Val geen excuus voor Hilbert van der Duim Dietel nog niet volgroeid 1 Hans de Jager sensationeel Nationale records UilkemaenDeBoer SCHAATSEN IN CIJFERS QEB00RTEKAART4 GEEFT NA ELF JAAR TOEGANG SPORTTRIBUIME KRACHT EN ROUTINE BEZORGEN SJÖBREND TITEL :o ac Jaldi LEIOSE COURANT MAANDAG 26 JANUARI 1981 PAGINA I DEVENTER Het verhaal van de vogel poep, dat Hilbert van der Duim direkt na zijn dramatische 10 kilometerrit tegen de nieuwe drager van de Europese schaatskroon, Amund Sjöbrend, de wereld instuurde als verklaring voor de val die zijn titelkansen ruïneerde, verloor met het kwartier aan kracht. Op het laatst geloofde Hilbert van der Duim zelf er ook nog maar nauwelijks in. In elk geval wilde hij het niet als excuus voor zijn nederlaag aanvoeren. Hij wist im mers dat er een „boodschap" van waar schijnlijk een aan de boorden van de IJssel bivakkerende meeuw (er werd in Deventer ook gesproken over een duif) op het ijs lag; de gevallen ster van het EK had het zelf ge zien. Amund Sjöbrend op weg naar de Europese titel die hij eenvoudiger in de wacht kon slepen dan verwacht. ..Er zat een bruine plek in het ijs. In het begin van de wed strijd ben ik steeds dicht bij de binnenkant van de baan geble ven, maar op een gegeven mo ment bent ik te ver van de rand gaan rijden. En toen ge beurde het: opeens gleed mijn linkerbeen weg. Op dat mo ment wist ik dat ik het kam pioenschap wel kon vergeten. Na die val kon ik eenvoudig niet meer op gang komen. Ik heb moeten afzien, vreselijk", klonk het uit de mond van Hil bert van der Duim, die op het moment van de fatale val 2,3 seconde achterlag op Sjö brend, op wie hij maximaal 1,26 had mogen verliezen om voor het eerst Europees kam pioen te worden. ,,lk wil niet opschepperig doen, maar ik ben er zeker van, dat ik heel dicht bij Sjöbrend was gekomen als ik niet was geval len. Ik verloor weliswaar elke ronde een paar tienden van een seconde op Sjöbrend, maar ik was er vast van over tuigd, dat ik mijn schema tot het einde toe kon vasthouden, terwijl ik verwachtte dat Sjö brend zijn tempo niet zou kun nen handhaven". Inderdaad le verde de Noorse primus inter pares in de slotronden aan zienlijk in, maar dat hield meer verband met begrijpelijke voorzichtigheid, dan met een sterk afnemen van de krach ten. Vergist Toen de ergste teleurstelling was verdwenen, gaf Hilbert van der Duim toe, dat hij zich Hilbert van der Duim op een moment van het toernooi dat het er nog glorieus voor hem uitzag, na de winst op de 500 meter. Ie*: DEVENTER Vier van de dertig deelnemers mochten zich na de eerste dag nog kandidaat voor de titel noe men: de Noren Amund Sjö brend en Kay-Arne Stensh- jemmet, de Oostduitser An dreas Dietel en Hilbert van der Duim. De wereldkam pioen begon de 1500 meter op de tweede dag met een kleine voorsprong op zijn concurrenten. Het viertal had in feite geen gelijke kansen. Dietel, die sprintwinnaar Van der Duim op de 500 meter maar een-hon derdste van een seconde had moeten toegeven, is als schaatser nog niet volgroeid en mist nog de kracht voor de lange afstand. De 5000 meter had dat al enigszins aange toond. Voor Stenshjemmet gold in wezen hetzelfde. Ook hij had zaterdag op de tweede afstand al te veel moeten toe geven om voor de tien kilome ter als een werkelijke kansrij der te kunnen worden be schouwd. Het gevecht ging maar echt tussen twee man, tenzij er wonderen zouden gebeuren. Van der Duim was de ene, Sjö brend de andere. De 28-jarige Noor toonde dat aan met zijn overwinning op de vijf kilome ter. Hij voltooide zijn rit in 7.08,88, een