Nijinski met
gestileerde
'Othello'
mm,
Charlton Heston
levert verbluffend
stuntwerk
En verder...
Siegen-orkest
in Rijnsburg
Aantrekkelijk
concertJeugd-
kamerorkest
Leiden
'Zanglust' in
Andreaskerk
Franciscanessen
exposeren in „Menswording'
Augustinus Cantorij in Pauluskerk
KUNST
IN
BEELD
De zelfspot van
Lucia Steinbach
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 24 OKTOBER 1980 PAGINA 9
Charlton Heston als de
Pelsjager.
Luxor: De pelsjager
(16) met Charlton Heston
en Brian Keith. Regie: Ri
chard Lang.
De inmiddels 55-jarige
Charlton Heston moet wel
over een formidabele phy-
sieke conditie beschikken
want zelfs al laat hij een
aantal stunts aan dubbels
over, dan nog wordt er veel
van hem geëist in „The
mountain man", een film die
{"e als een oer-western zou
cannen beschouwen, want
het gaat over twee baardige
pelsjagers, die rond 1800 hun
geluk beproeven in de
Rocky Mountains, jaren een
zaam in de wildernis leven
met als grootste vijanden de
bloeddorstige Blackfeet in
dianen. Richard Lang heeft
er in het genre een onder-,
houdende film van gemaakt,
aanvankelijk humoristisch
door de dialogen tussen de
twee oude pioniers, gespeeld
door Heston en Brian Keith,
maar steeds grimmiger tegen
het einde als Heston een in
diaanse in zijn kielzog krijgt
en hij het doelwit wordt van
de Blackfeet-indianen, die
dat zo maar niet nemen.
Het barre landschap, de uit
gestrekte sneeuwvlakten en
woeste natuur werken mee
om van dit ruige verhaal
een zeer zeker onderhou
dend schouwspel te maken,
ook als is het verhaal nogal
voorspelbaar en het „happy
ending" bijna verzekerd.
Physiek wordt er van de
hoofdrolspelers nogal wat
gevraagd en je vraagt je af
hoe lang Heston dit soort ac
tiefilms nog kan volhouden.
Als variatie op de Ameri
kaanse western met zijn
sherrifs bankrovers en op
standige grootgrondbezitters
best aardig amuseent, zonder
als film van echt grote klas
se te zijn ondanks vaak ver
bluffend stuntwerk. MILO.
LIDO I Xanadu (a.l.)
Een modieuse musical vol
nostalgie met Olivia New
ton-John en Gene Kelly in
de hoofdrollen, (tweede
week).
LIDO II Can't stop the
music (a.l.) Een sprankelen
de sho>v vol humor van de
Amerikaanse discogroep
The Village People', (twee-
•eLIDO'lil What's new
pussycat (16) Comedie met
Woody Allen en Peter Sel
lers en vele anderen, ge
maakt in de jaren zestig.
Maar nog steeds aardig om
te zien. (reprise, derde week)
STUDIO Vrouw ens tad
(16) Nieuwste werkstuk van
Fellini, waarin hij op geheel
eigen wijze zijn visie op de
emancipatiedrang ventileert,
(vierde week)
TRIANON Zwerftocht
in het duister (16) Al Paci-
no in een thriller van Wil
liam Friedkin over de
homo-wereld. De ontkno
ping stelt zeer teleur, (twee
de week).
REX Girls of pleasure
(16). Pornofilm.
CAMERA All that
jazz (a.l.) Roy Scheider en
Jessica Lange in een briljan
te autobiografie van Bob
Fosse (tweede week).
EUROCINEMA I (Alp
hen) Goldfinger (12) Een
van de eerste Bond-films
met Sean Connery (reprise,
tweede week).
EUROCINEMA II (Alp
hen) Het laatste ultima
tum (16) (eerste week).
EUROCINEMA III (Alp
hen) De bruid van ae
hulk (a.l.) (eerste week).
EUROCINEMA IV (Alp
hen) The sound of music
(a.l.) Musical die niet uit de
bioscopen is weg te slaan.
GREENWAY (Voorscho
ten) The knock-out cop
(a.l.) (eerste week).
LEIDEN/OEGSTGEEST De Amstel-
veense Augustinus Cantorij verzorgt zon-,
dag 2 november een concert in de Paulus
kerk aan de Warmonderweg 2 in Oegst-
geest De cantorij is hiertoe uitgenodigd
door de Vereniging Raadsherenbuurt uit
Leiden.
De Amstelveense cantorij ontstond in 1966
uit een kerkkoor dat de diensten verzorgde
RIJNSBURG
Het Duitse bla
zersensemble
'Pro Musica Sa-
era' uit de Rijns-!
burgse partner-
gemeente Siegen
geeft mor/
een uitvoe. ~0
in de Rijnsburg-
se Maranatha"
kerk.
