Dr. Kruyswijk op GOS: Verwijten over
slapheid Gereformeerde Kerken onterecht
Treintoerisme meer in trek
Tips voor het weekeinde
Nieuwe druk van
lona Tuinengids
kerk
wereld
Antwoord Engelse bisschoppen
op pastoraal congres
met spanning verwacht
Korte metten
Kerk in
Litouwen gaa
haar gang
BINNENLAND
Handboek
Natuurmonumenten
Druivenpluk
staat weer
voor de deur
Op de Gereformeerde Oecu
menische Synode (GOS) in
het Zuidfranse Nimes heeft
de Nederlander dr. A.
Kruyswijk krachtig gerea
geerd op verwijten aan het
adres van de Gereformeer
de Kerken in Nederland,
gedaan in een artikel in
een Nederlandse krant
door ds. Allan Boesak, stu
dentenpredikant van de
Nederduits-Gereformeerde
Sendingkerk en ds. Sam
Buti van de zwarte NG-
kerk in Afrika.
Zij hadden de Nederlandse
kerk een slappe en bange
houding verweten tegenover
de blanke kerken van Zuid-
Afrika. De Nederlanders
hadden helemaal niet naar
de GOS in Nimes moeten
gaan, zo vonden zij.
Dr. Kruyswijk, secretaris van
de „oecumene buitenland"
van de Gereformeerde Ker
ken in Nederland, wees er in
zijn reactie op, dat ds. Boesak
zelfs zijn eigen kerk niet
heeft gevraagd uit Nimes
weg te blijven en dat ds. Buti
dit tegenover de delegatie
van zijn kerken waarvan
hij deel zou uitmaken pas
heeft gedaan op de dag vart
het vertrek naar Europa.
Drs. Kruyswijk meende bo
vendien, dat ds. Buti en ds.
Boesak door zelf weg te blij
ven de Nederlandse kerk
hebben verhinderd om een
harder standpunt in te ne
men inzake de rassenproble-
matiek.
Het verwijt, dat de Neder
landse kerk bang is om tegen
de blanke kerken te spreken
en dat zij de zwarte kerken
niet serieus neemt, noemde
hij „onzin". „De laatste tien
jaar hebben we toch wel be
wezen ons getuigenis tegen
de apartheid ten koste van
alles te laten horen. De direc
te relatie, tot de blanke NG-
kerk is er door verbroken en
er ligt een synodebesluit om
die relatie niet te herstellen,
voordat de zwarte kerken
zijn geraadpleegd. Deze staan
juist voorop in ons beleid".
In alle katholieke paro
chiekerken van Engeland
en Wales zal zondag een ge
zamenlijke brief van de
bisschoppen worden voor
gelezen. Daarin kondigen
zij aan, dat zij in augustus
een uitvoerige reactie zul
len publiceren op bet in
mei gehouden landelijk
pastoraal congres van de
Engelse katholieken.
Uit deze herderlijke brief
valt echter nog niet af te lei
den hoe het bisschoppelijke
antwoord van veertigduizend
woorden volgende maand zal
uitvallen. De katholieken
van Engeland en Wales zien
het antwoord echter wel met
enige spanning tegemoet,
omdat het landelijk pastoraal
congres een reeks nogal con
troversiële eisen heeft ge
steld. Zouden de bisschoppen
op die eisen ingaan dan ko
men zij onvermijdelijk in
conflict met Rome. Gaan zij
niet op de eisen in, dan bete
kent dit een teleurstelling
voor de gelovigen.
In hun herderlijke brief vra
gen de bisschoppen aan
priesters en leken hun ant
woord in augustus zorgvuldig
te bestuderen en met elkaar
te bespreken. Zij verklaren te
begrijpen, dat de gelovigen
van hun bisschoppen nu lei
derschap verwachten.
De enige aanduiding voor de
inhoud van het antwoord is
te vinden in het slot van de
brief, waarin de-bisschoppen
bij hun gelovigen aandringen
op grote dienstbaarheid ten
opzichte van de misdeelde
groeperingen in eigen land
en in andere landen.
