Republikeins partijprogram
jtaat bol van bewapening
Mensensmokkel lucratief in grensgebied VS
Paus eist
erkenning van
recht op
eigen grond
voor indianen
Ontwerp
EG-begroting
1981 oogst
weinig lof
onferentie over positie van vrouw in Kopenhagen
GOEDKOPE ARBEIDSKRACHTEN VOOR AMERIKAANSE BOEREN
V^root-Brittannië op
e vingers getikt
OESO verwacht
omvangrijke
jeugd werkloosheid
juliUITENLAND
LEIDSE COURANT
VRIJDAG 11 JULI 1980 PAGINA 11
»HOENIX Al weken-
ang schommelt de tempe
ratuur in het zuiden van de
herenigde Staten rond de
[0 graden Celsius. Voor de
letrokkenen moet het in-
niddels een eeuwigheid lij
ten. In Texas zijn al meer
[an 190 mensen als gevolg
ran de hittegolf gestorven
o met de 13 illegale immi
granten uit El Salvador die
inlangs werden gevonden
n de woestijn van Arizona
tan de Mexicaanse grens
raar ze aan de hitte waren
bezweken, is het dodencij
fer opgelopen tot boven de
200.
Het is in dit geval niet duide
lijk of de Salvadoranen in de
steek zijn gelaten of dat hier
sprake is van een zeer onge
lukkige samenloop van om
standigheden. In ieder geval
zijn twee mensen wegens
mensensmokkel in staat van
de beschuldiging gesteld. In
het gebied waar de slachtof
fers gevonden zijn kan de
temperatuur overdag tot on
geveer 72 graden oplopen.
Als men bedenkt dat ze nau
welijks water bij zich hadden
en absoluut niet wisten waar
ze waren en hoe ze aan de si
tuatie het hoofd moesten bie
den, mag het een wonder he
ten dat er nog zoveel overle
venden zijn. Alles wijst erop
dat het gegoede Salvadoraan
se middenstanders waren die
hoopten in de Verenigde Sta
ten een beter leven op te
kunnen bouwen.
De woestijn van Arizona kan
niet ontgonnen worden en is
zeer onherbergzaam. Hier en
daar staan wat miezerige
planten en bomen en er wo
nen enkele dieren, maar zelfs
die schuilen op het heetst
van de dag voor de branden
de zon. De meeste doden
werden gevonden in de scha
duw van de bomen, waar
schijnlijk omdat ze dachten
daar wat verkoeling te vin
den. Het was echter het dom
ste wat ze hadden kunnen
doen. Vlak bij de grond is de
temperatuur namelijk het
hoogst en zodoende verloren
ze alleen maar meer vocht.
De hagedissen en andere die
ren klimmen juist in de bo
men en op de rotsen omdat
het daar wat koeler is.
De Salvadoranen zijn de laat
ste slachtoffers van de zoge
naamde piraten, die het ille
gale grensverkeer organise
ren. Ondanks huizenhoge
schuttingen, opgesteld langs
de Rio Grande, de grensri
vier, is de Amerikaans-Mexi
caanse grens zo lek als een
zeef. Dit komt vooral omdat
een aantal Amerikanen,
voornamelijk boeren, belang
heeft bij de komst van illega
le immigranten, goedkope ar
beidskrachten die niet bij een
vakbond zijn aangesloten en
die dus ontslagen kunne wor
den wanneer het hen uit
komt.
De slachtoffers hebben
meestal veel geld betaald
voor hun overtocht, ongeveer
2.400 gulden per persoon. Dat
sommigen het er niet lévend
hebben afgebracht, is waar
schijnlijk te wijten aan de da
tum die ze hadden uitgeko
zen. Waarschijnlijk ging hun
voorkeur uit naar de Ameri
kaanse nationale feestdag, 4
juli, omdat ze hoopten dat de
veiligheidsdiensten dan on
derbezet zouden zijn. Ze ver
gaten echter dat datzelfde
natuurlijk ook opging voor
de reddingsploegen. Zoals al
zovele ongelukkigen in de
loop der jaren hebben ont
dekt, is de trieste conclusie
dat op de markt voor illegale
immigratie geen garantie
wordt gegeven dat men in
derdaad veilig het land van
bestemming bereikt.
Boycot Nestlé
ook in Europa
AMSTERDAM De Engel-
se Babymilk Action Coali
tion heeft gisteren aange
kondigd een consumenten*
boycot van het Zwitserse
concern Nestlé te starten om
het voedselconcern ertoe te
bewegen zijn aggressieve
verkoopbeleid inzake baby
voeding in de derde wereld
te wijzigen.
