TVLKINGHEVDS
9 Artiest zijn is gewoon werken9
PLATEN
Concertagenda
Vijf katholieke gebeden getoonzet door Pro ven caaise jood
..Inde interviews die ik over mezelf tees, vind ik
niets van mezelf terug. Veel van mijn uitspra
ken worden uitkun verband gerukt en krijgen
daardoor een hele rare toon. Ik ben geen ster...
laten we zeggen dat ik ambitieus ben. Ik wil al
les zo goed mogelijk doen en hoop daar ook er
kenning voor te krijgen". IlugoSinzheimer van
de Nederlandse groep The Meteors zit op zijn
praatstoel in zijn fa voriete ban bet Amster
damse Lido. Hij heeft zijnRovcr2G00opdcstoop
geparkeerd wat hem een fikse bekeuring ople
vert... de vijfentwintigste die maand.
Hij is in Bergen geboren, maar woonta!enigeja
ren in Amsterdam. Zijn eerste succes boekte hij
bij Herman Brood his Wild Romance. Niet als
zanger, maar als componist. Met het verschij
nen van het tweede Meteors album Hunger
kwam Hugo weer veelvuldig in de publiciteit.
..Ik ben zowel muzikant als beeldend
kunstenaar", zegt Hugo terwijl hij
een kop thee bestelt. „Hoewel de
ruimte me op dit ogenblik in mijn
mogelijkheden beperkt, teken ik
veel, maar schilderijen kan ik mo
menteel niet maken. Daar komt ech
ter spoedig verandering in, want ik
ben met een studio bezig. Mijn schil
derijen zijn expressionistisch... action
painting-achtig eigenlijk. Ik verdien
mijn brood in de muziek, maar schil
deren is voor mij net zo belangrijk.
Iedere week schuim ik met de band
de kleine clubjes af. Als de groep
niet leuk is, dan is er weinig aan om
in die kleine gelegenheden te spelen.
Omdat we nu als formatie een heel
hechte groep zijn eigenlijk sinds
ive bassist Dick Nordholt hebben
is het amusant om met elkaar op
stap te gaan en maakt het helemaal
niet uit waar we spelen. We treden
zo drie a vier keer in de week op en
dat is goed te combineren met het
schilderen. De activiteiten rond een
optreden beginnen zo rond een uur
of half vier, dus voor die tijd kan ik
me overal mee bezighouden. In het
begin van de week ben ik lekker
aan het tekenen en schilderen, werk
ik aan de muziek en de teksten. Het
zijn juist die verschillende bezighe
den die me zo stimuleren".
HUGO SINZHEIilIER:
HUGO
SINZHEIMER (1
-Repeteren doen we zelden, alleen
als we songs moeten uitwerken of
schrijven. Bij mijn eerste groep oe
fenden we de hele week om het live-
niveau op te vijzelen. Dat is erg tijd
rovend en vreet energie. Stel je voor
dat we met de oude formatie een En
gelse tournee hadden moeten doen,
dan hadden we niet eens de tijd ge
had om te oefenen en dus ook geen
mogelijkheid om de kleine foutjes
die er steeds weer inslopen te corri
geren. Kortom, het ene deel van de
band moest het andere steeds op de
fouten wijzen en dat is geen goede
manier om met elkaar om te gaan.
Het is die overweging en ook de me
ningsverschillen over de richting,
die mij het gevoel gaven dat ik i
een aantal mensen niet verder kt
Die eerste wisseling ging mij erg a
het hart. Ik moest vrienden, met v
ïk.anderhalf jaar een heleboel ellen
de had meegemaakt, vragen te gaan
of anders zou ik gaan
Hugo Sinzhei-
mer: We willen
geen verkleed
partijen.
