Bevorderen de media het terrorisme?
3
c
M
m
m
>Nfc- VAKANTIE
VRIJE TIJD
98
kavero I
jarino rekreafe
Ie chat
ra
Wilt u méér
weten over
deze rubriek;
BINNENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1980 PAG(fsJN
\RNA
DEN HAAG Twee onderzoekers
van een Leids universitair instituut
waar men de problemen bestudeert
van minderheidsgroepen in onze sa
menleving, hebben eerder deze maand
een verkennende studie gepubliceerd
over het verband tussen het interna
tionale terrorisme (vaak gepleegd
door vertegenwoordigers van minder
heidsgroepen) en de rol van kranten,
radio en televisie daarin. Eén (niet al
te opmerkelijke) constatering van
hun onderzoek was dat dit terrorisme
vaak wordt bevorderd door de massa-
Ie aandacht die dit terrorisme in de
media krijgt.
Een duidelijk anders geaarde conclusie,
zo niet tegengesteld aan de vorige, was
dat het internationale terrorisme een
vorm is van communicatie waartoe ver
tegenwoordigers van minderheidsgroe
pen overgaan als de gewone wegen om
boodschappen in de media over te bren
gen zijn geblokkeerd.
Om deze stelling te onderbouwen citeren
de auteurs, Janny de Graaf en Alex
Schmid. een aantal uitspraken van men
sen die kapingen of gijzelingen hebben
georganiseerd. Bijvoorbeeld: „Geweld is
de enige taal, die de westerse democra
tieën verstaan (de Venezuelaanse terro
rist Ramirez Sanchez, alias Carlos). „Wij
willen het publiek shockeren, het is onze
enige manier van communiceren met
het publiek (een lid van het „Japanse
rode leger").
Toch mag daaruit niet zonder meer afge
leid worden dat terroristen hun doel
hebben bereikt wanneer zij kunnen
communiceren met het publiek. Com
municatie is uit de aard der zaak nu een
maal een middel om een vermeend on
recht aan te klagen, geen doel op zich
zelf. ook al kan het soms een hele ge
ruststelling, ja winst betekenen als-het
publiek doordrongen is van een bepaald
onrecht.
De Zuidmolukkers (wier 'wanhoopsda
den' door de Leidse onderzoekers uitge
breid worden beschreven) kregen on
danks de massale publiciteit niet gedaan
dat hun ideaal ook maar een stapje dich
ter bij verwezenlijking kwam. Hetzelfde
geldt voor de idealen van de Palestijnen
waarvan het publiek dankzij de media
de problematiek nu uitentreure kent,
maar wier idealen evenmin binnen een
afzienbare tijd zijn te realiseren.
Het is dan ook belangrijk dat de onder
zoekers zich afvragen wie de boodschap,
die terroristen willen overbrengen, had
moeten bereiken. Meestal zal het dan
gaan om politici die voor de inwilliging
van hun eisen zouden kunnen zorgen.
Een publiek dat geïnformeerd is over
deze problemen kan daarvoor een steun
in de rug zijn, maar in ieder geval zijn
het zeker niet de media die een oplossing
kunnen aandragen.
De twee Leidse onderzoekers gaan ech
ter heel anders te werk. Zij fixeren zich
- omdat dit nu eenmaal hun onderzoek
sonderwerp is - op de rol van „de" (sic
massamedia om vervolgens tot de con
clusie te komen dat deze media niet
functioneren als wel dienstig zou zijn
voor het welzijn van de minderheids
groepen. De media geven immers pas
aandacht aan die minderheidsgroepen
als zij tot terroristische daden overgaan.
Zouden de media immers op een meer
geregelde basis aandacht besteden aan de
problemen van de minderheidsgroepen,
dan zouden deze problemen zich waar
schijnlijk niet voordoen. Op grond daar
van doen zij daarom in het einde van het
boek de aanbeveling te komen tot een
democratisch gekozen mediaraad die
regelend ten aanzien van de journalis
tiek zou moeten gaan optreden.
Die raad zou ook, zo is de suggestie, re
gelingen moeten treffen ten aanzien van
de berichtgeving rond kapingen gijze
lingszaken, zodat ongewenste effecten
van de berichtgeving worden voorko
men. Afgezien van het feit dat de media
bereid zijn terughoudendheid te betrach'
ten wanneer er mensenlevens in het ge
ding zijn, is dit laatste probleem van een
geheel ander kaliber. Toch wordt in de
algemene betoogtrant van De Graaf en
Schmidt het omgaan van de media met
gijzelingszaken moeiteloos als een extra
argument beschouwd voor de instelling
van een (democratisch gekozen) media
raad.
