Ook
koningin
moet
inleveren
Lot abortuswet in handen CDA
„Zoekjijdedoos
met kerstballen
even op? Dan zet
ik vast een pilsje
klaar!'
£eidóe<2owuvnt
weer
i
Daling aantal passagiers op Schiphol
„Staatssecretarissen moeten
onderminister worden"
Heerlijk,helder Heineken.
VVD en mensenrechten
Handelsreiziger
in defensiezaken
Toepassing
van interferon
op grote schaal
onmogelijk
Bestand
getekend
over Tsjaad
JENLAND
LE1DSE COURANT
WOENSDAG 17 DECEMBER 1980 PAGINA 13
kan
Cl
1 !SS
J istig
nvloeden
HAAG Roken
U deen verminderende
-d op het ontstaan
iress. Dit heeft de
I. W. Jongsma, lid
e Wetenschappelijk
lOeBviesraad voor Ro-
en Gezondheid
IG), gisteren ge-
op een persconfe-
over roken en
»Vd'
\lm;
naf
ddjictie van de WARG,
'n zestien jaar gele-
opgericht, is het ge-
ian een bestemming
gelden die de siga-
ndustrie voor on-
!k beschikbaar stelt
toezicht houden op
[derzoeken. Volgens
na is roken maar
in de mogelijke ma-
waarop mensen
hen op stress-situa-
pG keuze tussen wel
roken is dus, vol-
ïongsma, geen keuze
ja of nee, maar tus-
Btken, eten, tromme-
et de vingers of na-
en. „Vreemd genoeg
uit een elektroën-
ogram (EEG) dat ni-
een van de be-
lelen van sigaretten-
de hersenactiviteit
leert, terwijl de
e rokers een sigaret
ken, om te kalme-
aldus Jongsma. Vol-
^hem is deze paradox
i heden niet opgehel-
;er Jongsma citeerde
en artikel van de
»nse psycholoog Ey-
die mensen indeelt
tjtroverte, uitbundige
ntroverte, ingetogen
i. Volgens Eysenck
•okers over het alge-
extroverter, sneller
actiever, meer ge-
op de uiterlijke we
en armer van geest
niet rokers. Jongsma
irde de Londense psy-
feog wel, maar wilde
[zeggen of hij het met
mb# beweringen eens
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Ook koningin Beatrix zal extra in
haar inkomen worden gekort. Over een periode van
vier jaar zal zij ruim 50.000 gulden moeten inleve
ren. Minister Wiegel (binnenlandse zaken) heeft
dat gisteren in de Eerste Kamer toegegeven in ant
woord op vragen van CDA-senator Kaland.
De inkomensverlaging van de koningin is het gevolg van de di
recte koppeling tussen haar salaris (thans rond een miljoen gul
den) en dat van de vice-president van de Raad van State. Deze
behoort bij de (politieke) topambtenaren die in de komende ja
ren in salaris terug moeten. Ook koningin Beatrix zal naast^de
gewone kortingen op haar inkomen ten gevolge van Bestek "81
na afloop van vier jaar met een halve ton per jaar minder ge
noegen moeten nemen.
Naast de koningin moeten ook haar echtgenoot prins Claus en
haar ouders, prinses Juliana en prins Bernhard, een veer laten.
Ook hun inkomens zijn gekoppeld aan dat van de vice-president
van de Raad van State. Prins Claus komt na vier jaar op ruim
20.000 gulden minder uit, prinses Juliana levert 30.000 gulden in
en prins Bernhard krijgt na vier jaar bijna 13.000 gulden per jaar
minder uitgekeerd.
BAAN KWIJT
SCHIPHOL Een tweemotorig straalvliegtuig van British Caledonian raakte gis
teren door nog onopgehelderde oorzaak van de landingsbaan en zette zich na
honderd meter „ploegen" vast in de klei van de Haarlemmermeer. Bij het on
geluk werd niemand gewond. Om het toestel uit de klei te kunen trekken, (dat zou
vandaag gebeuren) is alle bagage (foto) uit het vliegtuig gehaald en alle brandstof
eruit gepompt.
SCHIPHOL De luchthaven Schiphol
heeft voor het eerst in dertig jaar te maken
Dit heeft president-directeur J. W. Wegstapel
van Schiphol gisteren bekendgemaakt op een
oudejaarsbijeenkomst voor de op Schiphol ge-
met een dalend aantal passagiers. Volgens vestigde bedrijven. De daling is voornamelijk te
voorlopige schattingen zal Schiphol in 1980 wijten aan de verminderde belangstelling voor
9.700.000 passagiers hebben verwerkt. Dat is vliegvakanties. Wegstapel verwacht dat dit jaar
3,7 minder dan vorig jaar, toen de natio- met verlies zal worden afgesloten. Ook de
nale luchthaven voor het eerst de tien mil
joen passagiers per jaar overschreed.
wachtingen voor 1981 noemde Wegstapel „niet
rooskleurig".
