die verordeningen
egen opsplitsen
woningen aangepakt
lueu
Prins Karei verkoopt koninklijke po's
VVD ontwijkt
uitspraak over
euthanasie
^ederland wil buurlanden
jiid-Afrika helpen tegen
^volgen olie-embargo
F 25,-
fieidóc Qowumt
De minst kwade
regeling
iO^ LENING 10SO
PER 1086/1090
weer
^NENLAND/BUITENLAND
LEIDSE COURANT
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1980 PAGINA 7
ETENDE In Oos-
de heeft aanstaande
andag een trieste o-
l bare verkoping
ats. Als aanklacht
j en de Belgische au-
itieten laat de oom
i koning Boudewijn,
76-jarige prins Karei
t een deel van zijn
\sraad veilen. Het
it om 800 voorwer-
I van zeer geringe
arde. die echter van-
Khun bijzondere
tmst" op een koop-
tig publiek mogen
tenen.
Pronkstukken van de
veiling zijn vier konink
lijke nachtspiegels van
Brussels porselein. De
po's zouden nog gebruikt
zijn door koning Albert I
van België, die in 1934
overleed door een val bij
het bergbeklimmen in de
Ardennen. Voor het ove
rige heeft prins Karei
spullen te koop als tafel
bestek, koperen braad
pannen, cakevormen,
een soepkom, een dien
blad en rijlaarzen. De po
litie van Oostende heeft
aangekondigd vandaag
(kijkdag) en maandag het
verkeer ter plaatse te
zullen regelen.
Karei, die de titel draagt
van graaf van Vlaande
ren, is van 1944 tot 1950
koning-regent geweest.
Dat was in de tijd van de
Belgische koningskwes
tie, toen Leopold III in
verband met zijn hou
ding in de oorlog niet
meer op de troon kon te
rugkeren.
Prins Karei heeft na zijn
regentschap tot op de dag
van vandaag op het land
goed Raversijde aan de
zee in Oostende ge
woond. Hij leeft er terug
getrokken in een geres
taureerd arbeiders-huisje
temidden van speelgoed
soldaatjes, oude wapens
en een unieke collectie
hamers, beitels, boren en
schroevedraaiers.
Een gril van de Belgische
wetgeving wil dat pen
sioengerechtigde oud-re
gen ten geen bijzondere
toelage krijgen, zodat
prins Karei vooral van
zijn AOW moet leven. De
sterke verwaarlozing van
het vijftien hectare grote
Raversijde getuigt van
zijn nijpend geldgebrek.
Enkele jaren geleden zijn
ook de speciale bewakers
van de gendarmerie weg
gebleven en sindsdien
probeert de adelijke be
woner met bordjes „ont
ploffingsgevaar' de
nieuwsgierigen van het
terrein te houden.
Vorige winter verraste
de prins heel Belgie en
vooral de gemeente Oos
tende met een adverten
tie in de krant waarin hij
zijn landgoed te koop
aanbood. Met de op
brengst wilde de prins
zijn droom verwezenlij
ken: een villa in het war
me zuiden van Europa.
De gemeente Oostende
stak echter een spaak in
het wiel en ging ijlings,
uit vrees dat het natuur
gebied in handen zou
vallen van bouwpromo-
toren tot onteigening
over. De vergoeding zal
hooguit de helft bedra-
De prins schreef onmid
dellijk een protestbrief
aan zijn neef koning
Boudewijn, dezelfde die
binnenkort het onteige-
nings-besluit met zijn
handtekening zal moeten
bekrachtigen. De koning
heeft zijn oom moeten
wijzen op de normale be
roeps-procedures die de
gedupeerde echter niet
wil volgen.
