Robert Palmer werkt
aan nieuwe klankkleur
Teiemann - omdat het niet altijd kaviaar kan zijn*
PLATEN
Countdown-live komt terug
Concertagenda
A
De afgelopen jaren heeft Robert Palmer
regelmatig Nederland aangedaan. Voor
afgaande aan zo'n tournee was er dan al
tijd een verassende elpee. Palmer heeft
echter besloten het patroon van „een-
tournee-en-een-album-per-jaar" te
doorbreken. „Niet dat het vervelend is,
maar ik hou nu eenmaal niet van routi
ne". Op zijn elpees laat hij dat óók dui
delijk merken. Iedere nieuwe plaat is een
interessante nieuwe muzikale ontwikke
ling. Hij verhuisde van de rhythm
blues via de rock naar de new wave en
ontwikkelt momenteel zijn eigen Palme-
riaanse muziek. Belangrijkste elementen,
in die muziek blijven echter zijn stem en
het ritme. „De meeste songs komen
tot stand op de drums".
DEN HAAG Robert Pal
mer heeft tijdens zijn zeer
succesvolle serie Nederland
se concerten duidelijk laten
horen hoe belangrijk hij rit
me vindt Tijdens de optre
dens vormde het met het
basgitaarspel van Chris
Bishop de stevige onder
grond voor alle composities,
waarop de door Jack Walde-
man bespeelde synthesizer
en de gitaarsolo's van Allen
Mansfield volledig konden
bouwen. Als een machine
hakte Michael Dave op de
trommels. Het publiek kon
dan ook niet stil blijven zit
ten en stond al snel op de
stoelen en in de gangpaden
te dansen. Eén van de num
mers, die de wat statisch
over het toneel bewegende
Robert Palmer die op
zijn tenen ging staan voor
de hoogste noten zong.
was het Beatlesnummer
Not A Second Time. „Ik
wilde een nummer spelen
met dat ritme en heb toen
maar het hele liedje geno
men".
Clues is volgens Palmer als
een drums-en-synthesizer-el
pee geschreven. „Voor deze
plaat heb ik gebruik gemaakt
van een computer. Je schrijft
de melodie voor de basgitaar
en stopt die in de computer.
Vervolgens speel je precies na
wat je hoort. Zo krijg je een
perfecte baspartij. Dan nodig
je een drummer uit. Deze laat
je met de al opgenomen basgi
taar meespelen en zo krijg je
een perfecte ritmesectie.
Daarna zing en arrangeer je
de nummers en de elpee is
klaar. Op dit album hebben
de musici niet te gelijkertijd
gespeeld. Iedereen heeft zijn
partij apart opgenomen. Het
voordeel van deze methode is
dat je snel kan werken. De
werkwijze in de studio is
meestal net te doen of je een
pas ingestudeerd nummer
voor een publiek brengt en
dat is niet realistisch. Kijk, in
het verleden heb ik met be
staande ritmesecties gewerkt,
die van nature swingden. Als
je echter zelf een groep sa
menstelt, kun je alleen maar
hopen dat ze het nummer
goed spelen. Je bent er nooit
zeker van. Met een computer
heb je echter direct resultaat.
Ik heb na mijn laatste tournee
drie maanden met deze werk
wijze geëxperimenteerd en
ik ben er zeer tevreden over.
Of je nu een roek-song of een
dansnummer wilt spelen, alles
levert een dynamisch eindre
sultaat op".
Werkmethode
„Voordat ik de musici uitno
dig om te komen spelen, zet
ik de verschillende partijen
op papier. Het enige dat ze
moeten doen, is hun gedeelte
van het nummer leren spelen.
Als ze dat kunnen, dan ge
bruik ik de methode die ik
net heb uitgelegd. Het enige
waar de musicus zich druk
over hoeft te maken, is zijn
eigen 'dynamische spel. Als hij
speelt, is hij de hoofdfiguur.
Wat al op de band staat,
klinkt alleen maar op de ach
tergrond, als leidraad voor
zijn spel. De musicus kan dus
lekker ego-trippen en als hij
komt luisteren en niet tevre
den is, kan hij het rustig over
doen. Tenslotte is zijn spel het
enige dat op de band staat.
