Reaganroeptop tot
nationale vernieuwing'
fwachtende reacties op inaugurele rede
Times mogelijk naar krantenmagnaat Murdoch
£cidóc Qowtmd
an der Klaauw zet missie Thorn naar Midden-Oosten voort
Synodale
Raad
luncht
met paus
Springer verliest proces tegen GünterWalraff
(Vervolg van voorpagina)
HINGTON Nationale eenheid en
ieuwing. Dat waren de voornaamste
ppen in de inaugurele reden van
dent Ronald Reagan, nadat hij gis-
lavond op de westelijke trappen van
lapitol was beëdigd tot 40e president
de Verenigde Staten. De eigenlijke
iging was een korte plechtigheid,
de linkerhand op zijn moeders bij
egde de 69-jarige Reagan tegenover
rrechter Warren de eed op de grond-
if, waarna hij zwoer deze „na te ko-
te beschermen en te verdedigen".
Ie ceremonie ging een korte kerkdienst in de
ipale St. Johns-kerk, de „kerk van de presi-
i", en het gebruiken van de koffie in het
Huis vooraf. In het voorjaarsachtige Was-
n de zon scheen volop en het was 11 gra-
- werd de twee kilometer lange afstand naar
japitol vervolgens in grote limousines afge-
Na afloop van de plechtigheid werd in het
ol een kleine receptie gehouden. Gisteren-
1 werd een begin gemaakt met de inhuldi-
feesten, die tot aan het weekend zullen duren,
inaugurele rede benadrukte de nieuwe pre-
evenals tijdens de verkiezingscampagne
tlke offers alle Amerikanen zullen moeten
n voor het herstel van de Amerikaanse eco-
voor de door hem gewenste nationale ver-
'ing. In de inmiddels van hem bekende reto-
bewoordigen schetse president Reagan zijn
fenoten zijn ideeën over het herstel van het
I in de Verenigde Staten, het tegengaan van
pnomische malaise en het terugwinnen van
ferloren gegane positie als supermacht in de
d. „Nodig zijn onze inzet, ons werk en onze
pheid in onszelf én onze mogelijkheden grote
te verrichten te geloven. Waarom zouden
at niet. Tenslotte zijn wij Amerikanen", aldus
Ie president van de Verenigde Staten.
Iers dorp
viert
aantreden
Reagan
BALLYPOREEN
In het Ierse
dorp Ballyporeen,
waar eens de
voorvaderen van
Ronald Reagan
woonden, is diens
beëdiging tot pre
sident van de Ver
enigde Staten uit
bundig gevierd.
Terwijl de regen
met bakken uit de
lucht viel werd i
de met Ierse en
Amerikaanse
vlaggen versierde
straat gefeest en
gedanst. In het
dorpje zelf wonen
250 mensen, maar
gisterenavond was
er een menigte
van naar schatting
4.000 man samen
gekomen. Uit oude
geschriften is
bleken, dat in
Ballyporeen
1829 ene Michael
O'Reagan is gebo
ren. Nader onder
zoek wees uit, dat
hij een van de
voorvaderen was
van de nieuwe
Amerikaanse pre
sident.
,,Zo waarlijk helpe
mij God almachtig'
Ronald Reagan,
de 40e president
van de Verenigde
Staten, legt de
eed af op de
grondwet.
IHINGTON LONDEN
vijl in Washington uit alle
Jen van de wereld gelukstele-
kmen binnenstroomden voor
lid Reagan, heeft de pers in de
■tigde Staten voorzichtig en
Ichtend gereageerd op het eer-
optreden van de nieuwe presi-
De Washington Post sprak
Jwp uit dat Reagan in staat zal
de optimistische visie die hij
nndigde in daden om te zetten.
Volgens de New York Times zal
het „gebrek aan allure en oor
spronkelijkheid van de nieuwe
president mogelijk worden gecom
penseerd door de volstrekte sim
pelheid die hij uitstraalt. De Wall
Street Journal sprak de vrees uit
dat Reagan niet in staat zal zijn
„gedane beloften in te lossen".
Alle kranten waren overigens van
mening, dat de nieuwe ploeg een
eerlijke kans verdient. Als Reagan
slaagt, aldus de Wall Street Jour
nal, zal zijn ambtstermijn een
keerpunt zijn in de geschiedenis
van de Verenigde Staten.
Een van de eersten van wie Ronald
Reagan een gelukstelegram ontving
was de Russische leider Brezjnjev. In
zijn telegram wees hij er op, dat sa
menwerking met de Sovjet-Unie de
internationale toestand ten goede zal
komen en de vrede bevorderen. De
Russische televisie bracht de beëdi
ging van Reagan overigens pas als
vijfde onderwerp van het internatio
nale nieuws. De situatie in El Salva
dor en de publicatie in Italië van het
zevende deel van de werken van Le
onid Brezjnjev waren voor de Russi
sche televisie van groter belang.
