kwestie van de doodstraf.
(Van onze correspondent Jan Drummen)
PARIJS De Franse presidentsverkiezin
gen die over zes weken zullen plaatshebben,
zullen mogelijk in aanzienlijke mate mede
bepaald worden door het uiteindelijk lot
van een van de vijf ter dood veroordeelden
die in Franse gevangenissen zitten. De aan
gelegenheid van Philippe Maurice, die een
politieagent vermoord heeft en verleden
weck in een vluchtpoging zijn bewaker ern
stig verwondde met een door zijn advocate
binnengesmokkelde revolver, is sedert giste
ren praktisch een politiek element in de ver
kiezingsstrijd geworden. Het Hof van Cas
satie dat zich gisteravond over de zaak Phi
lippe Maurice uitsprak, vond geen aanlei
ding het vonnis nietig te verklaren. Twee
weken geleden had hetzelfde Hof van Cassa
tie de ter dood veroordeling van twee moor
denaars nietig verklaard wegens vormfou
ten. Daar het Hof geen aanleiding vond het
vonnis over Maurice nietig te verklaren, is
de laatste hoop van hem de presidentiële
gratie.
De aangelegenheid van de doodstraf zou daar
mee in Frankrijk midden in de verkiezings
campagne op dramatische wijze weer actueel
worden. President Giscard d'Estaing verklaar
de tien dagen geleden in een televisie-inter
view: „Ik zal de verplichtingen van mijn man
daat tot het einde toe uitoefenen en als ik een
beslissing te nemen heb, zal ik deze nemen".
Het is nu zeker dat het dossier van de terdood-
veroordeelde binnen een week op de schrijfta
fel van de president gedeponeerd zal worden.
Het is om begrijpelijke redenen gebruikelijk dat
het staatshoofd daarna een snelle beslissing
neemt om de veroordeelde niet langer dan no
dig in onzekerheid te laten. Het is een publiek
geheim dat dit soort beslissingen voor de presi
dent obsederende uren met zich meebrengt en
president Pompidou leed als gevolg van de te
nemen belissingen aan langdurige slapeloos
heid.
President Giscard d'Estaing heeft in de zeven
jaren van zijn presidentschap aan vier terdood-
veroordeelden gratie verleend, terwijl er drie
naar het schavot gezonden zijn. Men vreest nu
dat deze aangelegenheid de verkiezingsstrijd
die al bijzonder bitter is, nog zal verscherpen.
Francois Mitterrand, kandidaat van de socialis
tische oppositie, die ongetwijfeld in de tweede
kiesronde tegen president Giscard zal uitko
men, heeft enkele dagen geleden eveneens in
een televisie-interview verklaard dat hij tegen
de doodstraf is. Marchais, de communistische
kandidaat heeft zich eveneens tegen de doods
traf uitgesproken. Het is bekend dat president
Giscard „als particulier" eveneens tegen de
doodstraf is, hij heeft evenwel duidelijk ge
maakt dat hij als staatshoofd op dit ogenblik
niet in kan gaan „tegen het diepere gevoel van
een volk dat men vertegenwoordigt of dat men
regeert". De jongste opiniepeilingen hebben uit-
fewezen dat het overgrote merendeel van de
'ransen vóór het handhaven van de doodstraf
is. namelijk driekwart van de bevolking.
PARAMARIBO Als de
plannen van de Surinaamse
legerleiding doorgaan zal
drs. H. Chin a Sen in de toe
komst alleen nog maar cere
monieel president zijn en
geen premier meer. Boven
dien zal het bestaande kabi
net verdwijnen om voor
nieuwe organen plaats te
maken. Dit is vernomen in
goed geïnformeerde politie
ke kringen in de Surinaam
se hoofdstad Paramaribo.
De positie van Chin a Sen,
die zowel president als pre
mier is, zal dan te vergelij
ken zijn met die van zijn
voorganger Ferrier.
De plannen van de Suri
naamse legerleiding vormen
al enige tijd onderwerp van
discussie tussen de legerlei
ding en de regering. Wan
neer deze discussie zal zijn
afgerond en in hoeverre de
plannen nog aan wijziging
onderhevig zullen zijn, valt
vooralsnog niet te voorspel
len.
Kernpunt van de plannen
over de toekomstige bestuurs
samenstelling van Suriname is
dat er direct onder de presi
dent een revolutionaire raad
zal komen, bestaande uit de le
gerbevelhebber Bouterse, de
garnizoenscommandant kapi
tein Horb en de onderofficier
Sital. Deze laatste werd kort
geleden uit de gevangenis ont
slagen, nadat hij in december
vorig jaar was veroordeeld tot
twee en een half jaar gevange
nisstraf op de beschuldiging
dat hij een linkse tegencoup
had voorbereid.
Onder de revolutionaire raad
komt, volgens de plannen van
de militairen, een uitvoerend
comité (regering). Als Chin a
Sen met deze opstelling ak
koord gaat, willen de militai
ren de eind vorig jaar afgezet
te vice-premier en minister
van buitenlandse zaken en jus-
'titie, drs. A. Haakmat, premier
maken van de nieuwe rege
ringsploeg.
De legerleiding heeft deze
plannen op tafel gelegd tijdens
de besprekingen met de presi
dent en de regering, nadat
door de militairen twee weken
geleden bekend was gemaakt
dat het revolutionaire proces
in Suriname in de richting zal
moeten gaan van een socialis
tische maatschappij.
Het overleg tussen de regering
Chin a Sen en de militairen
heeft echter nog niet tot dui
delijke resultaten geleid. Chin
a Sen zou, naar verluidt, wel
voelen voor de ideeën van de
militairen, maar niet de weg
vrij willen maken voor Haak
mat, van wie Chin a Sen een
gezworen tegenstander is.
DRAGUIGNAN Een 44-ja-
rige Nederlander is gisteren in
Draguignan in Zuid-Frankrijk
veroordeeld tot acht jaar ge
vangenisstraf. In augustus
1979 heeft hij op het strand
van Ste. Maxime twee mensen
met een vuurwapen ernstig
verwond.
Onder hen bevond zich een
twintigjarig meisje, dat niet
van de avances van de man
gediend was. Volgens het
Franse Hof van Assisen lijdt
de verdachte, die in Nederland
al diverse malen is veroor
deeld, aan ongeneeslijke ach-
tervolgi ngs waanzi n.
UTRECHT Volgens voorzitter Van Commence van de
Hout- en Bouwbond CNV voeren de woningbouwcorpora
ties en de gemeenten een wanbeleid. De bond heeft de afge
lopen negen maanden, samen met een aannemer, maar
liefst veertig gemeenten afgelopen om een zeer goedkoop
woningmodel huur 350 tot 450 gulden aan de te
brengen. Overal kreeg men nul op rekest.
Van Commenee naar eigen zeggen „verbijsterd" noemde
het opmerkelijk dat de wethouders aanvankelijk enthousiast
reageerden, maar dat dit enthousiasme bekoelde als de ambtena
ren het ontwerp in handen hadden gekregen. Dan zou het niet
meer passen in de bestemmingsplannen, terwijl zo'n plan bij het
overstappen van dure naar goedkope woningen gemakkelijk is
te wijzigen.