£etdóc(3otncMit
lx-leden
irinaamse
aad voor
rijgsraad
Sovjet-Unie
maakt spaarzaam
melding van
staking in Polen
rigantische verkeersopstopping in Frankrijk verwacht
Handreiking
De Koning:
half miljoen
voor Suriname
Vissers heffen
blokkade tijdelijk op
ovjet-musici vragen
'siel in Duitsland
rter loopt
op Reagan
^raëlische actie in
•ibanon veroordeeld
Arabische druk
Tekere op
borg vrij
ITENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 20 AUGUSTUS 1980 PAGINA 7
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Minister
De Koning (ontwikke
lingssamenwerking) is be
reid Suriname ongeveer
500 miljoen ontwikkelings
hulp te geven voor de uit
voering van een urgentie
programma voor de ont
wikkeling van het land
van premier en president
Chin A Sen. Dit ondanks
de recente breuk in de on
derhandelingen tussen Su
riname en De Koning over
het aanpassen van de door
Nederland te geven ont
wikkelingshulp van 2,7
miljard aan de jaarlijkse
inflatie. Hierdoor zou Suri
name nog 700 miljoen ex
tra kunnen krijgen. Na de
weigering van De Koning
op de eis van Suriname in
te gaan brak de Surinaam
se regering de onderhande
lingen af.
Een woordvoerder van het
ministerie van Ontwikke
lingssamenwerking noemde
het besluit van De Koning
bekend gemaakt in antwoord
op vragen van het SGP-Ka
merlid Van Rossum) dan ook
een „handreiking". Het ur
gentieprogramma van Chin
A Sen, dat hij deze zomer aan
De Koning overhandigde,
omvat ondermeer verbete
ring van de algemene ou-
dersdomsvoorzieningen, op
zet van een ziekenfondsver
zekering, infrastructurele
werken, verbetering van de
drinkwatervoorziening voor
Paramaribo en werken die
de afvoer van regenwater uit
de hoofdstad na stortbuien
moet verbeteren. Het bedrag
van 500 miljoen zal wel ge
vonden moeten worden bin
nen de 2,7 miljard. Dit door
een verschuiving in de be
stemming van gelden voor
bepaalde projecten die nog
niet in uitvoering zijn en gel
den die nog geen bestemming
hebben. Er is geen sprake
van dat Nederland alsnog
met een verkapte indexering
van de ontwikkelingshulp
akkoord zou zijn gegaan..
«BURG De 33-jarige
on Kremer, een bekende
;e violist, en zijn vrouw
ia Kremer, pianiste, bei-
afkomstig uit de Sovjet-
e hebben afgezien van hun
jetrussische staatsburger-
ip en asiel in de Westduit-
londsrepubliek gevraagd,
echtpaar treedt momen-
i op in het beroemde mu-
[gebeuren in Salzburg in
i Henrijk.
concertagent, Werner Lutz,
hun belangen bij de Sovw-
lutoriteiten heeft behar
tigd, zei dat de Kremers beslo
ten in het Westen te bliiven
nadat zij onlangs bevel gekre
gen hadden onmiddellijk naar
Moskou terug te keren. Zij
hadden vorig jaar december
officiële goedkeuring aange
vraagd voor een tweede domi
cilie in West-Duitsland. Kre
mer wilde dat omdat zijn ou
ders al langer in de bondsre
publiek wonen en zij verzor
ging nodig hebben. Het echt
paar kreeg te horen „onmid
dellijk naar Moskou terug te
moeten keren.
im Dae-Jung ontkent
)EL De Zuidkoreaanse
locratische dissidentenlei-
54-jarige Kim Dae-Jung,
n wie sinds eind vorige
k een proces loopt wegens
gverraad, heeft zijn proces
teld als politieke onder-
kking en ontkend dat hij
mei studenten tot verzet
willen aanzetten en ver
volgens, gebruik makend van
dt onlusten, de regering zou
hebben willen omverwerpen.
Kim zei niet te geloven in
geweld. Volgens de tenlaste
legging zou hij betogingen
hebben betaald die onder meer
in Kwangju tot een algemene
opstand leidden.