tijd waaraan Van DAVOS Tijdens internationale schaatswedstrijden in Davos heeft Sies Uilkema zaterdag het Nederlands record op de 1000 meter gebracht op 1.15,7. Een dag later evenaarde de Fries deze prestatie. De oude toptijd stond met 1.16,18 op naam van Bert de Jong. Uilkema verbeterde tevens het Nederlands vier kamprecord met 151,800 punten. Gisteren sneuvelde ook het nationaal record op de 500 meter. Lieuwe de Boer knabbelde met 37,7 seconden ëéntiende van zijn eigen toptijd. Jan Ykema leverde met 38,0 eveneens een uitstekende prestatie, officieus een wereldrecord voor junio- Op de kunstijsbaan van Inzeil bracht de Westduitse Sigrid Smuda het nationaal record op de 1500 meter op 2.14,81. Het oude record was met 2.16,04 in handen van Monika Holzner. der Duim, maar ook gerepu teerde stayers als Kleine en Tveter, niet toekwamen. Sjöbrend had zich niets aange trokken van de onberekenbare weersomstandigheden van za terdag, toen de mist had ge zorgd voor een vochtigheids graad van 96. Zijn tijd, maar ook die van zijn naaste concur renten leed er nauwelijks on der. Zondag liet het Neder landse klimaat zich van een andere kant zien. Een flinke wind had de mistflarden ver dreven, maar ook die wind was voor de sterksten niet onover komelijk. Van der Duim bij voorbeeld toonde aan dat de echt sterken problemen kun nen overwinnen. In de per soonlijke confrontatie met An dreas Dietel boekte hij een winst van anderhalve seconde en daarmee was een van zijn drie concurrenten echt afge vallen. Geen klagen Hij had geen reden tot klagen, 2.01,06 was tenslotte een tijd om mee voor de dag te kunnen komen. Hij had echter wel aan de drie Noren Sjöbrend, Stenshjemmet en Storholt, die na zijn derde rit aan de slag moesten, duidelijk gemaakt, wat er van hen werd verlangd. Zij verstonden de uitdaging maar al te goed. Stenshjem met en Sjöbrend zweepten el kaar op in één van de beste ritten van het hele toernooi tot tijden die bijna een volle se conde lagen onder die van Van der Duim, 2.00,12 voor Stensh jemmet, vier-honderdste van een seconde meer voor Sjö brend, die dezelfde tijd maakte als Storholt. Van der Duim had voor de slo- tafstand nog maar 1,26 secon den over van zijn winst op Amund Sjöbrend. Een minimaal verschil ten op zichte van de man die hem met bijna twee seconden had afge troefd op de vijf kilometer. Maar hij begon in ieder geval met een zekerheid. Hij had als een wereldkampioen gereden, het toernooi was goed ge weest, wat er ook zou gebeu ren. Hij was er, in tegenstelling tot vorig jaar in Trondheim (vijfde) volledig bij geweest. Van der Duim was in ieder ge val één van de top-drie uit het klassement en achter hem hadden Schalij, Kleine en Kra mer aangetoond, dat de ploeg ook in de breedte aansluiting had gevonden. In Deventer was de voorspelling van Tjaart Kloosterboer werkelijkheid ge worden. Eén man bij de eerste drie, drie bij de beste tien, vier bij de sterkste zestien. Kloosterboer had niet durven voorspellen dat zijn sterkste troef, Van der Duim, kampioen zou worden maar de mogelijk heid was er na drie onderdelen nog steeds volop. Het werd geen werkelijkheid door een hoopje vogelpoep. had vergist in de kracht, routi ne en slimheid van de Noor, die op de 1.500 meter al een behoorlijk deel van zijn op de eerste dag opgelopen achter stand had weggewerkt door bijna een seconde winst te boeken: 2.00.16 tegen 2.01.06. ,,Op de 1.500 meter had ik niet zó veel mogen verliezen, maar toch dacht ik na die rit nog alle kans te hebben om de strijd met Sjöbrend te winnen. Het was mijn