Voordelen van deze methode
zijn dat je niet eindeloos hoeft
te oefenen en je geen discus
sies of conflicten krijgt. Daar
bij heb je een ongelooflijke
controle over de hi-fi. Alles
wordt apart opgenomen. Hier
door is iedere partij zonder
bijgeluiden en kan je net zo
lang mixen tot je tevreden
ben. Ik geloof niet dat er ie
mand is, die deze werkmetho
de gebruikt".
Palmer is niet van plan deze
PALMERIAANSE MUZIEK:
Robert Palmer: „Het ritme blijft het belangrijkste element in mijn muziek".
methode los te laten. Tenzij er
een nóg betere manier is. Met
behulp van de computer
hoopt Palmer zijn eigen Pal-
me riaanse muziek te ontwik
kelen. „Het moeten nummers
worden met een bepaald ka
rakter... een bepaalde kleur.
Ik ben niet op zoek naar een
nieuwe muzieksoort, maar
naar een unieke benadering
van de muziek. Ik hou name
lijk niet van één stijl. Ik wil
zo veel mogelijk verschillende
muzieksoorten spelen
Eén van de musici, die op
Clues meespeelt, is Gary Nu-
man. „Ik werkte in de studio
aan I Dream Of Wires en dat
hoorde Gary toevallig. Tij
dens één van mijn shows
kwam hij kijken. We praat
ten wat en bleken goed met
elkaar te kunnen opschieten.
Toen hebben we samen het
nummer Found You Now ge
schreven. Het is in de Com
pass Point Studio op de Baha
ma's opgenomen. Hij was op
weg naar Japan, maar onder
brak zijn tournee even voor
de opnamen".
Playboy
Palmer (Brit van geboorte)
woont op de Bahama's en
heeft vooral door zijn hoezen
het stempel playboy opgeprikt
gekregen. Tijdens een vorige
ontmoeting vertelde hij niet
zo blij. te zijn met dat stempel.
„De hoezen zijn een illustratie
van de nummers op de elpee".
Die redenering gaat echter
niet meer op. Niets verander
lijker dan een mens is de uit
drukking en die past uitste
kend bij PalmerLuister maar
naar zijn muziek en kijk maar
naar zijn hoezen. „Sinds ik
een aantal Tsjechische film
posters zag, heb ik het idee de
hoezen een illustratie van de
nummers te laten zijn, laten
varen. Ik was onder de in
druk van de eenvoud van de
posters. Ze zijn intrigerend
omdat ze eigenlijk niets zeg
gen. De hoes van Clues zegt
ook niets en verandert hope
lijk een beetje mijn playboy
image. Hij werd in mijn ach
tertuin gemaakt".
De hoezen worden ontworpen
door een goede vriend van
Palmer, Graham Hughes. „Hij
is mode-fotograaf voor een
aantal Engelse modebladen.
Als er een hoesontwerp nodig,
is, ga ik paar hem toe met fo
to's en schilderijen die ik ver
zameld heb en dan wisselen
we ideeën uit. Tijdens de ge
sprekken komen allerlei ge
dachten boven. Met deze
ideeën ga je aan het werk
ontdek je wat er niet goed aan
is totdat er uiteindelijk wel
een goed hoesontwerp uit
rolt".
Palmer's Europese avontuur
is nog niet afgelopen. Na zijn
laatste optreden in het Neder
lands Congresgebouw is
Duitsland aan de beurt.
Maandagochtend vertrok hij
met de bus voor tien concer
ten naar het 'oosten. „Ik had
de keus tüssen het vliegtuig
en de bus of eigenlijk tussen
het geven van nog meer in
terviews of het instuderen
van een drietal nummers. Ik
heb maar voor het laatste ge
kozen
HANS PIëT.
Joe Jackson Band Beat
Crazy (CBS)
Joe Jackson heeft het nog al
tijd moeilijk met „De We
reld Om Heen" in het al
gemeen en zichzelf in het bij
zonder. Dit blijkt Jackson's
voornaamste drijfveer en het
levert voor de derde keer in
successie een uitermate ge
slaagde elpee op. Het is
bekend dat Joe Jackson niet
vies is van veranderingen en
dat is prijzenswaardig. Zo
zette hij voor de opvolger
van I'm The Man, David
Kershenbaum aan de kant en
nam zelf de produktie in
handen.
