Leidse Courant | 1980 | 25 oktober 1980 | pagina 4

Vaticaans archief ging ondergronds: weg
naar het verleden nu 50 kilometer langer

sportprogramma

GEWEST

kerk
wereld

Schilderij van „Zwarte Madonna"
trok bijna kwart eeuw door Polen

KORTE METTEN

Nieuwe Sie
normen vooig
laicisering ie
priesters K

LEIDSE COURANT

ZATERDAG 25 OKTOBER 1980 PAGIN 'A

Het Vaticaanse geheime archief is nu
ook ondergronds gegaan. Al sinds jaren
was het praktisch niet meer mogelijk
nieuw materiaal op te nemen, maar dat
kan nu weer, nu paus Johannes Paulus
II dezer dagen een nieuwe ruimte van
4.500 vierkante meter onder de grond
heeft kunnen inwijden.

Het nieuwe gedeelte bevindt zich onder de
„Cortile della Pigna", een van de talrijke
binnenhoven van Vaticaanstad. De lengte
van de schappen, waar de stukken kunnen
worden geborgen, bedraagt vijftig kilome

ter. Dat is dubbel zo veel als in de ruimte
boven de grond, waarin op de duur ook
werd betrokken de beroemde „Toren der
winden", de plaats waar eens astronomen
en wiskundigen werkten aan de opstelling
van de Gregoriaanse kalender.
Het Vaticaanse geheime archief bevat
schatten, die niet alleen voor de universele
kerk, maar ook voor de rechtswetenschap
pen, voor de studie van geschiedenis en
cultuur van buitengewone waarde zijn. Het
archief overbrugt vijftien eeuwen. Meer
dan duizend jaar oude originele pauselijke
decreten ziin ef te vinden, evenals de brief

wisseling van pausen met bisschoppen, vor
sten, koningen en keizers.

Maar zo geheim als de naam suggereert is
het archief ook weer niet. Precies honderd
iaar geleden is op last van paus Leo XIII
het archief voor wetenschappers van aller
lei richting opengesteld. Sindsdien is het
archief geworden tot een wetenschappelijk
instituut en centrum voor wereldwijde his
torische onderzoekingen.

In het archief worden ook waardevolle de
len van niet-kerkelijke archieven bewaard.
Tot de zeldzaamheden behoort bijvoorbeeld
de oorkonde van de troonsafstand van ko

ningin Christina van Zweden uit het jaar
1654 met de handtekeningen van.de leden
van het Zweedse parlement en de daarbij
behorende 306 rode lakzegels. Alsmede het
schrijven van de Engelse hoogwaardig
heidsbekleders aan paus Clemens VII met
het verzoek het eerste huwelijk van Hen
drik VIII in 1530 ongedaan te maken. De
commissie die de zaak Galilei weer gaat on
derzoeken kan hier trouwens ook de proto
collen van het verhoor van Galilei door de
Inquisitie inkijken.

De nu in gebruik genomen reusachtige ar

chiefruimte, waarmee men vijftig jaar
vooruit moet kunnen, heeft een eigen
stroomvoorziening, een airconditioning en
een speciale beveiliging tegen brand. Naar
een mooie architectonische vormgeving is
niet in de eerste plaats gekeken. Dat deed
men vroeger wel, zei de kardinaal-biblio
thecaris en, archivaris van de Roomse kerk,
aartsbisschop Antonio Samore. Nu geeft
men er de voorkeur aan, dat het geheel ef
ficient is. Paus Johannes Paulus maakte bij
de inwijding het archief nog wat waarde
voller: hij schonk een papyrus-codex uit de
vierde eeuw.

Na een lange reis door Po
len is deze maand het schil
derij van de „Zwarte Ma
donna van Czestochöwa" in
plechtige processie terugge
bracht naar de bedevaarts
kerk van het Pauluskloos-
ter op de berg Jasna Góra.
Het schilderij, een kopie
van het eigenlijke genaden-
beeld, is meer dan drieënt
wintig jaar lang door Polen
onderweg geweest en heeft
in die tijd meer dan tiendui
zend kerken en kapellen in
het land aangedaan.

Het zal overigens niet lang op
de Jasna Góra blijven. Ter
voorbereiding op het zesde
eeuwfeest van de aanwezig
heid van de ikoon van de
Zwarte Madonna op de Jasna

Góra (lichtende berg) in 1982,
gaat de kopie een nieuwe
soortgelijke tocht beginnen en
wel langs alle parochies van
de hoofdstad Warschau. In
het jubileumjaar zelf zal de
afbeelding dan van Czesto-
chowa uit een tocht maken
langs alle Poolse bisschopsste
den.

De geschiedenis van deze ja
renlange „pelgrimstocht" is
begonnen op 29 augustus 1957
in de dom van Warschau.
Doel ervan was door de ver
dieping van de Marfa-vere-
ring bij te dragen tot „de gees
telijke vernieuwing en zede
lijke wedergeboorte van het
Poolse volk".

De kopie van de „Zwarte Ma

donna", die voor de „visitatie-
reis" werd benut, werd op 14
mei 1957 door een delegatie
van de bisschoppen onder lei
ding van de Poolse primaat
Wyszynski naar Rome ge
bracht en daar door paus Pius
XII gewijd. Toen in 1966
het iaar waarin het duizendja
rig bestaan van het christen
dom in Pol^n werd gevierd
de autoriteiten bepaalden, dat
ook de kopie van de ikoon op
de Jasna Góra bewaard moest
worden en de bedevaartskerk
daar niet mocht verlaten, gin
gen de Poolse katholieken
door met de tocht. Zes jaar
lang droegen zij toen alleen
de met bloemen versierde lijst
mee, tot de bepaling werd op
geheven.

