Timman en Sosonko moeten
de punten binnen halen
Pia Beek
op elpee
terug
met swing,
sweet en
boogie-woogie
m). L
fè
Deelneemsters
masterstoernooi
'ORT/KUNST
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1980 PAGINA 21
itslagen
iersen
ilversum
^ERSUM - De uitslagen
de gisteren te Hilversum
uden koersen zijn:
tparkprijs. eerste
XING, (2000 m): 1. Trogan
lersen) 1.25.4, 2. Tambour Mai-
Theo Koomen. Winn. 3.10, pl.
.20 1.80, kopp. 2.70, trio 33.90.
estart: Theresia Queen en Tiny
JSTEINPRIJS, (2000 m): 1.
r Anjo (A. Harmse) 1.26.6, 2.
N, 3. Superieur D. Winn. 7, pl.
opp. 62.40, trio 394.10. Niet ge-
Ippy Vorst en Sjon Bluming.
LOPRIJS. (2020 m): 1. Top
(J. de Boer) 1.26.4, 2. Tamina
'riomfstar. Winn. 3.90, pl. 1.30
;3Ó, kopp. 48.90.
AS HOEVEPRIJS (2000 m):
[per Yell (J. van Koolwijk)
2. Rick Belwin, 3. Sorella du
Winn. 3.90, pl. 2 2.10 16.80,
113.30. trio 1146.90.
toUMPRIJS, (2420 m): 1.
K. (B. Leeuwenkamp) 1.30.2,
jy Scott, 3. Olaf Rodney. Winn.
I. 1.10 1.10, kopp. 1.60. Niet ge-
Berkelana.
.ANDENPRIJS, (1609
Sebastiaan (W. Duivenvoor-
.20.4, 2. Oval Pride, 3. Rapste.
3.20. pl. 1.80 1.60 2.20, kopp.>
io 255.80.
'e prijs van hilver-
(2440 m): 1. Speedy Volita (S.
looyeweerd) buiten mededin-
20.6. 2. Nathan Olivier, 3.
Hinda. Winn. (Nathan Oli-
.70, pl. 1.60 1.70, kopp. 6.80.
I Buitenzorg (J. van Dooye-
I) 1.24.1, 2. Serge H. 3. Ser S.
I 2.40. pl. 1.40 1.80 4.10, kopp.
rio 125.
j het spoorprijs, (2020
Olaf Pluto (L. Dopper) 1.23.2,
wit van A, 3. Peter van Aduard.
83.50: pl. 2.30 1.80. Koj
3.50: pl. 2.30 1.80. t
ertshofprijs,
(M. Vergay) 1.22.6, 2. Rififi,
Winn. 1.80, pl. 1.30 6.70 2.90,
14.10, trio 199.30. Niet gestart:
"PARKPRIJS (tweede af-
2000 m), 1. Tarro Hanover
fkerbuyk) 1.26.3, 2. Titia Oran-
adeux. Winn. 2.70, pl. 1.80 3.20
jort ij P- 23 70- Niet gestart: Twiggy
ALOMZET: 448.353,00.
OPTIMISTISCHE STEMMING VOOR SCHAAK-OLYMPIADE IN MALTA
Jan Timman heeft zijn goede vorm weer te pakken.
APELDOORN De Nederlandse
heren schaaktop is vol goede moed
naar Malta vertrokken waar donder
dag de Olympia zal beginnen. De he-
renploeg met Jan Timman, Genna
Sosonko, Hans Ree, John van der
Wiel, Gert Ligterink en Kick Lange-
weg moet een plaats bij de eerste
vijf kunnen behalen. De vooruitzich
ten voor de damesploeg met Corry
Vreeken, Hanneke van Parreren,
Erika Belle en Carla Bruinenberg
zijn minder gunstig. De wedstrijden
zullen tot 10 december voortduren.
Jan Timman is optimistisch over de
kansen van het herenteam. „De favo
rieten voor de eerste plaats zijn Honga
rije en Rusland", aldus Neerlands beste
schaker. „Voor de overige ploegen hoe
ven we niet onder te doen en gezien de
sfeer in het team en de prima voorbe
reiding, verwacht ik een goed resul
taat".
Nederland heeft in de 23 gehouden
Olympiades altijd redelijk meegedraaid.