Een nummer als Fools In
Love of Different For Girls
is op zijn nieuwste elpee niet
te vinden. Het tappen uit
succesvol gebleken vaatjes is
Joe Jackson nu eenmaal
vreemd. Toch staan er ook
dit keer van die achttien-ka
raats popsongs op als One To
One en Mad At You (lekkere
vette bas!). Andere nummers
waren al op Pinkpop te ho
ren, zoals het blues-achtige
Crime Don't Pay waarin
Jackson op zijn best is. Ei
genlijk is alleen de wanstalti
ge hoes van Beat Crazy hele
maal mis. Maar gelukkig is
de verpakking nooit een ar
gument geweest om een plaat
op te beoordelen. Deze dyna
mische slungel blijft voorals
nog boeien en maakt nieuws
gierig naar meer. Houdt 'm
in de gaten, is het motto.
Look Sharp dus eigenlijk.
N.M.
Rory Gallagher Stage
Struck (Chrysalis)
Het is een goede gewoonte
van de Ierse zanger-gitarist
Rory Gallagher om na elke
twee studioplaten een live-el
pee op te nemen. Zo ook nu
weer met Stage Struck,
waarop voornamelijk opna
men van zijn laatste elpees
Photo Finish en Top Priority,
opgenomen tijdens zijn
wereldtournee van november
1979 tot juli van dit jaar.
Rory Gallagher, één van
's werelds meest gevraagde
festival-acts, wordt verweten
dat zijn studioplaten niet de
sfeer uitademen die hij tij
dens zijn optredens weet op
te roepen. Logisch, want
meer nog dan wie ook heeft
deze Ier respons nodig van
een publiek. Tot welke pres
taties Rory Gallagher werke
lijk in staat is, wordt op dit
laatste album overtuigend
bewezen. Tussen de overwe
gend heavy nummers door is
een gillend en fluitend pu
bliek te horen dat tot het
kookpunt is gebracht. Met de
volumeknop ver openge
draaid, wordt de sfeer, die
ten tijde van de opnamen in
Europa, Amerika en Austra
lië aanwezig was, duidelijk in
de huiskamer overgebracht.
TvR
Manfred Mann's Earth
Band Chance (Bronze)
Elke nieuwe elpee van Man
fred Mann's Earth Band telt
een geheide hit. Eerst songs
van Bob Dylan, later^meestal
composities van Bruce
Springsteen. Eigen composi
ties van de Earth Band haal
den zelden de hitlijsten,
waarmee meteen de grote
zwakte van deze groep is
aangetoond. Afgezien van in
cidentele hits is het overige
materiaal op de elpees weinig
hitgevoelig (commercieel).
Manfred Mann's Earth Band
heeft dan ook de naam een
specifieke elpee-groep te zijn
met knap synthesizer-werk
en fraaie melodieën.
In de periode dat Watch en
'„Angel Station" werden uit
gebracht, had Manfred Mann
te maken met een groot ver
loop in zijn gelederen. Met
het vertrek van zanger Chris
Thompson leek het lot van
de groep voorgoed bezegeld.
Maar kijk, na een korte en
niet bijster geslaagde eigen
carrière is deze zanger weer
teruggekeerd en is hij te be
luisteren op de drie beste
tracks van de elpee „Chan
ce", waaronder de single
„Lies". Die terugkeer is een
goede zaak: want is de 40-ja-
rige Manfred Mann „het ge
zicht" van de groep, Chris
Thompson is met zijn onmis
kenbare, wat schorre stem
toch zeker „het geluid" van
de groep.
TvR
The Jacksons Triumph
(CBS): Swingend, vrolijk en
ritmisch maar tegelijkertijd
ongelooflijk vervelend. Ne
gen nummers lang is het fan
tasieloze, commerciële disco
dat de klok slaat. Daarbij is
het hoge stemmetje van zan
ger Michael, dat alsmaar jam
merklachten lijkt te uiten, op
zijn zachtst gezegd storend.
irg fri»
Gouden Rock Rollz.be e
cessen (Philips): Fats ZZelfs I
no, Chuck Berry, The Igetlol
dells, Jerry Lee Lewi adel
The Diamonds, de Eggei
rockhelden van het echam|
berry Hill, Roll Over Be
ven en Little Darlin. kan Ec
degenen die nu wel eeni tong
del ijk willen weten wat Zotteg
te" rock is, een must. S/laam!
