Reagan verslaat
Carter in
bijna alle staten
1
Vroege kou
bedreigt
landbouw
Sparenen
Beleggen
sagai
Alleen CDA achter abortusvoorstel
Qowta/ni
Merle
>r o.a -
e' ï?52S2iï. w^ïuiiü^''?h' !fStSUS;1- ?32i^f?eS71"122244 Glro 103003 Bank: Amro-bank N.V.. Leiden. Directeur-hoofdredacteur: J. J. Hallewas -
hef-redacteur. Wm Buljtew^. Adyertentiesfexcl. BTW) 0,52 per mm. Telefoontjes 0,31 per mm. - Klachten bezorging: tel. 071-122248 (18.00 tot 1900 uur) -
bonnementen: kwartaal 46,30; jaar 173.70; losse nummers: 60 cent. i«o.w u» i».uu uur;
DAGBLAD
VOOR
ZUID-HOLLAND
Woensdag 5 november 1980,71e jaargang no. 21804
Mensch durf
Tv-spel „Mensch durf te le
ven" om 19.35 uur op Ned. I
en om 22.10 uur presidentsver
kiezingen.
Op Ned. II „Kenmerk" over
de verkiezingen in Jamaica,
om 22.05 uur tv-spel „Het
hondbrutale dienstmeisje" en
om 22.20 uur Olivia Newton
John in plaats van „Info".
't Blijft koud
Veel bewolking en mogelijk
enige sneeuw. Overwegend
lichte vorst. Wind uit oost tot
noordoost, aan de Zeeuwse en
Zuidhollandse kust af en toe
hard tot windkracht 7.
Morgen zon: 7.43 - 17.00.
Schev. hoogw.: 1.54 en 14.17.
Laagw.: 10.11 en 22.27.
„CONSERVATIEVE
REVOLUTIE"
IN VERENIGDE STATEN
Kissinger niet opnieuw minister
WASHINGTON De oud-minister van buitenlandse
zaken Henry Kissinger heeft afgelopen nacht ver
klaard geen positie te ambiëren in de regering van
Ronald Reagan.
Naar zijn zeggen was die mogelijkheid ook in het ge
heel niet ter sprake geweest in de gesprekken die hij
met Reagan had gevoerd. Volgens de ex-minister zal
de nederlaag van Carter een gunstige invloed hebben
op de kwestie van de Iraanse gijzelaars. De gijzel-
houders weten dat ze te doen krijgen met een sterker
en zelfbewuster Amerika, aldus Kissinger.
Reacties merendeels afwachtend
DEN HAAG Uit de hele wereld komen op de ver
kiezing van Ronald Reagan tot president van Ameri
ka reacties binnen die variëren van afwachtend tot
afwijzend. Slechts bij uitzondering wordt onomwon
den positief gereageerd, zoals uit Israël. Premier Bè-
gin zond Reagan een telegram om blijk te geven van
de grote vriendschap en samenwerking van Israël.
Buitenlandspecialisten van de Tweede Kamer heb
ben in nogal verontruste bewoordingen gereageerd
op de overwinning van Reagan.
Pagina 9: Reacties
ge
(Vin onze correspondent Dick Toet)
WASHI>GTON Ronald Reagan wordt
de veertgste president van de Verenigde
Staten. y>lle prognoses voor een ongemeen
spannence race logenstraffend, haalde de
conservaieve Republikeinse uitdager een
verbijsteiend ruime zege op president Car
ter. Was (e zege bij het totaal aantal stem
men (de zogenaamde „popular votes") al
verrassend groot, de marge in het aantal
„electord votes" (het aantal te verwerven
kiesmamen bij winst in een staat) was
ronduit >verweldigend. Al rond vier uur
Nederlardse tijd (half elf in Amerika), ze
ven urei eerder dan een beslissing was
verwacht passeerde Reagan het voor een
meerderleid benodigde aantal van 270
„kiesmainen". Ruim een half uur daar
voor hadpresident Carter zijn nederlaag al
publiekelijk toegegeven.
ji Reagans cowervatief reveil
blijkt overigens niet alleen
hemzelf gehopen te hebben.
