Leidse Courant | 1980 | 5 juli 1980 | pagina 19

pnoeien in lonen en uitkeringen
noet begrotingsproblemen oplossen

Beurs van Amsterdam

Amerikaanse autoproduktie
1/3 kleiner dan vorig jaar

EDEREEN MOET VOLGEND JAAR EEN (GROTE?) VEER LATEN

Venezuela en Mexico
erhogen olieprijzen

JULI ÉCONOMIE

LEIDSE COURANT

ZATERDAG 5 JULI 1980 PAGINA 19 I

net
tem-
tapp H;

Sieuwe stichting wil
meubelindustrie bevorderen

HAARLEM - Werkgevers en werknemers
in de meubelindustrie willen onder geza-
melijke verantwoordelijkheid een stich
ting in het leven roepen met als doel het
in stand houden van de Nederlandse meu
belindustrie, aldus de Centrale Bond van
Meubelfabrikanten.

bozei bi
tsaw v!

i i«e:
Ie lepe F

kool.

[et advies voor de oprichting van deze stich
ting is afkomstig uit een rapport over de
eubelindustrie van een door de Commissie
Ontwikkelingsproblematiek van Bedrij-
(COB) ingestelde begeleidingscommissie..
De Centrale Bond van Meubelfabrikanten
itelt f 100.000 beschikbaar als beginkapitaal
yan de op te richten stichting en zal aandrin-
n op een bedrijfstakheffing voor de finan-
iering van de werkzaamheden, waarmee
naar verwachting nog dit jaar zal kunnen
worden begonnen.

Gezien de zwakke structuur en de beperkte
draagkracht van de 450 in de meubelindu
strie werkzame bedrijven, waarvan 80 pet
inder dan 50 werknemers telt, zal een be
roep worden gedaan op de overheid om de
u Irijfstak o.m. financieel te steunen.

r m

[fip

n vrij
die u vi
n met
uit de
st de
Maak

DETROIT Dc Amerikaanse autofabrie-
ken hebben in juni 533.511 personenauto's
geproduceerd, 35,4 procent minder dan de
825.641 in juni vorig jaar, zo meldt het
blad "Automotive News". Het is de klein
ste produktie in een junimaand sinds 1958,
toen er 337.446 personenwagens van de
band liepen. Ook werden er veel minder
vrachtwagens geproduceerd, namelijk
96.291 tegen 302.141, een negatief verschil
van maar liefst 68,1 procent. Alleen in au
gustus 1966 werden er minder vrachtwa
gens gemaakt, te weten 65.781.

Chrysler zag de produktie van personenauto's
verminderen van 117.730 tot 48.870, in de VS
en Canada. De assemblagefabriek van de on
derneming in Detroit gaat op 10 juli dicht. De
laatste modellen van 1980 zijn dan geassem
bleerd. Op 8 september wordt de produktie
daar hervat. Tweeduizend uurloners worden
die tijd naar huis gestuurd.

General Motors liet 351.163 wagens van de

band lopen tegen 515.379 in juni vorig jaar.
De vrachtwagenproduktie ging van 129.369
naar 39.168. Deze onderneming stopt voorlo
pig de produktie in haar fabrieken in Janes-
ville, waardoor 1700 werknemers tijdelijk
zonder werk zitten. In totaal zijn er 140.000
werknemers van GM niet aan het werk.

American Motors vervaardigde 13.860 auto
mobielen. In juni vorig jaar waren het er
19.790. De Amerikaanse Volkswagenfabrie
ken deden het beter. Van het model Golf
(Rabbit) werden er 18.771 gemaakt tegen
13.756 een jaar daarvoor. Vorig jaar juni was
de derde achtereenvolgende maand waarin
de Golf in de VS werd gemaakt.
De Ford-fabrieken sluiten hun poorten voor
twee weken. De werknemers nemen die tijd
vakantie en de produktielijnen worden aan
gepast voor de nieuwe modellen. Op 21 juli
gaan enkele fabrieken weer draaien. Hoeveel
werknemers er nu tijdelijk naar huis zijn ge
stuurd wilde Ford niet zeggen.

Pal the wil preferente
aandelen uitgeven

ALMELO - Om het bedrijf te beschermen
tegen een eventuele overval stelt Palthe
die de mo
van prefe-

icgcu ecu cvcmueie overval su
NV een statutenwijziging voor, c
gelijkheid opent tot de uitgifte i
rente aandelen.

f 100. Voorgesteld wordt het maatschappelij
ke kapitaal te verhogen tot f 30 min verdeeld
in 150.000 gewone aandelen van f 100 en
150.000 preferente aandelen van f 100, die be
perkt dividend gerechtigd zijn (promessedis
conto plus twee pet).

