=t 1 weekpuzzel door dr. Pluizer BRIDGEN postzegels SCHAKEN sterrenhemel .V f ,Q. DENKSPORTEN/HOBBY oplossing vorige puzzel ft ft ft ft fe ft ft. ra ra Ij~I 1 r n R* KRUISWOORDRAADSEL NR. 9 aaa r~ LEIDSE COURANT ZATERDAG 28 FEBRUARI IRUARI 19 'a r 's «T •L '4 It 'A 'b ül m a -r 1 e V O L e O iT e E N L A* F L ik A M 8 D e 'J Mft O E IE O O L_ K) e L <6 'J o 12103 e L i M T\c a El 11 ri* e a t A '6 pjw ia e e A T LJ K kl A A •k e c A A sB e e L J w e u_ e /.I e. *r L u A iA S3! E U s i 'L ISl 6A A ïTrJ :s E A IL A_ fc. IK O w BA Él A 1 A_ N L. A jt A RA a. a tl L o tU G. L E P e L VNI u L e_ >4 T o A ÜL R. O PL i e_ O N) i T G Él A] s A 3 De prijswinnaars van puzzel 8 zijn: C. van de Wiel van Winsen, Jac. van Beierenlaan 9, 2171 CM Sassenheim. H. Groenendijk, Bartokstraat 106, 2324 BL Leiden. De prijzen worden binnen drie weken per cheque toegestuurd. Horizontaal: 1 Europeaan; 8 mannelijk dier; 9 dwaas; 10 onderricht; 12 he mellichaam; 13 vaststaand; 15 Japan se munt; 17 watervlakte; 18 blad pa pier; 19 snelle loop; 21 halsboord v.e. trui; 23 spie om iets vast te zetten; 24 dier met koud bloed; 26 insekteneten 28 deel v.e. pantalon; 30 deel v.e. schip; 32 waterblaasje; 34 hoge func tie; 36 proper; 37 drank; 39 mager; 41 bekende organisatie (afk.); 42 kort stondige hevige regenval; 45 zeer luid; 46 waterbewoner; 47 dwaas; 49 raad geving; 51 ringvormig handvat; 53 spelleldlng; 55 bijbelse naam; 58 toe gang; 61 vogel; 62 soort uurwerk; 64 voordeel; 65 deel van de onderkaak; 67 krampachtige aandoening; 68 tel woord; 69 verbeten; 71 onderdeel v.e. tennlspartlj; 73 levensomstandighe den; 74 vergelijkend voegwoord; 75 punt bij cricket; 77 deel v.h. oog; 79 projectieplaatje; 80 elektrisch geladen atoom; 82 tenen mand; 83 te weinig vocht hebbende; 84 met slagroom ge vulde lekkernij. Verticaal: 1 telwoord; 2 op dit mo ment; 3 standaard voor het schilders doek; 4 haarkrul; 5 hemellichaam; 6 hoewel; 7 landtong; 8 metalen staaf; 11 wijnsoort; 12 soort visnet; 13 tel woord; 14 belemmering (fig.); 16 soort cactus; 17 verplaatsing v.e. schaak stuk; 18 orgaan v.e. vis; 20 bij voort during; 22 streep; 23 geluld dat dient om iemands aandacht te trekken; 24 niet mager (b.v. van vlees); 25 slaap plaats; 27 gesteente; 29 Ned. staats bedrijf(afk.); 31 ondervraging; 32 jong varken; 33 middel om melk te strem men; 35 meetkundig figuur; 37 boom; 38 onenigheid; 40 niet meer aanwezig; 41 ernstig; 43 boom; 44 griezelig; 48 blljartstok; 49 duivenhok; 50 stevige vogelveer; 51 roofdier; 52 elasticiteit; 54 zwarte delfstof; 55 water doorlaten de; 56 welpenleidster; 57 bij een boer derij gelegen grond; 59 ingebeeld meisje; 60 vordering; 62 kleur; 63 boom; 66 bedrog; 67 spelonk; 70 af kerig van werk; 72 kokertje van zacht metaal; 73 stad in Oostenrijk; 74 aan matigende houding; 76 kloosterlinge; 78 door, met (Latijn); 79 vreemde titel; 81 symbool voor neon; 83 lidwoord. Oplossingen onder vermelding van Puzzel 9 dienen uiterlijk woensdagmiddag in bezit te zijn van: Eigen postcodenummer s.v.p. leesbaar vermelden. Na een korte, weinig aanwijzin gen gevende, bieding is het vaak moeilijk de uitkomst te vinden, die het contract