Vier jaar geleden werd in Haifa zelfs
een tweede plaats achter de Verenigde
Staten bereikt. Het sterkste schaakland
Rusland liet daar verstek gaan. Honga
rije won de Olympiade in '78 in Argen
tinië. Voor het eerst na de tweede we
reldoorlog moesten de Russen genoegen
nemen met een tweede plaats. Neder
land eindigde op een teleurstellende
gedeelde twaalfde plaats, ondanks het
goede spel van Jan Timman aan het
eerste bord. De Nederlandse hoop is dit
jaar ook weer gevestigd op Jan Tim
man. Samen met grootmeester Genna
Sosonko, die ook alle ronden zal mees
pelen, moet hij voor de punten zorgen.
In de dagelijkse rondevergadering, on
der leiding van captain Cortlever,
wordt in onderling overleg besproken
welke twee spelers het viertal gaat
'completeren.
Komeet
Voor de jeugdige Van der Wiel wordt
het de eerste Olympiade. Hij schoot de
laatste jaren als een komeet omhoog in
het schaak wereldje. „Van der Wiel is
een aanwinst voor de Olympiadeploeg.
Hij moet binnen enkele jaren groot
meester kunnen worden", aldus Tim
man. Ligterink, Ree en Langeweg heb
ben de stap naar de Schaaktop (nog)
niet gemaakt. Vooral Ree hikt jaren
lang tegen de titel van grootmeester
aan. „We zijn beslist niet minder dan
veel Engelse grootmeesters, maar waar
schijnlijk om psychologische redenen
weten die jongens de grootmeestersbar
rière niet te nemen. Tóch moeten Ree
en Ligterink grootmeester kunnen
worden. Wanneer je eenmaal die titel
hebt, heeft het vaak een positieve in
vloed op je spel", zegt Jan Timman.
De Nederlandse schaakploegen hebben
zich een week lang op de Olympiade
voorbereid in Hotel Nuland te Apel
doorn. „We hebben vooral de openings
theorie behandeld. Niet zo zeer de ope-
nings-nieuwtjes, die zijn niet zo belang
rijk, maar wel de behandeling van een
opening. Zo heeft het toernooi in Bue
nos Aires van enkele weken geleden
verschillende nieuwe ideeën opgele
verd".
Twee nederlagen
Het goed bezette toernooi in Argentinië
bracht veel deining in de internationale
schaakwereld. Wereldkampioen Kar-
pov Inreeg twee nederlagen te slikken
(tegen Timman en' Olaffson) en kon
voor de eerste maal een toernooi niet
winnen. „Karpov komt sterk terug,
daar ben ik van overtuigd. Voor hem
zal het duidelijk geworden zijn, dat hij
niet alleen op routine kan drijven. Het
énorme gevecht om de punten in Bue^
nos Aires is een gevolg van de duizen
den toeschouwers, dat dagelijks kwam
kijken. Die belangstelling is voor een
schaker een enorme stimulans. De hele
ambiance, een theaterzaal en duizen
den mensen, is ongekend en helaas in
Nederland niet denkbaar. Een nadeel is
het geroezemoes, dat bij veel publiek
ontstaat. Vroeger stoorde ik mij daar
aan, maar door routine kom je daar
overheen".
„Toernooiwinnaar Larssen heeft nogal
wat geluk gehad, maar dat hoort bij
zijn manier van spelen. Ik blunderde in
gewonnen stand tegen de good-old Ar
gentijnse grootmeester Najdorf. Het
was volkomen een black-out, die geens
zins te verklaren viel als onderschat
ting".
Na het interzone-toernooi, vorig jaar in
Rio de Janeiro, ging het allemaal wat
minder met Timman. De tweede plaats
van Timman in Buenos Aires onder
streept zijn goede vorm. „Ambities om
wereldkampioen te worden zijn er ze
ker. Niet om de knikkers, maar om een
zo hoog mogelijke vorm van perfectie
in spel te bereiken. Het is een streven
het hoogste platform te bereiken. Inzet,
motivatie en werklust zijn vereisten om
wereldkampioen te worden en je moet
geluk hebben".
