bloemen in water
Gr on d b ui tenspel
gezet bi jteelt van
1980: VOOR TUINBOUW BIJZONDER JAAR
1980: ROOD LICHT VOOR TULPENKWEKERS
1980: NIET ZO SLECHT, OOK NIET ZO BEST
PAG» MD EN TUINBOUW-
LEIDSE COURANT
MAANDAG 29 DECEMBER 1980 PAGINA 15
je bak kt
1goten i
rmt (bi
g kort
et pepè
ruiten
kunt
uiken
e beno
op, rot
el, zt
de suik
in de
de pai,
kleine
en tol
'ein en
de vla
en /e^AALDWIJK Met de
plaats |)gen dicht in de warme zon
unt up met op de achtergrond het
Ie vla feeluid van een kabbelend
dat lelpeekje, zouden we ons bijna
'n een ver tropisch land wa-
Niets is minder waar.
bevinden ons in een,
estlandse kas, waarin de
^lon vrij spel heeft. En het g
l'^Huid van de kabbelende beek
""^ivordt geproduceerd door
itromend water. Op zich
niets bijzonders, ware het
"i78ivgrniet ^at water de plaats
nuchi« heeft ingenomen van grond.
ieren 66iDe chrysanten in deze kas
meih-,rif>roe'en namelijk niet in de
ooien i2^rond, maar staan met hun
Mo-?9o<]wortels in een ê00t waardoor
900-u<Avater stroomt. Een betrekke-
e woid^k n'euwe vinding, die in de
stieronT^tttisterijsector op beperkte
.25. vaatehaal haar intrede heeft ge-
3i9556éo-Caan' De teeltmethode, aan-
n 4.75-5,{(eduid met de letters NFT
w'MNutrient ^'lm Technique) is
ïi. 2.oo-ïén van de antwoorden die
«n 140-1 je altijd initiatiefrijke kwe-
Zmo'k-^ers 'n deze sector geven op
- goha^et probleem van de stijgen-
i - o«han|e arbe'ds- en energiekosten.
- gelijk,
Voor het telen van snijbloe
men in water maar ook in
iteenwol een tweede ge-
ijksoortig alternatief waaro
ver we het in dit artikel wil-
1980 -Jen hebben is dus geen
rzen in'flPronc* meer nodig. In feite
■5ioramPou men straks met enige
im 16,so,fantasie kascomplexen kun-
jonjk. Pripen bouwen op afgedankte
51-52 startbanen van vliegvelden,
m li'oofP de daken van flatgebou-
oostuksFen maar ook op zwaar zie-
of* iooTe kasgronden. En dat is. nu
16,eoMn van de redenen waarom
95-2,80. ilternatieve teeltmethodes in
'tuk®* "bpkomst zijn. Op sommige
(ronden is namelijk met de
leste wil van de wereld geen
■■I jezonde teelt meer uit te oe-
J enen. En dan hebben we het
J iver de teelt van anjers en
U| rosanjers, waar dit probleem
oms grote vormen aan-
ERVCleemt- Bij meerdere teelten
spelen andere overwegingen
iurg: C!en r°l' zoals produktiever-
loging in de chrysantenteelt,
als antwoord op sterk stijgen-
le kosten.
Bedreiging
Nijpender is het probleem
yan de vaatziekte, want dat
is de ziekte die de Neder
landse anjerteelt bedreigt. Al
P ïerder heeft de moeilijk te
lag g aestrijden schimmel die de
:teur Dorzaak van de problemen is,
kesp< jeleid tot een drastische in-
fficiei krimping van de eens be-
een langrijkste teelt aan de Fran-
teur se Middellandse Zeekust. Met
Timt behulp van de Franse over-
e was beid, in de vorm van subsi-
orden dies, zijn de Franse anjer-
kwekers weer in het zadel
geholpen. Die subsidies
Vic o paakten bet mogelijk grote
een betonnen bakken (bassins)
an laan te leS6en en daarin an-
isseut'ers te ®aan telen- Een vriJ
e Ho ouderwetse en kostbare teelt-
warei metb°de en in Nederland
zoekt men het daarom in
i k zomeer verfijnde oplossingen,
waarvan de voedingsfilm-
tverk kpbniek er één is. De ont
wikkeling van deze van oor
sprong Engelse vinding is ty
pisch Nederlands te noemen.
