Jim Morrison:
„The
conversation
TERUGBLIK
Alberti's geven
voorstellingen
in Californië
Luistervinken bij
RADIO VRIJDAG
RADIO/TELEVISIE LEIDSE COURANT. - 'DONDERDAG 31 JULI 1980 Pr—
TELEVISIE VRIJDAG
RADIO VANAVOND
TELEVISIE VANAV<
Gene Hackman als Harry Caul in ,,The Conversation".
Lang voor het Watergate-
schandaal liep regisseur
Francis Ford Coppola al
met het idee voor de film
„The conversation" vana
vond op het scherm rond,
maar hij had geen gunstiger
moment kunnen kiezen om
dit beklemmende gegeven
over een afluister-specialist
te realiseren. Hij won er op
Internationale
folkloristische
parade
Verslag van de zevende Inter
nationale Folkloristische Para
de, die van 18 tot 24 juli in het
Limburgse Brunssum werd ge
houden. In deze Parade traden
folkloristische groepei^ op uit
het filmfestival van Canjies ondermeer: Mexico, 'Senegal
de Gouden Palm mee en
drukte de wereld nog eens
met de neus op de harde fei
ten. In handen van ingenieu
ze geluidstechnici, die van
afluisteren een beroep heb
ben gemaakt en zich niet om
de gevolgen bekommeren,
kan deze vorm van spionage
levensgevaarlijk zijn.
Zo'n man is Harry Caul, ge
speeld door Gene Hackman,
gewetensvol in zijn werk maar
zich niet bekommerend om
wat zijn opdrachtgevers met
de door hem opgenomen ban
den doet.
Met de door hem verfijnde op-
name-apperatuur weet hij in
de beginbeelden vanuit zijn
bestelbusje de conversatie van
twee op een druk plein ronds
lenterende jonge mensen vast
te leggen. Hoewel hij het ver
moeden heeft, dat deze opna
me ernstige konsekwenties
kan hebben, ziet hij het als zijn
werk, dat hij zo perfect moge
lijk moet uitvoeren.
Tijdens een feestje na een con
ventie van afluister-experts'
maakt Coppola dit nog eens
duidelijk door de rivaliteit, die
er tussen de afluisteraars on
derling bestaat te benadruk
ken.
Als tenslotte Harry Caul's ge
weten gaat spreken, is het te
laat. Hij kan een moord niet
voorkomen, al heeft Coppola
hier nog een verrassing voor
de toeschouwer in petto.
Gepe Hackman als de eenza
me, geheel voor zijn werk le
vende Harry Caul geeft een
indrukwekkende vertolking,
die hem „slechts" een nomina
tie en geen Oscar opleverde.
Allen Garfield heeft een knap
rolletje als zijn grote rivaal in
het afluisteren, maar „The
conversation" is toch helemaal
de film van Coppola, die zelf
het scenario schreef en zowel
de productie als de regie op
zich nam, na „The godfather"
opnieuw bewijzend dat hij de
problemen uit de Amerikaanse
samenleving niet uit de weg
gaat.
Ned. 1, 20.15 uur.
Roemenië.
Ned. 1,19.00 uur.
„Kom van het dak
af"
De meningen- over de klucht
„Kom van het dak af" waren
nogal verdeeld. Toneelcritici
hadden er weinig goede woor
den voor over, toen dit blijspel
in 1977 door. Het Theater van
de Lach van John Lanting op
de planken werd gebracht. Het
publiek daarentegen was en
thousiast. Het blijspel trok vol
le zalen en maar liefst 6 mil
joen kijkers, toen het verleden
jaar op de beeldbuis ver
scheen. Voor de TROS kenne
lijk een reden om deze pro-
duktie vanavond te herhalen.
„Kom van het dak af" speelt
zich af op de zolderflat van ju
welier Berend Fris en gaat
over mannen en vrouwen die
op een avontuurtje uit zijn en
daardoor in uiterst gecompli
ceerde situaties komen. Ze
moeten zich bijvoorbeeld in
kasten, onder bedden en in
badkamers verstoppen om niet
betrapt te worden door de on
gewenste eega die telkens
maar weer komt opdagen.