De bij de
13 augustus gearres-
militairen Sital, G. Mij-
in Joeman, zullen voor
ijgsraad worden geleid
beschuldiging van
ivaarlijke activiteiten,
velhebber van het Suri-
llCse leger D. Bou terse
dat gisteren in Para
w bekend. Het drietal zou
le'lbjs de verhoren door de
lire politie reeds zoveel
toegegeven, dat deze
beschuldiging gerecht-
1*
IINGTON President
heeft een groot deel
■kijn achterstand in popu-
Hpit op zijn naaste rivaal
■[het presidentschap, Ro-
Reagan, goedgemaakt
WL r die vorige week de de-
atische nominatie en de
vooji van Edward Kennedy
f, ligt volgens een onder-
van het instituut Gallup
naar één procent achter
sagan.
-allup-peiling geeft Rea-
en Carter 38 procent,
iderzoek van ABC-Har-
»mt op 42 procent voor
en 36 procent voor
De onafhankelijke
it John Anderson
17 procent.
liende steun voor Car-
:t erop te duiden, dat de
igers van Kennedy zich
hun afkeer van de
toch achter hem
geschaard om de repu-
Reagan van het presi-
ap af te houden.
Van hen is Ghas Mijnals we
gens maagklachten in het mi
litair hospitaal opgenomen. De
bevelhebber Bouterse ontken
de dat tijdens de coup en in de
dagen erna tegen arrestanten
en overtreders van de avond
klok lijfelijk geweld zou zijn
gebruikt. „Mij is daar althans
niets van bekend. Wij laten
deze mensen een handje mee
helpen bij het schoonmaken
van het kazerneterrein".
Volgens Bouterse hebben Joe
man, Mijnals en Sital hun
„snode plannen" beraamd op
hotelkamer 106 van de Rivier
club. De militair die de zaak
doorspeelde naar de legerlei
ding en bij het proces als
kroongetuige zal optreden,
meldde dat er een tegencoup
van linkse signatuur werd be
raamd. Of de 28ste augustus
als datum voor de uitvoering
gold wilde Bouterse bevestigen
noch ontkennen. „Wel weet ik
dat ze bewerkstelligd zouden
hebben dat deze regering ten
val werd gebracht en ook de
legerleiding zou worden aan
gepakt".
Onzeker bleek of het drietal
op steun uit het buitenland
met name Cuba heeft gere
kend.
Inmiddels zijn ook degenen
die genoemd werden bij de
Ormskerk-coup van enkele
maanden geleden weer in
hechtenis. Het betreft hier de
heren Rodgers, Nooitmeer,
Coddfried, Krol, Kasantaroe-
hos, Beam en de militairen
Rambokus en Wierth.
Uit de cijfers van de onlangs
gehouden volkstelling in Suri
name kan worden afgeleid dat
de laatste tien jaar omstreeks
180.000 Surinamers naar Ne
derland zijn vertrokken. Suri
name heeft nu nog 347.000
mensen.
AVI V/BEIROET De jongste Israëlische actie tegen
restijnse doelen in Zuid-Libanon gisterochtend vroeg is
_yordeeld door de Verenigde Staten en Egypte. Het was
- rootste aanval van Israël op stellingen van guerrilla-
ders in twee jaar.
en communique van de Amerikaanse ambassade in Beiroet
T dt de actie veroordeeld als een bijdrage aan de spanning in
gebied. Volgens de Egyptische minister voor buitenlandse
in Boutros Ghali „schendt de Israëlische agressie tegen Liba-
het internationale recht en de bepalingen van het VN-
lddvest". Hij noemde de actie een „nieuw obstakel op de weg
vrede in het Midden-Oosten".
V [ens plaatselijke medische bronnen zijn ongeveer 25 Palestij-
2 en Libanezen gedood en 25 gewond onder wie vijf burgers
ns de aanval door parachutisten in helikopters gesteund
r vliegtuigen en artillerievuur. Een militaire woordvoerder
'el Aviv maakte bekend dat tijdens de actie drie Israëlische
11 aten zijn gesneuveld en 12 gewond.