bedoeling om meteen na de start een gat te slaan, zodat ik op de kruising, waar we de wind pal tegen hadden, zou kunnen wegkruipen achter Sjöbrend. Op het Nederlands kampioenschap had ik tegen Piet Kleine hetzelfde gedaan. Toen ging het goed, maar nu liep het verkeerd af doordat ik, toen ik eenmaal een meter of tien voorsprong had, te ont spannen ben gaan rijden en de tegenaanval van Sjöbrend niet heb opgevangen. Dat is mijn fout geweest". De al in de tweede ronde inge zette contra-attacque van Sjö brend verraste Hilbert van der Duim, die het toernooi meer dan veelbelovend was begon nen door op de 500 meter maar meteen eerste te worden. Ronden lang probeerde de Fries op de slotafstand tever geefs Sjöbrend af te troeven, waarna de Noor besloot zelf het initiatief over te nemen. Een tussensprint bracht hem na negen ronden buiten bereik van Van der Duim, die vervol gens zijn verlies langzaam maar zeker zag groeien. Bange vraag Terwijl de volgepakte tribunes worstelden met de bange vraag of Van der Duim zijn achterstand nog wel zou kun nen wegwerken, viel plotseling niet alleen Van der Duim, maar ook het doek over zijn kans op de titel. „Aan de reacties van het pu bliek kon ik merken, dat Van der Duim was gevallen. Op dat moment wist ik dat mij niets meer kon gebeuren, terwijl ik kort daarvoor nog had getwij feld of ik het wel zou halen. Toen Van der Duim was geval len, stond mij nog maar één ding te doen: overeind blijven en elk risico uitsluiten. Daarom heb ik ook in de slotronden wat langzamer aangedaan", meldde Amund Sjöbrend, die bij het titanengevecht tegen Van der Duim niet alleen al zijn fysieke kracht, maar ook al zijn routine in de strijd wierp. „Van der Duim startte snel om mij bang te maken; dat had ik meteen door. Daarom heb ik meteen de aanval overgeno men. Die taktiek heeft prima gewerkt". Sjöbrend (28) lijkt hard op weg dit jaar goed te maken wat hij vorig jaar verspeelde. De Noor, die in de zomermaanden nog wel eens tijd kon vinden om zijn beroep (medisch chemicus in een ziekenhuis in Oslo) uit te oefenen, maar voor de rest al leen maar aan schaatsenrijden doet, won dit jaar al de Nieuw jaarswedstrijden en het klasse ment van de landenwedstrijd tegen Nederland in Kongsberg. Sjöbrend: „Nadat ik vorig jaar was afgestudeerd, heb ik te veel hooi op mijn vork geno men, net als Tom-Erik Oxholm dit jaar heeft gedaan. Ik raakte overtraind en kreeg last van blessures, waardoor ik het Eu ropese kampioenschap en de Olympische Spelen heb moe ten missen. Dit jaar heb ik het kalmer aan gedaan. Dat is me uitstekend bevallen". „Ik heb nu m'n eerste interna tionale titel te pakken. Wellicht volgen er nog meer. Zo geef ik mezelf een goede kans voor het wereldkampioenschap. Maar eerst moet ik nog probe ren volgende week de Noorse titel te pakken. Dat is bijna net zo moeilijk als Europees kam pioen worden". HARRY BRINK Deventer Het 'blok' van de beste zestien rijders van de strijd om de Europese titel in Deventer ziet er als volgt uit (tussen haakjes de plaatsignen op de 500 meter, 1500 meter, 5000 meter en 10.000 meter en puntentotaal): 1. Sjöbrend (Noo) 39,63 5) 2.00,16 2/3 7.08,88 1) 15.12,70 3) 168.206 2. Van der Duim (Ned) 39,11 1) 2.01,06 /5 7.10,45 2) 15.28,53 8) 168.934 3. Stenshjemmet (Noo) 39,21 3) 2.00,12 /1 7.14,95 7) 15.41,71 (12) 169.830 4. Storholt (Noo) 39,97 9) 2.00,16 2/3 7.13,34 5) 15.30,01 9) 169.857 5. Schalij (Ned) 39.70 6) 2.00,79 /4 7.17,88 9) 15.22,40 6) 169.871 6. Dietel (Odl) 39,12 2) 2.02,82 /9 7.14.05 6) 15.34,31 (10) 170.180 7. Tveter (Noo) 40.47 (14) 