fiv":
HUGO
SINZHEIMER (2)
..In de tweede bezetting was het ge
luid helder en doorzichtiger. Omdat
we met minder mensen speelden
(vijf in plaats van zes) hoefde er
minder gearrangeerd te worden. We
trokken Kim Ha worth en Gerrit
Veen aan. Nou, die jongens konden
met hun instrumenten veel beter uit
de voeten dan de jongens van het
eerste uur. Hierdoor was repeteren
bijna niet meer nodig. Het verliep al
lemaal gladjes, maar Gerrit kreeg
heimwee naar zijn Herman Brood-
tijd, dus op het moment dat Herman
hem vroeg om Freddie Cavalli te
vervangen aarzelde hij geen mo
ment. Ik kan hem geen ongelijk ge
ven. Freddie heeft toen een tijdje bij
ons gespeeld, maar paste niet in de
groep. Hij strooide alleen maar nare
verhalen over ons rond. Op een ge
geven moment heb ik gewoon tegen
hem gezegd: volgende week speel je
niet meer mee. Nu hebben we Dick
Nordholt als bassist".
„De sfeer in onze band is heel an
ders dan bij Herman Brood. Bij ons
word je in je waarde gelaten. Je bent
wat je bent en dat blijf je. Er is geen
druggebruik... de band is clean. Er
hangt ook een werksfeer. Onze band
kun je vergelijken met een theater
groep. We brengen een produkt en
willen dat zo goed mogelijk doen.
Het is niet zo dat we niets anders
kunnen, want de jongens zouden bij
voorbeeld muziekles kunnen geven.
Bij Herman is het meer een soort be
vestigen van het typische rock
roll-leven zoals dat blijkbaar hoort te
zijn. Zo gezegd niet goed bij je hoofd
zijn. Het kan ook anders..., want als
je jongens als Mick Jagger, of Bowie
of van de Police op de televisie ziet,
zijn die ook prima bij hun hoofd. Ze
zullen best wel een keer door het
lint gaan, maar ze besteden niet hun
hele leven aan zichzelf volstoppen
HUGO
SINZHEIMER (3)
„Popmuziek gaat volgens mij de
plaats van theater innemen, als ze
dat al niet doet. Theater zal het de
komende tien jaar erg zwaar krijgen
wanneer popmuziek voor de leef
tijdsgroep tot veertig, vijfenveertig
jaar belangrijker gaat worden. Pop
wordt meer en meer geaccepteerd,
niet alleen door nozems, punks of
hippies, maar door alle lagen van de
bevolking. We proberen het theater-
element in de show te verwerken.
We trachten de kwaliteit van de be
lichting, de decor-elementen op
theaterniveau te krijgen. Dat is een
kwestie van tijd en geld. Daar zijn
we nu mee bezig. We hebben al wat
elementen in de show zitten, zoals
zes lichtblauwe vaandels van vijf
meter hoog met fluorescerende rode
letters. Een show zoals Kate Bush ot
The Tubes brengen, gaat voor mij té
ver. Dat verliest aan geloofwaardig
heid. Het pop-element moet gehand
haafd blijven. Die verkleedpartijen
zijn niets voor mij. We willen geen
toneelstukje opvoeren. Dan kan je
net ZO goed ean m,,e'/w'I
Door het glaasje rode wijn heen, ziet de ver
stokte Ry Cooder-fan het haardvuur meewie-
gen op de tonen van The Way We Make A
Broken Heart. De fraaie hoes van Borderline
staat al dagenlang op de uit natuursteen opge
trokken schoorsteenmantel. De schoenen zijn
voor het gemak achteloos opzij geschopt. Ge-
noegelijk woelt hij met zijn tenen door de gei
tewollen sokken. De wederom digitaal opge
nomen elpee van Cooder komt prima tot zijn
recht op zijn onlangs aangeschafte stereo-to
ren. „I never tried to make the news. I'm just
the man that loves to play the blues. Take my
guitar everywhere and if you people don't
like it, I really don't care", zingt Cooder in
Never Make Your Move To Soon. Een frisse
kijk op de popmuziek die vooral in Neder
land door een niet al te grote, maar wel
zeer trouwe groep volgelingen in hoge mate
wordt gewaardeerd. Borderline is een logisch
vervolg op Bop Till You Drop. Cooder heeft
voor zijn nieuwste elpee opnieuw zorgvuldig
naar een aantal geschikte pop-evergreens ge
zocht. De onvergetelijke versie van Down In
The Boondocks van Joe South doorstond de
scherpe selectie. Met een typisch Ry Cooder-
sausje overgoten, dat wil zeggen van veel sli-
de-gitaar voorzien, staat het nu op Borderli
ne. Met John (Two Bit Monsters) Hiatt, die
niet alleen meespeelt op Borderline maar ook
The Way We Make A Broken Heart schreef,
heeft Ry Cooder zijn muzikale vriendenkring
verder uitgebreid en verrijkt. De tiende elpee
van deze folk/blues zanger uit Los Angeles
mist dat kleine beetje extra wat Bop Till You
Drop tot een sublieme plaat maakte. Borderli
ne is niet meer, maar ook zeker niet minder
dan een zeer onderhoudende, lekkere lui-
achterover-plaat geworden.