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG De WD-
fractie in de Tweede Ka
mer heeft al haar wijzi
gingsvoorstellen op het
5 mens blijft een
sterijk wezen
zal ook u niet zijn ontgaan, dat de homo sapiens, die in
vandel ook wel kortaf „mens" wordt genoemd, een
errijk wezen is dat onder zijn schedeldak een aantal
s met zich meetorst, waar de knapste
puterdeskundigen niet van terug hebben. De heren
nen uitvinden wat ze willen, maar zodra je hun vondsten
st de mens legt, verbleken ze spontaan tot speeltjes,
wel aardig zijn voor de vrije uren, maar voor de rest
welijks iets voorstellen,
de mens is een uniek en een onvervangbaar wezen,
zich ook in dit computer-tijdperk moeiteloos kan
dhaven. Want wat onderscheidt hem van een
iputer? Zeg nu niet meteen: „Dat zoeken we op", want
heb ik al voor u gedaan. Onder de letter M van Mens
k, dat hij een vrije wil heeft. En daar heeft de robot niet
terug. Je kunt hem voor allerlei karretjes spannen,
ir dat heeft alleen zin, als je daarna zelf op de bok
its neemt en hem met de leidsels en als het moet
de zweep duidelijk maakt, naar welke kant hij dient
zijlaan. Je zult hem toch eerst moeten programmeren,
rdat hij aan het werk gaat. En wat hij daarna doet mag
e ogen van velen verbazingwekkend zijn, maar het blijft
rspelbaar. Want in feite is de computer een verlengstuk
de menselijke geest, een slaaf, die blindelings de
moeien van de homo sapiens opvolgt. De mens
rentegen is een fenomeen, dat voortdurend bezig is om
ere exemplaren van zijn ras op het verkeerde been te
en. Op het moment, dat je zou zweren, dat hij gelukkig
barst hij in huilen uit. En als je aanneemt, dat hij geen
3 kwaad doet, gaat hij er met je vrouw van door. Want
trukendoos zit boordevol met dat soort gein en ongein,
[ziet een glimlach op iemands lip zweven en daarom
- Jnderstel je, dat je een aardig succesje boekt met het
j haal. dat je net bezig bent te vertellen. Misschien is dat
i wel zo. Maar voor hetzelfde geld denkt de ander op dat
ment: „Wanneer houdt die ouwe zeur zijn waffel nou
te dicht?".
homo sapiens heeft ook allerlei uitvluchten bedacht om
leven wat dragelijker te maken. Als hij de eindeloze
nel van de winter in wordt geduwd en de dagen grijze
kplaatjes worden, verzint hij een Spaans bisschop, die
nachts over de daken spookt en marsepeinen
I'terpenen en harten van mierzoete borstplaat in de
'oenen kiepert.
een de allerkleinsten, die nog geen benul hebben hoe rot
ze wereld in elkaar zit, geloven in die brekelijke oubol.
'ar het merkwaardige is, dat de ouderen, die donders
ed weten dat het allemaal flauwekul is, net doen alsof en
'ntaan in onzinnige liederen losbarsten, zodra hij zijn
'geplakte nepbaard om de hoek van de kamer steekt,
als dat stuk verdriet op 7 december eindelijk is
Bekrast met achterlating van wat onbetaalde rekeningen
enige restpartijen pepernoten, krijgt de homo sapiens
?rnpt weer een andere bevlieging en maakt hij zijn
isgenoten wijs, dat het volkomen normaal is om een
°m in zijn kamer te zetten.
'at is daar nou weer de bedoeling van?", denk je dan,
'at u het? Weet ik het? Waarschijnlijk doet hij dat, omdat
het zich in die gure decemberdagen wat gemakkelijker
niaken en nu de deur niet uit hoeft, als hij weer eens het
in wordt gestuurd.
stakkerd. Terwijl de granaten om zijn oren vliegen en de
dlo elk uur het aantal mensen turft dat bij
hogshandelingen is omgekomen, zingt hij met geveinsde
troering over Vrede op aarde en In de mensen een
"behagen.
valt over deze jaarlijkse feestroes uiteraard nog een
°P interessants te vertellen. Maar helaas ontbreekt
arvoor de tijd. Zojuist kwam mijn vrouw namelijk vragen.
