ïJ)roogte teistert China en YS terwi jl
uropa klaagt over alsmaar regen
fieidóeGoutont
oekgeraakt
rietal thuis
Huizenbeleid Rotterdam
moet worden opgeschort
pritse premier
ér er kt te hard?
Regen: Franse
wijnbouwers
in de zorgen
IMATOLOGEN: ZONNEVLEKKEN EN ST. HELENS ZIJN MOGELIJK DE OORZAAK
Rijkspolitie: kans
>p acties tegen
lezuinigingen
Samenwerking
Bovag-Hiswa
Houdt Kissinger
Reagan in toom?
Consumentenbond bepleit
verbod tandeninstituten
„Aponno wordt
niet bedreigd"
Sacharov-
tribunaal in
Ridderzaal
Weer vestiging
op Jordaanoever
uueer
NENLAND
leidse courant
zaterdag 19 juli 1980 pagina 7
114.90
121.70
85.00
222 m Van een onzer verslai
HAAG Hittegolven in het
en van de Verenigde Staten en
noorden van China eisen op
ogenblik honderden slachtof-
Tegelijk zien miljoenen Euro-
5 sen hun droom van een zonni-
vakantie verstoord door een
£3 aflatende opeenvolging van
B3oiooa n. De depressies en de hoge-
3SS M 'gebieden, die elkaar normaal
57o.'oo de regelmaat van de klok op-
97o!oo tn, lijken nu al ruim een
91.00
35.10
16.30
Ikl 0_„
doende verklaringen voor de
;e weersgesteldheid te vinden.
73ÜÓÖ"
Hooi 'as z'ln ^et v°lstrekt met e^"
34]oo oneens en heeft iedereen zijn ei-
'|o.oot theoriën, waarbij twee punten bij
160]00' -
72.70 activiteit van de zon (een maxi-
aan zonnevlekken) en de uit-
i2i.ooiting (in mei) van de vulkaan St.
42.00
103.00
253.00
91.00
Helens in de Amerikaanse staat Was
hington.
Invloed op 27-MC
De zonnevlekken hebben, zoals in
het verleden is aangetoond, invloed
op het radioverkeer. Het komst zelfs
voor dat 27-MC'ers met hun „bak
kies" Australië bereiken. En het is
ook opvallend dat extreme weertypes
zich vooral voordoen op tijdstippen
dat de zonnevlekkencyclus, die elf
jaar duurt, zich op een maximum of
minimum bevindt.
De gevolgen van de uitbarsting van
de St. Helens hebben zich nog niet
duidelijk laten afmeten. Maar net is
een feit dat door de eruptie enorm
veel as in de atmosfeer is gebracht en
dat deze as momenteel op grote hoog
te rond de aarde cirkelt.
„Het slechte weer van het ogenblik
heeft volgens mij vooral met de zon
nevlekken te maken. Wel is het heel
goed mogelijk dat de vulkaanuitbar
sting de gevolgen voor het weer heeft
verscherpt", aldus de bekende weer
man Hans de Jong uit Gorredijk. De
zonnevlekken donkere plekken op
het oppervlak van de zon, waar de
temperatuur lager is dan in de omge
ving hebben volgens hem tot ge
volg dat de normale luchtcirculatie in
oostelijke richting (luchtcirculatie
ontstaat doordat door de zon ver
warmde lucht opstijgt en „weg
stroomt") verstoord wordt. „Die cir
culatie zorgt ervoor, dat een Ameri
kaans weertype na verloop van tijd
onze omgeving bereikt. De constante
luchtstroming voorkomt het ontstaan
van extreme weersituaties. Hoge
drukgebieden verdwijnen en maken
plaats voor depressies, die weer door
hoge druk worden opgevolgd. Maar
daar is dit jaar nauwelijks sprake
van. We hadden er het warme weer
van mei aan te danken, maar nu ook
het aanhoudende slechte weertype".