Niet mee i
Viktor Kortsjnoj, een van 's-werelds
sterkste spelers, doet in verband met de
tweekamp tegen Hubner in december,
die de uitdager van Karpov om de
wereldtitel moet voortbrengen, volgens
de Zwitserse schaakbond, definitief
niet mee in Malta. Ook de Amerikanen
Browne en Kavalek laten in Malta ver
stek gaan. Ze hebben moeilijkheden
met de Amerikaanse schaakbond. Voor
de jonge en minder bekende spelers is
de Olympiade uiterst geschikt om zich
uit de rij der naamlozen te schaken.
Hoewel de grootmeesters dat stadium al
achter de rug hebben, zijn bijna alle co-
rif eeën aanwezig.
„Het is een leuke afwisseling van de
meestal veel sterker bezette toernooien.
Er is een beperkt aantal topspelers, dat
je regelmatig ontmoet. Bij een Olym
piade zijn de meeste schaaklanden ver
tegenwoordigd. Het is interessant om
ook eens minder bekende schakers aan
het werk te zien en te ontmoeten", al
dus Jan Timman.'
ANDRIES OOSTKAMP
2000,
piegel:
:ge"
tijk
ide 10
lillend*'.
^mes-hockeyteam
reidt zich voor
Biljartstanden Rijn- en Veenstreek
ConsufTELVEEN Het Neder
ge bete dameshockeyteam
evelind gisteravond een oefen-
n vasjtrijd tegen een herense-
or dooi van HIC gelijk ge
voereijd: 3—3. Bij de rust was
orkompnd 2—2. Voor de dames-
en pet scoorde Fieke Boek-
gering. (2x) en Marjolein Eys-
aar he(.
i waai het wegvallen van doel-
we Det de Beus en de uit
ANCIS Oranjè geselecteerde
ine Kuik moet bonds-
i Gijs van Heumen overi-
naar vervangsters omkij-
(Hij heeft de bedoeling de
selectie uit te breiden tot circa
twintig dames.
De nieuwe gezichten in de se
lectie, die zich na de winter
stop gaat voorbereiden op het
toernooi om de FIH-wereldbe-
ker in Buenos Aires (27 maart
tot en met 5 april), zijn in ie
der geval Marieke van Doorn
(HGC), Mie§ Kolk (Upward)
en de na^rie jaar afwezigheid
teruggekeerde Jose Poelmans
(MOP). Voorts is Anneke Bax
(Amsterdam) teruggekomen
op haar besluit te stoppen en is
ook Monique Westerijk (Were
Di) weer bij de selectie.
NEW YORK Vier tennis
speelsters hebben zich reeds
verzekerd van deelname aan
het Masterstoernooi, dat van 7
t/m 12 januari 1981 in Was
hington wordt gehouden.
De eerste acht van het punten
klassement van de Grand Prix
zijn hiertoe gerechtigd. Voor
de selectie van de overige vier
resteren er nog zes toernooien.
Tot degenen, die zich reeds
hebben gekwalificeerd, be
hoort de winnares van de open
die hem 35.000 dollar oplever
de, heeft Björn Borg zijn jaar
inkomsten aan prijzengeld op
geschroefd tot meer dan een
half miljoen dollar. Het
„poen"-klassement ziet er als
volgt uit: 1. Borg 521.312 dol
lar; 2. McEnroe 488.633; 3.
Connors 408.897; 4. Gerulaitis
313.851; 5. Lendl 273.912; 6.
Gottfried 226.257; 7. Vilas
220.986; 8. Mayer 212.594; 9.
Clerc 180.984; 10. Solomon
166.056.
Nederlandse titel Hana Mand-
likova.
De stand:
1. Chris Lloyd-Evert 1425 pnt.;
2. Hana Mandlikova 1370; 3.
Tracy Austin 1080; 4. Martina
Navratilova 1030; 5. Andrea
Jaeger 990; 6. Virginia Ruzici
915; 7. Wendy Turnbull 880; 8.
Dianne Fromholtz 655; 9. Pam
Shriver 650 en 10. Ivanna Ma-
druga 615 punten.
