Leidse Courant | 1980 | 8 september 1980 | pagina 9

JLTB zoekt meer steun
bij jonge agrariërs in
Delfland en Westland

Nederland nummer één
bij export naar Engeland

WERKENAAN

BEWUSTWORDING EN MONDIGHEID

ZEER MATIGE VRAAG NAAR SLA

RODE VERF VOOR ZIEKE JAPANSE BLOEMEN

GEEN DOORBRAKEN BIT GLADIOLEN

'.AND EN TUINBOUW

LEIDSE COURANT

MAANDAG 8 SEPTEMBER 1980 PAGINA 9

NAALDWIJK „De glas
tuinbouw heeft behoefte
aan projectvestiging, even
wel niet opgezet door parti
culieren (makelaars en
kassenbouwers), omdat dit
prijsopdrijvend en selectief
werkt. Als er te weinig
nieuwe vestigingsplaatsen
komen, dan zal deze zaak
wettelijk geregeld moeten
worden. Te denken valt
aan onteigening". Gespier
de taal, afkomstig van ach
ter de bestuurstafel van
Jongeren LTB Westland,
en te lezen in jaarprogram
ma van de afdelingen
Westland en Delftstreek
voor het seizoen 1980-81, dat
dezer dagen is verschenen.

De JLTB-Westland heeft
zich zo staat in het 28 pa
gina's tellende boekje te le
zen ten doel gesteld om in
de komende jaren de belan
gen van'de Westlandse tuin-
bouwjongeren, voor wie het
steeds moeilijker wordt zelf
standig een bedrijf te begin
nen, zo goed mogelijk te ver
tegenwoordigen. Daartoe is
het nodig, dat meer nog dan
tot nu toe gewerkt wordt aan
de bewustwording en de
mondigheid van de jonge
agrariër. Om dat te bereiken
is het nodig, dat zoveel moge
lijk jongeren worden gemobi
liseerd als actief lid van de
JLTB. Tegelijk wil het be
stuur contacten leggen met
de jongeren van de CBTB en
van de Hollandse Maatschap
pij van Landbouw om te
trachten te komen tot één
jongerenorganisatie West
land.

Zelfstandig

Het bestuur heeft zich inten
sief bezig gehouden met de
meningsvorming over de
vermogingsvorming en de
startmogelijkheden van de
jonge agrariër, de grondpoli-
tiek, het structuurbeleid, de
energieproblemen en het
personeelsvoorzieningenbe-
leid. De bestuursbesluiten
worden uitgedragen via ver
tegenwoordigingen in het be
stuur van de LTB-Westland,
de Jongerenraad en het
hoofdbestuur van de LTB in
Haarlem, de vakbond Tuin
ders en Bloemkwekers en
het Nederlands Agrarisch
Jongeren Kontakt.

Met name maakt men zich in
het Westland zorgen over het
kleine aantal jongeren, dat
zich de laatste tijd zelfstandig
in deze streek heeft kunnen
vestigen. Een firmaverband
met vader en of broers is-
veelai het maximaal haalba
re. Of het firma blijven op
langere termijn altijd een uit
komst is vindt het bestuur
zeer de vraag. Steeds meer,
veelal jongere tuinders, trek
ken weg uit het Westland en
beginnen elders een bedrijf,

Voor jonge tuinders is het in deze tijd niet eenvoudig
zich zelfstandig te vestigen.

vooral ten gevolge van de
grondschaarste en de daar
mee samenhangende hoge
grondprijzen in het West
land.

„Dat vinden wij zeer schade
lijk en het betekent een uit
holling van ons tuinbouwge
bied", aldus het bestuur, dat
van mening is, dat andere
agrariërs in het Westland
zullen moeten wijken voor
tuinbouwvestiging. Voor deze
„wijkers" moet worden ge
streefd naar een voldoende
alternatief, bijvoorbeeld: de
mogelijkheid om als agrariër
na onteigening in hete West
land een modern bedrijf el
ders op te zetten, bijvoor
beeld in de Flevopolder.