Ik haar een handje wilde helpen bij het optuigen van de
rstboom.
hangen er dit jaar alleen maar paarse ballen en witte
n9ers in. Dat is weer eens wat anders en volgens mij
igen we er eer mee in. Paars en wit, eenvoudig, maar
ch geraffineerd.
moet me nu echt gaan haasten, beste mensen, want Ik
®r dat mijn vrouw inmiddels de nieuwe kerstplaat van de
mastrichter Staar op de draaitafel heeft gelegd.
u geloven: als die Limburgers Vrede op aarde zingen
>rdt ik helemaal week van binnen. Nee, Kerstmis zou ik
W geen goud willen missen.
abortuswetsontwerp
van de ministers Gin
jaar (Volksgezondheid)
en De Ruiter (Justitie)
ingetrokken. Dit bete
kent, dat de WD in be
ginsel in haar geheel
voor het abortusvoorstel
ook voorstemt, zal het wets
ontwerp aanstaande donder
dag (wellicht ook met steun
van DS'70-Kamerlid Nijhof)
kunnen worden aangeno
men. Zoals bekend is het van
enkele CDA'ers nog steeds
niet zeker of zij het wetsont
werp zullen aanvaarden.
zal
van de regering
stemmen.
Als de grootst mogelijke,
meerderheid van het CDA
49 CDA-leden vóór het ont
werp stemmen.
Ginjaar en De Ruiter deden
gisteren een dringend beroep
op de Kamer, het wetsont
werp te aanvaarden. De mi
nisters verdedigden enkele
wijzigingen, die zij in overleg
met CDA en VVD in hun
wetsontwerp hadden aange-
Ook de stem van de VVD-er bracht. Ten aanzien van bei-
Geurtsen is onzeker. Uit- de partijen waren tegemoet-
gaande van diens steun en komingen gedaan. Aan de
van de steun van Nijhof CDA-wensen kwam het ka-
moeten minstens 47 van de binet tegemoet door vast te
houden aan het oorspronke
lijke uitgangspunt dat arts en
vrouw samen over het al dan
niet verrichten van een
abortus beslissen (de geschei
den verantwoordelijkhéden
van arts en vrouw zijn in het
wetsontwerp nog nader be
klemtoond) en door niet ver
der te tornen aan de bedenk
tijd van vrouw en arts. Ook
is aan de CDA-wens voldaan
dat abortus als misdrijf in het
Wetboek van Strafrecht
moet blijven staan.
ERNSTIG CONFLICT
DREIGT
Aantal CDA'ers
tegen levering
duikboten Taiwan
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De eventuele le
vering van twee duikboten aan
Taiwan kan uitgroeien tot een
ernstig conflict tussen regering
en Tweede Kamer. Een aantal
christen-democraten zal mor
gen voor een motie van de op
positie stemmen, waarin ge
steld wordt dat de toezegging
van een exportvergunning aan
Rijn-Schelde-Verolme moet
worden ingetrokken.
Zeven CDA'ers zijn in elk geval tegen
het door de regering gevoerde beleid.
Een drietal anderen schijnt nog te twij
felen. evenals Nijhof van DS'70. Als zij
de motie van de oppositie steunen, is er
een meerderheid tegen de levering.
Namens de minderheid van de CDA-
fractie verklaarde woordvoerder Van
Iersel dat de leverantie strijdig is „met
een geleidelijk opgebouwd en juist Chi-
na-beleid" en met het wapenexportbe
leid van Nederland. Volgens Van der
Klaauw zijn de Chinese bezwaren lou
ter van politieke aard. „Zij zien leve
ring als opwaardering van het regime
in Taiwan", aldus Van der Klaauw.
Een woordvoerder van Shell heeft v
klaard dat een vertegenwoordiger van
het Chinese ministerie van petroleum-
zaken gezegd heeft dat levering van
onderzeeërs door het Nederlandse be
drijfsleven gevolgen zal hebben op de
onderhandelingen op het gebied van
exploratie en smeerolie.