Dan zij zijn overwinning op
John McEnroe in Stockholm,
a Beck staat voor meer dan al
en pianomuziek. Zij vertegen-
oordigt een tijdperk, dat melo-
sch en mentaal werd bepaald
or swing en sweet en boogie-
ogie. Niet de leef drift zocht toen
als nu een uitweg in de lichte
dek, de musiceerlust manifes-
ierde zich als vorm van leven, be
ven, inleven en uitleven. Zelfs
)k van herleven na de domper die
de oorlogsjaren over ons land
aartoe dit alles uiteindelijk
k (eft geleid ligt nu vast op
ar Philips' jubileumplaat
iwegwij he pia Beck-story", die
ar verleden week feestelijk
>rd aangereikt. „Zestien
►ogtepunten uit een swin-
|nde carrière", staat er op de
►es. De inhoud biedt meer.
i groeven geven een muzi-
tie biografie prijs, de ont-
ikkeling van een talent, dat
|h al vroeg aankondigde,
Kiemende bedrevenheid en
idrevenheid op het ivoor en
fislotte een musiceergemak
p stijlen overstijgt, een on-
irvalst eigen toucher dat al-
bevat wat muziek hoort te
pben.
It is het vooral wat Pia
|iek maakt. Zoals jazzken-
'lingenjr Skip Voogd ter begelei-
agen t^g Van deze elpee schrijft is
van dé allemaal van stapel gelo-
van d% met „Chickery chick",
men tajar eerste hit met toch die
Joeve en stroeve tik die des-
r" vooips ais het eigen geluid van
samenje Inkspots gold. Dit pluk-
en dé-en in andermans stijl, niet
m- gewoon voor een begin-
nderinjnd artiest, zal haar toen
staand^lwillend door mensen uit
|t vak voorgehouden zijn.
-groej bleef het antwoord niet
»m gaajiuldig. In 1950 al diende zij
problejar critici stevig van ant-
lan hejjord met „Pia's boogie", een
gen erjtelend stuk eigen werk,
/ermel4arin de dubbelgrepen als
oor hejojjaarsbloemen opbloeiden
?et kesJt de toetsen. In de stevige
it lijstjéwing van tempo en ritme
jrkende men tegelijk de
he aanjnd van de meesteres, die
e/1Z0nrument en muziek model-
2n kenirde naar eigen invallen,
rop eeé regen Van noten, die al in
istellinj lucht hingen voor zij een
;nals d%ta beroerde, juist door de
>e-*4 Pr°praking van vinger aan
eid béér zichzelf bevestigd von-
icipatiek Dit maakt haar muziek
jtSn L meer ^an 6611 stroom van
bh jettige geluiden. Zij speelt
uroniné alleen. Zij kan er ook
evenalVg Speien. En bewees dat in
°yJec| zomer van 1952 in Scheve-
"obanibgen, waar zij met haar ge-
joken pols in een mitella
►senlijstjar gitarist Carel de Vogel
'^n noten voor de linkerhand
,,50 pluj zjjn gitaar liet doen. Niet
meestejeen kan een artiest het zich
w Ür Permitteren om met een
n ain,ïie weg te blijven van een
wegwijjtreden, zij zag toen haar
Mis schoon te bewijzen, dat
was gelegd. Precies veertig jaar ge
leden ving Pia aan over de toetsen
te roetsen, trad zij ook op met de
„Samoa meisjes", maar eigenlijk
pas in 1946 begon haar faam naar
buiten uit te waaieren. Zij voegde
zich bij het Miller Sextet van gita
rist Ab de Molenaar en introdu
ceerde op jazzy-strooiavonden haar
persoonlijke interpretatie van het
uit Amerika overgewaaide boogie-
gebeuren.
Pia's boogie-
/woogie met steun
van de bassist
spoelt als
woelwater uit de
groeven van haar
elpee.
zij met de vingers van één
hand elke noot kon krijgen,
die zij begeerde, waarbij de
snarensteun van de gitaar
diende om dit verheugende
feit te onderschrijven.
Nadien verscheen Pia per
nummer met een meer eigen
signatuur, die de pan uit»
swingde. Zij wierp een spran
kelende notendans in de zaal
met „Pretty eyed baby, we
can have a lot fun, hebabori-
ba", stoeide mét haar levens
lust in „Botch-a-me for
everything is crazy" en be
loofde via „Beek to boogie"
het meer doorleefde „I will
wait for you". Gebiologeerd
staat je niet veel anders te-
doen.