Image

Ook het arbeidsprobleem in
het Westland komt in het
boekje aan de orde. Wijzend
op de negatieve publiciteit
rondom de illegale arbeids

krachten uit het buitenland
zegt het bestuur: „Wij moeten
er met z'n allen naar sreven
het imago van de tunbouw te
verbeteren om zodoende
meer mensen te interesseren
voor het werk in de tuin
bouw. Wij bepleiten een ver
ruiming van het verschil tus
sen de beloning van degenen
die werken en degenen die
een uitkering genieten, zodat
de noodzaak en animo tot
werken wordt vergroot. Het
begrip passende arbeid moet
worden verruimd". In dit
verband merkt het bestuur
op er voor te voelen om naast
de militaire dienstplicht een
alternatieve dienstpicht in te
voeren op maatschappelijk
terrein. Daarvan zou dan mo
gelijk ook de tuinbouw kun
nen profiteren.

Delftstreek

Uit het boekje blijkt voorts,
dat er een goede samenwer
king is tussen de afdelingen

Westland en Delftstreek van
de JLTB.

Laatstgenoemd afdelingsbe-
tuur is van mening, dat men
de vinger aan de pols moet
houden, omdat zeker in de
komende jaren een nog gro
tere druk op land- en tuin
bouw zal worden uitgeoefend
door derden, waardoor de in
komens van de agrariërs nog
meer worden aangetast. Dit
ziet men mede gebeuren als
gevolg van de economische
malaise van het ogenblik.
„Wij als JLTB Delftstreek
zullen tachten de landbouw-
en energieprijzen en de ren
tevoet, dus het algemene kos
tenpatroon, zo gunstig moge
lijk aan het hoofdbestuur in
Haarlem te formuleren, om
de huidige gezapigheid van
onze landbouwvoormannen
te doorbreken".

Gastschrijvers

Verschillende gastschrijvers
hebben voorts aan het jaar-
programmaboekje een bijdra
ge geleverd, die bijzonder le
zenswaardig zijn. Onder an
deren schreef de heer J.G.J.
van der Hoeven, algemeen
voorzitter van de Nederland
se Tuinbouw Studieclubs een
artikel over de glastuinbouw
in de jaren tachtig.

Uit het twee pagina's be
slaande programma zelf
blijkt, dat men in het West
land in het komende seizoen
aandacht wil besteden aan de
onderwerpen: werkgelegen
heid in de tuinbouw (25 sep
tember), energiebesparing (23
oktober), kernenergie (18 de
cember), verzekering (15, ja
nuari), jaarvergadering (5
maart) en feestavond (20
maart) prijken.

De afdeling Delftstreek be
steedt aandacht aan: alterna
tieve land- en tuinbouw (22
september), geldverkeer en
banken (13 oktober), energie
in de veehouderij (10 novem
ber), mogelijkheden bij vere
deling van tuinbouwgewas-
sen (17 november), derde
landenbeleid (15 december),
veiligheid in de land- en
tuinbouw (19 januari), vee
houderij actueel (2 februari),
jaarvergadering (9 maart) en
feestavond (27 maart).
Op 20 november (tuinbouw
actueel) en 12 februari (actu
eel onderwerp) worden geza
menlijke avonden door de af
delingen Westland en Delft-
streek gehouden. De afdeling
Westland gaat op 9 oktober
bovendien nog op excursie
naar de Hoogovens, de ME-
KOG-kunstmestfabrieken en
de zaadhandel in Enkhuizen.
(Voor aanmelding van nieu
we leden kan men terecht bij
Theo Duijvestijn, Sir W.
Churchilllaan 468, Rijswijk
tdel. 01742-2924; Hans van
Schie, Jan Frankenlaan 5,
Honselersdijk ,tel. 01740-
25566 en Wim van der
Knaap, Zwetburgh 56, De
Lier, tel. [phone]).

BLOEIENDE EN GROENE POTPLANTEN:

