'0e Clown van Slagharen
Bisschoppen VS willen Korea steunen
n strijd voor rechten van de mens
De adembenemende ambachtelijkheid
van Sart-lez-Spa
f ïEROEPEN IN HET MASSATOERISME
cheveningen gaat
reer te paard
Solidaridad blijft vragen
om wapenstop El Salvador
kerk
wereld
1NNENLAND
LEIDSE COURANT
WOENSDAG 9 JULI 1980 PAGINA 7
/eer
-k
nk de Vries (29) fietst, bui
en sloft op zijn zeven-
Istaerzen door het Pony-
Ie Slagharen, als clown
|t een volledige dagtaak,
dt hij ergens ter wereld
i gelijke? Dank zij dit
kte dienstrooster kan hij
sen de paas- en kerstva-
itie optreden voor zeker
lerhalf miljoen mensen,
se, soms drie keer per
I besluit deze Enrico zijn
cadenummer in het cir-
theater met een duize-
iwekkende val. De lang in
ikel evenwicht gehouden
iconstructie valt om en er
een oorverdovend
üich op, als de clown vijf
ter lager op de bakfiets
>cht komt.
ico en zijn beeldschoene
tner/echtgenote Leila (van
aansen bloede, doopnaam
ihaella Vassallo) tillen de
gharense kermis der ijdel-
1 naar een hoger plan. Zij
iben in de pistes van_A!t-
Nederlands grootste pretpark ligt In de gemeente Hardenberg.
Vanuit het westen gemakkelijk te bereiken via de autoweg
Amersfoort-Zwolle-Meppel, afslag Dedemsvaart. Ook te berei
ken met dagtocht 35 van de NS. Geopend tot 14 september
a.s., daarna alleen 's zondags en In de herfstvakantie (van 18
tot 25 oktober) 9-18 uur. Toegangsprijs 7.50. Het biljet geeft
recht op het gebruik van alle attracties en het bijwonen van
voorstellingen, zoals die van Enrico en Leila In het circusthea
ter.
hoff en Boltini en op de tv hun
triomfen gevierd, werden uit
genodigd voor familiefeestjes
op Soestdijk, maakten wereld
tournees en schaatsten in de
Wiener IJsrevu.
Nu stelt de uit Friesland af
komstige clown zijn talenten
's zomers In dienst van het
massatoerisme. Tezamen met
zijn Italiaanse schoonvader,
71 jaar, maar met nog vol
doende rek in zijn elastieken
benen, mengt hij zich reeds
's morgens om elf uur tussen
de menigte. Als van 12 tot
12.40 uur, de attracties geslo
ten zijn, berijden zij velocipè-
des en fietsen met één wiel of
ovalen velgen. Balonnen in de
vorm van olifanten en giraffen
ontstijgen aan hun lippen, en
in de onafzienbare spijshallen
dansen zij rond de tafels. Tus
sen de voorstellingen door be
klimt Enrico zijn podium in
één van de amusementskwar
tieren. De oproep „Laat je hier
schminken als clown" heeft
het pretpark een nieuwe kick
gegeven. Voor spiegel en kap
tafel beklimmen kinderen,
maar ook wel uitgelaten vol
wassenen de kruk, om zich
zonnetjes op de wagen te la
ten toveren en rimpels om de
ogen. Soms lopen er in Slag
haren meer clowns rond dan
pony's en van die paardjes
houdt directeur J. H. Be-
mboom er toch 800 in reser
ve.
Plpo, pipol Slechts vier gulden
voor een veelkleurige beschil
dering van het gelaat en drie
rijksdaalders met een instant
foto er bij, strik om de nek en
hoedje op het hoofd. Even la
chen. als Enrico aan een on
zichtbaar koordje trekt, zodat
twee vlerken van zijn rode
pruik opwippen als duivelso-
ren.
in afwachting van de winterse
tournees, kerstcircussen, mo
deshows, het optreden In
theaters, danst de Paljas uit
Wolvega voor zijn massapu
bliek. „Enrico en Leila Lo-
renty", soms vergezeld van de
zoontjes Mischa en Sascha,
die het ook al niet laten kun
nen, zijn zeer populair gewor
den. In juni 1980, was de
moeder enige tijd uitgescha
keld. omdat zij haar derde
kind ter wereld moest bren-
Enrico vermaakt de kinde
ren In het ponypark.
gen. Maar Ce show ging door.
