Negen eeuwen
Woudse Dom in
Ri jnsaterwo ude
Appartementenbouw aan
Laan de Goede Herder
1
GS verklaren bezwaren landbouwers ongegrond
Tafeltje
dek je"in
Zoeterwoude
Potgrondbedrijf Dobbe blijft aan Noordeinde
Robinson
Cruiser
in Midas
REGIO
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1980 PAGII
Historische
vereniging legt PC
geluids-archief aaiy^p
Verhalen
bejaarde
Woubruggenai
op de band
WOUBRUGGE - Del//
brugse historische vei#
ging 'O.C. van Hemes
gaat deze winter begin
met de aanleg van een
luidsarchief. In dit arci
komen opnamen van b
de inwoners van de gei
te Woubrugge die verhj
met historische waarde
tellern -
Het bestuur van de historibpf c,
voponmlnn TAoVl iwanpoi^
SP
vereniging zoekt mensei
Woubrugge en Hoogmadi
iets kunnen vertellen
scheepsbouw, visserij, brj
weer of plaatselijke veren}
gen uit vroeger dagen, d
gegevens worden dan vaf
legd door mensen van de
torische vereniging zodaL
niet verloren gaan voor
nageslacht. Mensen die in
merking komen voor zoiy ei
sprek worden verzocht co£
op te nemen met een va£r d
leden van de historische NCrripi,
niging; de heer Van Mil {Lru.
Hoogmade, telefoon 8169 -
heer Roodenburg voor
brugge, telefoon 8739.
Geschenk voor1
vernieuwd
parochiehuis
TER AAR Het comifc
Aarse verenigingen
het initiatief genomen I
geld in te zamelen voorl
binnenkort geheel yeroi^
de parochiehuis.
Voor dit geld wil men ter I
genheid van het 'nieuwel
rochiehuis een cadeau, ia
vorm van buitenverlichtiil
filmapparatuur, aanbia
Het comité gaat ervan uil
iedereen binnen de gemd
Ter Aar vroeg of laat mei
dorpshuis te maken krijgf
is dan ook van mening da
dereen plezier van een dJ
lijk geschenk zal hebben)
enig rekenwerk kwam I
tot de slotsom dat een bijq
van 15 gulden per gezinsa
en tien gulden per jongen
kosten voor de gewenst^
schenken zouden dekken
iaan
>ehui
j\poll
loen
nog h
'wee
Enquête voor
Groenendijker!
HAZERSWOUDE l
wijkcomité Groenenk/
gaat een enquête houdei^
der alle uit deze buurts<
afkomstige personen
thans elders in de gemej
Hazerswoude wonen. JDE^
vragen worden de oud-Choog
nendijkers voorgelegd, ontre
Allereerst wil het wijkcofjn£ 1
weten of men de Groeneiiï1 De
had verlaten als er woni*111*» 1
waren geweest en men e®n
keuze had kunnen ma1^3
Daarnaast wordt gevraag!t>eu
men naar de Groenendijk"
terugkeren als er in de
komst huizen beschikbaar*
len zijn. Hazerswoudeni
die niet uit de Groenendijk
komstig zijn, kunnen ook"
vraag in het onderzoekje
vullen: of ze ervoor voeleij
zich bij aanwezigheid van
zen in de Groenendijk \j
Zoals bekend, hebben rijki 1 J
provinciale overheid des
besloten dat in de Groener
geen uitbreiding is toegest
Nijevelt wee£^
druggebruik^
WASSENAAR In
band met het groeiend*
bruik van hard drugs
de medewerkers heeft
stichting Nieuw Nijevelt
sloten het soosgebeures
het gebouw Nijevelt met
middellijke ingang op
schorten.
Het bestuur van de sticfy/
heeft besloten de gebrui
van zware verdovende mil
len uit het pand aan de 1DE1
Zuylen van Nijeveltstraati geli
in Wassenaar te weren, J de
druggebruik heeft een naflijk
ge invloed op de voortA coi
van de activiteiten, aldusM ii
bestuur, omdat de passief di
van de druggebruikers toésici,
en verschillende goedwillênku
medewerkers hun werkzi con
heden stopten. Voorts acht
bestuur het nodig aldus de^
legenheid te scheppen zic^™
beraden over een reorganii gID
van de activiteiten van Nï,.