'aio'" Alternatief
'laa
tende
I
lag 8
teur
'ank zij het hoge peil van de
technologie in ons land kon
Er staan namelijk 20% meer
planten op diezelfde opper
vlakte. Daarnaast groeien de
chrysanten sneller, kan er
een betere kwaliteit worden
geteeld en tenslotte kan er
sneller worden geoogst. En
als men zich realiseert hoe
sterk de kosten de laatste ja
ren zijn gestegen, dan is het
niet verwonderlijk dat vele
kwekers in de bloemisterij
zich intensief bezig houden
met het zoeken naar moge
lijkheden om de produktie te
verhogen of de kosten (arbei
d/energie) te verlagen. Het
investeren in steeds nieuwe
re technieken is pure nood
zaak, teneinde te kunnen
blijven meedraaien in de on
verbiddelijke race tegen het
kostenspook. Vooral de kos
ten van arbeid en energie
stijgen snel. Inmiddels ma
ken deze beide kostenposten
al 40-60 uit van de totale
kostprijs van vele snijbloe
men en potplanten. En die
kostprijs moet onder de door
de wet van vraag en aanbod
wisselende veilingprijs blij
ven. Het enige wat de kwe
kers te doen staat, is het pro
duceren tegen een zo laag
mogelijke kostprijs. En daar
bij ook nog uitstekende pro-
dukten te telen, want die
brengen tenslotte het meest
op.
Die opgave dwingt de kwe
kers tot voortdurende ar-
beids- en energiebesparende
investeringen, waarvan de
voedingsfilm er één is. Dat
men bij het overschakelen op
voedingsfilm niet over een
nacht ijs gaat, blijkt wel uit
het feit dat de voedingsfilm
techniek al in 1971 werd
geïntroduceerd. Pas dit jaar is
de voedingsfilmtechniek in
ons land echt van de grond
gekomen.
Ander alternatief
Iets langer bekend en ook
iets eerder op grotere schaal
toegepast, is de teelt in steen
wol. Een gelijksoortig alter
natief, want ook bij deze
teeltmethode wordt in „wa
ter" geteeld. Dit water wordt
opgeslagen in een zeer poreus
en waterhoudend kunstmatig
medium, steenwol, dat dus de
plaats van grond inneemt. In
de vorm van lange, smalle en
een tiental centimeters dikke
matten ligt dit materiaal in
de kas op een ondergrond
van plastic folie. Op de mat
worden de in blokjes steen
wol bewortelde planten ge
zet. Al vrij vlug dringen de
wortels de mat binnen en
zuigen naar behoefte water
met voedingsstoffen op. Het
water met de daarin opgelos
te voedingsstoffen wordt in
precies de juiste hoeveelhe
den via duizenden kleine
slangetjes op de mat gedrup
peld. De kweker gaat dus
zuinig met deze ook duurder
wordende „grondstof" om.
En ook met de voedingsstof
fen, want deze worden im
mers in het water opgelost.
De meeste bij de voedings
filmtechniek genoemde voor
delen gelden ook bij de steen-
wqlteelt. De belangrijkste is
wél het ziektevrij kunnen te
len, En doordat de kosten
van ontsmetting van de kas-
grond nog steeds behoorlijk
stijgen, komt deze teeltmet
hode kostentechnisch gezien
steeds dichterbij. In Dene-,
marken waar de glastuin
bouw met nog sterkere kos
tenstijgingen te kampen
heeft, worden meer dan de
helft van alle snijbloemen
(en bijna alle anjers) in steen
wol geteeld.