Het landelijk pastoraal con
gres, dat in mei van dit jaar
werd gehouden en waaraan
tweeduizend leken, religieu
zen en priesters hebben deel
genomen, nam een serie aan
bevelingen aan, die in Rome
niet erg in goede aarde zijn
gevallen. Het congres drong
onder meer aan op een
nieuw onderzoek naar de
kerkelijke opvattingen over
geboorteregeling en naar de
kwestie van de vrouw in het
ambt en van de 'gehuwde
priester. Ook deed het con
gres aanbevelingen voor een
grotere maatschappelijke be
trokkenheid en voor meer
oecumenische mogelijkhe
den.
De bekende russisch-ortho-
doxe geestelijke, vader Di-
mitrij Dudko, die in janua
ri werd gearresteerd en aan
het einde van de vorige
maand een even verrassen
de als gewantrouwde
schuldbelijdenis voor de
Moskouse televisie aflegde,
zou niet meer in Moskou
zijn. Volgens het genoot'
schap voor mensenrechten
in Frankfort bevindt hij
zich nu met zijn gezin in
een dorp op vierhonderd
kilometer van de Russische
hoofdstad.
De kerk in Bolivia heeft het
nieuwe militaire regime in
Bolivia verzocht zich te ver
antwoorden voor degenen,
die zijn verdwenen sinds de
regering van president Lydia
Gueiler vorige week werd
afgezet. De oproep zou zijn
gedaan door de pauselijke
nuntius, die wordt gesteund
door de meeste diplomatieke
vertegenwoordigers in de
hoofdstad La Paz. De meeste
politici en vakbondsleiders
Zijn verdwenen sinds de
coup. Enkele tientallen men
sen werden gearresteerd en
de regering weigerde tot dus
ver te zeggen wat er met hen
is gebeurd.
Volgens de Australische
Sater Walsh, vertegenwoor-
iger van zeven katholieke
hulporganisaties in zijn
land, is niet de droogtepo-
riode maar de onderdruk
king door de Indonesische
regering schuld aan de hon
gersnood op Oost-Timor. In
het Madrileense blad „El
Pais" beschuldigt hij de In
donesische regering ervan
de bevolking systematisch
uit te hongeren. Om de be
volking van guerilla-activi-
teiten af te houden heeft zij
350.000 mensen in zwaarbe
waakte kampen onderge
bracht Als deze mensen
naar htm dorpen kunnen
terugkeren en net land be
werken is het met de hon
ger ook gedaan, aldus pater
Walsh. Bovendien mogen
slechts het Internationale
Rode Kruis en enkele kat
holieke organisaties uit de
Verenigde Staten „beperkte
hulp" bieden.
In Aquileja, een nu driedui
zend inwoners tellend stadje
in het gebied Venetië-Udine-
Triëst is het jubileumjaar ge
opend ter herdenking van
het feit, dat daar in het jaar
381 het eerste concilie van
Aquileja werd gehouden.
Hier heeft de kerkleraar St.-
Ambrosius van Milaan het
geloof van Nicea tegen de
Ariaan Palladius krachtig
verdedigd. Bovendien is zes
honderd jaar geleden de
Augsburgse bisschop Mar-
quard von Randeck als pa
triarch van Aquileja gestor
ven. De basiliek, die door
hem werd herbouwd wordt
jaarlijks door duizenden toe
risten uit de gehele wereld
bezocht.
De 64-jarige gescheiden dr.
Marjorie S. Matthews uit
Onawa in de Amerikaanse
staat Michigan is gekozen
als bisschop van de metho
distische kerk in Dayton in
de staat Ohio. Zij is daar
mee binnen een grote pro
testantse kerk enig in haar
soort Ze zei dan ook:„Er
zijn geen vrouwelijke voor
beelden aan wie ik me kan
spiegelen. Ik voel me er
gens als de eerste vrouw op
de maan". De methodisten
baseren hun ambtsopvat
ting overigens niet op de
apostolische successie. De
stichter van het methodis-
me, de vroegere anglicaan
se geestelijke John Wesley
(1703-1791) v/as tegen het
bisschopsambt Vele regio
nale methodistenkerken
houden zich hieraan. De
Verenigde Methodistische
Kerk in Noord-Amerika
echter met ongeveer elf
toiiljoen leden de tweede
protestantse kerk in het
land heeft 45 bisschop
pen.
