n
Ti
Dominique Pakker zet
door op het pad naar
verfijnde erkenning
S^AD/REGIO
n
as
Gemeente bereid om te praten
over invulling „Leeuwenhoek"
Werkloosheid regioLeiden flink gestegen
LEIDSE COURANT
DINSDAU 9 DtCEMBER 1üc,ü
de dat
in zal
e verdï
dat de
lelijk t<
m. Get,
tbreekt
Wethot
mtebes
ïkozen
igezete
?n die
daar g
r gewo
iplaats.
Langei
dat 21
ngeraa
Van D
32 prei
iaalwej
JONGSTE FIJNSCHILDERES EXPOSEERT
INGALERY, TUSSEN DOORGEWINTERDEN
Nog één keer wil Domini
que Pakker met de ruim elf
jaar oude Tobi op de foto.
Tobi, een nu wat hulpeloze
Boston terrier, was niet al
leen Dominique's eerste
model dat in fijne trekken
op papier werd gezet, de
hond loopt bovendien ge
heel in tegenstelling tot jon
gedame Pakker op z'n
laatste vier pootjes. „Tobi is
voor mij als een broertje.
Voor zijn ras is hij al erg
oud en nu heeft hij kwalen
heen komt. Tobi is afge
schreven. Ik wil hem voor
de laatste maal in olie ver
eeuwigen. Kijk. hier heb ik
de opzet: met dat blauwe,
beslagen, wazige oog en die
wratten. -Erg om aan te
werken, maar hij gaat hard
achteruit". Dominique Pak
ker zelf gaat hard vooruit.
Met haar 21 lentes is ze nog
een stuk van de zomer ver
wijderd, maar de vruchten
op haar doeken en papier
wijzen nu al op een rijpe
oogst. Het meisje Domini
que is te beschouwen als
Neerlands jongste fijnschil
deres en ze exposeert op het
ogenblik tezamen met een
aantal fijnschilderende
„groten" tot 22 december in
de Job-Art Museumboerde
rij in Schellinkhout, even
voorbij Hoorn.
Twee jaar geleden ontmoet
te ik Dominique Pakker,
wier stamboom in België
ontsproot en feitelijk in een
bijna melodisch ritme nog
nader te precizeren valt als
het geslacht Pakker Piers
de Raveschoot, voor de eer
ste keer. Toen nog op het
atheneum en door mij ge
signaleerd als „een blozend
fenomeentje op een blonde
Noordwijkse duintop". Dat
blozen gaat nog best, maar
de duintop is vervangen
door een wat lager gelegen
stuk geestgrond waar ze nu,
samen met moeder Liz, een
flat aan de Noordwijkse
Beeklaan bewoont. Weg
van de stevige zuidwester
die moeder en dochter bijna
constant wegblies als ze zich
buiten hun appartement
naast Huis ter Duin durfden
te begeven. Dominique had
destijds al grootse plannen.
schilderen, en Arabisch
gaan studeren. Bereids toen
liet ze zich geen knollen
voor citroenen verkopen en
deed met professioneel ge
voel tegen een stevig hand
geld werken van de hand.
Dominique Pakker met stakker Tobi.
