Banken houden Chileense Junta stevig in het zadel Russelltribunaal over lot van Indianen op tv TERUGBLIK RADIO/TELEVISIE In tweede aflevering VARA-documentaire: Jong talent werpt zich op kinder programma's voor de televisie Ned. tv-filmpjes onderscheiden TELEVISIE VANAVONE TELEVISIE VRIJDAG RADIO VANAVOND RADIO VRIJDAG w ei •1 ïdill n 1 LEIDSE COURANT DONDERDAG 20 NOVEMBER 1980 PAO AD HILVERSUM „Wij heb ben een uitgesproken posi tieve mening over Chili. Wij geloven dat dit land een hele grote toekomst heeft, vooral onder de huidige regering, die zeer liberaal is. De ont wikkeling in Chili de afge lopen twee jaar, die is fan tastisch", zegt dr.Hans Witt- ke, directeur van de Dresd- ner Bank as. maandagavond in de laatste aflevering van een tweedelige serie VARA- documentaires over het in ternationale bankwezen, het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en het beleid van deze twee financiële „supermachten". (Ned-I, 22.35-23.25 uur). Hierin komen nog meer be langhebbenden aan het woord. „Het internationale financiële en zakenleven heeft zeer ze ker vertrouwen in Chili", al dus Jack Carter, de directeur van de Chileense Goodyear- vestiging. „Het regime van Allende was een economische ramp. Als het langer had voortbestaan was ChUi een communistische poli tiestaat geworden, waarmee vergeleken het huidige be wind liberaal en zachtzinnig is", is de mening van David Rockefeller, de president van de Chase Manhattan Bank. „Nog altijd worden in Chili (waar tussen 1973 en 1980 meer dan 30.000 mensen met stilzwijgende instemming van het bewind werden vermoord - red.) de mensenrechten ern stig geschonden. Er zijn be richten over willekeurige ar restaties, verdwijningen en martelingen. Mishandeling en foltering vindt gewoonlijk plaats voordat de gevangene voor de rechtbank wordt ge bracht. Zij worden geslagen en staan bloot aan andere licha melijke mishandelingen". Een citaat uit het Jaarboek Politie ke Gevangenen '78-'79 van Amnesty International. Toen de gekozen socialistische president Salvador Allende in 1973 door middel van een door de Amerikaanse regering goedgevonden en met behulp van de CIA uitgevoerde staats greep werd afgezet - en later vermoord - ging het Chili eco nomisch niet voor de wind. Zijn politiek van landbouw hervormingen en nationalisa- Een foto gemaakt tijdens het interview, dat de vervaardiger van de documentaire R. Boeken (rechts) in Santiago had met de Chileense president Pinochet. In het midden de tolk. ties hadden in de westerse we reld kwaad bloed gezet, wat tot gevolg had dat Chili van vrijwel iedere buitenlandse hulp verstoken bleef. Zowel de Wereldbank als de grote inter nationale banken zegden hun vertrouwen in het regime in Santiago op, toen de beloofde schadevergoedingen voor ge nationaliseerde bedrijven uit bleven. In de eerste jaren van het mi litaire bestuur werd de econo mische en politieke chaos al lengs groter. Terwijl het sta dion van Santiago werd ge bruikt als concentratiekamp en vele duizenden Chilenen werden gedood of spoorloos verdwenen, werd de economie volledig afgestemd op het „Laissez-faire"-stelsel. Tenein de de zwarte markt uit te ban nen en de voedselschaarste te bestrijden werden de prijzen van levensmiddelen vrijgela ten. In nog geen jaar tijd werd brood 1025 pet duurder, suiker 733 pet en rijst 311 pet. In 1974 bedroeg de inflatie 376 pet. In tal van economische sectoren werden de hervormingen on gedaan