Groentekwekerij
In ons land zijn de groentek
wekers de bloemen- en pot
plantenkwekers voorgegaan.
Tientallen hectares komkom
mers en tomaten worden
reeds in steenwol geteeld. Bij
deze teelten staat de produk-
tieverhoging centraal.
Maar het succes van ook een
steenwolteelt staat of valt
met goede veilingprijzen
voor de produkten. En als die
tegenvallen, zoals dit jaar de
komkommerprijzen, dan lok
ken beter renderende teelten.
De vrij hoge investeringen
moeten er tenslotte op de een
of andere manier uitkomen
en in dit opzicht biedt bij
voorbeeld de potplantenteelt
(zolang als het duurt) per
spectief. Diverse potplanten
blijken immers in steelwol
goed te gedijen en sneller te
groeien.
Een probleem is wel dat in
steenwol geteelde planten
moeilijker verkoopbaar zijn.
In plaats van de vertrouwde
dondere potgrond ziet de
consument een kunstmatig
materiaal van onbestemde
kleur. Een puur gevoelsmati
ge hindernis, want zoals ge
zegd gedijen potplanten in
steenwol best. En wellicht in
sommige gevallen zelfs beter
als in ogenschouw wordt ge
nomen, dat een potplant in
steenwol minder zorg wat be
treft het watergeven behoeft.
De plant staat in een pot met
reservoir en zolang dat reser
voir maar water bevat, is er
niets aan de hand.
Ziektevrij
Op (nog?) beperkte schaal
worden in de bloemisterijsec
tor snijbloemen geteeld in
wat we gemakshalve water
noemen: waarbij de grond
dus buitenspel is gezet: Dank
zij cleane en betrouwbare
teeltmethodes kan, zij het
met meer risico, ziektevrij
worden geteeld en in sommi
ge gevallen meer worden ge
produceerd. Waarbij dan
enerzijds een antwoord wordt
gegeven op de sterk gestegen
kosten en anderzijds een zeer
gewaardeerde snijbloem als
de anjer ook in de toekomst
in Nederland geteelt kan blij
ven worden.
H ge;
m en
fa mt
In steenwol
geteelde
Poinsettia
(kerstster
ren).
de methode in vrij korte tijd
uitgroeien tot een reëel alter
natief voor het telen in kas-
grond. Zonder u nu te ver
moeien met een hoop techni
sche gegevens, is het best
voor te stellen dat er heel
wat kwam kijken voordat
het zover was. Het water
waarover we spraken is na
melijk niet zomaar water,
maar een oplossing waarin
men veel scheikundige for
mules heeft opgelost. De op
lossing moet immers alle
groeistoffen (mineralen) be
vatten die de plant nodig
heeft. En die oplossing moet
nog voor de plant opneem
baar zijn ook. Om de plant
van behalve die voedings
stoffen ook nog van de
broodnodige zuurstof te voor
zien, laat men de oplossing
stromen.
Zoals gezegd, de planten
staan met hun wortels in go
ten en die liggen enigszins
schuin. De voedingsfilm die
aan de ene kant in de goten
wordt gepompt, stroomt er
daardoor aan de andere kant
weer uit. De yoedingsfilm
komt dan in een grote tank,
wordt automatisch weer 'op
peil' gebracht en via een an
dere tank weer in het circuit
gebracht. Een milieuvriende
lijk gebeuren dus tot zover,
want het circuit is gesloten.
Door in de waterfilm ook een
bestrijdingsmiddel op te los
sen, kunnen ziekten voor een
groot deel worden voorko
men.
Tegelijk kan door zo'n circuit
klein te houden, ook het risi
co worden beperkt. Mocht er
ondanks alle voorzorgsmaat
regelen toch iets fout gaan,
dan blijven de gevolgen be
perkt tot de omvang van één
zo'n circuit. Want laten we
wel wezen, dit technisch zo
verfijnde systeem is kwets
baar. Elke fout waar dan ook
gemaakt, treft de plant op z'n
meest kwetsbare punt: het
wortelgestel. Maar door het
systeem met uitgekiende ap
paratuur te bewaken, wordt
die kwetsbaarheid toch zo
klein mogelijk gehouden.