Het ensemble
rgen pr
:ring Di
geeft een concert
met acht koper
blazers, de dwars
fluit iste Christine
Benfer, de orga
nist Gtlnter
Drucks en de so-
traan Elisabeth
ietermann. De
musici worden
vrijdag ontvan
gen door burge
meester de Roos.
De zondag na het
concert zal 'Pro
Musica Sacra' een
kerkdienst in de
Bethelkerk op
luisteren. In de
Maranathakerk
zal de groep wer
ken uitvoeren
van onder meer
Gabrieli, Bach,
Telemann en
Handel.
LEIDERDORP In het mul
tifunctionele kerkcentrum
„De Menswording" aan het
Heelblaadjespad wordt op 31
oktober en 1 november een
tentoonstelling over het leven
en werken van de zusters van
de H. Elisabeth gehouden.
Deze tentoonstelling getiteld
„1880-1980 Gezonden naar de
zieken" is door de redactie
van het parochiële informatie
blad Kontaktschakel naar
Leiderdorp gehaald naar aan
leiding van het feit, dat hon
derd jaar geleden de congrega
tie der Franciscanessen van
de H. Elisabeth te Breda werd
gesticht
Deze unieke tentoonstelling,
die de geschiedenis van deze
in de regio Leiden (Elisabeth
Ziekenhuis) zeer bekende orde
treffend in beeld brengt, heeft
al een aantal weken in het
moederhuis van de orde te
Breda gestaan. De belangstel
ling daarvoor bleek erg groot
te zijn. De tentoonstelling is te
bezichtigen vrijdag 31 oktober
van acht tot elf uur 's avonds
en op zaterdag 1 november
van tien tot vier uur. De nu
nog aan de Leiderdorpse Huy-
gensdreef en in de Merenwijk
te Leiden woonachtige zusters
zijn aanwezig om tekst en uit
leg te geven.
in de Augustinuskerk in Amsterdam. In de
loop der jaren heeft het koor een uitsteken
de reputatie opgebouwd. Het telt ongeveer
25 geoefende zangers, onder wie enkele be
roepsmusici. Oprichter en dirigent is Frans
Schouten uit Alkmaar. Het programma van
het concert in Oegstgeest vermeldt werken
van Josquin des Pres, Tomas Luis de Victo
ria, Sweelinck, Vic Nees, Benjamin Britten
en Ernst Pepping. Aanvang is kwart over
acht De toegangsprijs bedraagt vijf gulden.
LEIDEN Het werk van Lucia Stein
bach wordt gekenmerkt door de knappe
vondsten en originele ideeën, die zij
steeds weer in haar schilderijen weet te
verwerken. De inventieve geest van deze
kunstenares komt in bijna al haar doe
ken tot uiting. „Ik wil niet zozeer een
mooi landschap schilderen. Het is zelf
spot, dat ik schilderijen maak, die op het
eerste gezicht niet 'mooi' zijn. Maar juist
door de compositie krijgt het meer diep
gang en heeft het meer originaliteit dan
de landschapjes, die ik vroeger schilder
de. Hoop ik," aldus Lucia Steinbach, die
momenteel in galerie de Oude Rijn aan
de Stille Mare exposeert.
Als klein meisje op de lagere school moest
Lucia met haar tekeningen een soort ere-
ronde door het schoolgebouw maken. Haar
onderwijzer vond, dat hij de sublieme teke
ningen van zijn pupil niet aan zijn collega's
in de andere klassen mocht onthouden. Ook
thuis werd het artistiek bezig zijn gestimu
leerd. Niemand had kunnen bevroeden, dat
de tekeningen van een twee jaar oud kind
nog eens in het stedelijk museum 'de La
kenhal' zouden hangen. Als ludiek element
werden de kindertekeningen naast de re
cente werken van Lucia Steinbach in 1967
in de Lakenhal geëxposeerd.
Toen Lucia Steinbach van de Academie af
kwam, was de natuur het voornaamste on
derwerp van haar schilderingen. „Je schil
dert wat je ziet. Je fantaseert daar verder
niet bij. Nu denk ik verder en schep een ei
gen werkelijkheid. Je zoekt naar dingen, die
kunnen gebeuren," verklaart de schilderes.
De groei naar het heden geschiedde geleide
lijk. Na de natuurschilderingen brak een pe
riode aan, dat de kunstenares de afbraak in
Leiden verbeeldde: door brand verwoeste of
door sloop geteisterde panden. In de voor
laatste stroming in haar werk maakte de
schilderes gebruik van brede contouren.
