Tegenpartij" wil meedoen
aan de verkiezingen
Postume
vrijspraak
Marinus
van der Lubbe
Iraakse
ballingen
KhomeinyS
ibeste
vrienden
Nederlandse artsen tegen gebruik kernwapens
in
Getrouwd in buitenland,
scheiden in Nederland
Minder vlaggen
van rijksgebouwen
Den Uyl weer
politicus
van het jaar
Ï1NNENLANP/BU1TENLAND
LEIDSE COURANT
DINSDAG 30 DECEMBER 1980 PAGINA
uerrilla's
rdreven
WIJ
ant
tfe j*
SALVADOR Re ge-
itroepen in El Salvador
en naar gisteren bekend
worden zes plaatsen, die
inden waren van linkse
jk d etstrijders, ingenomen.
provincie Chalatenango,
eind verleden week een
j offensief tegen de
1 tse junta begon, zouden
veer 3.000 guerrillastrij
door de militairen zijn
reven. Het afgelopen
«keind werden in de Mid-
imerikaanse staat zeker 18
sen slachtoffer van het
ieke geweld.
'ervallers
len postzak
opTERDAM Enige on-
nden hebben vanmor
in Rotterdam een bestel-
;n van de Slavenburgse
a overvallen. Hun buit
aat uit een zak met aan-
w kende post.
IOO(e bankemployés hadden
ersj enkele postzakken ingela-
bij het postkantoor op het
Jc'verdamse Delftseplein, toen
wagen door twee auto's
klemgereden. Enige met
kmutsen gemaskerde
nen probeerden de bank--
loyé's te overmeesteren,
de twee slaagden erin
te rijden. Desondanks
den de overvallers nog net
deur openrukken en een
meenemen.
FRANKFORT/BERLIJN De Leidenaar Marinus van der
Lubbe, die in 1934 in Berlijn is geëxecuteerd, omdat hij op
27 februari 1933 het Duitse Rijksdaggebouw in Berlijn in
brand zou hebben gestoken, is door een rechtbank in West-
Berlijn postuum vrijgesproken. Een broer van Van der Lub
be had om heropening van de zaak gevraagd en daarmee de
advokaat Robert Kempner, destijds Amerikaans aanklager
in de processen tegen de nazikopstukken in Neurenberg, be
last. De aan de communisten toegeschreven brand van het
Rijksdaggebouw was het sein tot een algemene vervolging
van de communisten en andere linkse groeperingen en had
grote invloed op de verkiezingen, die tenslotte geleid heb
ben tot de machtsovername door de nazi's.
In een uitvoerige motivering zegt de rechtbank in West-Berlijn,
dat het oordeel van de toenmalige hoogste Duitse rechtbank een
duidelijke verdraaiing van het recht is. Daarbij wordt onder
meer gewezen op de getuigeverklaring van dé toenmalige Prui
sische minister-president en latere rijksmaarschalk Hermann
Göring. „De rechters hebben destijds meegewerkt aan schending
van hun ambtsplicht", aldus de motivering van de rechtbank.
Het besluit van de rechtbank gaat niet in op de vraag of Van der
Lubbe al dan niet aan de brandstichting heeft deelgenomen. De
rechtbank zegt wel, dat de handelwijze van het toenmalige ge
recht werd bepaald door de nazipolitiek. Zo was het de toenma
lige onderzoeksautoriteiten uitdrukkelijk verboden om de moge
lijke schuld van de nazi's aan de brand te onderzoeken.
Hermann Göring heeft na zijn verhoor voor de rechtbank in
Neurenberg tegenover Kempner toegegeven, dat de beschuldi
ging, dat de communisten de brand zouden hebben aangestoken
zonder voorafgaand onderzoek was geuit. „De Führer wilde dat
zo", aldus Göring.