Voordelen
Tegenover dit nadeel, staan
diverse voordelen. Bij de an
jerteelt is het belangrijkste
voordeel het ziektevrij kun
nen houden van het gewas.
Ook in de chrysantenteelt
speelt dit voordeel een rol, zij
het dat dit lang niet de be
langrijkste drijfveer is. Be
langrijker is dat op dezelfde
oppervlakte, méér chrysan
ten kunnen worden geteeld.
en voo;
sla vink
mes
oeder,
'n kleit
aardap
gr. grit
n paar
'mberi
en brui
ar ine fi|
i tamel;
e jus
- ijerkneem-
bloem, br bezig
Et het
4gsten
,se"in de op
/eieil er
laadjes PödingS-
)oi de tri geteel-
i een e chrysan-
inger jp.
r lekki
1ten angsten
wasser
leten
in en z
iten op
i en ro
den ui
Er kan zonder meer gesteld worden dat
1980 voor de groenteteelt onder glas als
een bijzonder jaar de geschiedenis in zal
gaan. Ook al zijn er een aantal zaken die
de hele glastuinbouw aangaan. Er kan
voorop gesteld worden dat het afgelopen
jaar een jaar was waar aan het begin de
donkere wolken zich samenpakten en de
verwachtingen niet te hoog gespannen
waren. Vandaar dat het toch een zinvolle
zaak is om op het jaar terug te blikken en
om te proberen om een aantal zaken op
een rijtje te zetten.
Het energie-vraagstuk is het afgelopen
jaar een belangrijk onderwerp geweest.
De prijsstijging van het aardgas ging door
en er lijkt voorlopig nog geen eind aan te
komen. Het onderwerp energiebesparing
heeft het hele jaar volop in de belangstel
ling gestaan en men krijgt soms wel eens
de indruk dat men op het gebied van de
technische ontwikkelingen in een stroom
versnelling terecht gekomen is. Er is het
afgelopen jaar weer koortsachtig gewerkt
aan allerlei energiebesparende oplossin
gen. Helaas zijn er ontwikkelingen gaande
waar men nog geen voldoende inzicht
heeft. Er" ontbreken de nodige gegevens
om tot verantwoorde beslissingen te kun
nen komen. Het is daarom jammer dat de
tijd zo dringt. Sommige tuinders zijn ertoe
overgegaan om andere glasopstanden te
bouwen en verwarmingssystemen aan te
leggen, terwijl de deskundigen het er nog
niet over eens waren. Aan de andere kant
is het gelukkig dat er het afgelopen jaar
instanties, bedrijven en individuele tuin
ders zijn geweest, die een aantal nieuwe
ontwikkelingen op gang hebben geholpen.
Het komende jaar, 1981, zal in een aantal
gevallen belangrijke gegevens op kunnen
leveren. In dit verband wordt gedacht aan
nieuwe kassen met andere materialen, bij
voorbeeld het Denar-project, de Malolux
kas, het infra-rood verwarmingssysteem.
Daarnaast zijn er een groot aantal andere
energiebesparende maatregelen uitgepro
beerd en doorgevoerd, te weten, de rook
gascondensor, energieschermen, besparing
op electriciteit bij pompen enz. Er is zelfs
in de Madepolder een bedrijf waar men
met behulp van een windmolen eigen
electriciteit opwekt. Naast deze technische
aspecten is er ook nog het teelttechnische
onderzoek. Daaruit blijkt dat men door
middel van kruisingen in staat is om ge
wassen te „maken" die bij lagere tempera
turen toch goed groeien. Verder blijkt dat
men sommige gewassen met lagere nacht-
temperaturen kan werken, zoals bij de
komkommer.