Een wellicht onbewuste boodschap lag
toen al in enkele werken besloten. Een
voorbeeld daarvan is het schilderij van de
Wassenaarse Slag: je wilt naar zee. de na
tuur in, maar eerst moet de liefhebber een
haag van beperkende verkeersborden om
zeilen; niet parkeren van 1 april tot 1 okto
ber, rood-wit gestreepte hefbomen, een bord
in de vorm van een pijl, die naar beneden
wijst en waarop 'afval' staat, terwijl de af
valbak aan <ie andere zijde van het pad
staat, enzovoort. En de zee lokt op de ach
tergrond-
Momenteel werkt Lucia Steinbach een be
paald gegeven meer uit. Realistische, maar
onwaarschijnlijke elementen zijn in het
werk verweven. „Ik vind het zo fijn, dat ik
gewoon maar kan schilderen wat ik wil. De
nodige inspiratie daarvoor doe ik op in de
werkelijkheid. Ik realiseer me, dat ik een
keuze maak uit de gegevens, die het objec
tief waargenomene mij bieden. Ik laat iets
weg. voeg iets toe, verander een 'logische'
kleur in een andere kleur om zodoende de
expressie te vergroten," aldus de kunstena
res. Een voorbeeld daarvan is het schilderij
'verlicht groeien'. Een gigantische blauwe
kasplant barst door het glazen dak van de
kas, waarin planten door middel van kunst
licht op onnatuurlijke wijze groeien. Om het
onnatuurlijke element te versterken, steekt
de kas fel af tegen de donkere lucht, van
waaruit de 'Grote Beer' al sinds mensenheu
genis onverstoorbaar toekijkt. Naast de kas,
in de donkere nacht, groeit een groen plant
je, dat door moeder natuur is grootgebracht.
Als de schilderes over haar favoriete bezig
heid uitweidt, is zij nauwelijks tegen te hou
den: „Als ik aan een nieuw schilderij begin,
staat me helemaal voor ogen hoe het gaat
worden. Maar als'ik een tijdje bezig ben,
krijg ik een gevoel van ontoereikendheid,
Soms zelfs zo sterk, dat ik met het betref
fende schilderij wil stoppen. Dat moet je
niet doen. Al verder ploeterend kom je er
uit. Soms ook maak ik als ik daar zin in heb
een aquarelletje. Van een oud vrouwtje, dat
voor haar huis op de stoep zit bijvoorbeeld.
'Typisch, we herkennen je niet' wordt dan
wel eens gezegd. Maar is dat wel zo noodza
kelijk? Kan ik niet eens wat anders maken,
wanneer onderwerp en omstandigheden
daartoe aanleiding geven. Een simpel gege
ven misschien, zo'n afwijkend werk, maar
er bestaan schitterende tekeningen van een
grasspriet of een toilet-pot/Feitelijk is niets
gewoon. Als ik om me heen kijk, zie ik tal
van ogenschijnlijk gewone dingen. Een kie
zel is niet gewoon, die is door de natuur ge
polijst, een dode vlieg ook niet, dat is een
grafisch object. Een lucifer misschien? Nee,
want daaruit ontspringt vuur. Bijna alle on
derwerpen lenen zich voor een schilderij.
Het gaat er per slot van rekening om, wat je
er van maakt."
WIM BUNSCHOTEN
Gitaarconcert
bijKontakt
VOORHOUT In het
SEC-gebouw aan de Gaas-
bak in Voorhout concerte
ren op 2 november de gita
rist Rob Bakker en de fla-
raenro-gitarist Paco Fer
nandez.
Gitarist Rob Bakker was bij
de opening van het Sociaal
Educatief Centrum (SEC)
ook al aanwezig. Mede door
de enthousiaste ontvangst
van zijn optreden, heeft de
stichting Kontakt besloten
hem voor het' koffieconcert
op 2 november te contractei
ren, aanvang rond 1 uur.
De entreeprijs bedraagt voor
leden vijf gulden, terwijl
niet-leden een rijksdaalder
meer betalen.
Lucia Steinbach met 'verlicht groeien'
Aartje Duyvené de Wit als Desdemona (links)
en Bambl Uden als Emilia (rechts).
LEIDEN Theatergroep Nijinski is vernoemd naar de be
roemde Russische danser Vaslav Nijinski. Daarmee geeft
de groep al aan toneel te willen maken dat in de eerste
plaats kunstzinnige is en stijlvoL Ook in de laatste produk-
tie van het gezelschap, „Othello", morgenavond in het Lak.
is dit uitgangspunt zichtbaar.