Uiteraard is er het één en
ander veranderd. Domini
que Pakker heeft inmiddels
het einddiploma Rijnlands
Lyceum in haar tasje, het
Arabisch is enigszins ver
vaagd en vervangen door
een hang naar de studie
Rechten, in Leiden. Daar is
ze voor het eerste jaar uit
geloot, maar schilderes Pak
ker houdt die studie in pet
to, blijft intussen doorschil
deren en naar een baan uit
kijken. Maar nog steeds is
daar grijswit opdoemende
zwarte ridder, te paard aan
stuivend op een zwart vlak,
de speer geheven in de
rechterhand, als een nacht
merrie uit het merovingi-
sche verleden van een Ka-
rel ende Elegast. Dat is nog
onverminderd een troetelte
kening van Dominique
Pakker: de Black Knight,
ofwel Knight of Night, rid
der van de nacht. Daar zie
ik weer „the key to my
heart", de sleutel tot Domi
nique's hart, haar lieve
lingswerk. In mijn ogen,
ook nu weer, een St. Joris
te paard die de draak be
vecht, maar voor Domini
que een persoonlijkheidsbe
leving die haar zes weken
priegelwerk bezorgde. Hier
stond een draak op het punt
van gedood te worden door
een zwaard zwaaiende laag
hartige die het sleuteltje tot
Dominique's hart wilde ver-
Dominique Pakker laat zich
er niet over uit, of dat har
tje onderwijl al is veroverd
of niet, maar het lijdt geen
twijfel dat zij haar ziel en
zaligheid slechts aan de
meest bie'dende aan de
grootste vechtjas met de
dikste spieren („omdat een
vrouw daar in het algemeen
toch wel tegenop ziet")
wenst te verkopen. Inclu
sief een lucratief doek, mi
niatuur of pen- en krijtteke
ning, een Oostindische in-
ktproduktie, gouache, aqua
rel of tussenvorm: de tem
pera-gouache. Naar geeste
lijke instelling gemeten is
Dominique nog de jonge
oude gebleven. Ik mag het
herhalen: de menselijke
geest wordt bij haar uitge
drukt in symbolen. Ze
en is aanhangster van het
surrealisme, dol op mytho
logie als „de science-fiction"
van de klassieke oudheid.
En de uitkomsten van een
betrouwbare horoscoop, de
duistere mystiek van sterre-
beelden, blijven in haar
werk terug te vinden. Haar
schilderwerk is terecht den
kwerk.
Haar zieleleven tijdens Do
minique's „duinperiode" is
al toenmaals uit de kleurige
doeken gedaan. Ik laat dat
nu maar liggen. Ik onder
kende bij haar Tobi was
nog hupsakee en niet der
dagen zat eind '78 al de
geniale vonk in streek en
kleur. Dat heeft zich midde
lerwijl ontwikkeld en ver
diept. moet je maar denken.
Ofschoon; het rijpingsproces
is bij lange na nog niet vol
tooid. Dat neemt niet weg.
dat het meisje Pakker een
rakker is gebleven die door
gedrongen is tot in de geslo
ten gelederen van de geves
tigde, kleinschalige fijn
schilderwereld. Daarom
werd ik ook charmant door
haar opgetrommeld.
Dominique exposeerde in
Knokke, bij Eddie Door
nbos. Dat was in '79, en
daarna vooral verschafte ze
zich de tijd om aanbiedin
gen te accepteren. Maar vo
rig jaar ook kwam er een
doorbraak. „Ik heb altijd al
grote bewondering gehad
voor fijnschilders en ik ging
op een expositie van een
uniek stel van die schilders
af die toen exposeerden in
Sheraton Inn Schiphol".
Sheraton is aldaar niet
schilderachtig gelegen,
maar wel trekt die Ameri
kaanse Inn allerlei mensen
die zien en gezien willen
worden. Daar ook gingen
verschillende fijnschilders
zich ten toon hangen. Do
minique Pakker kwam, zag
en werd gewonnen door ex
pert Frans Erkelens en col
legae, zoals Bram Tielen.
Louter en alleen omdat
schilderes Dominique zei:
„kom eens langs bij me".
Op die klank ging men af,
en de langskomenden wer
den niet teleurgesteld. En
thousiasme alom, over Do
minique's (een lange naam,
maar haar koosnaam is mij
niet bekend) werken.
