Wiesbaden klaar l^oor ontvangst van gijzelaars imerika zweeft in laatste gijzelingsweekeinde9 n tussen hoop en vrees Ceidóc0ouAont 1 FUrso herkent stem n zijn ondervrager Negen doden bij aangestoken brand in Zuid- Londen MERIKAANSE TV-TEAMS AL IAANDENLANG IN FRANKFURT VS zeer boos over houding Sovjet-pers in gijzelingszaak ITENLAND LEIOSE COURANT MAANDAG 19 JANUARI 1981 PAGINA 7 bi iringen ;zoek koi ior de Ni latregelei ;t-joodvei -milieleden van gijzelaars verkeren sinds de afgelo- n week in een steeds toenemende spanning. Op de 0 Doris Möller, de moeder van een van de gijze- ~lrs, die door haar dochter werd getroost toen het te- 'isiejournaal opnieuw geen melding kon maken van 1 definitief einde van de gijzelaarskwestie. (Van onze eorrespondent Ami van Vree) WIESBADEN Een vrouwelijke luitenant in spijkerbroek komt ons met een oud Opel- tje aan de poort van de Amerikaanse lucht machtbasis bij Frank furt ophalen. „Hi", zegt ze joviaal, „ik zal jullie laten zien waar de gij zelaars uit Iran lan den". De tocht over de dik besneeuwde vlieg basis heeft ze al ettelij ke keren met journalis ten gemaakt. Uit de hele wereld zijn ze ge komen in afwachting van de komst van die 52 onbekende-bekende mensen. Amerika en Iran na de gijzeling Na vele maanden van spanning kan men toch nog gelukkig zijn met de afloop van het gijzelaarsdrama. Het betekent de afsluiting van een hoogst onzalige periode in de Iraans-Ame- rikaanse betrekkingen. Het trauma dat de Iraniërs hebben overgehouden van de samenwerking tussen de sjah en de Verenigde Staten, en dat als de diepere achtergrond kan worden aangemerkt voor het gijzelingsdrama, heeft door al lerlei gebeurtenissen in het voorbije jaar aan kracht ingeboet. Wel staat daar het niet geringe trauma tegenover dat de 52 Amerikaanse diplomaten en hun gezinnen na hun veertien maanden lange gijzeling hebben te verwerken. Nabij het Amerikaanse militaire ziekenhuis in Wiesbaden staan rijen auto's van radio- en televisiestations uit de hele' wereld. Talrijke verbindingen worden aangelegd om de we reld van seconde tot seconde op de hoogte te houden, wan neer de gijzelaars eenmaal in de Bondsrepubliek aankomen. Het platform voor de twee of drie „Nightingales", de tot moderne hospitalen omge bouwde DC 9's die dag en nacht gereed staan om hun hulpdienst ter beschikking te stellen, is hel verlicht. Daar zullen de toestellen komen aanrollen onder de felle schijnwerpers van de tv-ca- mera's. Op een tribune kun nen de vertegenwoordigers van de internationale pers zien hoe de gijzelaars in bus sen stappen en onder zware begeleiding naar een Ameri kaans ziekenhuis in Wiesba den vertrekken. fan onze correspondent Dick Toetweet dat er een oplossing gevonden ten, zoals in een Amerikaans legerzie- wisseling in „Alles duurt hoogstens tien dat is onzeker, zoals nog zo- minuten. als het aan mij ligt veel onzeker is. nog minder", zegt de baas van het meisje, majoor Faga- Van de vliegbasis met haar ley. Hij is het hoofd van de verwaarloosde barakken (je voorlichtingdienst van de ba- kunt je voorstellen dat de sis. Alleen afgelopen zaterdag Amerikanen er bij de Duit hebben zich al ongeveer 380 sers heftig op aandringen om journalisten uit alle windstre- meer geld voor het onderko- ken bij hem aangemeld. men Van de militairen ter be- Maar op een exclusief bericht schikking te stellen) naar het hoeven de in totaal circa 700 militaire hospitaal in Wiesba- aanwezige reporters nauwe- den is nauwelijks een half lijks te rekenen. De gijzelaars uurtje