>len beseffen voor ede zaak te strijden deTijd 9,81% Saoedi-Arabië dreigt opnieuw met heilige oorlog - erijconthct 'qt onopgelost m twee miljoen se werklozen lekelingen actief NMB Starfighters te koop Ml NIEUWSNET J LAND LEIDSE COURANT DONDERDAG 28 AUGUSTUS 1980 PAGINA 7 tpeciale verslaggever Hans Braai) Vit de verte klinkt een zongen ..We shall overco- Se In duisternis gehulde n mensen in de richting «pewerf. In hun handen fCC„„lastie tassen met voedsel. aergoed. Voor het hek ver- 0 n k<j duitenden belangstellen* 1 tulpieleden. Daarachter wordt bindïdragen. De in overalls ge* Mt 3^rs staan stil te luisteren. J)s afgelopen gaat ledereen dj om de priester te laten irscheidt de eredienst op de sk rich van die in de meeste n. Op de Leninwerf wordt enstaander duidelijk dat het zo diep wortel heeft gescho- lse ziel dat geen enkele com- regering daar ooit verande- irengen. is afgelopen heffen de arbel- ingslied aan. Buiten het hek ïnsen ontroerd luisteren. Al •ken duurt nu de staking. De !t die nog niet kunnen bre- •groot het optimisme bij de de werf. Nu het Politburo eeld zich minder hard op te iet vertrouwen in een goede e diste dag. acr/ itrooérz werd het bericht dat tele- erkleWarschau weer mogelijk was met grote vreugde onthaald. Een van de eisen is dus ingewilligd. Later kwam nog een mededeling dat de regering opdracht had gegeven aan kranten en radio en tele visie uitgebreider aandacht te gaan beste den aan de staking. Een overwinningsroes is er echter niet door ontstaan. Aan deze eisen moest wel worden voldaan want anders wilden de stakers niet eens aan de onderhandelings tafel gaan zitten. Belangrijkste eis blijft evenwel de oprichting van vrije vakbon den. In de kantine vergaderen 400 delega ties van de verschillende ondernemingen waar gestaakt wordt. Het zijn alle bedrij ven uit de kuststreek, daarom wordt er gejuicht bij de mededeling dat er stakin gen in Wroclaw en Lodz zijn uitgebroken. Na Lublin Warschau en Silezië blijkt er dus eveneens onvrede te bestaan in een ander belangrijk industriegebied van Po len. Het versterkt bij de mensen* op de werf het idee dat men bezig is voor een goede zaak te vechten. Opvallend is de ge disciplineerdheid. „Wij hebben geleerd van de vorige keer", luidt de verklaring van een van de delegatieleden. „De sta kingen moeten binnen de bedrijven blij- ven en we mogen de sympathie van de mensen daarbuiten niet verliezen". i Gezien de drukte voor het hek is dat laat ste beslist niet het geval. De gehele dag door is er een stoet mensen die richting werf gaan en een stroom die terugkomt. Ook het feit dat de arbeiders over vol doende voedsel beschikken duidt op het meeleven van de anderen. De arbeiders krijgen het gratis verstrekt door mensen die zelf niet al te veel hebben. Opvallend is ook de strijdlust. Een professor aan de universiteit van Gdansk Cs eveneens in de kantine: „Hen echt 6teunen doe ik niet Per slot van rekening staken wij niet, maar wel wil ik hen met raad en daad bh- staan. Persoonlijk sta ik echter achter de belangen van de KMS (het stakings comi té) en dat doen de meeste intellectuelen op dit moment in Polen. De verlangens zijn dan ook zo natuurlijk dat ie Je af vraagt waarom er voor gestaakt moet worden. Het vreemde van de zaak is dat de verlangens in feite in onze constitutie zijn vastgelegd. Het pleit niet voor onze regering dat zij zich daar nimmer aan hebben gestoord, althans die zodanig heb ben weten te interpreteren dat er niets meer van over is gebleven". De vergadering is snel de onderhandelingen met de regering ziin opgeschort. Iedereen blijft evenwel in de kantine. Men overlegt hoe dit geïnterpreteerd