Deze boycot begon al in 1977
in de Verenigde Staten, waar
hij werd gesteund door kerke
lijke instellingen, politici, vakr
bonden, medici en andere in
stellingen en heeft zich inmid
dels uitgebreid tot Canada,
Australië en Japan. Het ge
bruik van babyvoeding heeft
op vele plaatsen in de derde
wereld nadelige gevolgen voor
de gezondheid van zuigelin
gen.
loewel minder conservatief van toon dan verwacht:
De lijn op de
foto geeft de te
ruggang aan in
de grootte van
de Amerikaanse
vloot sinds 1973.
Als de Republi
keinen (Ronald
Reagan) het de
komende vier
Jaar in de VS
voor het zeggen
krijgen, zal deze
neergaande lijn
tot een stijgende
worden omge
bogen.
ITROIT De Republikein-
^^artij belooft Amerika een
e opbouw van de nucleai-
>1 en de conventionele wa-
s, zowel in eigen land als
■'en/Europa. Deze opbouw is
L.__bens de Republikeinen
^dzakelijk om het hoofd te
km len aan wat zij zien als een
:iend o.verwicht van de
fa. isische strijdkrachten. Dit
kt uit het partijprogram
ilatform" van de Repübli-
:n, dat gisteren in Detroit
ipubliceerd. Het program
worden voorgelegd aan de
ionale Conventie van de
lij, die volgende week
frdt gehouden.
het programma onder-
eept men dat de besnoeiiin-
1 die de regering Carter in
bewapening heeft aange-
:ht, moeten worden her-
dat de defensie-uitga-
moeten worden verhoogd
iverbrugging van de kloof,
iet de Sowjet-Unie is ont-
>t partijprogram verplich-
de Republikeinen zich er-
de bouw van een nieuwe
itegische bommenwerper te
len versnellen en dat zij
seraketten zullen ont-
)ien op land, in vliegtuigen,
pen en onderzeeboten,
irnaast zullen de taktische
nwapens, vooral die in Eu-
worden gemoderniseerd,
overleg met onze Europese
idgcnoten zullen wij over-
n tot de ontplooiing in Eu-
■a van cruise-raketten voor
middellange afstand, ballis
tic raketten en kernraket-
met verhoogde straling
utronenbom), benevens de
dernisering van nucleaire
l illerie
het partijprogram roepen
Republikeinen verder op
het versterken van de
lerikaanse marine" met
er vliegdekschepen, onder-
Republikeinse
conventie
begin t maan dag
Maandag begint in de Ameri
kaanse industriestad Detroit
de conventie van de Republi
keinse partij. Deze conventie,
die bijna een week gaat duren,
luidt het tweede deel in van de
vierjaarlijkse Amerikaanse
verkiezingsstrijd: de officiële
kandidaatstelling van zowel de
Republikeinse als de Democra
tische presidentskandidaat (in
augustus). In november volgen
dan de echte verkiezingen. Op
die Republikeinse conventie,
net als bij de Democraten een
kermisachtig gebeuren, zal het
er-in elk geval niet spannend
aan toegaan; Ronald Reagan is
zeker van zijn kandidatuur.
Hierdoor vormt ook de opstel
ling van het partijprogramma
(„Platform") geen strijdpunt
meer. Reden voor de partijlei
ding om dat programma al
vóór het begin van de conven
tie vast te stellen en te presen
teren (zie bijgaand artikel
Onze Amerikaanse correspon
dent, Dick Toet, bevindt zich
inmiddels in Detroit en zal de
komende week uitgebreid ver
slag doen van de „"kroning"
van Ronald Reagan.
zeeboten en amfibieboten, en
het verschaffen van meer
vliegtuigen aan vloot en mari
ne. Ook uit de partij kritiek op
„de huidige neiging naar neu
tralisme in West-Europa",
maar ze vindt dat daarvan
grotendeels de schuld ligt bij
de regering Carter, omdat
haar beleid het vertrouwen
van Westeuropese regeringen
heeft doen wegvloeien. Een
Republikeinse regering zal er
daarom voor zorgen dat „de
THE DECLINE OF
.U.S. NAVAL
Verenigde Staten leiding ge
ven aan een gezamenlijke in
spanning om een sterk en
overtuigd bondgenootschap te
herbouwen dat volledig gereed
is de' dreiging en de uitdagin
gen van de jaren tachtig het
hoofd te bieden".