rijden. Bij het grote ge worden hermetisch van de bouw aan de ringweg rond buitenwereld afgesloten, met de stad, dat er aan de buiten uitzondering wellicht van kant niet uit ziet alsof er van hun familieleden, maar zelfs binnen een hypermoderne kliniek is gevestigd, heerst kenhuis in Wiesbaden, die vooruitlie- Washington heen te til len. De Algerijnse bemiddeling, de IlSHINGTON Het einde van is". gijzelingsaffaire diende zich pen op een snelle vrijlating. Analyses gloeiende behoefte in Iran om in ieder n, zoals het drama rond de gegij- Maar ook toen vrijdagavond Carters werden bijna zichtbaar ingeslikt. Zelfs geval achter een van de grote proble- de Amerikanen in Iran zich praktische ultimatum afliep (na 16 ja- toen ook de berichten uit Algiers wat men een punt te zetten en de niet af in 14 maanden lang heeft af ge-, nuari zal het uiterst moeilijk worden positiever werden en voorbereidingen latende inspanning van Carter om ield: met ups en downs, met ge- nog voor de inhuldiging van Ronald werden getroffen voor een tv-toe- met zijn termijn ook deze frustreren- hten en tegenstrijdigheden, met Reagan op 20 januari een oplossing uit spraak van president Carter, bleef de affaire af te sluiten, hebben ertoe [ehouden adem en opgekropte te werken, had Carter de Iraanse re- voorzichtigheid de toon aangeven. u:" 1 1 oties. De Amerikaanse media, gering laten weten) was er nog geen meermalen te gehaast victorie overeenkomst. Geruchten over de aiden, werden er bijna compleet vraag of de Iraanse regering feitelijk Geen zegen wel controle had over de gegijzelden bijgedragen dat de sfeer na de eis van de Iraniërs in snel tempo omsloeg. Een belangrijke rol is daarbij gespeeld door Warren Christopher, een royaal aanhanger van oud-minister Vance, trokken zaterdag diepere sporen in Voor president Carter betekent een die volgens waarnemers na diens af- nerveuze spanning die begon te het met het uur groeiende spanning, oplossing van de crisis al lang geen ze- treden in de eerste plaats aanbleef om leien, nadat onder- minister van Bijna-president Ronald Reagan zocht meer. Maar wel is het een zoet de gijzelingskwestie te helpen afron- itenlandse Zaken, Warren Chris- niet meer naar nieuwe termen om zijn persoonlijke genoegdoening. De affai- J ~"iher. bijna twee weken geleden afschuw over de Iranezen uit te druk ■nr Algiers vertrok, begon tegen ken, maar sprak in het woud van mi re heeft een enorme invloed gehad op In hoeverre de dreiging van een har- zijn politieke zowel als zijn persoonlij- der Reagan-regime de Iranezen heeft einde van de week sterk aan te crofoons, dat hem de hele dag achter- ke leven. Zoals velen met hem heeft- bewogen tot flinke concessies, is moei- ellen. „Dit wordt een van de volgde, van „hoopvolle ontwikkelin- Carter niet voorzien dat de kwestie zo lijk na te gaan. De Iraniërs zullen ont- igste weekeinden van mijn le- gen" en „gekruiste vingers". Zondag lang zou duren. Pas kort na de mis- kennen, terwijl de Reagan aanhangers zei vrijdagavond de vader zei Reagan zelfs met een bijna wanho- lukte bevrijdingsaktie in april maakte de gelegenheid zullen aangrijpen erop li een van de gegijzelde Amerika- pig klinkende stem „elke mogelijke bij de affaire tot een alles overheer- te wijzen dat de hardere Reagan-aan- n met vooruitziende blik. „Maar overeenkomst zo mogelijk te zullen sende zaak. Daarna was het even stil, pak zijn eerste vruchten al heeft afge- hph nnp qIppH5 miïn twilfpls. ilc RoVraohliacn1' maar met het naHeren van Hp „orUio- wnrHan