Pools
treinongeluk
Tweehonderd kilometer ten
noordwesten van de Poolse
hoofdstad Warschau, nabij de
stad Torun, heeft zich gister
morgen een ernstig treinonge
luk voorgedaan, waarbij min
stens 62 mensen het leven
hebben verloren. Vijftig men
sen werden gewond. Het onge
luk gebeurde toen een zwaar-
geladen goederentrein frontaal
op een passagierstrein botste.
De machinist van de goederen
trein zou niet op een een rood
sein hebben gelet. Partijleider
Edward Gierek en premier Ed
ward Babluch zijn naar de
plaats van het ongeluk gereisd
en hebben gewonde treinpas-
sagiers in het ziekenhuis be
zocht.
De Nederlandse regering staat in het licht van aangekon
digde Arabische boycotacties voor de netelige opgave een be
slissing te nemen over de geëiste verplaatsing van haar am
bassade in Jeruzalem. Tot nu toe heeft zij bij monde van mi
nister Van der Klaauw het standpunt verdedigd dat de
standplaats van de ambassade om puur historische redenen
in die stad is gevestigd en dat niet de standplaats zelf, maar
de activiteiten van haar ambassade op hun merites moeten
worden beoordeeld.
Op zichzelf bestaat er geen enkel verband tussen deze stel-
lingname en de recent genomen beslissing van het Israëli
sche parlement om oostelijk Jeruzalem te trekken bij het Is
raëlische gedeelte van de stad: het standpunt van minister
Van der Klaauw is er immers niet minder respectabel door.
Israel heeft met het omstreden besluit ons land echter wel in
een uiterst moeilijk parket gebracht, nu de Arabische landen
de eenzijdige hereniging van Jeruzalem door het Israëlisch
parlement hebben aangegrepen om andermaal hun frustra
ties te uiten over de Israëlische politiek. In deze frustraties
speelt Jeruzalem een prominente rol, omdat deze stad behal
ve symbool van het jodendom ook voor de islamieten van
grote betekenis is.
Moet Den Haag toegeven aan wat terecht omschreven
wordt als chantage van Arabische zijde? Moet Nederland van
de andere kant ernstige schade lijden als uitvloeisel van een
zinloos, ondoordacht besluit van Israel? Principieel is het niet
oirbaar dat de Nederlandse regering toegeeft aan Arabische
druk. Anderzijds behoeft zij zich echter ook niet nodeloos te
begeven in een eenzame heldenrol, die haar is opgedrongen,
omdat men in Israël zelf het zicht kwijt raakt op wat reëel en
haalbaar is in het Midden-Oosten. Veel hangt af van de wijze
waarop de Veiligheidsraad waarschijnlijk vannacht haar re
solutie zal presenteren waar meer dan een week over is on
derhandeld, en waarin naar verwacht mag worden
van Nederland zal worden geëist de ambassade uit Jeruzalem
te verplaatsen. Pas daarna zal ons land een realistische afwe
ging kunnen maken.
Negentig doden
na explosie
in Iran
TEHERAN Tenminste 9®
mensen zijn om het leven pe-
komen cn 35 gewond geraakt
toen een pakhuis met explo
sieven in de olierijke provin
cie Khuzestan ontplofte, so is
dinsdag door het officiële
Iraanse persbureau Pars go-
meld.
De explosie deed zich maan
dagavond voor in de stad
Gachsaran, en was volgens
Pars door kortsluiting veroor
zaakt. De zuidwestelijke pro
vincie Khuzestan is al meer
dan een jaar het doelwit van
sabotagedaden door zelfbe
stuur eisende Iraanse Arabie
ren.
Ontvluchte
gevangenen
gepakt
BRUSSEL Drie van de ne
gen gedetineerden die zondag
avond zijn ontsnapt uit een ge
vangenis in Luik, zijn maan
dagnacht door de politie gegre
pen. Een was al eerder aange
houden zodat er nog vijf
voortvluchtig zijn. Een van
hen is de 27-jarige Mauricio
Turato die in 1979 tot 25 jaar
gevangenisstraf werd veroor
deeld wegens moord op een ju
welier in Luik.