De automatisering op de bedrijven heeft
ook het afgelopen jaar weer volop plaats
gevonden. De computer is onderhand een
vertrouwd technisch hulpmiddel op veel
bedrijven geworden. Het klimaat is hier
door zeer nauwkeurig te regelen, hetgeen
weer als voordelen oplevert een optimale
groei en een maximale produktie. Daar
naast zijn er nog andere gunstige nevenef
fecten, die bijv. energiebesparend kunnen
zijn. Ook het interne transport op de be
drijven kreeg weer de nodige aandacht.
Zoals bijvoorbeeld de watergoot bij de
vleestomatentelers. Verder werd ook het
zogenaamde „zegwaardsysteem" op een
groeiend aantal bedrijven toegepast. Door
middel van deze investeringen probeert
men de post arbeidskosten zoveel moge
lijk in de hand te houden.
Om een produkt van een goede kwaliteit
te kunnen leveren en om tot een maxima
le produktie per vierkante meter te kun
nen komen is en blijft de ziektebestrijding
een noodzakelijk kwaad. De puls en
swing-fog apparatuur heeft grote opgang
gemaakt. Dit komt voornamelijk omdat
deze apparatuur een goed en groot dóór
dringend vermogen bezit, daarnaast is het
werken met deze apparatuur in belangrij
ke mate arbeidsbesparend. Een zeer posi
tieve ontwikkeling, is de steeds verder
doorgevoerde biologische bestrijding bij
een aantal plagen. Deze vorm van bestrij
ding valt niet meer weg te denken. Toch
blijven er problemen bij de ziektebestrij
ding opdoemen. Bij de grondontsmetting
ziet het er naar uit dat de methylbromide
in de loop van 1981 verboden gaat wor
den. Dit vanwege vervuiling van het mi
lieu en om te voorkomen dat de gewassen
die geteeld worden niet teveel broom zul
len bevatten. Er wordt naarstig gezocht
naar nieuwe alternatieven.
Naast de enkele genoemde onderwerpen
is het natuurlijk belangrijk om de econo
mische resultaten over het afgelopen jaar
in ogenschouw te nemen. Nauwkeurige
gegevens om het jaar af te kunnen sluiten
ontbreken op dit moment nog, maar het is
toch wel mogelijk om in het algemeen het
en en ander vast te stellen. Voor de sla-
telers begon het jaar op een enkele week
naar bijzonder slecht. De sla-teelt kwam
er allerbelabberst vanaf, er moest geld bij.
De start van het afgelopen seizoen in de
afgelopen herfst heeft tot op heden tot
zeer bevredigende resultaten geleid. Zo
ziet men maar weer dat een slecht seizoen
niet bij voorbaat in hoeft te houden dat
het nieuwe seizoen ook slechte resultaten
op zal leveren.
Bij de andere drie hoofdteelten, zoals
komkommers, tomaten en paprika's zijn
de resultaten over het geheel eenorr.cn be
vredigend tot zeer bevredigend te noe
men. De prijzen zijn gedurende het hele
seizoen goed geweest. Alleen bij de papri
ka-teelt was het nogal eens wisselvallig.
De nateelt van paprika's is niet overal
zo'n succes geweest. De bevredigende fi
nanciële resultaten waren hard nodig, ge
zien ook de steeds verder stijgende pro-
duktiekosten. Daarnaast is er nog een an
der belangrijk aspect en wel het omscha
kelen van de groenteteelt naar de bloe
menteelt. Naar verwacht mag worden, zal
er door de resultaten van het afgelopen
jaar een rem op de omschakeling, omdat
het vele omschakelen betekent dat men
bezig is om de problemen te verleggen
naar de bloementeelt.