Dressed For DrottDus hi
(CBS): Deze keer geen niverwa
lodeons die de sound uis hij,
ken, maar synthesiiHeo
Daarnaast veelsteniirW op
zangpartijen, waardoor jid-Ne
lor-nieuwe-stijl iets Qaan v<
-achtigs krijgt. De &n „Pi
muzikanten van het doneel
uur Henry Mash en PhilaX hel
kett plus de nieuweliithebb
broer en zus David en Uiten,
nia Gavin kunnen uitsteïeepri
de popmuziek maken, zien di<
al wat verouderde. bien
Brouwers Speciality even
van de Sjet (Ariola): Wie bev
Dolf niet doet om in dtr\ goei
bliciteit te komen! Nu nen;
door een elpee waarop broi
zich als nationale huile:h\e\\\
nummer één manifesteei breni
Blues Band Ready bier
ta): Tweede album van 'e kun
R B-for ma tie, die jar%\ bie
genoeg niet met eigen i Pint
komt, maar wél met sft. Eer
goede, originele muzikalheX is
terpretaties van al öestaallerdr
voor het merendeel bektn he
nummers. Martha insum
Muffins Trance ird lit'
Dance (Din-disc, j4ning e
Zeer flauwe reïincana\ pi
van de oude Gruppo S/ruin rt
vo, die een schamele pcditle i
doet origineel te zijn ier rai
niet boven het niveau jken
een hitje komt. The Af wee
tions Mad about Heil
wrong boy (WEA): Theh en
tractions? O ja, die primit. Hij
geleidingsgroep van inde
Costello. Maar The Atd pra
tions zonder Costello is miema
vervelend als FC Uttbied
zonder Wim van Haneflt da
Fantasie-arm en karaibied.
loos. Een hoogst ongelukiereul
plaat. Skids The Abtn on;
te Game (Ariola): Ze\n ui
jong; brengen harde, n zijn
dieuze popsongs; ma&n in
hiervoor twee prima onftnd w
gen elpees en hebben i en u
menteel een hitje in ühet
land met Circus Games:»n, op
Skids. Niet echt vernieuvoor C
maar ze verdienen een ptoogs
in de betere juke-box. er m
HILVERSUM Bijna twaalfduizend mu- plaatsen en in samenwerking met i
ziekiiefhebbers bezochten verleden week landse zendgemachtigden",
donderdag-, vrijdag- en zaterdagavond de Van de opnamen die tijdens deze live-concJ
Countdown live concerten in de Jaap Eden- werden gemaakt, was afgelopen woensdl
hal in Amsterdam. Dit hebben de samenstel- het optreden van de Amerikaanse zari
Iers van het Veronica-popprogramma Randy Crawford te zien. In de komende h|_
„Countdown" deze week laten weten. „Een zijn de optredens te verwachten van S|g
reden temeer", aldus de programmamakers. The Tears (5 nov.), The Specials (19 nov.), -~-~~
„om volgend jaar ook een dergelijk evene- mond van het Groenewoud (3 dec.). A/a
ment op touw te zettenzij het<dat het nog (17 dec.). Madness (14 jan.), Pat Benata?chap
grootser van opzet moet zijn. We denken bij- jan.). The Cure (11 febr.) en The Crusadeio vai
voorbeeld aan popmarathons in meerdere febr.).
edr
Wie wordt Nederlandse Biondie'isa
DORDRECHT Tijdens het eerste Nationaal (Nat. Imitator Festival) te Dordrecht. VaSJJ
Imitator Festival, dat op 27 december aanstaan- Festival kunnen zich ook amateur-artiestef ^0(
de in theater Kunstmin in Dordrecht wordt ge- geven, die andere beroemdheden vakk^ er
houden, zal de Nederlandse Blondie Debbie kunnen imiteren. Die beroemdheden zf
Harry) worden gekozen. Meisjes (of jongens) niet per sé musici te zijn, maar mogen ook QQf
die een kansje willen wagen om tot de beste na- tici, cabaretiers, diskjockeys of filmregis^^e
maak-Blondie te worden uitgeroepen, moeten zijn. Imitators van dieren en geluiden z'L\qen
zich voor 22 december melden via Postbus 369 dit festival ook van harte welkom. |S g-
wder
ite ic
alen i
lit di
25 oktober Poison Ivy, Paard van Troje in
Den Haag. Voorprogramma: Fresh.
