weekpuzzel door dr. Pluizer
Sai/ih'm'jHiMl
Si.#
BRIDGEN
postzegels
SCHAKEN
fl
J
medische rubriek
DENKSPORTEN/HOBBY
oplossing vorige puzzel
Nr. 10
Cryptogram
m
m
AA
A
m
m
A
m
m
m
m
wW
Am
x
M
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 7 MAAf
De prijswinnaars van puzzel 9 zijn:
Mevr. van Noort, Smaragdlaan 47, 2332 JN Leiden.
Mevr. Moerkerk, Leidseweg 218, 2253 AG Voorschoten.
De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd.
Horizontal:
1 Verfstof van een vrucht om In lo
ven te blltven (77;
4 Voor 50* een deugniet? (7);
8 Haal het rund Ml de poolvos van
daan; er zijn er toch genoegt (5J;
9 Sportieve bankbediende (77;
10 Wacht eens even: Ik heb zm om
met Ie mee te gaan op die wande
ling (n
11 Het valt lelijk tegen daartoe ver-
1 te worden (Sk
teken niet echt zonder
spoor? (9);
16 Wie In bed leest, hoeft niet op een
cent te kl|ken (9k
18 Het wordt gissen als u nog zo'n
stuk land ertxj neemt (5k
20 Onnatuurlijke vaardigheid (5k
21 Zulk een dienstbetoon geeft men u
vooral bij het tennissen (7k
23 Na zulk een bevel Is het riskant
een opgave te makenl (7k
28 Ooor dat werkend middel genas hij
weer spoedig (5k
27 Schijnt een ploert te zijn (7k
28 Vast niet aandoend|kl (7k
1 Die schurk stelt In het orkest wei
nig voor(7k
2 ledereen staat rond moeder (7k
3 Zulk een vriendjespolitiek levert
me mets op (9k
4 Zou hl) over die bende kunnen
springen? (5k
5 Niet gebonden roofdier (3k
8 De trainer rent niet meer In deze
houdlngl (3k
7 Passeert dit huisdier hiermede de
Kme? (7k
t gebeuren moet u altijd zien te
<9k
11 Vindt u het ook niet slap Iemand
zo aan te kijken? (5k
12 De slager wilde dat Ik lever koos,
maar mijn voorkeur ging naar Iets
anders ultt (9k
15 Ook een niet Jonger stel kan dit
rijn (9k
18 Wat prefereert u: een kijkje In de
gevangenis of In de keuken? (7k
17 Die snoes draalt een slordige
vrouw de rug toe (3k
19 Zulk een stuk grond vindt u In
Scandinavië (7k
21 BIJ elkaar zijn het twee personen
22 Zeemeermin i
zonder hoofd (5Y,
24 Schrijf terug als er bedrog in het
spel Is (3Y,
25 Is 'r zulk een titel voor hem te ver
wachten? (3).
Oplossingen onder vermelding van Puzzel 10 dienen uiterlijk
woensdagmiddag In bezit te zijn van:
Leldse Courant,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden.
door
B. J. Nuys
Coup Royal
Grootmeester Herman de
Jongh heeft een standaard
werk geschreven over de Coup
Royal, de Koninklijke Slag. Het
is een prima verzorgde uitgave
geworden van 216 pagina's en
maar liefst 577 diagrammen.
Het boek is uitsluitend te be
stellen door storting van 25
gulden (inclusief portokosten)
op girorekening 1882815 ten
name van Boek en Spel. En
schede. De Jongh heeft met dit
boek ongetwijfeld vele dam
mers een plezier gedaan. De
82-jarige Amsterdammer geldt
als een kenner bij uitstek van
deze slag.
De Jongh heeft kennelijk altijd
al een zwak gehad voor deze
bijzondere slagzet, zijn eerste
vraagstuk staat gepubliceerd
in Het Damspel van januari
1917. De Jongh was toen net
18 jaar.
Voor de Tweede Wereldoorlog
was De Jongh één van de
sterkste spelers ter wereld. Hij
was kampioen van Nederland
(1924) en Frankrijk (1938) en
nam deel aan twee wereldkam
pioenschappen (1925 in Parijs,
vierde en 1928 Amsterdam,
tweede plaats).