Een militair gerechtshof in
Kwangjoe in Zuid-Korea
heeft gevangenisstraffen
van vijftien en zes jaar
geëist tegen twee katholie
ke priesters, die ervan zijn
beschuldigd, dat zij scholie
ren hebben aangezet tot
meedoen aan de opstand in
mei in Kwangjoe, de hoofd
stad van de provincie Chon-
man. In totaal staan 174 be
klaagden terecht. Het pro
ces heeft zich tot nu toe in
het geheim afgespeeld. De
twee priesters zouden deel
hebben uitgemaakt van een
„comité van verzoening"
van dertien leden, dat tij
dens de opstand zou hebben
geprobeerd een gesprek te
openen tussen de militaire
autoriteiten en de studen
ten, die rebelleerden.

De bisschoppen in Polen heb
ben er opnieuw over ge
klaagd, dat de autoriteiten
hun niet toestaan de kerken
te bouwen die ze nodig heb-

ben. Een rapport vermeldt,
dat er in Polen behoefte is
aan zevenhonderd nieuwe
kerken, met name in nieuw
bouwwijken. Het bisdom
Warschau heeft vorig jaar de
regering toestemming ge
vraagd voor de bouw van ne
gentien kerken. Er mochten
er maar vier worden
^gebouwd. In het bisdom Po-
znan mochten vijf nieuwe
kerken worden gebouwd,
hoewel er toestemming was
gevraagd voor vierentwintig.
In de grote aula van het in
ternaat Craeyenburch te
Nootdorp zal op zondag 16
november de jaarlijkse dio
cesane Banneux-bezinnings-
dag worden gehouden, be
doeld voor zieken, invali
den en aan huis gebondenen
uit het bisdom Rotterdam,
'aarlijks nemen bijna drie

honderd personen deel aan
deze dag, die wordt gehou
den op het thema „Hier ben
ik. Gij hebt mij toch geroe
pen". In de ochtend is er een
eucharistieviering; des mid
dags wordt een ontspan
ningsprogramma aangebo
den. Het adres voor aanmel
ding is Diocesaan Banneux-
secretariaat. Postbus 16 te
Nootdorp.

Het breed moderamen van de
gereformeerde synode heeft
besloten de plaatselijke ker
ken op te wekken zich open
te stellen voor en aandacht te
geven aan het werk van het
Interkerkelijk Vormingswerk
Ontwikkelingssamenwerking
(IKVOS). De organisatie zal
niet slechts moeten streven
naar goede contacten met de
synode, maar vooral ook met

classes en kerken in de oegio's
waar de veertien IKVOS-
werkers actief zijn. Ondertus
sen zal de beleidsraad voor
zending en werelddiaconaat
voor de synode op zoek gaan
naar een organisatievorm, die
de kerkelijke verantwoorde
lijkheid voor het IKVOS-
werk beter uitdrukt.

„Geen tijd voor tranen" is
de titel van de nieuwste
„BijEEN-publikatie". Het
boekje verkrijgbaar op
postbus 33, 5750 AA Deurne
wordt uitgegeven in sa
menwerking met de Filip-
pijnengroep Nederland in
verband met een tribunaal
over de Filippijnen te hou
den van 27 oktober tot 1 no
vember te Antwerpen. In
„Geen tijd voor tranen" ko
men Filippijnse vrouwen
aan het woord, die vertellen
over haar eigen leven in een
land waar de menselijke ba
sisrechten op ernstige wijze
worden geschonden.

De Vaticaanse congrcgatipm
voor de geloofsleer heeft dk
bisschoppen nieuwe nou
men toegestuurd voor dr
laicisering (terugbrengen ifce
de lekenstand) van prielen
ters. De prefect van de con
gregatie, kardinaal Franj|I"
Seper heeft dit in Rome bqdf
vestigd.

Kardinaal Seper wilde niefl 1
zeggen welke de nieuwe non
men zijn, maar in gued gein)
formeerde kringen in het Va
ticaan wordt aangenomen, dal
het voor priesters moeilijkegr?
wordt gemaakt om tot de lePr»j
kenstand te worden teruggejen
bracht. In de brief zou staaiyD(
dat een priester geen recht oi Ja
dispensatie kan laten geldei*e
maar dat het Vaticaan er wePrv
recht op heeft van de priesteF"1
te eisen, dat hij zijn ambt blijf} 11
vervullen. De nieuwe normei}) v
zijn „sub secreto" (onder gel166
heimhouding) aan de bis|rd<
schoppen toegestuurd. t v

Sinds paus Johannes PauluFen
II twee jaar geleden zijn amty z
aanvaardde zijn praktisc#ee
geen dispensaties aan priesBev
ters verleend. Sinds kort ko®n
men dispensaties weer mondfcor
jesrnaat af. Welke normetiaa|
daarbij worden gehanteerd ipe:
niet bekend. w?1.

Gevraagd naar het onderzoel^i
van de congregatie voor dl^l
geloofsleer naar de rechtzinid<
nigheid van de Nijmeegsfleii
hoogleraar prof. dr. Edward ag
Schillebeeckx, zei kardinaahee
Seper: „Als de zaak rijp is, zafbi
Schillebeeckx ervan horen". B r

LEIDEN:

H. Lodewijk za. 10.00 u. en 19.00 u.. zo. 8.30 u..
10.00 u. hoogmis. 11.30 u.. 18.00 u.. 19.00 u. Lof;
H. Middelares za. 19.00 u., zo. 9.30 u. hoogmis.
11.30 u.; O L. Vr. Onbevl. Ontv. za. 19.00 u., zo
9 30 u., 10.45 u. hoogmis, 12.15 u.; St. Antonius
van Padua za. 19.00 u. euch. met muzikale omlijs
ting, zo. 9.30 u.. 11.00 u. euch, met koor; H. Leo-
nardus za. 19.00 u.. zo. 9.00 u.. 10.45 u. hoogmis
u.. H. Petrus za. 19.00 u.. zo. 9.00 u.. 10.30 u. hoog
mis, 12.00 u.; O.L. Vr. Hemelvaart zat. 19.00 u.. zo.
8.30 u.. 9.30 u., 11.00 u. euch., mmv. Dames en He
renkoor; Oud Kath. Kerk zo. 10.00 u. hoogmis.
AARLANDERVEEN:

za. 19.00 u.. zo. 7.30 u.. 10.30 u. hoogmis; dep. Te»
Aar zo. 9.00 u. hoogmis, 12.00 u.