Kissinger
bij Sadat
De voormalige
Amerikaanse mi
nister van buiten
landse zaken,
Henry Kissinger,
begroet presi
dent Sadat van
Egypte als „oude
vriend". Kissin
ger is in Egypte
om te spreken
over het „vrede
sproces in het
Midden-Oosten"
en om zijn gaste-
heren gerust te
stellen ovër de
Amerikaanse po
litiek zoals die
onder Reagan
gevoerd zal wor
den.
REGERINGSVOORSTEL VAN BELANG VOOR PRINSES IRENE
DEN HAAG De regering wil zeker stel
len dat mensen die in het buitenland wonen,
onder bepaalde voorwaarden in ons land
echtscheiding kunnen verkrijgen. Minister
De Ruiter van justitie heeft daartoe enige
veranderingen aangebracht in een eerder
aan de Tweede Kamer gedaan wetsvoorstel.
Deze nota van wijziging is van belang voor
prinses Irene en prins Karei Hugo, in het
geval zij, zoals verwacht, hun huwelijk in
ons land willen laten ontbinden.
Nu bestaat de mogelijkheid dat de Nederlandse
rechter dit weigert, omdat echtscheiding voor
de Spaanse wet onmogelijk is. De belangrijkste
wijziging die hij nu voorstelt, maakt het man en
vrouw, van wie één van beiden een band met
Nederland moet hebben, mogelijk hun huwelijk
in Nederland te laten ontbinden. Het is niet no
dig dat beiden dit willen. Dit laatste is vooral
van belang voor prins Karei Hugo. Naar ver
luidt wil hij geen poging ondernemen zijn hu
welijk met prinses Irene in Spanje te laten ont
binden. De belangrijkste reden daarvoor zou
zijn, dat naar Spaans recht het huwelijk dan
geacht zou worden nooit te hebben bestaan, met
het gevolg dat de kinderen dan onwettig zou
den worden en derhalve ook geen rechten
meer zouden hebben op de Spaanse troon. Nu
wordt de prins dus de mogelijkheid geboden
stilzwijgend en zonder voor de rechter te hoe
ven verschijnen akkoord te gaan met een schei
ding in Nederland, die in Spanje niet wordt er
kend.
KOOT EN BIE ONGELUKKIG OVER GEBRUIK NAAM
DEN HAAG Waarschijnlijk gein- hier en daar zeer bekend zal voorko-
spireerd door het tv-duo Koot en Bie men. Wat door het „simplisties" tweetal
heeft een aantal mensen een nieuwe als een grap is bedoeld, wordt door de
politieke partij opgericht, genaamd nieuwe Tegenpartij serieus bedoeld:
De Tegenpartij. Bij de Kiesraad i& men zet zich af tégen buitenlanders en
door voorzitter Koek uit Voorburg mensen die niet werken,
verzocht de groepering officieel te Al bij de aankondiging onlangs in de
registeren, zodat zij aan de algemene Haagse Nieuwspoort van het stichten
verkiezingen in mei kan deelnemen, van hun satirisch bedoelde „Tegenpar-
De partij heeft een „proclamatie" uitge- tij" lieten Koot en Bie weten zich ervan
geven waarvan de inhoud Koot en Bie bewust te zijn niet geheel op ongevaar-
lukkig met het kiezen van dezelfde
naam als zij voor hun programma had
den gekozen. Bij monde van Wim de
Bie liet het VPRO-duo weten, dat zij
lijk terrein te opereren. Zij waren be
kend met het Had-je-me-maar-effect,
de beruchte straatprater van weleer,
die inderdaad kiezers op zijn hand -
kreeg en zich liet afvaardigen in de nfe*s *e maken willen hebben met de
Amsterdamse gemeenteraad. Dit dreigt nieuwe partij, die zich hun naam toeei-
nu weer te gebeuren. Koot en Bie heb- 6ent- Zij achten dit een zeer kwalijke
ben er in eerste instantie moeite mee graP- waarvan zij nadrukkelijk afstand
de oprichters van een echte „Tegenpar- wensen te nemen. Zij beraden zich op
tij", die zich van hun jargon bedient, een mogelijkheid om dit standpunt dui-
serieus te nemen. Ook zijn zij niet ge- delijk in de openbaarheid te brengen.