2.03,46 /II) 7.10,91 3) 15.17,20 4) 170.574 8. Kleine (Ned) 41,02 (18) 2.02,96 /10) 7.11,18 4) 15.12,32 2) 170.740 9. Berezin (Sow) 40,92 (15) 2.03,53 /12) 7.20,66 (10) 15.05,45 1) 171.434 10. Ehrig (Odl) 40,34 (12) 2.02,79 7/8 7.17,17 8) 15.44,71 (14) 172.222 11. Kramer (Ned) 40,26 (11) 2.02,79 7/8 7.22,85 (12) 15.36,47 (11) 172.298 12. Junell (Zwe) 41,24 (22) 2.03,81 /14) 7.25,58 (14) 15.20,94 5) 173.115 13. Warnicke (Odl) 41,33 (23) 2.06,99 /26) 7.26,64 (16) 15.27,71 7) 174.709 14. Jaeger (Oos) 41,20 (21) 2.04,25 (15/17) 7.26,59 (15) 16.05,16 (16) 175.533 15. Ekstrand (Zwe) 50,62 (29) 2.04,25 (15/17) 7.24,60 (13) 15.41,80 (13) 183.586 16. Mademann (Odl) 67,95 (30) 2.03,57 /13) 7.22,74 (11) 16.02,91 (15) 201.559 i bkt DEVENTER De 11-jarige Jacqueline Hettinga uit Sc/?r haar was afgelopen weekeinde op de nieuwe Europ, kampioen Amund Sjöbrend na de gelukkigste in het /Jsj stadion van Deventer. Op uitnodiging van de coach van Zweedse schaatsploeg, Kees Verkerk, was de 11-jaÜ HA schaatsfan „eregaste" bij het EK, dat werd bezocht doojA) en totaal 29.000 kijkers, waarmee de organisatie 14.000 pe (Ei zoekers meer kon begroeten dan begroot. |uw zo Vrijdag na de loting kreeg Kees Verkerk een brief van\ kabin receptionist van het Postiljon Motel in zijn handen gesth De brief was door Jacqueline Hettinga geschreven. Jacqt line Hettinga is namelijk geboren, precies op het momprauw dat Kees Verkerk elf jaar geleden zijn legendarische rityoorzif gen de Noor Fred Anton Maier reed. Op 15 februari /éringsl viel Kees Verkerk in zijn rit op de 10.000 meter, krabbi overeind en haalde de Noor nog voor de finish in. Hettinga was tijdens de geboorte van zijn dochter in stadion aanwezig. Ook de Schalkhaarse huisarts Engel i elf jaar geleden in het IJsselstadion. Zij werden toen beif via de luidsprekers opgeroepen om „met spoed naar hu Hettinga te gaan". Precies op tijd kwamen Hettinga en huisarts aan. Het geboortekaartje van Jacqueline Hettiij siert sinds vrijdagavond het plakboek van Kees Verkerk, coach van de Zweedse schaatsbond was zo enthousï over de brief van het meisje uit Schalkhaar, dat hij onni dellijk in actie kwam. In overleg met ijsbaandirecteur P Bergström werden Jacqueline Hettinga en haar ouders i genodigd voor het schaatsevenement. Waarmee vader moeder Hettinga na elf jaar tot hun genoegen konden c< stateren dat het geboortekaartje van hun dochter t gangskaartje voor het EK 1981 opleverde. Handig Een tiental schaatsliefhebbers uit Zeeland maakte han gebruik van de rechtstreekse uitzendingen van de televii De Zeeuwen ontvouwden regelmatig een spandoek met tekst: „Ook Zeeland wil een kunstijsbaan". Ook bij de huldiging en de ereronde van de nieuwe Euroi se kampioen Amund Sjöbrend maakten de Zeeuwen kijkersvolk er op attent dat ze ontevreden zijn over I schaatsmogelijkheden. Bijna reclamerel Even dreigde er bij het Europees schaatskampioenscl weer een reclamerel te ontstaan. Bij de voorgaande foi nooien in Heerenveen en Deventer maakte de NOS bezvt ren tegen de vele reclameteksten op de kunstijsbaan, keer was Kees Verkerk, de coach van de Zweedse schaaI ploeg, aanleiding tot een protest van de NOS. Op de eeri dag stond Kees Verkerk in zijn normale (gele) schaatsp langs de baan, maar op de tweede dag had hij over i schaatspak een jack van de sponsor van het evenemé aan. De officiële jacks hadden geen reclame op de ro Doordat Kees Verkerk vrij regelmatig in beeld kwam bij A coachen van de Zweedse rijders tekende de NOS bezwó aan. Het bleef bij een „bezwaar". Het werd geen officii