moet worden. Al snel komt men tot de algeme ne conclusie dat uitstel geen afstel bete kent, maar als winst moet worden uitge legd. In Warschau wordt extra vergaderd en dat betekent dat men zich reëel met de wensen van de arbeiders bezighoudt. De arbeiders blijven vasthouden aan de eis van de instelling van een vrije vak bond. Dit verlangen zal ingewilligd moe ten worden. Daarna is men bereid de sta king op te heffen, omdat via de vrije vak bond aan de andere eisen op een andere (demokratische) wijze tegemoet kan wor De Inwoners van Gdansk 2orgen er voor, dat de.stakera achter de hekken van de scheepswerf Le nin geen honger behoeven te lijden. In veel gevéilen staan zij met veel vreugde ietd van hun eigen karige rantsoenen af. |»le f bro< i^/be Franse regering heeft gisteren geweigerd de al hde vissers verder tegemoet te komen. Onder voor- f- an president Giscard d'Estaing bevestigde het kabi- 'm 4fe hulpmaatregelen die de dag tevoren door de rai- ïrvoer Joel le Theule waren voorgesteld. na een nieuw ingrijpen door de marine in de ge- iliehaven Fos-sur-Mer, waarbij vier vissers gewond Klaarde de regering wederom, dat zij zal voorkomen idsplaatsen en de toekomst" van de havens in ge- ligingen hebben de aangekondigde hulpmaatrege- fal de marktorganisatie en de mdernisering van de «vaartuigen betreffen, als te vaag van de hand ge- stelt, dat het gaat om een „intern conflict in een be- p", dat alleen door onderhandelingen tussen de so ns kan worden opgelost. Wel zal de regering van de ♦meenschap in Brussel eisen, dat er voor ernd 1980 elijke voorwaarde boor de ontwikkeling van alle visserij wordt besloten tot een doeltreffende visserij- Franse pers is het conflict uitgegroeid tot een grote tchtmeting. Vooral de communistische vakcentrale ar krachten met de overheid willen meten. (Van onze correspondent) oals et €*steren d°°r de Britse rej, teidscijfer voor augustus was 2.1 st mi grootste pessimisten hadden voorspeid. Premier enrdatcher zei naar aanleiding van de sombere wer- bekend gemaak- 1.208, iets hoger ».a.: Itistiek in Cambridge dat zij volharden in haar eco- i en iitiek, omdat zij de juiste is" Oppositieleider James 'm 4;htte een woedende aanval op de regering. Callag- Ïhet aantal werkelozen een „onuitwisbare vlek op 'an de Conservatieven". Het volle gewicht van het test zal volgende week tegen de regering in stelling icht, wanneer de vakbondsfederatie, het TUC, zijn aie dng houdt. uitefc denkt dat met haar hardhandige economische 1 ^latie kan worden getemd. Zij wilde geen voorzpel- jui 5>i-ovep de vraag wanneer de werkeloosheid haar in vc«reikt Volgens de Britse liberale voorman DSvid tererte economische koers, die hij als rampzalig be id. Irfden omgegooid. Steel verklaarde dat de premier titörrliet kent tussen vastberadenheid en halstarrigheid. 4t.3ti het schip lang en breed de haven uit is. Op een Grieks achip werden bij voorbeeld vier mannen gevonden in een lading buik fosfaat. Zij droegen maskers om zich te beschermen. Het is bekend dat verstekelingen door sommige ka piteins eenvoudig weg over boord ziin gezet, maar door de meesten worden versteke lingen geaccep teerd als onvermij delijk bedrijfsrisi co. Het grootste probleem doet zich voor met versteke lingen die totaal geen papieren bij zich hebben en die vrijwel nergens aan land kunnen worden gezet De rzeke- appij •rvindt t door [ft. Juipen verste- boord min- erflust s. Een eft al twee rd van schip in ha- jn kan onbe taalde rekening veroorzaakt van rond 40.000 gulden. Een scheepvaartbe drijf in Londen zegt wekelijks met dertig tot veertig verstekelingen te maken te hebben. Velen van hen zijn