TEHERAN In Teheran is gisteren de oprichting be
kendgemaakt van een Iraakse organisatie, die zal strij-
iden tegen het bewind van de Iraakse president Sad
dam Hussein. In de beweging, die eventueel samen met
het Iraanse leger ten strijde zal trekken, zijn verschil
lende bewegingen van verbannen Irakezen, zowel co-
munisten als leden van de militante islamieten, opge
nomen. Iran biedt onderdak aan tienduizenden Irake-.
zen: geestelijk leiders, kooplieden, geschoolde arbei
ders, militairen en studenten. De meesten van hen zijn
shi'itische moslims, want deze geloofsgemeenschap
waartoe ruim 60 procent van de Iraakse bevolking be
hoort, is momenteel de voornaamste bron van verzet
tegen het Baath-regime van Saddam Hussein.
De meeste ballingen zijn door de Iraakse autoriteiten gede
porteerd, met name in 1971 toen zo'n 100.000 Irakezen over
de grens werden gezet. Des reden die werd opgegeven was
dat ze, hoewel ze al geneVaties lang in Irak hadden ge
woond, politiek onbetrouwbaar waren.
De bannelingen zien hun strijd als het zeer fundamentele
jevecht tussen goed en kwaad en, net als in Iran, heeft de
moskee zich ontwikkeld tot verzamelpunt van al diegenen
■lie bereid zijn de strijd aan te spannen tegen een „goddelo
ze", tijdelijke macht.
(et shi'itisch verzet heeft zich ondermeer verenigd in Al-
la'wa, de Roep. Deze politieke partij en ondergrondse ter-
eurorganisatie, die nauwe betrekkingen onderhoudt met
|e Liga van Ulema, is in Irak de meest militante uiting
'an het shi'itisch verzet. „Het woord was het beste mid-
lel", zegt Muhammed Mehdi Asafi, een van de geestelijk
eiders van Al-Da'wa. „maar toen ons het zwijgen werd op-
[elegd, hebben we onze toevlucht tot de wapenen moeten
jemen". „Wij zullen in de strijd tegen Saddam en het
laath-regime de triomf behalen, hoewel onze materiele
ironnen in het niet vallen bij die van hem, omdat we gelo-
'en in de-macht van God en in de macht van de massa",
ledereen zegt dat en iedereen lijkt dat ook te geloven. Al
la'wa bestaat nu al 20 jaar, maar pas de laatste twee jaar is
le organisatie een serieuze bedreiging voor het regime van
Saddam Hussein. Volgens partijtheoretici hebben ze de
lerde fase van hun prpgramma bereikt, gewapende strijd,
net als vierde fase een overname van de macht en een in
stallatie van een „islamitisch bewind".
In een andere beweging, de Iraakse studentenbond, zit een
aantal jonge mensen, sommigen lid van Al Da'wa, anderen
niet, maar allen bezield door dezelfde hartstochtelijke
overtuigingen. „Je zou je hele opschrijfboekje kunnen vul
len met gruweldaden van Hussein", zegt een van hen en
vervolgens beginnen ze als één man met een opsomming
van de grimmige details van een woeste, geheime oorlog.
Ze gaan prat op 1000 martelaren in de afgelopen twee jaar.
De muren hangen vol met hun foto's. De studenten zeggen
dat ook duizenden anderen, die geen lid zijn van Al Da'wa,
de marteldood zijn gestorven. Voor hen is Saddam Hussein
een soort monster. Ze zijn vooral op hem gebrand door een
van de eerste dingen die hij deed, nadat hij in de zomer
van 1979 de macht had gegrepen. Hoewel hij een algemene
amnestie afkondigde, gelastte hijgde executie van 94 „Gelo
vigen" en anderen werden kort nadat ze waren vrijgela
ten, opnieuw gearresteerd. Vraag om de namen van gevan
genissen en je krijgt in een mum van tijd een hele lijst te
horerf. Hetzelfde gaat op voor de namen van de beulen,
om bewijs van folteringen en ze laten je hun litte-
n ontbrekende nagels zien.