N.M
Stevie Wonder is na het wat pretentieuze
muziekspektakel The Secret Life Of Plants,
sterker teruggekomen dan ooit. Bloeiden de
planten niet zo weelderig als Stevie had ge
hoopt, met Hotter Than July levert hij weer
een compacte langspeler af vol solide funk,
soul en ballads. De tien nummers zijn een fris
dynamisch geheel zonder echte hoogte- of
dieptepunten. Wat vooral bij het beluisteren
opvalt is de blijheid, die uit de groeven
straalt.
Zo begint het eerste nummer met het geluid
van een groep, waarschijnlijk feestende men
sen, nog voordat de eerste gitaarlicks uit de
geluidsboxen spatten ter introduktie van Did
I Hear You Say You Love Me. De blazers
gaan stevig tekeer en vullen het uitstekende
zangwerk van Stevie, ondersteund door ach-
tergrondvokalen, aan. Little Wonder is uit
stekend op dreef zowel in de ballads als funk-
nummers. Het instrument-gebruik is op de
plaat beperkt gebleven. Stevie speelt in
strumenten als de synthesizer, piano en
drums voornamelijk zelf. Het zijn de blaas-
partijen en het zangkoortjeswerk waar vrien
den hem te hulp schieten. Michael Jackson
en Betty Wright zijn bijvoorbeeld te horen in
het al in 1966 geschreven nummer All i Do.
Songs als de ballad Rocket Love met aan
zwellende vioolpartijen, As If You Read My
Mind met flitsend pianospel en het funky Do.
like You laren horen, dat Stevie niet alleen
als zanger en schrijver in topvorm is. Als pro*
.ducer en arrangeur laat hij op deze elpee ook,
duidelijk merken van wanten te weten.
H.P.
Het aantrekkelijke en tevens gevaarlijke van
de Amerikaanse new wave-groep Talking
Heads is het balanceren op de rand van wat
kan en net niet kan. Met durf, visie en artisti
citeit blijft men voortdurend tasten naar mo
gelijkheden in het gangbare muziekidioom.
Hoewel een flirt met exotische muziek als
Zimbra op de vorige elpee Fear Of Music du-,
bieus is, en net even iets te ver is gezocht
kwam het de elpee in zijn geheel toch ten_
goede. Maar wat als I Zimbra niet als aanvul-I I
ling maar als hoofdbestanddeel van Fear or]
Music had gefungeerd, dan hadden de Heads}
vorig jaar al een elpee afgeleverd die zojuist,
onder de titel Remain in Light is verschenen."