Daarom mag ze nu bij Job
Ritman in diens Schellink-
houtse Museumboerderij
hangen. Samen met binnen-
en buitenlandse fijnschil
ders en -schilderessen (hoe
wel de vrouwen onder hen
maar in de minderheid zijn,
zoiets van één op tien). Der
tien fijnwerkende artiesten
hebben in Schellinkhout de
resultaten van hun inspira
ties hangen. Dominique zit
daar dus bij. Het zijn vooral
miniaturen die tentoonge
steld worden. Noordwijkse
Pakker heeft er een stel
naar afgevaardigd: opna
men die, vlijmscherp, ho-
roscopisch en microscopisch
fijn bepaald zijn; fel van
kleur en onaards van span
ning. Dominique is van
plan, dichter bij huis te
gaan exposeren. Zit er wel
in. Wanneer Dat is nog
niet zeker. Gedacht is aan
De Pomp, de befaamde
Warmondse edoch niet war-
talige galery. In het ko
mend voorjaar of zo.
Schilderen en tekenen: dat
zou een amper te bereiken
combinatie zijn. Volgens
kenners. Maar Dominique
Pakker Piers de Raveschoot
(maar die „Kuifjesachtige"
toevoeging moet je maar
vergeten) verenigt die ei
genschappen tot haar eigen
verrassing in zich. Ze schil
dert even zo fantastisch als
ze tekent: zo fijn als 't maar
kan. Het is niet haar vak,
maar schilderen is een
hobby die uitgegroeid is,
sinds haar middelbare
schooltijd. „Zonder ooit les
te hebben gehad, behalve
de pennestreken die Frans
Erkelens me bij heeft ge
bracht. Maar ik heb geen
enkele invloed van een an
dere fijnschilder; daarom
ziet men het speciale van
mijn werk in. Ook de tech-
Miniaturen, met een richt
prijs van rond de 800 tot 900
gulden. Die prijzen worden
vastgesteld door degene die
een expositie runt; in het
Schellinkhoutse geval Ian
(Ien) Knoop. Dominique
heeft een stuk of wat minia
turen afgevaardigd naar de
Noordhollandse tentoonstel
ling (afgelopen zaterdag
met zwier en plezier geo
pend). In dat gezelschap be
vond zich de veel grotere
conceptie „De Roep van At
lantic", een blauwe impres
sie-onder-water van „men
sen" die het legendarische
Atlantic naar boven halen.
Want Dominique Pakker is
bovendien erg geïnteres
seerd in wat zich onder wa
ter afspeelt. Ik zag nog even
de Ram-stier, als sterre-
beeld, die niet meeging naar
Schellinkhout. Een fel
droombeeld van Dominique
Pakker dat de slaap er voor
haar niet lichter op moet
maken. Maar de verwerke
lijking van dat alles is, naar
mijn smaak, onthutsend.
Dat is geen grap, maar eer
der een produkt van talent
en verbeelding. Hier is een
begenadigd (gewoon: iets
meer dan een ander) ie
mand bezig, die iets te zeg
gen heeft, in vorm en kleur
en techniek. In overvloed.
Hoofdstad
Operette
levert
vakwerk
LEIDEN - Wie houdt van
luchtig maar vakkundig uit
gevoerd muzikaal amuse
ment, kan ook vandaag en
morgen nog terecht in de
Leidse Schouwburg waar
Franz Léhar's: „Das Land
des Lachelns" opgevoerd
wordt door de Hoofdstad
Operette. Het oeroude gege
ven van de vrouw die door
velen begeerd wordt, maar
in wiens hart slechts plaats
is voor één grote (maar niet
te realiseren) liefde, waar
voor zij tot het einde der we
reld wil gaan (in dit geval
China), bleek ook gistera
vond weer een thema dat
een goedgevulde schouw
burg opleverde.
Daarbij moet gezegd dat Marga
de Boer in de rol van hoofd
persoon, Lisa, in belangrijke
mate bijdroeg tot dit succes.