doet sneuvelen. Kiest men de ver keerde. dan krijgt de leider soms de gelegenheid het con tract alsnog te maken; een ge legenheid die evenwel lang niet altijd wordt aangegrepen. Er ontstaan dan weer moge lijkheden voor de verdediging, enz. Het onderstaande spel il lustreert dat heel duidelijk. Het is afkomstig uit een, een aantal jaren geleden gespeelde, En gelse selectiewedstrijd. De toenmaals nog zeer actieve Te rence Reese gaat hierbij in de fout, zodat met er van over tuigd kan zijn, dat het juiste te genspel lang niet zo eenvoudig is. als met open kaarten lijkt. Het bewuste spel lag als volgt: OAHV6 OH 10 «V8532 H B A 7 OB 10 74 32 o 9 8 oV84 W7U oB9632 AH74 V 1095432 05 Met noord gever en niemand kwetsbaar ging het bieden eenvoudig en vlot: noord 1 kla veren zuid 1 schoppen noord 1 SA zuid 4 schoppen en west moest uitkomen. Zou hij de klaveren- (of schop pen-I) uitkomst hebben gevon den, dan was er verder niets te Mogelijkheden vertellen, maar de ongelukkige koos voor een hartenstart. De zuidspeler zag zijn kans nu schoon om zijn klaververliezers op te ruimen: hij speelde drie maal harten, Reese (oost) troefde de derde met schop pen 7, maar zuid gooide beide klaveren weg en oost-west kre gen nog slechts twee troefsla- gen, omdat de derde ruiten van zuid in noord kon worden getroefd. Ziet u hoe het dan wel had ge moeten? Reese geeft zelf aan hoe het tegenspel had moeten verlo pen. De derde harten moet oost met het aas troeven en vervol gens troef naspelen. West kan dan de troeven van noord ver wijderen, waardoor de verdedi gers drie troefslagen en een ruitenslag maken. Toch had de leider na de uitkomst een „vast" gewonnen spel. Het enige dat hem te doen stond, was eerst op het aftroeven van zijn derde ruiten af te gaan en pas daarna de hoge hartens incasseren. De verdediging krijgt dan niet de kans de troeven van de dummy te elimineren en de tien slagen rollen binnen. Het spelverloop is dan als volgt: in slag 1 hartenaas, ver- volgens ruitenheer en aas en de derde ruiten troeven. Hierna twee hoge hartens uit noord, waarop in zuid de beide klaveren verdwijnen en het is dan niet meer van belang met welke kaart oost troeft of wat hij naspeelt. Kleine nuances, die een groot verschil kunnen opleveren. mTTTTTTTTTTi door B. J. Nuys Oploswedstrijd süf IS Hl Hl JU O N ui .m H: SwS W HAUSCHILD (17) Het foutje in Van Velzen (14) vertraagt even de stand na de vierde ronde van deze oplos- wedstrijd, zodat ook de aan voerder van de ranglijst nog niet bekend is. U hoort zo spoedig mogelijk meer van mij. Ik zal zoveel mogelijk - als er ruimte is - ook de cijferstanden publiceren voor onmiddellijke controle van het diagram. Vandaag, In de vijfde ronde, vraag ik weer uw aandacht voor vier bekende problemis- ten, die alle vier een eerste pu- blikatie aanboden. Oplossin gen moeten uiterlijk zaterdag 21 maart in het bezit zijn van VAN VELZEN (18) B. J. Nuys, Oleander 12, 2671 NN Naaldwijk. De cijferstanden zijn: Hau- schild (17): zwart: 2. 6. 8. 10, 14. 18/20, 23. 29. 35; wit: 16. 26. 28. 30/32, 34, 37. 39. 41, 42. 44. 48; Van Velzen (18): zwart: 4. 5. 10/12, 14. 18. 19, 21. 26; wit: 15. 23. 28. 