De graaf van Vlaanderen
verkoopt dan nu maar
wat snuisterijen die niet
voor onteigening in aan
merking komen. Mis
schien brengt het nog
wat op en hij kan het
toch niet allemaal mee
nemen. Want hoewel hij
zijn huisje mag blijven
bewonen, is de prins vas
ter dan ooit besloten om
het land te „ontvluch
ten
Dan maar naar een
wat minder riante woon
plaats onder de zon. Ook
voor de helft van zeven
miljoen gulden moet iets
te vinden zijn.
f ELK GEVAL STRIJDIG MET ALGEMEEN BELANG"
HAAG Uit de moti-
g van het Kroonbe-
waarmee de Amster-
e verordening tegen
_jlitsen van woningen is
etigd, blijkt dat ook
andere bepalingen op
fy ^ebied gedoemd zijn te
vijnen. Dit zeggen inge-
-ion op het ministerie
volkshuisvesting en
pEtelijke ordening. Er
n op gewezen dat het
(drfterie in overleg zal tre-
met alle betrokken ge-
jten. Ook de bestuur-
Idie van plan zijn zo'n
ling te maken, zoals in
Haag, kunnen rekenen
gj, {langstelling van de zij-
,00pi het departement.
,ergaat erom dat volgens
secretaris Brokx, die
ver is geadviseerd door
,ad van State, al dit soort
«deningen strijdig zijn met
I lit. En mocht een gemeen-
uur al zo'n slimme tekst
Er1n opgesteld dat dit be-
wordt omzeild, dan is
er nog niet. Volgens
j zijn de verordeningen
ook in strijd met het algemeen
belang. Hij meent dat het uit
een oogpunt van doelmatige
woonruimteverdeling niet
aangaat iemand die een wo
ning wil kopen bij voorbaat
achter te stellen bij iemand,
die in gelijke omstandigheden
verkeert maar die wil huren.
Dat is het geval in alle betref
fende gemeentelijke verorde
ningen, hoezeer zij qua tekst
ook van elkaar verschillen. De
reden daarvan is dat elke ver
ordening juist wil voorkomen
dat een bepaalde woning
wordt verkocht. In Amster
dam dacht men dat te kunnen
bereiken door in de woon
ruimteverordening een artikel
op te nemen, waardoor een
woonvergunning kon worden
geweigerd aan iemand die een
voormalige distributiewoning
(tot een huurprijs van 720 gul
den in de maand) had gekocht.
In Rotterdam doet men dat
door een woonvergunning te
weigeren aan kopers van hui
zen beneden de 140.000 gul
den, die daarvóór in gebruik
waren als huurwoning. Ook
hier dus strijdigheid met het
door Brokx aangevoerde crite
rium dat kopers "niet gediscri
mineerd mogen worden.
Daarnaast zal het, ondanks de
optimistische geluiden van de
wethouders Vink (Den Haag)
en Van der Ploeg (Rotterdam),
voor de betrokken gemeenten
lang niet eenvoudig zijn aan te
tonen dat hun verordeningen
juridisch in orde zijn. Zo wordt
in de woonruimtewet van 1947
uitdrukkelijk gesteld dat B
W slechts om twee redenen
een woonvergunning mogen
weigeren. Dat zijn: 1) geen
economische binding met de
gemeente, en 2) de woning
wordt niet passend geacht met
het oog op de grootte van het
gezin. Of een woning eerst een
huurwoning was, mag dus
geen rol spelen. En mochten
er nadere voorschriften nodig
zijn, dan kunnen die alleen ge
geven worden door de minis
ter van VRO.
Ook ligt er het feit dat er een
wet is, de woningwet, die re
gelt onder welke omstandighe
den de horizontale splitsing
van een woning verboden mag
worden. Voor de goede orde:
het betreft hier een louter juri
dische aangelegenheid; via een
acte wordt een woning opge
deeld in twee of meer zelfstan
dige woningen. (Dat gebeurt
vooral met portiekhuizen, die
bestaan uit bijvoorbeeld vier
woningen met gescheiden in-
of opgangen). Zo'n splitsing
dus, die voor het de eigenaar
gemakkelijker maakt een ge
deelte van zijn bezit te verko
pen als het leegkomt, mag ge
weigerd worden om bijvoor
beeld bouwtechnische rede
nen. Gemeenten als Amster
dam proberen echter de woon
ruimtewet te gebrujken om
splitsing te voorkomen. Vol
gens Brokx worden daardoor
op ongeloorloofde wijze de wo
ningwet en de woonruimtewet
door elkaar gehusseld.