De Republikeinen roepen op
tot het stationeren van een
permanente Amerikaanse
vloot in de Indische Oceaan en
tot betere plannen voor het
militaire gebruik van koop
vaardijschepen en burger-
vliegtuigen. Volgens de Repu
blikeinen is het niet goed mo
gelijk dat Amerika een grote,
permanente grondstrijdmacht
stationeert in het gebied van
de Perzische Golf om de olie-
bevoorrading van het Westen
te beschermen. Ze vinden ech
ter wel dat de Verenigde Sta
ten een beperkte strijdmacht
in het gebied moet hebben, die
snel kan worden versterkt.
Het partijprogram van de Re
publikeinen is opgesteld con
form de conservatieve ideeën
van Ronald Reagan, maar het
is veel minder conservatief
van toon dan was verwacht.
Zo ontbreekt een veroordeling
van de overdracht van het Pa
nama-kanaal als een „wegge
vertje", een veroordeling die
in eerdere ontwerpen wel
voorkwam. „Wel spreekt men
zich duidelijk uit tegen hulp
verlening aan de linkse rege
ring van Nicaragua, zoals de
regering Carter onlangs door
het Congres sleepte.
Volgens het document komt er
geen wijziging in de betrek
kingen met China. Er wordt
ook niet verwezen naar het
herstellen van relaties op rege
ringsniveau met Taiwan, een
ontwikkeling die Reagan blij
kens een recente uitlating wel
voorstaat.
alangisten willen rest van
banon „bevrijden"
IROET Een woordvoerder van de militie van Christe-
te Falangisten heeft gisteren in Beiroet de vorming aan-
tondigd van een eigen „leger ter bescherming van het va-
land" dat „de rest van Libanon moet bevrijden". De Fa-
ige is voorstander van zelfbestuur voor christenen en
slims.
Libanese premier Salim El-Hos noemde de situatie „zeer
stig", omdat de Falange volgens hem maatregelen voorbe-
dt die gericht zijn „tegen de autoriteit van de legitieme rege-
g". In een verklaring van de.linkse islamitische organisaties
rdt de verwachting uitgesproken dat de Falangisten in de
istel.ijke gebieden autonomie zullen uitroepen,
ar wordt vernomen zullen de Christelijke Nationaal-Libera-
van Chamoun, aan wie de afgelopen dagen door de Falangis-
een vernietigende slag is toegebracht het overgebleven deel
hun milities ontbinden.
IIXEMBURG - Het Hof van Justitie van de Europese Gemeen-
lappen heeft gisteren bepaald dat Groot-Brittannië in 1977 en
8 eenzijdig maatrëgelen heeft genomen ter beperking van de
f vangst. De Europese Commissie had de zaak aanhangig ge-
akt Uit protest tegen de Britse maatregelen inzake de haring-
ngst bij Noord-Ierland, het eiland Man en op de Noordzee,
vissers van Noord-Ierland werden te veel bevoordeeld, zo
1de het Hof vast.
5 uitspraak van het Hof betekent niet dat er concrete maatre
en tegen Engeland genomen kunnen worden, maar vormt
1 een basis voor politieke druk door de overige EG-partners.
PARIJS De toeneming van de werkloosheid, vooral
onder jongeren, als gevolg van de economische terug
gang in de industrielanden, kan een ernstig sociaal
probleem worden. Deze waarschuwing laat de OESO
(de Organisatie voor Economische Samenwerking en
Ontwikkeling) horen in haar halfjaarlijks rapport
over de economische vooruitzichten in de 24 aangeslo
ten landen.
Als de verwachtingen van de organisatie uitkomen, zullen
er tot het midden van 1981 bijna tienduizend man bij ko
men. De totale werkloosheid zal daarmee oplopen van 20
tot 23 miljoen ofwel 7 procent van de beroepsbevolking. De
Parijse deskundigen spreken vooral hun bezorgdheid uit
over de stijging van de jeugdwerkloosheid. Die zal in de
westerse wereld op rond de 16 procent komen te liggen. De
OESO vreest voor ernstige sociale gevolgen.
De grootste rem op de economische bedrijvigheid in de
westerse industrielanden vormt de stijging van de import-
prijzen van ruwe olie met 130 procent sindfs eind 1978, zo
zeggen de economische deskundigen in hun rapport.
Het stagneren van de bestedingen samen met het in de
hand houden van de geldhoeveelheid zal overigens wel tot
gevolg hebben dat de inflatie komende tijd zal afnemen.
