Kardinaal Wyszynski met
speciale opdracht in Rome
„Arjos
strijdbaar
verder99
mmm
£eidóe<3oma/tit
Tamponziekte
in Nederland
niet bewezen
Aantjes dient te berusten
weer
51 slachtoffers schoolexplosie
Tuchtrecht
voor
verpleeg
kundigen
Proces tegen Solzjenitsyn
ZATERDAG 25 OKTOBER 1980 PAGINA 7
De voormalige voorzitter van de cd A-fractie in de Tweede
Kamer, mr. Willem Aantjes, blijft er regelmatig blijk van ge
ven terug te willen keren in de Tweede Kamer. Zijn voor
malige partij, de ARP, heeft bovendien deels de weg daartoe
geopend door hem kandidaat te stellen, zij het op een niet di
rect verkiesbare plaats. Moet de Nederlandse samenleving
daar blij mee zijn?
DiE vraag is niet eenvoudig te beantwoorden. Men kan stel
len, dat het in onze democratie nu toch maar de kiezers zul
len zijn die zullen oordelen over Aantjes eventuele her
nieuwde kamerlidmaatschap. Daarmee immers wordt de
vraag of Aantjes als gevolg van zijn gedrag tijdens de oorlog
uit de politiek zou moeten worfden geweerd, onderworpen
-aan het oordeel van die kiezers. Democratie in optima forma,
zo lijkt het.
MaAR helaas is dat niet zo. Onze samenleving gaat nog
steeds gebukt onder zulke diepe wonden, daterend uit de
oorlogsjaren, dat een zuivere democratische gang van zaken
niet goed mogelijk is. Dat is jammer maar zeer begrijpelijk,
gezien al hetgeen zich in de tweede wereldoorlog heeft voor
gedaan. Het brengt met zich mee dat een procedure, zoals die
aan verkiezingen vooraf gaat, gepaard gaat met allerlei on
volkomenheden.
WlJ kunnen begrip opbrengen voor de opvatting van Aan
tjes, dat hij door de onzorgvuldige gang van zaken die heeft
geleid tot zijn aftreden in november 1978, op onevenredige
wijze is gestraft. Wij delen zijn standpunt, dat er naast de aan
het licht gekomen waarheden er op een aantal punten ook
onjuistheden over hem zijn verkondigd. Over die gang van
zaken mag hij wij schreven het al vaker terecht ver
bolgen zijn. Maar gedurende die naoorlogse jaren moet juist
Aantjes, die feiten over zichzelf uit de bezetting had verzwe
gen, zich met een bezwaard geweten herhaaldelijk hebben
gerealiseerd hoe diep de wonden zijn die de oorlog in ons
volk heeft geslagen. Daarom zou juist van mr. Aantjes er vol
ledig begrip voor mogen worden verwacht, dat een zuivere
democratische gang van zaken rond zijn persoon nu niet
meer recht mogelijk is. De emoties rond de oorlogsjaren zijn
daarvoor te groot. De overigens te verwerpen actie vo
rige week van het CPN-kamerlid Wolff rond de onderschei
ding van Aantjes is daar een voorbeeld van.
DAAROM: de heer Aantjes zou er goed aan doen te berus
ten in de afloop van zijn zaak. Tenslotte heeft hij door zijn
verzwijgen ook bewust risico's gelopen. Door nu te trachten
iets door te drukken dat zeer velen nog steeds niet goed kun
nen verwerken, bewijst hij onze samenleving geen dienst,
noch zijn partij, noch vooral zichzelf. Hoe zuur dat voor mr.
Willem Aantjes ook is.
UTRECHT De Arjos, de jongerenorganisatie van de in
het CDA opgegane ARP, gaat niet .Jankend ten onder maar
strijdbaar verder". Met deze woorden opende Arjos-voorzit-
ter Klaas de Vries vanochtend in de Utrecht de laatste alge
mene ledenvergadering van deze organisatie.
Deze vergadering is belegd om de Arjos op te heffen in verband
met de fusie van de drie partijen die samen het CDA vormen:
KVP, ARP en CHU.