De Chinese premier, Zhao Ziyang,
deed in zijn gelukstelegram tevens de
waarschuwing aan Reagan géén ban
den aan te knopen met Taiwan. Ook
de Nederlandse premier Van Agt en
minister van buitenlandse zaken Van
der Klaauw hebben hun gelukwen
sen aan de nieuwe Amerikaanse pre
sident overgebracht.
De enige negatieve reactie tot nu toe
kwam van Cuba, waar president Fi
del Castro de nieuwe Amerikaanse
regering een „bedreiging voor de
vrede en de meest fundamentele be
langen van de meerderheid van het
volk in de Verenigde Staten" noem
de.
SJJSSEL De Nederlandse minister
■I buitenlandse zaken Van der
Sfcuw, heeft gisteren in Brussel, na-
Bs de Europese Gemeenschap, de op-
Bht gekregen om de „Thornmissie"
ssrft te zetten.
jgjLuxemburger Thorn, nu voorzitter van
de EG-commissie, is in het afgelopen jaar in
opdracht van de Europese staats- en rege
ringsleiders naar het Midden-Oosten ge
reisd, om te onderzoeken, welke de moge
lijkheden zijn voor een eventueel Euopees
vredesinitiatief. Minister Van der Klaauw
zal in het licht van deze missie 14 landen
bezoeken, namelijk Saoedi-Arabië, Koeweit,
Quatar, De Verenigde Arabische Emiraten,
Oman, Egypte, Algerije, Tunesië, Marokko,
Irak, Libanon, Syrië, Jordanië en Israël. Bo
vendien zal minister Van der Klaauw, e-
venals Thorn heeft gedaan, besprekingen
voeren met de PLO. met de burgemeesters
van de steden op de westelijke Jordaanoe-
ver en met de secretaris-generaal van de
Arabische Liga, Klibi. Dat laatste gesprek
zal op 9 februari in Den Haag plaats hebben.
Minister Van de Klaauw zal de autoriteiten
van de landen, die hij bezoekt, een vragen
lijst voorleggen, die betrekking heeft op vier
onderwerpen, namelijk het zich terugtrek
ken door Israël uit het bezette gebied, het
zelfbeschikkingsrecht van de Palestijnen,
veilige grenzen voor Israël en de positie van
Jeruzalem.
(Van onze correspondent Roger
Simons)
LONDEN Hoewel de Canadese
Thomson Organisation het nog
niet officieel bevestigd heeft,
wordt vrij algemeen aangeno
men, dat de Australische kran
tenmagnaat Rupert Murdoch de
nieuwe eigenaar zal zijn van
Groot-Brittannië's oudste dag
blad, The Times, de zondagskrant
Sunday Times en de drie Times-
weekbladen, Times Educational,
Times Higher Educational en Ti
mes Literary Supplement.
Murdoch is in Londen eigenaar van
het frivole boulevardblad The Sun
en de bepaald ordinaire zondags
krant News of the World met de
hoogste wekelijkse oplage (ruim 5
miljoen exemplaren) ter wereld. In
de Londense Observer van afgelo
pen zondag stond een cartoon, die
daar op zinspeelde. Van de bekende
slogan „Top People read The Ti
mes" (mensen aan de top lezen The
Times) had de tekenaar „Topless
People read The Times" gemaakt.
Een verwijzing naar het feit, dat
Murdoch's Sun dagelijks blote boe
zems publiceert.
Deze Australische dagbladuitgever
is namelijk van oordeel, dat je de
mensen moet geven wat ze verlan
gen. Toen hij The Sun kocht van de
Daily Mirror-groep was het een
krantje zonder toekomst. Onder
Murdoch is de dagelijkse oplage van
The Sun pijlsnel omhoog gegaan. Ze
benadert nu deze van de Daily Mir
ror, die bijna vier miljoen exempla
ren bedraagt. Het dagblad The Sun
is de belangrijkste concurrent van
z'n vroegere eigenaars geworden.
The Sun en The News of the World
zijn echter maar een klein onder
deel van Murdoch's kranten imperi
um. Hij bezit bijna negentig dag- en
weekbladen in Australië, Amerika
en Europa. In 1976 heeft hij The
New York Post gekocht. Dat is het
oudste dagblad van de Verenigde
Staten. Twee kranten van Texas,
The Express en The News, die dage
lijks verschijnen in San Antonio,
werden in 1973 door Murdoch aan
gekocht. Hij woont trouwens in
Amerika, dat hij verkiest boven En
geland en Australië.
ÜTENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 21 JANUARI 1981
Ielagers van Bernadette
evlin beschuldigd
<FAST In Dungannon in Noord-Ierland zijn vandaag
mannen officieel beschuldigd van een poging om Mi-
!l McAliskey en Bernadette McAliskey-Devlin te ver-
•rden.
Eiadette Devlin, voormalig Brits parlementslid en vurig
Ister voor de rechten van de katholieken in Noord-Ierland,
te bij aanslag levensgevaarlijk gewond. Haar toestand is nog
tig, maar niet meer levensgevaarlijk. Haar man werd min-
ernstig gewond. De namen van de drie gearresteerde aan-
blegers, extreme protestanten, zijn niet bekend gemaakt.
Last van Reagans schouders
De uiteindelijke vrijlating van de Amerikaanse gijzelaars
uit Iran heeft een zware last genomen van de schouders van
de nieuwe Amerikaanse president, Ronald Reagan. Toch zal
één van de aspecten van het gijzelingsdrama een zeer duide
lijke stempel drukken op met name het buitenlandse beleid
van de nieuwe president: het ernstig geschonden prestige
van de Verenigde Staten als supermacht.
WIE de balans opmaakt van het Amerikaanse buitenlandse
beleid gedurende de afgelopen vier jaar moet constateren,
dat de resultaten mager zijn. Successen als de Akkoorden (Is-
raël-Egypte) van Camp David en de verjaging van dictator
Somoza uit Nicaragua staan in de schaduw van de ontwikke
lingen in Iran, Afghanistan, de verslechterde verhouding
met de Sovjet-Unie en het eerder genoemde Amerikaanse
gezichts- en machtsverlies. Carters hoop dat hij de wereld
kon veranderen op grond van de morele en politieke over
macht van de Verenigde Staten, in het uiterste geval door
middel van militair machtsvertoon, is ijdel gebleken.
PRESIDENT Reagan heeft er gisteren geen twijfel over la
ten bestaan, dat hij een andere kijk heeft op de wereld en de
rol van de Verenigde Staten daarin. Opvijzeling van het
prestige en het herstel van de geloofwaardigheid van Ameri
ka samengebracht, onder de noemer „Nationale Veiligheid",
hebben sinds gisteren de hoogste prioriteit. Als voor de be
scherming van die waarden actie nodig is zal worden opge
treden, waarschuwde de president in bedekte termen de bui
tenwacht. Dit doet de vraag rijzen in hoeverre Washington
bereid is deze stelling te gebruiken om militair ingrijpen in
landen buiten het NAVO-bondgenootschap, bijvoorbeeld in
Latijns-Amerika of rond de Perziche Golf, te rechtvaardigen.
Duidelijk is wel dat de verbetering van de betrekkingen met
de Sovjet-Unie, en het streven naar nucleaire ontwapening
op het tweede plan is komen te staan, om maar helemaal niet
te spreken van de naleving van de mensenrechten als lei
draad voor het buitenlandse beleid.
Hoopgevend is echter dat de nieuwe minister van bui
tenlandse zaken, Alexander Haig, zichzelf bij het uitstippelen
van het beleid een voorname rol heeft toebedeeld. Voor de
senaatscommissie die over zijn aantreden beraadslaagde,
toonde Haig zich een voorstander van een even krachtige als
consi'stente en betrouwbare buitenlandse politiek. Opmerkin
gen die waarschijnlijk zowel de westerse bondgenoten als de
Sovjet-Unie, na het veelal onvoorspelbare geschipper van de
Carter-ploeg, als muziek in de oren zullen hebben geklon
ken.
Het is de gewoonte dat een nieuwe Amerikaanse president
van het Congres en de pers enige tijd de kans krijgt om zich
te bewijzen. Ronald Reagan en zijn ministers kunnen direct
aan de slag. Een van de moeilijkste punten uit president Car
ters erfenis is het vinden van een oplossing voor de proble
men rond de dictaturen in Midden-Amerika. Hoe de nieuwe
regering deze delicate kwestie tot een goed einde zal trachten
te brengen is vooralsnog niet duidelijk. Voorlopig verdient zij
echter het voordeel van de twijfel.
(Van onze correspondent
Piet Tummers)
ROME De Synodale
Raad, die toezicht moet
houden op de uitvoering
van de verleden jaar geno
men besluiten tijdens de
bijzondere bisschoppensy
node, heeft maandag en
dinsdag langdurig stil ge
staan bij het mislukken
van de aan monseigneur J.
Gijsen gegeven opdracht,
de samenwerking met de
andere bisschoppen te her
stellen op het gebied van
de pauselijke missiewer
ken, de vastenactie en de
week voor de Nederlandse
missionaris.
De besprekingen waren
dinsdagavond nog niet afge
rond Vanmorgen zijn ze
voortgezet, waarna de mid
dag wordt besteed aan de op
stelling van een ontwerp
slotcommuniqué. Morgen
ochtend wordt de definitieve
tekst opgesteld, waarna de
vergadering van de Synodale
Raad zal zijn geëindigd.