Het zag er vernacht naar uit,
dat Reagan r? zijn installatie
eind januari ok aan het werk
kan met een Senaat, waarin de
Republikeine. voor het eerst
in meer dan 5 jaar een meer
derheid hebbn. Alle progres
sieve Demoratische senato
ren, die de laatste maanden
het doelwit ;ijn geweest van
ultra conseratieve campag
nes, werden verslagen of wa
ren vannach nog verwikkeld
in nek-aan-ëk-races. George
Mc.Govern, i 1972 riog presi-
dentskandidat voor de Demo
craten in d strijd tegen Ri
chard Nixa en al meer dan
twintig jaaide vertegenwoor
diger van öuth Dakota in de
Senaat, waseen van de promi
nente progessieven die werd
Jgewipt. Senator Frank -
Church, vorzitter van de in-
ivloedrijke senaatscommissie
voor buitelandse betrekkin
gen, ondering hetzelfde lot.
In het Huil van Afgevaardig
den was w; al genoemd werd
„de conseratieve revolutie"
wat gemagder, maar ook
daar werdn de Republikeinen
geacht detfoof van 59 zetels
ten opziche van de Democra
ten zekei voor de helft te
dichten.
Hoewel eieen verrassend gro
te opkomt traditiegetrouw in
het vooreel moets zijn van
president Carter, wezen steek
proeven bij de stemlokalen al
spoedig uit dat het gunstig
geachte effect voor de Demo
craten uitbleef. Bij het binnen
druppelen van de eerste resul
taten begon zich het drama
voor Carter al verrassend snel
af te tekenen. Indiana en Vir
ginia gingen volgens*verwach
ting naar Reagan. Florida in
Carters „eigen" Zuiden ging
vervolgens ook naar Reagan.
Ohio en Pennsylvania, twee
staten die door het Carter-
kamp als „onmisbaar" waren
aangeduid, waren de volgende
zegepalmen voor Ronald Rea
gan. Carter won zijn eerste
staat, zijn „thuisstaat" Georgia,
op het moment dat Reagan al
tien staten met 143 kiesman
nen had veroverd.
Al twee uur 's nachts Neder
landse tijd belde Carter zijn ri
vaal om hem te feliciteren.
Een uur later erkende de pre
sident zijn nederlaag voor het
nationale TV.-publiek. Volgens
berichten zou Carter echter al
maandagavond de naderende
nederlaag hebben voelen aan
komen. Dat was op de weg te
rug van Seattle, waar hij een
gruwelijke laatste campagne-
reis had afgesloten. Carters
enquete-spcialist Cadell lichtte
hem toen in over de laatste in
formatie uit de „sleutelstaat"
Ohio, waar alles wees op een
dreigende nederlaag. Cadell
deelde de president mee, zon-
President Ronald Reagan (hier gefeliciteerd door zijn dochter Maureen) verklaarde
vannacht tegenover zijn aanhangers „nog nooit in mijn leven was er een moment
waarop ik me zo klein voelde". Applaus onttrok de aanhaling van een beroemde
uitspraak van Abraham Lincoln aan de menigte: „Uw zorgen zijn nu voorbij, die
van mij zijn zojuist begonnen".
Jimmy Carter moest gisteren nadat hij zijn stem had uitgebracht in Plains moeite
doen zijn tranen te bedwingen. Uiterlijk aanmerkelijk minder geemotioneerd rea
geerde hij vannacht toen eenmaal vast stond, dat hij verslagen was door Ronald
Reagan. Het is overigens sinds 1932 niet meer voorgekomen dat een gekozen zit
tende president de verkiezingen verloor. In dat jaar verloor president Herbert
Hoover zijn positie in het Witte Huis aan Franklin Delano Roosevelt.
der Ohio geen mogelijkheden
te zien voor een overwinning.
De president zou op dat mo
ment hebben gehuild. Publie
kelijk werden de emoties hem
te machtig, toen hij gisteren na
te hebben gestemd afscheid
nam van zijn dorpsgenoten in
Plains (Georgia). En gistera
vond, toen hij in zijn Washing-
tonse hoofdkwartier zijn ne
derlaag toegaf, was Carter een
van de weinigen, die er in
slaagde zijn ogen droog te hou
den. „Ik heb vier jaar geleden
beloofd, dat ik nooit zou lie
gen, en daarom kan ik niet
zeggen dat het geen pijn doet",
aldus Carter. Hij beloofde Rea
gan een gesmeerde overdracht
van de wacht en riep de Ame
rikanen op tot eenheid achter
de nieuwe president.