De shi'itische ballingen zijn diep doordrongen van de stem
ming in het huidige Iran. Ze hebben eenzelfde drang naar
eei opleving van het Islamitisch geloof, eenzelfde gevoel
van woede over wat ze zien als de onverschilligheid van de
wereld over hun lijden en eenzelfde geloof dat het Westen
hetzij een aangeboren vijandschap koestert tegen de islam
die zij vertegenwoordigen, hetzij gekocht en verleid is door
Saddam Hussein. Wat er gebeurt als ze het Baath-regime
ten val brengen, valt moeilijk te voorspellen. Vast staat dat
|de gevolgen ingrijpend en dramatisch zullen zijn,.en dat de
L"illingen, bezield met goddelijke inspiratie als ze zijn, tot
inoegen van Khomeiny tot hun laatste snik zullen blijven
'foberen hun doel te bereiken.
DAVID HIRST/THE GUARDIAN
Aap
ziet
Abraham
Massa, de grote
gorilla van de
dierentuin van
Philadelphia,
had gisteren ei
genlijk weinig re
den om ernstig
te kijken. Hét
dier zag Abra
ham; hij bereikte
de voor zijn
soort zeldzame
leeftijd van 50
jaar. Massa is
naar men aan
neemt de oudste
van alle in
's werelds die
rentuinen leven
de gorilla's.
Nieuwjaarsreceptie van
koninklijk paar voor
doorsnee maatschappij"
DEN HAAG Het koninklijk paar houdt woensdag 7 ja
nuari in het koninklijk paleis op de Dam in Amsterdam
twee nieuwjaarsontvangsten.
Behalve de gebruikelijke receptie voor de in Nederland geaccre
diteerde hoofden van diplomatieke missies van buitenlandse
mogendheden, wordt voor het eerst ook een receptie gehouden
voor een „doorsnee van de maatschappij". Voor deze receptie
zijn volgens de Rijksvoorlichtingsdienst ruim driehonderd men
sen uitgenodigd. Tot de genodigden behoren onder anderen: de
leden van de ministerraad, van de Staten-Generaal, van de ho
gere.rechtscolleges, vertegenwoordigers van gezondheidsorgani
saties, de sportwereld en de journalistiek. „Kortom, de civiele,
militaire en kerkelijke autoriteiten", aldus een woordvoerder
van de RVD.
Orkaan teistert Algerije
ORAN/MADRID Een zware storm van 12 uur heeft veel
schade toegebracht aan scheeps- en haveninstallaties in
West-Algerijë. Ook de oostkust van Spanje werd geteisterd
door orkaanachtige stormen. Hier kwamen ten minste twee
mensen om het leven.
Volgens de Algerijnse autoriteiten hebben de havens Oran, Ar-
zew en Beni-Saf veel schade gëleden door de .storm. In Oran
waarvanuit een groot deel van Algerijns vloeibaar gas wordt uit
gevoerd, zonken vier schepen in de haven. Vier mensen zouden
hier het leven hebben verloren. In Arzew werden twee drijven
de dokken vernield.
Defensie
bégroting
7.6 procent
gestegen
TOKIO De regering van
Japan heeft een nationale
begroting voor 1981 het licht
doen zien, waarin de defen
sie-uitgaven 7,6 procent ho
ger zijn dan in het vooraf
gaande jaar.
Deze stijging wordt gezien in
het licht van de groeiende
Sovjetrussische militaire aan
wezigheid in het Verre Oos
ten.
De Verenigde Staten hadden
aangedrongen op militaire
versterkingen die een verho
ging van de defensiebegroting
met 9,7 procent zouden hebben
betekend. Ook het Japanse de
fensiebureau had hierom ge
vraagd. Het staat praktisch
vast dat het parlement de be
groting zal goedkeuren.
