Wonen tussen
strakke lijnen
of: geef uw
betonnen vloer
eens 'n kleurtje
OM DE TUIN GELEID
rpiJNENLAND
WOENSDAG 11 FEBRUARI 1981 PAGINA 11
Tiny Francis
Ook in een tuingids zijn de plaatjes mooier
De wintermaanden zijn voor de tuinliefheb-
ber een deprimerende tijd. En deze winter
met een overdaad aan kwakkelweer en water
is helemaal een dieptepunt in het tuinbele-
ven. Sneeuw op zich is niet erg voor planten
en andere groeisels in de tuin. Maar wanneer
die sneeuw dooit op een bodem die nog be
vroren is, komt er zoveel water op het tui-
noppervlak dat verrotting op de loer ligt. Wie
zich door deze gruwelijke aanslagen op de
tuin niet laat afschrikken en af en toe toch
tussen de buien door naar buiten wandelt,
kan de eerste groene spruiten van narcissen
al boven de grond zien komen. Er is dus nog
hoop. Hoop op betere tijdeii komt ook naar
boven met de eerste nieuwe tuingidsen die
rond deze tijd in de bus vallen. Bij het zien
van al die fraaie afbeeldingen van bloemen,
vruchten, heesters, boompjes, en wat dies
meer zij springt het hart van de rechtgeaarde
groenliefhebber op.
Even later doet hij er overigens goed aan zich
te realiseren dat de plaatjes altijd mooier zijn
dan het produkt dat in zomer of najaar in de
eigen tuin tevoorschijn komt. De nieuwe gid
sen zijn wel goed om te gebruiken voor het
maken van een tuinplan voorzover dat al niet
vastligt. Wie elk jaar weer een nieuwe varië
teit de kans wil geven kan ook nu weer te
recht bij een keur van nieuwigheden.
Zo zijn er dit jaar sierheesters op stam, waar
onder een heel fraaie hibiscus en een nieuwe
roodbladige perkroos die op de vaktentoon
stelling Westbroek in Den Haag verleden jaar
een medaille won. Ook voor de moestuin zijn
verschillende nieuwe mogelijkheden voor
handen. Wat bijvoorbeeld te denken van to-
pinamboer, een wortelachtige knol die ge
kookt en gegeten wordt als een aardappel.
Maar dan wel een zachte zoete smaak heeft
in tropische en sub-tropische gebieden is de
topinamboer een gewaardeerd voedingsmid
del en in verschillende groentezaken in Ne
derland is de groente sinds enige tijd te koop.
De kweek van de topinamboer is eenvoudig,
de pootknollen worden ongeveer 40 centime
ter uit elkaar in de grond gezet en dan gaat
de plant groeien. Elke plant wordt twee tot
drie meter hoog. Wanneer in het najaar eind
oktober de bladeren bruin verkleuren is het
tijd de oogst binnen te halen. Altijd aardig
maar niet helemaal nieuw is de perzik-abri
koosboom. Beide vruchten worden op een
stam geënt en dat geeft een merkwaardig re
sultaat. Zowel bij de bloei als bij de dracht
van de vruchten. Beide soorten bevruchten
zichzelf, dus is één boompje voldoende om
toch te kunnen oogsten. Natuurlijk hoort zo'n
boompje op de meest beschutte plek in de
tuin te staan op een plaats waar bovendien
elk sprankje zonlicht opgevangen kan wor
den. Wie zich uit zijn jeugd nog het ouder
wetse zoethout kan herinneren, nu weer
overal te koop in verband met onze groeien
de belangstelling vpor die goede oude tijd,
kan als hij daar zin in heeft, voor kinderen of
kleinkinderen deze houtjes zelf gaan verbou
wen. Het plantje levert na twee tot drie jaar
de eerste stokjes met een zoete, medicinale
smaak. Niet alleen op de uitlopers kan wor
den gekauwd, maar ook op de wortels. Zoet
hout wil voedzame grond en een beschutte
plaats en als het streng vriest moeten de
plantjes beschermd worden met stro of turf
molm. Behalve de lekker smakende houtjes
levert dit plantje een goede bijdrage aan een
tuinklimaat als bodembedekker.
Vurige broodjes
De fabriek maakt de indruk van de keuken van de duivel.