gemaakt en de aloude tegenstellingen tussen arm en rijk opnieuw verscherpt. Na 1975, toen de economische malaise waarin Chili verkeer de op een dieptepunt was aan geland en zelfs de Verenigde Staten hun financiële hulp hadden gestaakt, deed zich een opmerkelijk verschijnsel voor. Chili bleek binnen nog geen jaar 500 pet. meer leningen dan voorheen te hebben afge sloten: de machtigen interna tionale particuliere banken waren het bewind te hulp ge schoten. Een van de voornaamste rede nen voor deze plotselinge inte resse van de bankwereld was de economische weg die Chili was ingeslagen: meer nog dan voorheen werd van staatsin menging in de economie afge zien en de arbeidsverhoudin gen werden zodanig „verbe terd", dat het voor een multi national weer de moeite waard werd een vestiging in Chili te openen. Het is immers uitermate at tractief wanneer je als groot bedrijf de mogelijkheid om tè veeleisende arbeiders gewoon door anderen te vervangen op een regeringspresenteerblaadje krijgt aangeboden. De gevol gen laten zich raden. De werk gelegenheid nam iets toe, de inflatie zakte maar het meren deel van de Chileense bevol king ging er niet op vooruit. taire zijn er in geslaagd de hiervoor beschreven gebeurte nissen in pakkende beelden te vatten. Interview met topban kiers als de eerder genoemde David Rockefeller, vice-presi dent van de Manufacturers Hanover Trust, Harry Taylor, een aantal vooraanstaande Eu-( ropese bankiers, de Chileense minister van Financiën, De Castro, zakenlieden, militai-* ren, oppositieleiders en zelfs, de president, general Pinochet, worden afgewisseld met beel den die tonen hoe de gewone Chileen de tol moet betalen voor de puur kapitalistische politiek van de junta. Met uit de eerste hand vernomen in formaties wordt het belang ge toond van de omvangrijke bankleningen voor de instand houding van het huidige regi me in Santiago. Tevens wordt aangegeven, welke schadelijke effecten de politiek van Pino chet c.s. heeft op het in stand houden van de volksgezond heid, de huisvesting en - in sommige sectoren - de werk gelegenheid. Exclusief zijn de beelden die werden gemaakt tijdens een jaarvergadering van de raad van commissaris sen van de Eulabank, een con sortium van vooral Westeu ro pese banken, waaronder onze eigen ABN Bank, die Chili zeer grote leningen verstrekt Bij het maken van de opna men bleken de ledep van de ABN-delegatie overigens opeens niet op de vergadering aanwezig te zijn. Chili maakt voor de buitenwe reld goede sier met de econo mische opleving. De golfbanen heten groener te zijn dan ooit tevoren: Mercedessen blinken je tegemoet en nog nooit zijn er zoveel villa's gebouwd als in de laatste tijd. Het is alleen goed te weten dat deze wel vaart aan de meerderheid van het Chileense volk, die alleen de malaise, terreur en angst kent, voorbij gaat. Het meest sprekende voorbeeld daarvan is wel het jongetje - een van de honderdduizenden kinderen die door de kerk worden ge voed - dat op de vraag of hij weet waar zijn vader is, zegt: „In een concentratiekamp". „Waar hij wordt geslagen" voegt hij er, terwijl verdriet en angst in zijn ogen te lezen zijn, zachtjes aan toe. JOS TIMMERS HILVERSUM Een werk groep, waarin vertegenwoor digers van kinderprogram ma's van vrijwel alle omroe pen en van de Vlaamse BRT zitting hebben, gaat de moge lijkheden onderzoeken om te komen tot een workshop voor jong creatief talent in de rich ting van