Iwin
Marteling onderdeel
van Iraanse traditie"
4
financiering
an Kalkar
auwelijks
og mogelijk
Na vijf jaar eind
aan vangstverbod
Marokkaans
gezin belaagd
door Franse
communisten
asken demonstreren
;gen terrorisme
F
Voorzitterschap Cuba in New Delhi aangevochten
jaren de echte halfzware
Hele
atmosfeer
vervuild
K-GEGIJZELDE MICHAEL METRINKO:
SAD AT IN LUXEMBURG
Cynthia Dwyer nu toch vrij
DINSDAG 10 FEBRUARI 1981 PAGINA 11
[ge
u
-BAO, MADRID Tus-
de 80.000 en de 100.000
:ntl ken hebben gisteren in
raclpkenland deelgenomen
manifestaties tegen het
ttrisme. In de fabrieken
scholen en bij het vervoer
de openbare diensten lag
werk stil.
t grote partijen en vakor-
isaties, met uitzondering
de afscheidingspartij
Ti Batasuna hadden tot
demonstratie uitgeroepen
protest tegen de moord
de hoofdingenieur van de
tanbouw zijnde kerncen-
Ie bij Lemoniz, Jose Ma-
Ryan, die vrijdag door
m van de ETA werd ge-
Spaanse regeringspartij, de
van het Democratisch
itnim, heeft gisteren de
dige minister van defensie,
istin Sahagun aangewezen
'nieuwe voorzitter. Hij
rt daarmee de opvolger
Adolfo Suarez, die op 29
januari aftrad als premier en
partijleider. Sahagun versloeg
gijn voornaamste tegenstander
binnen de partij, parlements
voorzitter Landelino Lavilla.
Lavilla had om een omvor
ming van de centrum-partij
gevraagd tot een grote, veel
vormige, democratische partij
en niet langer een partij die
gebonden was aan een per
soon.
De Unie van het Democratisch
centrum (UCD) is een coalitie
van liberalen, sociaal-demo
craten, christen-democraten
en onafhankelijken". De partij
heeft 168 zetels in het 350 ze
tels tellende parlement. Het
ziet er echter naar uit dat deze
regeringspartij zijn onmderlin-
ge eenheid na het aftreden
van Suarez niet zal kunnen
behouden. Koning Juan Carlos
zal vice-premier Leopoldo Cal-
vo Sotelo van de UCD aan het
Spaanse parlement voordragen
als de nieuwe partij. Sotelo
was al kandidaat gesteld voor
het premierschap.
HARING
STAND
WEER OP
REDELIJK
PEIL
ropese Commissie dit jaar weer haring^-
vangst in de Noordzee toe te staan, komt na
vijf jaar een eind aan het vangstverbod, dat
werd ingesteld toen de haringstand in de
Noordzee tot een onaanvaardbaar minimum
was gezakt. Tussen 1973 en 1976 vingen de
Nederlandse haringvissers gemiddeld nog
31.800 ton haring, daarna officieel vijf jaar
niets. Wat toch aan deze vissoort werd bin
nengehaald, kwam van bijvangsten van an
dere vissoorten uit verafgelegen viswateren
(bij Ierland en IJsland) en door overtredin
gen (met name via Belgische havens) van
het verbod.
Tot opheffing van bet vangstverbod is besloten
op advies van de biologen-commissie ICES, die
een flink herstel van de haring in de Noordzee
heeft vastgesteld. De vissers en ook de Neder
landse diplomaten hadden op grond van de
voorlopige biologische bevindingen een belang
rijk hogere totaalvangst van haring bepleit. Mi
nister Braks probeerde gisteravond zijn Euro
pese collega's te winnen voor een totaal van 60
a 65.000 ton, waarvan aan Nederland dan een
kleine 15.000 ton zou toekomen. Wat de verde
ling vn de overige vissoorten betreft (voor Ne
derland is vooral de kabeljauw en makreel van
belang) mag Nederland van de voorgestelde
1,12 miljoen ton 80.000 ton vangen. Minister
Braks, die de vergadering van de visserij-minis
ters voorzit, claimt echter minstens 88.000 ton.
Braks staat trouwens voor de zware taak om
vandaag de onderhandelingen over de hoofdlij
nen van een algeheel Europees visserij-beleid
tot een goed einde te brengen.
Thans zijn het vooral West-Duitsland en
Frankrijk die front vormen tegen de Britse on
wil om vissers uit andere EG-landen weer hun
„historische rechten" terug te geven. Maar ook
Frankrijk bijvoorbeeld is eenzijdig Nederlandse
en Belgische schepen uit haar kustwateren
gaan weren.