Nu Rotterdam niet van plan is
de betreffende verordening in
te trekken, komt er daarover
toch een kort geding. Een con
sortium van banken en beleg
gers, dat zijn bezit aan onroe
rend goed in Rotterdam in
waarde gedaald acht, wil van
de rechter horen of de ge
meente zo'n verordening mag
uitvaardigen. Aanvankelijk
zou het kort geding al gisteren
zijn gehouden, maar door het
Kroonbesluit meende het con
sortium er verstandig aan te
doen eerst nogmaals in overleg
te treden met het gemeentebe
stuur.
onze parlementaire re-
5rk' dactie)
HAAG De regering
eid een aanzienlijk be-
51 pit te trekken om ertoe
dragen dat de afhanke-
eid van een aantal sta
ll zuidelijk Afrika ten
ieihte van Zuid-Afrika
t verminderd. Hoeveel
recies is, zal staan in de
ihting op de begroting
*1981. Wel ligt er al vijf
en gulden klaar voor
|eval al op korte ter-
- een concreet project,
prbeeld een studie, ter
wordt genomen. Dit
•ordt minister Van der
2^iw (buitenlandse za-
op vragen van het
le-Kamerlid Scholten
(gering hoopt dat andere
bijvoorbeeld uit de EG
:andinavië, mee zullen
doen met een dergelijke
ogramma. Nederland is
bereid het voortouu^ te nemen
bij het opzetten van een olie-
voorzieningsprogramma voor
de buurlanden van Zuid-Afri
ka, zodat deze niet of minder
hard worden getroffen door
een eventueel olie-embargo te
gen het genoemde land. Voor
al omdat de regering zich nu
inspant om in internationaal
verband een dergelijke actie
van de grond te" krijgen, acht
zij zich verplicht op te komen
voor de belangen van de buur
landen.
Hoewel zij in beginsel sympa
thiek staat tegenover het idee
van een „oliebank" (het op
slaan van een grote hoeveel
heid olie en olieproducten),
meent zij dat het beter is de
aanvoerlijnen naar en in de
betrokken staten te verbete
ren. Daarbij wordt in het bij
zonder gedacht aan het spoe
dig in gereedheid brengen van
de haven van Beira in Mozam
bique en de reparatie van de
pijp- en spoorlijn van Mozam
bique naar Zimbabwe. Van
der Klaauw wijst erop dat lan
den als Lesotho, Swaziland en
Malawi ernstig ongerust zijn
over de mogelijkheid van een
effectief olie-embargo tegen
Zuid-Afrika. Dit omdat zij
voor de aanvoer van oliepro
ducten volledig afhankelijk
zijn van dit land.
In de loop van volgende
maand zal de regering laten
weten of de partners in de Be
nelux en /of de Scandinavische
landen bereid zijn samen met
- Nederland een olie-embargo
tegen Zuid-Afrika af te kondi
gen. Tijdens het debat over
deze zaak op 26 juni verklaar
de premier Van Agt zich be
reid tot een dergelijke maatre
gel, mits daarvoor in de ge
noemde landen steun gevon
den kon worden. Omdat vol
doende CDA'ers de regering
die kans nog wel wilden gun
nen, werd daarmee de val van
het kabinet nog juist, voorko
men.
estelijk
est
rweegt actie
Het personeel van de
ng Gewestelijk Orkest
olland gaat zich bera-
acties als op 10 septem-
nister Gardeniers van
haar besluit het orkest
oor vijftig procent te
éren handhaaft, en
ee het voortbestaan van
kest op het spel zet.
datum worden de
unten van het Geweste-
kest aan de vaste ka-
mmissie van CRM voor-
In een telegram dat
aan de fraktievoorzit-
an alle politieke partijen
nden, zegt het perso-
ch tot die tijd van actie
en onthouden omdat
et vertrouwen heeft dat
merleden de dreigende
mg van het orkest onge-
kunnen maken.