Invloed
De vulkaan-uitbarsting inm de VS
heeft, meent hij, wel een zekere in
vloed. „Maar dat is hooguit een ver
scherpend effect. De as in de hogere
luchtlagen kan de zonnestraling tem
peren, waardoor die circulatie nog
meer wordt verstoord en het koeler
wordt." De hittegolven in de Vere
nigde Staten en China lijken hiermee
in tegenspraak. Maar de as die door
de St. Helens in de atmosfeer is ge
bracht, is nog maar pas met zijn ron
dreis rond de aarbol begonnen.
„De vulkanische stof heeft de sluier
gevormd, die nu over het noorderlijk
gedeelte van ons halfrond hangt",
verklaart de Britse hoogleraar Hu-
bert Lamb van de afdeling klimaat
onderzoek van de universiteit van
West-Anglia. „De hoeveelheid stof
die door de St. Helens werd uitge
spuwd, zou weieens net zo groot kun
nen zijn, als die na de grote uitbar
sting van de Krakatau in 1883. Die
eruptie werd gevolgd door een op
merkelijke afkoeling van het weer op
de hele wereld".
De uitbarsting van de Krakatau, een
vulkanisch eiland in de Sundastraat
tussen Java en Sumatra, is een van
de krachtigste geweest die ooit heeft
plaatsgevonden. Ruim 36.000 duizend
mensen kwamen om het lev^n en
een vloedgolf bereikte de kusten van
alle continenten. In 1937 was er weer
een eruptie. De kille periode die
daarop volgde heeft twee jaar ge
duurd. Hartje zomer kwamen toen in
gebieden met normaal gesproken ge
matigde témperaturen (geen hete zo
mers en geen strenge winters) perio
des met nachtvorst voor.
Als de Britse professor gelijk heeft,
wachten ons dus nog twee barre zo
mers. Maar misschien wordt veel
goed gemaakt door fantastische zon
sondergangen. Ook die werden waar
genomen na de eruptie van de Kra
katau. In Natal (Zuid-Afrika) was de
lucht „rood aan de horizon, welke
kleur naar boven toe overging in
groen en purper". In zuid-Amerika,
Panama en Honoloeloe ging de zon
groen gekleurd onder en in Trinidad
„als een blauwe bol, waarna de he
mel zo rood werd dat hij leek op een
enorm vuur".
(Van onze correspondent
Roger Simons)
NDEN In de naaste omgeving van de Britse
'öïoo mier mevrouw Thatcher wordt gezegd, dat zij te
M 50 d werkt. Men is bang voor haar gezondheid. Al
.ito m een jaar beperkt de Britse premier haar
ihtrust tot hooguit vier uur slapen en zij weigert
i lange vacantie te nemen. Meer dan een week in
to.!» Justus kan er volgens haar niet af. Daar komt
m oo I bij dat zij zegt. niet van vakanties te houden,
osiooi
1MB
r relatief onbelangrijke buitenlandse bezoekers staat zij ge-
5,0° om hen te ontvangen. Haar adviseurs van premier That-
zijn bang, dat zij in de komende winter door uitputting ziek
förden. De vakbonden hebben al aangekondigd de komende
35]oo4lermaanden zoveel mogelijk herrie te schoppen. Momenteel
Britse premier verkouden, wat ze zelf geen wonder vindt
|it barre weer, want ook in Engeland regent het al geruime
47.00
sè'Sottirre weer, want ook in Engeland regent het al geruime tijd.