Nijevelt in het algemeen,
een beroepskracht is verz -f*
een saneringsplan te ont 5
kelen en de uitvoering
van met enkele medewer
voor te bereiden. Het gera,
tebestuur en de politie zijn„.
deze besluiten op de hoogt
steld. Met de andere instq,
gen die gebruik maken
het gebouw zal op korte
mijn overlegd gepleegd
den omtrent de gewone v
zetting van hun gebruik
het gebouw. Het bestuur
wacht te zijner tijd overoor
nieuw activiteitenplan na!
mededelingen te kunnen
KORTWEG
HAZERSWOUDE Gedeputeerde Sta
ten van Zuid Holland hebben de door
twee inwoners van Hazerswoude inge
diende bezwaren tegen het plan Zonne
veld ongegrond verklaard. De beide Ha-
zerswoudenaren hebben bezwaar tegen
het bestemmingsplan omdat zij bij uit
voering van het plan zoveel grond verlie
zen dat ze hun bedrijven niet langer
draaiende kunnen houden. B en w van
Hazerswoude stellen dat zij in dit geval
de belangen van de Hazerswoudse wo
ningzoekenden voor willen laten gaan.
De heren L.A.M. Kompier en H.A.M. van
de Hulst maken bezwaar tegen het bestem
mingsplan omdat het naar hun mening geen
rekening houdt met de landbouwers. Ten
behoeve van de woningen moet de land-
bouwbestemming gewijzigd worden. Een
wijziging heeft tot gevolg dat het aanhouden
van het bedrijf niet langer rendabel is. De
heer Van de Hulst zou zelfs niet meer ver
der kunnen als het plan wordt uitgevoerd,
omdat de hoeveelheid grond die hij kwijt
raakt te groot is om zijn vak te blijven uitoe
fenen. Het Hazerswoudse college is van me
ning dat de beslissing ten bate van het plan
Zonneveld een kwestie is van belangenaf
weging. Een keuze tussen het agrarisch be
lang en het volkshuisvestingsbelang. B en w
vinden dat het agrarisch belang in zo'n ge
val moet wijken, maar voegt daaraan toe
dat het grondverlies geheel zal worden ver
goed. De provincie deelt het standpunt van
b en w en heeft de bezwaren dan ook onge
grond verklaard.
Ook het wijkcomité Rhijnenburg heeft be
zwaar tegen het plan, zij het om andere re
denen. De afstand tussen de in het plan op
genomen woonwijk en de as van de Hoge
Rijndijk is naar de mening van het comité
te gering. Dit zou te veel geluidsoverlast met
zich meebrengen waardoor een geluidswal
noodzakelijk is. Maar niet, zoals werd voor
gesteld, een verticale-, maar een schuin ge
plaatste wal. B en w van Hazerswoude zeg
gen dat, mits men uitgaat van de bouwaf-
stand van 30 meter, de geluidswal tenminste
3,50 meter hoog moet zijn om aan de gestel
de geluideisen te voldoen. Als de bouwaf-
stand op 50 meter komt kan de hoogte van
de wal gereduceerd worden tot 2 meter. De
bouwafstand is echter niet iets waar de ge
meente alleen over kan beschikken. Zulks
gaat in overleg met de provincie, en er zal
eerst overleg gepleegd moeten worden over
een eventuele vergroting van de bouwgrens.
GS stellen echter dat een te bouwen ge
luidsmuur een ruimte van naar schatting 15
meter inneemt en het zodbende niet moge
lijk is ook de bouwafstand te verlengen. Een
geluidswal van 3,50 meter hoog neemt bo
vendien zoveel geluid weg dat de afstand
van dertig meter voldoende is aldus Gede
puteerde Staten.
ROELOFARENDSVEEN De firma J.