De oude clown verving zijn
dochter als ballerina, aan de
voet van de ladder, werkte
mee aan de slapstick-en ko
mische goochelnummers, de
kinderkwis. Een waardige va
der van de dochter, die als
antipodiste al veel lauweren
heeft geoogst. Liggend op de
rug houdt zij allerlei voorwer
pen met haar voeten In even
wicht. laat ze rondtollen,
werpt ze omhoog en vangt ze
weer op. Dit beroemde echt
paar bewoont 's zomers een
caravan in Slagharen. Tour
nees zouden het gezinsleven
.al te zeer ontwrichten. En dus
schminkt Enrico zijn klantjes
in het Ponypark en geeft zijn
voorstellingen om 2 en 4 uur.
Intussen blijft hij lachen, met
dezelfde uitstraling van blij
moedigheid en warmte, die
vorige winter in Noorwegen en
Portugal het circuspubliek aan
zijn voeten bracht.
LEO J. LEEUWIS
Vierdagen
Veluwe
per fiets
Nog even, en het grootste
fietsgebeuren van de Veluwe
gaat van start, namelijk de
Veluwse Fietsvierdaagse. Vier
dagen fietsen langs de mooiste
routes die op de Veluwe te
vinden zijn, door bossen, over
heide en door de landelijke
Veluwse Vallei. De organisa
toren rekenen dit jaar, gezien
de voorinschrijvingen, op een
record-opkomst en deze deel
nemers komen uit geheel Ne
derland.
Misschien een leuk idee voor
een korte vakantie van 29 juli
een bepaalde faam
verkregen, niet door de mas
sale deelname, maar door de
rust. Niet in files fietsen,
maar in eigen tempo genieten
van de sport en het land
schap. Bovendien kent deze
vierdaagse een zogenaamde
nood-camping, waar deelne
mers gratis hun tent of cara
van kunnen plaatsen. Nadere
inlichtingen en een fietspro-
leveningen wil een traditie uit de vorige eeuw in ere her
ten. In die tijd was de badplaats een grote renbaan rijk. De
ibaanstraat in het vissersdorp herinnert nog aan de we
nnen die rond 1864 in het bijzijn van koning Willem II en
schillende prinsen werd gehouden. Scheveningen te Paard
leeft op vrijdag, zaterdag en zondag aanstaande.
taf 12.00 die drie dagen kan men op de boulevard genieten
onder meer:
concert van de Koninklijke Militaire Kapel, demonstraties
>r de bereden politie van Den Haag, dressuurdemonstraties,
westernshow, kortebaan-draverijen (op vrijdag);
grijden, paardenmarktmarathon, concours hippique, carous-
rassendefilè en een internationale polowedstrijd (zaterdag);
tenslotte op zondag: concours hippique, dressuurdemonstra-
koetsen- en rijtuigenparade en opnieuw een polowedstrijd,
te polowedstrijden beginnen zowel zaterdag als zondag om
30 uur.
).000 rozen in Westbroekpark
de Kapetweg in Scheveningen ligt het inmiddels beroemde
arium, behorend tot het Westbroekpark. Ruim 20.000 rozen
londerden variëteiten zijn er te zien.
rosarium is open tot september, elke dag vanaf-9.00 uur tot
uur voor zonsondergang. Alleen aanstaande vrijdag is het tot
)0 uur gesloten. Dit omdat die ochtend de keurmeesters de
nte moeten hebben om de rozen te keuren voor de uitreiking
de „Gouden Roos van 's Gravenhage". De inzendingen voor
rozenconcours zijn afkomstig uit binnen- en buitenland.
Deristische Goudse kaasmarkt
jda heeft elke donderdag een toeristische kaasmarkt, waar
Goudse kaas wordt aangevoerd per door paarden getrokken
;ken.
gebeuren speelt zich af tussen het In 1450 gebouwde stad-
5 en de Waag, die van 1668 dateert. Tegelijkertijd met deze
smarkt worden een warenmarkt en een historische ambach-
markt gehouden. Te zien zijn onder anderen een klompenma-
bijenkorfvlechter, orgelboekennoter. mandenvlechter, kera-
kdraaier, houtsnijder, tindraaier en een kantklosser.
Inlichtingen over het
ambachtelijk jaar
zijn te verkrijgen bij
het in dit artikel ge
noemde Belgische
Verkeersbureau.
Andere brochures
dan die betreffende
het Ambachtsjaar
zijn daar eveneens
verkrijgbaar. Uitga
ven van belang voor
dag- en weekend-
tochten; „België Uit
en Thuis 1980" (kor
te vakanties en
weekends) „Toeris
tische Evenemen
tenkalender 1980"
en „België, buiten
land binnen handbe
reik".