Het gloeit en sist er. Bonkend lawaai overstemt elk ander ge
luid. In de afdeling waar de bijlsneden worden gemaakt, ele
gant van vorm en met een oranje kleurtje dat de verfafdeling
voor zijn rekening neemt, komen de toekomstige „sneden" als
vurige broodjes uit een blakerende oven, waarvan de hitte al
van veraf voelbaar is. Een man met een schootsvel voor han
teert ze bijna elegant. Doordat het vuur het staal zacht heeft
gemaakt, kan hij de snede (nog steeds zonder steel) moeiteloos
met zijn hamer in vorm „boetseren". Hij draait hem om en
om, stopt het deel dat het dunst moet „uitvloeien" regelmatig
onder een enorme draaiende wals, draait het keurend om als
een gloeiend flensje en plet het tenslotte met zijn instrumen
ten in de juiste vorm. Het zinderende staal is door de hitte
zacht als klei. Na het kneden van de bijlsnede (met een gat
erin voor de steel) gaat deze in een bak met koud water, dat
luid sissend stoom afgeeft.
De afdeling stelen zorgt voor de volgende bewerking. De bij
lsneden worden stram als een leger soldaten in eindeloze hou
ders gestoken, waar het steelgat met zwarte kit wordt gevuld
en de steel er muurvast wordt ingezet. Deze steel komt er
nooit meer uit! Kampeerders in het hoge Noorden, de grote
afnemers van deze elegante oranje geverfde bijlen kunnen ze
hemelhoog zwaaien om huri „haringen" voor de tent in de
grond krijgen. De bijl is zo sterk dat ze voor een oermens,ge-
maakt-üjkt.
De bijltjes erbij neergelegd
Onwezenlijk
De messen komen als een lint van gekoeld staal uit een ma
chine en worden eerst in blokjes op maat gezaagd. Ook hier
vakmanschap eerste klas. Het vorm- en slijpwerk vereist een
vaste hand: de vonken vliegen eraf. De mannen dragen bij
sommige werkzaamheden naast oorbeschermers ook gezichts
beschermers, hetgeen de hele werkplaats nog onwezenlijker
maakt. Troffels, grote axen, tuingereedschap, spijkers, enor
me draadstellers voor scheepsmasten, ze komen allemaal uit
de kleine grote fabriek, die nu geleid wordt door ir. Knut
Olav Oyo, kleinzoon van de oprichter. Hij loopt langs de rijen
agressief naar voren stekende lemmeten van de messen die
vastgeklemd in hun ijzeren houders wachten op de bijbeho
rende handvatten. Straks zullen ze gebruikt worden voor het
snijden van groenten of vlees voor de hond. Vooralsnog zien
ze er dreigend uit, als lansen van middeleéuwse ridders, ge
reed voor de dodelijke steek.
Maar de mensen van Oyo hebben een goede inborst Ze den
ken niet aan doden, de messen worden gemaakt voor de ver
fijnde bewerking van voedsel, in de keuken, op de tafel. Tot
het nut van de mens. Het mes op zich doet geen kwaad. Al
leen als het verkeerd wordt gebruikt door de mens, is het ge
vaarlijk.
Eenheid In het interieur door gelijke niveaus en telkens terugkerende kleuren en lijnen.
iterhoek
ig. t.h.
6-pers.
biljart
V.G.J.
Varsse
landhi
JPLlefst
^VIENEER IN Z'N (lange) HEMD
OP Ie sportieve man moet na zijn prestaties niet met een griep In wording naar huis komen sukkelen
centra^ndat hij transpirerend en wel kou heeft gevat. Sportondergoed moet transpiratievocht snel afvoe-
r ech,<ln, zodat de binnenkant droog blijft en de huid niet afkoelt. Een uitstekende stof hiervoor is de
J «yer textlelvezel Dunova-wol. Niet verwerkt in shirts en shorts, maar in lange pakken; een soort
laillot voor onder het sportienue. Het vocht absorberend vermogen is groot en de ranspiratie
*>rdt door doorluchting naar buiten getransporteerd zodat de huid er droog in blijft. De pakken
'loven een succes te worden. De pakken op de foto dragen de merknaam „Haux" (Imp. H. Bult-
lENTENhis, Osloweg 93 Groningen). Andere zijn o.a. Benger Ribena (Imp. Fr. Meyer, Textielcentrum
iano'sM^.OI Amsterdam tel.020-171936), „Nickel" (Imp Handelsfa Caprino Tilburg. 013-631329, „Ka-
395.- enpt". „Medico" etc.
>- /40l
ngel 42,1
Messen en
bijlen uit
Noorse
keuken van
de duivel
In elk huishouden
zijn wel messen te
vinden. Van aardap
pelschilmesje tot
groot vleesmes en
van tafelmes tot
vruchtenmesje. In
sommige keukens
waar de kok (of
kookster) beroepsma
tig of uit liefheb
berij culinaire
hoogstandjes maakt,
hangen rekken vol
aan de wand met de
meest verschillende
messen, om dun te
schillen, te ontpitten,
aardappelen in schij
ven te snijden, toma
ten te pellen, gevo-
e te trancheren
en diverse vleessoor- Lemmetten in slagorde voor de
tep uit te benen of te slijpbeurt.
verdelen. Ons leven
is zonder mes in huis niet denkbaar.