Het Europees visserij-beleid moet gaan voor
zien in:
1. Definitieve afspraken tussen de EEG-lidsta-
ten over de toegang tot eikaars „visrijke" kust
strook met verschillende zone-breedtes voor de
diverse vissoorten;
2. Verdeling van de vangstquota voor alle be
langrijke soorten (zoals haring, kabbeljauw,
makreel, schol, tong, schelvis en koolvis).
Beide onderdelen van zo'n beleid hangen nauw
met elkaar samen. Als geen overeenstemming
wordt bereikt, kan een chaotische situatie ont
staan, omdat vandaag de afspraken voor 1980
over de quota-verdeling aflopen.
Jfr DELHI Op de conferentie van deel van Singapore de geloofwaardig- was uitgesproken. bodja. India dat samen met Cuba de
^et-gebonden landen in New Delhi heid en doeltreffendheid van de groep Eerder had de Pakistaanse minister slotverklaring heeft opgesteld verzetten
>5SJ openlijk U~"J T"'~* A"®" IM"L! ,_1 J J~* J~
inten on
het recht van Cuba aange- ernstig wordt geschaad. Drie Cubaanse Agha Shahi verklaard dat de beweging
iten óm als voorzitter van de bewe- diplomaten verlieten de bijeenkomst haar geloofwaardigheid alleen zal kun-
te fungeren. De afgevaardigde van toen de Singaporese minister van bui- nen behouden door terugtrekking te ei-
lapore zei dat Cuba nauwe banden tenlandse zaken, Suppiah Dhanbalan, sen van de Russische troepen uit Af-
In\et Cuba, waardoor naar het oor- dit zei. Ze keerden weer terug toen hij ghanistan en de Vietnamese uit Cam-
zich tegen een dergelijke uitspraak om-
•dat ze de Sovjet-Unie niet voor het
hoofd willen stoten.
Een prima shag, lang van draad, gemaakt van geurige Kentucky en door
de zon gerijpte Virginia tabakken
an onze correspondent Dick Toet)
HINGTON Michael Metrinko
een van de Amerikaanse gègijzel-
die door zijn Iraanse bewakers
en aangeduid als „spion". Ook vol
de Amerikaanse kranten was hij
ran de 52 gegijzelden, wier reporta-
mct meer dan normale interesse
en gelezen door de CIA. Michael
inko, werkzaam op de politieke
ling van de Amerikaanse ambassa-
i Teheran, was in ieder geval van
merikanen het meest vertrouwd
de Iraanse cultuur.
wam al in Iran in 1960 en woonde er
taal meer dan zeven jaar. Vanwege
in Iraanse ogen verdachte positie
it hij meer dan negen van de ruim 14
iden door in eenzame opsluiting.
de Amerikaanse televisiekijker
hij bekend als de „lost hostage", om-
ij op geen van de door Iran geregi-
e filmpjes te zien was en ook niet ge
werd door de buitenlandse bezoekers
de gegijzelden,
de krant in zijn woonplaats in
sylvania, de Scranton Times, vertel
ij niet alleen uitvoerig over zijn ge
enschap, maar vooral ook over zijn
op het Iraanse volk.
imige van mijn beste vrienden zijn
is. En ze zijn nog mijn vrienden", al-
Metrinko. Hij kent Iraniërs van alle
en en standen. „Een van de dingen.
ITENLAND LEIDSE QOURANT
(Van onze correspondent Ami van Vree)
pN Nu de jongste schattingen ten aanzien van de kos-
an de bouw van de zogenaamde snelle kweekreactor iii
tar al uitkomen op een bedrag van meer dan zes mil-
I gulden (5,6 miljard DM; schatting van 1971 circa 1 mil-
duiken er in Duitsland steeds meer berichten ~op die
'nde van dit ambitieuze project voorspellen.
PARIJS De Franse communistische partij is op
nieuw in opspraak gekomen vanwege de manier,
waarop sommige partijgenoten menen te moeten
ageren tegen buitenlandse werknemers. Vorige
week liet de communistische burgemeester van de
Parijse voorstad Vitry een tehuis van gastarbeiders
uit Mali plat walsen; in het afgelopen weekeinde
organiseerde de communistische burgemeester van
Montigny-les Cormeilles een protestbetoging voor
het huis van een Marokkaanse familie die van
drughandel beschuldigd werd.
De betrokken Marokkaan, Mohamed Karbouch, is nog nooit met
de politie in aanraking geweest en de rest van zijn gezin heeft
ook nooit problemen gehad. Het enige „bewijs", waarover de
burgemeester beschikt, is een brief van een moeder, die beweert
dat haar zoon bij de Marokkaanse familie drugs koopt.