Da bewieroking van oude
ambachten en kunstambach
ten neemt vormen aan die
een spoedige crisis doen
vrezen. Kan het voortduren,
deze eindeloze demonstratie
van vlechten en pikken op
welke braderie dan ook, het
klossen en weven, klompen-
maken en netten boeten?
Niet alleen in Nederland is
dit langzamerhand adembe
nemend schouwspel gewor
den. Vóór het te laat is heeft
het Belgische commissariaat
voor Toerisme 1980 uitgeroe
pen tot het jaar van de (kun
stambachten.
Wat in dit buurland gepres
teerd wordt, grenst helemaal
aan het ongelooflijke. Elk
weekend struikelt men er over
de poppensnijders en leder
bewerkers. Wie zich daarvan
wil overtuigen vrage met
spoed de brochure over het
ambachtenjaar aan bij het
Belgisch Verkeersbureau,
Leidseplein 5 te Amsterdam,
020-251251.
Er wordt verwezen naar zeker
150 ateliers, die tot eind okto
ber op zaterdag en zondag
bezichtigd kunnen worden
(uitgezonderd 28 en 19 juni en
30 en 31 augustus). Er wordt
gedemonstreerd dat het een
lust is, compleet met toelich
ting ert (vaak) verkoopexposi
ties. In aansluiting op deze
ambachtelijkheid-aan-huis
worden tal van tentoonstellin
gen en manifestaties gehou
den.
Het arrangement „Een mooie
dag in Mechelen" omvat bijv.
een bezichtiging van de histo
rische gebouwen, maar ook
kantschool, tapijtweverij, stad-
spoppentheater enz. Gelet op
wat deze stad te bieden heeft
(St. Rombouts-kathedraal,
meubelkunst, tapijten) zeer de
moeite waard. Reductie-aan
biedingen tot en met 30 sep
tember a.s., inlichtingen Bel
gisch Verkeersbureau.
Het moet een verademing zijn
om dit woelige jaar te beslui
ten met een driedaagse in
Sart-lez-Spa. Dit schilderach
tige dorpje in de vallei van de
Hoëgne, ligt 6 kilometer ten
noordoosten van Spa. Het laat
zich er niet op voorstaan, dat
prins Karei van België hier in
1944 een veilig onderduika
dres heeft gevonden.
Sart-lez-Spa is het domein
van de ware ambachtelijkheid.
Voor de derde keer (op 15, 16
en 17 augustus a.s.) keert de
hele dorpsgemeenschap terug
tot het verleden, onder het
motto „Nos R'Prindans récé-
ne". Gehuld in oude kleder
drachten wijden de inwoners
zich aan een authentieke re
constructie van het platte
landsleven.
Tweehonderd (kunst)am-
bachtslieden doen er aan
mee, niet op de krampachtige
wijze echter die zoveel winkel
weekdemonstraties ontsiert
Op 30 oude hoeven en bin
nenplaatsen laten de boeren
zien, hoe zij vroeger hun
graan dorsten en paarden
roskamden, koeien molken,
kaas maakten enz. De hoefs
mid beslaat er zijn paarden, er
zijn kuipers aan het werk,
stratenmakers leggen hun kin
derhoofdjes in het gelid.
In 1978 hebben bijna 20.000
bezoekers ervaren, dat zij vrij
overal in en uit konden lopen
en overal ontvangen werden
door gastvrije boerinnen, met
locale spijs en drank. Aange
paste muziek (koren, fanfare,
trompetters) op het grote
marktplein plaatste deze te
rugkeer tot het verleden in het
juiste kader.
Sart-lez-Spa heft geen entree
voor dit verbazingwekkende
spektakel, houdt het hele dorp
autovrij en zorgt voor vol
doende parkeerplaatsen. In de
omgeving kunnen prachtige
wandelingen worden gemaakt,
o.m. naar de Maria-Hendrika-
bron, de grootste Spawater
leverancier en langs de Hoëg
ne, met haar onstuimige wa
tervalletjes.
Het dorp biedt veel gelegen
heid tot recreatie, waaronder
zelfs een golfterrein met 18
holes (kuilen zeggen de Bel
gen) en startplaatsen voor de
zeilvliegerij. Maar de grootste
attractie blijft deze driedaagse
van een allesoverheersende
ambachtelijkheid.
