Katwijkse Rosemarie ziet bij
werf Dageraad levenslicht
Vier zerken in het Langeveld
nalatenschap vijf eeuwen historie
Slechte weer geen
spelbreker
bij aktiviteiten
zestigste Kaagwe
Frontale botsing o\
Landscheidingsweg g
V rachtwagens firma Bran{
&Van Wijk hoeven niet
meer door het dorp
„ALS JE EEN GOED SCHIP BOUWT
HEB JE GEEN STER-REKLAME NODIG"
INI
REGIO LEIDSE COURANT MAANDAG 14 JULI 1980 PAC""'"1
Zoeterwoudse politie zoekt
eigenaars personenauto's
ZOETERWOUDE Al gerui- dagen in verbinding te stelli ri
me tijd heeft de politie twee met het gemeentebestuur vi
personenauto's in bewaring, Zoeterwoude, waarna ze
waarvan de eigenaar onbe- auto's na betaling van de
kend is. Het betreft een Daf maakte kosten, mee I
personenauto, kenteken 18-26- nemen.
UN en een Ford Consul, zon
der kenteken.. Indien geen der eigenaren il1
De eigenaren hiervan worden meldt, zullen de auto's naar
verzocht zich binnen veertien sloop gebracht worden. 1
3 GEWONDEN
Dl
WASSENAAR Op de Landscheidingsweg in Wassend
zijn zaterdagmiddag rond kwart voor vijf twee personen! j|
to's met elkaar frontaal in botsing gekomen. De twee k
stuurders en een inzittende werden vervoerd naar het Sl<
Antoniushoveziekenhuis in Leidschendam. De beide
gens waren total loss.
De politie vermoedt dat oververmoeidheid er de oorzaak van ij v
geweest dat de 58-jarige bestuurder uit Den Haag met zijn au» (j,
op de verkeerde weghelft terecht kwam. Hij botste daarbij frofr ij
taal op een tegenligger, bestuurd door een 71-jarige man»
Leidschendam. Zowel de bejaarde Leidschendammer als zijn |5
LEIMUIDEN Firma
Brand van Wijk heeft za
terdag haar nieuwe garage
aan de Tuinderij officieel
geopend. Om de openings
handeling te verrichten was
uitgenodigd burgemeester G.
J. van der Kroft, die met de
hulp van de echtgenoten van
beide direkteuren, C. Brand-
Lemmers en E. van Wijk-
Lemmers de garagedeur
opende.
Met deze opening is een eind
gekomen aan de krappe behui
zing van de firma aan de
Raadhuislaan, waar onvol
doende parkeerruimte was
voor de tien vrachtwagen
combinaties die de firma rijk
is. Na precies 21 jaar is men nu
overgegaan naar een nieuw
onderkomen. De garage heeft
een bijzonder gunstige ligging
aan de rand van Leimuiden,
naast de rijksweg, waardoor de
grote combinaties niet meer
het hele dorp door hoeven om
daar te komen.
De nieuwe garage heeft
oppervlakte van 45 m bij
en is verdeeld in een
ruimte en een
waar door de
de nodige reparaties
kunnen worden.
Mart Zandvliet, een
die al 21 jaar bij de
werkzaam is, nam de
officieel in gebruik, dc
vrachtwagen in de
te parkeren.
De KW 34 bij scheepswerf De Dageraad in Aiphen
ALPHEN AAN DEN RIJN
Scheepswerf 'De Dageraad' aan de
Woubrugseweg 15 in Alphen bouwt
op het ogenblik de boomkor-kotter
KW 34, een vissersschip. Een juweel
tje van een schuit, genaamd-Rosema-
rie naar het gelijknamige dochtertje
van reder en toekomstig eigenaar
van het schip Maarten van Duyn uit
Katwijk. De kosten voor dit riante
vissersvaartuig met een lengte van
Ïtakweg 39 meter bedragen vier mil-
oen gulden. Jawel, in deze tijd
waarin de visvangst in het dwang
buis van quoteringen en EEG-bepa-
lingen moet gedijen, wordt er vier
miljoen gulden geïnvesteerd in een
vissersschip. De 'bestelling' bij Da
geraad wordt door de heer A. Liever-
se, scheepsbouwer bij de Alphense
werf, niet uitzonderlijk genoemd:
„Er is nog nooit zoveel gevangen als
de laatste tijd. De afgelopen ander
half jaar zijn er schat ik, zo rond de
veertig vissersschepen in Nederland
gebouwd".