DEN HAAG Voor het
eerst wordt dit jaar in de
in- en uitvoerstatistieken
van de EEG melding ge
maakt van jonge, bloeiende
en nog groene potplanten.
Verschenen is de eerste sta
tistiek en deze betreft de
export van de eerste helft
van dit jaar naar Enge
land. Het blijkt dat Neder
land stevig bovenaan het
lijstje staat met een aantal
van bijna vier miljoen be-
wortelde stek en jonge
planten, exclusief cactus
sen. De waarde bedroeg bij
na drie miljoen gulden.
Er werden bijna vijf miljoen
bloeiende en 3 1/2 miljoen
groene planten geëxporteerd
met een waarde van respec
tievelijk anderhalf en 6
1/2 gulden. Van de bewortel-
de stekken en jonge planten
haalt Engeland 69 procent in
aantal en 71 procent aan
waarde uit Nederland. De ge
middelde prijzen zijn bij de
invoer uit Nederland het
hoogst voor de jonge planten,
stek en bloeiende planten.
Voor wat betreft de groene
planten liggen de prijzen
voor ons land beneden die
van Denemarken en Frank

rijk. Ierland ligt over de hele
linie "het hoogst prijs. Dene
marken bezet voor de invoer
naar Engeland een tweede
plaats, zij het op grote afstand
van Nederland, vooral wat
jonge plant en beworteld stek
betreft. Aan bloeiende plan
ten levert Denemarken 41

f>rocept het aantal en Neder-
and 45 procent; de gemiddel
de prijs van het Nederlandse
produkt ligt gemiddeld ho
ger. Volgens PSV-Koerier is
er bij groene planten'en cac
tussen waarschijnlijk iets mis
gegaan voor wat betreft de
aan,voer uit Singapore. Men
kan niet aannemen dat, zoals
wordt geconstateerd, volwas
sen planten worden geleverd
voor zeven cent per stuk, in
clusief vracht etc. Dat is na
melijk dezelfde prijs als voor
het jonge materiaal wordt be
taald uit dat land, die toch al
laag is vergeleken bij andere
landen. Wanneer de aanvoer
uit Singapore wordt afge
trokken, dan levert Neder
land van de groene planten
53 procent van de waarde en
48 procent van de stuks en
volgt Denemarken op de
tweede plaats met respectie
velijk 11 en 15 procent. De

Nederlandse gemiddelde prijs
voor bewortelde stek en jon
ge planten bedroeg de eerste
helft van dit jaar gemiddelde
70 cent, 'bloeiende planten
f 2,84 en groene planten
f 1,87. Voor Denemarken
waren deze bedragen respec
tievelijk 60 cent, 2,44 en
f 2,17. Ierland lag het hoogst
aan de markt met respectie
velijk 1,83, 3,78 en 2,62.
Het gemiddelde totaal van
alle in Engelapd invoerende
landen bedroeg respectieve
lijk 68 cent, 2,57 en 1,38, zo
dat de Nederlandse prijzen
boven het gemiddelde lagen.
Inmiddels zijn ook de gege
vens met betrekking tot de
leveranties aan Frankrijk in
de eerste helft van dit jaar
verschenen.

Niet zo slecht

Ook hier blijkt Nederland
het nog niet zo slecht te heb
ben gedaan. België had een
aandeel van 39 procent, Ne
derland 37 en Denemarken
16, samen goed voor 92 pro
cent van de Franse invoer
aan genoemde planten. Op
vallend is dat Denemarken
64 procent van de bloeiende

planten, anderen dan azalea
indica levert, tegen Neder
land 17 en België 10 procent.
Met de groene planten blijft
Denemarken ver achter bij
Nederland en België. Dit
blijkt uit de Franse in- en
uitvoerstatistieken, die thans
voor de eerste keer zijn uit
gesplitst. Hieruit blijkt ook,
dat Frankrijk jonge planten
eh stekken voor kamerplan
ten voor de helft van de tota
le waarde uit Italië impor
teert doch slechts voor 34
procent wat het gewicht be
treft. De gemiddelde prijs per
kilo loopt ook nogal sterk uit
een. Met de jonge planten ligt
Italië met f 11,08 voor stek
en jonge planten en 10,97
voor gloeiende plant, het
hoogst. Nederland komt met
respectievelijk 7,54 en
f 3,39 en 5,92 nog niet zo
kwaad weg! De totale gemid
delde prijs beliep dit eerste
halfjaar 7,52 voor stek en
jonge planten, 4,18 voor
bloeiende- en 4,91 voor
groene planten. Ér blijkt ook
nog, dat Frankrijk het jong
ste halfjaar voor 80 miljoen
gulden aan snijbloemen im
porteerde waarvan 87 pro
cent uit Nederland.