kinderprogramma's. Dit besluit is genomen aan het eind van een door de stichting voor het kind in Wolfheze ge houden tweedaags symposium over voornamelijk televisie programma's voor jeugd en In een brief aan de NOS en de andere zendgemachtigden, waarin het ontstaan en de be doelingen van de werkgroep worden aangekondigd, wordt bezorgdheid geuit over de mo gelijkheden voor jong talent om enerzijds tot het vervaardi gen van Nederlandstalige pro gramma's te komen en ander zijds die produkten te kunnen 'toetsen. De bedoeling van de works hop, een idee van Aart Staar tjes, is jonge schrijvers, regis seurs en uitvoerenden op te leiden en zo de produktie van hoogwaardige programma's, die voor de gehele omroep be schikbaar moeten zijn, op gang te brengen. Volgens Staartjes zou het mo gelijk moeten zijn naast de nu al bestaande technische oplei ding in de omroep, ook een dergelijke creatieve opleiding tot stand te brengen. Hij vindt dat de onkosten van een der gelijke opleiding dan best be steed zouden kunnen worden uit een verhoging van de om en. de opbri R-reclame. De deelnemers aan de works hop zouden, net als al bij schrijvers ën filmers het geval is, stipendia moeten krijgen om zich geheel aan de oplei ding te kunnen wijden. De mogelijke concurréntie van jong opkomend talent vreest Staartjes niet. „Het is wel goed als we hun hete adem in de nek krijgen. Dan worden we zelf ook weer actiever", zo meent hij. Denkbeeld Dit is de 91-jarige kleinzoon van de legendarische Siouxleider Sitting Buil, die in een gezamenlijke krachts inspanning van de Siouxstammen de beruchte „gene raal" Custer bij Little Big Horn verslagen heeft. De Sioux waren weergaloze ruiters en uitnemende strate gen en dat werd de arrogante misanthroop Custer noodlottig. De huidige Siouxstammen verzetten zich uit alle macht tegen de heiligschennis van de Black Hills en omliggend gebied, ook al heeft de Amerikaanse rege ring een ruime afkoopsom aangeboden. NEW YORK Op het 23ste internationale film- en televisiefes tival in New York zijn Nederlandse werkjes onderscheiden. Goud was er voor „Tesa-Plakband" van Geesink filmproduktie- mij uit Nederhorst den Berg. Het is een voor Frankrijk gemaak te televisiecommercial in modelanimatie, geregisseerd door Ton van Dermeyde en alain de Gastines. Een zilveren onderscheiding was er voor „Stimorol", een televi siecommercial van Toonder studio's, geregisseerd door Per Ly: Het vierde Russelltribunaal, waaraan de tv aandacht zal besteden en dat op 22 no vember in de Rotterdamse Doelen gec geheel en a de beklagenswaardige toe stand, waarin de oorspron kelijke bevolking van het Amerikaanse continent, de Indianen, zich bevinden. Eeuwenlang zijn zij beroofd van hun grond. Zij zijn belo gen en bedrogen. Hun. be staansmogelijkheden wer den hun ontnomen, bun na tuurgodsdienst werd als een belachelijke cultus afge daan. Zij werden, althans wat de Noordamerikaanse Indianen betreft, verdreven naar onvruchtbare reserva ten, ten prooi aan ziekten die zij nooit gekend hebben en aan alcoholisme, dat hun werd opgedrongen. En zelfs in die dorre en droge reservaten worden zij niet met rust gelaten. Want, door een speling van de natuur, blijken die dorre en droge vlakten en heuvels vol te liggen met het nieuwe goud: energieverwek- kende gesteenten, zoals urani um en steenkolen. De Ameri kaanse regering heeft er een mooi woord voor: gebieden, die opgeofferd moeten worden voor het algemeen