35/37, 39. 40. 43, 47; Vink (19): zwart: 8/10, 18. 20. 21, 26. 37. 45; Van Wingerden (20): zwart: 6/9, 14, 16, 18, 19, 24. 27; wit: 17, 21, 25, 30. 32. 33. 38, 43/45. Oplossingen vierde ronde (be halve „probleem" 14): Hau- schild (13): 24-20 14x25 29-24 VINK (19) 36x47 37-31 26x48 33-29 47x33 39x28 48x19 23x3 22x24 44-40 35x44 16-11 17x6 3x2; Vink (15): 16-11 6x26 27- 21 26x17 19-14 10x19 24x2 35x24 2-30I Nieuw motief?, vraagt de componist zich af. Het aardige slot is: 34-40 ge dwongen 45x43 25x34 43-39 34x43 48x39; Van Wingerden (16): 48-42 39x26 36-31 24x44 22-17 11x33 32-28 23x21 34x1 26x37 1x49. Het zetje van Lochtenberg blijft zijn slachtoffers eisen. Zelfs op het wereldkampioen schap in Mali werd een partij' <via deze bekende slag beslist,' VAN WINGERDEN (20). namelijk Van der Wal-Krista. 1. 31-27 17-21 2. 33-28 19-23. 3. 28x19 14x23. 4. 39-33 10-14. 5. 33-28 5-10 6. 28x19 14x23. 7. 44-39 10-14? en dan natuurlijk 8. 27-22 18x27 9. 36-31 27x36 10. 32-27 21x32 11. 37x10. Wel iswaar spartelde ook Krista nog een paar zetten tegen: 11. 9-14 12. 10x19 13x24 13. 34- 30 3-9 14. 30x19 4-10. 15. 35-30 20-25. 16. 41-37 25x34. 17. 40x29 11-17. 18. 38-33 17-22. 19. 50-44 6-11. 20. 37-32 11-17. 21. 46-41 7-11. 22. 41-37 9-13. 23. 43-38 13x24. 24. 29x20 15- 24. 25. 33-28 en toen pas gaf de Tsjechoslowaak zich pas gewonnen. Voor 5 maart a.s. heeft de PTT van Luxemburg de uitgifte van zes bijzondere zegels op de agenda staan. Het gaat hier om twee series, een bestaande uit vier zegels en één van twee zegels. De serie van vier zegels heeft als thema oude munten, dus ook interessant voor de muntenverzamelaars. Op een zegel van Lfr. 4.- ziet men een munt uit de tijd van Filips IV. koning van Spanje en Portu gal, heerser over de Spaanse Nederlanden. hertog van Luxemburg (1621-1665). Het betreft hier een zilveren pata- gon, een munt uit het jaar 1635. De getoonde zijde draagt een Bourgondisch kruis met gekroonde vuurslag, het Jaartal 1635 en het embleem van het Gulden Vlies. De twee de zegel (waarde Lfr. 6.-) draagt de beeltenis van keize rin Maria Theresla, heerseres over de Nederlanden en herto gin van Luxemburg (1740- 1780). Het gaat hier om een zilveren munt ter waarde van. 12 sol uit het jaar 1775. Als derde In deze serie een zegel in de waarde van Lfr. 8.- met keizer Joseph II, hertog van Luxemburg (1780-1790). Ook ditmaal gaat het om een zilve ren munt van 12 sol, doch nu uit het jaar 1789. De serie wordt afgesloten met een zegel in de waarde van Lfr. 30.- met een munt die het portret toont van keizer Franz II, hertog van Luxemburg (1792-1795). Het gaat hier om een zilveren be- Luxemburg eert oude vorsten zettlngsmunt ter waarde van! 72 sol uit het jaar 1795. Alle genoemde munten bevin den zich In het Muntenkablnet' van het Luxemburgse Staats- museum te Luxemburg. De voor deze zegels benodigde foto's werden vervaardigd door Frangois Schroeder uit Luxemburg. Het drukken was In handen van Héllo Courvoi- sler S.A. te La Chaux-de- Fonds in Zwitserland. Oe boven genoemde serie van twee zegels kreeg als thema bouwwerken 1981. Met deze serie worden verschillende staaltjes van architectuur zoals die