Na een onderbreking
zeven maanden zijn nu k
achtereen drie nieuwe
ties van de „Kroniek van
katholieke kerk in Lit
wen" in het westen aan
komen. Het lange uitb
ven van het ondergrom
blad had al tot de zorgeli
veronderstelling geleid,
de nieuwe gevolmachtid
voor religieuze zaken, A| hl
lionis, erin was gesla
voortgaande verse L^_.
van de publikatie te verl dc
deren, zoals hij bij zijn
noeming in 1978 had aaoj fr>
kondigd te zullen doen.
Naar uit de nieuwe kronielj te
bliikt hebben er inderd
enkele arrestaties plaats
vonden, maar blijkbaar la
de Litouwers zich wat 1
houding tegenover het regi Jet
betreft niet ontmoedigen.
Sovjet-wetten, in zover die
vrijheid van godsdienst
tasten, worden openlijk gei
nacht, zoals ook werd
meld in een verklaring
522 (van de in totaal 708)
touwse priesters aan de re
ring vorig jaar.
„Hoewel de Sovjet-wetgev
de kinderen verbiedt ae
te dienen en aan proces
deel te nemen, worden d
wetten in heel Litouv
openlijk getrotseerd", aldus
Kroniek. „De priesters ond
richten de kinderen openl
In bijna alle parochies diei
kinderen de mis, zij doen r
aan processies en in vele
vallen zingen zij mee in
koor".
V.
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 25 JULI 1980 PAGINA
Het gaat goed met het trein
toerisme. Door gestegen
benzineprijzen, sociale en-
politieke onrust en terugge
lopen koopkracht, gaan nog
maar weinigen verder dan
Europa op vakantie en pak
ken steeds meer toeristen de
trein. In het afgelopen jaar is
het gebruik van de Interrail-
en de Beneluxtourkaarten
dan ook met 20 procent ge
stegen, evenals de reserve
ringen voor buitenlandse
treinreizen. Het gebruik van
slaaptreinen nam zelfs met
30 procent toe.
Zo heeft de heer Rameljer, di
recteur van Trans b.v., de
reisorganisatie van de Neder
landse Spoorwegen; gisteren
in Amsterdam meegedeeld bij
de presentatie van het winter-
programma.
Volgens, Rameijer is er een
duidelijk toenemende belang
stelling voor reisvakanties bui
ten het hoogseizoen omdat
meer mensen een tweede va
kantie in eigen land houden.
Hetzelfde geldt voor de zoge
naamde stedenreizen, die dit
jaar waarschijnlijk achtdui
zend reizigers (dat Is duizend
meer dan vorig jaar) zullen
trekken.
Het slechte weer van de efge-.
lopen weken bracht niet min
der reizigers in de trein, maar
wel pleitte de heer Ramijer
voor betere slecht-weervoor-
zieningen in ons land en wees
hij op de noodzaak van de
aanleg van een nationale fiets
en wandelroute. De belang
stelling voor dit soort toeris
me, zowel van Nederlanders
als buitenlanders, is sterk
groeiende, aldus de heer Ra
mijer.
De lona Tuinengids is bij kenners ongetwijfeld be
kend. Het is een gids die de groenliefhebbers de
weg wijst naar plantencollecties, heemparken, bota
nische tuinen enzovoort in eigen land. Nederland is
rijk aan tal van „groenobjecten", maar ja, waar lig
gen ze, waar zijn ze te vinden en wat is er te zien.
