^weer puur pessimistisch
Humoristisch spel van Sater
Italiaans neo-real isme in filmhuis LVC
Tarzan op
sex-toer
i^Rainer Werner Fassbinder
Nachtmerrie voor babysitter
Concert
Kamerkoor
in Dorpskerk
Leiderdorp
DEZE WEEK IN DE LEIDSE BIOSCOPEN
August Grotegoed
en Lydia Luyten
in de'Bange Duivel'
En verder
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 28 NOVEMBER 1980 PAGINA 9
LEIDEN „Lente zomer
herfst" van Sater is een
voorstelling die mij tot een
tegenstrijdige uitspraak
brengt. Ik raad namelijk
iedereen aan die voorstel
ling te zien (vanavond in
het Lak), terwijl Ik hem ei
genlijk heel slecht vind.
De reden waarom „Lente zo
mer herfst" aanbevelens
waard is, is dat er goed in
wordt geacteerd, en dat het
enorm humoristisch is. Het
publiek valt van de ene lach
bui in de andere, in snel
treinvaart volgen de humo
ristische uitspraken elkaar op
en. doen zich lachwekkende
situaties voor. De verhaallijn
is simpel drie scholieren
zijn bezig met volwassen
worden, en ontdekken mooie
dingen die echter ook proble
men scheppen („de liefde")
zodat de toeschouwer vol
daan naar huis kan gaan, na
dat hij zich een aVond lang
goed geamuseerd heeft.
Mijn bezwaar tegen het stuk
is, dat Sater het zich erg
makkelijk heeft gemaakt. De
lach die men opwekt is niet
subtiel, maar wordt vaak ge
forceerd. Het stuk moet en
zal leuk zijn, en dat gaat ten
koste van de geloofwaardig
heid. De drie tieners kramen
het ene na het andere cliché
uit („Het leven is goedkoop;
nog sterker, het is gratis").
De situatie waarin ze afge
schilderd worden, is een-mo
dieuze succesformule: ouders
van Jozé leven gescheiden,
maar houden nog van elkaar,
Jozé heeft een jeugdvriendje
waar ze niet mee vrijt, ze
ontmoet een leuk meisje
waar ze wél mee vrijt (heel
even maar), en met enorme
openhartigheid bespreekt ze
dit alles met haar twee met-
geiellen. Dat Sater ondanks
alle clichés en stereotypen er
toch een leuke voorstelling
van weet te maken, pleit
voor de toneelschrijfkunst
van Aat Ceelen en het ac
teertalent van de spelers.
Want de typetjes die ze neer
zetten zijn kostelijk.
Vanuit mijn recensentenposi
tie betreur ik echter deze
ontwikkeling binnen Sater,
zij lijkt mij ingegeven door
de wens een groter publiek te
trekken om aan allerlei sub
sidienormen te kunnen vol
doen. Sater is nu echter heel
ver verwijderd van haar oor
spronkelijke doelstelling om
politiek toneel te maken, wat
ze vaak op uitstekende wijze
gedaan heeft. Zou de groep
verder van haar vroegere
standpunt afdwalen, dan is ze
voor mij toch verloren ge
gaan.
Jacqueline Mahieu
ste prijs
pgoud
iat9 19;
)r gram. C^EIDEN Het filmhuis van het Leids
'an Ruiten/rijetijdscentrum aan de Breestraat 66
jenburg i%0udt van woensdag 3 tot vrijdag 12 de-
tember in het kader van Cinethema '80
AKING ten filmfestival over het Italiaanse neo-
realisme. Dit is de stroming (1942-1953)
zoekt kenrlie het Italië beschrijft na Mussolini, de
E tot 35 jaaverkelijkheid van een land en van gewo-
ezwaar. B
i bureau vi
ne mensen die door armoede, dictatuur cn
oorlog zijn geteisterd. Cineasten uit deze
fieriode zijn onder anderen De Sica, Rosse-
f ini en Visconti.
Op het programma staat: woensdag 3 decem
ber: Fietsendieven van De Sica (aanvang
20.00 uur en 22.15); donderdag 4 december
Bittere Rijst van De Santis (aanvang 20.00
uur) en Io Sono Anna Magnani van Vèrmorc-
ken (aanvang 22.15 uur); vrijdag 4 december
Miracoloa Mila'no van De Sica (aanvang
21.15) en Germania anno zero van Rossellini
(aanvang 23.30 uur): woensdag 10 december:
Umberto D van De Sica (aanvang 21.00 uur);
donderdag 11 december: La terra Trema van
Visconti (aanvang 21.00 uur); vrijdag 12 de
cember: Vier stappen in de wolken van Bla-
setti (aanvang 23.00 uur).