ALPHEN A/D RIJN:

De H. Geest za. 19.00 u.. zo. 9.00 u.; 11.30 u. hoog
mis. mmv. Bronzangertjes; H. Bonifatius za. 19.0C
u.. zo. 9.45 u. hoogmis. 11.30 u.; H. Pius za. 19.0C

u.. zo. 9.00 u.. 10.30 u. hoogmis
BOSKOOP:

za. 17.30 u. in De Stek. 19.00 u. in parochiekerk, zo.
9.30 u. en 11.00 u. par. kerk.
HAZERSWOUDE-DORP:

H.H. Engelbewaarders za. 19.00 u. met orgel, zo.
8.00 u., 10.00 u. hoogmis, 11.30 u.

HAZERSWOUDE-RIJNDIJK:

zo. 10.00 u. euch. H. Bernardus; Het Anker za.
19.00 u. euch., zo. 8.45 u. en 11.15 u. euch.
HOOGMADE:
za. 19.00 u.. zo. 10.00 u.

KAAG-ABBENES:

za. 19.00 u.. zo. 8.00 u. hoogmis.

KATWIJK A/D RIJN:

za. 19.00 u.. zo. 9.30 u. hoogmis. 11.15 u.; Kerkge
meenschap Rijnsburg za. 19.00 u., zo. 10.30 u.
LANGERAAR:

za. 19.00 u.. zo. 8.30 u.. 10.00 u. hoogmis. 11.30 u.

LEIDERDORP:

Menswording: za. 19.00 u.; zo. 9.00 u., 10.30 u..

12.00 u.

LEIMUIDEN:

za. 19.00 u., zo. 7.30 u.. 9.30 u. hoogmis, 11.15 u.
LISSE:

Agathakerk, za. 19.00 u., zo. 10.00 u., 11.30 u.; dep.
Poelpolder za. 19.00 u zo. 9.00 u. en 11.30 u.; Ma-
riakerk, za. 19.00 u. (eerste zaterdag v.d. maand
Jongerenviering), zo. 8.30 u., 10.00 u. hoogmis,
11.45 u.; H.H. Engelbewaarders za. 19.00 u., eerste
zondag v.d. maand: 8.00 u., 9.30 u., 11.00 u. hoog
mis, 17.45 u.; overige zondagen: 8.00 u.. 9.30 u.
hoogmis. 11.00 u. en 17.45 u.

NIEUWKOOP:

za. 19.30 u., zo. 9.00 u. hoogmis, 10.45 u.
NIEUWVEEN:

za. 19.00 u.. zo. 9.00 u. en 11.00 u.

NIEUW VENNEP:

za. 19.00 u., zo. 9.30 u. hoogmis, 11.00 u. euch.

NOORDEN:

za. 19.30 u.. zo. 9.00 u„ 10.30 u. hoogmis.
NOORDWIJK AAN ZEE:

(Maria ter Zee) za. 19.00 u. euch. met samenzang,
zo. 9.30 u. hoogmis lat. zang, 11.00 u. euch. met sa
menzang.

NOORDWIJK-BINNEN:

za. 19.00 u.. zo. 8.00 u., 10.00 u. hoogmis, 11.30 u.
NOORDWIJKERHOUT:

St. Jozef za. 19.00 u. euch. met samenzang, zo.
10.00 u. euch. met koor. 11.30 u. euch met samen
zang; St. Victor za. 19.00 u. euch met afwisselend
dames- of herenkoor, zo. 9.30 u. hoogmis met da
meskoor, 11.00 u. euch. met samenzang
OEGSTGEEST:

St. Willibrord za. 19.00 u., zo. 9.00 u., 11.00 u.
hoogmis.

Bonaventura Mariënpolstr. za. 18.30 u. euch. ned.,
zo. 9.00 u. euch. ned, 11.00 u. euch. latijn.; Psychia
trisch ziekenhuis Edegeest zo. 9.30 u. gezamenlijke

OUD ADE:

za. 19.00 u.. zo. 8.30 u. hoogmis, 10.30 u. gemeen
schapsmis.

OUDE WETERING:

za. 19.00 u., zo. 9.30 u. hoogmis, 11.30 u.
ROELOFARENDSVEEN:

Maria Presentatie: za. 19.00 u.. zo. 9.00 u. hoogmis.
11.00 u.; H. Petrusbanden za. 19.00 u., zo. 9.30 u.
hoogmis. 11.30 u.

RIJPWETERING:

za. 19.00 u.. zo. 7.30 u.. 9.00 u. hoogmis met heren
koor, 10.30 u.

SASSENHEIM:

za. 19.00 u., zo. 9.30 u. hoogmis, 11.00 u.
STOMPWIJK:

za. 19.30 u.. zo. 9.30 u. hoogmis, 11.00 u., 18.00 u.
VOORHOUT:

za. 19.00 u., zo. 9.00 u. hoogmis. 10.30 u.. 11.45 u.

(en

en volkszang). 11.30 u. (euch. met zang); auia^r'
Hofland: za. geen dienst, zo. 11.00 u. (euch. i|

WARMOND: f

za. 19.00 u„ zo. 8.30 u.. 10.00 u. hoogmis. 11.30
WOUBRUGGE: ]t

za. 19.00 u., zo. 10.00 u. hoogmis. bin

ZEVENHOVEN: P.

za. 19.00 u.. zo. 9.00 u. hooamis. 10.45 u. r

ZOETERWOUDE-RIJNDIJK: der

Meerburgparochie za. 19.00 u. met wisselende |jj)<

de:

joj°r

hoogmis, 11.00 u.; Chr. Dienaarkerk za. 19.00j.e.ï
met zang, zo. 10.00 u. hoogmis.