In Luxemburg te vinden zijn, onder de aandacht ge bracht. Op een van deze ze gels ziet men het gebouw, waarin zich de half-cirkelvorml- ge zaal bevindt, bestemd voor de zittingen van de plenaire vergaderingen In EEG-ver- band. Het geheel draagt de naam „Europacentrum", en bevindt zich in de nabijheid van het Europa-gebouwen complex op het Klrchberg-pla- teau te Luxemburg. De tweede zegel toont een stukje architectuur uit het ver leden. Het gaat hier om de en tree naar de Nationale Biblio theek in de oude binnenstad van Luxemburg. De geschiede nis van dit complex gaat terug tot 1605, toen hier door jezule- ten-paters de eerste steen werd gelegd voor de bouw van een college. Het ontwerp voor deze zegels kwam van de hand van Eugène Lacaque uit Mulhouse, Elzas, Frankrijk. De zegels werden gedrukt door „Atelier de Fabri cation du Timbre" te Pérlgu- eux, eveneens In Frankrijk. De .Afdeling Financiën", het financiële overheidsorgaan van Singapore, werd opgericht In 1971. Het verricht alle taken van een centrale bank, behalve de uitgifte van bankbiljetten en muntgeld. De afdeling verricht «bankzaken, dient als belasting ontvanger en als financieel ad viseur ten behoeve van de re gering. Als bankinstelling houdt het een lopende reke ning bij ten behoeve van de overheid. In de functie van be lastingontvanger berekent het de verschuldigde belastingen en draagt zorg voor de Inning. Ook dient het als zekerheids- waarborg voor alle o verheids uitgiften. Vanwege het 10-Jarlg bestaan van deze Instelling heeft de PTT van Singapore een drietal postzegels uitgegeven. Deze zegels hebben een waarde van 10 c., 35 c. en 75 c.. Het motief Is op alle drie de zegels het zelfde en bestaat uit vijf sym bolen van waardeaanduiding van buitenlandse valuta. De kleuren van de zegels zijn resp. oranje, groen en blauw. Het ontwerp kwam van de hand van Paul Wee Hul Hong en het drukken werd verzorgd door Secura Singapore Re. Ltd. door L. Hofland Debutanten ransp chtir greep is. E naai iarva 't go 1 ma* is, da rkooi ch zet \nkeli a tal' rnmig mmei eer ar niet •anspi rschih eft, is mmir, ment sten iand. dinge ban igelijk tnden. gemi en ges rak. C ateriai Afgelopen woensdag is het Ne derlands kampioenschap scha-' ken weer begonnen, met, uit eraard, Jan Timman als de grote favoriet. Opvallend, bij het zien van de deelnemers lijst, is het meedoen van maar liefst drie debutanten: Herman Grooten, Rini Kuijf en Coen Stehouwer. Deze drie jonge spelers (alle drie ongeveer 21 jaar) hebben eindelijk de ieder jaar terugkerende hoofdklas sers verdrongen en hopelijk groeit hieruit een nieuwe top- speler. De vraag is alleen, hoe houden zij zich in hun eerste nationale kampioenschap? Uit eigen ervaring weet ik hoe moeilijk het is, om voor het eerst in zo een belangrijk toer nooi mee te spelen. Gewend aan het spelen in rokerige, la waaierige clublokaaltjes met slecht materiaal en vaak ook matige tegenstanders, speel je dan ineens in een schitterende speelgelegenheid, afgezonderd van het publiek (voor hen zijn er demonstratieborden en een persdienst) tegen mensen, waar je als jongetje nog een handtekening van hebt ge vraagd! Het probleem is