De Rosemarie maakt half augustus
haar proefvaart; het is dan pas een half
jaar geleden dat de eerste contouren
van het schip aan het papier werden
toevertrouwd. Lieverse: „In december
1979 kregen wij de order voor het schip
binnen, dag en nacht hebben wij toen
doorgewerkt om het schip te ontwer
pen. In januari is begonnen met de
bouw. Voor de eigenaar is een snelle le
vertijd zeer aantrekkelijk. Voor een
scheepswerf is een wat langere lever
tijd gunstiger, maar ja.. Je bent al blij
als je een order binnen krijgt. Bepaalde
zaken die anders door ons uitgevoerd
zou kunnen worden moeten nu worden
uitbesteed. Ook hebben wij personeel
moeten lenen om het schip snel op te
leveren".
De KW 34 is een zeer uitgekiend schip
waarvan iedere centimeter ruimte
functioneel wordt benut. De Rosemarie
is uitgerust met de modernste appara
tuur en een 1700 PK motor, goed voor
zo'n 14 knopen per uur. Voor de cijfer-
fanaten onder ons is het wellicht aardig
om te weten dat er twee brandstoftanks
aan boord zijn die in totaal 95.000 dui
zend liter kunnen herbergen, boven
dien kan er 31000 liter water worden
meegenomen („Een lekkere sTóot wa
ter" aldus Lieverse) en een laadruimte
waar 900 kisten vis (ongeveer 45000
kilo), in opgeborgen kunnen worden.
Nu we toch in de cijfertjes zitten, steeds
meer komt de vraag op waar al dat
geld vandaan komt. Per week gebruikt
een dergelijk schip rond de veertig dui
zend liter olie zestig cent, dat maakt
al gauw bijna 25 mille per week, tel
daarbij bijvoorbeeld kosten voor perso
neel (zeven man voor dit schip) en de
hypotheekkosten van het vaartuig dan
moet er toch letterlijk en figuurlijk aar
dig wat gevangen worden wil je het
hoofd boven water houden...
„Zolang de EEG ministers ruzie hebben
over de te nemen maatregelen in de
visserij is er niets aan de hand. Zij kun
nen dan min of meer hun gang gaan.
Het wordt echter gevaarlijker voor de
vissers als de ministers het eens zijn".
Boomkor
Het schip is uitgerust met boomkorren.
Deze manier van vissen is speciaal ont
wikkeld voor het vangen van platvis;
(tong en schol om de belangrijkste
maar even te noemen).
Aan weerszijden van het schip zit een
boomkor. In principe een stalen pijp
waaraan de netten worden bevestigd.
Stalen kettingen gaan, aan het net
vooraf, over de bodem en laten de plat
vissen opschrikken die dan keurig wor
den opgevangen door het net. Behalve
voor platvis heeft het schip ook appara
tuur aan boord voor de vangst van
rondvis. Deze 'pelagische' wijze van
vissen gebeurt met behulp van een
echolood dat bevestigd is aan het net.
Al varende met flinke snelheid spoort
dit echolood de school vis op, het schip
gaat langzamer varen en het net zakt
achter de school. Het schip gaat weer
sneller varen en de vis is gevangen.
Ontsnappen is welhaast onmogelijk.
Twee radars maken het de schipper
mogelijk om veilig, met name het ka
naal, over te steken. Eén is voldoende
maar het risico dat een radar het be
geeft mag niet genomen worden. Het
aantal apparaten dat zich aan boord be
vindt, is te veel om op te noemen: satel
liet-navigator, automatische piloot en
zovoort. Of zoals de scheepsbouwer het
trots uitdrukt: „Het schip heeft meer
apparatuur dan een supertanker. Qua
techniek zit er ontzettend veel in".