ADVERTENTIE
FRANS NYPEIS
Dit boek, geschreven als een roman, gaat
over het dilemma van het behoud van
inkomen en het handhaven van de sociale
voorzieningen.
Aan de hand van veertien gesprekken
leggen de auteurs precies uit waarom onze
verzorgingsstaat in een crisis is beland.
UITGEVERU BERT BAKKER AMSTERDAM
TRIBUNAAL:
Laat Sacharov
naar Moskou
terugkeren
DEN HAAG De Sacha-
rov-conferentie is gisteren
beëindigd met een krachtig
beroep op de leiding van de
Sovjet-Unie de op 21 januari
van dit jaar naar Gorki ver
bannen natuurkundige An-
dré Sacharov in zijn rechten
te herstellen en hem de mo
gelijkheid te geven terug te
keren naar Moskou. Aan
alle wetenschappers in de
wereld is gevraagd daarvoor
actie te ondernemen.
De Sacharov-conferentie heeft
er onder leiding van prof.
Sperna Wijland tevens op aan
gedrongen, dat er een lijst
wordt samengesteld van men
sen die in de Sovjet-Unie in
een soortgelijke positie verke
ren, en dat ze in hun rechten
worden hersteld. De drie aan
wezige Nobel-prijswinnaars,
prof. dr. j. Tinbergen, prof.
P.W. Anderson en prof. W.
Shockley zullen de aanbeve
lingen van de Sacharov-confe
rentie overbrengen aan andere
Nobelprijswinnaars, om zo de
druk op de Russische autoritei
ten te vergroten.
Op aanraden van prof. Tinber
gen besloot de conferentie af
te zien van een wetenschappe
lijke boycot van de Sovjet-
Unie. „Als je alle contacten af
snijdt, dan verlies je elke in
vloed op het gebeuren in de
Sovjet-Unie", aldus Tinbergen.
Turkse minister
onvoldoende
mohammedaans
ANKARA De Turkse mi-
nister van buitenlandse zaken
Erkmen is afgetreden nadat
hij gisteren door het parlement
was berispt voor het voeren
van een niet voldoende mo
hammedaans beleid. Zijn be
leid werd overigens gesteund
door premier Demirel. De mo
tie van afkeuring tegen de mi
nister was ingediend door de
partij voor nationale redding.
De zitting werd geboycot door
de regerende gerechtigheid-
spartij, in de verwachting dat
er onvoldoende stemmen voor
de fpotie zouden zijn.
Vrachtauto tegen trein
Op een overweg tussen Maarheeze en Weert in Limburg is gis
termiddag een vrachtwagen met oplegger tegen een intercity-
trein gereden. De locomotief raakte flink beschadigd, de boven
leiding kreeg een defect en de ravage was enorm. Door een snel
le manoeuvre had de chauffeur weten te voorkomen dat de hele
combinatie door de trein gegrepen werd. Nu werd alleen de op
legger vermorzeld en de chaufeur zelf bleef ongedeerd. Een reizi
ger werd licht gewond.
Abortusbeslissing bij de vrouw alleen
(Van onze parlementaire redactie)
ENSCHEDE DE VVD wil op dit moment nog geen con
crete uitspraken doen over euthanasie. De liberalen hebben
in hun liberaal manifest de stelling dat een patiënt geen en
kele behandeling behoeft te dulden en op die wijze kan be
sluiten tot een zachte dood geschrapt. Op voorstel van de ju
ridische commissie van de partij werd volstaan met een al
gemene opmerking, dat „de mens in beginsel recht heeft
zelf te beslissen op welke wijze en op welk tijdstip hij zijn
leven wenst te beëindigen".
De liberalen hebben in Enschede zich in grote meerderheid ge
schaard achter een motie van de afdeling Hengelo, waarin een
abortuswet wordt gevraagd waarbij het uiteindelijke beslissings
recht alleen bij de vrouw komt te liggen. Dit verzoek gaat een
heel stuk verder dan het regeringsontwerp voor een abortuswet,
dat mede de handtekening draagt van VVD-minister Ginjaar.
