rabische landen van
inschatbare' waarde
Genland
ardgas dubbeltje
duurder
erplaatsen van ambassade
Lede onder Arabische druk
£eidóc6omcmt
„Oh, je hebt ook
nog dia's van de
vorige vakantie? Dan kijk
ikevenofernogbierisV
N AARDENNE IN NOTITIE:
tmer: Politie-
treden op
Aapril terecht
Crème de la crème.
Baileys
Original
Irish Cream
V DER KLAAUW ERKENT:
Den Haag en Jeruzalem
weer
Heerlijk,helderHeineken.
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 27 AUCUSTUS 1980 PAGINA 13
lenne (Economische Zaken) blijkt
momisch belang Nederland heeft
betrekkingen met de Arabische
Het name Saoedi-Arabië en Irak,
iet drelgendst hebben uitgelaten in
tnet de kwestie-Jennalem, rijn ui-
mgrijke handelspartners van ons
trendlen Is het lang niet zeker dat
Westerse landen steun zouden ver-
i Nederland om deze reden getrof-
porden door een olie-embargo,
-Arabië werken Nederlandse bedrij-
enteel aan de uitvoering van orders
otale waarde van meer dan tien mil-
den miljoenen guldens aan materieel ingezet.
Bovendien profiteren vele vaderlandse toeleve
ringsbedrijven van deze contracten met Saoedi-
Arabië, wat voor onze handelsbalans, betalings
balans en werkgelegenheid van „onschatbare"
waarde kan worden geacht, aldus Van Aarden-
ne.
De uitvoer naar Irak groeit de laatste jaren
spectaculair en bereikte in 1979 een waarde
van bijna 500 miljoen gulden. Dat is één achtste
van de totale Nederlandse, export naar de Ara
bische wereld. Volgens Van Aardenne zijn er
goede kansen de uitvoer naar Irak nog aanzien
lijk te vergroten. Dit land probeert zich zo on
afhankelijk mogelijk op te stellen ten opzichte
van de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten,
waar met name de Scandinavische landen en
de EEG profijt van zouden kunnen trekken.
Van Aardenne of zijn staatssecretaris Beyen
hoopt in oktober de jaarbeurs in Bagdad te be
zoeken en bij die gelegenheid een overeen
komst met Irak te sluiten voor economische en
technische samenwerking.
Het ontbreken van zo'n verdrag wordt door het
bnedrijfsleven als een hinderpaal ervaren bij
het proberen te verwerven van opdrachten.
Ook met Saoedi-Arabië, Koeweit en de Vere
nigde Arabische Emiraten wil de regering dit
soort overeenkomsten sluiten. Dit ook in ver
band met de kans op grote contracten in ver
schillende sectoren van industrie en aannemerij
met deze landen. In de cijfers betreffende de
export naar de Arabische landen is de trans
portsector niet opgenomen. Maar ook voor het
Nederlandse lucht-, zee- en wegvervoer vor
men deze landen een zeer belangrijke markt.
Van Aardenne wijst voorts op de plannen van
Minister Van Aardenne
Shell voor samenwerking met de regeringen
van Saoedi-Arabië en Irak op het gebied van
de olieverwerking. Ook attendeert de minister
op het feit dat Nederland vorig jaar uit deze
twee landen ruim twintig miljoen ton olie im
porteerde (op een toale invoer van 30 miljoen
ton uit de Arabische OPEC-landen). Zouden
deze leveringen wegvallen, dan zouden om te
beginnen de olieprijzen weer gaan stijgen en
zou ons land ook gebrek aan olie kunnen krij
gen, met alle gevolgen van dien, niet in de laat
ste plaatst voor de raffinaderijen met hun ze
venduizend werknemers. Want voor Van Aar
denne is het nog de vraag of de partners in het
Internationaal Energie Agentschap bij zullen
springen als ons land door een principiële op
stelling in een ernstig conflict raakt. „Enige
voorzichtigheid in deze lijkt daarom niet mis
plaatst," zo besluit Van Aardenne.