Carters nederlaag was in abso
lute aantallen stemmen wel
verrassend, maar nog niet ver
pletterend. Opvallend is ech
ter, dat Carter niet alleen in
alle delen van het land ver
loor, maar ook onder nagenoeg
alle bevolkingsgroepen. Alleen
de zwarte Amerikaanse bevol
king blijkt zich ook gisteren in
grote meerderheid achter Car
ter te hebben geschaard. Een
groot aantal twijfelaars, die
geacht werden uiteindelijk öf
niet öf voor Carter te zullen
stemmen, blijkt hun late keuze
op Reagan te hebben gericht.
John Anderson, de onafhan
kelijke kandidaat, speelde
zoals verwacht geen rol van
betekenis. Wel blijkt Anderson
volgens de eerste analyses op
vallend veel joodse stemmen
bij Carter te hebben wegge
haald. Anderson leek van
nacht minstens zes procent
van de stemmen te hebben
vergaard, net genoeg om voor
federale steun bij het wegwer
ken van zijn gigantische ver
kiezingstekort in aanmerking
te komen.
Pagina 9:
Reagan stevig in het zadel.
Ronald Reagan wil oude
dromen laten herleven.
Komst Reagan vergroot
spanningen binnen NAVO.
Kamer vreest hardere lijn.
Carter toch dankbaar: „God
was goed voor mij".
Ondernemend Ne
derland heeft uw
spaargeld dringend
nodig voor nieuwe
initiatieven. Durf
eens wat risico te
nemen. Een verhaal
over dit onderwerp
en nog vele andere,
die nauw verband
houden met „geld"
zijn vandaag te vin
den in onze jaarlijk
se bijlage „Sparen
en Beleggen". Zelfs
aan de filantropen
onder ons, die niet
azen op een zo
hoog mogelijke ren
te, is gedacht. Zij
kunnen met hun
spaarpenningen
naar de eerste Ne
derlandse bank op
ideële grondslag.
Gifvondsten
in Den Haag
vallen mee
DEN HAAG
„Het resultaat van
de onderzoeken
die zijn verricht
naar gif in de
grond aan Gas-
laan en Oude
Haagweg valt erg
mee", aldus de
Haagse wethouder
C. Nyqvist van o-
penbare werken,
verkeer en ver
voer.
Er is volgens de
wethouder dan ook
geen aanleiding
voor een medisch
onderzoek onder de
bewoners. Deson
danks is gisteren
een onderzoek be
gonnen onder de
kinderen van de
kleuterschool aan
de Gaslaan „om de
onzekerheid weg te
nemen".
Werkgroep
NBBA
beslist
zaterdag
over eigen
partij
(Van onze parle
mentaire redactie)
DEN HAAG De
CD A - werkgroep
„Niet Bij Brood Al
leen" komt zaterdag
in Utrecht bijeen
om te besluiten of
men al dan niet
over zal gaan tot de
oprichting van een
nieuwe progressie
ve evangelistische
partij en daarmee
de banden met het
CDA worden ver
broken. Mocht za
terdag inderdaad
worden besloten tot
de oprichting van
een eigen politieke
partij, dan zal naar
alle waarschijnlijk
heid prof. B. Goud
zwaard, opsteller
van het vorige
CDA-verkiezings-
programma, als
lijsttrekker gaan
fungeren.
IfZVSL MT«U NIET,"DAT
ju LUC
EGErt HOG
lEBBEN."
ny Canr kan volgend jaar
r terugvaar zijn pinda's.
wel een verbluffend
zege/oor de bijna 70-ja-
lonal Reagan.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG De overgrote
meerderheid van de Tweede
Kamer gaat niet akkoord
met de huidige tekst van het
abortus-wetsontwerp van de
ministers Ginjaar (volksge
zondheid) en De Ruiter (jus
titie). Dit betekent dat het
kabinet voor de keuze staat,
een aantal wijzigingsvoor
stellen te slikken of het
wetsontwerp in te trekken,
waardoor de weg vrijkomt
voor het initiatief-wetsont
werp van PvdA en D'66. Een
kabinetscrisis over de abor
tuskwestie lijkt zeer on
waarschijnlijk, omdat alle
partijen er tegenop zien bij
een komende kabinetsfor
matie het abortusvraagstuk
weer als struikelblok te ont
moeten.