Dobbe en Zn., reeds generaties lang geves
tigd aan het Noordeinde te Roelofarends-
veen, mag baar potgrond bedrijf definitief
voortzetten op die plaats. Het bestemmings
plan voor dit deel van bet Noordeinde biedt
mogelijkheden voor detailhandel.
Omdat het bedrijf aan deze bestemming niet
meer voldoet, moert de raadscommissie ruimte
lijke ordening er onlangs aan te pas komen om
de tijdelijke vergunning om te zetten in een de
finitieve.
Oorspronkelijk had de firma Dobbe een kolen-
en later een -oliehandel. De potgrond werd des
tijds bij de oude veiling direct overgeladen in
schuiten en vandaar vervoerd naar de diverse
tuinders. Toen de klad kwam in de kolenhan
del, schakelde de firma Dobbe in zijn geheel
over op de handel in potgrond.
De commissie zag geen redenen om een defini
tieve vergunning te weigeren. De buren zijn
dik tevreden, geluidshinder en luchtvervuiling
geeft dit bedrijf niet en ook geeft het weinig
verkeersoverlast in de streek.
RIJNSATERWOUDE De Nederlands Hervormde Kerk
van Rijnsaterwoude, in de wandeling de Woudse Dom ge
heten, staat op het moment nogal in de belangstelling van
wege een op komst zijnde restauratie. De Woudse Dom
kan bogen op een eeuwenoude geschiedenis, die terug gaat
tot het jaar 1063. Dit maakt deze kerk uniek; er is geen an
dere in de omgeving te vinden die zo lange tijd deel heeft
uitgemaakt van de geschiedenis.
Ter gelegenheid van de laat
ste restauratie 'in 1956 is een
boekje verschenen onder de
titel: „In de schaduw van de
Woudse Dom", geschreven
door P. Kroeger, waarin her
en der in archieven versprei
de, gegevens gebundeld zijn.
In dit boekje kan men lezen,
dat voor het eerst melding
wordt, gemaakt van de kerk
in een vroegmiddeleeuwse
oorkonde. Hierin geeft de bis
schop van Utrecht, Willem I,
het door Willibrord gestichte
klooster in Echternach,
Luxemburg, recht op de helft
van de opbrengsten van on
der andere de kerk in „Rinsa-
terwald". Deze prediker is in-
direkt de stichter geweest van
de Woudse Dom. Hij heeft de
kerk in Oegstgeest gesticht,
die op haar beurt voor de op
richting van een aantal kapel
len in de omgeving heeft ge
zorgd, waaronder die van
Rijnsaterwoude. Tijdens de
restauratie van 1956 zijn een
aantal belangrijke ontdekkin
gen gedaan, die betrekking
hebben op de kapel zoals die
er in 1063 bij stond. Er zijn
sporen gevonden van de oude
lemen vloer en resten van
houten balken, die het mid
denpad vormden. Naast deze
ontdekkingen heeft men een
aantal vondsten gedaan die
uit latere tijd dateren: ver
scheidene zeer fraaie grafzer
ken, die nu deel uitmaken
van de vloer, een sanctuari
um, een grafkelder, wat aard
ewerk uit de late middeleeu
wen en een priesterbank.
Belangrijke plaats
Het dorp Rijnsaterwoude was
vroeger een grote, belangrijke
plaats en beschikte daarbij
over de nodige financiën. Het
dorp breidde zich langzaam
maar zeker uit en de kapel
beschikte niet over voldoende
ruimte om alle gelovigen te
kunnen herbergen. .Er werd
een kerk gebouwd, die iets
kleiner was dan de huidige.
Van deze kerk wordt in het
jaar 1156 voor het eerst mel
ding gemaakt De kerk werd
naast de eigen inwoners be
zocht door mensen uit Lei-
muiden, Oude- en Nieuwe
Wetering, Roelofarendsveen
en Rijpwetering, plaatsen die
deel uitmaakten van de paro
chie Rijnsaterwoude.