Ned. II. 20.27 uur.
Ten voeten uit:
Dave Allen
Voor de derde maal dolle pret
met en rond de Ierse entertai
ner Dave Allen
Ned. II. 23.00 uur.
Veertien keer heeft Afghani
stan aan de Sovjet-Unie om
hulp gevraagd en dertien keer
heeft men het geweigerd. De
veertiende keer kon men er
kennelijk niet aan voorbij.
Aan het woord is de commen
tator van de Russische staat
stelevisie in het IKON-pro-
gramma, dat dit keer wel erg
toepasselijk het Paard van
Troje heette. Je kijkt en luis
tert met enige verbijstering.
Dit is precies het tegenoverge
stelde van wat wij menen te
weten over de gebeurtenissen
in Afghanistan. Van het
woord interventie wilde de
man niet horen. En op Ameri
ka was men niet eens kwaad
wegens al die verkeerde voor
lichting, hoogstens bedroefd.
Bovendien, wie had meer re
den bedreigd te zijn, Amerika,
dat ver verwijderd ligt van de
Perzische Golf of de Sovjet-
Unie, dat aan Afghanistan
grenst. Er "bleek weer eens uit
dat wereldpolitek op totaal
verschillende manieren kan
worden uitgelegd. Toevallig
was op dezelfde avond over
Duitsland een Afghaan aan
het woord met een ijzingwek
kend verslag over bombarde
menten op de burgerij van zijn
land. Twee standpunten,
slechts gescheiden door een
.knip van telepilot. De schuld
dat Nederland zo verjg',
ten opzichte van decjj
Unie werd door de bet^
commentator dan ookjj
ven op de massamedi^er
sen zag men toch ook^
ten in Leningrad met
denkbeelden over oojeu
vrede als studenten hi^je
Ex-wereldkampioen 'q^
Botwinnik sprak zijnya]
trusting uit over de niee j
ketten in Europa. DanLu
je je weer over het t. j
ingelicht zijn van zo*
denker. De IKON lietfbj
tend een tekenfilmra
Daaruit kwam weer 1
clusie naar voren: in t
reld zonder harnassen,
mand veilig.
Verder in dit progrant1^
beeld van Bolivia na
verkrachting van eenTj!
tot democratie. ArgenL^
dus dit programma, is,ezj
gen systeem naar BolL
het exporteren om te„
men dat het een nieL'r
zind land als buur krijL]
daar dat de nieuwe h^0J
ook als een pinochet iije
Voorts op deze nieuw*
avond een protserige
ling door de gerestauref
len van Versailles n>—
mooie plaatjes en mu^
Ho
HAN JOU
Boosheid bij VARA over liedje tegen Beatrix
(Van onze radio- en tv-redac-
tie)
HILVERSUM De raduwli-
rectie van de VARA gaat in
tern „grondig onderzoeken"
hoe het mogelijk is geweest,
dat dinsdagavond in het pro
gramma „Lijn drie popdon-
der" op Hilversum 3 door de
hoofdstedelijke popgroep
„Drukwerk" het liedje „Weg
met Beatrix" kon worden uit
gezonden. Naar aanleiding
van de tekst kwamen bij de
VARA telefoontjes van boze
luisteraars binnen.
Ook de radio-directie keurt de
tekst af. In een woensdag uit
gegeven verklaring zegt zij de
zaak hoog op te nemen, omdat
•ze meent dat met dit lied de
grenzen van het betamelijke
ver zijn overschreden. De di
rectie heeft voorts aangekon
digd maatregelen te zullen ne
men om herhaling te voorko
men. r -*
Het betrokken proj
werd uitgezonden vaif j
pas geopende jongeren^
„Het Dupke" in Uden. V!
vraaggesprek over de l^c
ties in de Amsterdamfcj
delstraat, liet presentatie
Zwart de groep „Dni^,
°Ptreden- In VARA-J
neemt men aan dat Zrj'
weten heeft welk liedP
groep ten, gehore zouPe
gebracht.
de hogepriester van de totale oorlog tussen de generaties
NEDERLAND 1
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
NEDERLAND2
NOS
13.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
DUITSLAND 1
10.00 Journ.. actual, en sportrep.
10.40 Gigi, musical. 12.30 Doe. serie.
12.55 Persoverz. 13.00 Journ. 16.15
Journ. 16.20 Rep. 17.05 Filmrep.