De vraag naar sla stelde ook de afgelopen
week weer teleur. De prijsvorming liet
dan ook weer duidelijk te wensen over.
Na de regenperiode in juli liepen de prij
zen sterk op, maar in de derde week van
augustus was het met de koopman gedaan
en de prijzen daalden sterk. De aanvoer
van sla valt de laatste weken ook groter
uit dan die van vorig jaar, dit werkt ook
negatief op een goede prijsvorming. De
veilingklok bleef de afgelopen week op
slechts gemiddeld 11 cent per krop staan.
Een nu niet bepaald bemoedigende prijs
en dan te bedenken dat de consument
vaak nog een prijs van 50 cent per krop in
de winkel betaalt. Het gevaar van een pe
riode van hoge prijzen zit hem in het feit
dat deze vaak nog een lange tijd door
werkt terwijl de prijzen vaak sterk gewij
zigd zijn. Tegen deze situatie schijnt er he
laas geen kruid gewassen te zijn, want de
consument is aan een bepaalde prijs ge
wend geraakt. Het totale sla-aanbod lijkt
wat te minderen, als gevolg hiervan kan
de prijs een paar centen per krop oplopen.

Paprika-prijzen omlaag

De prijsdaling bij de paprika's zette de af
gelopen week door. De opleving bij de
groene paprika's werd hierdoor weer on
gedaan gemaakt. De gemiddelde prijs voor
een kilo groen bedroeg op donderdag 4
september 1.-. Voor de rode sorteringen
lag de gemiddelde prijs op f 2.90. Dit bete
kende een prijverval van maar liefst
1.93 per kilo in vergelijking met de
eraan voorafgaande week. Op de West-
Duitse markt nam de concurrentie toe. er
viel een groter aanbod uit Italië en Oost-
Europa te bespeuren. Het aanbod van
rode paprika's lijkt toe te nemen zodat de
prijsdruk voor rood lijkt aan te houden.
Er is een kleine kans dat de prijs voor de
groene paprika's als gevolg van een klei
ner aanbod wat oploopt.

Bij de lichtere sorteringen kwamen er
weinig prijsverschuivingen voor. De sor
tering 51/61 bracht 62 cent per stuk op en
voor de sortering 41/51 bedroeg de prijs 53

cent. Er staan waarschijnlijk nogal wat
oude gewassen waar, door de goede prij
zen, nog steeds van geoogst wordt. Toch
raken deze gewassen door diverse aantas
tingen aan het eind van hun latijn. Hun
plaatsen zullen spoedig ingenomen wor
den door het op gang komen van de oogst
van herfstkomkommers. In de aanvoer
worden er daarom geen grote veranderin
gen verwacht, het is niet uitgesloten dat
de prijs wat zal dalen.

Aubergine

De auberginetelers kunnen zich verheu
gen over het feit dat er'een goede vraag
naar hun produkt is. Er is een brede
belangstelling van een groot aantal lan
den. Naast West-Duitsland worden er au
bergines afgezet in Engeland, België en
Frankrijk. De gemiddelde prijs lag eind
vorige week op 3.82 per kilo. Met een
afnemend aanbod in het vooruitzicht wor
den er gelijke of iets hoger prijzen ver
wacht.

Overige gewassen

De belangstelling voor bospeen is wat
minder groot, vandaar dat de gemiddelde
prijs daalde naar f 1.22 per bos. Het klei
ner wordende aanbod zal bij een matige
vraag tegen lagere prijzen verkocht wor
den. Het toenemende aanbod 'van spruiten
drukte de gemiddelde prijs omlaag. Ook
het zomerse weer van de afgelopen week
werkte een goede prijsvorming niet be
paald in de hand. Er werd gemiddeld
f 1.10 per kilo betaald. Door de toene
mende aanvoer komt de prijs verder on
der druk. Van bloemkool worden er nog
steeds grote aanvoeren verwacht, de ge
middelde prijs bedroeg f 1.67 per stuk. Er
worden lagere prijzen verwacht. Het aan
bod van sperciebonen kan nog wat toene
men in de komende week. De gemiddelde

f>rijs van 2.20 per kilo kan daarom wat
ager komen te liggen. Het groeiende aan
bod van rettich heeft ertoe bijgedragen
dat de gemiddelde prijs daalde van 81
naar 44 cent per stuk. Een verdere prijs