Het merkwaardige feit doet zich ook nog
eens voor dat de berichtgeving door de
media van de Zuidmolukkers gijzeling
hen allerminst tot de conclusie voert dat
zo'n mediaraad een dwingende noodzaak
is. Het voorstel daartoe komt plotseling
uit de lucht vallen en wordt in het ge
heel niet uitgewerkt.
Waar is de rechtvaardiging ervoor dan
wel in te vinden? Ze lijkt eerder te lig
gen in de massa sociologische vaklitera
tuur die de auteurs in hun werk hebben
betrokken om het functioneren van de
media te beschrijven. Er is voortdurend
sprake van „de" media.. Het gevolg van
deze abstracte benaderingswijze is dat zij
daardoor zowel bij zichzelf als bij hun le
zers als het ware een complotsfeer op
roepen. De media worden over een kam
geschoren, zijn een groot syndicaat dat
tegen de minderheidsgroepen samen
spant.
Hun voorstelling van zaken wordt
De Zuidmolukkers (wier 'wanhoopsdaden' door de Leidse onderzoekers uitgebreid worden beschreven) kregen ondanks de massale
publiciteit niet gedaan dat hun ideaal ook maar een stapje dichter bij verwezenlijking kwam.
schijnbaar gerechtvaardigd door de his
torische beschouwingen die aan hun
voorstel tot de instelling van een media
raad voorafgaan.
Men kan de onderzoekers wel volgen als
zij suggereren dat de media een verte
kend, onvolledig, beeld geven van de
werkelijkheid, en men kan daar aan toe
voegen: ongeacht of het om minder
heidsgroepen gaat of niet. Een willekeu
rig voorbeeld kan dit verduidelijken. Zo
zou men kunnen stellen dat de rol van
het bedrijfsleven in de jaren zestig en ze
ventig wel erg negatief werd afgeschil
derd. Tegenwoordig is er weer sprake
van een kentering. Ander voorbeeld: de
communisten stonden in de jaren vijftig
in een bijzonder ongunstig daglicht.
Vandaag de dag worden zij door velen
heel wat positiever beoordeeld.
Afgezien van het feit of er in de jaren
zestig of vijftig werkelijk van een bij
ziendheid sprake was, zeggen dergelijke
standpunten niet zozeer iets over de ja
ren vijftig of zestig als wel over de ma
nier waarop men vandaag tegenover
deze zaken aankijkt. Ook nu kan er im
mers weer van een vertekening sprake
zijn.
Deze verschuiving in de waardering van
groepen in de samenleving toont dan
ook niet zozeer het bestaan van een com
plot van de media aan als wel de wijze
waarop de media werken: zij weerspie-
niet li
gelen eerder gebeurtenissen en lachte
daarover, dan dat zij die zelf enta politi
zoals de Leidse onderzoekers cift tegei
suggereren. Als zij iets meer do^r ze](
weerspiegelen en bepaalde zake^j nu
meren, dan gebeurt dat in laatste \onl bli
tie weer omdat de zaak in kwestiejnen
publiek leeft. Dat is overigens ower z\
harde noodzaak. Media die zich gerUci
richten tot een algemeen publiety maak
zich in hun opvattingen en onde^) op
keuze te ver daarvan verwijderei waar
den vanzelf afgestraft. Men dr^.p Twt
knop om of zegt zijn abonnenmerj en en
Wie toch weer in de informatief
zou willen ingrijpen en dat wiL op
auteurs overduidelijk wanneer zi]grvan
suggeren voor de behandeling vir het
nieuws van minderheidsgroepen £)e
daarmee een situatie creëren die \at iuj(j
lang tot het verleden waande, tou stem
inderdaad gebruikelijk was dat in
tie sterk groepsgebonden was
vormen van censuur onderhevig
Nu zou het te simpel zijn te willen^
ren dat de auteurs terug zouden
keren naar het verleden. Het pr<
waartegen zij aanhikken is de grol-
nicme macht van de media. He^M
evenwel geen zin te praten van „di
dia. Naar inhoud zijn deze med T? 17
melsbreed verschillend. Wat
krant verontachtzaamt zal een T\TT
krant of radiostation weer oppikklY L
media corrigeren elkaar voortduri
Hun voorstel tot betutteling van d
ademt wel de geest uit waarin hel
tuut voor de bestudering van het 1
minderheidsgroepen in het leven
roepen. Toch kan men de beha:
van de belangen van minderheid
pen maar beter toevertrouwen aai
tici, in plaats van aan de media. I
dia kunnen daar dan vervolgens z<
mogelijk verslag van doen.