Er is altijd nog steeds sprake van concur
rentie, ook het afgelopen jaar was dat het
geval. Een belangrijke vraag blijft dus nog
steeds; Kan het Hollandse produkt blijven
concurreren met het buitenlandse pro
dukt. Naar het zich laat aanzien zijn en
blijven er goede mogelijkheden. Een be
langrijk gegeven bij dit onderwerp vormt
de goede kwaliteit van het Hollandse pro
dukt. Dit mag men onder geen enkele
voorwaarden uit het oog verliezen, anders
doet men zichzelf te kort. Daarnaast is het
zo dat de kostprijsverhoging niet alleen de
Nederlandse tuinders treft, maar ook de
concurrenten hebben met dit verschijnsel
te maken. Te denken valt aan de stijgende
arbeidskosten in een aantal landen. Ook
de transportkosten kunnen soms zwaar op
een gewas drukken, waardoor concurren
tie moeilijker wordt. Een ander belangrijk
punt is de deskundigheid van de Holland
se tuinders, het is wel eens goed om ook
hier even stil bij te staan. Daarnaast be
schikt de glastuinbouw over goede toele
veringsbedrijven, de voorlichtingsdienst,
studieclubs, een uitstekend georganiseerd
afzetapparaat en het tuinbouwonderwijs.
Al met al toch zaken, die men niet zo
maar onder tafel kan schuiven.
Deze beschouwing is beslist niet volledig
geweest, er zijn slechts een beperkt aantal
zaken voor het voetlicht gehaald. Wel
staat vast dat de glastuinbouw een brui
sende bedrijfstak is die bewondering af
dwingt. En al lijken sommige dingen on
mogelijk, toch komt men ook nog steeds
aangename verrassingen tegen, waar men
aan het begin van het jaar niet op durfde
te rekenen. Zo startte Veiling Wesrland
Zuid in 1980 zeer teleurstellend. Thans
ziet het er naar uit dat de omzet ruim 18
miljoen gulden hoger uitkomt als de om
zet van 1979. Een dergelijke omzetstijging
is in de geschiedenis van deze veiling nog
nooit eerder voorgekomen.
Het was me het jaartje wel!Alles wat
een bloembollenkweker aan ellende kan
beleven, is in 1980 over hem uitgestort.
Niettemin heeft men op redelijke wijze
het hoofd boven water weten te houden.
Maar tochals ooit is gebleken dat ook
in de bollenwereld de bomen niet tot in de
hemel groeien, dan is dat dit jaar wel ge
bleken. Met name de tulpenproducenten
hebben een niet mis te verstane waar
schuwing gekregen in de vorm van een
fikse prijsval. Hoewel de markt na enkele
weken uit het diepste dal wist te komen,
heeft deze „baisse" zijn nawerking gehad
- tot de dag van vandaag toe!
Het begon allemaal met een droog voor
jaar, waarin heel wat kwekers een vol
wassen kapitaal investeerden in een vo
lautomatische regeninstallatie. Het bleef
droog to( half juni. En toen voorspelden
de geleerden dat men de hoop op een goed
gewas, nu wel gevoegelijk kon laten va
ren. De profeten waren nauwelijks uitge
sproken of het ging regenen. En het blééf
regenen - weken aan één stuk. De kwe
kers op de klei en de zavel gingen een
rooiseizoen tegemoet, waarover ze hun
kindskinderen stellig nog wilde verhalen
zullen vertellen.
Narigheid
Met de zware, moderne machines is het
rooien van veel tulpen in korte tijd ge
woon een fluitje van een cent geworden,
zo heette het al vele jaren. Jawel, maar de
natuur bleek sterker dan de techniek.
Want men kon door die zondvloedachtige
regens met de zware machines niet op het
land komen. De rooitijd is voor de produ
centen op de klei en zavel dan ook één
brok ellende geweest. Met man, macht en
wanhoop heeft men de bollen er dan toch
nog uitgekregen. Maar lang niet altijd on
beschadigd en lang niet overal op tijd. Met
andere woorden: met de kwaliteit was het
niet altijd even best gesteld.