'25.00
JVERDAL De 37-jarige
Kaizer uit Nijverdal, zijn
jarige nichtje Paulien en
ir zevenjarig broertje
Iter zijn terecht. Het drie
dat dinsdag in Oosten-
spoorloos" verdween is
alarm geslagen. De politie van
Klagenfurt heeft zelfs helpen
zoeken naar de auto van Kai
zer. De politie van Nijverdal
houdt het erop dat een com
municatiestoornis bij de* Oos-
tenrijkse collega's er de oor-
teravond heelhuids per I zaak van is dat de familieleden
o in Nijverdal terugge- elkaar niet hebben ontmoet
Na hun zoekacties in Karint-
hië, waarbij ook de politie van
Villach was'betrokken, keerde
het eghtpaar Grooten en de
twee kinderen donderdag
avond ten einde raad terug
naar huis. Inmiddels had Kai
zer via de Oostenrijkse radio
vergeefs de familie Grooten
laten oproepen. Toen dit geen
Td.
man en de twee kinderen
ren zoekgeraakt terwijl ze
t z'n drieën in een auto
'9.5Ób iter de wagen reden waarin
ouders van Paulien en Wal
en hun twee andere kinde-
i zaten. Kaizer heeft reeds
i uur nadat hij de auto van
zwager uit het oog had
loren de politie van Kla-
ifurt geïnformeerd. Daar
ook de familie Grooten
effect had is ook hij met de
twee kinderen terug naar Ne
derland gereden.
ISTERDAM Acties tegen de miljoenenbezuinigingen
het korps rijkspolitie zijn niet uitgesloten, als de minis-
van justitie blijft weigeren de politiebonden te laten
epraten over de uitvoering van die bezuinigingsoperatie,
arbij kan gedacht worden aan het „volgens het boekje"
voeren van de dienst. Volgens secretaris B. Franke van
Nederlandse Politiebond (NPB) is dat een effectieve ma-
t van actievoeren, omdat „het systeem erdoor wordt ge-
•streerd".
Nederlandse Politiebond wil echter pas in het uiterste geval
r mogelijke acties praten. Hoewel de NPB en de Christelijke
ïtiefederatie (ACP) het overleg met het ministerie van justi-
op 27 juni opschortten omdat ze zich met de afkondiging van
bezuinigingsmaatregelen voor een voldongen feit geplaatst
en, wordt dat overleg volgende week - informeel - hervat.
i/4 NPB meent, dat de bezuinigingen bij de rijkspolitie zowel de
i/< ntspositie van de politieman als de dienstverlening van de
tspolitie onaanvaardbaar aantasten. „Het hele pakket maatre
en overziend kunnen wij niet aan de indruk ontkomen dat
ri korte tijd iets in elkaar is gestampt dat onvoldoende even-
u ehtig is en derhalve onvoldoende doordacht", aldus de NPB.
1/8 ISTERDAM De Bovag-afdeling watersport (oi
1975) en de Hiswa (opgericht in 1932) hebben I
uw te gaan samenwerken.
reengekomen is dat de samenwerking zal plaatsvinden op
olgende basis: De Hiswa zal de belangen behartigen van de
dernemers, die werkzaam zijn in de produktie, import en
4i]s nthandel. Onder de Bovag-afdeling watersport valt de detail-
'j'J Qdel op het gebied van de watersport. Daarnaast is afgespro-
2,1 n> dat tentoonstellingsactiviteiten op het gebied van nieuwe
w dukten en artikelen tot de taak van de Hiswa behoren. An-
8Ö te tentoonstellingsactiviteiten zullen waar mogelijk in samen-
ijl rking worden ondernomen. Bij de Bovag-afdeling watersport
circa 300 bedrijven aangesloten, bij de Hiswa circa 450.
Klaar
voor de
oversteek(?)
Met deze
gevleugelde
kinderwagen,
die hij heel
trots „Spirit of
California"
heeft gedoopt,
wil de 28-
jarige piloot
Eagle Sarmont
vanuit
Califomië naar
Parijs vliegen.
Veiligheids
halve gaat hij
niet over de
Atlantische
Oceaan, maar
kiest hij de
„safe" route
via Canada,
Groenland,
IJsland en
Schotland.
Openbare
executies
Iran
TEHERAN Zeven mannen
en een vrouw, die op last van
rechter Khalkali wegens han
del in verdovende middelen
ter dood waren veroordeeld,
zijn gisteren in een straat in
Teheran opgehangen.