Een antwoord op die vragen staat in de tuinengids, een
uitgaven van de lona Stichting, waarvan kortgeleden
een nieuwe en herziene uitgave is verschenen. Op
overzichtelijke wijze is in de gids aangegeven welke
tuinen, parken en collecties men kan bezoeken. De tui
nen zijn in vijf groepen ingedeeld (heemparken, botani
sche tuinen, collecties, stijituinen en plantsoenen Of
stadsparken). De auteur, mevrouw drs. C. Taudin Cha-
bot, geeft bij elke groep een karakterschets van de be
treffende tuinen. De Koninklijke Maatschappij Tuin
bouw en Plantkunde heeft de herziene druk voor zijn
rekening genomen. De Tuinengids is te bestellen door
12,50 over te maken op gironummer 33474 ten name
van de KMTP in Den Haag, onder vermelding van
„lona Tuinengids".
Er is echter nog een andere
nieuwe gids die de natuurlief
hebbers een eindje op weg wil
helpen. Dat is het Handboek
Natuurmonumenten, een uitga
ve van de Vereniging tot Be
houd van Natuurmonumenten
in Nederland. Ook deze gids
bestaat al langer, maar de
nieuwe uitgave is geheel bijge
werkt naar de nieuwste gege
vens. In de gids staan onge
veer drieduizend terreinen.
Vermeld wordt waar ze liggen
wat de toegangsbepalingen
zijn en ook staat er in het kort;
in wat men er kan zien. Verder
is in de gids opgenomen een
overzicht van bezoekerscentra,
natuurmusea en een atlas met
kaartjes waarop de meeste be
schermde natuurgebieden zijn
aangegeven. De leden van Na
tuurmonumenten hebben het
al in de bus gekregen. Ande
ren kunnen het kopen in be
zoekerscentra, bij de Vereni
ging Natuurmonumenten
(Schaep en Burgh, 1243 JJ, 's-
Graveland, tel.: 035-62004) of
In de zogenaamde groene win
kels. Het boekje kost voor
niet-leden 17,50.
Veel jongelui willen wel eens
een handje helpen met de
druivenpluk. Nou ja, een
handje helpen... Het is erg
vermoeiend en er moet ne
gen uur per dag stevig wor
den aangepakt. Deze waar
schuwing aan el te enthou
siaste plukkers-in-spe komt
van de Stichting Bureau In
ternationale Jongeren Kon
takten.
Maar voor degenen die de
waarschuweing goed in de
oren hebben geknoopt en
desondanks willen gaan pluk
ken, wil dit bureau gaarne be
middelen. Deze bemiddeling
beperkt zich tot wijnboeren In
twee gebieden: Beaujolais en
Bordeaux. De oogst vindt
plaats tussen half september
en eind oktober. Omdat men
pas kort van tevoren weet
wanneer de oogst precies
gaat beginnen, krijgt men het
adres van de boer waar men
gaat plukken erg laat door. De
tijd waarvoor men bemiddeld
wordt is ongeveer tien dagen.
Een informatiestencils en in
schrijfformulieren zijn verkrijg
baar bij dit bureau, Postbus
15344, 1001 MH Amsterdam,
tel. 020-250821.
Om te gaan plukken moet je
Twintig orkesten dit weekeinde weer in Swinging Sch<
gen. i
tus Botanicus een grote tentoonstelling Ingericht. De
omvat een aantal zoet- en zoutwateraquariums met een
inhoud van twintigduizend liter. Geopend van 10 tot 22
De Prins-Bernhardhoeve in Zuidlaren (Drente)
van zaterdag aanstaande tot en met volgende week
een tentoonstelling van schilderijen van Rien Po
Openingsuren: vrijdags en zaterdags van 10 tot 22 ui
dags van 14 tot 18 uur en de overige dagen van 13
Werk van de 85-jarige Anton Pieck is nog tot en me
gustus op werkdagen van 10 tot 17 uur en in de weekei
14 tot 17 uur te bewonderen in De Tamboer in Ho«
(Drente).
„Jet8es m'ot je sien" is de titel van een tenti
van werk van Cornells Jetses, die tot en met 17 augui
ingericht in Het Oude Slot in Heemstede. De (pen)ts
gen en aquarellen van de geestelijke vader van Ot
zijn mot een aantal door hem afgebeelde voorwerpen i
zichtigen van woensdag tot en met zondag, steeds 'i
dags van 2 tot 5 uur.
e Gallerie Abtswoude in Delft toont tot 14 augustus dt
van 9 tot 22 uur een collectie devotieprenten uit de ze>j
de, achttiende, negentiende en twintigste eeuw. De t«
stelling draagt de naam „Het hemels Prentenboek".