Intussen bleken die vele regens voor het
gewas op zich lang niet zo slecht. Alle tul
pen bleven groen. Je kon ze niet dood
krijgen. Aanvankelijk bleven de prijzen
van de bollen nog op een redelijk niveau,
maar zodra duidelijk werd dat er veel
meer leverbare bollen uit de grond waren
gekomen dan iemand had durven ver
wachten, kwam De Grote Klap. De prij
zen kelderden als een baksteen. Dat had
weer tot gevolg dat de exporteurs die tot
dan toe met pittige prijzen op stap waren
geweest, holle-holle-na-offertes in zee
stuurden tegen veel gunstiger noteringen..
In dat aas bleken de buitenlandse afne
mers wel te willen bijten. Gevolg: de prij
zen trokken weer aan. Het niveau van
voor de prijzenval werd niet meer gehaald
en op een hoge uitzondering na is dat van
daag nog zo.
Lager niveau
De kwekers willen nog niet terug, maar
de handel peinst er niet over om zaken te
gaan doen tegen prijzen die een jaar gele
den schering en inslag waren. De handel
ligt momenteel dan ook zo stil als een em
mer. Natuurlijk: men kan wel zaken doen
als het om schaarse artikelen gaat. In wit
te tulpen bijvoorbeeld en ook met de hya
cinten en de kleinbloemige tuinnarcissen
loopt het goed. Maar door de bank geno
men kan men vandaag in het gewone
handelssortiment tulpen alleen koopbrief
jes laten schrijven als men bereid is ge
noegen te nemen met prijzen die zeker
f 3.- en soms wel 4.- per 100 lager liggen
dan een jaar geleden. Gelukkig is het tot
nu toe met de broei van de vijf-graden-
tulpen, de narcissen en de hyacinten gun
stig verlopen. Dat kan wel eens een sti
mulans zijn. Maar in de dagen die ons nog
van het jaar 1980 resten, zal er weinig
schokkends gebeuren.
Koffiedik
Wat staat er nu voor de deur? Kijken-in-
het-koffiedik is altijd een hachelijke on
derneming geweest. Maar men behoeft
bepaald niet over profetische gaven te be
schikken om te kunnen stellen dat de tul
penkwekers op het scherp van de snede
balanceren. Men is duidelijk op weg maar
overproduktie. De prijzenval van afgelo
pen zomer was daar een duidelijk signaal
van. Vandaag circuleren links en rechts
geruchten als zou men het tulpenareaal
dit najaar opnieuw hebben uitgebreid. On
mogelijk is dat niet. Blijkt dat straks in
derdaad het geval, dan kan het uitlopen
bp een catastrofe. Er is nl. geen enkele re
den om meer te gaan telen. Het tegendeel
is eerder waar. En wel om de doodeen
voudige reden dat er voor 1981 geen
schijn van kans is om de export flink op
te voeren. Zo liggen de feiten nu eenmaal
en wie daaromheen wil, rijdt met open
ogen door rood licht en krijgt op een gege
ven moment een dreun van hier tot gin
der.
Zou zou het werkelijk weer zo ver
moeten komen, voor men bereid is van
koers te veranderen? Het sein staat zeer
nadrukkelijk op opveiligü!
De Honselersdijkse CCWS heeft over het
afgelopen jaar een omzet bereikt van rond
680 miljoen gulden, hetgeen 16 procent
méér is dan het vorig jaar. Dat is een dui
delijk gegeven, niet zo slecht maar ook
niet zo best.
De veiling zelf kan er tevreden mee zijn,
de zaken verlopen goed, de beschikbare
ruimte wordt als maar groter en over het
personeel zijn er geen klachten.
Waarmee niet alles over de gang van za
ken in de bloementeelt over het afgelopen
jaar is gezegd. Er zijn helaas nog genoeg
kwekers, die met een schadepost over
1980 blijven zitten, veelal afhankelijk van
hetgeen werd geteeld.
De omzetstijging is voornamelijk het re
sultaat van een groter bloemenaanvoer en
uitbreiding van de potplantenteelt.