belang. En deze „opoffering" treft weer de Indianen: de Navaho's de Pueblo's en de Siouxstammen. In de Black Hills bijvoorbeeld, in Zuid-Dakota, de heilige grond van de Siouxstammen, ligt zo'n 300.000 ton uranium verborgen. Winning betekent een heiligschennis voor de Sioux. „Ik kan het lichaam van mijn moeder toch niet open snijden", zei een Indiaans opperhoofd eens, toen men hem de kunst van het ploegen wilde leren. De aarde is de moeder en al wat leeft en groeit, ook de Indiaan, komt van héér. In Nieuw Mexico en Arizona is het al niet a^ere. Berend Boudewijn temidden van zijn teamleden: v.l.n.r. Huib Koekoek, Patricia Paay, Joan Haanappel daar achter Jennifer Willems, Barry Hughes en Jan Keyzer. Daarheen is de natie van de Navaho's verdreven.- Het „af- strippen" van de kolenlagen heeft al onherstelbare gevol gen voor het milieu gehad en de winning van uranium heeft de stralingsziekte verbreid on der de oorspronkelijke en meest rechthebbende bewo ners van het Amerikaanse continent. Vanavond zal de KRO het volle licht laten schijnen op deze schrijnende materie en wel met de docu mentaire „Sacrifice Area" van Otto Schuurman en Ernie Da- men. Dit mede in het kader van het komende vierde Rus selltribunaal. Op 1 november hebben onze bladen al ruime aandacht besteed aan het volk van de Indianen; vanwaar zij vermoedelijk zijn gekomen, hoe zij zijn vernederd en be drogen en hoe zij worstelen om hun menselijke waardig heid erkend te krijgen. Ned. I 20.50 uur. Kortjakje is weer beter Zangprogramma waarin Wie- teke van Dort en Bill van Dijk Ivanhoe Ivanhoe komt erachter waar om Sir Rafe, die gevangen wordt gehouden door Sir Erwyn, vee heeft gestolen en gedood. Ned. I 19.20 uur. BB-show Spelprogramma, gepresen teerd door Berend Boudewijn, waarvan de opbrengst ditmaal gaat naar pater Leo Geurtsen, die zo'n tweehonderd kilome ter ten zuiden van Rio de Ja neiro (Brazilië) werkt tussen de armsten der armen. Ned. 119.45 uur. In deze aflevering praten o.a. mevrouw R. Hoste (van huis uit Nederlands Hervormd, nu Rooms Katholiek) en het echt paar Addis van wie de man, gastarbeider uit Italië, Rooms Katholiek was en nu predi kant in de Gereformeerde kerk, over hun geloofsveran dering. Ned. I 22.10 uur. Pinokkio Pinokkio laat zich door de Vos en de Kater niet afleiden van zijn doel Gepetto te vinden. Ned. II 18.59 uur. J.J. de Bom Titia, Jan en Hein buigen zich deze keer over brieven die kinderen schreven over school en thuis. Ned. II 19.25 uur. Hoe bestaat het Ati Dijckmeester, Hans Em- mering en Joop Brussee laten zien hoe Holland op zijn smalst is. Ned. II 20.27 uur. Speelgoedaktie Spelprogramma, gepresen teerd door Sonja Barend, waarvan de opbrengt naar Ned! ff 20.43 uur. Chindler Vader Chindler laat zich tot in de details inlichten over de stand van zaken aan het front. Het wordt hem al gauw duide lijk dat het er beroerder voor staat dan hij dacht. Ned. II 21.08 uur. Dahl Paul Duveen hoort graag com plimentjes over zijn snelle autc en neemt om die uit te lokken regelmatig lifters mee. Op een dag heeft Michael Fish succes met de duim.... Ned. II 22.35 uur. NEDERLAND 1 18.30 18.45 18.55 KRO 18.59 19.05 19.20 NOS 21.37 21.55 22.10 23.00 23.20 23.25 Nieuws voor doven en slechthorenden Sesamstraat Paspoort voor Turken Journaal Kortjakje is weer beter Speedy Gonzales De avonturen van Ivanhoe De BB-show Sacrifice Area, documentaire Journaal Den Haag vandaag Denk-Beeld Gelet op Europa Journaal Nieuws voor doven en slechthorenden DUITSLAND 1 i (Region, progr.: NDR: 18.00 *eri Journ. 