Hij heeft vier boeken geschre
ven en was ook actief op be
stuurlijk terrein. Zo nam hij het
initiatief tot oprichting van de1
Nederlandse Correspondentie
Club (NCC, nu NICC), was
mede-oprichter van de Persve
reniging van Dam redacteuren
en het genootschap Damas.
Bovendien was hij lid van het
WK-comité 1956 en van het
organisatiecomité van de Sui
kert oernoolen.
De Jongh woonde en werkte
van 1927 tot 1940 In Frankrijk
als journalist, week via Zuid
Frankrijk uit naar de Antillen
en keerde na de oorlog terug
In Nederland. De Jongh, de
oudste nog levende groot
meester, is erelid van de
KNDB.
Diagram 1 toont de eerste
Coup Royal van De Jongh uit
1917. Wit wint als volgt: 1.43-
39 12x21 242-28 21x34 348-23
p i p,
8 tl
ÏW; SS 8
lÉs
DE JONGH 1917
18x27 447-31 29x18 540x9
13x4 841x2. Bijna 60 jaar later
won De Jongh de eerste prijs
In de Problem 1stenwedstrljd
van het Sulkertoemooi. De
winstgang van zijn vraagstuk
(zie diagram) uit 1976 Is: 144-
30 35x24 247-22 18x27 342x21
23x34 440x18 16x27 5. 25-20
15x24 647-41 36x47 7.18-13
47x29 847-32 27x38 94fr43
38x40 1045x5 8x19 114x1.
Ik wil tot slot een voorbeeld
DE JONGH 1976_
geven van de ontelbare varia
ties op de Koninklijke Slag.
Jannes van der Wal constru
eerde naar aanleiding van een
partij met Paul Germain de
volgende stand: zwart: 9.
13/15, 17119, 21, 23, 24, 26:
wit: 16. 25, 27. 28, 32. 33.
37/40, 45. Zwart wint schitte
rend: 1 -14-20 245x3 24-29
343x24 19x30 448x8 18-22 5.
27x18 30-35 6. 16x27 35x21
74x21 26x17, gevolgd door
b.v. 32-28 17-22 28x17 2-7.
Fascinerend
Een aantal rubrieken geleden
heb ik u beloofd nog iets te la
ten zien van de (jonge) win
naars van de Amerikaanse se
lectiewedstrijden voor het ko
mende wereldkampioenschap.
Ter herinnering: de 23, resp.
24 jaar oude Eric Rodwell en
Jeff Meckstroth speelden liefst
246 van de 264 spellen in vier
dagen tijd. Eén avondje wilden
ze dineren en dat mocht van
de captain! Een van de interes
santste spellen uit de finale
was spel 42 dat er als volgt uit
zag: zie diagram.
Oost gever.
Allen kwetsbaar.
Levin (noord)-Reinhold, de
teamgenoten van Eric en Jeff
legden, zonder vijandelijk te-
genbieden, aan in 3 SA, waar
tegen oost met schoppen 10
uitkwam. Levin nam met de
boer en speelde direct harten
7 na, die hij liet uitlopen naar
de boer van west. Ruiten na
was voor de boer van oost en
de nagespeelde harten werd
met het aas genomen. Levin
taxeerde de situatie correct: hij
vervolgde met harten 9 voor
de vrouw en west, die geen rui
tens meer had, schakelde over
op klaveren. Levin nam met
het aas, speelde schoppen
nbaar de vrouw en speelde
weer harten, die west won.
Zuids hartens waren nu vrij en
het contract kwam binnen vla
vier schoppen-, drie harten- en
twee klaverslagen. Kan het
contract down als oost-west
schoppen blijven spelen? Het
antwoord Is ontkennend, want
noord incasseert de schop
pens en hartenaas en gaat
naar zijn hand om ruiten te
spelen. Het maakt niets uit was
oost doet. Hij kan niet voorko
men dat noord twee rultensla-
gen maakt en dat is genoeg.
Het lijkt er op, dat het contract
down gaat als oost met klaver
10 start. De leider kan dan niet
zijn hoge slagen incasseren en
In de goede hand aan slag ko-
B53
o 7
o H 109863
A H 4
*HV6B5
VB753 z
AHV2
A98632
o geen
982
men om ruiten te spelen, maar
er Is een andere, fascinerende,
mogelijkheid. Klaveraas wordt
genomen en een harten weg
gegeven. De nagespeelde kla
veren is voor de heer en nu
volgt een schoppen naar de
vrouw en hartenaas, waarop
noord een klavertje wegdoet.