Een groot deel van de Franse pers heeft het optreden van de
communistische burgemeesters veroordeeld als een goedkope
manier om stemmen voor de komende verkiezingen te winnen.
Onder het mom van bestrijding van drugshandel, zetten de com
munisten hun campagne tegen de opeenhoping van van gastar
beiders in de „rode gordel" rond Parijs voort, zo schrijven veel
Franse dagbladen.
Olie-export
Irak en Iran
weer op gang
ANKARA Irak pompt op
het ogenblik ongeveer 85.000
ton of 620.000 vaten (van 159
liter) ruwe olie via de pijplei
ding door Turkije naar de ha
venstad Ceyban aan de Mid
dellandse Zee. De pijpleiding
vormt de enige mogelijkheid
voor Irak om olie te exporte
ren. Normaal voert het land
per dag drie miljoen vaten uit
Ondanks de oorlog met Irak
ziet Iran kans langzaamaan
meer olie te exporteren. Kort
geleden sloot het land contrac
ten af met Shell en BP.
SPD-Bondsdag- afgevaardigde en energie-expert Steger
It aan de Frankfurter Rundschau verklaard dat het parle-
it niet bereid is om ook maar een pfennig meer uit te geven
in het budget voorziene som van 4 miljard DM. Volgens
probeert Kalkar echter te redden door het zoeken van
'e financieringsbronnen. Vorige week hebben de Neder-
en Belgische ministers van economische zaken, welke
elk voor 14 procent in de snelle kweekreactor deelne-
hem laten wéten dat op korte termijn een maximumgrens
>En! de kosten moet worden vastgesteld. Volgens de Frankfurter
tmeine Zeitung zou Van Aardenne hebben gezegd niet be
te zijn het vastgestelde Nederlandse aandeel te verhogen.
BUlow probeert nu Duitslands grootste electriciteitsonder-
ling R.W.E. ertoe over te halen nog meer in Kalkar te inves-
dan de firma tot nu toe heeft gedaan (400 miljoen). De di-
i schijnt daar echter weinig oor naar te hebben temeer om-
.W.E. eigenlijk meer geïnteresseerd is in het Franse super-
iix-project, waar zij al 600 miljoen DM in heeft gestoken.
De Egyptische president An
war Sadat is gisteren in
Luxemburg aangekomen voor
drie dagen van besprekingen
met leiders van de Europese
Gemeenschap. Sadat werd op
de Luxemburgse luchthaven
verwelkomd door de voorzit
ster van het Europese parle
ment, mevrouw Simone Veil
(links). Sadat spreekt vandaag
het Europese parlement toe.
Hij heeft ook een ontmoeting
met minister Van der Klaauw,"
die voorzitter is van de Raad
van ministers van buitenland
se zaken en de voornaamste
betrokkene boj het Europese
vredseinitiatief inzake het
Midden-Oosten. Naar uit Is
raël wordt gemeld zou Sadat
zich gekeerd hebben tegen een
vredesinitiatief van de Euro
pese Gmeenschap.
COLLEGE STATION
(Texas) Na onderzoek
van de atmosfeer boven een
afgelegen atol in de Stille
Oceaan zijn twee Ameri
kaanse onderzoekers tot de
slotsom gekomen dat er
waarschijnlijk geen plek op
aarde meer over is waar de
lucht nog volkomen zuiver
is.
De twee onderzoekers van de
universiteit van Texas hebben
in de lucht boven de Eniwe-
tok-atol 3400 km ten zuidwes
ten van Hawaii, hexachloro-
benzeen aangetroffen, een gif
tige chemische stof die zich
volgens hen nu over de hele
wereld heeft verspreid.
Hexachlorobenzeen kan bij
een tiental verschillende che
mische processen in de indu
strie worden uitgestoten,
waaronder de vervaardiging
van rubber, en veroorzaakt
kanker bij marmotten in het
laboratorium.
Meer dan
10 miljoen
illegalen
in Amerika
(Van onze correspondent Dick
Toet)
WASHINGTON De afge
lopen tien jaar zijn ongeveer
4 miljoen immigranten in de
Verenigde Staten toegelaten.
Dezelfde tijd zijn er naar
schatting 8 miljoen illegaal
het land binnengekomen.
Als de illegaal binnengekomen
immigranten al een baan heb
ben gevonden, zijn de meesten
van hen overgeleverd aan de
genade van werkgevers, die
met hen kunnen doen wat ze
willen. Steeds meer Amerika
nen verzetten zich tegen de
vloed van immigranten, ille
gaal of niet, die banen en dure
sociale voorzieningen voor
hun neus wegkapen.