afkomstig uit Afri ka, jong en op zoek naar een betere toekomst. Sommige verstekelingen gaan zeer ver in hun pogingen om aan boord een schuilplaats te vin den waarin zij niet gevonden kunnen vonden voordat 4ë valt Somalië binnen Ethiopische troe- ïteren met steun de twee landen dat Somalië w.zijn buurland betichtte van nmenwerpers het grensoverschrijding. Somalië, van Somalië bin- dat gesteund wordt door de 9n,io heeft het ra- VS, maakt aanspraak op de .n Somalië bekend vee weken eerder ng gemaakt van jhe inval in Ethio- de eerste maal in -ge conflict tussen Ogadenwoestijn, een gebied in Ethiopië met Somalische be woners. In 1977-1978 werd een oorlog over dit gebied deer Et hiopië met Russische en Cun- baarde hulp gewonnen. ADVERTENTIE NMB Kapitaalmarkt-Renterekening lente voor de maand tepiember. De NMB Kapitaal markt-Rentereke ning geeft een rente die een half procent boven het gemiddelde rende ment op aflosbare Ne derlandse staatslenin gen ligt. Een hoog ren dement dus. ♦Uw geld blijft dagelijks opvraagbaar. Over de opgenomen bedragen berekent de NMB een geleidelijk afnemende retourrente. Folder met uitge breide informatie bij elk NMB kantoor ver krijgbaar. NE DE RL AN 0 SC ME MlDDENSTANDSBANK De NMB denkt met u mee. OESO voorspelt recessie in VS PARIJS De economische omstandigheden in de Verenigde Sta ten zien er voor de komende achttien maanden bijzonder ongun stig uit, aldus de economen van de OESO (Organisatie voor Eco nomische Samenwerking en Ontwikkeling) in hun jaarlijkse rapport over de Amerikaanse economie. De inflatie zal groot blijven, de werkloosheid zal verder toenemen en de economi sche groei zal gering zijn. In tegenstelling tot de betrekkelijk geringe maar langdurige achteruitgang die begin dit jaar nog werd voorzien zal het diep ste punt nu waarschijnlijk nog dit jaar worden bereikt De OESO is niet optimistisch over een snel herstel van de recessie. BAHREIN - Saoedi-Arabië beeft by monde van kroon prins Fahd opnieuw ver klaard dat de heilige oorlog bet beste antwoord en de doeltreffendste oplossing is „wanneer de diplomatieke stappen die nu door enkele Europese landen worden ge nomen nutteloos blijken" en niet tot oplossing van het conflict tussen de Arabieren en Israël leiden. Volgens de Engelse minister Lord Car* rington die de banden tussen Engeland en Saoedi-Arabië na net dispuut rond de film Dood van een Prinses op» nieuw heeft aangehaald, ziin de Saoedi's uiterst geïrri teerd geraakt door het Israë lische besluit tot hereniging van Jeruzalem. Kroonprins Fahd verklaarde in een toespraak tot Arabische ministers in het Saoedische Taif: „Wij willen vrede. Wij willen geen moeilijkheden veroorzaken in de wereld. Maar als wij daartoe gedwon gen worden, zullen wij dat wel aoen, niet omdat wij dat zo graag willen, maar ter verde diging van ons moslim-geloof en onze wettige rechten, aldus de Arabische prins op een con ferentie van Arabische minis ters in de Saoedi-Arabische stad Taif. Saoedi-Arabië is de grootste olie-exporteur ter wereld. Het heeft de westelijke landen ge waarschuwd dat de prijs van zijn gematigde economische politiek bestaat uit internatio nale steun aan de Arabische zaak. De negen EG-landen be kijken momenteel of ze iets kunnen doen, maar hebben nog geen definitief plan. De Nederlandse ambassadeur in Damascus heeft kritiek gele verd op het beleid van Israël- ,„dat zich niets aantrekt van internationale besluiten". Het Algerijnse dagblad El Moudjahid schrijft dat de Ara bische landen opnieuw naar het oliewapen zullen grijpen naar aanleiding van het Israë lische besluit tot hereniging van Jeruzalem. De Arabische landen laten zich