Nu volgt een schoppen naar de
boer (hetgeen het aantal
schoppenslagen voor noord
zuid tot drie beperkt!) maar
omdat noord en oost nu bel
den zes ruitens hebben en
noord de 3 en oost de 2,
maakt noord altijd drie ruitens
lagen! Pluist u dat maar eens
uit. Toch kan het contract na
een klaverstart down, maar
dan moet west, na de hartens
lag te hebben gewonnen, rui
ten naspelen. Oost neemt met
de boer en vervolgt klaveren
voor noord8 heer. Het grote
verschil is nu, dat noord en
oost elk vijf ruitens hebben.
Noord: H 10 9 6 3 en oost: A V
5 4 2. Speelt noord nu een van
zijn hoge ruitens, dan duikt
oost, neemt de tweede en ver
volgt met de 5. Noord moet
wel hemen, maar heeft dan
nog H 3 en oost A 4, wat goed
Is voor twee slagen en een
down.
Aan de andere tafel belandden
de tegenstanders met de
noord-zuid spellen In 4 harten,
dat kansloos een down
de winnaars konden
n ging en
13 IMP'S
Suriname wijdt zegels aan
revolutionaire vernieuwingen
De PTT van Suriname heeft op
25 februari j.l. een bijzondere
serie zegels uitgegeven, be
staande uit vier zegels zonder
toeslag, en met als thema de
vier vernieuwingen, zoals om
schreven in de regeringsver
klaring van 1980.
Op ieder van de zegels ziet
men de afbeelding van Vrouwe
Justitia, als symbool van ge
rechtigheid. Daarnaast werd
op symbolische wijze de op
gaande zon weergegeven. Dit
als teken van vernieuwing en
tevens als teken van hoop en
toekomst. Binnen de omlijsting
van deze zon draagt iedere ze
gel een andere tekst. Voor de
zegel van 30 ct. is dat „Ver
nieuwing van de Economische
Orde". De zegel van 60 ct.
heeft als tekst: „Vernieuwing
van de Educatieve Orde". Ver
volgens een zegel van 75 ct.
met als tekst: „Vernieuwing
van de ■Sociaal-Maatschappe
lijke Orde". De serie wordt af
gesloten met een zegel van
1.- met als tekst: „Vernieu
wing van de Bestuurlijk-Politie
ke Orde". De omlijsting draagt
de tekst: „25 februari 1980".
Naast deze zegels verschijnt
ook een blokje met de hier ge
noemde zegels van 60 ct. en
1.-. Dit blokje heeft als rand
schrift „1980 25 februari
1981". Zowel zegels als blokje
blijven verkrijgbaar tot en met
14 april 1981. Het ontwerp
werd vervaardigd door S. Kro-
moredjo uit Paramaribo en het
drukken was In handen van
Joh. Enschedé en Zonen te
Haarlem.
„Beroemde IJslanders" vor
men het thema voor een serie
van twee zegels die op 24 fe
bruari j.l. op IJsland In omloop
werd gebracht. Deze zegels
hebben een waarde van
170 aurar en 190 aurar.
Op de zegel van 170 aurar ziet
men het portret van Magnüs
Stephensen (1762-1833). Step-
hensen studeerde rechten aan
de universiteit van Kopenha
gen en behaalde zijn titel in
1788. Van 1793 tot en met
1795 vervulde hij de functie
van baljuw van IJsland. Toen in
1800 op IJsland een Hoogge
rechtshof tot stand kwam,
werd Stephensen de eerste
opperrechter. Dit zou hij blij
ven tot aan zijn dood In 1833.
Zijn laatste levensdagen sleet
hij op Videy, een klein eilandje
voor de haven van Reykjavik,
en oefende daar het drukkers
vak uit. Hij schreef en publi
ceerde veel materiaal op het
gebied van de IJslandse sa
menleving en de volksgebrui
ken. Vele manuscripten om
trent verhandelingen betreffen
de de wetgeving etc. werden
door hem nagelaten. In 1819
verwierf hij een eredoctoraat
aan de universiteit van Kopen
hagen.