protest. Op rand diskwalificatie Hilbert van der Duim balanceerde op de 500 meter op rand van diskwalificatie. De Fries had al twee valse sta op zijn naam staan, toen hij bij de derde poging niet geh onbeweeglijk stond. Starter Wim Mulder meende echt dat alles conform de regels was verlopen. „Als ik iets A gezien wat niet door de beugel kon, had ik Van der L zonder meer teruggeschoten. In mijn carrière heb ik i maar één keer een rijder laten gaan, die eigenlijk gedisk\ lificeerd had moeten worden. Dat was Piet Kleine, bij l\ wereldkampioenschap van 1973 in Deventer", aldus starter uit Dalfsen, die overigens maar al te blij was, d Hilbert van der Duim bij zijn derde poging niet over 1 schreef was gegaan. „Het is natuurlijk een afschuwelij zaak als je iemand moet diskwalificeren. Ik heb dan opgelucht adem gehaald toen bij de derde keer alles go ging". Natpak jen l ome f Een cowboy-achtige sprong heeft starter Wim Mulder dens de 500 meter niet kunnen behoeden voor een lelij smak op het ijs. De notaris uit Dalfsen, die algemeen woi beschouwd als 's werelds beste „pistoolheid" op schaa gebied, werd aangereden door de Oostduitser Ulf Mat mann, die met volle vaart uit de bocht vloog. Bij de val gi een schot af en bovendien werden 50 kogels onbruikbai doordat ze in het water vielen. Wim Mulder hield er sleet? een nat pak aan over. Twee rijders De Sovjet Unie mag volgend jaar twee rijders afvaardit naar het Europese kampioenschap. De Russen hebben te danken aan stayer Sergei Berezin, die de 10 kiloi won in de baanrecordtijd van 15.05.45 en in het eindklas£r ment na drie afstanden ruim bij de eerste 20 stond (12e Nederland, Noorwegen, Oost-Duitsland en Zweden net als dit jaar, vier rijders inschrijven voor het EK 191 Voor Finland en West-Duitsland zijn dat er drie en Oostenrijk twee. Polen, dat in Deventer nog door twee ders was vertegenwoordigd (Was en Krijsiak), moet het gend jaar met één deelnemer doen, evenals alle andere t ropese landen die lid zijn van de ISU (International Speec - kating Union). J Alle records Alle baanrecords zijn in Deventer gesneuveld. In totaal g beurde het op de vier afstanden 24 keer. Drie keer op 500 meter, vijf keer op de 1500 meter, zes keer op 10.000 meter en tien keer op de 5000 meter. Van der Du veroverde het baanrecord op de 500 meter met 39, waarmee de Zweed Oloph Granath met 39,41 werd oi troond. Kees Verkerk verloor het record op de 5000 metbji dat sinds 1969 met 7.24,6 in zijn bezit was, aan Amund Si brend die 7.08,88 scoorde. Op de 1500 meter raakte Ha van Helden zijn tijd van 2.01,29 van 1976 kwijt aan Stens jemmet, die er 2.00,12 van maakte. Op de tien kilomei onttroonde Berezin Stenshjemmet, die 15.31,08 wijzigde 15.05,45. Ji W '9 TTEF Taiw dui: leidspl APELDOORN Hel meest ver baasd over zijn Europese titel kunststoten was Hans de Jager zelf. Op het moment dat de Belgi sche routinier Raymond Steijlaerts de laatste twee figuren miste en de Hagenaar zodoende verzekerd was van het kampioenschap, rea geerde hij ongeloofwaardig door met zijn hoofd te schudden. De Ja ger had voor een sensationele ont knoping gezorgd in een titelstrijd die tot de laatste stoten spannend was. Hij werd een kampioen waar niemand op gerekend had. De hegemonie in het kunststoten leek de laatste jaren haast onaantastbaar. De Bel gen Steijlaerts en Corin grossierden in het behalen van Europese en wereldtitels en stonden slechts incidenteel toe dat een Spanjaard met de hoogste eer ging strij ken. Een Nederlander was dat tot nu toe nog niet gelukt. Dat juist Hans de Jager