daling is niet uitgesloten. Prei werd de af
gelopen week ook goedkoper, de gemid
delde prijs bedroeg 60 cent per kilo. Met
een toenemend aanbod in het vooruitzicht
komt er waarschijnlijk een lagere prijs Uit
de bus. De belangstelling voor andijvie is
öok wat afgenomen, de gemiddelde prijs
daalde naar 60 cent per kilo. Voor zowel
aanbod als prijs wordt er in de komende
week weinig verandering verwacht. Ra
dijs moest weer inleveren, de gemiddelde
prijs daalde naar 37 cent per bos. Het aan
bod lijkt ook weer groter te worden, de
prijs blijft onder druk. Door de grote aan
voeren en slechte prijzen van vorig sei
zoen valt het aanbod van courgettes aan
merkelijk kleiner uit. De gemiddelde prijs
vaart hier wel bij want deze bedroeg 72
cent per stuk. er mag ook de komende
week op goede prijzen gerekend worden

Tomaten

De aanvoer van tomaten nam over de
hele linie af, van zowel ronde als van
vleestomaten was het aanbod kleiner.
Toch heeft dit niet kunnen verhinderen
dat de prijzen wat daalden. Bij de ronde
tomaten daalde de gemiddelde prijs van
de A-I-export van 2.05 naar 1.83 per
kilo. Bij de vleestomaten daalde de sorte
ring BBB van 2.79 naar 2.23 per kilo.
Op de West-Duitse markt verdween Roe
menië van het toneel en het aandeel van
Bulgarije liep terug. Wel opvallend is, dat
Frankrijk in vergelijking met vorig sei
zoen meer tomaten op de West-Duitse
markt weet af te zetten.

Het aanbod van tomaten blijft kleiner
worden, de prijs lijkt weinig te verande -
ren.

Komkommers

De aanvoer van komkommers onderging
weinig verandering. De vraag naar zware
komkommers werd kleiner, dit kwam ook
in de prijs tot uitdrukking. De sortering
61/75 daalde van 80 naar 68 cent per stuk.

Allerwege op de bloemenvei
lingen in ons land groter aan
voer met desondanks toch
geen fatale prijsinzinking, zo
dat al met al de gang van za
ken niet zo kwaad was. Uiter
aard zijn er uitzonderingen
voor sommige produkten,
waaronder vooral de freesia
moet worden genoemd doch
waaraan meteen moet worden
toegevoegd, dat aan de CCWS
de aanvoer bijna het dubbele
bedroeg dan in dezelfde week
van het vorig jaar.
Dat hierdoor het gemiddelde
prijspeil daalde tot 15 cent te
gen 22 cent vorig jaar, valt dan
ook niet zo erg te verwonde
ren! Rijnsburg had 30 procent
mèèr aanvoer. Ook de gerbe-
raprijzen hebben te lijden van
een aanzienlijk aanbod. Er
gaan dan ook waarschuwende
stemmen op tegen een duide
lijk waarneembare uitbreiding
van deze teelt en er wordt
zelfs al gedreigd met maatre
gelen ter beperking. De spe
ciale zomerbloemen blijken
veel te hebben geleden onder
de weersomstandigheden en
de kwaliteit laat dan ook te
wensen over. De CCWS no

teerde afgelopen week een to
tale aanvoer van 45.763.922 bos
of stuks met een opbrengst
van 13.439.337,12 tegen een
aanvoer van 31.911.924 bos of
stuks in dezelfde week van het
vorig jaar en omzet van
f 10.631.837,72. Dit betekent
dus wel dat de drie miljoen bos
of stuks zorgden voor een drie
miljoen gulden hoger op
brengst en dat is niet slecht!

Hieraan kan worden toege
voegd, dat ook de snijbloemen
daartoe bijdroegen, want hier
gaven de twee miljoen bos of
stuks twee miljoen meer op
brengst. Zowel potplanten' als
importbloemen leverden het
resterende miljoen. De aan
voer van trosanjers, gladiolen
en irissen lag lager dan vorig
jaar, zij het dat de gemiddelde
prijzen aan de hoger kant wa
ren. Opvallend is dat de tro
sanjers gemiddeld aardig ho
ger prijs opleverden, hetgeen
ook het geval was met irissen,
alstroemeria en lelietakken.