De VVD wil verder af van het medisch tuchtrecht. In de motie
van de afdeling Den Haag die door het congres werd aanvaard,
wordt het medisch tuchtrecht als een middeleeuwse vorm van
klasse-justitie afgeschilderd. Door zijn moraliserend karakter
zou het niet meer passen in het moderne liberalisme. Het zou de
geneeskunde ten onrechte op een voetstuk plaatsen en in een
uitzonderingspositie brengen en daarbij het publiek onmondig
maken, zo is de mening van de liberalen. Zeer tegen de zin van
de ontwerpers van het liberaal manifest sprak het VVD congres
zich uit vóór het recht van de patiënt op inzage in eigen medi
sche dossiers en voor het recht op een afschrift van de betref
fende stukken.
De VVD is ook voor een zekere vorm van arbeidsloos inkomen.
Iedereen die kan werken heeft het recht zelf te beslissen of hij
aan het maatschappelijk verkeer wenst deel te nemen of niet.
Hij moet zelf weten of hij zich eventueel tot vrijwilligerswerk
wil beperken. Iemand die niet bereid is zich met betaalde arbeid
een inkomen te verwerven, heeft desalniettemin toch recht op
een uitkering van de overheid. Die zal dan echter wel bedui
dend lager moeten liggen dan de thans geldende minimum inko
mensgrens.
(Zie verder pagina 9)
DEZE week hebben PvdA en D'66 hun wetsvoorstel voor
een regeling van de abortusproblematiek ingediend. Niets
nieuws onder de zon moet de conclusie luiden. Beide partijen
houden hun oude pleidooi voor vrije abortus. „De vrouw be
slist" is de simpele slogan, die voorbij gaat aan het feit dat bij
een zo ingrijpende zaak de verantwoordelijkheid wel wat
breder ligt dan bij de vrouw alleen. Op de eerste plaats is er
het ongeboren leven; zelf kan het die verantwoordelijkheid
niet nemen en daarom heeft het kind ook vóór zijn geboorte
recht op bescherming. Voorts is er de arts, die de ingreep
toch maar moet verrichten. Hem tot willoos werktuig maken
gaat volstrekt voorbij aan de verantwoordelijkheid, die ook
de arts heety. Niet dat hqt deze week aangeboden wetsvoor
stel van de oppositie volledig ongenuanceerd is, maar het
gaat wel uit van de vooronderstelling dat abortus een uitslui
tend medische ingreep is. En dat is het niet: de arts heeft ook
zijn verantwoordlijkheden als mens.
INMIDDELS is door de indiening van het wetsvoorstel van
de oppositie nu wel duidelijk de keuze op tafel komen te lig
gen, waar onze samenleving wat abortus betreft voor staat.
Er zijn nu twee ontwerpen die een serieuze kans maken, een
van de regering en een van de oppositie. Beide ontwerpen
staan ver van de huidige wetgeving, maar die wetgeving
stelt in de praktijk niets voor, omdat ze al sinds jaren vol
strekt genegeerd wordt. Er zijn derhalve twee mogelijkheden
om enige regel aan te brengen in die praktijk. Het is een
keuze tussen twee kwaden, maar gegeven die keuze zal de
lezer onze keuze duidelijk zijn: het ontwerp van het kabinet-
Van Agt verdient de voorkeur. Het gaat om een vrij liberaal
ontwerp, waarbij de wetgeving meer wordt aangepast aan de
bestaande praktijk dan andersom. Het maakt evenwel abor
tus meer onderhevig aan de verantwoordelijkheid van de sa
menleving als geheel, dan het deze week ingediende ontwerp
van de oppositie.
MAAR het is nu wel zaak dat er snel knopen worden door
gehakt. Deze parlementaire periode loopt alweer op zijn eind
en als er niets bijzonders gebeurt zijn er in mei volgend jaar
verkiezingen. Het is meer dan gewenst dat er dan een nieu
we abortusregeling is, want anders wordt deze kwestie op
nieuw onderdeel van de verkiezingsstrijd. Het gapende gat
tussen wet en praktijk blijft dan nog jarenlang zeer groot,
waardoor geen einde wordt gemaakt aan de voortdurende
ondergraving van het rechtsgevoel. Het kabinet moet daar
om snel de benodigde stukken aan de Tweede Kamer sturen,
opdat het parlement vervolgens tot behandeling ervan kan
overgaan.