Dat zijn de bevindingen van
een studiecommissie, die an
derhalf jaar lang bezig is ge
weest het probleem van de il
legale immigranten in kaart te
brengen.
IN PAKIJS
waaraan het hun ontbreekt, is persoonlij
ke verantwoordelijkheid voor belangrijke
gebeurtenissen. Savak heeft waarschijn
lijk een heleboel dingen gedaan, die be
schouwd moeten worden als marteling. Ik
heb vrienden, die om het leven zijn geko
men in Savak-gevangenissen. Maar is
Amerika daar verantwoordelijk voor?
Amerikanen deden dat niet. Wij waren
niet de opdrachtgevers en hadden er geen
controle over. Savak was een Iraanse or
ganisatie, geleid door Iraniërs. En Iraniërs
hebben een verleden vol geheime organi
saties en martelingen, dat zeker 2500 jaar
teruggaat. Een verleden van wreedheden,
een verleden van despotisme, een verle
den van bewuste martelingen. Waar je
ook terugkijkt, het is een onderdeel van
de Iraanse samenleving. Ik heb kinderen
zien afranselen op middelbare scholen,
omdat ze in de klas hadden gepraat. Het
maakt deel uit van de Iraanse traditie. Ze
doen het nog steeds. Wat is het verschil
tussen een afranseling door de Savak of
door een of andere moellah?". Volgens
'Metrinko zijn de Iraniërs een wreed volk
tegenover de zwakken.
De sjah kan volgens hem in zijn 37 jaar op
de „pauwentroon" bogen op een fantasti
sche staat van dienst. „Hij maakte grote
fouten, maar hij heeft ook voor geweldige
vooruitgang gezorgd. Je moet daarbij in
aanmerking nemen, waarmee hij moest
werken", aldus Metrinko, „een land met
een hoog analfabetisme, een land dat aan
alle kanten militair bedreigd werd, een
zeer rijk land, dat door zijn hulpbronnen
enorm kwetsbaar was. Het is erg makke
lijk om te klagen over de manier waarop
hij het deed, maar ik zie niev hoe er een
andere wijze was. Hij had te maken met
mensen, die hij heel goed kende". Metrin
ko zegt al in 1977 de eerste seinen naar
zijn superieuren te hebben gezonden over
de naar zijn mening grote problemen, die
de sjah te wachten stonden. „Het Ameri
kaanse bedrijfsleven, de Amerikaanse re
gering, het Amerikaanse militaire „esta
blishment" hadden allemaal op dat mo
ment grote belangen in Iran, een belang
dat Iran zou blijven zoals het was, en
mensen die van iets willen dat het niet
verandert, willen ook niet geloven dat het
verandert", aldus Metrinko.
Op een zeer kleine groep na, die zich tot
het eind van het drama bleef bempeien
met de bewaking van de Amerikanen,
heeft Metrinko geen hoog idee van de ide
ologische achtergronden van de militan
ten. „Dezelfde figuren, die om de dood
van de. sjah en ondergang van de Verenig
de Staten riepen, waren degenen die daar
voor de straat op stormden om lang leve
de sjah te schreeuwen".
Inmiddels heeft president Bani Sadr
openlijk verklaard, dat „de gijzeling een
fout is geweest, waarvoor wij nu duur
moeten betalen".
Terwijl hond Huey uit het raam keek alsof hij haar bazin elk ogenblik verwachtte,
maakte de zoon van Cynthia Dwyer zich gisteren in Buffalo op om naar New York te
vertrekken.
TEHERAN De Amerikaanse journaliste
Cynthia Dwyer is gisteren aan boord ge
stapt van een Iraans vliegtuig dat haar via
Dubai naar Zwitserland zal brengen. Dit
heeft een medewerker van de Zwitserse am
bassade in Teheran verklaard.
De vrijlating van de Amerikaanse journaliste
werd gisteren uitgesteld toen op het vliegveld
van Iran bleek dat een reisdocument ontbrak.
Cynthia Dwyer werd toen opnieuw in hechte
nis genomen en het vliegtuig dat haar na negen
maanden gevangenschap naar Europa zou
brengen, vertrok zonder haar.
Enkele uren na het incident op het vliegveld
werd het Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken op de hoogte gesteld dat het pro
bleem met de reispapieren was opgelost. De
journaliste was toen al onder de hoede van de
Zwitserse ambassade gebracht, die de Ameri
kaanse belangen in Iran behartigt