De onderzoekers van het Leidse
tuut hebben ongetwijfeld het bes|
de minderheidsgroepen voor (zi
daarmee zeker niet verdedigers v;
terrorisme), maar zoals zovele n
die het goede willen afdwingen, sti
aan een totalitaire verleiding bloot
verkennende, onvoldragen wet
had beter binnenskamers kunnei
ven. Niettemin is er aan dit stuk c
paald niet gunstig voor de media i
veel aandacht besteed. Is er een
bewijs én rechtvaardigiging te
voor de wijze waarop de Neder,
media functioneren
PAUL VAN VELTH(
Alex P. Schmid en Janny de Gr
Insurgent terrorism and the w<
news media. Uitgave C.O.M.T Lt
Liitrrerei
„Het lied van de
beul"
Zelden zal de ter dood veroor
deling en executie van een
„doodgewone" Amerikaanse
moordenaar meer stof hebben
doen opwaaien dan die van
Garry Gilmore, de tweevoudi
ge moordenaar in de staat
Utah, die in 1976 wereld
nieuws werd toen hij weigerde
uitstel van executie aan te vra
gen, daarentegen juist eiste dat
het doodvonnis zo spoedig mo
gelijk werd voltrokken.
De Amerikaanse auteur nor-
man Mailer heeft in zijn boek
„Het lied van de beul", dat ook
in een Nederlandse vertaling
verscheen, bovenstaande ge
beurtenissen op een aangrij
pende, kunstzinnige en vooral
fascinerende wijze weergege
ven. De auteur volgt het le
vensverhaal van Garry Gil
more nadat hij toen hij meer
dan de helft van zijn leven in
gevangenschap had doorge
bracht, op vrije voeten kwam
tot het moment dat zijn as bo
ven de staat Utah werd uitge
strooid.
Mailer heeft zich, dat blijkt
telkens weer op een ongeken
de manier in de zaak ge
beurtenissen en achtergronden
verdiept.. Toch heeft hij
kunnen voorkomen dat zijn
werk ofwel een aanklacht te
gen de staat Utah (c.q. het
rechterlijke systeem) ofwel
een duidelijke veroordeling
van de naar zijn dood hunke
rende Gilmore is geworden;
wat velen er overigens toch
niet van zal kunnen weerhou
den bewondering te hebben
voor de manier waarop Garry
Gilmore tot op het laatst iede
re mogelijkheid tot gratie uit
de weg ging. Ontsnappen of de
executie, dat was de keus die
hij zichzelf had gesteld. Omdat
het eerste onmogelijk bleek,
had hij geen alternatief. Po
gingen van strijders voor de
burgerrechten ten spijt werd
hij op 17 januari 1977 in de
staatsgevangenis van Utah te
rechtgesteld.
Naarmate zowel Gilmore als
het boek hun einde naderen,
wordt de door Mailer zo tref
fend weergegeven spanning
intenser, de lezer steeds meer
bij het verhaal betrokken.
In en buiten de Verenigde Sta
ten is Norman Mailer's „Het
lied van de beul" uitbundig
geprezen, niet ten onrechte,,
zoals men na lezing zal moeten
beamen.
Norman Mailen Het lied
van de beul. Uitgeverij Bru-
na, Utrecht.
Satire op joods le
ven in VS
„Een vlijmscherpe satire op
het joodse leven in de Vere
nigde Staten" heet het laatste
boek van auteur Joseph Hel
ler, „Eerlijk als Gold" volgens
de uitgever te zijn. Nu kan
niet ontkend worden, dat de
nodige malen de draak wordt
gestoken met zeden, gewoon
tes en vastgeroeste gebruiken
binnen de joodse gemeenschap
in de VS. Maar de vlijmscher
pe kant van de satire is vaak
ver te zoeken.
„Eerlijk als Gold" is he
haal van een Joodse pro
in de Engelse taal- en I
kunde, die door zijn fami
tijd als een verliezer i
schouwd, en de mogeli;
om een hoge post bij de
ring in Washington te v
len wil aangrijpen om
voor eens en altijd te bev
Joseph Hellen' Eerlij!
Gold. Uitgeverij: Luit
Laren. Prijs: ƒ29.50. 1
«dren te©
KERST EN NIEUWJAAR IN ERMERZAND
December is een knusse, maar vermoeiende maandl Ont
spant zich daarom in deze periode met uw gezin In onze
moderne en komfortabele bungalows gelegen in Erm (ge
meente Sleen, Drenthe). Op het park tevens restaurant,
bar, supermarkt, wasserette, verwarmd overd. zwembad,
tennisbanen, speeltuin en speelvelden aanwezig. Tijdens
Kerst en Nieuwjaar speciale evenementen. KERST EN
NIEUWJAAR (19-12-'80/02-01-'81) 2 WEKEN 650.-
PER BUNG. ALL IN. KERSTO^2-'60/27-A2-Q0) 8 DA
GEN 500.- PER BUNG. ALL IIJ. NIEUWJAAR (27-12-
•80/02-01-"81) 1 WEEK 450.- PFR BUNG. ALL IN.