De toegangsprijs bedraagt voor elke voorstel
ling 4,40 gulden. Een passepartout voor de
acht films kost 25 gulden. Leden van het
filmhuis hebben korting.
ar. pos. Ck
karakter
iking met
aste relatk
met tel.n
ir. v.d. bla<
gez. re
niet uiige
nr. nr. 8191
TRIANON: „Tarzoon, de schande van de jungle" te
kenfilm door Jean-Paul Walravens
-De Belgische tekenaar Jean- komen aan bod.
aagt Paul Walravens, bij sfriplief- Samen met scenarioschrijver
■FKAARTE hebbers beter bekend als Pi- Pierre Bartier en regisseur
leuke i chai js een trouwe leerling Boris Szulzinger neemt Picha
-023-3774 van The Newyorker" een hierbij allerminst een blad
gd: TWEEl een fervente aanhanger van
;N. Tel. 14J Mel Brooks, de man van
„Blazirr^ Saddles" en' „Young
Frankenstein". Zijn karakte-
ristieke tekentechniek is dan
ivripckkt °°k k'J uhstek geschikt voor duidelijk dat Picha Tarzan
JVflcoKlal zjjn persiflerende verteltrant, teder mint, ook al verguist
liter. De Zijn lange tekenfilm „Tar- hij hem schandalig. Een lief-
9. Zoeter* zoon" heeft daarvan ruim ge- de-haat-verhouding die tot
profiteerd. De Tarzan uit zijn een kostelijk resultaat heeft
wnt|fl« tekenstift is allerminst de geleid: Tarzan contra de bil-
Mlljda krachtpatser van de jungle,
38. Vos/A die alles naar zijn* hand zet.
writ/rw Hij js een ontluisterde, anti
lis 139! heid in
een scherpe eigentijd-
dor Punte se zedensatire, die waar het
lur l.v.m.maar kan taboes doorprikt,
sexuele in de eerste plaats, schip door een steeds maar
maar ook racisme, militaris- blunderende Tarzan ondanks
i me. milieuhygiëne, overbe- alles toch een kopje kleiner
volking en wat dies meer zij wordt gemaakt.
voor de mond of een vijge
blad op een andere plaats,
maar de grapjes en knipoog
jes, ook naar Hollywood, zijn
meestal pittig en raak. Het is
jartkale Koningin Bazonga,
die met haar legertje phallus-
monstertjes de wereld wil
veroveren, Jane laat ontvoe
ren om haar weelderige
haardos en dan in haar lucht-
Tekening van August Grotegoed uit 1937.
De telefoon staat centraal in „When a stranger calls".
IG op ban I
Tarzoon wordt gevangen genomen.
^graven.
STUDIO: When a stranger calls (16)
met Charles Durning en Carol
Kane, Regie: Fred Walton.
Fred Walton's thriller „When a stranger
calls" roept in het eerste half uur herin
neringen op aan John Carpenter's „Hal
loween" maör gaat dan zijn eigen weg
om weer bij het basisgegeven terug, te
keren. Werden in Carpenter's film op de
avond van Halloween babysitters be
dreigd door een met een mes gewapende
uit een inrichting ontsnapte moordenaar,
ook in Walton's film is dit het geval al
geschiedt.dat dan door enerverende tele
foontjes.
Tenslotte blijken de twee kindertjes,
waar de babysitster op moest passen op
gruwelijke wijze te zijn vermoord. De
dader wordt onmiddellijk gepakt maar
zeven jaar later weet ook hij uit een in
richting te ontsnappen. De vader van de
slachtoffertjes neemt nu een oud-politie
man, die particulier detective is gewor
den in dienst om de dader weer te pak
ken en wat dan volgt is een verbeten
jacht van de detective (Charles Durning)
op de zich in nachtasyls schuilhoudende
ontsnapte om voor de climax weer terug
te keren bij de babysitster van weleer -
nu zelf getrouwd en met twee kinderen -
die nu nog eens de nachtmerrie van ze
ven jaar geleden mag beleven.