De militaire uitgaven zullen
beneden deéén procent van
het Bruto. Nationale Inkomen
blijven. De Verenigde Staten
en hun Europese bondgenoten
spenderen van drie tót vijf
procent en de Sovjet-Unie
naar schatting veertien pro
cent aan hun defensie.
DEN HAAG „Het gebruik van kernwa
pens maakt het gave voortbestaan van men
selijk leven op aarde onmogelijk." Dat is de
essentie van de boodschap waarmee zich
vandaag een groot aantal medici via een pa
ginagrote advertentie in diverse bladen -
„landelijk hadden we geen geld genoeg" -
heeeft gewend tot „onze regering en parle
ment".
De medici timmeren aan de weg omdat volgens
hen het publiek onvoldoende is voorgelicht
over de medische en andere gevolgen van het
gebruik van kernwapens, terwijl in dé interna
tionale politiek steeds meer rekening met een
kernwapenoorlog wordt gehouden. Begin dit
jaar heeft een aanfal Amerikaanse medici zich
met dezelfde boodschap gewend tot de rege
ringsleiders van de Sovjet Unie, Breznjev, en de
Verenigde Staten, Carter. Deze reageerden vol
gens hen „vriendelijk en instemmend", maar
wat weet het „grote publiek" van het inzetten
van een 20-megatonbom?
Eén zo'n „geval" op Rotterdam betekent de
acute dood van één miljoen mensen. De zogehe
ten bijverschijnselen, verbranding, bedolven
worden onder instortende gebouwen en radio
actieve neerslag, zullen veel meer slachtoffers
eisen. Maar een groot deel van de ziekenhuizen
is dan óók verwoest en een groot deel van het
medisch personeel is dan óók dood of gewond.
Voedsel, lucht en water zijn dan besmet. Over
levenden zullen sterven van honger, uitdro
ging, straling of infecties. Radioloog prof. Van
Bekkum: „Helpen is dan sowieso onmogelijk.
We gaan uit van een reëel gemiddelde: één of
vier miljoen doden maakt niets uit. De samen
leving is 'daarna gewoon ontregeld en wel zo,
dat niemand daar meer iets aan doen kan.
Doendenkers zijn we niet, maar aan een totale
kernoorlog kan niemand iets doen, of hel-
DEN HAAG In verband met de troonswisseling zijn er
nieuwe regels gekomen voor het uitsteken van de vlag van
rijksgebouwen. De nieuwe regeling maakt onderscheid tus
sen uitgebreid vlaggen (van alle rijksgebouwen zoals op
Koninginnedag) en beperkt vlaggen.
Behalve op Koninginnedag (30 april) wordt voortaan uitsluitend
nog met oranjewimpel gevlagd op de verjaardagen van koningin
Beatrix (31 januari), prins Claus (6 september) en van prins Wil-
lem-Alexander (27 april). Op de verjaardagen van de overige elf
leden van het Koninklijk Huis. voor wié in het verleden werd
gevlagd, blijven vlag en wimpel voortaan binnen.
Bij bijzondere gebeurtenissen in de koninklijke familie (geboor
te. huwelijk, overlijden) komt er telkens een speciale regeling.
Tijdens officiële bezoeken van buitenlandse staatshoofden wordt
alleen gevlagd in de plaatsen die worden bezocht. Verder wordt
uitgebreid gevlagd op Dodenherdenking (4 mei) waarbij de vlag
gen vanaf 18.00 uur tot zonsondergang halfstok hangen.
DEN HAAG
Joop den Uyl,
fractievoorzitter
van de PvdA in
de Tweede Ka
mer, is door par
lementaire ver
slaggevers voor
de zesde keer ge
kozen tot politi
cus van het jaar.
In het jaarlijkse de kernwapendis- Agt worden ge-
onderzoek van cussie binnen de volgd door minis-
weekblad De Tijd PvdA. ter De Ruiter van
kreeg Den Uyl 92 Tweede in de en- justitie en oud-mi-
punten toegekend, quête werd pre- nister Andriessen
Reden om Den Uyl mier Van Agt; hij van financiën, die
te kiezen was voor- kreeg 71 punten, beiden 30 punten
al zijn. houding in Deri Uyl en Van scoorden.