18.30 Aktual. 18.45 KIT Wa rle. 18.55 Sonne. Wein und f" I, tv-serle. 19.25 Sport. gr.overz. WDR: 18.00 VerhaT Auf Achse, tv-serle. 19.1SlOHCfC 19.45 Korte fllm)L 20.00 Jouè J00 V takt j NEDERLAND2 TELEAC 18.25 Welzijnsplan, 2e cyclus, les 2 NOS 18.55 Journaal VARA 18.59 Pinokkio 19.25 J.J. de Bom voorheen de Kindervriend NOS 20.00 Journaal VARA 20.27 Hoe bestaat het 20.43 VARA's Speelgoedaktie 12345 21.08 Theodor Chindler, tv-serie 22.05 De Ombudsman 22.35 De onvoorstelbare wereld van Roald Dahl, tv-serie 23.00 Achter het qleuws NOS 23.55 Journaal 00.05 Nieuws voor doven en slechthorenden Dlscussleprogr. 21.00 Muz.f sprékken. 22.30 Aktual. 23.04 23.45-23.50 Joum. DUITSLAND 2 18.20 Kreuzfahrten eines tabfcuh ters, tv-serle. 19.00 Jourr Muz.progr. 21.00 Aktual. 2f, Opt port. 22.05 Elngang Hi tv-»llm. 22.50 Telenfilms. 23.fnKS DUITSLAND 3 WDR £n di 18.00 Kleuterprogr. 18.30 Cu l t ciologle. 19.00 Jeugdprog# nei Journal 3. 20.00 Joum. 20.19trfp r\ lichte Falie (Blind date), 7 21.45 Inform, progr. 22.30 Fi\slas 23.20 Journ. BELGIE NED. 1 18.00 Kinderserie. 18.05 Kin&WOO 18.35 Jeugdserie. 19.00 KlnL„_,,, 19.05 Sportprogr. 19.35 Morgen. 19.45 Joum. 20.10jJiJ r taald de veerman, tv-serle. 2 norama. 21.50 Dallas, 22.40-22.55 Joum. BELGIE NED. 2 18.00 Kinderserie. 18.05 Kinl 18.35 Jeugdserie. 19.00 KiiA 19.05 Sportprogr. 19.35 Mf Morgen. 19.45 Journ. 20.10 gaz. 21.00 De Collega's, 21.35 Populair wetensch, 22.15-22.45 Sportreport. BELGIE FRANS [fïïfc" 18.15 Spelprogr. 18.30 f11®* progr. 19.00 Region. magaz.in hie form, serie. 19.27 V'-1*- Journ. 19.55 Inform. Jument verte, franse 21.55 Fllmrubr. 22.55 BELGIE FRANS 2 Tot 18.30 uur: Zie Net I. amours de la Belle Epoque: Plin£ d'almer (afl. 4). 19.00 Zie Ndbeleic Contacts. Wegeninformatie, hn eet legro con stereo. La fète iin„Pft (Akee Akasu Kane) - 1e deer! f i zending (In drie delen) van F "®®r Lerusse en Paul Paquay, op|e op 21 juni jl. tijdens het „fi de de Zon" te Horion-Hozéme*r Xes 1e deel werkt mee de S.I.J Group. 21.15 Gros Plans, r* Lettres de prison, filmdociJ?" 5,1 van Patrick Ledoux. 22.15-2 *n he low me. Engelse tv-kursus. No smoking. Les 14: It's on,nt ie Ikshu: tege iuis\ velt wel bij r .sen b rijn t< NEDERLAND 1 NOS-NOT 10.45-11.00 Schooltelevisie NOS 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden NEDERLAND2 NOS 13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden DUITSLAND 1 10.00 Journaal en actualiteiten. 10.25 Denken helsst zum Teufel beten. DUITSLAND 2 10.30 Kleuterprogr. 16.20 In ve serie. 16.45 Journaal. 11 gerenjoumaal. 17.40 Gevarl fw gazine. t DUITSLAND 3 WDR 8.00 Gymnastiek. 8.10-11.5! televisie. 17.00-17.45 Schoo BELGIE NEDERLANDS NET 14.00-16.00 en 17.00-18.00 levisle. BELGIE NEDERLANDS l 14.00-16.00 en 17.00-18.00 levisle. BELGIE FRANS 14.00-15.00 SchooltelevIsiEN - Aanklndlgingen. J7.15 Sdje l€ 7 pri« ■«es. C izeide sle. 17.45 Tekenfilms. HILVERSUM 1 NCRV: 18.11 (S) Hier en nu. 18.30 (S) Be richten uit Europa. 18.45 (S) Het Leger des Hellskwartler. 19.02 (S) De wereld zingt Gods lof. 19.53 <S) Lichtsein. 20.03 (S) Or gelconcert. 20.35 (S) Uterama-donderdeg. 21.02 (S) Op de vrije toer. 22.02 NCRV-Donderdag-Sport. 22.50 (S) Politiek bek enen. NOS: 23.02-24.00 (S) Met het oog op morgen. KRO: 0.O2 (S) De Nachtspiegel. 1.02 (S) Tussen de hoezen van Winfred Po- vel. 3.02 (S) Halt-weg. 4.02 (S) Herrie of Harry op 1. 