Het portret van Flnnur Mag
nósson (1781-1847) staat afge
beeld op de zegel van 190 au
rar. Magnósson was „Bewaar
der der Geheime Archieven".
Hij begon aan de rechtenstu
die te Kopenhagen, maar gaf
deze op en keerde terug naar
Ualand. Hier zou hij tot 1812
verschillende functies gaan
vervullen. Vervolgens vertrok
hij weer naar Kopenhagen,
waar hij zich verdiepte in oud
heidkundige studies en opgra
vingen. Als buitengewoon
hoogleraar in de Oud-Noorse
literatuur gaf hij onderricht aan
de universiteit. Tevens verteen-
de hij assistentie aan de Ar
chiefbewaarder, een functie
die hij later zelf vervulde.
Magnüsson verzette veel werk
ten behoeve van het Usiands
Uteralr Genootschap, waarvan
hij later tot voorzitter werd be
noemd. Ontelbare geschriften
op rechtsgebied etc. werden
door hem In het Usiands ver
taald. In 1836 verwierf hij een
©re-doctoraat aan de universi
teit van Greifswakf.
Het ontwerp voor deze zegels
werd vervaardigd door Pröetur
Magnósson en het drukken
werd verzorgd door de drukke
rij van de Franse PTT
Op 8 april as. verschijnt in En
geland een nieuwe serie ge-
bruikszegels voor de gebieden
Schotland, Wales en Noord-
lertand. Deze zegels krijgen
een waarde van 11,5 p., 14 p.,
18 p. en 22 p.
Al deze zegels hebben hetzelf
de beslamotief, bestaande uit
het portret van koningin Eliza
beth en de waardeaanduldi
Daarnaast tonen deze
hun streek van herkomst
de Schotse Leeuw, de Draak
van Wales of de Rode Hand
van Ulster (Noord-Ierland).
Kleuren van de zegels: 11 p.
geelwit, 14 p. staalblauw,
18 p. blauw en 22 p. don der-
blauw. Het drukken van de ze
gels voor Wales en Noord-ler-
land was In handen van The
House of Questa. De zegels
voor Schotland werden ge
drukt door John Waddlngtoo
of KlrkstaJI.
Juldlng.
zegels
et door
door
L. Hofland
De eerste ronde
„leder toernooi heeft helaas
een eerste ronde", klaagde
een deelnemer van het Neder
lands kampioenschap, die in
derdaad zei/ bijzonder onge
lukkig speelde In deze ronde.
Voor velen valt het namelijk
niet mee, in het prille begin de
Juiste Instelling te hebben, van
daar dat men veel eerste ron
den, van diverse toernooien,
vol ziet met snelle remises.
Dit laatste viel gelukkig bij het
nationale kampioenschap erg
mee; de reden hiervoor moet
gezocht worden In een uitzon
derlijke loting, waarbij Iedere
partij wel een speler had, die
een kansje wilde wagen.
Om te beginnen waren dat de
tegenstanders van de, vorige
week In deze rubriek aan u
voorgestelde, debutanten
Grooten, Stehouwer en Kuljf.
Spelend tegen ervaren oppo
nenten (resp.: Donner, Ugte-
rink en Boersma) toonden zij
Inderdaad de verwachte symp
tomen van de nteuwellngen-
ziekte, nl.: te geïmponeerd
rondkijken en daardoor teveel
tijd gebruiken (het enge gevoel
van geen zet te durven doen)
om vervolgens In vliegende
tijdnood In te storten. Een aar
dig voorbeeld hiervan 13 de
volgende pertij.
P. Boersma—R. Kuijf. Nimzo-
Indlsch.
1 d2—d4, Pg8—16; 2. c2—c4,
#7—#6; 3. Pb1—c3, LfS—54; 4.
«2—e3, b7—b6; 5. Pg1—«2,
Lc8—«6; 6. a2—«3, Lb4e7; 7.
Ps2f4, d7—d5; 8. c4xd5,
La6xf1; 9. Ke1xf1, Pf6xd5; 10.
e3—e4I? Tot dusver allemaal
bekend, maar wit's laatste zet
Is een eigen bedenksel van
Paul Boersma, die liever
scherp speelt, dan rustige stel
lingen met een klein vooroeel-
tje, die hij na 10. Pfxd5 exd5
kon bereiken. 10~, Pd5xc3.