Gotische toren
Na deze mededeling valt er
een stilte in de kerkgeschie
denis van het dorp, die in
1552 verbroken wordt in ver
band met een restauratie. Tij
dens een zware storm was de
toren van de kerk gewaaid en
op het middenschip terecht
gekomen. De nieuwe toren, in
Gotische stijl gebouwd, kwam
twee jaar later gereed. Deze
opvallend mooie, kloeke toren
heeft zich sindsdien goed ge
houden en laat zich nog steeds
bewonderen. Er is veel geld
aan uitgegeven, wat weer een
indruk geeft van de vroegere
rijkdom van het dorp. Waar
schijnlijk is de naam „Woudse
Dom" ontstaan door de sil
houet-gelijkenis die de kerk
met de nieuwe toren met de
Utrechtse Dom vertoont
Reformatie
Onder invloed van Luther en
Calvijn kwam in het begin
van de 16e eeuw de reforma
tie in Nederland. Rijnsater
woude kreeg hier al snel mee
te maken. Ds. J. Brouwer
noemt Rijnsaterwoude, in zijn
boek „De formatie der Gere
formeerde Kerk van Oude
en Nieuwe Wetering in 1655",
dé ontmoetingsplaats waar pa
rochianen met elkaar over de
reformatie van gedachten
konden wisselen. In 1573 ging
een aantal inwoners van het
dorp over tot het calvinisme
en kwam de eerste predikant.
Grondige restauratie
Na de restauratie van 1554
zijn een kleine 200 jaren ver
streken, waarin behalve een
nieuwe preekstoel, die nog
steeds gebruikt wordt, geen
vernieuwingen in de kerk
zijn aangebracht. Lelijke
plekken werden met enkele
likjes verf weggewerkt. Dit is
tot 1774 zo doorgegaan. In dat
jaar heeft een grondige res
tauratie plaatsgevonden, na
de voltooiing hiervan schonk
de eerste burger van Rijnsa
terwoude, „Ambachtsheer"
Mr. A. Broers, samen met de
ambachtsheer van Alkemade
baron G. van Wassenaar de
Een tekening van Rijnsater
hervormde kerk de huidige
klok, waarin hun namen zijn
gegraveerd.
Pruisen en patriot
ten
De geschiedenis is aan Rijnsa
terwoude niet onopgemerkt
voorbij gegaan. De invloed die
de Gouden Eeuw en de Prui
kentijd op de kerk uitgeoe
fend hebben, is terug te vin
den in de sierlijk bewerkte
grafzerken. Onder invloed
van de Franse revolutie be
gon in Nederland de strijd
tussen de Patriotten, die tegen
het koningshuis waren en de
Pruisen, die hen bestreden.
Het centrum van de Patriot-
"ten lag in Woubrugge en het
hoofdkwartier van de Pruisen
op slechts een steenworp van
Rijnsaterwoude, Leimuiden.
De strijd eindigde in 1787, met
een overwinning van de Prui-
voude met links de Woudse
sen. De rust keerde terug,
maar niet voor lang. In 1795
trokken de Fransen ons land
binnen en onder de leus: Vrij
heid, Gelijkheid en Broeder
schap bestormden zij de ker
ken waar elke aanduiding op
eventuele ongelijkheid, zoals
de grafzerken waarop adellij
ke titels vermeld stonden,
werd weggehakt. De Franse
tijd had voor de Woudse Dom
tot gevolg dat de toren eigen
dom werd van de burgerlijke
gemeente, wat nog steeds het
geval is.
Schenking Koning
Willem I
In de stilte na de Franse
storm werden weer plannen
gemaakt voor een restauratie,
die in 1833 werd uitgevoerd.
Op het restauratie-plan stond
ondermeer vernieuwing van
stoelen en banken te lezen.
Dom.