6.02 (S) Van zessen klaar wak ker. (6.50 Het levende woord). !>mpl< HBjPSP n de Derde V#end 18.50 UKz. PPR. AVRO: 19.00 fcn Va t wat. 19.20 (S) In de, -11.00 Vanuit Reg er* 23.15 (S) Jazz Spectrum. Ir C. f ïn ve: HILVERSUM 3 NOS: 18.03 (S) De Avondsplts mf11 OI nale Hitparade. TROS: 19.02 (S)le me 20.02 (S) De Soul Show. 22.02JVel b 23.02-24.00 (S) Wim van P t LP-werk. ander iure ■tDA i leder heel uur nieuws. KRO. 7.03 Echo. 7.30 Sociale Informatie.. 8.03 (S) Echo. 9.03 (S) Geva- 'JL rieerd progr. 12.03 (S) Van l Piekt ,0' uur. 13.03 Echo. 13.15 (S) Kruis of munt. J4.02 (S) The complet. 16.02 (S) Op de valreep. 17.57 Marktberichten l.s.m. KNBTB. flntfcnrt VPRO 7.00 Nws. 7.11 Och- g*jSr tendgymnastiek. 7.20 Germaine Groenler en Peter Flik op be- /Tn zoek. (7.30. 8.00 en 8.30 NwS.) iNCQ 9.00 Gymnastiek voor de vrouw. ,n' 9.10 Waterstanden. 9.15 Ex- pres-VPRO. NCRV 10.30 Steden van Euro pa. NOS 10.45 Werkbank. AVRO 10.55 Schoolradio. TROS 11.20 Week in - week uit. 12.26 Mededelingen t.b.v. land- en tuin bouw. 12.30 Nws. 12.36 Aktua. NOS 13.00 Nws. 13.11 Meer over minder. 14.20 Op de zeepkist...komt u maar. 14.45 Kan van nut zijn. konsumentenmagazine. 15.30 Van o De tlpparade. 15.20 (S) Popjou nu d (S) De Top-40. |e an mgftani NOS 7.00 Nws. 7.o|j het Klassiek. 9.00 Nws. 9 ga Ti (CjL ziek uit de Mlddelee«s de2 ■SA genconcert. VOO 1fraEe I ziek voor miljoenen, (rprob Met om 12.02 Muziekkwls. 12.11:,- tpo de klassieke top-10. 12.30 Niem10 lt:6 klassieken). EO: 13.00 (S) KlassfcOU k< welen. 14.00 Nws. 14.02 (S) 1 verkenningen. 14.20 (S) Klass VPRO 15.00 (S) Muziek-op-vfr Het Franse televisiespel „Het zoete leven" moest wijken voor het rauwe lijf aan lijf- werk van de ontmoeting Bel- gië-Nederland. Een zeer te leurstellende vertoning, ook gezien als totaal van bewegen de beelden. Praktisch niets kwam uit de verf. Weer een fikse domper voor wie het wel eens hebben over die domme Belgen. Want ik meende te zien dat het het spel der bles sures slim speelde. Althans ook een Belg die krimpend van pijn over de grasmat rolt, kan toch niet zo gauw weer overeind zijn. Ongetwijfeld zal nu weer van alle kanten op Zwartkruis afkomen dat hij de jeugd een kans had moeten ge ven in plaats van die vermoei de en dure benen sparende ve detten. Ik meende reeds lang voor het eindsignaal een gela ten klank te bespeuren in het commentaar van Jansma. Bij de schamele kansjes kon ook bij hem het vuur niet wakker worden. En zo is het ook maar het beste. We zijn niet meer wat we geweest zijn en we zul len ermee moeten leven. Een voetbalwedstrijd, zeker als het v| hall J een slechte is, maakt hele kijkavond kap minste als je van te- zinnen niet gezet hel I bij Veronica spelendr vebureau. In de v| staken we toch nog i IKON, dat in de per Wim Neijman onverm zig blijft te achterhall die vreemde nationali lemaal denken over over zichzelf. Een Tii je kan er bijvoorbej moeilijk aan wennet M. hier zo frank en v| ogen wordt gekeker) Surinamers hoorden: dat als ouders in hunl land iets bevelen, deEN daar zonder morren Endi men, wat hier ook rndat in de En Molukkers enr alge Amerikanen wonen) bij elkaar om de s»s raac heid te bewaren. Keüdegee sprak ook nog hetjer de probleem der illegalfig var mers. Volgens een feleid cieel cijfer zou al zh wor cent zijn ondergedoljkader 'ommi HAN Jfcn ope rder ei I onde |t psyc

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 2