Van de gemiddelde prijzen
met tussen haakjes die van vo
rige jaar vermelden we: Ame

rikaanse Anjers 34 (26), trosan
jers 33 (23), anthurium 1,15
(1,16), snijgroen 18 (14),
troschrysanten jaarrond 49
(36), idem geplozen 64 (64),
idem normaal 1,52 (1,30), idem
geplozen normaal 67 (62), free
sia 15 (22), gerbera 43 (51), gla
diolen 16 (14), irissen 24 (19,
leliekelken 88 (78), idem tak
ken 45 (40), grote cymbidium
1,09 (1,58), idem klein 43 (55),
grote rozen 24 (25) idem klein
19 (20), sonia 19 (19), belinda
16 (19), red garnette 13 (13). Er
waren ook nog 13.920 import
anjers aan de CCWS met prij
zen van 24 tot 38 cent. Het to
tale importbedrag was afgelo
pen week bij aanvoer van
35.869 bos of stuks 40.653,45
tegen vorig jaar 66.997 bos of
stuks en opbrengst van
f 30.892,35. Wat de potplanten
betreft, de CCWS had een
aanbod van 976.528 stuks en
opbrengst f 2.057.033,73 tegen
vorig jaar 720.994 stuks op
brengst 1.549.262,21. De prij
zen liepen afgelopen weken
wel wat op, nadat deze de af
gelopen weken nogal te wen
sen hadden overgelaten. Het
hoger omzetbedrag is vooral te

danken aan de veel groter
aanvoer, welke overigens bij
vrijwel alle veilingen wordt
genoteerd. Er wordt in het al
gemeen aangedrongen op be
perkingen in de bloementeelt
en verbetering in de kwaliteit
van de produkten, hetgeen
dan van invloed kan zijn op
het prijspeil. Dat wordt ook
van belang geacht voor de ex
port, omdat bij aanwezigheid
van bepaalde ziekten de bloe
men in sommige landen niet
mogen worden ingevoerd. En
dan te weten dat ongeveer 75_
procent van de Nederlandse
bloemen bestemd is voor de
export! De laatste jaren heeft
de export van chrysanten
reeds te lijden van zogenaam
de Japanse roest en bloemen
met deze ziekte worden dan
ook afzonderlijk bij de veiling
aangevoerd, omdat zij niét
voor export in aanmerking ko
men. Vorige week heeft de
CCWS dan ook de maatregel
genomen dat dozen met chry
santen die aan genoemde ziek
te lijden, niet meer in de rou
latie mogen komen. Deze do
zen worden van rode verf
voorzien en afgekeurd.

De gladiolenveredelaars weten van wan
ten! Jaar-in, jaar-uit presenteren ze tal
van nieuwe zaailingen. Omdat er zo veel
kómen en ook weer góan, kan dus in ze
kere zin van een regelmatige vernieuwing
van het assortiment worden gesproken.
Hoog genoteerd staan bij de veredeling
het winnen van zaailingen met lange,
goed gebouwde staarten. En een extra pré
is een tak die in het marktstadium vier,
vijf of meer gekleurde knoppen laat zien,
want dat verkóópt.

Erg veel nieuwe zaailingen, dus, maar
toch heeft men de laatste decennia geen
kans gezien om tot echte doorbraken te
komen. Er zijn geen nieuwe vormen of ty-
j pen gecreëerd.

j In feite is men in tientallen jaren geen
stap verder gekomen. Zeker niet in de

grootbloemige typen. De gladiolen van nu
i zijn op de keper beschouwd niet beter dan

de creaties waarmee de Duitse veredelaar
I Pfitzer vijftig jaar geleden ten tonele
i kwam. Men zit kennelijk op een spoor dat
j niet naar nieuwe openingen kan leiden. Is
het zo met de grootbloemige gladiolen,

met de kleinbloemige typen is het in we
zen niet anders. Van de zgn. Nanus-gla-
diolen is de elegant gebouwde Nymph nog
altijd een van de mooiste en meest ge
vraagde cultivars en die werd in 1914

al met een getuigschrift vanverdienste
bekroond. De laatste tijd is men bij de fa.
Van Winsen in Warmond nijver doende
het assortiment kleinbloemige gladiolen te
verrijken met andere aanwinsten, maar of
men zal slagen zal de tijd wel leren.