Voor de hervormde gemeente
kwam deze restauratie in een
tijd waarin hier nauwelijks
geld voor was. De omliggende
gemeenten beschikten inmid
dels zelf over een kerk en
verschillende inwoners van
Rijnsaterwoude keerden zich
ontevreden van de kerk af,
wat een daling in inkomsten
betekende. Hulp werd gebo
den door Koning Willem in
de vorm van een schenking
van 5000 gulden. Als dank
voor deze gift werd een her-
inneringsborg gemaakt, dat
nog steeds een plaatsje heeft
in de kerk.
Laatste restauratie
Op deze grondige restauratie
heeft de Woudse Dom tot 1908
kunnen teren. In dit jaar be
sloot de raad van Rijnsater
woude iets aan de toren te la
ten doen, die er lelijk bijstond.
De manier waarop de toren
gerestaureerd is, een beklam-
ping met machinale baksteen,
heeft de diepe verontwaardi
ging opgeroepen van de Rijks-
architect voor Monumenten.
Bij de eerstvolgende en tevens
laatste restauratie in 1956
stond de verwijdering van
deze baksteen dan ook hoog
op de lijst genoteerd. Een laat
ste verfraaiing van de Dom
vond twee jaar geleden plaats,
toen de gemeenteraad een ca
rillon heeft laten plaatsen in
de toren, bestaande uit 9
klokken, waarin de namen
van burgemeester, wethou
ders en raadsleden gegra
veerd staan. Vanaf die tijd le
vert de Woudse Dom op feest
dagen een sfeervolle bijdrage
door liederen te laten klinken
die tot ver in de omtrek te ho
ren zijn.
ANNEMIEK ALBERTS
ZOETERWOUDE De bejaardenbond afdeling Zoeterwoo-
de-dorp is van plan een „Tafeltje dek je" in te stellen. Dit
houdt in dat ouderen die zelfstandig wonen, maar moeite
hebben met het bereiden van warme maaltijden, drie maal
per week een maaltijd vanuit het bejaardencentrum Huize
Emmaus krijgen. Er is al een aantal vrijwilligers dat het
vervoer van deze maaltijden zal regelen. De coördinatie be
rust bij mevr. Berg, Zuidbuurtseweg 66, teL 2022. De ge
meenteraad zal morgen beslissen over een subsidie van
L1S5 gulden, zodat het „tafeltje dek je" werkelijk van start
kan gaan.
De gemeenteraad zal zich morgen ook beraden over het verle
nen van een subsidie voor de Kerst-Inn 1980. Geraamd wordt
dat een bedrag van 2.550 gulden nodig is voor het vlot verlopen
van de Kerst-Inn. Burgemeester en wethouders stellen voor om
hiervan maximaal 2.400 gulden te subsidiëren.
In tegenstelling tot de oude gewoonte is er voor de nieuwe bur
gemeester A. Houdijk geen ambtswoning gereserveerd in Zoe
terwoude. De heer Houdijk, thans nog in Gouda woonachtig, is
dan ook zelf op zoek naar een woning. De gemeentewet ver
plicht de burgemeester om binnen de gemeentegrenzen woon
achtig te zijn. Een ingewikkelde procedure moet de burgemees
ter uitstel geven totdat hij een nieuwe woning in Zoeterwoude
heeft gevonden. Morgen moet de raad zijn gevoelens omtrent
een voorlopige ontheffing van deze regel formuleren en doorge
ven aan Gedeputeerde Staten. Op hun beurt moeten G.S. aan de
Kroon laten weten dat een ontheffing verleend kan worden,
waarna eindelijk de Koningin ontheffing verleend kan worden,
waarna eindelijk de Koningin ontheffing van de verplichting tot
het hebben van de woonplaats binnen de gemeente verleent, tot
dat de heer Houdijk een woning heeft gevonden.
Door de bouw van vier woningen aan de Stompwijkseweg is de
aanleg van een hoofdriolering actueel geworden. De aanleg van
deze hoofdriolering voor de nieuwe woningen en de 9 bestaande
woningen gaat totaal 159.000 gulden kosten. De raad zal hier
voor morgen tijdens de raadsvergadering een krediet beschik
baar stellen. De riolering wordt in de berm van de Dr. Kort-
mannstraat aangebracht en krijgt een aansluiting op de hoofd
riolering in de Zwetkade.