DEN HAAG De functie van mi- worden te weinig rijkstaken overgehe-
nister zonder portefeuille, zoals veld naar provincies en gemeenten.
die nu wordt bekleed door de mi
nister van ontwikkelingssamen-
Eén van de vervelende gevolgen van
dit alles is, dat de burgers door de be-
werking rcssorterend onder het -P"»!®* bomen het bos niet meer
ministerie van buitenlandse za-
ken) en de minister van weten- in het derde rapport van de commissie-
schaps beleid (die valt onder het Vonhoff staat een groot aantal aanbe-
ministerie van onderwijs en we- velingen,
tenschappen) moet worden afge
schaft. De relatie tussen een minis
ter zonder portefeuille en een be
staand ministerie werkt onduide- moet beter toegepast worden. Dit bete-
lijkheid over het beleid in de hand. kent dat er meer aandacht moet wor-
Bovendien moeten de staatssecre- ;'n geschonken aan het werk van
tarissen meer politiek gewicht planbureaus;
krijgen. Zij dienen te worden beti- jjf^'SXnrfinTi£
teld als „onderminister" en moe-
(pn in oliii trpuul 1 pn nffir.ip.pl als R'
De stelregel „regeren is vooruitzien"
ten in alle gevallen officieel als
vervanger van hun minister kun
nen optreden.
Dit zijn enkele suggesties voor een toe
komstige kabinetsformateur, afkomstig overgeheveld
van een adviescommissie onder leiding meenten;
van H.J.L. Vonhoff, de nieuwe com
Het parlement moet regelmatig bij
zichzelf te rade gaan of het nog wel
goed functioneert. Ook deskundigen
van buitenaf moeten daar onderzoek
naar doen;
Er moeten meer rijkstaken worden
provincies en ge-
De functies en taken in het kabinet
missaris van de Koningin in Groningen moeten opnieuw ingedeeld worden vol-
en oud-staatssecretaris van c.r.m. De gens vijf „hoofdbeleidsgebieden": be-
commissie, enkele jaren geleden inge- stuurlijke zaken, sociaal-economische
steld door minister Wiegel (binnen- zaken, ruimtelijke zaken, sociaal-cultu-
landse zaken) had tot taak voorstellen rele zaken en internationale zaken. Dit
te doen voor een eenvoudiger en doel- bevordert de overzichtelijkheid. Ook de
matiger functioneren van het bestuur- taken van de ministeries en de samen-
sapparaat van de rijksoverheid.
verking tussen de verschillende minis-
Volgens de commissie heerst er op de teries moeten op deze indeling afge-
meeste ministeries een slechte organi- stemd worden.
satie. veel ambtelijke diensten zijn Een kabinet moet bij zijn aantreden
overbelast, er wordt veelvuldig langs een concreet „actieprogramma" maken,
elkaar heen gewerkt, er zijn teveel in- Elk jaar moet bij de presentatie van de
stanties en commissies die zich met het- begroting dit programma worden bijge-
zelfde probleem bezighouden en er steld.
TWEE VVD-kamerleden zijn uit het Comité voor Olym
pische Spelen en Mensenrechten gestapt. Ze deden dat, zd
lieten ze weten, omdat de eveneens in het comité deelne
mende PvdA-fractie bij een sportboycot in Rusland verdeeld
stemde, en bij een sportboycot in Uruguay unaniem.
Het is natuurlijk het goed recht van de VVD-parlementa-
riërs om te concluderen, dat samenwerking in het mensen
rechtencomité niet goed mogelijk is. De VVD-ers hebben ook
gelijk als zij stellen, dat de PvdA zich selectief verontwaar
digd toont bij een zo belangrijke zaak als de mensenrechten,
als het gaat om misstanden bij linkse dictaturen enerzijds, en
rechtse dictaturen anderzijds.
MAAR de VVD heeft in dit verband wel een flinke laag
boter op het hoofd. Want de VVD heeft zich ook selectief
verontwaardigd getoond, maar dan andersom. Tegen deelna
me aan de Olympische Spelen in Moskou stemde de VVD
unaniem; tegen Nederlandse deelname aan de mini-wk in
Uruguay stemde de VVD verdeeld.
De VVD-kamerleden zouden er dus beter aan doen eerlijk
te zijn over de motieven, die tot hun vertrek uit het Comité
hebben geleid. En die motieven kunnen slechts zijn het ge
brek aan steun van de eigen partij. Toen het om het boycot
ten van een sportevenement in een linkse dictatuur ging,
mochten de VVD-ers van hun partij in het mensenrechten
comité gaan zitten; nu het om een rechtse dictatuur gaat ont
valt hun de steun uit eigen partij. Zowel links als rechts in de
Nederlandse politiek vertoont duidelijke trekken van selec
tieve verontwaardiging.
Staatssecretaris Van Eekelen van defensie wil een
aantal landen, waaronder Indonesië, gaan bezoeken om de
regeringen te overtuigen van de goede kwaliteit van oorlogs
schepen van Nederlandse makelij. Wat de belangen van de
Nederlandse economie betreft is dat een lofwaardig voorne
men. Het Nederlandse defensiebeleid heeft er echter niets
mee te maken.