Voorzitter De Vries erkende dat veel van zijn leden moeite heb
ben met het CDA zoals het er nu uitziet „Ik doe een klemmend
beroep op hen niet aan de kant te gaan staan, maar met de Arjos
strijdbaar verder te gaan. Bij voorkeur met het Christen-Demo
cratisch Jongerenappèl (CDJA) en als dat niet mogelijk is via de
werkgroep NBBA, waarmee wij ons verbonden voelen".
De Vries nam daarmee een voorschot op de discussie van van
middag. De Arjos, die zo mogelijk nog meer „dissidenten" bevat
dan de ARP moet namelijk de beslissing tot aansluiting bij het
CDA nemen met tweederde meerderheid. Daaraan, zou het naar
men vreest wel eens kunnen ontbreken.
Dijkbewaking in Zeeland
Van de Belgische grens tot aan
de zuidkust van Goeree is'
vannacht op advies van Rijks
waterstaat beperkte dijkbewa
king ingesteld. Reden daartoe
was het te verwachten ex
treem hoge tij. Zo had Vlissin-
gen vannacht een waterstand
van 3,25 meter boven Normaal
Amsterdams Peil. Deze hoge
waterstanden zijn het gevolg
van de aantrekkingskracht
van zon en maan en van het
feit dat de maan dichter bij de
aarde staat dan normaal. Be
perkte dijkbewaking werd
geadviseerd omdat er boven
dien nog harde tot stormachti
ge wind werd verwacht.
Vooruitzichten voor maandag:
Eerst opklaringen, later moge-5
lijk regen. Middagtemperatuur
ongeveer 12 graden.
Weersvooruitzichten in cijfers,
voor maandag:
Aantal uren zon: 0 tot 4.
Min. temp.: omstreeks 8 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 13 gra-
d£n.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent.
R 11 K
NNENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
'S-personeel
\oet in trein
ok opstaan
\s HAAG Minister
jnman (verkeer en wa-
staat) moet ervoor zorgen
in het personeelsregle-
nt van de NS een artikel
rdt opgenomen dat een
Inconducteur meereizend
Ier NS-personeel kan ver-
chten bij plaatsgebrek op
daan.
1 nu toe ontbreekt een der-
ijk artikel in het reglement,
t kamerlid Mateman (CDA)
>ft nu in schriftelijke vra-
i aan Tuijnman ervoor ge
it deze zaak te veranderen,
teman wijst daarbij op het
eds grotere aantal NS-ers
rr trein van en naar het
gaat (10.000 per dag),
teman wil het verplicht op-
an van NS-ers vooral voor
j aarden en gehandicapten,
blijkt uit zijn vragen.
ooralsnog
;en
lonmaatregel
IN HAAG Het kabinet
ift gisteren nog geen defi-
i ieve beslissingen geno-
n over het loonbeleid
55. ]or volgend jaar, zoals dat
t worden voorgelegd
werkgevers en vakbewe-
beraad daarover wordt
voortgezet, aldus premier
n Agt gisteren na afloop
het kabinetsberaad. De re-
ing heeft in elk geval niet
loten tot een loonmaatregel,
Is werkgeversvoorzitter
n Veen (VNO) deze week
eft bepleit Premier Van
zei dat het kabinet minis-
Albeda van sociale zaken
jft volgen in „zijn streven
overleg-economie hoog te
iden".
es jaar voor
noord op
ixichauffeur
DECKEBURG De recht-
nk in de Noordduitse
aats Bückeburg heeft gis-
ren de 19-jarige Heike G.
sgens moord op en poging
l beroving van een Rotter-
mse taxichauffeur begin
t jaar veroordeeld tot zes
ir jeugdgevangenis.
Wf icier van justitie had ne
en jaar geëist. De rechtbank
jgde de lichtere straf op om-
it zij duidelijk de indruk had
'regen dat het meisje zich
de daad heeft gedistan-
feerd en in de gevangenis
|ur leven wil beteren. Heike
t dat moord op de chauf-
jur in de bedoeling van haar
ptse vriend lag (deze werd
der in Nederland tot twaalf
r veroordeeld). Heike heeft
c zelf gestoken, zo is komen
te staan. Desondanks
ïfde de rechtbank naar
i milde straf, aldus de presi-
fent van de. rechtbank.