DE ZILK: Vei

H. Hertparochie za. 19.00 u.; zo. 10.00 u., 11.3<tee

ft'

LEIDEN: Hervormde Gemeente:

Hooglandse Kerk: 10.00 uur dr. Meyers. 11.45 uui
Oecum. Studentendienst; Marekerk: 10.00 uur ds.
De Jong. 17.00 uur ds. P. v.d. Berg. Den Haag; Ma-
ranathakerk: 10.00 uur ds. Kersten. 17.00 uur
Jeugddienst: Merenwijk: Diensten 9.30 en 11.00
uur; Bethlehemkerk: 10.00 uur ds. Pannekoek; Be
vrijdingskerk: 9.00 uur ds. Jongeneel, 17.00 uur Be-
vrijdingsdienst; Vredeskerk: 10.00 uur ds. Lamping-
Eglise Wallone: 10.30 pasteur Ribs; Acad. Zieken
huis: 10.15 uur ds. Bovenberg; Diaconessenhuis
10.30 uur ds. Van 't Hof; Jeugdkapel Vredeskerk
10.00 uur; De Goede Herder 10.30 uur.
Gereformeerde en andere kerken:

Zuiderkerk: 10.00 uur ds. Sytsma; Petrakerk: ds
Hortensius; Oude Vestkerk: 10.00 uur ds. v.d
Werff, 17.00 uur ds. Hortensius; Maranathakerk.
10.00 uur ds. Kersten; Bevrijdingskerk: 9.00 uur ds
Rietveld. 17.00 uur Bevrijdingsdienst; Groenhoven
10.00 uur ds. Bouma; Jeugdhavendiensten: De Mirt
10.00 uur; Het Mierennest 10.00 uur: Merenwijk
Aula Valkenpad: 9.30 en 11.00 uur Eucharistie-
/avöndmaal.

Geref. Gemeente: 10.00 uur Leesdienst, 19.00 uur
ds. Zijerveld.

Chr. Geref. Kerk: 10.00 uur prof. Van 't Spijker.
19.00 uur drs. Den Hertog, intrede.

Geref. Kerk Vr.: 10.00 en 17.00 uur ds. Gootjes.
Geref. Gem. Nederland: 11.30 en 17.30 uur Lees-
diensten'

Doopsgezinde en Rem. Kerk: 10.30 uur ds. Kuipers.
Baptistengemeente: 10.00 uur ds. Bosveld Ere
dienst.

Evang.-Luth. Kerk: 10.15 uur Volledige Hoofddienst,
herdenking hervorming.

Nieuw Apostolische Kerk: 9.30 en 16.00 uur Dien-

Evang. Chr. Gemeenschap: 10)00 uur dhr. Dikkes.
Leger des Heils: 10.00 en 19.30 uur Samenkom
sten.

Zevende Dags-Adventisten: 11.00 uur ds. Bouwer.
Evang. Centrum. Zijlsingel 2a: 10.00 uur dhr. Zijl-

Zendingswerk Middern.groep Jeruel: 18.00 uur Sa
menkomst.

Aarlanderveen

Herv. Gem.: 10.00 uur ds. Westera-Franken, 19.00
uur ds. Van Malssen.

Geref. Kerk: 10.00 uur dhr. Van Leeuwen, Zevenho
ven, 18.30 uur idem.

Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst des Woords,
18.30 uur dw. Wallet.

Ter Aar

Herv. Gem.: 9.30 uur ds. Van Leusden, 18.30 uur
ds. Quak, Vianen.

Geref. Kerk: 10.00 en 18.30 uur ds. Moddema, Bo
degraven.

Herv. Gem.: 9.30 uur Dienst des Woords.

Alphen a.d.- Rijn

Herv. gem.: Opstandingskerk: 10.00 uur ds. v.d.
Heiden, 18.30 uur kand. Esman; Adventskerk: 10.00
uur ds. Kolen. 18.30 uur ds. De Jonge; Kruiskerk:
10.00 uur ds. De Jonge.

Geref. Kerk: Salvatorkerk: 9.30 uur ds. Stolk H.Av..
18.30 uur drs. Vree H.Av.; Maranathakerk: 9.30 uur
drs. Vree H.Av., 18.30 uur ds. Stolk H.Av.
Baptistengemeente: 10 uur ev. Verkerk, 18.30 uur
ds. Koekkoek.

Marthastichting: 20.00 uur Interkerkelijke dienst.
Leger des Heils: 10.00 en 19.30 uur Samenkom
sten.

Volle Ev. Gemeente: 10.00 uur Samenkomst.
Alphen-Noord (Oudshoorn-Ridderveld)

Herv./Geref. diensten: Goede Herder: 9.00 uur ds.
Van Santen, 10.30 uur ds. Mulder. 18.30 uur ds.
Moll; De Bron: 9.00 uur ds. Mulder, 10.00 uur ds.
Fernhout, 10.30 uur ds. Van Santen. 18.30 uur ds.
Van Santen; Ashram-Coll.: 9.30 uur ds. v. d. Ree;
Driehoorne: 19.00 uur ds. Mulder.

Alphen-Noord

Sionskerk: 9.30 uur ds. Ouwendijk, 18.30 uur ds
Breure, Oud-Alblas; Oudshoornseweg 10.00 uur ds.
Oort.

Bodegraven

Herv. Gem.: Dorpskerk 9.30 uur ds. De Vreugd,
18.30 uur ds. Richter; Salvatorkerk: 9.30 uur Dienst
18.30 uur ds. Smit, Rotterdam; Bethlehemkerk
9.30 uur ds. Richter, 18.30 uur ds. Vos, Amsterdam.
Geref. Kerk: 10.00 uur ds. Hoogerwerf. 18.30 uur
ds. Elderman.

Boskoop

Herv. Gem.: Dorpskerk 9.30 uur ds. Haitsma, 18.3C
uur idem; De Stek: 9.30 uur ds. Stelwagen.

Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 uur ds. Dijkstra.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 uur ds. Van Lange- -
velde.