(Van onze parlementaire redactie)
AAG De politie heeft tijdens de rellen bij
ildiging van Koningin Beatrix op 30 april te-
eweld gebruikt. Ook verdient de po lftie lof
iar beheerste optreden tegenover de agressie-
leurenswaardige gewelddadigheden van de
choppers. Dit is in het kort de mening van de
)te meerderheid van de Tweede Kamer, die
Idag begon aan een debat over de gebeurte-
op 30 april.
t'er Kosto, één der eerste woordvoerders tijdens het de-
idrukte niet alleen zijn verontrusting over de straatge-
zelf, maar ook zijn bezorgdheid over de achterliggende
»n van de woningnood en de jeugdwerkloosheid. Hij
regering, aan deze maatschappelijke oorzaken van het
in de oplossing ervan ruime aandacht te besteden.
Ie hij van de ministers Wiegel (Binnenlandse Zaken) en
;r (Justitie) weten, waarom er op 30 april zo weinig ar-
zijn verricht.
Giftige
strandvondsten
Vervolg van voorpagina)
HOEK VAN HOLLAND
De vinder van de bij Hoek
van Holland gevonden am-
fml (die negen centimeter
ang is met een doorsnede
van één centimeter), zag het
afgelopen weekeinde hoe di
verse van deze ampullen ka-
potgetrapt op het strand la
gen of door strandbezoekers
werden meegenomen. De po
litie doet dan ook een drin
gend beroep op mensen die
dergelijke ampullen hebben
meegenomen, deze alsnog
bij de politie in te leveren.
De flesjes van de tussen Ca-
stricum en Callantsoog aange
spoelde narcosemiddelen, zijn
gedeeltelijk gevuld, ongeveer
5,5 centimeter lang en hebben
een doorsnede van twee centi
meter. Op het koperkleurige
metalen deksel staat een cirkel
met een pijl.
Om herkomst en inhoud te
achterhalen, zijn vandaag alle
gevonden witte bollen na
overleg met het minsterie van
volksgezondheid, naar het
scherven van de uit wit piepschuim vervaardigde schaal van de
mysterieueze bollen. Eén van de bollen is gevonden bij het wer-
keiland Neeltje Jans, in de monding van de Oosterschelde.
TNO in Rijswijk gebracht. De
bollen zijn zo groot als een
kleine voetbal en bezitten een
omhulsel van wit piepschuim,
dat er gemakkelijk afgenomen
kan worden. Binnenin bevin
den zich twee kleine harde
kernen van een rubberachtige
substantie.
De vinders van de bol in 's-
Gravenzande moesten enige
tijd in het ziekenhuis verblij
ven omdat zij bij het onderzoe
ken van de bol verlammings
verschijnselen kregen. De vin
der van de „Zeeuwse" bol had
het geval maandagavond stuk
geslagen, maar ondervond
geen nadelige gevolgen. Toch
neeft hij zich gisteren, op aan
raden van de politie, alsnog
door een dokter laten onder
zoeken. Dat onderzoek leverde
echter niets bijzonders op. De
politie waarschuwt vinders
van de bollen om deze niet te
openen, maar ze laten liggen
en hun vondst onmiddellijk bij
de politie te melden.
ze parlementaire re
dactie)
IAAG De amb-
I, trendvolgers en
gers van sociale
tigen krijgen vol-
iar geen volledige
mpensatie. Prijs-
:en in verband
luurder worden
energie worden
ler vergoed. Dit is
ibinet overeenge-
in het overleg
e begroting voor
oor de mensen in
komt dat vrij
an alleen al om-
aardgas volgend
grond van de ge-
olieprijzen, voor
nverbruikers zo'n
int duurder gaat
L
luit geldt (voorlopig)
niet voor de werknemers in
het particuliere bedrijfsleven,
omdat voor zoiets een loon
maatregel nodig zou zijn. Mi
nister Albeda (sociale zaken),
die zich met succes tegen een
dergelijk hernieuwd ingrijpen
van de overheid heeft verzet,
zal wel proberen de organisa
ties van werkgevers en werk
nemers ertoe te bewegen af
spraken te maken, die hetzelf
de effect hebben. Het is in elk
geval de bedoeling dat de
loonstijging 1,5 tot 2 procent
lager uitkomt dan op grond
van de prijsstijgingen te ver
wachten is.
Een ander element uit de be
groting is dat het rijk minder
geld (vermoedelijk een mil
jard) zal storten in de sociale
fondsen. Hierdoor is een ver
hoging nodig van de sociale
premies met ongeveer één
procent, die opgebracht moet
worden door werknemers en
werkgevers. De bedrijven krij
gen daarvoor een gedeeltelijke
compensatie, die betaald wordt
uit de extra opbrengst van het
aardgas.