Evenals in Carpenter's film blijft het
motief van de moordenaar duister, hij is
er alleen maar om u de stuipen op het
lijf te jagen. Het zwakke punt van beide
films, hoe vakkundig gemaakt ook. Bij
Walton speelt de onheilspellende achter
grondmuziek bovendien een te promi
nente rol, waardoor je de shockeffecten
als het ware hoort aankomen.
MILO
n omstrf
n wachttiji fl Q B
niiua Dlin
i.cnolon LIDO III. Die dritte Generation (16) met
Volker Spengler en Bulle Ogier. Regie:
—Ra.ner Werner Fassbinder.
oer bij orw
ik school iRainer Werner Fassbinder is enerzijds steeds
Leiden, succesvoller bij een breder publiek met zijn
„Ehe der Maria Braun" en zijn televisieserie
naar Döblins „Berlin Alexanderplatz", ander-
'I6S zijds maakte hij in zijn befaamde tempo vorig
9Chnlekenljaijr ..Die dritte Generation": Een moeilijke,
>L, Nieuwe bij na wreed pessimistische film over de we-
33445. reld van vandaag. „Ik gooi geen bommen, ik
'maak films" luidt Fassbinders strijdkreet op
16S
i In groept
de affiches voor „Die dritte, Generation". En
die kreet slaat heel duidelijk op het stelletje
hoofdpersonen dat hij voor zijn films kiest:
Een serie gestrandé figuren die hun bindin
gen met maatschappij en medemens kwijt
zijn en op een onduidelijk gehouden manier
iets van een samenzweerderig verbond heb
ben. met duidelijke verwijzingen naar terro
risme.
Fassbinder brengt een hoop bekende namen
samen Udo Kier. Hanna Schygulla (Maria
Braun). een bijna perkamenten Eddie Con-
stantine. Bulle Ogier in een film die opge
deeld is in fragmenten dié allemaal graffiti
thema's hebben, muurschriften voornamelijk
geplukt uit Westberlijnse openbare toiletten.
Racisme, sexuele frustraties zijn er de hoofd
bestanddelen van en aan dat beeld hangt
Fassbinder zijn film op met het kapitalisme
dat voordeel heeft van terrorisme, en de
semi-intellectuele „drop-outs" die bezig zijn
een triest lachwekkend subwereldje van co
des, duistere plannen en uiteindelijk een ter
reuractie die mislukt. De banden tussen hen
zijn puur negatief: Een wanhopige, werkeloze
gastarbeider, sexuele frustraties, mannenhaat
van vrouwen die niet hebben kunnen eman
ciperen, en een verradersrol voor een van
hen die doet wat hem uiteindelijk het beste
uitkomt. Het enig echte meelijwekkende per
sonage is een inwonend meisje dat aan drugs
sterft. Voor de rest is het een koude, enge
wereld waarvan Fassbinder zonder mededo
gen een scherp beeld geeft, waarbij je overi
gens niet ontkomt aan het gevoel dat daar
een stevig stuk koketterie met dat befaamde
pessimisme in schuilt. Echt duidelijk is „Die
dritte Generation" zeker niet. Fassbinder laat
interpretatiemogelijkheden open en mis
schien dat zijn laatste film mede daardoor on
danks alles toch nog intrigeert.
BERT JANSMA
LEIDEN In 'De Bange
Duivel' aan de Rijndijk
straat 4 wordt vanaf mor
gen tot woensdag 24 decem
ber een tentoonstelling ge
houden van werk van Au
gust Grotegoed en Lydia
Luyten. Van Grotegoed
worden schilderijen en te
keningen getoond jen van
Lydia Luyten aquarellen.
Ook zijn grafische werken
van Pol Jong, Burckhardt
Söll en Günther Wagner.
Grotegoed leefde van 1903
tot 1938. Hij had als oudste
zoon in een gezin van vijf
kinderen een ellendige jeugd
in Amsterdam. Zijn autoritai
re vader dwong hem al op
ziin zestiende kantoorwerk te
verrichten. Toch bleef Au
gust zijn artistieke aspiraties
hiertegen verdedigen. Zodra
de mogelijkheid zich voor
deed, nam hij deel aan 'een
modelteken- en schilderclub
op zondagmiddag. Enige ja
ren later voltooide hij een
studie aan de Kunstacademie
onder leiding van Roland-
Holst. Hij overleed aan maag
kanker. In de korte periode
van tien jaar waarin hij zo
wel zijn opleiding volgde als
zijn eigen kost moest verdie
nen, heeft Grotegoed erg
veel geproduceerd. In zijn
werk blijkt zijn politieke vi
sie. Zijn afkeer van agressie
en racisme komen duidelijk
tot uiting in zijn werk, dat sa
menvalt met de grote crisis
vair de dertiger jaren. August
bewonderde de Italiaanse
klassieken en ook impressio
nisten boeiden hem. Zelf
koos hij voor duidelijk her
kenbare vormen en een so
ber grijs-bruin kleurgebruik.