Aan het slot van de raadsvergadering zullen de algemene be
schouwingen 1981 gehouden worden. Hierin geven de drie frac
ties CDA, PZ en VVD hun visie over het in 1981 te voeren be
leid.
ALPHEN AAN DEN RIJN
De cellist Anner Bijlsma
geeft morgenavond een con
cert in« de Maranathakerk.
Vanaf kwart over acht zal hij
een gevarieerd aantal werken
laten horen, waarvan het
'Quator pour la fin du temps'
van Messiaan en de 'Match nlr
drei spieier' van Kagel de be
kendste zijn.
OUDE WETERING De
organist Nico de Raad geeft
vrijdag 28 november een or
gelconcert in de gereformeer
de kerk in Oude Wetering. Op
het programma staan werken
uit de romantische periode
van C. Franck, L. Boëllmann
en J. Zwart. Het 'concert be
gint om kwart over acht en de
toegangsprijs bedraagt 3 gul
den.
NIEUWVEEN Het culture
le comité Nieuwveen heeft e-
venals de twee voorgaande ja
ren, weer de muziekavond
'Partitura' op het programma
staan. Het muzikale evene
ment wordt vrijdag 28 novem
ber gehouden in het nieuwe
ontmoetingscentrum van 'Hui
ze Ursula'. Vanaf acht uur zijn
onder meer leerlingen van de
Streekmuziekschool, het Mis-
pagekoor, de Ursulaband en
Crescendo' te beluisteren.
Het Alphense popmlnnende
publiek kan zaterdag 29 no
vember In de Jongerensocie-
telt Midaa kennis maken met
alweer een nieuwe Neder
landse groep. De band luis
tert naar de naam 'Robinson
Cruiser' en bestaat uit de'In
de muziekwereld bekende
Jan en Hans HollesteUe, Ro
bin Lent en Tommy Bach-
man. 'Robinson Cruiser' zal
vanaf negen uur voornamelijk
rockmuziek ten gehore bren
gen.
ZOETERWpUDE Bouwbedrijf Bos
man wil in samenwerking met woning
bouwvereniging „Willibrord" op korte
termijn overgaan tot de bouw van 18
woningwetwoningen (appartementen)
voor alleenstaanden en tweepersoons
huishoudens aan de Laan de Goede
Herder. Dit zal gebeuren op het terrein
waarop het gebouw „De drie eendjes"
en de oude Si Bernardusschool hebben
gestaan.
Om de kosten voor het project rond te
krijgen zal de gemeente bij het ministerie
van volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning een verzoek indienen om een bijdra
ge te krijgen. Telefonische contacten met
het ministerie hebben reeds geleerd dat
het praktisch zeker is dat de gemeente
een bijdrage zal krijgen. Het bouwplan is
niet in overeenstemming met de bepalin-,
gen van het geldende bestemmingsplan
„Hoge Rijndijk", wel is zij inmiddels opge
nomen in het ontwerp bestemmingsplan
„Hoge Rijndijk West 1Om de voorgeno
men bouw zo snel mogelijk te laten begin
nen, zal de gemeente de bouw legaliseren
via de artikel-19 procedure. De vraag naar
woningen in categorie één- en tweeper
soonshuishoudens is (ook) in Zoeterwoude
erg groot Gelet op de lokatie van het'
bouwplan zal bijzondere aandacht worden
besteed aan de geluidsaspecten.
Bosman heeft overigens nog meer bouw
plannen aan de Hoge Rijndijk. Aan de
Hoge Rijndijk (hoek Meerburgerwetering)
wil het bouwbedrijf drie woningen in de
vrije sector bouwen. Deze drie woningen
vullen een gat in de bestaande lintbebou
wing op, zodat de gemeente met de bouw
akkoord wil gaan. Ook hier zal voor de
geluidsoverlast afkomstig van Hoge Rijn
dijk en Rijksweg 4, een oplossing gezocht
worden via een spéciale architectonische
vormgeving.