LEO J. LEEUWIS
k ben me bewust van de invloed, die
e buitenlandse politiek van de Vere-
igde Staten op het Koreaanse volk
eeft. De bisschoppenconferentie van
e Verenigde Staten zal alles doen
at in haar macht ligt om op te ko-
ïen voor de rechten van de mens in
'orea.
it schrijft de aartsbisschop van San
rancisco, mgr. John R. Quinn, voorzit
ter van genoemde bisschoppenconferen
tie, in een dezer dagen vrijgegeven brief
aan de aartsbisschop van Seoul, kardi
naal Stephen Kim en de aartsbisschop
van Kwangju, Victorius Kong-Hi Voun.
De laatste, aartsbisschop van de stad
waar in mei bloedige gevechten tussen
bevolking en leger uitbraken, is tevens
voorzitter van de Koreaanse bisschop
penconferentie.
Mgr. Quinn noemt de overname van de
macht door de militairen in Zuid-Korea
een „ongelukkige ontwikkeling", waar
van de gevolgen maar al te duidelijk
zijn: een bezorgdheid, die slechts uitgaat
naar veiligheid en stabiliteit en een ge
brek aan erkenning van datgene, waar
voor de kerkelijke leiders in Zuid-Korea
altijd hebben pal gestaan, namelijk dat
echte orde slechts kan wortelen in ge
rechtigheid en erkenning van de rechten
van de mens.
Het overnemen van de macht door „mi
litaire leiders, die zichzelf hebben be
noemd" volgde op een „periode van wel
verdiende rust en ontwikkeling, waarin
het Koreaanse volk zijn talenten kon to
nen en een beter leven voor allen kon
bewerkstelligen".
Gelijktijdig met de brief van bisschop
Quinn kwam er een verklaring van de
secretaris-generaal van de bisschoppen
conferentie, mgr. Thomas C. Kelly,
waarin onder meer werd gezegd, dat de
Amerikaanse burgers er recht op hebben
te verwachten, dat ook de Verenigde
Staten hun onmiskenbare invloed op de
militaire leiders van Korea zullen ge
bruiken om duidelijk te maken, dat de
Verenigde Staten even grote waarde
hechten aan gerechtigheid en mensen
rechten als aan veiligheid en stabiliteit
voor het Koreaanse volk.
Korte metten
)e 47-jarige hoogleraar In
e theologie Paul van den
lerghe is benoemd tot bis-
chop van Antwerpen. Hij
olgt mgr. Godfried Dan-
leels op, die vorig jaar
verd benoemd tot aartsbis-
chop van Mechelen-Brus-
el in de plaats van kardi-
taal Suenens. De nieuwe
isschoj
lan de I
eit van Leuven en heeft
alrijke theologische publi
caties op zijn naam staan.
Jinds 1961 is hij docent bij-
>else exegese aan het pries-
erseminarie te Gent.
)e Chinese autoriteiten zijn
cennelijk bereid de vóór de
ommunistische machtsover-
ïame in 1949 door de paus
>enoemde katholieke bis-
choppen toe te staan het
and te verlaten en naar het
/aticaan te verhuizen. Dit
'olgens de Australische eco-
omische deskundige, Au-
lrey Donnithorne, die een
bezoek aan Rood-China heeft
gebracht. De directeur van
et bureau voor religieuze
zaken. Xiao Xianfa, had hem
de verzekering gegeven, dat
de Chinese autoriteiten de
bisschoppen niets in de weg
zouden leggen, met uitzonde
ring van de bisschop van
Sjanghai, Ignatius Kung Ping
Mei, die sinds 1955 gevangen
zit. Xiao nam echter aan, dat
de acht of negen bisschoppen
om wie het gaat, er niet voor
zouden voelen het land te
verlaten. Donnithorne even
wel had tijdens zijn zeven
weken durende verblijf in
China het tegendeel noren
vertellen.
Paus Johannes Paulus II
zal van 16 tot 23 juli 1981
het internationaal eucha
ristisch congres voorzitten,
dat dan in Lourdes zal wor
den gehouden. Volgens de
prefect van het departe
ment Hautes-Pvrenées zal
het congres zich groten
deels afspelen op het vlieg
veld van Tarbes-Lourdes.
De voorzitter van de West-
duitse bisschoppenconferen
tie, kardinaal Joseph Höffner
heeft in verband met zijn
drukke werkzaamheden het
voorzitterschap neergelegd
van de bisschoppelijke hul
porganisatie Misereor. Totdat
een nieuwe voorzitter is ge
kozen zal de bisschop van Es
sen, mgr. dr. Franz Hengs-
bach het voorzitterschap
waarnemen.