-leden
ch in
hongerstaking
JELFAST Gevangen le-
a van het Ierse Republi
keinse Leger (IRA) in de
Q|)|oordierse Maze-gevangenis
ibben gisteren aangekon-
igd dat zij zondag om mid-
ïrnacht massaal in honger-
aking zullen gaan om er-
enning als politiek gevan-
r 21 ene af te dwingen.
11 j doen dit ondanks een toe-
«fl gging van de Engelse regp-
"Ing dat zij hun eigen burger-
eding mogen dragen in
aats van gevangenis-unifor-
„Wij zijn bereid desnoods
sn kwellende dood in de ogen
zien", aldus een uit de ge-
e angenis gesmokkelde verkla-
ng. Een woordvoerder van
Britse regering heeft in-
liddels laten weten dat er
ien mogelijkheid is aan de eis
an de Ieren te voldoen.
.1 (otterdam wil
nigrantenstop
i/ï OTTERDAM De ge-
'eente Rotterdam wil voor-
omen dat er nog meer bui-
,f inlanders naar de Maas-
lad komen. BenW zal aan
e vragen een zodanig toela-
3A ngsbeleid te voeren dat de
a omst van nieuwe groepen
w nitenlanders naar Rotter-
am wordt tegengegaan.
itzonderingen zullen worden
- emaakt voor buitenlanders
je komen voor gezinshereni-
fj ing en voor politieke vluchte-
811 ngen. Rotterdam wil zodoen-
Ti e voorkomen dat een nieuwe
•j teloop van migranten uit de
oedkope-arbeidslanden de nu
1 1 bestaande problemen ver-
root. Zo stellen B en W voor
*n buitenlanders dezelfde
uisvestingsvoorwaarden op te
iggen als aan Nederlanders:
ten moet economisch gebon-
*n zijn om voor een huis in
uunerking te komen.
(Van onze correspondent
Piet Tummers)
ROME De kardinaal-primaat van
Polen, Stefan Wyszynski, is voor een
verblijf van twee weken aangeko
men in Rome. Als officiële reden
voor zijn bezoek wordt opgegeven,
dat kardinaal Wyszynski morgen de
zaligverklaring van Don Orione wil
bijwonen, die in Polen hoog in ere
wordt gehouden. Uit het feit echter
dat de kardinaal op het vliegveld
van Rome werd begroet door veertig
hoge prelaten, onder wie de privé-se-
cretaris van de paus, monseigneur
Dziwisz en de huidige maker van de
Vaticaanse „oostpolitiek", monseig
neur Luigi Poggi, kan worden afge
leid dat er belangrijker zaken op het
spel staan.
In de uitgebreide Poolse kolonie in
Rome wordt vernomen dat de kardi
naal met zijn landgenoot Johannes
Paulus II zal spreken over de nieuwe
betrekkingen tussen Polen en het Vati-
caan. Voor zijn vertrek heeft kardinaal
nislao Kania. De kardinaal werd in
Warschau uitgeleide gedaan door de
minister voor Godsdienstzaken, Jerzy
Kuberski en drie bisschoppen. De kar
dinaal wordt vergezeld door de secreta
ris van de Poolse bisschoppenconferen
tie monseigneur Bronislaw Dabrowski.
Na de stakingsgolven die over Polen
zijn geslagen stelt het nieuwe bewind
in Polen prijs op goede betrekkingen
met de katholieke kerk die in dat land
een bijzondere plaats inneemt. Zowel
de staat als de kerk zullen echter, ge
zien de geografische positie van Polen,
moeten schipperen.
Kardinaal Wyszynski zal in Rome ook
een verklaring moeten geven voor zijn
houding tijdens de stakingen in Danzig.
Tijdens een preek in het bedevaart
soord Czestochowa heeft hij toen een
oproep tot de stakers gericht om het
werk te hervatten. De regering en de
communistische partij zijn hem hier
voor erkentelijk, maar niet alle Polen
hebben dat de kardinaal in dank afge
nomen. Derde agendapunt zal zijn de
opvolging van de kardinaal-primaat.