Korte trektijd

Ook de heer Jan Goemans van Parigo
Ltd. in Engeland is al enige tijd bezig met
het creëren van nieuwe kleinbloemige
gladiolen. De heer Goemans, Hillegommer
van geboorte, maar al tientallen jaren in
Engeland woonachtig, heeft opzienbaren
de resultaten geboekt met de veredeling
van Freesia's en Alstroemeria's. Hij is nu
des doende een nieuw ras kleinbloemige
gladiolen te winnen dat o.m. uitblinkt
door goede kleuren en vormen plus een
korte trektijd in de kas. Het heet dat hij
de juiste lijnen te pakken heeft en dat bin
nen niet al te lange tijd de introductie van
dit nieuwe zaaisel zal plaats hebben. Stel
lig zal bij het op de markt brengen van
deze gladiolen op de Westeuropese markt
de fa. Wülfinghoff uit Rijswijk worden
betrokken, zoals dat ook het geval is ge-

De vormen van gladiolen zijn In vijf
tig jaar nauwelijks gewijzigd.

Wilde gladiolen

Maar nu terug naar de veredeling van de
grootbloemige gladiolen in Holland.- Een
aantal kwekers hier te lande heeft een er
varing van hier tot ginder, maar toch blij
ven de echte doorbraken uit. Hoe kan dat?
Het kan in ieder geval niet liggen aan het
feit dat men niet kan beschikken over
species, over wilde gladiolen. Want die
zijn gewoon uit voorraad leverbaar. Men
kan beschikken over meer dan honderd
wilde gladiolen om mee te gaan kruisen.
De meesten komen voor in Zuid-Afrika.

Hoe komt het dat men bijv. nooit heeft

temikt op een gladiool die heerlijk geurt?
!n voor dit doel kan men toch beschik
ken over de wilde Gladiolus tristis (die
ook wel onder de naam Gl. grandis voor-,
komt) en die een zeer welriekend parfum
uitzendt.

In de twintiger jaren van deze eeuw zijn
Amerikaanse veredelaars voor het voet
licht gekomen met zgn. Starbright-gladio-
len, die sierlijk gebouwde takken produ
ceerden met gele bloemen waarop helder
rode strepen een stervormige tekening,
trokken. Ze zijn helaas spoorloos verdwe
nen en naar de reden mag men alleen
maar raden. In het begin van deze eeuw
kwamen Franse kwekers met gladiolen
die bloemen aan alle kanten van de sten
gel hadden en destijds is er ook nog een
Gladiolus colvilloides geweest. Die was
gewonnen door de befaamde Franse kwe
kerij Lemoine et fils en geleek op een gele
Colvillii. Het was het resultaat van een
kruising tussen.een Gladiolushybride x de
specie Gl. angustinus. Ook deze is van het
loneel verdwenen.

Nieuwe wegen inslaan?

Toen zag men dus wel kans om nieuwe
openingen te maken en wat men kan be
reiken als platgereden paden worden ver
laten heeft de Amerikaanse lelie verede
laar Jan de Graaff (wiens wieg tussen,
twee haakjes in Leiden stond) overduide
lijk aangetoond. Tot de vijftiger jaren van
deze eeuw gebeurde er op het terrein van
de lelieveredeling eigenlijk niets. Mén
teelde Tijgerlelies, vele bunders Regale,
wat Henryi, een flink areaal Speciosums
plus nog Hollandicum-hybriden en daar
mee hield het op. Nieuws kwam er nau
welijks. Maar Jan de Graaff sloeg nieuwe,
wegen in en behaalde ongelooflijke suc
cessen. Dank zij zijn werk is de lelie ook
in Holland veel meer „in the picture" ge
komen en maakt nu een belangrijk deel
van het totale bloembollenpakket uit.
Wellicht zullen de veredelaars van gladio
len ook andere paden moeten inslaan en
zal men meer dan tot nu toe gebruikelijk
was, bloed van wilde gladiolen moeten in
kruisen.'Natuurlijk zal men iri het begin
zijn weg niet geplaveid vinden. Maar men
heeft met de veredeling van gladiolen in
ieder geval één punt sterk méé: men be
hoeft niet lang op resultaten te wachten,
omdat de zaailingen in het tweede jaar al
gaan bloeien.