SALISBURY De van
moord verdachte minister vmn
Arbeid van Zimbabwe, Edgar
Tekere, is gisteren op borg
tocht van 50.000 Zimbabwe-
dollar en na een persoonlijke
verzekering van premier Mu
gabe aan het gerecht uit voor
arrest ontslagen.
Tekere heeft zijn pas moeten
inleveren en mag Salisbury
niet verlaten. Tekere was op 6
augustus gearresteerd onder
verdenking van moord op een
blanke boer. Tekere werd tot
zijn arrestatie beschouwd als
de woordvoerder van alle ex-
partisanen die nog niet in het
dagelijks leven zijn opgeno
men. Het gerechtelijk vooron
derzoek tegen hem werd ook
al maatstaf gezien voor de
mate waarin de regering-Mu-
gabe de onafhankelijkheid van
de justitie zou steunen.
„El Cordobes"
zwaar gewond
MADRID De beroemde
Spaanse stierenvechter „El
Cordobes" ligt met zware ver
wondingen in een ziekenhuis
in Madrid. Toen de 44-jarige
Manuel Benitez maandag tij
dens een gevecht in de provin
cie Toledo, ten zuiden van Ma
drid de genadestoot wilde toe
brengen, scheurde de stier zijn
rechterdijbeen open.
MOSKOU De gebeurtenis
sen in Polen worden zowel
in Oosten als Westen met
grote belangstelling ge
volgd. Ook het Russische
persbureau TASS, dat tot nu
toe gezwegen had, heeft
thans melding gemaakt van
„arbeidsonderbrekingen in
sommige ondernemingen in
Polen".
Veel aandacht wordt daarbij
besteed aan de oproep van
Gierek om het werk te hervat
ten en op diens mededeling,
dat er niet getornd kan wor
den aan de socialistische sa
menleving.
China brengt alles voluit op de
voorpagina,s van de dagbla
den. De Italiaanse communis
ten menen, dat in Polen een
veelvromige ontwikkeling niet
in de weg mag worden ge
staan. Oost-Duitsland is weer
erg terughoudend in de be
richtgeving. Het maakt welis
waar melding van de stakin
gen met veel nadruk op de
economische aspecten, zonder
dat verder bijzonderheden of
achtergronden werden gege
ven.
De Franse communisten heb
ben met grote terughoudend
heid gereageerd. Een officieel
commentaar werd niet gege
ven. Hun Spaanse partijgeno
ten nemen een afwachtende
houding aan. De Nederlandse
Waarheid vindt een strijdmid
del, dat, ook in Oost-Europa,
niet betwist mag worden. Het
blad zegt ook, dat de Polen
hun problemen zelf moeten
oplossen, zonder dwang of
hulp van buitenaf. Decreten
van bovenaf brengen geen op
lossing.
Washington heeft besloten om
Moskou geen waarschuwing te
geven over de mogelijke ge
volgen van ieen ingrijpen in
Polen. Volgens het ministerie
van buitenlandse zaken, heb
ben Amerikaanse diplomaten
niet met hun Russische collega
over de situatie in Polen ge
sproken. „Alles wat wij zeg
gen, zou hun alleen maar irri
teren", aldüs een woordvoer
der.
De NAVO is van mening, dat
de Poolse en Russische troe
penbewegingen in Noord-Po
len niets te maken hebben met
de gebeurtenissen Gdansk en
elders. Al weken geleden was
Honderden sympathisanten staan voor het hek van de
Lenin-scheepswerf die is opgesierd met een portret van
paus Johannes Paulus II, bloemen en de Poolse vlag. De
sympathisanten brengen ook voedsel naar de sakers.
al bekend dat de Russen en
Polen oefeningen in Noord-
Polen zouden houden, in sa
menwerking met Oost-Duits
land. Zij zien verder geen te
kenen, dat de Sovjet-Unie van
zins is om in te grijpen, zoals
zij gedaan heeft in Hongarij
(1956 en in Tsjecho-Slowakiie
en 1968.
Enige honderden Britse toeristen konden gisteren met
de eerste ferry-overtocht de haven van Cherbourg ver
laten, waar zij vier dagen hadden vastgezeten.