In Solingen staat Europa's bekendste messenfabriek. Het gaat
er modern, geautomatiseerd toe en de omzet liegt er niet om.
Toch, wie enkele uren van de Noorse plaats Geilo vele kilo
meters door het Hallingdal rijdt, waarin hier en daar 's win
ters in de sneeuw en 's zomers uit de lieflijke weidegronden
een huisje, een Schuurtje opduikt uit de verlatenheid van het
landschap, stuit tenslotte op een kleine fabriek „Brodene Oyo
S.A."
Het is een derde generatie familiebedrijf uit 1882, waar mes
sen en bijlen worden gemaakt. In totaal een kleine duizend
per dag. De fabriek, de grootste van Scandinavië, met een ex
port van 20 procent naar landen in Europa, heeft 75 mannen
en vrouwen in dienst. Sommigen zijn vergrijsd in het vak,
maar allen werken vliegensvlug en zijn ambachtelijk in top
vorm.
^»ede ideeën blijken vaak
^^^^1 simpel. Soms als je bij
dere mensen binnenkomt
nk je: dat had ik ook kun-
n verzinnen. Er is nog nooit
n „diepgaand" onderzoek
ar ingesteld, maar het staat
ïl vast dat de na-oorlogse
neratie niet tevreden is met
kale entree van hun huis.
er wordt een woonfunctie
(rspeeld. Je hoef te geen
ire hallmeubels of antieke
kenkist aan te schaffen om
ruimte die het presenteer-
ladje is van je huis of flat
Iit aantrekkelijker te maken,
•n paar houten kubussen
taraan één kant ontbreekt
al voldoende. Je zet vier
n die precies vierkante
pen kastjes" naast elkaar als
33034« 53rgruimte voor resp. schóe-
330678 "K tassen, rolschaatsen,
357979 54)de tijdschriften, kortom:
439710 ISJor alles wat een mens maar
46708? W^- Bovenop dit rijtje
»men nog twee kubussen,
als ik ze maar noemen zal;
n ervan met drie laatjes
1> )or handschoenen, tennis-
len etc. Aardige poster, er-
■en en een spiegeltje: de
heeft direct een heel
Ier gezicht. Het idee is van
inenhuisarchitect Ep Si
ms, die sfeer maakt met
linigheden.
3pen"huis
jk de binnenhuisarchitectuur
men tegenwoordig de
lant uit van strakke lijnen en
„natuurlijkheid". Men
at nu al zover dat de tuin
r binnen" wordt gebracht
ioo2 46?°r bijvoorbeeld een serre
;466i9 46«n de huiskamer te bouwen
185985 4 een glaswand naar de
186812 47*n toe. Ook zijn er aange-
i93446 4 7^uw^e kassen niet als enige
38871 4 75scheiding naar de kamer(s):
62795 4sfezen schuifdeuren. Je kijkt
76963 Je?rc*oes ®n ^et 8roen- Planten
79440 4e3oien hoge ogen in het bin-
^3780 49?nhuis van nu- Ze staan in
48870 4961 badkamer, keuken, hangen
72696 499^ denkbare plaatsen aan
174950 socjaf het plafond en kruipen
95692 503» tegen muren. Het ideeën-
0763? ^Hiveltje heeft bij deze trend,
17513 505P de roepnaam „natuurlijk
32892 509Ken" beeft, als houtsoort
35767 5ioenk eiken aangeboden.
SlISzasser eiken
8i38oswe opgeruimd aandoende in-
52870 «-jfteurs zijn licht en luchtig
6258? s2sj?r ei£entijdse materia-
79766 526i>. De meubelen zijn minder
2724? 528P en boenwasfanaten komen
45418 S28tn een koude kermis thuis,
ge?" 29M de nieuwste soort blank
joken meubels hebben een zil-
j'ajrmatte glans waar je met de
uoku 5jT®rige vingers vanaf moet
09773 54 lijven. Het gebruikte eiken-
2?oo4 54!M is van uitstekende kwa-
22364 S44jeit en komt uit de beste
38393 549<>eigebieden, zoals Frankrijk
46730 538|4i
voor een tuinparasol als het
hele geval naar buiten wordt
gerold. Strak van lijn alweer
en uiterst practisch 695).
Bouwpakket
In diezelfde serre staat ook
een alternatieve strandstoel
„Grand soleil" erg goed. Het
meubel voor zowel binnen als
buiten is van blauw/wit ge
spoten staal, dat niet kan
roesten. Ook bouwpakketten
voor meubels met dubbele
functie zijn te krijgen: de ou
derwetse tuinbank met latjes.