Met uitstekend acteertalent,
goede mimiek, en vérdragend
stemgeluid was zij in staat Lé-
har uit te tillen boven zijn
soms wel erg simpele effecten;
zo werd de oriëntaalse sfeer
steevast weergegeven met
gong-, bekken-, en xylofoons
lagen, vrolijke passages met
walsmuziek en heldhaftigheid
met een eentonige tweek
warts-maat. Ook Lisa's tegen
speler, prins Sou-Chong. ver
tolkt door Ton Hofman, ver
vulde zijn rol gedegen, al was
het jammer dat zijn strakke
tenor in de hoogte soms wat
'geknepen' klonk en hij in de
duetten met Lisa wat aan vo
lume tekort kwam. De beken
de aria: „Dein ist mein ganzes
Herz" werd echter door hem
warm en ingetogen gezongen,
zoals dat een leifdeslied be-
Succesrijke rollen waren ook
wegggelegd voor de, als Graaf
'Gustl' optredende, Jacco van
Renesse en de Euneuch (Anto-
ni Wink), welke laatste al
spoedig de lachers op zijn hand
had door subtiele verwijzingen
naar zijn (on)mannelijkeheid.
Hoewel Van Renesse's dialo
gen soms wat houterig over
kwamen en zijn Weense ac
cent soms erg aan het Neder
lands deed denken, verdiende
zijn zangkunst waardering.
Wat décors en kostuums be
trof, hierop was niets aan te
merken. De 'edelstenen' op de
kleding, gecombineerd met ge
raffineerde lichteffekten
brachten de beoogde luister
goed over. Ook het orkest be
geleidde, op enkele missers
van de klarinettist na, attent.
VOORHOUT De Voor-
houtse IKV-werkgroep houdt
vanavond om kwart voor acht
een discussiebijeenkomst rond
het thema: 'Help de kernwa
pens de wereld uit, te begin
nen in Nederland'. Medewer
king hieraan wordt verleend
door het kamerlid Van Dam,
defensiespecialist voor de
VVD en de voormalig leze
raalmoezenier Van Winkel en
ex PPR-kamerlid. In de Gaas-
bak is ook een film te zien
over de uitwerking van kern
proeven op Amerikaaanse mi
litairen.
ie %bokverbod in
ri. Fad
en
uit ffle
:nbesti
Ibaar
\ni versi teits-
ebouwen
EIDEN „Er wordt wel
sproken over studenten
onderzoeken met gifti-
i kankerverwekkende
offen moeten omgaan,
aar men vergeet dat ta-
iksrook vele duizenden
ensen méér aan dezelfde
aren blootstelt op de uni-
rsiteit".
C.A. de
"oot, lid van de Unie van Fa-
lteiten en Diensten, gistera-
•nd tijdens de rondvraag van
universiteitsraadsvergade-
ig. Een motie die onlangs
)or de raad was aangenomen
het gebruik van giftige
>ffen zoveel mogelijk aan
inden te leggen had haar tot
ize uitspraak gebracht. Ver-
merkte zij op dat het va-
voorkomt dat een niet-ro-
met de kwalijke bestand-
n van verbrande tabak in
nraking komt, dan dat er
udenten met zogeheten toxi-
he stoffen moeten werken.
stelde dan ook voor om een
tokverbod in te stellen in alle
- inbare universitaire ruim-
n, zoals bibliotheken, verga-
!rzalen, liften en gangen. Bij
'ertreding van dit eventueel
1 te stellen verbod zou 150
tlden boete kunnen worden
'heven, zo zei zij, „net als bij
'ertreding van het bestaande
erbod om koffie te drinken
een chemische werkruim-
Telebingo
uitverkocht
Het televisiespel 'Telebin
go' doet vrijdag Leiden
aan. Vanaf kwart over acht
zal Mies Bouwman in de
Groenoordhallen de win
nende getallen aan elkaar
praten. Gisteren om elf uur
begon de kaartverkoop
aan de kassa van de Groe
noordhallen en anderhalf
uur later waren alle kaar
ten al verkocht. De heer
Van Dijk van de AVRO:
„Om' half acht stonden de
eerste mensen al in de rij
en om elf uur waren er
ruim 500 mensen. Proble
men leverde het niet op.
ledereen wachtte rustig op
zijn beurt. Het verliep zeer
gedisciplineerd."