Het Drents Museum brengt tot en met 14 septembt!
tentoonstelling onder de titel „Drents boerenleven vi
bronstijd tot de middeleeuwen". Openingsuren: wee
van 13 tot 17 uur, dinsdags tot en met vrijdags van 9
17 uur.
De Haagse fotograaf Ron de Rooij maakte een groot
foto's over de natuur en het leven in Mexico. Zij zijn
met 29 september te bezichtigen in het Museum voor h
derwijs in Den Haag. Open in de weekends van 13 tot
en op werkdagen van 10 tot 17 uur.
Kleurenfoto's, een bedoeïnentent en andere voor*)!
uit het nomadenleven zijn de bestanddelen van de tei
stelling over de Sinaïwoestijn die tot 1 december wo»
houden in het Bijbels Museum in Amsterdam. Open
ren: dinsdags tot en met zaterdags van 10 tot 17 uur e Da
dags van 13 tot 17 uur.
hu
minstens zestien jaar zijn en je
verdient zo'n 70 80 fr. per
dag plus kost en inwoning.
Het inschrijfgeld kost vijftien
gulden, een verzekering 12,50
gulden. Voorts kun je een
aanvullende verzekering af
sluiten (hetgeén ten zeerste is
aan te bevelen) tegen genees
kundige kosten bij ziektye en
ongeval, repatriërings-, op-
sporings- en reddingskosten,
extra reis- en verblijfskosten,
diefstal van bagage en wette
lijke aansprakelijk.
e Een Hongaarse en een Italiaanse groep verzorgen zaterdag
middag vanaf 1 uur een optreden op de markt van Sas van
Gent (Zeeuws-Vlaanderen), waar een internationaal volksdans
feest wordt gehouden.
e De tien mooiste Nederlandse kermisorgels laten zaterdag
van 11 tot 5 uur van zich horen tijdens de „Draaiorgeldag"
in de binnenstad van Den Bosch.
e Ringrijderijen zorgen zaterdag tussen 10 en 5 uur voor een
kleurig kijkspel in het centrum van Serooskerke (op Walche
ren).
Zaterdag is de laatste dag van de „Kadefeesten 1980" in
Goes. Er is dan onder meer te zien, te horen en te genieten:
ringrijden te paard (10-17 uur), een visafslag-oude-stijl (11
uur), handboogschietwedstrijdan (14 uur), een mosselmaal
tijd (17 uur) en doedelzakmuziek (19.30 uur).
Scheveningen „swingt" weer sinds gisteren. Twintig orkes
ten uit binnen- en buitenland geven concerten op de boule
vard, in de horecabedrijven en in de Kurzaal. De openbare
concerten op de promenade zijn ondermeer morgen te beluis
teren tussen 14 en 17 uur en van 19 tot 21 uur. Zondag treden
de orkesten op van 14 tot 17 uur.
e Stoffel van Viegen geeft zaterdag een concert op het or
gel van de Utrechtse Domkerk. Het programma vermeldt
ondermeer werk van Rheinberger en Bach. De toegang is
gratis.
De badgasten in Katwijk krijgen van de WV zaterdagavond
om 11 uur een vuurwerk aangeboden.
Vier Maastrichtse kerken zijn zaterdag van 10 tot 17 uur
ter bezichtiging opengesteld. Het zijn de O. L. Vrouwebasi
liek, de St. Servaaskerk, de St. Janskerk en de Cellebroe-
dertkapeL
e Ter gelegenheid van haar vijftigjarig bestaan heeft de Leid-
se Aquarium- en Terrariumvereniging De Natuurvriend van za
terdag aanstaande tot en met zondag 10 augustus in de Hor-
Tien mooie orgels zaterdag'In het centrum van Den Bosch.
Druiven plukken: Leuk maar vermoeiend.