VOOR DE THUISBLIJVERS. DIE NA NIEUWJAAR UIT
WILLEN RUSTEN (02-01-'81/27-02-'81) P.W. 125.-
PER BUNG. INLICHTINGEN EN RESERVERINGEN: Rek-
reatie-Bungalowpark Ermerzand, Dalerstraat 38b, Erm,
tel. 05915-4018.
VOORTHUIZEN - VELUWE. BONDSPENSJON ZONNEHORST.
Voor een sfeervolle kerstl Voll.pension 45.- p.p. per
dag Incl. Kerstdiner, c.v., uitstekende keuken. J. C. Bag-
qerman. Lange Zuiderweg 3. tel. 03429-1878.
HOTEL „DE ZWAAN" kmrs. m/z douche, tollet, ook beneden, p£
keuken. V.p! v.a. 37,50 - 47,50 p.p. p.d. Uddelerweg 8.
Elspeet (Veluwe). Tel. 05779-232.
«ZEELAND©
EEN WEEKEND IN BUNGALOWPARK
BURGHSTEDE VOOR SLECHTS f. 155.- ALL-INI
Een lekker lang weekend weg in eigen
land: in bungalowpark Burghstede (bij
Burgh-Haamstede) staat Uw kom-
I 'Tol I J T 1 3 1 plete.luxe 6-persoons bungalow
I met open haard.CV.kleuren tv en
3 slaapkamers. Prachtige omge
ving, veel rekreatiemogelijkheden.
GRATIS: toegang tot het overdekte.verwarmde zwembad,
sauna/zonnebank en de tennisbanen. De annuleringsverze
kering is bij de prijs inbegrepen! Eigen restaurant/bar, kin
derboerderij etc. Bel voor boekingen en kleurenbrochure:
070 -47.21.01 of 01115 -2110
POSTBUS 95375. 2509 CJ DEN HAAG
«OVERIJSSELS
NOORD- a
•holland®
KERSTVAKANTIE 20 DEC. 3 JAN.
ANDIJK Park met rekreatieruimte, supermarkt, was-
IJsselmeer serette. SPECIAAL KERSTARRANGEMENT.
4-6 pers. bungalows met kleuren-tv, open
haard en centrale verwarming.
Ook Voorthuizen Veluwe en NIEUW park in de
bossen bij Elburg.
Naam:
Adres:
Postcode:
9300 XA Roden (geen postzegel)
Jarino Rekreatie
Antwoordnummer 3. 9300 XA Roden (geen postzegel nodig).
Tel. 05908-16866. Na kantoortijd 05908-19598
HOTEL/PENSION BOSCHLUST, Kruisweg 60. 1861 LB Bergen
N.H. Gezellig fam. pension, geh. gemod. kmrs. met dou
che/toilet. Gel. bij strand, bos en duinen. KERSTARR. V.
24 TOT 28 DEC. voor 225.-, van 24 TOT 2 JAN. 450.-
all In. Vraag brochure op aanvraag. Tel. 02208-2060.
O LIMBURG O
KERSTARRANGEMENT vanaf 22/12 voor diner t/m 29/12 na
lunch (Incl. 2 Kerstdiners) gebas. op volpenslon 398.85
p.p. HOTELHUIS „TER GEUL". Meerhem 85-87, Valken
burg (L.). Tel. 04406-12032 - 071-132690. Tevens verhuur
appartementen.
Voor de gezellige KERSTDAGEN EN OUDEJAARSDAGEN naar
HOTEL CATIEN. Prijs voor de gewone dagen voll.pens.
38.- p.p.p.d., Kerstdgn. en oudejaarsd. 45.- p.p.p.d.
Incl. kerstdiner, Daalhemerweg 16, 6301 BK Valkenburg
(L). Tel. 04406-12713.
EEN MIDWEEK IN BUNGALOWPARK HET
ROEKENBOSCH VOOR SLECHTS f. 135.- ALL-INI
Een midweek lekker weg in eigen land:
i bungalowpark Het Roekenbosch
(Noord-Limburg) staat uw kom-
I 3 1 3 I P,ete.'uxe 6-persoons bungalow
f 44 'j kl met open haard.CV.kleuren tv en
3 slaapkamers. Prachtige omge-
ving.veel rekreatiemogelijkheden.