niet lijmen met politieke beloften die meer voortkomen uit handels geest dan uit rechtsgevoel, zo schrijft het Algerijnse blad. In de Arabische landen is gun stig gereageerd op het besluit van Nederland zijn ambassade van Jeruzalem naar Tel Aviv te verplaatsen. Tunesië noemt het besluit een „daad van poli tieke wijsheid", de secretaris generaal van de islamitische conferentie sprak van „een triomf van het recht over agressie". Nog meer (Latijnsa- merikaanse) landen zullen be sluiten hun ambassade over te plaatsen naar Tel Aviv, waar onder Costa Rica, Panama, El Salvador en Costa Rica. Slechts Colombia, Bolivia, Gu atemala en de Dominicaanse republiek hebben dan nog hun ambassade in Jeruzalem. De verhuizing van de ambassades zal wel enige tijd duren, schre ven Israëlische kranten, van wege de woningnood in Tel Aviv. In bezet Arabisch gebied zullen „om veiligheidsrede nen" opnieuw zes nieuwe ne derzettingen worden gebouwd. Reagan: geen t.v.-debat zonder Anderson WASHINGTON De repu blikeinse presidentskandidaat, Ronald Reagan, heeft laten weten slechts te willen deelne men aan een televisiedebat met president Carter wanneer ook de onafhankelijke presi dentkandidaat John Anaerson daaraan meedoet. „We geloven dat elke poging Anderson uit te sluiten een averechts effect zal hebben op de publieke opi nie en daar willen we niet aan meewerken", zo verklaarde Reagans campagnewoordvoer der James Baker tegen ver- Honderd doden bij gevechten in El Salvador SAN SALVADOR Meer dan 80 soldaten en 21 guerril lastrijders hebben gisteren het leven verloren bij gevechten in El Salvador, zo is in de hoofdstad San Salvador ver nomen van belangrijkste ge wapende linkse bewegingen. De Informatie die kwam van de volksbevrijdingskrachten (FPL), het revolutionaire volksleger (ERP) en de strijd krachten van het nationale verzet (FARN), bevatte geen bijzonderheden over aard en plaats van de gevechten. Verbanning en werkkamp geëist tegen Yakunin MOSKOU Tegen de Rus- siscthorthodoxe ex-priester Gleb Yakunin is gisteren vijf Jaar strafkamp, gevolgd door vijf jaar binnenlandse verban ning geëist De 44-jarige dissident leidde tot ziin arrestatie in november van net vorig jaar het door hem opgerichte „Comité ter Verdediging van de Rechten van de Gelovigen". Hij wordt beschuldigd van anti-Sovjet agitatie en -propaganda. De beschuldiging dat de door hem in omloop gebrachte documen ten betreffende de rechten van de christenen in de Sov jet-Unie ten doel hadden de macht van de staat te onder mijnen, heeft Yakunin steeds van de hand gewezen. Nadat gisteren, op de derde dag van het proces, de eis was geformuleerd, verklaarde hij: „Ik dank God voor de beproe vingen die hij mij heeft opge legd, Ondanks de beschuldi gingen van de rechtbank, be schouw ik mijn activiteit niet als anti-Sovjet, maar als zuiver •christelijk". Dit deelde zijn vrouw Iraida die als enige toe gang kreeg tot de rechtszaal, mee na afloop van de zitting. Volgens haar is woensdag ook de verdediging aan het woord geweest Het vonis zou van- raiddag geveld worden. (Van onze correspondent Mart de Koninck) BRUSSEL- De Belgische rege ring biedt in verband met de komst van de F-16-toestellen een zestigtal tweedehands Starfighters te koop aan. Iede re overheid of handelaar in een land waarmee België di plomatieke betrekkingen on derhoudt kan de vliegtuigen in beginsel kopen. De prijs: on geveer zeven miljoen gulden per stuk. De uitverkoop begint eind dit jaar en zal tot in 1984 duren. Het ministerie van De fensie in Brussel laat weten dat de Starfighters nog in pri ma staat zijn. „Onze lucht macht zal er tot aan de ver koop in overeenstemming