Versterkt het witte centrum,
maar het alternatief 10..., Pxf4;
11. Lxf4 geeft wit een te grote
ontwikkeilngsvoorsprong (er
dreigt al 12. Pb5l). 11 b2xc3,
c7—c5; 12. Lc1—03, c5xd4?
Onderschat wit's verrassende
antwoord, met 12... Pd7 had
zwart moeten ontwikkelen, om
dat hij nu 'een stuk te kort
komt bij de verdediging van de
Koningsvleugel.
s
'«5
S
A
4
3
A
A
B
mm
0
A
B
'13. Le3xd4! Versplintert de el-
gen plonnenstelling, maar
creëert een belangrijke ko-
nlngsaanval. 13~. 0—0, 13. Lf6;
14. Lxf6, Dxf6; 15. Da4f. Pd7;
16. Td1 Is evenmin prettig voor
zwart. 14. Ddl—g4, Le7—f6;
15. o4 >5, Lf8—g5; 10. Pf4—
h5, q7—g6; 17. 52-541, g6xh5;
18. Dg4—f3, Pb8—d7; 19.
Mxg5, Dd8xg5; 20. Th1xh5,
Dg5—g6; 21 g2—g3? Zwart
beaon hier reeds krap In zijn
tijd te zitten, daardoor speelt
wit Iets te haastig, met 21. Th3!
had wit sneller kunnen profite
ren van de gehavende zwarte
konlngsstelllng. 21—, f7—(6; 22.
e5xf8, Pd7xf6; 23. Th5—54,
Ta»—©8; 24. Tal—e1, h7—h5l
Dit had Boersma bij zijn 21ste
zet overzien, zwart pareert de
dreiging Tg4 en blokkeert te
vens de h-lijn.
25. KfV—g2, Pf5—d5; 26. Df3-
•4, Tf8—15; 27. c3-c4, Pd5—
f8; 28. De4—C0, Pf6—g4? Met
nog maar een halve minuut
voor 12 zetten, moet het de
arme zwart speler mistig voor
de ogen geworden zijn, met
28..., Df7! had zwart gevaarliik
tegenspel langs de f-lijn gehad.
29. f2—f3, Pg4—56; 30. TH4—
e4. Nu Is het uit, want na 30...,
Tg6 volgt sterk 41. Txe6,
Txg3t; 32. Kh2! en zwart ver
liest. In plaats hiervan speelde
zwart nu Invliegende vaart
30~, Ph0f7?? Om te bemer
ken, dat wit nu met 31. Dxe8f
een volle toren wint, teleurge
steld gaf hij het daarom op.
De partijen v.d. Sterrenv.d.
Wiel, LangewegBöhm en
ReeTimman waren stuk voor
stuk boelende gevechten,
waarbij vooral Timman opviel
door zijn collega-grootmeester
In goede vechtstljl te verslaan.
Een andere typische eerste
rondebeslissing was de partij
tussen de nuchtere Haagse Ju
rist Fred van der Vliet en be
roepsschaker Rob Hartoch.
Eerstgenoemde (vorig jaar nog
gedeeld tweede in de titel
strijd) was niet van plan Har
toch snel remise toe te staan
en speelde de, nog niet geac
climatiseerde, Hartoch totaal
van het bord.
F. v.d. Vliet—R Hartoch
1. Pg1—f3, Pg8f6; 2. g2—g3,
d7—d5; 3. c2—c4, c7—c6; 4.
c4xd5, c6xd5; 5. Lf1—g2,
Pb0—c0; 6. d2—<J4, Lc5-g4?1
Zwart laat zich een beetje uit
z'n tent lokken door het pre
tentieloze witte spel en dat Is
Juist waar de Hagenaar op
loert. 7. Pf3e5L «7—«6; 8.
Pe5xg4, Pf6xg4; 9. o2—«4,
Pg4—f6; 10. e4xd5, Pf6xd5; 11.
O-O, Lf8—©7; 12. Pb1—C3, 0—
0; 13. Pc3xd5, e6xd5; 14. Lc1
e3, Le7—(6. Argeloos denkt
zwart zich hier een aktieve zet
te kunnen permitteren en ver
volgens remise aan te bieden.