GRATIS: toegang tot het overdekte verwarmde zwembad
en de tennisbanen. De annuleringsverzekering is bij de prijs
inbegrepen! 65-plussers krijgen 10?korting. Eigen restau-
rant/bar.bowling,kinderboerderij etc. Bel voor boekingen
en kleurenbrochure: 070 - 47.21.01 of 04784 1841.
POSTBUS 95375, 2509 CJ DEN HAAG
^GARANTIE VOOR VAKANTIE
sterren bungalowpark
Regel nu in één keer uw winter- en zomervafrantie
in het luxe bungalowpark 't Posterbos in het ge
zellige limburgse land.
Luxe 6 persoons bungalows met K.T.V.,
overdekt zwembad, sauna, solarium,
bowling en gezellig familierestaurant.
NB. met kerst en nieuwjaar zijn nog
enkele plaatsen vrij.
Bel nu: 040 - 853435 en U ontvangt
de gratis informatie of schrijf naar:<
Nomij Tours bv, antwoordnr. 45
5660 VB GELDROP (zonder postzegel).
Wekelijks p. luxe Nederl. bus (o.a. bar, tollet, luchtvering) naar
Spanje, c.retour v.a. 270, Z.-Frankrijk 260, Oosten
rijk 170, Italië Gardameer 260, Rimini/Cattolica
280. Voordelige app. en hotels. Vr. kleurenfolder: IN-
TERCOACH 020-259160/259912 of 02246-1220.
«ERANKRUK©
UW VACANTIE IN HET ZONNIGE FRANKRIJK
Huur een zeer luxe 4 of 6 pers. vrijstaande
villa of bungalow in ons nieuwe 33 HA grole
villapark LE CHAT te Ecuras, prov. Charente,
midden Frankrijk. De Charente, de mooiste,
provincie met 2600 zon-uren per jaar is
slechts 925 km van Utrecht verwijderd,
waarvan 800 km snelweg. Het park beschikt
over een eigen meer. groot zwembad, ten
nisbanen, mini-golf, kinderbad, restaurant,
supermarkt, wasserette enz.
Vraagt kleurenfolder en documentatie bi)
REBOUW b.v. Boslaan 15. 3951 CD Maarn.
Tel. 03432-3000.
Georganiseerde groep excursies In sept. en.
okt. Ski en kano. Schrijf voor Inl.
M. Vlgneron M. F. V. Val de Saune542140
Entraygues.
§SPANJE9
IBERBUS nu ook in ROTTERDAM, Meent 71a. Dagelijks naar
Barcelona 280.- retour. Benidorm 355.-. Malaga
405.-, Fuengirola/Algeclras 420.-. Gunstig geprijsde
appartementen. Vijzelgracht 49, Amsterdam. Tel. 020-
239349 of 241010 en 010-130978.
«DUITSLAND©
KERSTVAKANTIE OP EEN WIJNLAND (MOSEL)
App. en kamers m. douche, eigen wc, prospektus op aanvraag.
H. Jostock-Paull, Flurg 7. 5559 Leiwen, tel. 06507/3269.
EIFEL - SAUERLAND - SCHWARZWALD - LUXEMBURG. Luxe
vak. woningen, bung, en stacaravans. EIFELLUX, 073-
419019.
BIJOPENHA
PRATEN EN II
HEMELBED S
Overdekt
sauna, solarlui
dleetmog., t
bosr.omg.,g
paardrijden,
wagentochten, grlllpl. In tuin. VRAAG PROSPEKTUS
Holzstr. 27,5779 Eslohe 7. Tel. 09492973828.
UW VAKANTIE IS BELANGRIJK. Huur g
.won. of chalet in Sauerland
Woud. Fotocat. bij Noorlander, Achti
17,3171 EA PoortugaaJ. Tel. 01890-!
«ZWITSERLAND
UW VAKANTIE IS BELANGRIJK. Huur go**,
.won. of chalet in Zwitserland. F<
Noorlander. Achterweg 17.3171
tugaal. Tel. 01890-5511.
|»m
JGbJCiljf
070-62.45.62
toestel-268
let tw
as dot
:gin ol
e Kam
mstrec
egen.
gt re
VD is
ale in
RM-m
ng te
ersie i
oemen
note
ijjezwak
ame s
ërkeei
len. Zi
otitic
at me
'icht a
oor:
otitie
i oorgev
«ge. m
i Jmmer
rens 1
iardeni
wil d
indse i
>e vv:
]de 1
«er va
ze vo
erland
i iarden
ademp