Vier uur later hingen hun lij
ken nog aan de galg. De straat
ligt in een wijk waar eerder
dit jaar bordelen met de grond
gelijk zijn gemaakt en waar
verslaafden en handelaars in
verdovende middelen steeds
bijeenkomen.
Na twaalf jaar campagne voeren en twee mislukte pogingen
heeft Ronald Reagan deze week dan eindelijk zijn doel be
reikt: de Republikeinse kandidatuur voor de Amerikaanse
presidentsverkiezingen in november. Op zich moet men be
wondering hebben voor het uithoudingsvermogen en élan,
dat de bijna 70-jarige ex-filmster de afgelopen maanden, tij
dens de even langdurige als slopende periode van voorver
kiezingen, aan de dag heeft gelegd. Maar daarbij moet het
wat die bewondering betreft, wel blijven. De toespraak die
Ronald Reagan donderdagnacht tot de partijconventie hield,
stond volledig in het teken van zijn „nationale anti-commu
nistische kruistocht om de grootheid van Amerika te herstel
len"
De grote vraag is momenteel of George Bush, onder luid
gejuich gekozen tot kandidaat voor het vice-presidentschap,
een matigende invloed zal hebben op de conservatieve be
leidsplannen van Ronald Reagan als deze de race naar het
Witte Huis wint. Gevreesd moet worden: nauwelijks. Bush
heeft zich steeds, en met name ten aanzien van het buiten
landse beleid, niet veel minder behoudend opgesteld dan
Reagan.
BiNNEN de Republikeinse partij maken vooralsnog slechts
weinigen zich zorgen over de mogelijke gevolgen van een
Amerikaanse buitenlandse politiek naar Reagans model: toe
nemende spanningen tussen de Verenigde Staten en de Sov
jet-Unie, West-Europa en de Derde Wereld. Een van die wei
nigen is Henry Kissinger. Hij heeft zich de afgelopen maan
den bij herhaling zeer kritisch over Ronald Reagan uitgela
ten. Het zal velen daarom hebben verbaasd dat hij zich in
zijn toespraakje tot de Conventie afgelopen dinsdag, volledig
achter presidentskandidaat Reagan schaarde.
TOCH was deze actie niet zo vreemd, omdat de voormalige
minister van buitenlandse zaken tegelijkertijd bleef vasthou
den aan zijn weigering in te stemmen met Reagans verkie
zingsprogramma. Kissinger sprak slechts over de onsamen
hangende buitenlandse politiek van de regering Carter die
dringend verandering behoeft. Uit Kissingers toespraak tot
de conventie bleek dat hij, indien Reagan wint, de post Bui
tenlandse Zaken opnieuw ambieert. Niet alleen omdat h(j
graag terug wil in de actieve politiek, maar ook omdat hij er
terecht bang voor is dat Reagan een niet-ingewijde zal be
noemen. Ook Kissinger wil het gehavende Amerikaanse
prestige opvijzelen. Maar tevens is hem, de grondlegger van
de Amerikaanse ontspanningspolitiek ,er veel aan gelegen
dat de door hem zorgvuldig opgebouwde relatie met Moskou
de komende vier jaar niet nog verder verslechtert, dan de af
gelopen vier jaar onder de Democraat Carter.
ROTTERDAM De gemeente Rot
terdam moet van de president van
de Rotterdamse rechtbank, mr. L.
Erades, het nieuwe beleid inzake het
verlenen van woonvergunningen op
schorten. Op 4 juli besloot het colle
ge van B en W geen woonvergunnin
gen meer af te geven aan kopers van
een huurhuis met een maandhuur
boven de 570 gulden. Volgens het col
lege was deze maatregel noodzake
lijk omdat jaarlijks ongeveer tien
duizend goedkope woningen (onder
meer door splitsing) worden omge
zet in koophuizen.