Donkere ritmen, duistere lyriek en safari-ï
De Heads zijn bij hun streven oorspronkelijk*
muziek te maken op Remain in Light te in te
lectualistisch te werk gegaan. Hoewel di
drang origineel te zijn natuurlijk prijzensl
waardig is, is het anderzijds te betreuren dat
die drang tot uiting komt in een muziekcon
cept dat op Fear of Music directer en melo-.
dieuzer in het vinyl werd gegroefd. Op
manier beleeft de muziek van de groep geen
progressie. Want het vereenvoudigen van een
simpel concept is veel minder vindingrijk
dan het ontwikkelen van een nieuw en net zo
aansprekend simpel muziekconcept. Kortom,
Remain in Light luistert veel minder Jekker'
dan zijn voorgangers. Desalniettemin is het
wel een elpee die ruim boven de middelmaat
uitsteekt. Maar dat zegt des te meer van de
klasse die te vinden is op vorige Heads-platen
Fear of Music, More Songs About Food And
Buildings en '77.
AvdM
8 november The Nits, Exit
in Rotterdam.
10 november Skids, Paradi-
so in Amsterdam.
10 november Gladys
Knight The Pips, De Doe
len in Rotterdam.
13 november Rod Stewart,
Ahoy' in Rotterdam.
14 november Urbanus, Dili-
gen tia in Den Haag. Nicolas
Peyrac, Doelen in Rotterdam.
18 november Girlschool,
Paradiso in Amsterdam.
20 november The Kinks, De
Doelen in Rotterdam.
21 november Frankie Mil
ler, Paradiso in Amsterdam,
Stiff Little Fingers, Paard
van Troje in Den Haag.
22 november Frankie Mil
ler, Vredenburg in Utrecht, Q
Tips, Eksit in Rotterdam.
23 november Stiff Little
Fingers, Paradiso in Amster
dam.
27 november Queen, Groe-
noordhal in Leiden.
28 november B 52's, Paradi
so in Amsterdam.
29 november The Shadows,
De Doelen in Rotterdam.
30 november The Jam, De
Doelen in Rotterdam.
3 december Bob Seger,
Ahoy' in Rotterdam.
3 december Orchestral Ma
noeuvres In The Dark, Paradi
so in Amsterdam.
4 december Orchestral Ma
noeuvres In The Dark, Paard
van Troje in Den Haag.
5 december Ruts DC, Mel
kweg in Amsterdam.
27 december National Imi
tator Festival. Theater Kunst
min in Rotterdam.
Soms denk ik dat de muziek
alle problemen van de oecu
mene reeds lang heeft opge
lost of gemakkelijk zou kun
nen oplossen. Niet alleen om
dat Luther zoveel aan de ka
tholieke liturgie ontleende,
werd Bach een universeel
componist. Maakte ook, om
maar een willekeurig voor
beeld te noemen, de protestant
Schumann niet eens uit eigen
aandrang een mis? Had de
katholieke Reger geen heilig
ontzag voor de muzikale schat
van protestantse koraalmelo
dieën die hij gebruikte als ex
pressiet melodisch materiaal?
En wat te zeggen van de Pro-
vencaalse jood, zoon van de
stichter van de synagoge in
Aix en Provence en leider van
de Joodse gemeenschap al
daar, die uitgerekend ging sa
menwerken met een specifiek
rooms dichter en prozaschrij
ver als Paul Claudel die voor
zijn vaak extatische teksten
toch heel precie/i wist welke
muziek hij nodig had? Toch
heeft Claudel, zo fanatiek als
hij was, nooit verwacht dat
Milhaud zijn joodse afkomst
en zijn eigen diepe religieuze
overtuiging zou verloochenen
door zijn medewerking aan
Claudels mysticisme.
Dat was ook niet nodig. Als
Milhaud hun werk als een te
genstelling had ervaren, was
hij er nooit aan begonnen. Da
rius Milhaud, in 1974 op 82-ja-
rige leeftijd gestorven, han
teerde de verst uiteenliggende
muzikale genres en vond er de
juiste componeerstijlen voor,
van dada en folklore tot jazz,
van musichall tot muziek bij
antieke lotsdrama's, van uit
bundige balletten tot contro
versiële films. Deze man
maakte echter ook de aangrij
pende, helaas alleen op oude
platen te beluisteren muziek
van een zaterdagavondsabbath.