als eerste Nederlander de Europese titel voor zich opeiste, is des te opmerkelijker omdat de uitgangspositie van drievoudig nationaal kampioen Cees van Oosterhout veel sterker leek. De Jager is wel één van de betere kunststoters in Nederland, maar moest steeds genoegen nemen met een plaats op het tweede plan. De Haagse importeur in elektronische arti kelen had zich op dit kampioenschap se rieus voorbereid, omdat hij de Europese titelstrijd beschouwde als een examen voor zichzelf. Hij wilde weten wat interna tionaal zijn plaats is. Voor zichzelf had hij de zesde plaats als grens gestald. Lager Wiriiiii «■■■liiu eindigen zou een slechte prestatie hebben betekend. En het maximaal haalbare leek hem een vierde plaats. Hoewel Hans de Jager de Europese titel op zak heeft, voelt hij zich niet de beste kunststoter in Europa. „Ik heb de indruk dat ik boven mijn stand heb gespeeld. Als ik me bij komende grote kampioenschap pen bij de eerste vier klasseer, ben ik te vreden. Mijn internationale positie is uiter aard wel veranderd. Van buitenstaander ben ik voor het wereldkampioenschap over twee maanden in Milaan tot één van de favorieten geworden", meent hij. Van belangrijke invloed op het kampioen schap is volgens De Jager zijn goede start geweest. Met uitzondering van vrijdaga vond stond hij aan de leiding. „Je blijft bo venaan staan en dat is een geweldig voor deel. De concurrenten spelen onder de druk van een figuur te moeten maken. Er waren perioden dat ik me een misser kon permitteren. Dat is aanmerkelijk gemakke lijker spelen", aldus Hans de Jager. De manier waarop de Nederlander zijn titel in de wacht sleepte was imponerend. Met geconcentreerd spel maakte hij carambo les waar hij normaliter veel moeite mee heeft. En op beslissende momenten toon de De Jager bestand te zijn tegen de grote mentale druk. In de meeste gevallen trad hij achter zijn concurrenten Steijlaerts en Corin aan, bij het kunststoten een niet on belangrijk voordeel. De Jager maakte van de gelegenheid gebruik om stoten van de Belgen, die hij als kunststoters erg bewon dert, nauwkeurig te bestuderen. In zijn beurt haalde hij daar menigmaal voordeel uit. Ook had De Jager niet over geluk te kla gen, want op momenten dat Steijlaerts en Corin in de gelegenheid waren de Neder lander in-het klassement te passeren, faal den zij menige keer. Dat gebeurde ook tij dens de laatste twee figuren, toen Steij laerts, die negen punten achter stond, tweemaal miste. De Jager had op die ma nier de nastoot niet meer nodig om kam pioen te worden. De Europees kampioen behaalde zijn titel met een totaal van 337 punten. Hij verbe terde zijn persoonlijk record met niet der dan 73 punten. Verder was zijn toti^ goed voor een nieuw Europees en Nedi lands record. Er werd door de overi spelers ook goed gespeeld, want vijf v de tien eindigden op een totaal van me dan 300 punten, voor kunststootbegripi een hoge score. Ook dé andere Nederlandse deelnemft Cees van Oosterhout, behoorde daarb Hij reikte tot 307 punten en bleef daarm zes punten van zijn persoonlijk record v wijderd. Van Oosterhout werd in het eii klassement vierde. Enigszins teleurstel!* voor de Nederlands kampioen, die tijder het toernooi enkele inzinkingen beleefde Omdat hij na de Belgen Steijlaerts en rin de hoogst geplaatste Nederlander verzekerde Van Oosterhout zich wel het wereldkampioenschap in Milaan. Di aan zal ook Hans de Jager deelnemr iets waar hij aanvankelijk in het gehe geen rekening mee had gehouden, 1kspoliti

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 20