Wie dat wil kan het grenen
hout beitsen. Maar dan wèl
vóór het monteren; dat
scheelt uren werk en veel er
gernis.
Kleur op beton
Nieuwbouwhuizen hebben
vaak een betonnen vloer.
Daar is natuurlijk van alles
mee te beginnen. Gooi er een
kamerbreed naturel kleed op
en je bent klaar. Colyvinyl,
rietmatten erover heen en het
doodse grijs van het beton is
weggewerkt. Maar in plaats
van kostbaar tapijt, plavuizen
of desnoods houten planken
een ander ideetje Je kunt
het ook een fleurig kleurtje
geven. Er zit een beetje ge
zoek aan vast, maar er is wel
receptuur te leveren die het
mogelijk maakt het naakte
beton aan te kleden met
kleur. Een bevriende familie
loste het probleem op met een
synthetisch middel met de
naam „Anedrith". Het is een
dikke, grauwwitte substantie.
Door mengen met water en
gekleurde vloermix echter
krijgt het een warmrode, gele
of groene tint. Het heeft dan
de consistentie van karne
melk, zodat het tot de kleinste
hoekjes horizontaal doorloopt.
De prijs van zo'n vloer komt
op circa 13 per m2, bij een
centimeter dik. Bij ongelijke
vloeren zoals bijvoorbeeld in
oude huizen die hellen en on
gelijk lopen is het mogelijk de
aangelengde „Anedrith" dub
bel of driedubbel dik op te
brengen. Voor elke laag (of
deel van een laag) komt er
dan natuurlijk weer ƒ13 per
m2 bewerkte vloer bij. Het re
sultaat is echter verrassend.
En stevig. Na zes uur is de
vloer al begaanbaar. Het spul
is te krijgen bij „Neerbos Be-
tonchemie" in Oosterhout.
Wie op deze manier het strui
kelblok dure vloerbedekking
wil vermijden kan toch wo
nen op een kleurtje voor een
zachte prijs. Met meubelstuk
ken waarin steeds dezelfde lij
nen terugkomen, ontstaat een
evenwichtig en rustig inte
rieur, waarin men na gedane
arbeid, eens lekker kan bijko
men.
De latjestuinbank is terug. Als bouwpakket.
(Elzas). Het klimaat is daar zo
mild, dat niet alleen de wijn
druif het er goed doet, maar
ook de eik. De grond daar
geeft het eikenhout een bij
zondere kleur en een zeer ge
lijkmatige struktuur. Tijdens
de onlangs gehouden Meube-
linkoopdagen (vakbeurs op
meubelgebied) was er voor
deze houtsoort erg veel
belangstelling. Een verfris
sende collecie bijvoorbeeld
was die van Topform (Silhou
etcollectie), waarbij zoals in
de jaren twintig, volop am
bachtelijke details zijn aange
bracht, maar nu zonder tiere
lantijnen. Dezelfde strakke
lijnen komen in alle meubel
stukken terug.
Er dwars door heen
Ook de eetgroepen van Lübke
zijn dQorzichtig. Alle scherpe
kanten zijn afgerond en de
stoelen zijn soms van achteren
smaller dan aan de voorzijde.
Sommige hebben rietvlecht
werk, waarvoor gespleten ro-
lijnen van de meubels worden strakker. Hoewel dit meubelair uit massief zilver-eiken is ver-
lirektiardlgd, ziet het er niet „gewichtig" uit.
Is
Een verrukkelijke ligstoel, voor
tan is gebruikt. Je kijkt er zo
doorheen en onderdoor. De
poten zijn lang en smal. Bij
leunstoelen zijn de armleggers
ook veel ranker dan vroeger.
Glazen tafels en bijzettafels
van plexiglas, dóér kijk je
dwars doorheen. Het lijkt of
ze er eigenlijk niet staan.
Plantentafels, lange lage ta
feltjes moet je niet met de
lengte laten meelopen; dit
maakt ze alleen maar langer.
In de breedte gezet geven ze
een leuker effect. Ze staan
In de serre en in de tuin.
uitstekend in bij de tuin ge
trokken ruimten, die zeer
goed gemeubileerd kunnen
worden met „tuinachtige"
meubels met dubbele functie.
Ze kunnen in de zomer op het
gazon of op het (open) terras.
Zo'n meubelstuk is de gloed
nieuwe als een kruiwagen
verrijdbare dubbelzitter met
tweezijdig te gebruiken kus
sens, en tabouret er tussenin.
(Importeur Intersport Gouda).
Er zit nog een voetenbankje
bij en in de tabouret is een gat
Verrijdbare dubbelset voor serre of tuin. De parasol
neembaar, de kussens tweezijdig te gebruiken.