MANAUS Paus Johannes Paulus II is in een oproep aan
de Braziliaanse autoriteiten opgekomen voor de rechten
van de indianen. Na aankomst gisteren in Manaus, het cen
trum van het Amazonegebied, eiste hij onvoorwaardelijke
erkenning van het recht van de indianen op eigen grondbe
zit. Dat moet hen niet alleen in staat stellen te overleven,
maar moet ook de verwezenlijking van hun identiteit moge
lijk maken.
Negentig indiaanse stamhoofden overhandigden de paus een
brief, waarin de uitroeiing van de indianen in Brazilië wordt
vergeleken met de massamoord op de joden en een deel van de
Poolse bevolking in de tweede wereldoorlog. Sinds de ver
overing van Brazilië is het aantal indianen teruggelopen van vijf
miljoen tot 210.000. Ook het regeringsprogramma voor gezins
planning werd gehekeld. Indianenvrouwen zouden worden ge
bruikt voor het uitproberen van anti-conceptiemiddelen door
een farmaceutische Japanse onderneming.
Eerder op de dag had de paus in Fortaleza met de Braziliaanse
bisschoppen gesproken over de houding, die(de kerk voortaan
moet aannemen tegenover de groeiende sociale problemen in
het land. De ontmoeting geschiedde achter gesloten deuren en
over de resultaten is niets bekend gemaakt. De paus zou aanvan
kelijk een in het Vaticaan voorbereide redevoering houden voor
de Braziliaanse bisschoppen, maar hij heeft dat niet gedaan. Ge
zegd werd, dat hij de rede niet zou houden, omdat hij zijn erva
ringen gedurende de reis bij zijn toespraak wilde betrekken. In
kringen rondom de bisschoppen werd vóór het gesprek gezegd,
dat de paus zijn goedkeuring zou uitspreken voor het pastorale
beleid en de sociale bewogenheid van de Braziliaanse katholieke
kerk.
Gehuwde Braziliaanse priesters hebben de paus en de in Forta
leza vergaderende bisschoppen gevraagd hun diensten in de
kerk volledig te erkennen. In een brief, die gisteren werd gepu
bliceerd, maken zij gewag van hun gewetensnood. Zoals bekend
heeft de paus echter in Rio de Janeiro al indirect laten weten
niets te voelen voor gehuwde priesters. Het bezoek aan Manaus
sluit de reis van paus Johannes Paulus II aan Brazilië af. Vana
vond elf uur Europese tijd zou hij weer naar Rome vertrekken,
waar hij morgen omstreeks het middaguur zou aankomen.
STRAATSBURG Nog
geen 24 uur nadat het
Europees Parlement had
ingestemd met de ge
wijzigde begroting
voor 1980, heeft de Euro
pese commissaris voor
financiële zaken, Tu-
gendhat, de ontwerpbe
groting voor 1981 bij het
parlement ingediend.
Uit dit ontwerp blijkt,
dat de EG volgend jaar
de grenzen van haar fi
nanciële mogelijkheden
bereikt en een nieuwe
stijging van de land
bouwprijzen met de voor
dit jaar overeengekomen
vijf procent onmogelijk
zal zijn.
Uit de cijfers van commissaris
Tugendhat bleek, dat er vol
gend jaar nog maar een reser
ve van 1,5 miljard zal zijn voor
onvoorziene uitgeven.
De eerste reacties vanuit het
parlement waren niet erg gun
stig. Verschillende parlemen
tariërs wezen erop, dat de cij
fers op het eerste gezicht mis
schien reden tot optimisme ge
ven, maar dat zij in werkleijk-
heid een uiterst somber per-
pectief bieden. Met name de
reserve van 1,5 miljard gulden
vindt men te klein. De parle
mentariërs vroegen Tugendhat
verder haast te maken met
een verandering van het land
bouwbeleid, en dan met name
met voorstellen om iets te
doen aan de voortdurend
groeiende overschotten in de
zuivel.
Verder werd gisteren bekend
dat de Nederlandse leden van
het Europees Parlement heb
ben afgezien van de jaarlijkse
reiskostenvergoeding van
4.500 gulden, die zij van Ne
derland krijgen. Het gaat om
een bedrag van in totaal
112.000 gulden. Als reden voe
ren de Nederlanders aan, dat
de Europarlementariërs met
ingang van 1 januari vanuit de
EG-pot een vast bedrag zullen
krijgen voor bezoeken aan het
eigen kiesdistrict. Dit is vooral
voor de Engelsen en Duitsers
van belang, aangezien zij hun
verkiezing in het Europees
Parlement te danken hebben
aan stemmen uit één bepaald
kiesdistrict. De Nederlanders
waren van mening dat zij wat
de onkostenvergoedingen be
treft niet van twee walletjes
zouden mogen eten.