De textzet laat echter het be
langrijke veld c5 onbeschermd
en v.d. Vliet zou v.d. Vliet niet
zijn als hij hierdoor eerst niet
de arme pion d5 zou proberen
op t© peuzelen. 15. Ta1—c1,
I!
A
Ai
a
A
'2
A
4
0
2
Bj
Jand
900c
itree
rant
feró
vent
enu
len i
ant
Overziet een simpele wi
met 17..., Lxd4l; 18.
Pxd4; 19. Txd5, Pc6; 2
kan zwart naar een iets
eindspel vluchten. 18. I
v.d. Vliet, die de ge(
heeft om, als hij niet aaij
vrolijk met ledereen ov
partij te kletsen, Kwa
olijk melden een pion in
te hebben en hij loerde
meer „hout". 18-., P<
19. TdS—<f7, Db6—eC
had Hartoch 19..., Tc2 g
om tot de afschuwelijk
dekking te komen, na 2(
geen verweer tegen de c
gen Txb7, Txe7 en a3 1
ben; het is nauwelijks tl
ven, dat hier een internë
meester achter de zwart!
ken zit.
20. Tcf7xb7, Tc»—ei
Dd2—d1, Tf8—c8; 22. d
D06—(6; 23. Lg2—53, T<
24. b253, To4-c7; 25.
bêt, Le7f8; 26. d
Tc7—C6; 27. d6—d7, Te
28. d7—d8, Td6xd8
Tb8xd8. Zwart geeft het
Oplossing van het fel
probleem: 1. h»
Kg8xh7; 2. Le8
Tb8xb2f; 3. La4-
Tb2xc2t; 4. Kf2—f3 en 1
te e-pion Is niet meer te
houden.
Gonococ in opmars
(Door M.L Brouwer, arts)
Gonorrhoea (of gonorrhoe,
spreek uit: gonorreu) Is één
van de meest voorkomende in
fectieziekten ter wereld. Voor
de tweede wereldoorlog be
stond er geen effectieve be
handeling, na 1945 werd door
penicilline een snelle genezing
bereikt. De verwachting Is, dat
door de behandeling met peni
cilline het aantal gonorrhoe-
gevallen af zou nemen. Het te
gendeel is gebeurd. Nog
steeds neemt het aantal infec
ties toe, de Wereld Gezond
heids Organisatie schat het
aantal gonorrhoïsche Infecties
over de gehete wereld op on
geveer 250 miljoen.
Ais oorzaak voor de toename
worden genoemd: veranderde
sexueie gewoonten, verminder
de gevoeligheid van de bacte
riën voor antibiotica en het
vaak zonder verschijnselen
verlopen van de infectie. In
1976 werden In de Verenigde
Staten gevallen van gonorrhoe
bekend die niet reageerden op
behandeling met penicilline. De
vrees bestond dat dit tot een
explosieve toename van het
aantal infecties zou lelden. Ook
in Nederland is deze vorm van
gonorrhoe gevonden.
Gonorrhoe, ook wel bekend
als druiper, Is een geslachts
ziekte. Geslachtsziekten kun
nen optreden na sexueel con
tact. De verschijnselen van een
infectie zijn afhankeijk van de
manier waarop dit contact
heeft plaats gevonden. Behalve
de geslachtsorganen kunnen
ook de keel en het laatste
stukje van de dikke darm (rec
tum) aangetast worden.
De verschijnselen van gonorr
hoe zijn aJ eeuwen bekend. In
Leviticus 15 staat geschreven:
„Wanneer enig man een
vloeiing uit zijn lichaam heeft,
diens vloeiing Is onrein". Ver
volgens wordt er in deze bij
beltekst op de besmettelijk
heid van deze vloeiing gewe
zen.
Lang heeft men gonorrhoe ge
zien als een verschijnsel van
syfilis. In 1879 ontdekte Albert
Nelsser een bacterie die ver
antwoordelijk Is voor het ont
staan van de ziekte. Het micro-
organisme werd naar hem ge
noemd: Neisseria Gonorrhoea
(meestal afgekort tot gonococ).