Kardinaal Wyszyhski is in augustus 79
jaar geworden en zijn gezondheidstoe
stand gaat achteruit. Als mogelijke op
volgers worden genoemd mgr. Ma-
charski, bisschop van Krakov en mgr.
Stroba, bisschop van Poznan. Veron
dersteld wordt, dat hierover een gehei
me beslissing wordt genomen, die pas
openbaar wordt, zodra de opvolgings
kwestie daadwerkelijk aan de orde
komt.
Tenslotte is er een zaak die niet op het
allerhoogste niveau zal worden doorge
sproken maar de aandacht zal hebben
van leden der Poolse delegatie en lage
re Vaticaanse bestuursorganen. Het be
treft de inzameling van een bedrag van
vier tot vijf miljoen gulden, die mo
menteel door de Poolse kolonie in
Rome onder in de hele wereld ver
spreid wonende landgenoten wordt ge
organiseerd. Met de opbrengst willen ze
in Rome een groot gebouw aankopen,
dat wordt ingericht tot onderkomen
voor Poolse pelgrims. Het komt onder
leiding van Poolse religieuzen te staan.
De stroom Poolse pelgrims die „hun"
paus willen zien, is aangegroeid tot en
kele duizenden per week. Gezien de
economische situatie in hun land, mo
gen ze slechts een klein bedrag aan bui
tenlandse deviezen meenemen, dat
soms „zwart" wordt aangevuld met gif
ten van familie en vrienden in het bui
tenland. Nochtans zijn er velen die
moeite hebben met het betalen van
hun verblijf in Rome. Voor hen wil
men thans een goedkoop hospitium in
richten, maar dat betekent een schop
tegen het zere been van de Romeinse
horeca-exploitanten. Al vele jaren ver
zetten zij zich tegen het feit dat hoe
langer hoe meer kloosters, die als ge
volg van het geringe aantal roepingen
overcapaciteit hebben, onderdak verle
nen aan betalende gasten. Zij ervaren
dit als oneerlijke concurrentie, te meer
waar veel van deze kloosters worden
gerund door mannelijke of vrouwelijke
kloosterlingen van buitenlandse af
komst.
BILBAO Het aantal do- 49 jongens en meisjes tus- deze laatste ongewild de
den tengevolge van de gas- sen 6 en 8 jaar. De twee an- ramp heeft veroorzaakt
dere doden zijn een onder
wijzer en een loodgieter. Dertig kinderen liggen nog
in het ziekenhuis. Zes van
Technici nemen aan dat hen zijn er ernstig aan toe.
explosie in de school in het
Spaanse Ortuella is offi
cieel vastgesteld op 51. On
der de slachtoffers waren
Spanje treurt om 51
slachtoffers van de gasex-
plosle. Op de foto dragen
kinderen van de school
waar de ontploffing
plaatsvond een bloemen
krans aan voor hun omge
komen medescholieren.
Neo-fascisten
zetten
Brussels
perscentrum
op stelten
BRUSSEL Het inter-
nationale perscentrum
in Brussel heeft giste
ren een merkwaardige
dag meegemaakt Di
recte aanleiding was de
persconferentie die de
Vlaamse Militante
Orde (VMO), een neo^
fascistische organisa
tie, wilde geven.
In verband met de aan
gekondigde persconfe
rentie, waartegen veel
protest was gerezen, wa
ren er buiten het pers
centrum strenge veilig
heidsmaatregelen getrof
fen. Op het moment dat
de VMO-leider Eriksson
op de persconferentie het
woord wilde nemen be
gonnen echter enkele
van de aanwezige journa
listen met stoelen te
gooien. De VMO-leden
wilden daarop het pers
centrum verlaten, maar
omdat ze buiten bedreigd
werden door betogers,
trokken zij zich terug in
de hal van het centrum.
Nadat ze daar opnieuw
door journalisten waren
uitgescholden, zijn ze, op
verzoek van de politie,
door de directeur van het
perscentrum via een ach
terdeur afgevoerd. Daar
echter werden ze op
nieuw belaagd door de
monstranten, waarop de
Rijkswacht alle omlig
gende straten heeft afge
sloten.