Gok
Op de 'gok' die in het bedrijfsleven een
belangrijke rol speelt, maakt ook in de
bloementeelt geen uitzondering. Het
hangt er maar net vanaf of de kweker op
de juiste tijd met de juiste bloemen aan de
veiling verschijnt. Dat is de laatste tijd bij
voorbeeld het geval met de gerbera waar
bij topprijzen van zelfs boven de drie gul
den worden genoteerd, zij het als een uit
zondering! Veel kwekers die vorig jaar
het met de sla niet bijster troffen, ge
bruikten nu de grond voor de gerbera en
gokten goed. Maar ook sla-prijzen mogen
er nu weer zijn! Dus blijft het een achteraf
redeneren. Zo mag de prijsvorming van
de troschrysant in de jaarrondcultuur
goed worden genoemd, ook omdat het
aanbod dit jaar meer beperkt was. Vorig
jaar daalden die prijzen met riiim 8 pro
cent, maar trokken nu met ruim 7 procent
op. Fors was het aanbod van de gerbera
waarvan de totale teelt met niet minder
dan 78 procent is gestegen! Ondanks een
flinke aanvoer lag de gemiddelde prijs
van de freesia dit jaar 3 procent hoger,
hoewel het derde kwartaal ronduit een
slechte prijsvorming gaf, hetgeen vooral is
te wijten aan de enorme aanvoer met bij
na 15 procent. Blijkens een onderzoek van
de VBN nam in de eerste drie kwartalen
van 1980 de omzet van trosanjers aan de
veilingen met ruim 22 procent toe. Ook de
irissen deden het niet slecht met een prijs
stijging van ruim 23 procent, waardoor
het prijspeil van 1977 dat een goed gerbe-
rajaar was, bijna werd bereikt. Er zijn
meer prijsvergelijkingen te maken, die al
naar gelang de periode goed of slecht ge
noemd kunnen worden. Zo is het ook met
de potplanten gesteld, waarvan de aan
voer enorm is gestegen, doch in het alge
meen teleurstellende prijzen hebben gege
ven, waarop ook alweer uitzonderingen
zijn te maken.
Toekomstverwachtingen
Hoe nu verder, zal menig kweker zich af
vragen. „Vertrouwen in de toekomst, „is
het antwoord dat men ons uit kringen van
de CCWS als antwoord gaf. „Zo hier en
daar kan men pessimistische ge uiden
over de bloementeelt horen, maar het is
toch vrijwel iedere dag weer mogelijk ge
weest om die enorme hoeveelheden in de
veiling te verweken. Voornaamste is een
goede kwaliteit te telen en een uitermate
goede verzorging aan verpakking en de
export," aldus het advies.
Waaraan evenwel werd toegevoegd dat
het niet onverstandig zou zijn de teeltuit
breidingen te gaan beperken. Belangrijk is
de afzet en distributie van het produkt zo
wel in binnen- en buitenland. Blijkens en-
quêttes zit het verbruik van bloemen en
planten nog in de lift. De economische si
tuatie wordt er beslist niet beter op maar
het blijkt, dat men liever op iets anders
bezuinigt dan op een bloemetje of plant in
huis. Daar kan men op het laatst niet
meer buiten!
Natuurlijk, de energiekosten drukken
loodzwaar op het kwekersbudget en de tot
dusver zachte winter wordt dan ook wel
gewaardeerd. We moeten gezamenlijk
proberen door dit dal in de economie te
komen.
Er wordt hard gewerkt aan het zo gezond
mogelijk maken van het produkt plus lan
ge houdbaarheid.
Aan de CCWS verschijnen iedere veiling
dag tussen de vijftienhonderd en tweedui
zend kopers. Het stemt tot dankbaarheid
dat de uitbreidingswerkzaamheden vlot
verlopen en reeds verbeteringen in de
veilinggebouwen in gebruik genomen. De
bloemen- en plantenkwekers in de regio
laten het in 1981 niet afweten!