Universiteit ziet lichtpuntje:
LEIDEN Gemeente en universiteit gaan
aanstaande vrijdag praten over het nieuwe
plan dat onlangs ter tafel is gelegd voor be
bouwing van de Leeuwenhoek. De heer W.G.
Koppelaars, lid van het college van bestuur
van de universiteit, zei gisteren desgevraagd
dat hij wethouder Waal bereid had gevon
den om met hem over dit onderwerp te on
derhandelen.
Deze bereidheid van de kant van de gemeente
komt onverwacht. Al vele jaren liggen de be
stuurders van universiteit en gemeente m
kaar overhoop over de invulling van de Leeu
wenhoek, het terrein tussen de Wassenaarse
weg en de Plesmanlaan. De gemeente wil
woningen neerzetten en de universiteit ziet
graag een uitbreiding van eigen voorzieningen.
Bij iedere invulling van dit zeldzame stuk
bouwgrond in Leiden, moet in elk geval reke
ning worden gehouden met de aanwezigheid
van de verschillende laboratoria die aan de
Wassenaarseweg liggen. De regionale inspec
teur van de volksgezondheid heeft pasgeleden
in een brief aan de universiteit laten weten het
onaanvaardbaar te vinden dat er in de omge
ving van de laboratoria woningen zouden wor
den gebouwd. Vanaf welke afstand van de la
boratoria er wél kan worden gebouwd geeft de
inspecteur niet aan omdat zoals hij schrijft daar
„geen algemeen aanvaarde
be-
Nog onlangs liet wethouder Waal tijdens een
raadsvergadering weten „vele bezwaren" te
hebben tegen de nieuwe voorstellen van de
heer Koppelaars. De jongste plannen van de
universiteit houden een verlegging in van de
Plesmanlaan. De weg zou dan op 150 meter van
de laboratoria komen te liggen, een zóne die de
heer Koppelaars uit veiligheidsoverwegingen
vrijhoudt. Naast deze weg zou dan drie hectare
grond meer beschikbaar komen voor woning
bouw dan in het oorspronkelijke bestemmings
plan. De universiteit ziet in dit geval af van het
plan om de Sociale Wetenschappen nieuwbouw
te schenken in de Leeuwenhoek. In ruil voor
deze concessie aan de gemeente wil de univer
siteit dan wel graag woningen voor studenten
gebouwd zien.
LEIDEN De werkloosheid in het district van het gewes
telijk arbeidsbureau in Leiden is de afgelopen maand weer
aanzienlijk gestegen. Er stonden 129 mannen en 23 vrouwen
meer als werkzoekenden ingeschreven dan aan het einde
van oktober.
In de Leidse regio stonden eind november 2954 mannen en 1127
vrouwen als werkloos ingeschreven. De werkloosheid onder
jeugdigen veranderde vrijwel niet. De meeste nieuw-ingeschre-
venen waren personen van 23 jaar en ouder. De grootste klap
pen vielen voor wat betreft de werkgelegenheid voor mannen
weer in de bouw. In deze sector werden in november 94 werklo
zen meer ingeschreven dan eind oktober. Het waren merendeels
straatmakers, opperlieden en schilders, die zich lieten inschrij
ven. Ook losse arbeiders zorgden voor enige toename van het
ingeschreven aantal werkzoekenden.
De vraag naar arbeidskrachten is sterk gedaald. Waren er eind
oktober nog 496 vacatures te vervullen, aan het eind van no
vember waren er nog slechts 281 vacatures. Niet alleen bleef de
vraag naar bouwvakarbeiders gering (15) maar ook in de sector
metaal is er sprake van vermindering van de vraag. Thans wor
den niog 71 metaalbewerkers gevraagd.