met alle veiligheidseisen mee blij ven vliegen". Met name de fa brikant Lockheed is bereid haar oude producten terug te kopen. Nederland verkocht onlangs een aantal Starfighters aan Turkije. De Haagse Post publiceert het enige echte interview dat de Amerikaanse presidentskandi daat Ronald Reagan ooit heeft gegeven. „Ik weet niet of de Chinezen geen monsters meer zijn. Toch praten we over het aangaan van een bondgenoot schap met ze, omdat we hopen dat ze na verloop van tiid en uit angst voor de Sovjet Unie- dat ze misschien wel net zulke mensen worden als wij". Uit Polen deze analyse: „De rege ring probeert de staking te la ten doodbloeden door tijd te rekken. Lukt dat niet, dan zal ze zich verplicht voelen om uit eigen lijfsbehoud met geweld op te treden. Een herhaling van 1970 toen er meer dan vijftig doden vielen". Elders een provocerende utspraak van de joodse filosoof prof. Leibowitz. „Al dat geleuter over Jeruzalem als heilige stad is je reinste afgoderij. Een stad kan niet heilig ziin, net zo min als een muur, dat is een stelle tje stenen op elkaar. De klaag muur is een discotheek gewor den en dan ziin er ook nog mensen die denken dat God er een bijkantoor Van de poste rijen heeft gevestigd, en die er briefjes in stoppen". Vrij Nederland beschrijft waarom hartchirurg Van der Schaar moest verdwijnen.„Hij dreigde in zijn kliniek jaarlijks duizend mensen te opereren: daardoor zouden zhn collega's elders in het land (negen kli nieken, vierduizend operaties) toch wel vreemd te kijk ko men te staan". Voorts gesprek ken met Russische feministen in ballingschap. „Er ziin geen voorbehoedsmiddelen bij ons. Een Russische vrouw laat zich gemiddeld tien tot vijftien keer aborteren. Er zijn vrou wen die dertig tot veertig abortussen achter de rug heb ben. Voor mijn 24ste jaar had ik al vier keer abortus gehad. Voor Russische vrouwen is het leven niet eens een tragedie, het is een hel". Ook een inter view met Jan Kamminga, de nieuwe voorzitter van de WD. „Ik ben geen politicus in hart en nieren. Ik ben niet ge schikt om oeverloos te discus sieren, terwij] dat bet niks lokt het werk in de Tweede Kamer, w&ar hooguit vijftien van de 150 Kamerleden een aantrekkelijke functie hebben, me allerminst. En een politie ke leider la Wiegel zal ik nooit worden". Twee pagina's Polen in het blad. „We moeten onafhankelijke eilandjes bin nen de maatschappij scneppen: bladen zonder censuur, vrije verkiezingen voor vakvereni gingen. een verenigingsleven los van de staat Als dat expe riment mogelijk is. zou Polen een brug tussen Oost en West kunnen slaan". Nieuwsnet praat met Marcus Bakker. Hij pleit uiteraard voor de tot standkoming van een linkse meerderheid, maar constateert: „Nu de PvdA ern stige pogingen doet om tot een kabinet met Den Uyl te ko men, schuiven Meyer en Den Uyl matiging weer als een be langrijk element naar voren. Om bet contact met het CDA te bewerkstelligen. Een brute, grove gedachte". Aandacht ook voor de discussie rond het circuit van Zandvoort Een ac tievoerder: „Als je niet tegen dat geluid kunt, verander je in een duivel, je bent in staat om vanaf een duin op een coureur te schieten". Een ander artikel gaat over de versukkeling van et Nederlands protestantisme. „Als ons land nog een echt protestants land was, souden de warhoofden, de mensen die niet nadenken, geen kans krij gen. Er gaan telkens irratione le vloedgolven door de Neder landse samenleving. Echte protestanten zouden zich tegen dat irrationele gaan teweer stellen". Het blad orengt veer tien pagina's electronisch nieuws van de Firato, terwijl de tentoonstelling elders toen gekenschetst wordt als „het