17.50 Journ.
DUITSLAND 2
15.00 Kinderprogr. 16.25 Rep. 17.00
Journ. 17.10 De Neunte, tv-serie.
17.35 Gevar. mag.
WGIE NED. 1
15.50 Olympsiche Spelen.
BELGIE FRANS
18.15 Gevar. kinderprogr.
progr. 19.00 Muziekprogr.
mag. 19.29 Weerber. 19
19.55 Spelprogr. 20.20
Salvatore Gluliano, speelt V
Journ. 23.20 Samenv.
Spelen.
BELGIE FRANS 2
15.50 Direkte Eurovisie
De Olympische Spelen I
20.30 Samenvatting van
pische Spelen te Moski
22.00 Direkte Eurovisie
Olympische Spelen te Mos
Jim Morrison (1943-1971), vandaag hoofdpersoon in
onze serie „Idolen sterven jong", was een uitermate
begaafd dichter en een uitstekend vertolker op toneel.
In zijn beginjaren was hij een avant-garde-artiest. Naar
mate zijn carrière vorderde werd hij een charlatan en
een lastpost en uiteindelijk werd hij uit de groep gezet
die hij had mee helpen oprichten. Jim kon de last van
de roem niet dragen. Toch blijft hij één van de meest
creatieve talenten van het rocktijdperk.
Jim Morrison stond bekend om zijn vijandigheid
bij interviews.
Jim Morrison was
een van de weinige
echte intellectuelen
onder de rocksterren.
Jim was de eerste
zanger van de pop
groep The Doors, die
bekend waren om de
diepzinnigheid van
hun liedjes. Déze wer
den meestal door Jim
gecomponeerd. Want
Morrison was niet al
leen een uitstekend
vertolker op toneel,
hij had bovendien
een stem die je tij
dens een rel zonder
microfoon of verster
ker zou kunnen ho
ren. Hij was tevens
een begaafd dichter.
„Een man van woor
den", zoals hij zich
zelf noemde en één
van de meest creatie
ve talenten van het
rocktijdperk.
James Douglas Morri
son werd in Florida op
8 december 1943 gebo
ren. Zijn vader was een
hoge marineofficier en
hij voedde zijn kinde
ren streng op. Jim's la
tere opstand drukte
vaak grote vijandig
heid tegenover zijn fa
milie uit.
De Morrison's verhuis
den in de late jaren
vijftig naar Virginia en
Jim ging in Washing
ton DC naar school. Hij
was geen buitenbeen
tje. Jim demonstreerde
zijn rebellie eerst op
een rustige manier. Hij
weigerde mee te doen
aan de activiteiten die
werden verwacht van
goede Amerikaanse tie
ners in die periode,
zoals sport en het vere
nigingsleven.
Morrison ging in 1964
film studeren aan de
Universiteit van Cali-
fornië in Los Angeles
(UCLA). Zijn liefde
voor de film heeft hem
nooit losgelaten. Dat
had te maken met één
van zijn obsessies, de
dood. „De aantrek
kingskracht van de
film ligt in de angst
voor de dood. Films
creëren een valse eeu
wigheid", zo zei Jim
eens.
Toen hij op de UCLA
was raakte Jim be
vriend met Ray Man-
zarek, die zijn studie
bekostigde doör in een
jazzband te zingen.
Hoewel Jim toen al ge
dichten en liedjes
schreef, had hij er
nooit aan gedacht ze
zelf te gaan zingen, laat
staan van het zingen
zijn beroep te maken.
Mazarek bracht hem
op dat idee.
In het midden van de
jaren zestig kwamen ze
allebei in de strandcul-
tuur van de Californi-
sche kust terecht waar
LSD een favoriet sti
muleringsmiddel was.