Van enkele beroepsgroepen volgt hieronder een opgave met
daarachter tussen haakjes vermeld het aantal vacatures:
timmerlieden 118 (6)
metselaars 139 3)
straatmakers 227 -)
onderwijzend personeel 347 3)
winkelbedienden 216 (15)
kantoorbedienden 314 (18)
losse arbeiders 519 (1)
Van de winkelbedienden, die werkzoekend zijn, hebben 106 de
leeftijd van 19 jaar nog niet berikt. Bij de kantoorbedienden zijn
52 ingeschrevenen, hoofdzakelijk meisjes, jonger dan 19 jaar.
Vorig jaar
In vergelijking met vorig jaar vertoont de werkloosheid even
eens een weinig rooskleurig beeld: In november 1979 stonden er
975 vrouwen en 2125 mannen als werkzoekend ingeschreven.
De werkgelegenheid was bovendien ruimer. Tegenover de 281
vacatures eind november van dit jaar stonden maar liefst 1243
vacatures vorig jaar. De werkloosheid bij de mannen is thans 39
hoger dan vorig jaar. Bij de vrouwen is dat 16 De vraag
naar arbeidskrachten bedraagt thans 23 van de vraag in no
vember van het vorig jaar.
In de verschillende gemeenten in het gewest Leiden ontwikkel
de de werkloosheid zich als volgt:
Warmond
Zoeterwoude
Overigen
14
11 14
17 19
13 10
Ter vergelijking volgt hieronder nog een overzicht van
werkloosheid in de verschillende gemeenten aan het eind
de maand november 1979 en november 1980:
Gemeente 1979 1980
Alkemade
Katwijk
Leiden
Leiderdorp
Oegstgeest
Rijnsburg
Valkenburg
Voorschoten
Warmond
Zoeterwoude
80
113 41%)
317
378
19%)
2147 2831
32%)
162
223
38%)
118
144
22%)
53
60
8
22
129
179
39%)
35
48
38
59
13
24
3100
4081
32%)
LISSE
Ook de werkgelegenheid in het district van het Lissese geweste
lijk arbeidsbureau geeft een allesbehalve rooskleurig beeld. De
werkloosheid is de afgelopen maand snel toegenomen. De stij
ging met 237 personen tot 1077 was ongekend hoog. Het wer
kloosheidspercentage van mannen is in de Bollenstreek toegeno
men van 2 procent naar 3,4 procent. Ook de inschrijvingsduur
van de werklozen neemt toe.
Het aantal werklozen in enkele belangrijke beroepsgroepen be
droeg eind november in de bouw 142, metaal 59, land- en tuin
bouw 108, onderwijs 62, horeca 83 en handel en kantoor 182. Hel
aantal jeugdig werlozen, jonger dan 19 jaar was 107. Het aantal
vakatures nam af van 214 tot 179. Als oorzaken geeft het ar
beidsbureau: siezoensinvloeden en de economisch recessie. Voor
december wordt weer een flinke stijging verwacht.
ALPHEN AAN DEN RIJN
Alkemade
Katwijk
Leiden
Leiderdorp
Oegstgeest
Rijnsburg
Valkenburg
Voorschoten
okt.
okt. '80 r
47 38
92 103
695 733
Ook in de regio Alphen aan den Rijn
sterk gestegen. Het aantal werkloze
Het aantal werkloze vrouwen steeg v
er nu 1625 werlozen.
het aantal werklozen
m toe met 102
464. Totaal zijr
deed zich vrijwel in alle beroepsgroepen voor. ech
ter het sterkst in de bouw met 30. onder chauffeurs met 15 en ir
de categorie personeel algemene dienst met 26. Het aantal jonge
ren onder de werkloze mannen daalde met 14 tot 48. De vraag
naar personeel is in de maand november gestegen van 219 naai