Malaise
En ieder die een beetje op de hoogte
probeert te blijven van de economische
ontwikkelingen, weet dat zowel natio
naal als internationaal slecht gaat, er
heerst malaise. Ook in de scheepsbouw.
Scheepswerven kunnen met verlies
Jan de Wit bij de „Capelle" resten.
NOORDWIJK In de bosrand,
die camping De Wit van het ove
rige duingebied in het Langeveld
scheidt, staan, grotendeels in het
zand verzonken, vier hardstenen
zerken. Op één ervan staat: „Capel-
le op Langhevelt" gebeiteld.
Het zijn de restanten van een bede
huis van bescheiden omvang, dat
eeuwen geleden in het toen nog
ruige natuurgebied werd gesticht
Slechts weinigen zijn op de hoogte
van de aanwezigheid van de histo
rische overblijfsels. Campinghou
der Jan de Wit toonde de zerken
aan commissaris mr. Vrolijk toen
deze onlangs een werkbezoek aan
Noordwijk bracht en met burge
meester mr. Bonnike de camping
bezichtigde.
De kapel in het Langeveld dateerde
uit het begin van de 14e eeuw. Vol
gens de legende dankt zij haar ont
staan aan een Portugees edelman, die
tijdens een woedende orkaan met zijn
galjoen ter hoogte van het Lange-
veldse strand schipbreuk leed. In
doodsangst beloofde hij een kapel te
zullen wijden aan Maria, Sterre der
Zee, als hij de ramp zou overleven.
De ridder zag z'n tede verhoord en
deed daarna zijn gelofte gestand. Het
Langeveld kreeg haar kapel met een
beeld van Maria boven de ingang.
Volgens de Noordwijkse bakker-his
toricus J. Kloos blijkt uit rekeningen
van de grafelijkheid Holland, dat de
kapel in 1334 reeds bestond. Daarin
wordt namelijk melding gemaakt van
een uitkering „van 20 scellinghen
aan den pape (priester) van Langhe-
velde", en dit wijst op een dienaar
van de kapel.
Buiten het koor, bood het kerkje
plaats aan een vijftigtal leeken. Dit
moeten de bewoners zijn geweest van
enkele boerenhoeven en hun perso
neel in het toen nog woeste natuurge
bied, bestaande uit bossen duinen,
moerassen geestgronden en weiden.
Graaf Willem VI van Beieren gaf in
1415 aan zijn schildknaap Claes van
Ruven de vrijheid een dorp te stich
ten in het Langhevelt benoorden
Noirtich inden Houte (Noordwijker-
hout). Tot het vestigen van een dorp
is Claes nooit gekomen. Het heideam-
bacht bleef vier eeuwen lang gewoon
„heerlijkheid".
De kapel stond onder toezicht van de
parochiekerk van Noirtich en de abt
van Egmond bezat het recht om
priesters aan te stellep. In de kapel
moet het lijk bijgezet zijn van de
priester Arnoldus Joanneszn. den
Fremyt (kluizenaar), die in 1572 door
het krijgsvolk van de geuzenbevel-
hebber Lumey, Graaf van der Mark,
te Heemstede om het leven werd ge
bracht.
Adellijke heren als Jhr. Andries van
Thienen maakten van de kapel ge
bruik om te trouwen.
Tijdens reformatie ging de kapel
naar de hervormden over. Elk jaar
werd door de predikant van de Her
vormde Gemeente van Noordwijk-
Binnen, vergezeld van z'n kerkeraad
en de voorzanger, op de Tweede
Paas- en Pinksterdag een godsdien
stoefening gehouden. Het toezicht op
het onderhoud van het gebouw be
rustte bij de koster. Volgens zijn in
structie moest hij de kapel behoorlijk
schoon houden, uitvegen en de zit
plaatsen, banken en ander houtwerk
van alle vuiligheid zuiveren. Ook be
hoorde het tot zijn taak de vogels weg
te jagen. Van tijd tot tijd moest de
dorpelwachter gaan kijken of de ka
pel schade had opgelopen. Daarvan
diende hij kennis te geven aan de
kerkmeesters. Voor zijn aktiviteiten
kreeg de koster een traktement van
jaarlijks tien gulden.