Fon nnlnccinrt uin rla iffoiro heb nog steeds mijn twijfels, ik bekrachtigen". maar met het naderen van de verkie- 9 doodsbang", voegde hij er aan In de loop van zondag groeide met het zingen kwam de zaak weer in het vol- L En ondanks een bijna onmerk- optimisme ook de verwarring. Het le licht van de schijnwerpers. In het vysdeellll^ groeiend optimisme bleef Iraanse persbureau meldde een ak- weekend voor de verkiezingen op 4 nerika bijna het hele weekeinde koord, Algiers liet weten dat er nog november leek een oplossing nabij, even tussen hoop en vrees. Net steeds aan een akkoord wordt ge- maar op het allerlaatste moment ble- S enige lis sommige familieleden van de werkt. En Washington legde nog ken wederzijds wantrouwen en ge- ng_ gijzelden zeiden opvallend veel steeds uiterste voorzichtigheid aan de brek aan begrip opnieuw een over- worden. Een oplossing van de affaire zal echter moeilijk te interpreteren zijn als een zege voor de nieuwe presi dent. Maar een enorme opluchting is het zeker. Reagans start wordt er aan zienlijk minder problematisch door. De mogelijkheid, dat de festiviteiten rond de terugkeer van de gegijzelden ;t-direct betrokken Amerikanen dag. De Amerikaanse media maakten eenkomst in de weg te staan. De nog de uitbundige inhuldigingsfestivitei- straatinterviews: „Ik wil er niets nog slechts melding van onzichtbaar recente Iraanse claim van niet minder ^or "e Ier over horen, ik zet pas de radio over de aardbodem flitsende miljar- dan 24 miljard dollar bleek de affaire televisie weer aan als ik zeker den en her en der waren er activitei- bijna onherroepelijk over de machts- lOest, stde ten enigszins zullen overschaduwen, zullen de meeste republikeinen daar op de koop toenemen. deze dagen een doodse stilte. Alleen de ettelijke radio- en tv-wagens van de grote Ame rikaanse omroepen die in een lange rij langs de stoep staan geparkeerd en waaruit dikke trossen kabels naar het „Lindsey-Air-Station" lopen, wijzen erop dat er iets bijzon ders in de lucht hangt. Ook hier wordt het echter duidelijk dat de journalisten niet op primeurs hoeven re kenen. „You're wasting your time, boys", zegt een veilig heidsbeambte onverschillig. Lui achteroverliggend in een stoel, omringd door gespierde ziekenbroeders, ziet hij er, spelend met een pistool van gigantische afmetingen, uit als een acteur in een tweede rangs gangsterfilm. „Jullie verknoeien je tijd, jongens. Er is hier geen perscentrum, en en komt er geen, en als het wel zo was, zou ik het weten". In het Sheraton Hotel op de Rhein-Main-Flughafen han gen tientallen journalisten verveeld in de bar rond. Sommigen van hen wachten er al maanden op de gijze laars. In november vorig jaar hadden al 23 voornamelijk Amerikaanse tv-ploegen er hun tenten opgeslagen en en kele suites in complete stu dio's omgebouwd, van waar uit straks via satelliet de eer ste beelden van de lang ver miste landgenoten naar het thuisfront zullen worden uit gestraald. Vanzelfsprekend krijgen zij van de Ameri kaanse militaire autoriteiten op Duitse bodem een voor keursbehandeling. Voor het „gewone" reportersvolk staan op de luchtmachtbasis 2 (twee) telefoontoestellen ter beschikking.... de rest moet in de omgeving maar een te lefooncel opzoeken. WlE zich afvraagt hoe de relatie tussen beide landen nu verder zal verlopen, kan niet om de leidende rol heen die de geestelijkheid sinds het begin van de gijzelingsaffaire op 4 november 1979 in Iran heeft gespeeld. De orthodoxe mollahs hebben de gijzelingsactie voor hun eigen