In de CDA-fractie heeft men
nog geen afgerond oordeel
over de ontwerpbegroting. Dit
onder meer omdat nog niet
duidelijk is hoeveel de mensen
met een minimuminkomen er
op achteruit zullen gaan. Een
percentage van twee, zoals
wordt gefluisterd, zou voor de
christen-democraten niet aan
vaardbaar zijn. Bij de VVD be
treurt men het dat het kabinet
niet nu reeds een loonmaatre
gel wil nemen.
Baileys Original Irish Cream.
Een edele drank naar onverwacht
recept. Ierse whiskey, verse room
een vleugje cacao enIerse
Geen vat vol heerlijker
tegenstrijdigheden dan een
fles Baileys.
De eersteDe echte.
"We taste is magic.
'an onze parlementaire
redactie)
HAG Minister Van der
(Buitenlandse Zaken) heeft
toegegeven dat de Arabi-
ik een belangrijke rol ge-
6eft bij het besluit de Neder-
imbassade in Israël te ver*
„De eerlijkheid gebiedt ons
&gen," aldus de bewindsman
ersconferentie. Hij legde uit
thaven van de ambassade in
m voor het bedrijfsleven
ostige gevolgen" gehad zou
Klaauw heeft uitvoerige po-
idaan om de Arabische landen
overtuigen dat zij hun ultima-
e Nederlandse regering moes-
kken. In gesprekken met ver-
|rdigers van de Libische rege-
van de Arabische Liga stelde
6 aanwezigheid van de ambas-
erkenning inhield van de Is-
aanspraken op Oost-Jeruza-
alles had echter geen resultaat
t werd gehandhaafd". Volgens
Ier laat dit een „wond" achter
in de relaties van Nederland met de
Arabische wereld.
De minister wilde geen antwoord ge
ven op de vraag of de ambassade ook
zonder resolutie van de Veiligheidsraad
verplaatst zou zijn. Deze oproep wordt
in de verklaring van de regering ge
noemd als de belangrijkste factor voor
het besluit. Weliswaar legde de resolu
tie geen verplichting op, maar wel was
het zo, aldus Van der Klaauw, dat Ne
derland uit een oogpunt van „constant
beleid" meende de aanbeveling te moe
ten opvolgen.
Gezien de bijzondere betrekkingen van
ons land met Israël is de regering zich
ervan bewust dat het besluit tot ver
plaatsing zowel hier als in Israël emo
ties teweeg zal brengen. Daarom vindt
zij het belangrijk te verklaren dat zij
„onverminderd grote betekenis toekent
aan de handhaving van de nauwe ban
den van vriendschap met Israël". Het
recht van Israël te leven en te werken
„binnen veilige en erkende grenzen
blijft een wezenlijk element van het
Nederlandse buitenlandse beleid.
Het is nog niet bekend wanneer dé ver
huizing van de ambassade; plaats zal
hebben. Voorlopig zal het erbij blijven
dat de ambassadeur in Tel Aviv gaat
resideren. De kanselarij kan niet op en
stel en sprong elders gevestigd worden.
Waarschijnlijk zal Nederland niet ge
heel uit Jeruzalem verdwijnen. Het ligt
in de bedoeling in deze stad een consu
laat-generaal te houden.
„Duister"
Onder de reacties uit de Tweede Ka
mer is die van de VVD'er Bolkestein,
die het betreurt dat men kennelijk ge
zwicht is voor de economische pressie.
Hij vreest dat de Arabische landen het
hierbij niet zullen laten.
Mr. Max van der Stoel, buitenlandspe
cialist van de PvdA, noemde de gron
den van het regeringsbesluit „duister".