PROF. HASPELS SUST ONGERUSTHEID
UTRECHT De berichten over het „toxisch shocksyn
droom" door het gebruik van tampons, waaraan in Ameri
ka 32 vrouwen zouden zijn overleden, hebben ook in Neder
land veel vrouwen gealarmeerd. Naar aanleiding daarvan
heeft de Utrechtse gynaecoloog prof. dr. A. Haspels gisteren
verklaard dat het in Amerika vooral gaat om synthetische
tampons die in Nederland niet verkrijgbaar zijn.
Zelf had Haspels eerder deze week gezegd dat hij van internis
ten meldingen had binnengekregen over drie sterfgevallen,
waarbij die artsen achteraf aan de „tamponziekte" dach
ten. Maar, aldus Haspels gisteren, een zeker bewijs van samen
hang met tampongebruik kan niet worden geleverd. Volgens
hem is het niet nodig dat de Nederlandse vrouwen stoppen met
het gebruik van de tampons die in ons land te koop zijn. Wel ad
viseert hij om het mogelijke risico van een infectie te ver
minderen de tampons minstens elke zes a acht uur te ver
vangen en ze alleen overdag te gebruiken. Als bij een vrouw, die
tampons gebruikt, symptonen optreden als hoge koorts, braken
diarree of een zonnebrandachtige huiduitslag, moet de tampon
worden verwijderd en de arts worden geraadpleegd.
DEN HAAG Er komt een
titelregistratie en tuchtrecht
voor verpleegkundigen. Een
daartoe strekkend wetsont
werp van staatssecretaris
Veder-Smit (volksgezond
heid) en minister De Ruiter
(justitie), is door de rege
ring ingediend bij de Raad
van State.
Mevrouw Veder vindt het in
het belang van zowel de ver
pleegkundige als van de pa
tiënt dat er waarborgen ko
men voor het handhaven van
een verantwoord niveau van
beroepsuitoefening. Daarom
wil zij de betreffende bevoegd
heid alleen nog ontleend zien
aan het feit of men voorkomt
in een register. Na verloop van
tijd geeft het bezit van alleen
een diploma naar haar mening
geen voldoende zekerheid
over de mate van vakbe
kwaamheid.
Tuchtrecht is volgens haar no
dig omdat de handelingen van
een verpleegkundige, die soms
zelfs van levensbelang zijn
voor een patiënt, kunnen wor
den beoordeeld „naar datgene
wat aan zorg en deskundig
heid mag worden verlangd".
SAN FRANCISCO Olga
Corlisle, de vrouw die vóór
zijn ballingschap Solzje-
nitsyns manuscripten uit de
Sovjet-Unie smokkelde,
heeft twee miljoen dollar
schadevergoeding geëist van
de Nobelprijswinnaar.
Het proces zal gaan over de
omschrijving die de dissident
van zijn relatie met Olga en
haar echtgenoot heeft gegeven
in zijn laatste boek „De eik en
het kalf". Olga beschuldigt
Solzjenitsyn van laster en
schending van de privacy. In
het bewuste boek staat onder
meer dat Olga „haar eigen
diensten, onkosten, offers, ver
liezen, slapeloze nachten en
die van haar echtgenoot en
hun advocaat schatte op onge
veer de helft van de royalties
van de mondieale verkoop van
de novelle „De eerste cirkel"
gedurende de tijd dat zij die
leidde". En dat gaat Olga Car
lisle te ver.
Fietsen „Troef"
Lachend nam de 17-jarige havo-leerlinge Anja Rollema uit Har-
denberg gisteren een fiets in ontvangst uit handen van premier
Van Agt. Anja heeft de prijsvraag gewonnen die het weekblad
Troef had uitgeschreven. Dit blad bericht over ontwikkelingssa
menwerking. Deelnemers aan de prijsvraag moesten op bondige
wijze een mening geven over de manier waarop de welvaart in de
wereld eerlijker verdeeld kan worden en wat de VN daaraan kan
doen.
■in