En het defensiebeleid is toch waar deze bewindsman in al
lereerste instantie verantwoordelijk voor is. Het moet als
zeer oneigenlijk worden beschouwd dat een bewindsman,
wiens taak het is om de verdediging van ons land mede te
organiseren, op stap gaat om oorlogsbodems van de Neder
landse industrie aan te bevelen bij andere mogendheden.
Daarvoor hebben we nu juist een staatssecretaris, ge
plaatst bij economische zaken. Deze dient zich voor de bevor
dering van onze gehele export in te zetten, waarbij overigens
de uitvoer van oorlogsmaterieel altijd een zeer nauwkeurige
toetsing behoeft. Als een defensie-bewindsman zich hiermee
bezig houdt, ontstaat licht de schijn van onzuiverheid en een
onjuiste vermenging van verantwoordelijkheden. De heer
Van Eekelen kan dat beter voorkomen.
DEN HAAG Omdat het na
tuurlijke geneesmiddel interfe
ron slechts beperkt beschikbaar
is, kan het voorlopig niet op gro
te schaal worden toegepast in de
strijd tegen bepaalde vormen
van kanker. De mogelijkheid
wordt onderzocht het middel
door bacteriën te laten produce
ren. De opbrengsten van de hui
dige proefnemingen zijn onvol
doende voor massaproduktie.
Proeven met interferon, een men
selijk eiwit, hebben tot opmerkelij
ke resultaten geleid met patiëntjes
in Nederland Zweden en Duitsland
die lijden aan een zeldzaam voor
komende gezwelvorming in de
luchtwegen en het strottehoofd. De
patiëntjes moeten echter voortdu
rend onder behandeling blijven tot,
naar verwachting, de puberteit. Te
gen deze kankervorm viel tot nu
toe weinig te doen, dan het voort
durend verwijderen van gezwellen.
Sommige kinderen werden op deze
wijze al meer dan honderd keer ge
opereerd.
Interferon is de laatste jaren ook
gebruikt bij de bestrijding van een
zeer kwaadaardige botkanker die
vooral bij jonge mensen voorkomt,
en bij drie vormen van bloedkan-
ker en borst- en longkanker. Bij
patiënten, waarbij de ziekte in een
vergevorderd stadium verkeerde,
zijn positieve resultaten bereikt.
ENKELE BUIEN
DE BILT-KNMI - Oceaande
pressies blijven de komende
dagen het weer in het Noord
zeegebied beheersen. Zolang
dit het geval is liggen de tem
peraturen boven de waarden
die voor deze tijd van het jaar
normaal zijn.
Na een heldere nacht waarin
de temperatuur tot rond het
vriespunt daalde, kwam van
daag het weer bij ons onder,
invloed van een depressie bij
IJsland.
Het regengebied van de de
pressie drong in de loop van
de ochtend tot de kustprovin-
ties door. Achter het regenge
bied blijft ons land in een
krachtige westelijke stroming
waarin naast opklaringen en
kele buien voorkomen.
Vooruitzichten voor vrijdag:
Opklaringen, maar ook enkele.-
perïoden met regen. Middag-
temperatuur ongeveer 8 gra
den.
Vooruitzichten in cijfers ge?,»
middeld.
Aantal urer zon 1 tot 5.
Min. temp. omstreeks 3 gr.
Max. temp. omstreeks 8 gr.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 90 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal; 50 procent.
Jaar hechtenis
zonder
proces m
India mogelijk
NEW DELHI In India heeft
het Lagerhuis gisteren zijn
goedkeuring gehecht aan de
wet op de nationale veiligheid,
die onder meer preventieve
hechtenis van een jaar zonder
vorm van proces mogelijk
maakt. Het voorstel werd Aan
genomen met 190 stemmen
voor en 74 tegen.
PARIJS Franse functiona
rissen hebben gisteren beves
tigd dat de hoofdstad van de in
centraal Afrika gelegen staat
Tsjaad in handen is gevallen
van de strijdkrachten van pre
sident Goukouni Oueddei na
een negen maanden durende
strijd tegen zijn rivaal oud
minister van defensie Hissene
Habre. De toestand is voor het
eerst sinds lange tijd rustig in
Ndjamena. Habre tekende een
bestandsovereenkomst in aan
wezigheid van de ministers
van buitenlandse zaken van
Kameroen en Togo. Habre be
nadrukte overigens dat zijn
vertrek uit Ndjamena een tac
tische beweging was en dat de
„strijd doorgaat"