30 oktober Leonard Cohen, Concertgebouw
in Amsterdam.
31 oktober Mitch Ryder, Paradiso in Am
sterdam.
1 november Captain Beefheart, Paradiso
in Amsterdam. 999, Eksit in Rotterdam.
1 november Fischer Chore, Ahoy' in Rot
terdam.
3 november The Stylistics, De Doelen in
Rotterdam.
13 november Nicolas Peyrac, Vredenburg
in Utrecht.
10 november Skids, Paradiso in Amster
dam.
13 november Rod Stewart, Ahoy' in Rot
terdam.
14 november Urban us, Diligentia in Den
Haag. Nicolas Peyrac, Doelen in Rotterdam.
18 november Girlschool, Paradiso in Am
sterdam.
21 november Frankie Miller, Paradien?
Amsterdam, Stiff Little Fingers, Paards: „I
Troje in Den Haag. :e t<
22 november Frankie Miller, Vreden,te, v
in Utrecht, Q Tips, Eksit in Rotterdam, sl na
23 november Stiff Little Fingers, Pa/jk ka
in Amsterdam. inklie
27 november Queen, Groenoordhal maten'
den. rote
29 november The Shadows, De Doelde n
Rotterdam.
30 november The Jam, De Doelen injg^t
terdam.
3 december Bob Seger, Ahoy' in Rotter
3 december Orchestral Manoeuvre^
The Dark, Paradiso in Amsterdam.
4 december Orchestral Manoeuvre
The Dark, Paard van Troje in Den Haags
5 december Ruts DC, Melkweg in An
dam.
27 december National Imitator Fest
Theater Kunstmin in Rotterdam.
Een top-tien-lijst van de beste
musici in de Duitse landen
vermeldde in 1740 Georg Phi-
lipp Teiemann als nummer 1
en Bach als nummer 7. Die
stand gold blijkbaar reeds
lang, want toen in 1723 de
plaats vrij kwam van cantor
van de Leipziger Thomaskir-
che, wilde de overheid Teie
mann terstond hebben. Deze
trok zijn sollicitatie echter in
want Hamburg waar hij in
een paar jaar het muziekleven
al aardig in handen had, wil
de hem niet laten gaan en
bood hem meer mogelijkhe
den. Dus kwam Bach in Leip
zig maar wel als tweede keus.
Wie het nog niet wist, kan uit
deze geschiedenis leren hoe
betrekkelijk top-tien-lijsten al
tijd al waren en zeker altijd
zullen blijven. Over een eerste
plaats in de eerste helft van de
18e eeuw zou nu over Bach of
Handel te praten zijn maar Te
iemann zou er helemaal niet
meer aan te pas komen, ook al
heeft hij in zijn eentje méér
gecomponeerd dan de beide
anderen samen, en al mag hij
noch als historische figuur
noch als componist worden
was onbeschrijfelijk
ambitieus en actief. Hij zorgde
voor de liturgische muziek in
tenminste vijf hoofdkerken
van Hamburg, leidde er de o-
pera en mag beschouwd wor
den als een van de eerste pro
fessionele concertmanagers die
adel en burgerij niet alleen te
gen betaling muziek liet horen
maar ook in staat stelde naar
hun vermogen muziek zelf uit
te voeren, vaak muziek die hij
zelf had geschreven, rekening
houdend met hun mogelijkhe
den.
Deze man die met een mini
male opleiding zichzelf had ge
vormd, was een voortreffelijk
organisator; het ontbrak hem
evenmin aan praktische zin als
aan handelsgeest. Zo hield hij
bij het componeren al reke
ning met het vermenigvuldi-
gingsprocedé zodat een fuga
precies één bladzijde of bij
voorbeeld een klavierstuk pre-
cjes twee bladzijden besloeg.