Dinsdagmiddag werd de Sy
nodale Raad door de paus
uitgenodigd voor de lunch.
Daarbij zaten aan het door
de paus aangewezen lid van
de Raad, monseigeur Garro-
ne alsmede de door de Ne
derlandse bisschoppen aan
gewezen kardinaal Wille-
brands en monseigneur
Bluyssen, alsmede de syno
de-secretaris van f verleden
jaar, de Tsjechische monseig
neur Tomko.
ssen blijven walvis vangen
zuidpoolgebied
tKOU De Sovjet-Unie vangt nog steeds op beperkte
lal in het zuidpoolgebied, maar de walvisvaart in de Stille
lan is al meer dan een jaar geleden stopgezet. Dit is de Rus
te reactie op het bericht vaft Greenpeace, dat de Russen vrij-
geen walvissen meer vangen.
Etober 1978 heeft de Sovjet-Unie al aangekondigd, dat zij de
isvaartvloot in het zuidpoolgebied zou inkrimpen, om de
walvisstand weer te laten aangroeien.
ïld verduisterd voor
(Van onze correspondent Ami van
Vree)
BONN De uitgeverij Axel Sprin
ger heeft het proces verloren dat zij
had aangespannen tegen de schrijver
Günter Wallraf en diens boek „Der
Aufmacher". Hierin schildert Wall
raf, die 5 maanden onder het mom
van journalist bij de redactie van de
Bildzeitung in Hannover had ge
werkt, de kwalijke praktijken van
het boulevardblad.
De hoogste Duitse recherlijke instantie,
het Bundesgerichtshof heeft gisteren
als zijn oordeel uitgesproken dat de pu-
blikatie van Wallraf gerechtvaardigd is
en dat zijn kritiek op Bild door de in de
grondwet vastgelegde vrijheid van me
ningsuiting beschermd wordt. Tegen de
opmerkelijke uitspraak is geen beroep
meer mogelijk.
Weliswaar acht het Hof uitdrukkelijk
de wijze waarop Wallraf de redactie is
binnengedrongen en van vertrouwelij
ke redactiepapieren gebruik heeft ge
maakt, illegaal en laakbaar. Dit weegt
echter volgens het Hof niet op tegen
die dienst die hij het belang van de o-
penbare mening heeft bewezen. De be
scherming van redactionele geheimen
moet in dit geval wijken voor het recht
op informatie van het publiek, temeer
omdat er bij de Bildzeitung sprake is
van misstanden en foutieve ontwikke
lingen en van een soort journalistiek
waarbij het gevaar bestaat dat de open
bare mening wordt gemanipuleerd. In
het algemeen stelde het Hof dat in het
geval een onderneming zeer sterk in de
openbaarheid treedt, het publiek er be
lang bij heeft dat deze onderneming en
zijn werkwijze doorzichtig wordt ge
maakt.
Oliebrand
Na wekenlang in
gespannen werk
zijn deskundigen
uit Polen, Hongarij
en Tsjecho-Slowa-
kije er in geslaagd
een oliebrand on
der controle te
krijgen, die al 32
dagen in het noor
den van Polen ge
woed had. Rechts:
een van de leden
van de ploeg, die
er uiteindelijk in is
geslaagd om een
twaalf ton zware
afsluiter te plaat
sen op de brandh
aard. Links: na het
bedwingen van het
tomeloze vuur is er
nu nog slechts een
gecontroleerde
vlam overgeble
ven.
ichtoffers aardbeving
ERMO Op Sicilië zijn vijf personen gearresteerd, die
[veer 2,5 miljoen gulden hebben verduisterd. Dit bedrag
bestemd voor de bouw van onderkomens voor getroffe-
an de aardbeving van 1969 op West-Sicilië.
learresteerden zijn de directeur voor sociale bouw, Alberto
I, de ingenieur Calogera Dallo, de technici Antonio Filari en
(enzo Amato en de inspecteur Antonio Ricciardi.
A. executeert eigen man
ESBOROUGH Leden van het Ierse republikeinse leger
hebben een van hun eigen mensen terechtgesteld, omdat
erraad zou hebben gepleegd.
slachtoffer, Maurice Gilvary werd met een nekschot in een
pel gevonden. Zijn hoofd was met een zak bedekt,
ondonderry is een Britse soldaat door onbekenden doodge-
ten.
rmatt door lawine geïsoleerd
bedwongen
IMATT Het bekende Zwitserse wintersportcentrum Zer-
l is gisteren als gevolg van 'een lawine van de buitenwereld
pneden geweest. De stad was alleen met helikopters te berei-
Er zijn geen meldingen van doden of gewonden.