Rechts Bolivia
betwist
verkiezingen
LA PAZ Terwijl het tellen
van de stemmen in de op 29
juni gehouden Boliviaanse
presidentsverkiezingen bijna is
voltooid de linkse kandi
daat Hernan Siles Zuazo lijkt
zeker van de overwinning
hebben verscheidene rechtse
groeperingen geëist dat de
verkiezingen ongeldig wordep
verklaard en gedreigd met eep
staatsgreep. Tussentijds presi
dent Lidiua Gueiller en de Na
tionale Kiesraad hebben ver
klaard dat de verkiezingen
zonder onregelmatigheden zijn
verlopen. Op 6 augustus moet
de nieuwe president in functie
treden.
Sieraden uit
auto gestolen
RIJSWIJK Terwijl een
25-jarige vertegenwoordiger
gistermiddag een juwelier
aan de Steenvoordelaan in
Rijswijk bezocht, werd zijn
auto opengebroken. Bij te
rugkomst bleek een koffer
met sieraden ter waarde van
30.000 gulden gestolen te
zijn.
GROTE BELANGSTELLING
UIT DERDE WERELD
a>N HAAG Volgende week begint
Kopenhagen de tweede VN-wereld-
iferentie over de positie van de
'uw. Zo'n 150 landen zullen aan de
ïferentie deelnemen. De secretaris-
meraal van deze VN-conferentie, me-
Jouw Mair, heeft enige tijd geleden in
land besprekingen gevoerd met be-
L ndslieden van CRM en Buitenlandse
ten. Nederland is een van de landen
1 zich uitvoerig heeft beziggehouden
het op poten zetten van de confe-
Zo heeft de Nederlandse regering 100.000
gulden beschikbaar gesteld voor reis- en
verblijfkosten van vrouwen uit ontwikke
lingslanden, die de VN-conferentie in Ko
penhagen willen bijwonen. Ook wordt zes
vrouwen uit Indonesië de gelegenheid ge
geven de conferentie, waarvoor ongekend
grote belangstelling bestaat, bij te wonen.
De thema's van de besprekingen zijn
werk, gezondheid en onderwijs. Op de vo
rige conferentie, in Mexico, werd gespro
ken over gelijkheid, ontwikkeling en vre
de. De besprekingen van de komende we
ken moeten daarom als een voortzetting
worden beschouwd van wat in Mexico, in
1975, ter sprake is geweest. „Kopenhagen
zal een evaluatie worden van de verande
ringen die zich in de afgelopen vijf jaar
hebben voorgedaan in de positie van de
vrouw in alle delen van de wereld", aldus
de organisatoren.
Aan de voorbereidingen voor de VN-con-
ferentie in Kopenhagen is heel wat meer
werk besteed dan in 1975 mogelijk was.
Er is dit keer door de VN een speciaal se
cretariaat ingesteld, dat wordt voorgeze
ten door een vrouw uit een ontwikke
lingsland (Mevrouw Mair komt uit Jamai
ca). Men heeft met opzet voor een voorzit
ster uit een ontwikkelingsland gekozen,
omdat de positie van de vrouw in de Der
de Wereld duidelijk verschilt met die van
de vrouw in de westerse samenleving.
Verder heeft men als voorbereiding de
mogelijkheid gehad om in de verschillen
de werelddelen te bekijken hoe het veran
deringsproces rond de positie van dse
vrouw i:s verlopen, waardoor men een be
ter inzich in de problematiek heeft ver
kregen.
Het is de bedoeling dat in Kopenhagen
opnieuw een Actieprogramma wordt vast
gesteld, dat moet dienen als aanvulling op
het Wereldactieplan van Mexico in 1975.
Ook zaJ worden gepraat over de apart-
heidsproblematiek voor vrouwen in Zuid-
Afrika en de positie van de Palestijnse
vrouwen binnen en buiten de bezette ge
bieden. Ook wordt aandacht besteed aan
de situatie van vrouwelijke vluchtelingen.
De Nederlandse delegatie staat onder lei
ding van staatssecretaris Kraaijeveld-
Wouters van CRM. In verband met de
Derde Wereld-problematiek zal ook mi
nister De Koning een gedeelte van de
conferentie bijwonen.