Hij had in veel opzichten een
rijke fantasie, had speelse en
originele ideeën en een goede
neus waar hij ze moest vinden
en hoe hij ze moest toepassen.
Ook verstond Teiemann uit
stekend de kunst zichzelf en
zijn werk te pousseren. In pu
blicaties van anderen, in mu
ziektheoretische werken van
Mattheson en in de eerste mu-
ziekencyclopedie van Walther
heeft hij zijn eigen leven en
werken soms zeer uitvoerig en
met een behoorlijk gevoel van
eigenwaarde beschreven. Nu
was Teiemann ook een Euro
pese beroemdheid. In de 86
jaar die hij mocht leven,
bracht hij meer dan 4000 com
posities op zijn naam. Hij was
er al vóór zijn 12e jaar, toen hij
zijn eerste opera schreef, mee
begonnen en hij leerde zich
zelf het vak terdege. Op het
toppunt van zijn roem heeft
hij een jaar of vijftien niets
nieuws geproduceerd. Waarom
mag Joost weten, want hij
bleef nauw bij het concertle
ven betrokken.
Net als de muziek van Bach en
diens, tijdgenoten is ook die
van Teiemann spoedig na zijn
dood in het vergeetboek ge
raakt en daar meer dan ander
halve eeuw verborgen geble
ven. Zijn echte wedergeboorte
beleefde hij pas na de laatste
wereldoorlog toen de barok
muziek eensklaps populair
werd en de repertoire-honge
rige langspeelplaat zich mani-
fésteêrde.
Het spreekt vanzelf dat het
werk van Teiemann, gezien
zijn overdadige produktie, zeer
ongelijk is van kwaliteit. De.
echte barokcomponist was hij
bij tijd en wijle nog wel, maar
hij tendeerde sterk naar de ge
voelige, sierlijke, bekoorlijke,
bevattelijke maar vaak ook
oppervlakkige rococo. Een ge
nie was hij zeker niet, getuige
zijn passiemuzieken, die de
diepte van Bach en het grote
indringende gebaar van Han
del missen, maar een groot ta
lent kon Teiemann af en toe
zeker zijn, getuige tal van op
merkelijke uitschieters in zijn
veelsoortige instrumentale
stukken. Veel van zijn muziek
ligt intussen nog braak. Op
grond van zijn passies wordt
van zijn 23 jaargangen kerk-
cantates en van zijn missen
niet zo veel verwacht, maar
gezien menige aantrekkelijke
solocantate zou het niet te ver
wonderen zijn als er in zijn 45
opera's en zijn 100 oratoria nog
wel wat bijzonders is te vinden
Voorlopig mogen we intussen
wel erg gelukkig zijn met de
nieuwe, qua uitvoering werke
lijk sublieme Archiv plaat
(DGG 2533 421) waarop Musi-
ca Antiqua Köln (met de Ne
derlander Henk Bouman aan
het klavecimbel en aan een
klein orgel) vijf zorgvuldig ge
selecteerde Kammerkonzer-
te" in even authentieke als
fascinerende stijl uitvoert.
Heeft Franz Brilggen niet al
heel lang Teiemann als een
unieke blokfluitcomponist ge
propageerd? Op de plaat hoort
u Gudrun Heyens grandioos
twee zeer virtuoze, ornamen
taal verbluffende fluitpartijen
spelen, hoewel in het ene con
certje Charles Mediam 'hem
ongehoord mooi partij geeft in
een gamba muziek van opmer
kelijke originaliteit De rijk
geschakeerde, bijna overweldi
gende klank van de barok
openbaart zich in de beide
concerten voor vier violen
zonder continuo. De schitte
rende plaat die aantoont dat de
niet-geniale Teiemann wel de
gelijk ook muziek voor fijn
proevers maakte, wordt ge
completeerd met een concertje
voor twee „skordierte" violen,
violen dus, in afwijkende
stemming, hier wél met een /*cai
«n.«Aftas. Teiemann(1681-
generale bas.
JOHN KASANDER
Lichtenecker
-1767) naar een ets va