De gemeentelijke commissie stadsver
nieuwing ging met de maatregel ak
koord; vertegenwoordigers van de hui
zenhandel protesteerden. In het kort
geding, aangespannen door een make-
laarskantoor, zei de rechtbankpresident Volgens een woordvoerder van de ge- woordvoerder. Volgens hem gaan er
gisteren dat de maatregel door de ge- meente hebben de mekelaars met de door deze schorsing van de rechtbank-
meenteraad genomen had moeten wor- uitspraak van mr. Erades een eerste president in ieder geval tweeduizend
*ifn' «n me'T°°°r h,et college van B en winst geboekt. „De taktiek van de ge- goedkope woningen voor huurders ver-
W alleen. Het college heeft, volgens meente, de maatregel snel in te voeren loren.
mr. Erades, gehandeld in strijd met de om zoveel mogelijk huurwoningen te
woonruimtewet van 1947. behouden, is doorkruist", aldus de
Op 30 juli volgt er een nieuwe gerech
telijke procedure.
llllllllllllllllllll
DEN HAAG De Consu
mentenbond vindt dat tand
heelkundige inrichtingen
verboden moeten worden.
De bond is het niet eens met
staatssecretaris Veder-Smit
van Volksgezondheid, die
het exploiteren van deze
commerciële instituten aan
een vergunning wil binden.
De bond schrijft in een brief
aan Veder-Smit dat het func
tioneren van tandheelkundige
inrichtingen veel gevaren in
houdt voor de volksgezond
heid. Het zou veel beter zijn de
bevoegdheid van de daartoe
gekwalificeerde personen zoals
tandprothetici, die een kunst
gebit aanmeten, plaatsen en
repareren, wettelijk te regelen.
Werkzaamheden aan het eigen
gebit van de patiënt (boren,
trekken, vullen) zouden aan
de tandarts voorbehouden
moeten blijven, meent de
bond.
De maatschappij tandheelkun
de heeft zich onlangs ook voor
een verbod van de tandheel
kundige inrichtingen uitge
sproken. De centrale raad voor
de volksgezondheid ging niet
zo ver, omdat zii vond dat er
bij het publiek klaarblijkelijk
behoefte aan dergelijke insti
tuten bestaat. Wel meent de
raad (en dat in tegenstelling
tot Veder-Smit) dat algehele
narcose in tandheelkundige
inrichtingen totaal verboden
moet worden.
ROTTERDAM De Zuid-
molukse leider ir. Manusa-
ma heeft gisteravond een op
roep laten uitgaan aan zijn
landgenoten om naar aanlei
ding van de recente me
ningsverschillen rond een
oriëntatiereis naar Indone
sië, vooral geen geweld te
gebruiken of daarmee te
dreigen.
Manusama reageerde daarmee
op een uitlating van de vroe
gere Zuidmolukse jongerenlei-
der Etti Aponno, die gisteren
voor de NCRV-tv verklaarde
dat hij door Manusama be
dreigd wordt. Volgens Manu
sama is dat absurd. „Ik ben te
gen alle vormen van geweld,
al kan ik niet tegenhouden dat
misschien eens iemand naar
de telefoon grijpt. Ik word op
die manier ook wel eens ge
beld, maar ik keur het sterk af
als men Aponno zou bedrei
gen", aldus ir. Manusama.
PARIJS De uitzonderlijke regenperiode die grote delen
van Europa teistert, heeft in Frankrijk grote bezorgdheid
doen ontstaan over de wijnproduktie van dit jaar. Er wordt
al rekening gehouden met een oogst die kwantitatief nor
maal zal zijn, maar waarvan de kwaliteit te wensen zal
overlaten.
In elk geval zal de oogst, wanneer definitief de hoeveelheid en
de kwaliteit worden bepaald, sterk worden verlaat Een warme
nazomer kan nog veel redden, maar het lijkt onwaarschijnlijk
dat de oogst van dit jaar voldoende zal zijn om aan alle vraag te
voldoen. Er zou dan sprake zijn van een rampzalige ontwikke
ling voor de wijnbouwers maar een „zegen" voor de Europese
Gemeenschap, die nog steeds met een overschot aan wijn zit als
gevolg van de overvloedige oogsten van de laatste jaren.