dan, niet dusdanig geimponeerd te raken, dat je na een eventueel desastreus begin helemaal niet meer in je spel komt; gedach ten als: „Ik hoor hier niet thuis" en „Heel schakend Ne derland ziet hoe rot ik speel" schieten op zo'n moment door je heen. Van de drie nieuwelingen is Rini Kuijf zonder meer de sterkste, hij heeft de afgelopen paar jaar enkele opmerkelijke successen geboekt in open toernooien, waarbij zijn over winning in het Noteboomtoer- nooi 1980, voor Böhm en v.d. "Wiel, het absolute hoogtepunt was. Onderstaande partij van hem tegen de Belgische top- speler Pergericht is uit dit toer nooi. J. Pergericht - R. Kuijf Wolga- gambiet 1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2- c4 c7-c5 3. d4-d5 b7-b5 Een door de Amerikaan Paul Ben- kö populair gemaakt gambiet; het pionoffer is op zuiver posi tionele gronden nl.: aanval op de witte damevleugel via open a- en b-lijn ondersteund door Lg7. 4. c4xb5 a7-a6 5. b5xa6 Lc8xa6 6. Pb1-c3 d7-d6 7. Pg1-f3 g7-g6 8. e2-e4 La6xf1 9. Ke1xf1 Lf8-g7 10. g2-g3 Pb8- d7 11. Kf1-g2 0-0 12. Dd1-e2. Beter is het de dame op c2 te ontwikkelen, omdat ze daar beter beschermd wordt tegen dam ruil. Het is in deze variant (namelijk wit die op aanval moet spelen, daar het zwarte initiatief op de damevleugel in het eindspel nog sterker is. 12. Dd8-c7 13. Th1-d1 Tf8- b8 14. Ta1-b1 Dc7-b7 15 h2-h3 Wit speelt het te passief, nu krijgt zwart alle tijd om zijn ini tiatief op de damevleugel uit te bouwen. Wit had sneller op de opstoot e5 moeten aansturen. 15...Pf6-e8 16.Lc1-f4 Db7-a6 17.De2xa6 Beter is het ongelijk te bekennen door niet de da mes te ruilen. 17...Ta8xa6 18. Td1-e1 Ta6-b6 19.e4-e5 DIAGRAM 1 Nu maakt deze opstoot meer de indruk van wanhoop, Kuijf reageert krachtig. 19...g6-g5 20.Lf4xg5 Pd7xe5 21.Pf3xe5 Lg7xe5 22.Pc3-a4 Tb6-b4 23.Pa4xc5 Meer weer stand bood 23.b3, maar zoals zo vaak bij spelers, die niet in E i 1 A A E A A a; .-i. r a A'a 'urn m m kker a anders krijgt wit met e4 een Vn op e sterk centrum. 9.Lc1-f4 cöxdr—, hoi An O-O LC T_o _o 44 Bkf.Jw D.eX erkini l foment 10.Pc3-b5 Ta8-c8 11.Pb5xi a7-a6 Stehouwer speelt op bi houd van materiaal, In de parinm'L blijkt, dat dit zeer gevaarlijk e s hun spel gekomen zijn pro beert Pergericht de zaak te forceren. 23...f7-f6! 24.Pc5-d3 f6xg5 25.Pd3xe5 Na 25.Pxb4 Txb4 is wit met zijn passieve torens ook verloren. 25...d6xe5 26.Te1xe5 Tb4xb2 27.Tb1xb2 Tb8xb2 In dit technisch verlo ren eindspel gaf wit het na nog een een aantal zetten op. Een echte verrassing is het mee doen van de jonge Rotterdam mer Coen Steehouwer, hem zat het duidelijk erg mee bij de voorwedstrijden. Tot op dat moment had hij slechts lokale successen behaald; o.a. kam pioen van de Rotterdamse Schaakbond en enkele malen 'clubkampioen van „Charlois". Maar wie weet is dit toernooi voor hem een enorme stimu lans, om door te gaan breken. In onderstaande partij toont hij zich in ieder geval een koel bloedig verdediger en tijd noodspeler. A. Luchtmeier-C. Stehouwer Catelaans 1.Pg1-f3 Pg8-f6 2. g2-g3 b7-b6 3.Lf1-g2 Lc8-b7 4.0-0 e7-e6 5.d2-d4 d7-d5 6.c2-c4 Pb8-d7 7.Pb1-c3 d5xc4 8.Dd1-c2 c7- c5 Zwart moet aktief spelen. zien had welke aanvaisstellinu^ „eR hij zou krijgen, dan had hij <ket andere toren op d1 gezet. 