Indien nodig zullen de preferente aandelen
worden geplaatst bij een van de vennoot
schap onafhankelijke persoon of instelling,
aldus een toelichting op de statutenwijziging.
Bij de uitgifte behoeft niet meer dan 10 pet te
worden gestort. Dit percentage zal over enige
tijd worden verhoogd tot 25 pet in het kader
van de tweede richtlijn van de EEG.
De statutenwijziging komt aan de orde in een
aandeelhoudersvergadering op 18 juli.

1 Ol O

(Van onze soc.-economische redactie)
£n° HAAG Volgende week moet
it kabinet de eerste concrete beleids-
jt biêsibuzen doen voor het invullen van de
.gelijk ^groting voor 1981 die op Prinsjesdag
het parlement moet worden inge-
lend. De afgelopen week zijn de eer-
Roe"1^ verkennende besprekingen gehou-
rocaat fn en schetste minister Van der Stee
inanciën) de ernst van de proble-
voorzicèen, die een zwaar stempel op de be-
eg met oting zullen gaan drukken. Een be-
td f waarvan iedereen in Den

oupeglj erLent dat het de moeilijkste uit
;r naoorlogse geschiedenis zal wor-
JEAl n. Zij heeft als hoof doel het vrijma-
in van geld, waarmee het bedrijfsle-
kan investeren, zodat er nieuwe
en worden geschapen. „Een hek-
itoer", noemt premier Van Agt het.
is een van de weinigen in Den
die meent dat het kabinet deze
ook werkelijk met succes zal ver-
thtcn.

het kabinet de komende weken al-
laal oplossingen voor vinden? Een globaal
bijm leugensteuntje:

ligt nog een erfenis van ruim 1,7 miljard
bezuinigingen die dit jaar niet structureel,
wil zeggen niet blijvend zijn gemaakt
)aar zijn recentelijk bijgekomen: 600 miljoen
i den aan claims van het ministerie van Eco-
[etnische Zaken, onder meer voor steun aan
Irijven en de gevolgen van de eerste fase
de geplande omschakeling van aardgas op
enkooi. Verder ruim 300 miljoen aan claims
Volkshuisvesting, 285 miljoen die Neder-
extra moet bijdragen aan de EEG. Boven-
n lag er nog bijna 100 miljoen aan achterstal-
ombuigingen van vorige Bestekjaren, opge-
I alwéér 1,3 miljard.

'oeg daarbij de noodzakelijke bijstelling van
economische groei, die nog steeds op papier
3 procent ligt, maar in werkelijkheid al ja-
lager uitvalt. Elke procent neerwaartse bij-
ling betekent 3 miljard extra ombuigen,
ee procent groei wordt door velen nog als
pure wensdroom beschouwd.

nog het financieringstekort. Rond het af-
van Andriessen als minister van finan-
n besloot het kabinet dat dit tekort volgend
een procent naar beneden moet. Kosten:
miljard ombuigen.

erelda ni

'rijgsge Ei
n 1945 n
kwart

troerd
bezettf)
verbli
de

in 19 lli
DU ges r<
i de R|
jitenlak-,
zijn Iden

confer^
door
d beki
:er dan
gedwo

ld tenn

poolc ei

simpele optelsom leert dan dat het kabinet
voor bezuinigingen van minstens zes tot
in miljard gulden. Waar moet het geld nu
■maal vandaan komen? Het kan op drie ma-
s ren worden gevonden:

1 eknibbelen op de begrotingen van de diverse
listeries,

)ie Ri ai
lankenjid
Stalin,
Iers enki
omdc i
land
List vadni

ïg eet

Uieerdi
Britte
toy
polit a
lijke

gesch n
uiteim
rijven

ïii

locui
kken
oggeti
jruwelL
geloof*

ilachtor

ivert): S'

ht vat

ter worden betwijfeld. Kringen rond de minis-
terraad houden het voor absoluut onmogelijk
dat dit idee wordt uitgevoerd en betitelen het
als een „zeepbel". De bevolking („het maat
schappelijk draagvlak") zou een zo rigoureuze
maatregel nooit pikken. En bovendien: volgend
jaar (of misschien wel eerder) zijn er verkiezin
gen...

Geen botte bijl

Minister Van der Stee: .het gat wordt steeds groter.