Doodstraffen
voor oorlogs
misdaden
MOSKOU Vier Sovjetbur
gers zijn ter dood veroordeeld
wegens heulen met de nazi's
tijdens de Tweede Wereldoor
log en het levend verbranden
van mensen.
De veroordeelden zouden ook
500 bewoners van het Russi
sche dorp Zallazi tijdens een
twee dagen durende massa
moord in januari 1943 hébben
doodgeschoten.
De vier hadden verder onge
veer 70 kreupelen in een ver
pleeghuis in Dorogobysh dood
geschoten.
In cel overleden Molukse
jongen niet mishandeld
ZUTPHEN De twee maanden geleden in het Huis van
Bewaring te Zutphen overleden Molukse jongen Alex S. is
tevoren in de gevangenis van Assen beslist niet mishan
deld. De '19-jarige jongen, een heroïnegebruiker, overleed
aan de gevolgen van een onopgemerkte longontsteking.
Tot di^ conclusie is de Zutphense officier van justitie mr. P. Cre-
mers gekomen op basis van rapporten van onder meer de rijks
recherche en het definitieve sectierapport. De familie van de
Alex is het met deze conclusie volstrekt oneens. Alex zou is As
sen geslagen en geschopt zijn. Hij schreef dit in met bloed be
smeurde brieven aan zijn familie. Volgens de officier echter
heeft Alex zelf twee sneetjes aan zijn pols gemaakt en het bloed
eruit op de brieven laten druppelen. De familie speelt met de
gedachte opnieuw een sectie aan te vragen.
Speciale taak
ambassadeur
Suriname
PARAMARIBO De nieuwe
ambassadeur van Suriname in
Nederland zal als speciale taak
meekrijgen het „principe van
gelijkwaardigheid tussen beide
landen" tot uitdrukking te
brengen. Dit heeft de Suri
naamse minister van buiten
landse zaken, André Haakmat,
gezegd in een commentaar op
de benoeming van drs. Hans
Prade tot ambassadeur van
Suriname in Nederland. „Suri
name is tot nu toe altijd de on
derliggende partij geweest en
hier moet voorgoed een einde
aan komen", aldus Haakmat.
„Bakkie" niet
beste noodsignaal
DEN HAAG Een „bak
kie" is niet het meest ge
schikt als hulpmiddel voor
gehandicapten met pech
onderweg. Staatssecretaris
De Graaf (sociale zaken)
heeft dit aan de Tweede
Kamer meegedeeld. Een
werkgroep, bestaande uit
medewerkers van ver
schillende ministeries, is
tot die conclusie gekomen
en onderzoekt nu andere,
overigens duurdere, moge
lijkheden zoals de twee-
meterband (144 mc) en de
radiotelefoon (150 mc)
voor het uitzenden van
noodsignalen.
VEEL BEWOLKING
DE BILT-KNMI - Op de Eu
ropese weerkaart ligt al da
genlang boven Midden-Europa
een hogedrukgebied. Het be
gint nu langzaam aan kracht
in te boeten en dat betekent
dat Oceaandepressies hun in
vloed wat verder op het Euro
pese vasteland kunnen doen
gelden. In ons land neeml
morgen de kans op regen toe
Na morgen zal het weer bi;
ons nog zeker enkele dager
wisselvallig blijven met tem
peraturen die voor de tijd var
het jaar aan de hoge kant zijn
Vooruitzichten' voor donder
dag: Af en toe regen. Tempe
raturen tussen 5 en 10 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers
voor Nieuwjaarsdag:
Aantal uren zon: 0 tot 2
Min. temp.: omstreeks 5 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 9 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 60 pro
cent.
Kans op eer1 geheel droog et
maal: 30 pro:ent.
Deelen
Den Helder
Aberdeen
Barcelona
Casablanca onbev
Istanboel h.bew
Las Palmaa geh.b'
Beiroet h,bew
Tel Aviv l.bew.