Wie daaruit het „Kadushah"
vergelijkt met het ons ver
trouwdere „Sanctus", begrijpt
dat deze componist ook de
„Cinq Prières" kon maken:
het Salve Regina, het Hodie
Nobis, het O Magnum Mysteri-
um, het Beata Viscera Mariae
en het Verbum Caro Factum
Est.
Deze gebeden waren aanvan
kelijk bedoeld als intermezzi
voor Claudels toneelstuk
„L'Annonce faite a Marie".
Voor dit toneelstuk maakte
Milhaud al in 1934 de muziek,
met later nog een paar aanvul
lingen. Deze stukken echter
bleven in Parijs achter toen de
componist voor Hitier naar
Amerika moest vluchten. Voor
opvoeringen aan de andere
kant van de Atlantische
Oceaan maakte Milhaud nieu
we toneelmuziek en daartoe
behoren deze vijf gebeden
voor mezzosopraan en orgel
die natuurlijk ook afzonderlijk
kunnen worden uitgevoerd.
In een bijzonder geslaagde uit
voering door Elisabeth Cooy-
mans en Albert de Klerk vor
men deze stukken voor mij
hoogtepunten van een ook
verder heel fijne plaat in de
serie KRO-klassiek die Euro-
sound uitbracht onder num
mer 313-20. De articulatie, de
zegging en niet in de laatste
plaats de toonproductie van de
zangeres zijn bewonderens-
waard omdat zij de typische
mengeling van invloeden op
het muzikale idioom zo goed
tot uitdrukking brengen.
Deze gebeden hebben name
lijk zeker geen uitgesproken
rooms karakter, omdat ze een
heel eigen sfeer hebben en
omdat er provencaalse en se
fardische elementen in mee
spreken. Daardoor ontstaat
enigszins de suggestie van het
Nabije Oosten.
Milhaud was in het muziekle
ven van zijn dagen een buiten
beentje en dat is hij op deze
plaat ook. De zangeres begint
met de in zijn eenvoud tref
fende en toch vervoerende mis
„lm Simplicitate"een werk uit
1952 van de blinde Franse or
ganist Jean Langlais dat hij
uitdrukkelijk voor liturgisch
gebruik bestemde en dan ook
door een klein eenstemmig
koor kan worden uitgevoerd.
Wellicht is de laatste mogelijk
heid door de timbre-verschil
len te verkiezen.
Tegenover de twee werken
van Franse herkomst zijn twee
Nederlandse stukken geplaatst
die er zich naar stijl voortref
felijk bij aansluiten. Dat ligt
helemaal voor de hand bij „La
Vierge a Midi" op tekst van
Claudel en in de voor deze
dichter zo karakteristieke stro
fische versvorm die rijm noch
metrum kent en enigszins bij
bels aandoet. De dichter geeft
hier de mens mediterend
weer, in korte of lange zinnen
zoals dat gaat als iemand be
schouwelijk denkt. Daarbij
houdt Claudel rekening met
het ritme van de menselijke
ademhaling en dat doet com
ponist Hendrik Andriessen in
zijn delicate toonzetting even-
Prachtig zijn ook de twee frag
menten uit een kantate „Super
Omnia" waarvoor Albert de
Klerk heeft geput uit het werk
van Thomas van Kempen die
rond 1400 leefde en werkte in
het klooster op de Agnieten-
berg bij Zwolle. Te oordelen
naar de opgenomen fragmen
ten met de mezzo-sopraan-so
liste is het erg jammer dat het
werk met het voorgeschreven
gemengd koor niet in zijn ge
heel kon worden vastgelegd.
Het is welhaast onnodig te zeg
gen dat De Klerk niet alleen
in zijn eigen werk maar ook in
de andere composities aan de
orgelpartijen de grootst moge
lijke zorg besteedt. Met de zan
geres bereikt hij bijna steeds
een sublieme eenheid. De op
name is niet alleen verant
woord en evenwichtig maar
naar de aard van de muziek
ook rustig gehouden. Voor de
•liefhebbers een aanwinst.
john kasander Mezzo-sopraan Elisabeth Cooymans