DEN HAAG De regering
heeft de Ridderzaal ter be
schikking gesteld voor het
internationale tribunaal op
4 en 5 september a.s. ten be
hoeve van de verbannen
Russische Nobelprijswin
naar voor de Vrede Andrei
Sacharov. Ook de dochter
van Sacharov, woonachtig
in de staat Connecticut USA
zal voor deze conferentie
overkomen naar Den Haag-
samen _met diverse Nobel
prijswinnaars uit vele lan
den.
Het Residentieorkest heeft
aangeboden een benefiet-con
cert te geven op de avond van
4 september. Aan dit concert
werken mee de beroemde
Russische musici Rudolf Bars-
hai (dirigent) en Boris Belkin
(violist). Beiden zijn'in de ja
ren '70 uit de Sovjet Unie geë
migreerd.
Volgens de laatste verklarin
gen van Sacharov's echtgeno
te, Mevrouw Ruth Sacharov-
Bonner gaat haar man fysiek
en psychisch snel achteruit
TEL AVIV Een groep
Russische immigranten
heeft zich gisteren gevestigd
op een heuvel op de bezette
westelijke Jordaanoever, en
heeft geëist dat dé regering
daar een stad voor hen zal
bouwen.
De 40 kolonisten hebben 30 ki
lometer ten oosten van Tel
Aviv de plek afgerasterd en
zich tot het gerechtshof ge
wend om te voorkomen dat de
vestiging door de Israëlische
troepen wordt ontruimd. -
Vooruitzichten voor zondag en
maandag:
Perioden met regen of buien,
later meer zon. Weinig veran
dering in temperatuur.
Weersvooruitzichten in cijfers
gemiddeld:
Voor zondag:
Aantal uren zon: 0 tot 8.
Min. temp.: omstreeks 13 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 18 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 50 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 20 procent.
Voor maandag:
Aantal uren zon: 2 tot 10.
Min. temp.: omstreeks 10 gra
den.
Max. temp.: omstreeks 17 gra
den.
Kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 70 pro
cent.
Kans op een geheel droog et
maal: 40 procent
Voor de temperatuur geldt
voor zondag een marge van 2
gr. en voor maandag een mar
ge van 3 gr. rond de opgege
ven waarden.
Weersvooruitzichten voor de
vakantielanden voor de eerst
volgende 48 uur:
Scandinavië:
Veel bewolking en perioden
met regen, 16 tot 22 graden.
Britse Eilanden:
Buiig, later kortstondige
weersverbetering, 16 tot 20
graden, kustwater 13 tot 16
graden.
Benelux, Noord-Frankrijk,
Duitsland:
Wisselend bewolkt en perio
den met regen of buien, 16 tot
20 graden, kustwater 16 gra
den.
Zuid-Frankrijk, Noord-Spanje:
Perioden met zon, 28 tot 30
graden.
Italië, Joegoslavië:
Overwegend zonnig, plaatse
lijk nog enkele buien, tempe
raturen in het zuiden rond 35
graden, in het noorden tot 25
graden.
Alpen:
Zonnige perioden, maar ook
enkele buien, 17 graden in het
noorden tot 25 graden in het
zuiden. Nulgradenniveau stij
gend tot boven 3000 meter.
Balkanstaten:
Vrij zonnig, warm en een en
kele bui, ongeveer 30 graden.
Griekenland:
Vrij zonnig en warm, in het
noorden een lokale onweers
bui, ongeveer 35 graden.
Oostzeestaten:
Veel bewolking en perioden
met buien, 20 graden, kustwa
ter 14 graden.
Amsterdam regen
De Bilt buien
Doelen geh.bew.
Luchth. fl'dam regen
Twente zwbew.
Vllssingen regen
Z.-Limburg regen
Aberdeen geh.be*
Athene onbew.
Barcelona l.bew.
Berlijn zwbew.
Frankfort
Helsinki
Luxemburg