Hazerswoude

Herv. Gem.: 9.30 dhr. Bakker, Maassluis, 18.30 uui
ds. Heikoop. iJmulden.

Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Welbedacht. 17.00 uur ds
Hassefras.

H oogmade

Herv. Gem.: 10.00 uur ds. v.d. Hoek.

De Kaag

Herv. Gem.: 10.00 uur ds. Kolkihan.

Katwijk a.d. Rijn

Herv. Gem.: Dorpskerk, 10.00 uur ds. Gebraad,
18.00 uur ds. Den Tonkelaar, jeugddienst; Ontmoe-
tingskerk. 10.00 uur ds. Verdouw, Heerde. 18.30
uur ds. Gebraad.

Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Vrolijk, 17.00 uur ds. v.d.
Horst.

Katwijk aan Zee

Herv. Gem.: Nieuwe Kerk, 10.00 uur ds. De Jong,
18.00 uur ds. v. Roon; Oude Kerk. 10.00 uur ds.
Driebergen, 18.00 uur ds. Vroegindewey; Ichtus-
kerk, 10.00 uur ds. Schuurman, 17.00 uur ds. Vis
ser; Pnielkerk, 9.30 uur ds. Vroegindewey, 18.00
uur ds. Driebergen; School, 10.00'uur ds. Vink.
Geref. Kerk: Triomtatorkerk. 9.00 en 10.30 uur ds.
v.d. Horst. 17.00 uur ds. Vrolijk.

Chr. Geref. Kerk: Diensten 10.00 en 17.00 uur.

Volle Evang. Gem. Rijnland: 9.45 uur ds. Bulthuis.
Soefiebeweging: 16.00 uur Eredienst.

Koudekerk a.d. Rijn
Herv. Gem.: 10.00 uur ds. Oort. 19.00 uur ds. Brok,
Zeist. gez. jeugdienst in Geref. Kerk.

Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Bade.

Leiderdorp

Herv.-Geref. Kerken: Dorpskerk: Diensten 10.00 en
18.30 uur; Hoofdstraatkerk: Dienst 10.00 uur;
Scheppingskerk: Diensten 9.00 en 10.30 uur.
Leimuiden

Herv. Gem. Dienst: 9.30 uur.

Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Gravendeel, Usse (Gez.

evangelisatiedienst).

Herv. Gem.: Dorp. 10.00 uur ds. 't Hooft; Paulus-
kerk, 10.00 uur ds. De Gelder, 19.00 uur ds. 't
Hooft.

Gerf. Kerk: 10.00 uur dr. De Vries, 19.00 uur Dienst.
Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 19.00 uur ds. Van Dij-'

Geref. Gemeente: 10.00 en 16.00 uur ds. Hakken
berg. do. 30/10, 19.30 uur Hervormingsdlenst.
Geref. Kerk Vr. Pr.str.: 10.00 uur Dienst, n.m. be
vestiging en intrede.

Geref. Kerk vr. BV Salv.: 10.45 en 17.00 uur ds.

Schuurman.

Nieuwkoop

Herv. Gem.: 9.30 en 18.30 uur ds. Bronsgeest.

Geref. Kerk: 9.30 uur ds. De Boer. Hoofddorp,

18.30 uur ds. v.d. Ree, Alphen.

Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur Diemnst, 14.15 uur ds.

Hamstra. Alphen.

Nieuwveen

Herv. Gem.: 9.30 uur ds. Molenaar. 18.30 idem.
Nieuw Vennep

Herv. Gem.: 9.30 uur ds. v. Heerden, Scheveningen,
19.00 uur ds. Goverts.

Geref. Kerk: 9.30 en 16.30 uur ds. Wijngaarden.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 15.00 uur ds. Visser.
Noordwijk

Herv. Gem., Voorstr., 10.00 uur dr. Verdonk, 19.00
uur ds. Rothfuzs; Kerk a. Zee, 10.0p uur ds. Keu-
ning, 17.00 uur ds. Warnink, jeugddienst; De Rank.
10.00 uur jeugdkapeldienst; Wijk Ichtus de Rank.

10.00 uur ds. Visser. Voorstr., 17.00 uur ds. Visser;

Voorstr.. 10.00 uur ds. Geursen.

Geref. Kerk: Vinkelaan, Diensten 9.30 en 17.00 uur;

Stichting 11.00 uur.

Noordwijkerhout

Herv. Gem. 10 uur ds. Kalkman, aula Zilk; 10 uur:

dhr. Hoffenaar.

Oegstgeest

Herv. Gem.: Groenekerkje, Dienst 10.00 uur ds. Ter
Linden; Pauluskerk, Dienst 10.00 uur ds. Sierag;
Gem. centrum, Dienst 10.30 en 19.00 uur; Ende
geest: 9.30 uur Dienst dS. Friederich; Diaconessen-
huls: 10.30 uur ds. Van 't Hof; Van Wijckersloot,
Dienst 16.15 uur ds. Hekker.

Geref. Kerk: 10.00 uur ds. Sasse, 19.00 uur ds.
Heemskerk.

Geref. Kerk Vr. BV: 8.45 uur ds. Broek, 16.00 uur
ds. Kranenburg. Groningen.

Volle Ev. Broederschap Gem. Centrum: 16.00 uur

samenkomst.

Opde Wetering

Herv. Gem.: Dienst 9.30 uur.

Geref. Kerk: 9.30 uur ds. Lalleman, gez. dienst,

18.30 uur ds. Damsma, Rijnsburg.

Rijnsaterwoude

Herv. Gem.: 9.30 uur ds. De Vree. 19.00 uur ds. De
Kruijf.

Chr. Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst. 14.15 uur ds.
Rijnsburg

Herv. Gem.: Grote Kerk: 10.00 uur ds. v. Niel; Be-
thelkerk: 9.00 en 10.15 uur ds. Romein. 17.00 uur
jeugddienst.