„Othello" is gebaseerd op het stuk van Shakespeare, maar is
bewerkt en ingekort. Minder ruimte is gelaten om de be
weegredenen van Jago, die Othello in het verderf wil stor
ten, te laten zien. Jago is blijkbaar door en door slecht. Bo
vendien is hij zo doortrapt dat hij kans ziet de grootmoedige
Othello zijn geliefde Desdemona van een verhouding met
Cassio te laten verdenken. De Othellofiguur is in de produk-
tie van Nijinski het meest uitgewerkt; dit komt niet alleen
door de nadruk die hij in de tekst krijgt, maar ook door het
spel vaa Bart Kiene. Naarmate het stuk vordert weet hij
steeds meer beklemming in zijn rol te leggen. Desdemona,
Jago en zijn vrouw Emilia komen veel minder uit de verf.
Vooral wat Jago betreft, is dit heel sterk; tegenover Othello
valt hij kwa karaktertypering erg weg. Cassio wordt het
minst gelukkig vorm gegeven, maar zijn rol in het geheel is
niet van groot belang.
Nijinski heeft voor een goede vormgeving gezorgd. Het to
neelbeeld is sober; het dekor is overwegend wit, de kleding
is in pasteltinten. Uitzonderingen hierop zijn de jurk van
Desdemona en het huwelijksbed; deze zijn bloedrood, waar
mee het centrale thema van de voorstelling, de geliefde
vrouw die van ontrouw verdacht wordt, is benadrukt. Cas
sio valt met zijn luierbroek wel uit de toon. De bewegingen
van de spelers zijn uitgediend en fraai om te zien. De tekst-
zegging mist soms wel eens aan overtuigingskracht De
„Othello" van Nijinski is voor wie van sober en mooi toneel
houdt met nadruk op de vormgeving.
Jacqueline Mahieu
VAKMUSICI VERZORGEN
JUBILEUMCONCERT
LEIDEN Het Jeugdka-
merorkest Leiden bestaat
twintig jaar. Ter gelegen
heid hiervan wordt ko
mende zondag een concert
gegeven in de foyer van de
Stadsgehoorzaal.
Het programma met kamer
muziek wordt verzorgd door
Rien de Reede, thans eerste
fluitist in het Concertge
bouworkest, en Han Kapaan,
hobo. Een viertal cellisten,
leden van het Concertge
bouworkest en het Gelders
Orkest werken mee bij de
uitvoering van een werk
voor drie cello's en piano
van Popper en een kwartet
voor vier cello's van Klen-
gel. Men heeft gestreefd
naar een orginele program
makeuze, zodat het concert
voor een groot publiek aan
trekkelijk is. De cellisten
zijn Yke en Like Viersen,
Hans Vader en Hans Borst
lap. Henk Briër tekent voor
een paar piano-begeleidin
gen. Het programma meldt
verder werken van Haydn,
Martinu, Nielsen en anderen
in diverse combinaties. Het
concert begin torn half
twaalf. Voor verkoop van
toegangsbewijzen is de zaal
vanaf kwart voor elf geo
pend.
Het jeugdkamerorkest Lei
den heeft Theo Olof als be-
scherheer. Men heeft een
concert in voorbereiding
waarbij Theo Olof als solist
zal optreden. Het orkest dat
in 1960 werd opgericht heeft
al die tijd onder leiding ge-?
staan van Henk Briër. Vele
van de oud-leden spelen
thans in voofaanstaandew
Nederlandse orkesten of zijn
befaamd als als solist
LEIDSCHENDAM De
Chr. Gemengde Zang- en
Oratoriumvereniging
„Zanglust" geeft donder
dag 30 oktober in de An
dreaskerk aan de Grutto-
laan in Leidschendam een
gevarieerd concert
Op het programma staan
werken van Cesar Franck,
Telemann en Brahms. De
heer K. van Dijk speelt bo
vendien enkele orgelsoli. De
leiding berust bij Stephen
Kavelaar. Het concert begint
om acht uur.
Leids kamerkoor opent Goldtfusz winterseizoen
SASSENHEIM De stich
ting Goldtfusz-concerten
opent vrijdagavond 31 okto
ber het winterseizoen met
het eerste concert uit een se
rie rond het Goldtfuszqrgel
van de hervormde kerk aan
de Sassenheimse Hoofd
straat
Het eerste concert dat om
kwart over acht begint, wordt
gegeven door het Leids Ka-,
merkoor onder leiding van
Ton Beckers, in samenwer
king met de organist Rijk Jan
sen. Het novemberconcert
wordt gegeven door Kees Ro-
senhart, terwijl er in december
een adventsconcert van het
Zaans Cantatekoor op het pro
gramma staat.Daarna volgen'
nog uitvoeringen met de vio
listen Jeanne en Bou Lemkes,
de organist Hans van Nieuwe
koop, het Amsterdams Strij
kersensemble en de organiste
Gemma Goebergh.