machtsuitoefening misbruikt en staan nu op het toppunt van hun macht, ook al wordt die macht door steeds meer groepen betwist. Alleen het besef dat zij door de gijzelaarscrisis te lang te rekken, hun posities op het spel zouden kunnen zetten, heeft hen ten lange leste ervan kunnen overtuigen dat zij de gijzelaars het beste konden laten gaan. VOORLOPIG ziet het er ook niet naar uit dat die geestelijk heid, die in de eerste plaats verantwoordelijk was voor het gijzelaarsdrama, aan de kant komt te staan. Daarvoor heeft zij nog teveel troeven in handen. Zij heeft er blijk van gege ven van nu af aan al haar aandacht te willen richten op de strijd met Irak. Deze oorlog blijkt opnieuw een dankbaar middel om de rijen te sluiten en de aandacht af te wenden van de problemen waarmee de gewone man in Iran kampt. Op de langere termijn zal Amerika streven naar een nor malisatie in de betrekkingen met Teheran, al is het maar om haar machtsbasis die in het gebied van de Perzische Golf verloren ging, enigszins te herstellen. De Verenigde Staten hebben al te kennen gegeven onder bepaalde voorwaarden tot levering van materieel aan Iran te willen overgaan. Veel leidende geestelijken zoals de rechter Khalkali, beseffen dat zij het niet zonder Amerikaanse wapens kunnen stellen. De Amerikaanse regering zal zich kunnen bedienen van het ar gument dat Iran een gerechtvaardigde strijd voert voor de verdediging van zijn eigen grondgebied. Zo lijken Iraanse geestelijken en Amerikaanse politici, ondanks de weerzin die zij momenteel jegens elkaar koesteren, ook in de naaste toe komst op elkaar te zijn aangewezen. WASHINGTON MOS KOU De berichtgeving in de Russische pers over de af loop van dc gijzelingszaak in Iran heeft het afgelopen weekeinde bijna tot een knallende ruzie tussen Was hington en Moskou aanlei ding gegegeven. Amerikaan se regeringswoordvoerders noemden door de Russische media verspreidde berichten als zou de VS van plan zijn Iran onder de dekmantel van de onderhandelingen binnen te vallen „gemene propaganda". Na dit verwijt namen de Russen gas terug en maakten geen melding meer van ontwikkelingen in de gijzelingszaak. Jody Powell, de woordvoerder van president Carter, sprak over een „op z'n zachtst ge zegd verachtelijk optreden", dat de onderhandelingen met Iran, die toen net in hun meest kritieke fase waren geraakt, zou kunnen schaden. Powell zei nog dat zijn woorden een verzachte weergave waren van wat president Carter over de Russische houding had ge zegd. Ook de komende presi dent, Ronald Reagan, noemde de uitlatingen in de Russische pers „verachtelijk". Minister van buitenlandse za ken Muskie ontbood korte tijd later de Russische ambassa deur, Dobrinin, op zijn minis terie om een scherpe veroor deling van de „volstrekt onge fundeerde aantijgingen" in ontvangst te nemen. Muskie waarschuwde dat dergelijke berichten de betrekkingen tus sen de VS en de Sovjet-Unie ernstig zouden kunnen scha- Iuceer-jHT 0p SENZANI GAAT ONVERMINDERD DOOR het tan onze correspondent Piet Tummers) IE De Italiaanse politie is ervan tuigd dat de 38-jarige criminoloog, dr. anni Senzani uit Florence, de grote van de Rode Brigade is achter de ont- Ing van de justitie-ambtenaar dr. D'Ur- I de moord op de generaal van de cara- iri, Galvaligi. Zaterdag heeft d'Urso een Idsband beluisterd van de stem van Sen- die was opgenomen toen hij jaren gele ien vraaggesprek voor de televisie hield het jeugdgevangeniswezen in Italié. po meende met grote waarschijnlijk de te herkennen van de Rode