Geref. Kerk: Petrakerk 9.30 uur dr. v. Oeveren,
17.00 uur ds. Baaijen; Immanuelkerk 9.00 en 10.30
uur ds. Baaijen, 17.00 uur ds. Damsma; Maranatha
kerk: 9.30 uur ds. Damsma, 17.00 uur dr. v. Oeve-

Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 17.00 uur ds. De Joode.
Sassenheim

Herv. Gem.: 9.00 uur ds. Hoogendijk, 10.30 uur ds.

v. Hoegee, beiden Alphen a.d. Rijn.

Geref. Kerk: 10.00 uur ds. Baas. 19.00 uur ds. B»
in Herv. Kerk. j

Chr. Geref. Kerk: 10.00 en 17.00 uur ds. Slofst
Noordwijk.

Ned. Prot. Bond: 10.30 uur ds. Cossee; V.E. Ge|
19.00 uur Samenkomst in kerk NPB.

Valkenburg I

Herv. Gem.: 10.00 uur ds. Hartev^ld, 18.30 uur
Bakker.

Geref. Kerk: 9.30 uur ds. v. Oeveren. 18.30 uur <1
De Raadt.

Voorhout

Herv. Gem.: 10.00 uurds. mw. Brokerhof. j
Voorschoten
Herv. Gem. Dorp: 10.00 uur ds. v. Veen, 19.00
Jeugddienst in G. K., aula 9.30 uur ds. Veldkai
Geref. Kerk: 10.00 uur, ds. De Zwart, 19.00
Jeugddienst aula.

Warmond

Herv. Gem.: 10 00 uur ds. Den Tonkelaar.

pe

Wassenaar

Herv. Gem. Dorp. 10.00 uur ds. Steenstra, ld
uur GB, 19.00 uur ds. v.d. Meulen; Kievitskf)
10 00 uur ds. v. Bruggen; Messias. 10.00 uur dsbn<
Zanten: NPB, 1.30 uur ds. Werner; Zuid, 10.00 t
ds. v.d. Kamp.

Geref. Kerk Dorp: 1Q.00 en 17.00 uur ds. Heulefc

Woubrugge

Herv. Gem.: 9.30 uu
Geref. Kerk: 9.30 ui
Wijk, Amsterdam.

Zevenhoven
Herv. Gem.: 9.30 ei
Kielder.

Geref. Kerk: 9.30 ui
dr. Meyering.

Zwammerdam
Herv. Gerp.: 10.00
Gem. Dienst GK dhr. Christ.

Geref. Kerk: 9.30 uur Dienst. 18.30

i 19.00 uur (in Geref. Kerk) L
ir ds. De Hoop; NPB. 19.00 f

ds. Haakman, 18.30 I

Betaald voetbal

EREDIVISIE

Wageningen—Roda JC. NACGo
Ahead Eagles. PSV—FC Utrecht.
ExcelsiorWillem II, FC Groningen
Fdyenoord, FC Den Haag—FC
Twente. AZ '67—MW. PEC—
Ajax, Sparta—NEC.

EERSTE DIVISIE

Haarlem—De Graafschap, FC Am
sterdamVolendam, HeraclesFC
VVV. DS '79—SVV. Fortuna S
Heerenveen. FC Vlaardingen—Hel
mond Sport. SC AmersfoortEind
hoven, Vitesse—FC Den Bosch.
Op zaterdag.

Betaalde Jeugd

AFDELING A

Telstar Excelsior, SVVFC Den
Haag. Ajax—FC Vlaardingen, Volen
dam—Sparta, FeyenoordFC Am
sterdam.

AFDELING B

FC VVV—NAC. Helmond Sport—VI-
tes9e, Willem II—Roda JC. MW—
PSV, EindhovenFortuna S., NEC
FC Den Bosch.

AFDELING C

VeendamPEC, FC TwenteHera
cles. FC UtrechtFC Groningen. GA
EaglesSC Cambuur, De Graaf
schap—SC Amersfoort, Heeren
veenWageningen.

Amateurs

HOOFDKLASSE A

Neptunus—CW. DWV—Ellnkwljk,
ZeeburgiaRVC, HilversumUVS,
AFC—EDO, VUC—DHC, Unitas—

West II

EERSTE KLASSE B

Hermes-DVS—Gouda. HION—Wilhel
mus, DHS—Westlandia. Lugdunum—
De Musschen. VIOSHOV, Papen-
drechtOvermaas.

TWEEDE KLASSE A
DHLBlauw Zwart, VerburchLENS.
RoodenburgSliedrecht, Olympia
Oranjeplein. SC LisseRKDEO.
DERDE KLASSE A
Delfia—WSB, Den Hoorn—HBS.

TeyllngenLFC, Rijswijk—DSO, To-
negidoHillegom, QuickSJC.
DERDE KLASSE B
DFC—VELO, ADO—Vredenburch.
Naaldwijk—DHZ. PDK—HMSH.
Delft—EDS, FluksDe Postduiven.
DERDE KLASSE C
SMVVEP, Sparta—Haastrecht.
RFC—Floreant. GSV—ONA. Woer
den—Slikkerveer, Martinit—Alphense

VIERDE KLASSE A

Alphen—DOSR, Concordia (H>—
ROAC '79. Randstad Sport—MMO.
Altior—UDO. Van NispenKRV, DO-
COSForeholte.

VIERDE KLASSE B
VoorburgRKAVV, CeleritasMeer
burg, ArchipelVCS, Graaf Willem
SVLV, Wassenaar—GDS, SJZ—Ber
nardus.

VIERDE KLASSE C

ADSRKSVM, Westerkwartier—H.
van Holl., SpoorwijkScheveningen,
BMTOliveo. LaakkwartierODB,
Quick Steps—RAVA.

VIERDE KLASSE D
Full Speed—BEC. VOCTOGB, Hllle-
gersberg—St. Volharden, St. Lode
wijk—Het Noorden, Schiebroek—

Alexandria '66. DCLSV Schiplui
den.

VIERDE KLASSE E

Lekkerkerk—NSV '46, Moordrecht—
Waddinxveen. DONKESTO. Bode-

raven—Moerkapelle. Nieuwkoop—
CR. WSE—Nieuwerkerk.