(Van onze correspondent)
PARIJS - Terwijl de Franse havens steeds
verder vergrendeld worden, hebben de vis
sers hun blokkade van de haven van Cher
bourg en Ajaccio opgeheven om de toeristen
in staat te stellen naar huis terug te keren.
In Cherbourg werd de afgrendeling 24 uren
opgeheven om de ruim 6000 Britse toeristen
in staat te stellen naar Engeland over te ste
ken. De nationale Franse luchtvaartmaat
schappij Air France kende gestrande toeris
ten een reductie van 50 procent toe op de ta
rieven naar Groot-Brittannië op vertoon
van hun oorspronkelijk passagebiljet voor
de overtocht over zee. De vluchten hadden
plaats vanaf zes luchthavens langs de Ka-
naalkust.
In Le Havre had gistermiddag een bijeenkomst
plaats van de zogenaamde verzoeningscommis
sie die naar een oplossing in het conflict tussen
overheid en rederijen van de industriële vis
vangst streeft. De bijeenkomst tussen vakbond
sonderhandelaars en reders leidde niet tot suc
ces. Met name kon men het niet eens worden
over de verkleining van de bemanningen. Zelfs
wanneer tussen deze twee groepen overeen
stemming zou zijn gevonden, had dat nog niet
het einde van de blokkades betekend. De af
grendeling is namelijk voor een deel het werk
van de kleine zelfstandige vissers wier proble
men hemelsbreed verschillen van de grote in
dustriële visserij. De zelfstandige vissers eisen
op de eerste plaats een verlaging van de motor
brandstofprijzen en een subsidie hetgeen de re
gering zegt niet te kunnen toestaan. De over
heid verklaart dat de prijzen van de dieselolie
voor de vissers al de laagste in Europa zijn en
dat de regering daarop nog een kleine subsidie
toekent. Verder te gaan zou tot conflicten lei
den binnen de Europese Gemeenschap, zo heet
het.
(Van onze correspondent Jan Drummen)
Zondag 31 augustus zal Frankrijk
„de verkeersopstopping van de
iw" beleven omdat dan het verkeer van de
Qgkerende vakantiegangers uit Zuid-Frank-
k en Spanje samenvalt met dat van de naar
terugrijdende weekend-uitvliegers.
De problemen zullen vooral rond Parijs onoplos
baar dreigen te worden en met name op de auto
weg van het zuiden naar de hoofdstad op een kilo
meter of vijftig vóór Parijs. Op het laatste gedeelte
van de autoroute Du Soleil hebben namelijk sedert
enige tijd uitgebreide verbeteringswerkzaamheden
plaats. De verkeerspolitie heeft nu een waarschu
wing tot de weggebruikers.gericht dit gedeelte zo
veel mogelijk te vermijden, omdat het een ware
„nachtmerrie" dreigt te worden waarin honderd
duizenden automobilisten uren en urenlang vast
komen te zitten. De vernieuwing van het hele
wegdek is op 5 augustus begonnen en zal eind ok
tober gereed komen. Het is een zeer belangrijk en
uitgebreid werk en als gevolg daarvan zal het ver
keer dat normaal over drie banen loopt in één
baan samengeperst moeten worden, terwijl de naar
het zuiden voerende stroom eveneens gereduceerd
wordt, maar echter tot twee rijstroken.
Een en ander heeft al tijdens het verlengde week
einde van 15-17 augustus grote moeilijkheden op
geleverd. Het probleem ligt tussen Fontaineblau en
Corbeil en dit stuk zal vermoedelijk het toneel van
de „opstopping van de eeuw" worden. De automo
bilisten wordt dan ook op het hart gedrukt de au
toweg bij Nemours te verlaten en de Rijksweg nr. 7
te volgen via Fontaineblau en Ponthierrf om dan
later weer via Rijkweg nr. 5 bij Melun naar de au
toweg terug te keren. Dit neemt niet weg dat het
doorgaande verkeer in Ponthierry eveneens uiterst
moeilijk zal worden, evenals in Corbeil en Melun.