DAARBIJ mag wel een rechte rug worden verwacht van de
VVD. Het is immers bekend, dat veel leden van deze rege
ringsfractie eigenlijk sympathiseren met het ontwerp van de
oppositie. Maar die zelfde kamerleden hebben zich ook min
of meer gecommiteerd met het ontwerp van de regering. Het
zou van de VVD een wanvertoning worden, indien deze par
tij nu opnieuw een wetsontwerp zou laten sneuvelen.
Universitair verzet tegen minister Pais
DEN HAAG De universiteiten en hogescholen hebben zich
gisteren op het ministerie van onderwijs verzet tegen de rigou
reuze uitvoering van de bezuinigingsmaatregelen van minister
Pais. De instellingen vrezen een ontwrichting van hun organisa
ties, waarbij gedwongen ontslagen niet zijn uitgesloten.
Mr. W. Koppelaars, voorzitter van de universitaire personeelsbe-
stuurders, had niet het idee dat bereikt was dat er minder bezui
nigd gaat worden. Hij was het oneens met minister Pais die de
bezuiniging berekend had op 750 manjaren. Volgens Koppelaars
gaat het om 1500 tot 2000 arbeidsplaatsen, waarvan een klein
deel part-timebanen.
Voorzitter van
dienstenbonden
neemt ontslag
UTRECHT Voorzitter Jan
Brouwer van de dienstenbon
den FNV heeft gisteren met
onmiddellijk ingang zijn func
ties neergelegd. Hij wil niet
langer verantwoordelijk zijn
voor de interne werkverhou
dingen binnen de diensten
bonden, waarbij in zijn ogen
districtsbestuurders de vereni
gingsorganen misbruiken. Vol
gens waarnemend voorzitter
Bruis kunnen er bij de bezol
digde bestuurders tegenstellin
gen ontstaan tussen eigenbe
lang en bondsbelang, bijvoor
beeld over de vraag of er in de
districten eenmansposten moe
ten zijn of teams.
„Verolme-gastanker moet gebouwd worden"
DEN HAAG Het ontwerp van Verolme voor een reuzetanker
voor het vervoer van vloeibaar aardgas (LNG) moet voor Ne
derland behouden blijven en volledig uitgewerkt worden. De
Verolme-LNG-tanker moet in Nederland worden gebouwd, zo
beveelt de commissie Verolme-tanker in een rapport aan minis
ter Van Aardenne aan.
De reuzetanker zou rond 300.000 kubieke meter vloeibaar aard
gas kunnen vervoeren, ongeveer tweemaal zoveel als de huidige
gastankers. De commissie noemt de bouw en ingebruikname
van zo'n grote tanker uitvoerbaar, en ze acht het aannemelijk
dat de Verolme-tanker in de tweede helft van de tachtiger jaren
verkoopkansen krijgt, gezien de toename van te vervoeren
LNG.
ADVERTENTIE
bedrag
koers
rente
aflossing
STAAT DER NEDERLANDEN
open bedrag
de koers wordt na de inschrijving op 10 september 1980
vastgesteld volgens het tendersysteem
jaarlijks op 15 oktober
in 5 jaarlijkse termijnen van 15 oktober 1986 af
vervroegde aflossing is niet toegestaan
Weersgesteldheid van gisteren
verlenging houders van deze lening hebben van 1 juli 1986 tot
1 augustus 1986 het recht deze lening om te zetten in
een 1074% lening 1986 per 1992/1996
inschrijving 10 september a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
storting 15 oktober 1980
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
Vlissingan
Z.-Llmburg
Aberdeen
Athene
Berilin
Bordeaux
Frankfort
Helsinki
Innsbruck
Klagen furt
Kopenhagen
Stockholm
Wenen
Zürlch
Casablanca
Las PaJmas