Res. 1e Klasse

Xerxes 2—Unitas 2, DHC 2—Papen-
drecht 2. CW 2—Westlandia 2, De
Musschen 2—VUC 2, RVC 2DHL 2.
Hermes-DVS 2—Excelsior 3.

Res. 2e Klasse A

VELO 2—Blauw Zwart 2. Olympia 2—
Quick 2. ONA 2—COAL 2. UVS 2—
LENS 2, RKAVV 2—ADO 2, Wilhel
mus 2—HW 2.

Res. 3e Klasse A

Vredenburch 2RVC 3, VCS 2
Roodenburg 2. DWO 2—UVS 3.
Westlandia 3—Lugdunum 2. DOSR
2—Verburch 2. DOCOS 2—GDS 2.
Res. 3e Klesse B

Lekkerkerk 2—Woerden 2. HMSH

2—RKDEO 2. VUC 3—GSV 2. Lugdu
num 3—VIOS 2. Gouda 2—VCS 3,
TOGB 2—Alphense B. 2.

Ree. 4e Klasse A

ASC 2—Wassenaar 2. SC Lisse 2
Altior 2. LFC 2—DSO 2, Blauw Zwart

3Teylingen 2. Roodenburg 3Alp
hen 2.

Res. 4e Klasse B

Delfia 2—Quick Steps 2. Naaldwijk
2—Texas/DHB 2. Westerkwartier 2—
Oliveo 2, ADO 3Oranjeplein 2, De
Postduiven 2—RAVA 2.

Res. 4o Klasse C

Den Hoorn 2—Tonegido 2. Moor
drecht 2—Voorburg 2, Archipel 2—
Laakkwartier 2. ESTO 2Groeneweg
2. BEC 2—Olympia 3.

Res. 4e Klasse D

UNIO 2Laakkwartier 3. ONA 3
Donk 2. Spoorwijk 2—VUC 4, VEP
2—DHC 3, Haastrecht 2—Celeritas 2.

Zaterdagvoetbal

EERSTE KLASSE A

IJsselmeervogelsRCL, RWH—Zwa
luwen VI., SSS—Vitesse (D). Noord
wijkQuick Boys. Rijnsb. Boys—Nw.

Lekkerland. Kozakken BoysBaren-
drecht, GVW—Spijkenisse.

EERSTE KLASSE B

AVW '66Bennekom. Blauw Wit
'34DOVO. DOSKOWIOS. Hui
zenACV. DETOVolendam,
WHCIJmuiden, NunspeetSpaken-

TWEEDE KLASSE B

Xerxes—LYRA, De Zwerver—Lisser
Boys, Jodan BoysSpirit, DOTODe
Zwervers, Be FairRijsoord, Zwart
Wit '28Bolnes.

TWEEDE KLASSE C
SDCP—Ter Leede. Stormvogels—
VVOG. SDVBNSC, ZOB—ZCFC,
Geinoord—NDSM, DVS '33—Marken.

Westl

VIERDE KLASSE B

SCZ '58—VVRA. ODIN '59—De Ken-
nemers, KennemerlandSIZO, Ener
gie— Pancralius, SCWSMS. Jong
Hercules—Hoofddorp.

West II

DERDE KLASSE A

Excelsior (M)—ARC. Maasdijk—
SVPTT. UNICUM—'s-Gravenz. SV,
Katwijk—DUNO. Monster—JAC, Kou
dekerk—Die Haghe.

DERDE KLASSE B
SC Voorne—PPSC, Groot Ammers
Heinenoord. DSO—VVGZ. Capelle
Excelsior (P). Vlaardingen—De Alblas,
TSBNTVV.

VIERDE KLASSE A

SV '35—MW '27. Loosduinen—Sa
telliet. Scheveningen—KMD,
SVGEB— DORR, SC Lisse—HPSV,
DEVJO—Hoekse Boys.

VIERDE KLASSE B
De SleutelsTe Werve, GWS
TOGR. 's-GravenzandeBergam
bacht. Oegstgeest—Randstad Sport,
DSVPHaze/sw. Boys, DSS '26—
ROHDA '76.

Rea. Ie Klasse

Barendrecht 2—Zwaluwen VI. 2, Rijs
oord 2—Vitesse (D) 2, De Zwerver 2—
Noordwijk 2. Katwijk 2Kozakken
Boys 2. ARC 2—Quick Boys 2. Zwart

Wit '28 2—LYRA 2.

Res. 2e Klasse A

RWH 2—Maasdijk 2. Quick Boys 3—
Spijkenisse 2. Rijnsb. Boys 2—'s-
Gravenz. SV 2. RCL 2—SVPTT 2.
Zwaluwen VI. 3Be Fair 2. Koude
kerk 2Die Haghe 2.

Res. 2e Klasse B

Barendrecht 3—MW '27 2, Quick
Boys 4—Zwart Wit '28 3, Spirit 2—
Excelsior (M) 2, 's-Gravanzande 2
DSVP 2. Capelle 2—ASWH 2. Vlaar
dingen 2—Zuidland 2.

Res. 3e Klasse A

SV '35 2—Scheveningen 2, Loosdui
nen 2—DUNO 2. UNICUM 2—'s-Gra
venz. SV 3, Ter Leede 2Katwijk 3.
Monster 2—JAC 2. Vitesse (D) 3—
Hoekse Boys 2.

Rea. 3e Klasse B

JAC 3Zevenhoven 2, Quick Boys
5SEV 2. Noordwijk 3—Katwijk 4.
's-Gravenzande 3Oegstgeest 2.
ARC 3DVC 2, Monster 3—Sportlust

Regionale Jeugd

KLASSE A

Quick BoysVUC, SC Feyenoord—
CW, Excelsior—Sparta. UVS—ADO,
Rijswijk—Roodenburg. HOV—DHC. ZondaCtt
KLASSE B

DFC—Katwijk. ONA—SW, RKAVV—

Xerxes. Unitas—Scheveningen. Her
mes-DVS—De Musschen. Zwijn-
drecht—SC Lisse.