In de vijftiger jaren en nog
lang nadien stond Schevenin-
gen bol van dergelijke opge-
fruite vrolijkheid. Zij richtte
in de Kurhausvleügel haar ei
gen tent „De Vliegende Hol
lander" in. Men liep te hoop
om dit van nabij mee te ma
ken. In de vensters van dit
souterrain lagen de tieneijon-
gens zonder zakgeld languit
mee te wiegen, want zelfs zij
kregen het van Pia op hun
heupen, of zij nu van gedach
ten wisselde met een vleugel
dan wel de piano tot een fris
se galop van klanken aan
spoorde, de noten vlogen door
de zaal, regen zich aaneen tot
een melodische keten.
In de jaren '60 pas doemde de
concurrentie op. Haar jeugdi
ge publiek van weleer verloor
zich na huwelijk in huiselijke
beslommeringen en de nieu
we generatie liet zich door de
Beatles en Mick Jagger bedie
nen. Pia's zaak begon de ken
merken van een aflopende
zaak te vertonen. Zij stapte uit
haar eigen club en nam de
wijk naar Spanje, waar zij
Torremolinos koos als vaste
standplaats, omdat daar op
vakantie haar vroegere eigen
publiek weer tijd vrij voor
haar kon maken. Bovendien
kon zij zich daar lange tijd
royaal drijvende houden op
haar toen nog steeds groeien
de internationale reputatie.
Nacht aan nacht, tot het aan
breken van het ochtendlicht
zweefde haar muziek swin
gend langs de gevels van dit
Spaanse toevluchtsoord. Tot
dat ook daar verschijnselen
van vermoeidheid hun op
wachting kwamen maken.
Automatisme trad in de plaats
van het sprankelende. Dat
mocht zij haar eigen muziek
niet aandoen. Daarom besloot
zij te stoppen. Zij ging dj-werk
doen voor een vlotte Spaanse
zender, schreef teksten voor
toeristen en opende en pas
sant een makelaarskantoor
voor mensen die in Spanje
een optrekje zochten. Aldus
voorzag zij in haar onder
houd, maar onderhand begon
Nederland te vragen om een
terugkeer, die het karakter
van een come back moest
hebben. Dit greep plaats in
1975. Op 21 oktober zou de
Vliegende Hollandse zich op
nieuw temidden van haar ei
gen publiek begeven, in het
Circustheater aan de boorden
van de branding, want bij al
dit zeewaardig watergeweld
(de zee ruist eeuwig voort,
nietwaar) wenste men zich
liever te begeven in de vloed
van haar aanzwellende mu
ziek. En zo gebeurde. Dat de
Dutch Swing College Band
die avond als oude garde het
randwerk van haar optreden
verzorgde was mooi meegeno
men, maar vervolgens rees
Pia's ster tot aan het firma-
nent: „O lady be good", ooit
getoonzet in slepende stijl
door Gershwin, toen door Pia
op tempo uit de toetsen geto
verd. Die staat nu ook op haar
elpee, zomede een ruime
reeks uit overbekend werk,
dat als woelwater uit de
boxen spoelt.
Martine Bijl wist het wel en
schreef op de hoes, dat Pia
nog een van de zeer levende
muzikale coryfeeën uit de tijd
is waarin zij nog op de school
banken zat. Een tijd waarin
zich een bruisend amuse
mentsleven ontwikkelde. Pia
heeft sindsdien haar hoofd
niet in de schoot geworpen
voor mode en veranderde stij
len. Pia bleef Pia. Zij kon ook
niet anders. Eigen voor haar
muziek is de persoonlijke
noot, die zij avond aan avond
jaren achtereen kraakte met
een muzikale wellust waarbij
de scherven in het rond vlo
gen.
Zó aanhoorde men haar in
stille aanbidding in de langza
me nummers, zó ging men in
uitersten opgetogen met zijn
hoofd tegen het plafond, be
reid om alles te vergeten, in
ruil voor de gave van haar
muziek: „Flip, flop and fly, I
don't care if I die'Inderdaad
voerde Pia haar bewonderaar
naar de uiterste grens van le
ven waar het weten van ge
luk ligt.
TON OLIEMULLER