Tot in het jaar 1814 is in de kapel van
het Langeveld nog dienst gehouden.
Dominee Barthout van der Feen leid
de de godsdienstoefening en hij ont
ving daarvoor jaarlijks een vergoe
ding van vijftig gulden. Met het toe
zicht op het onderhoud hebben de
kosters in de loop der tijden blijkbaar
de hand gelicht, want in het midden
van de 19e eeuw stortte de kapel in
elkaar. Er restte slechts een puin
hoop. Alleen de vier zerken op cam
ping De Wit herinneren aan het
godshuis, dat vijf eeuwen een functie
vervulde in het leven van de Lange-
v^ldcrs.
WARMOND - De meeste in
woners van Warmond kwa
men zaterdag tijd tekort Er
was namelijk een uitgebreid
programma waaraan iedereen
kon deelnemen. De eerste zeil
wedstrijden in deze zestigste
Kaagweek konden voor een
gulden vanuit de rondvaart
boot van rederij Van der
Hulst worden gadegeslagen.
Gelukkig stond er een aardige
bries zodat er volop aktie was
op de plassen.
De ringrijderij voor aange
spannen paarden was weer
een hoogtepunt in de feest-
week. De fraaie spannen zorg
den voor een kleurrijk geheel
in de Beatrixlaan waar een
groot publiek zich had verza
meld. De eerste prijs werd ge
wonnen door W. van de Berg
uit Voorschoten gevolgd door
P. van Rooyen en derde werd
Marian van der Kroft uit War
mond. De mooiste kombinaties
waren voor de heren Kalis-
vaart en Heeninga.
Het Billenprikkersfeest 's a-
vonds in de feesttent was bij
zonder gezellig. Het duurde
dan ook tot ver na
nacht en werd daarna
groepjes bij verschillende
gers nog tot de
mering voortgezet. Soi
waren daardoor wat
late kant om op
te starten voor de
Een gezellige tocht van 41
door Woubrugge en
de. Een sportieve
van een geslaagde
ondanks de soms wat
gunstige
den.
nog net blijven draaien door enorme
subsidie's. Geld-injecties heet dat tegen
woordig, om de 'patient' op de been te
houden.
„Er is een enorme concurrentie de laat
ste jaren tussen de verschillende
scheepswerven", zegt de heer Lieverse.
„Na de oliecrisis in 1974 dachten we
nou, misschien nog twee of drie jaar en
dan zijn we failliet. De scheepsbouw
stortte in, de animo om te bouwen was
weg. Nu zitten we al weer in 1980 en
we zijn er nog steeds, maar een zekere
toekomst is er voor niemand, ook voor
ons niet. De grote werven nemen nu
ook orders voor kleinere schepen aan.
Vroeger was dat er niet bij, maar nu
bouwen ze alles wat er maar bouwen is
als er maar werk voor handen blijft.
Eveneens is het voor een werf als de
Dageraad een hele opgaaf om te con
curreren met scheepswerven die kunst
matig met overheidsgeld in leven wor
den gehouden. Maar, het bedrijf bestaat
al weer 131 jaar en heeft een zeer goede
naam opgebouwd. Bijvoorbeeld op het
gebied van vissersschepen, waar wij
toch in gespecialiseerd zijn. Het wereld
je van reders is klein. Je hebt geen
ster-reklame nodig als je een goed schip
bouwt. Ze weten het binnen een uur
van elkaar als je een schip met bijvoor
beeld een scheur in de romp niet helpt,
maar hulp is ook binnen een mum yan
tijd bekend.
Voorlopig draait Dageraad dus nog vol
op. Het enige verschil met vroeger is
eigenlijk dat je eerst sprak over zoveel
jaar werk en nu over zoveel maanden
werk". Bij Dageraad is alweer een or
der binnen voor een vissersvaartuig,
toch weer acht maanden werk.
Ringrijderij was hoogtepunt in de feestweek van Warmond.