Hij meent wel dat de regering gehou
den was de resolutie van de Veilig
heidsraad uit te voeren, gezien het feit
dat „we dit de afgelopen 35 jaar altijd
gedaan hebben". De PvdA heeft door
middel van haar contacten met de Is
raëlische Arbeiderspartij geprobeerd te
„Verdrietig" voor de joodse gemeen
schap en een „klap in het gezicht van
Israël", zo typeerde rabbijn Soetendorp
het regeringsbesluit. Naar zijn mening
versterkt dit het isolement van Israël
en laat Nederland als één van de laatste
vrienden van Israël „het land in de kou
staan". Slechts vier landen hebben nog
hun vertegenwoordiging in Jeruzalem:
Panama, Columbia, Bolivia en de Do
minicaanse republiek. Volgens Soeten
dorp heeft de regering zich door de
economische druk laten dwingen tot
iets wat men niet wilde doen.
De regerende Likoedpartij in Israël
noemde de verplaatsing een „schande
lijk bezwijken voor oliedruk door onze
beste vriend in Europa". Partijvoorzit
ter Avraham Sharir voegde hieraan toe
dat „de wereld van vandaag aanbidt de
god van de olie". Amnow Rubinstein
van de Dasj-partii daarentegen legde de
verantwoordelijkheid voor het Neder
landse besluit naar de Israëlische rege
ring en de Arbeiderspartij, die de an
nexatiewet door de Knesseth loodsten.
AL EERDER AAN
TAND GEVOELD
Dader Arnhemse
wurgmoord in
Manchester van
bed gelicht
ARNHEM De Nederland-
se justitie tal op korte ter
mijn om uitlevering vragen
van de gisteren in Manches
ter gearresteerde 23-jarige
Engelsman, die bekend heeft
op 1 augustus in Arnhem de
twaalfjarige Karin Nathans
te hebben verkracht en ge
wurgd.
Het merkwaardige is dat de
dader en zijn drie landgenoten
twee dagen na de moord door
de Arnhemse politie werden
aangehouden en op het bureau
verhoord. De politie wilde we
ten of de vier geldige papieren
en voldoende geld hadden en
waarom zij in een defecte au
tobus sliepen. (Als reden voor
het laatste gaven zij op dat zij
wachtten op nieuwe onderde
len uit Engeland).
Omdat de nu aangehouden
Engelsman enkele uren na de
moord in de buurt van de
plaats van het misdrijf was ge
signaleerd, is ook nagegaan of
hij er wellicht iets mee te ma
ken had. Zijn mede-reizigers
zorgden echter voor een alibi.
Pas toen een getuige kwam,
die verklaarde vlak vóór de
moord in de buurt met een
Engelsman te hebben gespro
ken, richtte de politie de aan
dacht weer op de inmiddels
naar hun land teruggekeerde
Engelsen.
Twee rechercheurs uit Man
chester arriveerden vorig
weekeinde in Nederland om
zich in de zaak te verdiepen.
Met een Arnhemse recher
cheur gingen zij weer terug.
De vermoedelijke dader werd
volgens plan gistermorgen
vroeg in Manchester van zijn
bed gelicht. Hij bekende vlot.
Vloeistoffen
contactlenzen
onvoldoende
DEN HAAG De vloeistof
fen waarmee contactlenzen
moeten worden gereinigd en
ingezet bieden meestal te
weinig bescherming tegen
oogirritaties en infecties om
dat ze onvoldoende conser
veringsmiddelen bevatten.
Daarnaast is de verpakking
meestal te groot. Dat is gevaar
lijk omdat die vloeistoffen na
een maand kans lopen te wor
den verontreinigd. Tot deze
conclusies komt Konsumenten
Kontakt in het maandblad
Koopkracht. Volgens de con
sumentenorganisatie zijn de
wettelijke eisen die aan de
vloeistoffen worden gesteld
volstrekt onvoldoende.
MENIGEEN zal aan het besluit van de Nederlandse rege
ring onze ambassade in Jeruzalem te verplaatsen naar Tel
Aviv een nare smaak in de mond overhouden. De Neder
landse ambassade was sinds de stichting van de staat Israël
in 1948 gevestigd in Jeruzalem en het is met grote tegenzin
dat Nederland het besluit tot verplaatsing heeft genomen:
het kabinet Van Agt kon niet anders. Het was een onvermij
delijke beslissing.