Brigadist die tijdens zijn gevangenschap van 33 dagen verhoord. e ondergedoken Senzani wordt thans uit- fid jacht gemaakt. Een goede vangst heeft plitie gedaan door de arrestatie van de Hge Giulio Cacciotti en zijn verloofde. Ave fe Petricola. In het ouderlijk huis van Cac- f zoon van een electricien in de drukker» van het communistische partijblad l'Unita werd een origineel exemplaar gevonden van een der laatste bulletins van de Rode Brigade. Hij geeft geen antwoord op vragen van de politie, maar zijn verloofde heeft doorgeslagen en een aantal tot nu toe onbekende bijzonderheden onthuld over de organisatie van de Rode Brigade in Rome. In deze stad telt de stadsguerrilla-orga- nisatie een honderd leden, verdeeld over twee groepen. Ave Marie Petricola heeft een aantal namen genoemd. Zij heeft een zekere Remo Pancelli genoemd als de dader van de moord op generaal Galvaligi. Pancelli's foto lijkt spre kend op de montage-tekening die de politie aan de hand van getuigenverklaringen had samen gesteld. Verder wees zij Senzani aan als de lei der van een groep van 16 Rode Brigadisten, die het initiatief heeft genomen tot de ontvoering van d'Urso en de moord op generaal Galvaligi. In het afgelopen weekeinde heeft de politie het platteland langs de kust ten noorden van Rome uitgekamd, op zoek naar de „volksgevangenis" waar d'Urso 33 dagen gevangen is gehouden. Het huis in Zuid-Londen, waar gisteren negen mensen bij een brand de dood vonden. (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN Negen personen zijn omgekomen in de brand, die gisterenmorgen in de Zuid-Londense ge meente Deptford de woning van een Westindisch gezin volledig vernield heeft. Volgens een lid van het getroffen gezin werd de brand door onbekenden met opzet gesticht. Op de benedenverdieping werd plotseling een brandend voor werp men denkt aan een soort molotov-coctail naar bin nen geworpen, waarna het vuur niet meer was te stoppen. In het huis was de hele nacht een lawaaierige verjaarspartij aan de gang geweest. De politie had tweemaal aangebeld met een waar schuwing in verband met klachten over het helse kabaal, ver oorzaakt door ongeveer honderd dansende en joelende mensen. Op het moment van uitbreken van de brand bevonden zich nog 40 personen in het huis. Sommige slachtoffers zijn met branden de kleren uit de ramen gesprongen. Er zijn meer dan dertig zwaar- en lichtgewonden. Snel optreden van de brandweer heeft verhinderd, dat de hele huizenrij in de as gelegd werd. De politie probeert de brandstichter(s) op te sporen. Verkiezingen in Israël op 7 juli JERUZALEM 18 jan (AP) De Israëlische minister-presi dent Begin heeft bekendge maakt dat er op 7 juli algeme ne verkiezingen in Israël zul len worden gehouden, vier maanden eerder dan volgens plan had gemoeten. Begin ver klaarde tegenover verslagge vers dat hij de noodzakelijke wetswijziging vandaag bij het parlement zal indienen. Hij hoopte dat die wijziging nog deze week zal worden aange nomen. De arbeiderspartij wil' dat er al op 12 mei verkiezin gen worden gehouden Toestand Devlin blijft ernstig BELFAST De toestand van het voormalige Noordierse parlementslid Bernadette De vlin was gisteen twee dagen nadat zij in haar huis werd neergeschoten. nog steeds „zeer ernstig", zo heeft een woordvoerder van het Britse bureau voor Noord-Ierland be kendgemaakt. Bernadette Mcaliskey-Devlin ligt op de intensivecare-afdeling van het Royal Victoria hospital in Bel fast.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1981 | | pagina 7