Manzarek herinnerde
zich de eerste keer dat
Jim Moonlight Drive
voor hem voorlas en
hoe ze op dat moment
opperden dat er eigen
lijk geen bezwaar was
om een groep te vor
men en een miljoen
dollar te gaan verdie
nen. Ze vormden hun
eigen groep, de Doors,
in 1965.
Origineel-
dynamisch
De groep werd al gauw
als één van de meest
originele en dynami
sche in de Verenigde
Staten beschouwd. Dat
kwam voornamelijk
door de kwaliteit van
Jim Morrison's liedjes
en de indruk die hij als
artiest achterliet. Het
eerstq album van de
groep was een van de
best verkochte platen
van die tijd.
Jim Morrison's optre
den op het toneel ver
anderde geleidelijk.
Eerst was hij nogal te
ruggetrokken, maar
toen zijn publiek groter
werd, liet hij zijn emo
ties meer aan de opper
vlakte komen. Zijn ge
baren werden wilder
en onbehouwen. Zijn
zingen werd puntiger
met toespraken tot het
publiek er tussendoor.
Tijdens de uitvoering
van Light my Fire
gooide Jim brandende
aanstekers in het pu
bliek.
Een andere truc van
hem was om pauzes in
te lassen. Soms tussen
de liedjes door, soms in
zinnen of zelfs in let
tergrepen. Morrison
beweerde dat deze stil
tes de vijandigheid
weghaalden en de
groep dichter bij het
publiek brachten. De
inhoud van zijn liedjes
kwam prima overeen
met de geest van die
tijd. Ze waren maat
schappij-kritisch, vol
wanhoop, gevuld met
sex en geweld, vol haat
tegen beperkingen en
vol hoop over een
nieuwe maatschappij.
De anti-militaire geest
van zijn liedjes paste bij
het groeiend onbeha
gen over de Vietnam -
oorlog, maar voor Jim
was het ook een afre
kening met de carrière
van zijn vader.
Nihilisme
De schok die zijn lied
jes teweeg brachten,
was nergens zo duide
lijk als in The End
waarin het nihilisme,
het conflict van de ge
neraties en de verhou
ding met zijn ouders al
lemaal tot uitdrukking
kwamen in het slotcou
plet. De persoon in het
liedje vertelt zijn vader
dat hij hem wil doden
en eindigt met de
woorden: „Moeder ik
wil...". Op dat moment
liet Morrison een oor
verdovend gekrijs ho
ren.
Morrison en de Doors
werden onvermijdelijk
een mikpunt van aan
vallen van gevestigde
machten in de maat
schappij. Zij lapten im
mers alle waarden aan
hun laars. Niets toont
beter aan hoe groot de
kloof was, dan de po
ging van een televisie
maatschappij om een
zin van Light my Fire
te censureren. De
Doors kwamen hun op
wachting maken in een
televisieshow en de te
levisiemaatschappij
wilde de zin „Baby we
kunnen niet higher
worden" vervangen.
Morrison stemde toe
om iets anders te zin
gen. Tijdens de repeti
ties deed hij dat ook,
maar in de life-uitvoe-
ring herhaalde hij de
originele zin.
Uitvoeringen van de
Doors werden vaak in
de laatste minuut afge
zegd en het publiek
werd door de politie
met gummiknuppels
geslagen. Jim werd tij
dens een concert in
New Haven gearres
teerd omdat hij de poli
tie zou hebben uitge
scholden en had aange
spoord tot rellen. Zijn
tweede arrestatie was
in 1969 in Miami we
gens verondersteld
naakt verschijnen op
het toneel. Dat werd
teveel voor Morrison,
bij wie de destructieve
krachten al aan het
werk waren.
Hij was een zwaar ge
bruiker van LSD en al
cohol en hij werd op
elk moment van de dag
of nacht dronken van
wat hij maar te pakken
kon krijgen. Jim
scheen vastbesloten er
een vroegtijdig einde
aan te maken, hoewel
hij zelf zijn drinken be
schreef „niet als zelf
moord, maar als een
langzame capitulatie".