12.n..p»„. Lf8-c5 13. Lg2-h3t b6-b5 13 0-0 14. Pxe6 fxe6 15. Lxe6£ kh8 16. Pg5 geeft wit go aanvalskansen. 14. Pf3 Dd8-b6 Weer kon zwart rokeren (14..0-0 15. Pdx6 fxef 16.Lxe6+kh8 17. Txd7l), maf nu komen er andere gevaren.( DIAGRAM 2 e diep fat vo< bet Jat A A «r E m li 4 m ixed is. ar spei gewoc. uzikaa a 4 A 4 m es m a n e heel anten. an de m m A W D 2 at ondt fip even w ve wat 15. Pg5xf7! Ke8xf7 Na 15 Lxd4 16. Pd6+ Ke7 17. Pxb e5 18. Lg5! Dxb7 19. Lxi Dxd7 20. e3 staat wit uitst< kend. 16. Lh3xe6+ Kf7xe7 Le6xd7 Lc5xd4 18. Id7xc£. Th8xc8 19. Dc2-f5 Tc8-d8 2 Lf4-e5 Ke7-f7 21. Le5xi Td8xd4 22. Df4-e5? Nu ka zwart afwikkelen naar een g wonnen eindspel. 22... Td4x< 23. Ta1xd1 24. Db6xf2+ Kg1xf2 Pf6-g4+ 25. Kf2-« Pg4xe5 wit speelde nog C tot de tijdcontrole, maar toen de hopeloze strijd op. solt aakt, reinig 1 F. li ie doo,e< 9^; laar nit vant ik Octans herbergt de zuidpool Octans Is een zuidelijk circum- polair sterrenbeeld ontdekt en verzonnen door Lacaille. Het wordt omgeven door de ster renbeelden Hydrus, Mensa, Chamaeleon, Apus, Pavo, In- dus en Tucana. Het is een ster renbeeld dat gezien z'n locatie bij de zuidelijke hemelpool net zo belangrijk zou moeten zijn voor de zeevarenden als Ursa Minor (kleine Beer) aan de noordelijke hemel. Dit is echter niet het geval, vanwege de zwakte van de sterren die het bevat. Het ontbreekt er aan een echte heldere in het oog springende ster als Polaris in de Kleine Beer. S Octantis, de ster die het dichtst bij de zui delijke hemelpool staat, is slechts van magnitude 5,5, wat niet helder genoeg is voor na- vigatiedoeleinden. Zeevaren den zetten daarom hun koers uit via andere hemelobjekten zoals de Kleine en Grote Ma- gellaanse Wolk. Behalve dat het de zuidelijke hemelpool be vat, bezit Octans geen enkel ander interessant object. Het ligt ook in een erg saai gebied van de hemel. De langere arm van het Zuiderkruis Is een gro ve leidraad naar de pool. Astronomische gebeurtenissen inde maand maart -v** 0? 1 i 20 maart 17h Equinox, begin van d 21 maart 01h Jupiter 3° 25 maart 14h Uranus 5* ten zuktt jjj 26 maart 06h Jupiter in oppositie 27 maart 05h Saturnus In oppositie 27 maart 07h Neptunus stationair traks 27 maart 18h Neptunus 2° ten zuid%>' m«Cfar, 20 maart 15h 22 m VM. 28 maart 34m LK. Alle tijden zijn deze mai in wereldtijd (UT). 'n bied ikten te Itijd dc Soe erv ZU' lf; werkt it ik ht id als e liefsi villen oj i Variabele sterren OCTANS: m '•iS. i ®R ©S. MENSA I» f' .\^;p g'. u®¥ ;hamae^c0N I APUS naam max. magn. period! vis. min. (dageri R 6.40 13.20 405. ll U 7.10 14.10 302.7a S 7.40 14.00 258.81 t 04h Aldebaran 1 ZON schemering MAAN datum op onder begin eind op onder verlicht 6.33 17.50 5.59 18.17 18.24 07.23 19.17 0.01 15 maart 6.15 18.04 5.41 18.38 12.27 03.48 0.70 23 maart 5.56 18.18 5.22 18.52 21.19 07.25 0.95 31 maart 5.38 18.32 5.03 19.06 03.48 12.52 0.28 Dubbelsterren: Hoofdsterren: naam vis. abs. afstam magn. magn. (lichtja* a. 5.24 1.95 148 b. 4.34 d. 4.14 0.14 205 n. 3.74 1.66 84 t. 4.73 0.31 250

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 24