Hij maakt voorstudies met
krijt en inkt. Voor een aantal
van zijn schilderijen kiest hij
als uitgangspunt de 'Rietlan
den', een rangeergebeid --bij
de Amsterdamse Havens met
oude sombere loodsen. Het
werk dat nu te zien is, wordt
onder meer in bruikleen ge
geven door het Amsterdams
Historisch Museum.
Lydia Luyten is enkele jaren
werkzaam geweest in het on
derwijs. Later werkte zij als
vrij kunstenares met textiele
werknormen. Pas vanaf 1976
ging zij aquarellen maken.
Dit deed zij vooral tijdens
uitstapjes in de omgeving van
Leiden en tijdens vakanties.
Drie zomfers doorgebracht in
Spaans Catalonië leverden
een hondertal schilderijen op
in deze techniek. Sinds vorig
jaar maakt zij ook gebruik
van gouache- en olieverf
technieken en werkt Lydia
met grote formaten.
LEIDERDORP Het Lei
derdorps Kamerkoor onder
leiding van Wim van Meeu
wen geeft op zaterdag 13
december een concert in de
Dorpskerk van Leiderdorp
met medewerking van de
organist Peter Beijersber-
gen.
Geopend wordt met het mo
tet „Beatus Vir" van Vivaldi,
waarin de solistenpartijen
worden vertolkt door de alt
mezzo Yvonne Benschop en
de sopraan Els van Onselen.
Daarna volgen het motet „Sei
Lob und Preis mit Ehren"
van J.S. Bach en de Kleine-
Orgelmesse van J. Haydn,
waarin het Benedictus wordt
gezongen door Els van Onse
len. Het programma voor de
pauze wordt besloten met a
capella werkjes van Morley,
Badings, Andriessen en Stra-
tegier.
Na de koffie treedt een bla
zersensemble aan, dat onder
leiding van Peter Greve eni
ge delen speelt uit Don Gio
vanni van Mozart in de zoge
naamde Triebensee-bewer-
king. Slotstuk en hoogtepunt
van het programma is de
Krönungsmesse van Mozart.
Het Leiderdorps Kamerkoor
wordt bij de uitvoering van
dit werk begeleid door het
•Leids Symfonie Orkest Belli-
toni. Het solistenkwartet be
staat uit Marry Stegenga, so
praan, Yvonne Benschop, alt-
mjzzo, Dirk Verzaal, tenor
en Arjan Liesker, bariton.
Het concert begint om kwart
over acht. De toegangsprijs
bedraagt ƒ10, 65+ en CJP be
talen /7,50.
Izer bogrlj
I MSL, NU
n. T«L l
LIDO I The sea wolves
(a.l.) David Niven, Gregory
Peck en Roger Moore in een
'lekker gemaakte avonturen
film'. De drie topacteurs ma
ken deel uit van een vetera-
nenlegioen, dat tijdens de
Tweede Wereldoorlog belast
wordt met het vernietigen
van een Duits spionageschip
LIDO II The blues bro
thers (a.l.) Doldwaze musical,
vol actie van regisseur John
Landis (maker van Kentucky
fried movie en National
Lampoon Animal House).
Een super-slapstickfilm. (der
de week)
REX Dubbelleven van
een maitresse (16). Porno
film.
LUXOR The shining (16)
Voortreffelijke horror-film
van perfectionist Stanley Ku
brick met een griezelige Jack
Nicholson en Shelley Duvall.
(vijfde week)
CAMERA De duivel hale
je (a.l.) Bud Spencer en Ter-
rence Hill in een van hun
oude successen, (reprise, eer
ste week)
EUROCINEMA I (Alphen)
De twee missionarissen (12)
tweede week)
EUROCINEMA II (Alphen
aan den Rijn) Cruising (16)
(eerste week)
EUROCINEMA III (Alphen)
The long rider (16) (eer
ste week)
EUROCINEMA IV (Alphen)
Die Tiroler blondjes
toch (16) (eerste week).
GREENWAY (Voorschoten)
Rocky II (16).