De Raad voor de Zending
en de Generale Diakonale
Raad van de Nederlandse
hervormde kerk gaan de
mogelijkheden onderzoe
ken voor verdere samen
werking van deze raden
binnen de bestaande struc
turen op het gebied van
zending, ontwikkelingssa
menwerking en werelddia-
conaat Zo nodig zullen de
Raad voor de Zending en
de GDR structuurwijzigin
gen voorstellen aan de sy
node. Verder acht zowel de
raad als de GDR het wen
selijk. dat op provinciaal
niveau zending, werelddia-
konaat en ontwikkelings
samenwerking in één ver
band met elkaar samen
werken. Dit geldt evenzeer
voor de classes.
Het Nederlands Beauraing
Comité, dat sinds zijn oprich
ting in 1946 meer dan zeven
honderd bedevaarten naar
Beauraing heeft gehouden,
organiseert ook dit jaar weer
een bedevaart naar dit Belgi
sche Maria-oord en wel van
20 tot en met 23 september.
Aan deze bedevaart kunnen
ook deelnemen zieken, ge
handicapten en ouderen die
een bepaalde verzorging no
dig hebben. Op zondag 21
september zal de bisschop
van Haarlem, mgr. dr. Th.
Zwartkruis met de pelgrims
de eucharistie vieren. Hij zal
ook het lof met ziekenzegen
verzorgen. Het secretariaat
sadres van het Nederlands
Beauraing Comité is Drape-
niersgaarde 102, 2542 VT
Den Haag.
Ongeveer honderd plaatselijke paro
chies en gemeenten hebben tot nu toe
gehoor gegeven aan een oproep van de
hulpactie voor Latijns-Amerika „Soli
daridad" om handtekeningen te stu
ren aan president Carter van de Vere
nigde Staten. „Solidaridad" verzamelt
de handtekeningen om aan Carter te
vragen het zenden van wapens aan £1
Salvador stop te zetten.
De actie kwam op gang, nadat de ver
moorde bisschop Óscar Arnulfo Romero
in een brief Carter had gevraagd niet
tussenbeide te komen in de Middename-
rikaanse staat. Romero, die werd ver
moord na zijn oproep tot de soldaten niet
langer de eigen bevolking te vermoor
den, was van mening, dat de rol van
Amerika negatief is. „De Verenigde Sta
ten houden een regering in stand die
niet van het volk is", zo stelde hij.
In een reactie op de Nederlandse hand
tekeningenlijsten, heeft de stafmedewer
ker voor informatie van de Amerikaanse
ambassade, Frederic Mabbatt, gezegd,
dat er in Nederland sprake is van een
„aanzienlijk misverstand over de poli
tiek van de Verenigde Staten met be
trekking tot El Salvador". Volgens hem
wordt een regering gesteund van pro
gressieve burgers en militairen. De
volksbeweging noemt hij „extreem
links".
„Solidaridad" gaat door met de handte
keningenactie, omdat het doden van vele
onschuldigen door het Salvadoriaanse le
ger ook doorgaat Solidaridad heeft bo
vendien een extra bijdrage van 200.000
gulden aan organisaties in El Salvador
gedaan voor de noodlijdende bevolking.
Sociaal-economische
vragen op studiedag
kerk en samenleving
De bisschoppelijke vastenbrief
1980 over de mens in de arbeid
zal het uitgangspunt zijn voor
een studiedag op zaterdag 20 sep
tember over sociaal-economische
vragen. De dag, georganiseerd
door de Katholieke Raad voor
Kerk en Samenleving, heeft tot
doel vanuit de levensbeschou
wing na te gaan welke verant
woordelijkheid katholieken heb
ben op bet sociaal-economisch
vlak.
De KRKS wil voor deze bijeenkomst
waarvoor de plaats nog moet worden
vastgesteld, in het bijzonder alle katho
lieken uitnodigen die beroepsmatig bezig
zijn met sociaal-economische vragen.
Voor de deelnemers zijn er twee moge
lijkheden: men kan drie lezingen bijwo
nen, waarin het thema arbeid wordt be
keken vanuit drie vakgebieden (sociaal-
economisch, theologisch en cultuur-psy
chologisch), óf men kan gebruik maken
van de mogelijkheid rond het thema ar
beid aan het werk te gaan in negen
„workshops". In de middag is er een fo
rum, waarin de resultaten van beide
richtingen samenkomen.
Naast de bisschoppelijke brief over de
arbeid zal ook de nota van de Katholieke
Raad voor Kerk en Samenleving van
1979 over de jeugdwerkloosheid een rol
spelen tijdens de studiedag.