Hoogdravend
Op het eind werd Jim
Morrison een ballast
voor de Doors. Zijn op
tredens hadden nog
nauwelijks iets van
hun oorspronkelijke
glans. Hij werd dik en
hoogdravend. De ge
loofwaardigheid van de
Doors liep terug. Jim's
naaktoptreden deed de
deur dicht. Hij besloot
zijn rockbestaan er aan
te geven en zich in
Frankrijk terug te
trekken. De officiële
reden voor zijn vertrek
was, dat hij zich met
zijn zevenentwintig
jaar te oud voelde om
als rockster door te
gaan en dat hij zich te
ver verwijderd voelde
van de rest van de
groep om de samen
werking voort te zet-
tep.
Jim ging met zijn
vrouw Pamela naar
Parijs. Hij was in 1970
met haar getrouwd en
ze was hem trouw ge
bleven, ondanks de
vernederingen en de
vele onvermijdelijke
meisjes. Maar Parijs
bracht niet de oplos
sing. Hij stierf plotse
ling in de zomer van
1971, na maanden van
hevig drinken en vla
gen van depressies.
Zijn dood werd offi
cieel toegeschreven aan
een hartverlamming
en hij werd op het Père
Lachaise kerkhof be
graven. Er was echter
geen lijkschouwing en
de juiste doodsoorzaak
stelde men nooit vast.
Mysterie
Sommige mensen be
weren ook nu weer dat
hij nooit is gestorven.
Het mysterie is alleen
maar groter geworden
sinds de enige be
trouwbare getuige, Pa
mela, in 1974 zelf stierf
aan een overdosis her
oine.
Jim Morrison, de hoge
priester van de totale
oorlog tussen de gene
raties, stierf voordat hij
zelf een lid van de ou
dere generatie was.
Hoewel zijn hele fami
lie nog leefde, had hij
ooit eens bij zijn bio
grafische gegevens on
der familie het lako-
nieke antwoord „over
leden" geschreven.
'Niemand van de fami
lie bezocht de begrafe
nis.
Jim Morrison was op
het toneel eerst een
avant-garde-artiest.
Daarna een charlatan
en lastpost, maar hij
was in ieder geval een
groot dichter.
(Gegevens on tleend
aan het boek Idolen
sterven jong, door
Marianne Sinclair,
een uitgave van Ro
strum BV te Haar
lem, prijs f 29,90).
Jim Morrison een jaar voor zijn dood.
Willie en Willeke Albert! verblijven momenteel in Califor
nië voor het geven van enkele voorstellingen voor Neder
landse emigranten. Het gezelschap werd begroet door Al-
bert Mol, die hier voor enkele maanden vertoeft om nieuwe
ideeën op te doen voor een aantal televisieshows, en de Ne
derlandse danseres Sonja van Beers.
Het eerste optreden van het gezelschap had plaats vrijdagavond
(25 juli) in Hoffbrau, het volgende optreden, de volgende dag
(zaterdag 26 juli) in North Hollywood waar vele geëmigreerde
Nederlanders met belangstelling naar deze show al maanden
an tevoren hadden uitgezien.
De foto toont de aankomst van het gezelschap met Willeke
(links) en Albert Mol met daarachter zijn vriend een Amerikaan
die uitstekend Nederlands spreekt, terwijl Willie Alberti begroet
wordt door Sonja van Beers, danseres en actrice die tien jaar ge
leden vanuit Nederland naar Amerika emigreerde.
NEDERLAND 1
NOS
18.00 Moskou 80
KRO
19.00 Internationale
Folkoristische
Parade
20.15 The conversation,
psychologische
thriller
NOS
22.12 Journaal
22.30 Moskou 80
23.35 Journaal
NEDERLAND2
NOS
18.00 Nieuws voor doven en
slechthorenden
18.49 Musti
18.55 Journaal
TROS
18.59 De TROS-top 50
NOS
20.00 Journaal
TROS
20.27 Kom van het dak
af, klucht
22.20 AktuaTV
23.00 Ten voeten uit:
Dave Allen
NOS
23.30 Journaal
BELGIE FRANS
18.15 Gevar.
serie. 19.00
mag. 19.27
19.55 Inform,
secretes (Strangers
speelfilm. 22.15 Journ.