grote vergapen aan nutteloze dingen" KISK&ERS Elsevier voorspelt naar aanlei ding van het faillissement van Chnstoffel dat het leed in de reiswereld nog lang niet gele den is. „Er staan nog meer reisorganisaties op de rand van de afgrond. En als men in de reiswereld geen onbegrensd vertrouwen heeft in de nuidi- ce kracht van het garantie fonds, waarom zouden de va kantiegangers dat dan wel hebben?" Voorts aandacht voor het tanende dienstbetoon in Nederland. „Naarmate een volkshuishouding een groter deel van haar inkomen be steedt in de dienstensector, zal de service zodanig afnemen dat niet meer van dienstensec tor gesproken mag worden". Een gesprek ook met oud staatssecretaris Van Rooijen over zijn vertrek uit de poli tiek. „Ik heb mezelf deze afge lopen jaren constant de vraag gesteld: zijn we nu bezig de be langen van de coalitie te die nen of de belangen van het Nederlandse volk? Er zit mijns inziens teveel verschil tussen politiek handelen en datgene wet eigenlijk zou moeten ge beuren als je je gezond ver stand gebruiktEen analyse voorts over de affaire rond de Leidse criminoloog prof.Buik- hulsen en zijn biosociaal on derzoek. „Als hij zoekt naar iets wat er niet is, zal dat van zelf blijken. Als hij verkeerde conclusies trekt, dan is het aan een ander om dat aan te tonen. Zo gaat dat in de wetenschap. We gaan niet met tomaten gooien". Hte omslagartikel vraagt zich af of er hoop is voor Polen. In De Tijd zegt een Poolse dis sident: „Wat nu in PoLen ge beurt, is volstrekt uniek. Ner- gens anders binnen het Oost lok zijn de intellectuele strij ders voor burgerrechten erin geslaagd de traditionele drem pel tussen hen en het proleta riaat te slechten. Als we dif feit verstandig weten te benut ten, kan het van beslissende invloed zijn". Bij de kwestie Jeruzalem deze conclusie: „Het wordt steeds moeilijker de Arabische eisen te negeren als de Israëlies doorgaan met hun krankzinnige zelfmoordpoli- tiek, als ze doorgaan met het stapelen van provocatie op provocatie". Het omslagartikel gaat over de verharding van het verzet tegen kerncentrales. „Wanneer de overheid haar beleid wil voortzetten, moet ze rekening houden met een zichtbare escalatie waarbij Amsterdam op de kroningsdag misschien wel kinderspel was". Bernard Haitink zegt in een interview over collega-di rigent Von Karajan: „Met al zijn gekke dingen heeft hij toch een heleboel goeds ge daan. Maar het fenomeen Ka rajan kan alleen maar in Duitsland geboren worden. Persoonsverheerlijking. Dat is weer typisch Duits en typisch fascistisch ook natuurlijk. En dat is wat mij tegen de borst stuit". Hervormd Nederland over Po len: „Calamiteiten daargelaten, kan de stakerbeweging alleen maar versterkt uit de strijd te voorschijn treden en verder eien tot een belangrijke utieve factor in het Oost- uropese krachtenveld". Voorts een interview met Coos Schoneveld, secretaris-gene raal van de internationale raad van christenen en joden. .Het christendom heeft gepro beerd zich ten koste van het jodendom te verheffen. Door een catechese van de vergui zing is het jodendom volko men verkeerd belicht Daarom is er een enorm herwaarde ringsproces nodig". Ook dit blad mengt zich in de discussie rond prof Buikhuisen en wel met de constatering dat bioso ciaal onderzoek best door de beugel kan. „Wat is er voor in humaans aan het vaststellen dat iemand een verlaagde werking van het centraal ze nuwstelsel heeft? Zeker als het oogmerk is vervolgens door opvoeding, stimulatie of door een andere opvang dat zenuw stelsel zo te stimuleren dat het anders (beter) gaat functione ren?"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 7