(Alle wedstrijden beginnen om 14.30

Interregionaal: Rijnmond - Alphia
(11.00 uur). Groote Lindl - KRV (10.30
uur).

Eerste klasse: Ter Leede - Valken '68
(12.00 uur), Zevenhoven - BSC '68,
's-Gravenzande - SVLV (11.30 uur),
Monster - Lugdunum (11.00 uur), Alp
hia 2 - RAS (12.00 uuO.

Tweede klasse: Sportief - Hazers-
woudse Boys 2 (11.00 uur), Lugdu
num 2 - KRV 2 (12.00 uur). Alkmania
Siveo '60 (12.00 uur), Hazerswoudse
Boys - Abbenes (12.00 uur).

Regionale Jeugti:

Eerste klasse: Quick Boys - VUC
(15.00 uur). UVS - ADO (14.30 uur),
Rijswijk - Roodenburg (14.30 uur).

Tweede klasse: DFC - Katwijk (14.30
uur), Zwijndrecht Lisse (14.30 uur).
B-klasse: Quick Boys - RVC (12.00
uur), Roodenburg - Overmaas (14.30

Afdelingsprogramma
zaterdag 25 en
zondag 26 oktober

Zaterdag:

Eerste klaese: KRV - SVOW. Abbe
nes - SVLV. TAVV - Woubrugge. Alp-
hia - Kagia, Leiden - Valken '68.
Tweede klasse: HVZ - SJZ, Kickers
'69 - ZLC, LSW '70 - JAG, WSB -
MVKV, Meerburg - Stompwijkse
Boys.

Eerste klasse: VTL - ZLC. VNA -
VNL, Unitas Leiden - Warmunda,
ASC - Oranje Groen. Kickers '69 -
Leidse Boys, Alkmania - Alphia.

(Alle wedstrijden beginnen om 14.30

Interregionaal: KFC '71 - Alkmania
(13.30 uur).

Eerste klasse: KRV - Iduna (12.00
uur). Randstad Sport - Unitas Lelden
(11.30 uur). SJC Lisse (12.00 uur).
Kickers '69 - SJZ (11.30 uur).

Tweede klasse: Altior - DOCOS 2,
SJZ 2 - LFC. Stompwijkse Boys - Alk- Hockey
mania 2. WSB - DOCOS 1.

(Alle wedstrijden beginnen om 11.30

ZATERDAG
Basketbal

Heren eredivisie: Tonego-Landlust,
Letden-BOB, Den Bosch-Rowic. Am-
stelveen-The Stars, Punch-Donar.

Eerste divisie B: BSW-R'dam Zuid,
AMVJ

A'dam-PSV. Goba-Werkendam,
Wyba-Paulus, Boxtel-Sphinx, Herto-
genb-Hoofddorp. The Wolves-SOVB.

Dames eredivisie: Leiden-R'dam
Zuid, Sae devils-landlust, Voorburg-
BOB, Blue Stars-R. Meubelen, Jum
pers-The Stars.

Heren eredivisie: Zaan'69-Starlift.
Brevok-EAW, Lycurgus-WC. AMVJ-
Orion, Dynamo-Dynamiek. Geldrop-
Maastricht.

Dames eredivisie: DVC-Starlift. Set
Up '65-Utrecht, Lycurgus-Energo,
AMVJ-Orion, Longa-Dynamo. SFC-
VCH.

Korfbal

Hoofdklasse: Deetos-Allen Weerbaar,
Archipel-DOS'46, Luto-Rohda, Dalto-
PKC (zat), Blauw Wit-Fortuna. Over
gangsklasse B: Samos-BEP, PAMS-
DTV, Achilles-Trekvogels, Deto-HKV.

Promotieklasse A: Die Haghe-ODK.
C: Ready-De Danaïden, Ons Eiber-
nest-PSV, Het Zuiden-Klirrtop. D: (alle
zaterdag)' HKC-OVVO. MIK-KVS.
VEO-Tjoba, Rust Roest-VES.

DKS. Oranje Zwart-MOP, Schaerw
de-Tilburg. B: SCHC-Bloemendi
Geel Zwart-Kampong, MEP-HO
HGC-Gooische, Hattem-Wagening

Eerste klasse D: Hurley-Asvion, Hl
Leiden, HIC-Hudito, Zoeterme
Randwijck, Kieviten-Pinoke. Twet
klasse A: Forescate-Aeolus, Grc
Geel-Spirit, Alecto-Te Werve. Carti
che-VCL, Pollux-Ring Pass.

Dames eerste klasse: Pinoke-H(
Hilversum-Gooische. BloemendJ
Amsterdam, Kieviten-HDM. Twei
klasse A: Victoria-Leiden. HIC-Hi
Laren-Hudito, Kampong-Kamele
B: Ring Pass-Voordaan, RotterdJ
Bennebroek, Klein Zwitserland-Sp
Zandvoort-Schaerweijde.

Waterpolo

Heren hoofdklasse: AZC Alph

Neptunus. Nereus-Het Y. VZC Ril
LZ '86, HZPC-Zijl LGB, Zian Vites
Polar bears.

Dames hoofdklasse: HZC Robb
Skelp, Het Gooi-ZPB Unico, Vu
sche-OZPC, Nereus-Njord '59. DS2
Donk.

Zaalhandbal

Heren eredivisie: E en O-Blauw V
Swift R-Aalsmeer, V en L-Quint
Hermes-Gazellen, Atilla-Sittart

Eerste divisie B: Sittardia 2-Swift
Animo-Startum M, Loreal-Volt,
X-Internos, PSV-Hellas.

Dames eredivisie: Sittardia- Heltll
Swift-HMS. V en K-Quintus, Ni»
Mosam. SEW-Loreal. Eerste dit'
B: Animo-Wings. Zonnebloem-C
EBHV-Ancora, Verburch-Sittardia
PSV-Hellas 2.