Drie elementen hebben een rol gespeeld bij de overwegin
gen. Daar was allereerst het betreurenswaardige besluit van
het Israëlische parlement om oostelijk Jeruzalem door Is
raël in 1967 bezet na de zesdaagse oorlog nu ook formeel-
juridisch te annexeren. Een politieke blunder van de eerste
orde, waar een al even provocerend besluit van de Israëli
sche premier Begin aan vooraf was gegaan om ziin regerings
zetel te verplaatsen van Tel Aviv naar Jeruzalem. Daarop
volgde een regelrechte chantage van de Arabische landen,
die onder dreiging van zware economische sancties ons land
hebben gesommeerd onze ambassade te verplaatsen. En ver
volgens riep de Veiligheidsraad Nederland en alle overige
betrokken landen op de ambassades uit Jeruzalem terug te
trekken.
HOE redelijk het advies van de Veilgheidsraad was blijkt
wel uit het feit dat Amerika Israel's machtigste politieke
vriend aanvaarding ervan niet door een veto heeft ver
hinderd. Met de verkiezingen in het verschiet moet dat geen
eenvoudige beslissing voor president Carter zijn geweest
Een beroep van Arabische zijde alle diplomatieke vestigin
gen uit Jeruzalem terug te trekken zou derhalve even rede
lijk zijn geweest. Dat beroep had desnoods krachtig mogen
zijn, maar het is onaanvaardbaar dat het gepaard ging met
regelrechte chantage.
WELKE van de drie elementen in deze zaak heeft Neder
land er nu toe bewogen de ambassade te verplaatsen? Een
combinatie van de drie, met als overheersend element de uit
spraak van de Veiligheidsraad? De houding van het kabinet
heeft veeleer de indruk gewekt dat de Arabische chantage
de doorslag heeft gegeven en ons land eieren voor zijn geld
heeft doen kiezen.
HET is van groot belang dat die indruk wordt weggenomen.
Uit principiële overwegingen en uit praktische, want wie
zich één maal laat chanteren kan erop rekenen steeds weer
opnieuw gechanteerd te worden. Het kamerdebat van mor
gen biedt de mogelijkheid ook aan minister Van der
Klaauw een juist beeld te geven van het Nederlandse be
sluit. Daarbij kan duidelijk worden gesteld dat de provoce
rende besluiten van het Israëlische parlement en premier
Begin niet zonder internationale gevolgen konden blijven.
En in het kamerdebat kunnen bovendien de gevoelens van
vriendschap met het Israëlische volk rog eens worden on
derstreept evenals het standpunt, dat het bestaansrecht van
de staat Israël onaantastbaar is.
Wageningse studenten in „Pipowagens"
WAGENINGEN Zelfs „Pipowagens" heeft het bestuur van
de Wageningse landbouwhogeschool gehuurd om de woning
nood onder eerstejaarsstudenten in die plaats tijdelijk op te hef
fen. Aan het begin van het studiejaar hadden een kleine drie
honderd studenten nog geen kamer.
De hogeschool heeft ook tijdelijk kamers gevonden in een voor
malig verpleegstersflat in Ede, in een vroeger ziekenhuis in Wa-
geningen en in een oude opslagloods.
in de nacht zesenveertig milli
meter gevallen.
Weersgesteldheid wan gisteren
PLAATSELIJK MIST
DE BILT - Voor morgen
wordt droog en vrij zonnig
weer verwacht, maar in de
nacht .vooral in het zuiden van
het land gevormde mistgebie-
den, kunnen zich 's ochtends
plaatselijk enkele uren hand
haven. Pas tegen of in de
avond komt van het westen
uit meer bewolking, die sa
menhangt met een weinig ac
tief oceaanfront opzetten.
De middagtemperatuur kan
opnieuw 23 graden worden.
De genoemde mistgebieden
ontstaan in uit Frankrijk aan
gevoerde vochtige lucht, de
begrenzing lag woensdagoch
tend over het zuiden van Ne
derland. In Brabant en in Zee
land kwam op sommige plaat
sen dichte mist voor.
In Frankrijk waren nogal wat
buien, de actiefste bevonden
zich in de Rhone-vallei, waar
twintig tot dertig millimeter
neerslag werd gemeten, de
meeste regen werd vanmorgen
uit Toulouse gemeld, daar was
De Bill onbew.
Eelde onbew.
Eindhoven mist
Den Helder onbew.
Luchth. R'dam onbew.
Twente onbew.
Z.-Limburg onbew.
Helsinki
Innsbruck
Klagen turl
Kopenhagen
Luxemburg
Las Paimas
Tel Aviv