Zoals verwacht kan alleen de
CDA-fractie zich, zij het met
grote moeite, met het wets
voorstel verenigen. Het CDA
telt echter nog altijd enkele
twijfelaars, die hun „voor" of
„tegen" zullen laten afhangen
van het antwoord van de mi
nisters op de gisteren door de
Kamer naar voren gebrachte
op- en aanmerkingen. „Het
kabinet heeft het ons niet ge
makkelijk gemaakt", aldus
CDA-woordvoerder Deetman.
Ginjaar en De Ruiter hebben
meegedeeld pas volgende een aantal wijzigingsvoorstel- voorstellen maken bij het
week hun antwoorden gereed len ingediend om. wat zij noe- CDA geen kans.
te hebben. men, enige „onduidelijke en Pagina 13: Bezwaren VVD en
De fracties van VVD, PvdA betuttelende" bepalingen uit PvdA grotendeels
en D'66 hadden vorige week al het wetsontwerp te halen. Die parallel
Geen krant ontvangen? Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur
nummer 071-122248 en per
speciale koerier wordt de krant
alsnog nabezorgd.
ADVERTENTIE
A.s. zaterdag 8 november organiseert
muziekver. Liefde voor Harmonie
ten bate van het üniformenfonds een grote dans- en showavond
met een keur van Nederlandse artiesten:
ALBERT WEST
BONNY ST. CLAIR
DE RICARDO LIMBO DANCERS
HET TRIO HELLENIQUE
JAN EN ZWAAN
De muzikale verzorging Is in handen van het geweldige
Vader Abraham Orkest
DE SONNY BOYS
Algehele leiding, uw conferencier
BOB VRIELING
?1ee..avr?nd wordt 9ehouden in de hallen van bloemenveiling
E.M.M. Roelofarendsveen. Aanvang 20.30 uur tot 02.00 uur Zaal
open 20.00 uur.
Toegangsprijs 15.- p.p. Donateurs 12.50.
Kaarten nu reeds verkrijgbaar bij de volgende adressen:
Drogisterij Ed van Berkel (alleen overdag)
N. Dobbe, Geestweg 30 1
N. v. Ruiten, Noordeinde 108a f
Th. v. Veen, v.d. Bijlstraat 49 f s avonds na 18.00 uur
J. de Jong, Floraweg 67 J
DEN HAAG De vorst van dit moment betekent vooral
voor de suikerbieten een groot gevaar. Er zit zeker nog 40
procent van de bieten in de grond en als het vriesweer nog
twee tot drie dagen aanhoudt zal er zeker behoorlijk schade
aan dit gewas worden aangericht.
Dit heeft een woordvoerder van het Landbouwschap gisteren
gezegd. Maar niet alleen de suikerbieten lopen gevaar, ook aard
appelen en allerlei koolsoorten (vooral in West-Friesland) ko
men in de problemen. Van de aardappelen zit nog vijf tot tien
procent in de grond en van de open-tuinbouwgewassen 20 tot 30
procent.
Pagina 21: „Oogst suikerbieten in gevaar"
Pagina 13: „Caravan bewoners Lekkerkerk door kou in
problemen"
Schietend naar West-Berlijn
WEST-BERLIJN Een Oostduits soldaat is gisteren naar West-
Berlijn gevlucht nadat hij naar eigen zeggen het vpur had geo
pend op collega's die probeerden zijn vlucht te verhinderen.
De Westduitse autoriteiten hebben onmiddellijk een onderzoek
geopend Zij verdenken de 19-jarige soldaat van poging tot
moord. In 1978 veroordeelde de Westduitse rechter een gevluch
te Oostduitse soldaat, die twee grenswachten had doodgeschoten
tot vijf jaar cel.
V