BIJ mannen ontstaat er twee
tot acht dagen na besmetting
een branderig gevoel bij het
plassen, meestal gevolgd door
een dikke, romige, g©el-groen
gekleurde uitvloed uit de plas-
buls. Deze verschijnselen ver
minderen vaak zonder behan
deling. Meestal blijft er dan
een langdurige (chronische)
ontsteking bestaan, die op de
lange duur kan lelden tot ver
nauwing van de piasbuis. De
verschijnselen kunnen ook toe
nemen en de Infectie kan zich
uitbreiden naar prostaat (voor-
standklier) en de epldymis (bij
ballen). Soms verloopt een in
fectie zonder verschijnselen.
Bij vrouwen zijn de verschijn
selen minder duidelijk
Zestig tot zeventig procent van
de besmette vrouwen heeft In
het geheel geen klachten.
Soms bestaat er een branderig
gevoel bij urineren of is er een
geringe toename van de witte
vloed. In ernstige gevallen kan
de ontsteking zich uitbreiden
naar de baarmoeder en de
eierstokken.
De behandeling van gonorrhoe
bestaat uit het toedienen van
een antibioticum. Meestal
wordt penicilline gebruikt, in
de vorm van twee injecties in
de billen of het eenmalig Inne
men van acht capsules.
BIJ de behandeling van gonorr
hoe hoort altijd een onderzoek
naar de aanwezigheid van an
dere geslachtsziekten. Vooral
het bestaan van syfilis moet
onderzocht worden.
Ongevoeligheid
Met penicilline werd In de eer
ste jaren na de tweede wereld
oorlog een snelle en volledige
genezing bereikt. In de loop
der Jaren moest de hoeveel
heid toe te dienen penicilline
steeds opgevoerd worden om
een succesvolle behandeling te
garanderen. In 1976 werden In
de Verenigde Staten de eerste
gonococcen geïsoleerd, die
geheel ongevoelig waren voor
penicilline. Deze gonococcen,
afkomstig uit Zuld-Oost-Azië,
bleken in staat te zijn om een
enzym te produceren, dat In
staat Is om penicilline onwerk
zaam te maken. De manier
waarop dit gebeurt Is bekend.
Bij dit proces spelen zoge
naamde plasmiden een be
langrijke rol. Plasmiden zijn
kleine stukjes erfelijke Informa
tie (DNA) die In bijna alle bac
teriën voorkomen. Deze plas
miden produceren eiwitten
(enzymen) die antibiotica af
breken. Plasmiden kunnen
zichzelf vermenigvuldigen en
doordringen in andere bacte
riën. De vrees bestond dat
door deze plasmiden bacteriën
zullen ontstaan, die uiterst be
smettelijk zijn en die niet meer
reageren op antibiotica. Geluk
kig Is dat (nog) niet gebeurd.
Het aantal besmettingen met
penicilline ongevoelige
coccen Is minder dan ver
werd. Mogelijk heeft dei
nococ Iets van zijn besi
lijkheid verloren.
In Nederland heeft de p«
ne ongevoelige gono
een niet te verwaarlozen
besmettingen geleid. In f
dam werd de aandoenirf
1976 tot 1980 achten^
maal vastgesteld. Manne|
de ziekte hadden vrijw
een prostituee bezocht;!
procent van de besmette)
wen oefende dit bero
uit. Uit de gegevens vd
Rotterdamse onderzoek!
dat prostituees een belai
rol bij de voor de
ongevoelige gom
len. De plaats van Rott
als grootste havenstad 1
reld zal aan de Imp
deze ziekte hebben bij^
gen.
Het percentage penicilllH
gevoelige gonococcen is)
Op het totaal van twaf
zend aangegeven besnj
gen per jaar lijkt het
waarlozen. Toch Is het
grootste belang om
verspreiding te voort
Daarom moet ieder, di^
moedt dat hij een
ziekte opgelopen kan I
dit laten onderzoeken. I
grote steden zijn er 2
de drempelvrlje pollklin!
waar kosteloze hulp
wordt.
Het voorkomen van gesli
ziekten is niet eenvoudl|
beste bescherming ge
condoom; methoden
piasbuis met een ontsi
de vloeistof te spoelen t
bulten de Koninklijke
weinig Ingang gevonden. 1