Albeda komt met zijn idee overigens al aardig
in de buurt van de vise van de sociaal-economi
sche specialisten in de CDA-fractie die de botte
bijl, zoals die door mensen als Van Agt, Wiegel
en Pais is gesuggereerd, bepaald niet wensen te
hanteren. Volgens deze CDA-ers kunnen er
nog heel wat onrechtvaardigheden boven mo
daal worden weggewerkt, die nog zoveel geld
opleveren dat niet op de eerste plaats naar de
lagere inkomens hoeft te worden gekeken.
Enkele gedachten die door CDA-kringen rond
het kabinet warm worden aanbevolen:

verhoging van de eigen bijdrage in de AWBZ.
Hier vallen de meeste inrichtingen onder. Pa
tiënten die hier verpleegd worden hebben recht
op een bestaandsminimum van staatswege. Dat
geld komt vaak bij de naaste familie of bij de
beheerders van de inrichting terecht, terwijl de
gemeenschap opdraait voor de verpleegkosten.

eenzelfde verhaal gaat op voor mensen in de
AAW die in een van staatswege betaalde instel
ling worden verpleegd.

beperking functioneel leeftijdsontslag ambte

van een maximaal pensioen in de

ambtenarij.
verhoging

i de pensioenpremie van ambte-

aar vandaan?

de overdrachtsuitgaven (lonen,
issen, uitkeringen en subsidies die de over-
betaalt) en

kunnen zich meevallers voordoen,
it dat laatste betreft mogen de verwachtin-
niet te hoog gespannen zijn. De belasting-
irengsten vallen in vergelijking tot 'de ra-
ig niet tegen, maar men moet dan wel be-
i< iken dat het hier gaat om „meevallende te-
ïvallers", waar ook weer nieuwe overschrij-
gen aan de uitgavenkant tegenover staan,
andere woorden: het gat van Van der Stee

(het financieringstekort) wordt nog steeds gro
ter en nadert de 18 miljard gulden. Nu hoopte
men dat de verkoop van ons aardgas aan het
buitenland voor grote financiële meevallers zou
zorgen. CDA-leider Lubbers bond het kabinet
aan een tastbaar resultaat voor 1 juni. Maar
deze datum ligt al weer zes weken achter ons.
Niemand repte daarover (ook Lubbers niet) en
er is nog steeds geen zicht op één cent extra
aardgasopbrengst. Zoals bekend vormen schrif
telijke toezeggingen van oppositieleider Den
Uyl uit de tijd dat hij nog minister was hier een
groot struikelblok.

Mag 't iets meer zijn?

Voor het CDA is dit nog niet zo'n probleem.
Deze partij vindt dat het financieringstekort
desnoods nog wel een tijdje zo groot kan blijven
als het nu is als het maar niet nog gekker
wordt. De VVD denkt daar heel anders over en
weet zich daarbij gesteund door CDA-minister
Van der Stee. Door dat grote tekort moet de
staat immers steeds weer lenen en dat geld gaat
de neus van het bedrijfsleven voorbij, dat dit
nu juist zo hard nodig heeft voor investeringen.
Zie hier dus twistpunt nummer één.

Komt er geen extra geld binnen dan moet het
kabinet dus roeien met de riemen die het heeft:
het mes in de begrotingen of in de overdracht
suitgaven. Het eerste is een uiterst moeilijke
zaak. De ene minister na de andere komt tegen
verder snoeien op zijn of haar eigen begroting
in het verzet. De stofkam is er zeer recentelijk
bij de extra ombuigingsoperatie van 3 miljard
gulden al zo grondig doorheen gehaald dat er
weinig of niets meer over is. De verkiezingen
naderen en elke bewindsman wil natuurlijk
met iets leuks voor de mensen de boer op. Met

alleen maar bezuigingen win je geen stemmen.
Bovendien kan je met het beperken van de be
groting de werkgelegenheid van velen in ge
vaar brengen. Dat was de reden, waarom on
derwijsminister Pais het bezuinigingsbijltje er
vorige week bij neer gooide: hij gaf zijn ambte
naren opdracht het zoeken naar mogelijke om
buigingen te staken hoewel hij nog voor f 600
miljoen bij zijn collega van Financiën in het
krijt staat.

Pais' alternatief

Pais kwam met een alternatief voor bezuigin-
gingen: geef iedereen volgend jaar een halve
vakantietoeslag en bespaar minstens vier mil
jard. Zorg verder dat werklozen eerder ge
dwongen worden werk te accepteren (wat pre
mies oplevert en minder uitkeringen kost) en je
zit zo in totaal aan zeven miljard besparingen.
Zijn collega Albeda (Sociale Zaken) liet ook een
ballonnetje op. Geconfronteerd met steeds meer
collega's die menen dat hij de noodzakelijke
miljarden moet zien te vinden in de sfeer van
lonen en uitkeringen, kwam Albeda met een
oud idee van zijn staatssecretaris De Graaf om
de premies van verscheidene volksverzekerin
gen niet langer aftrekbaar te maken van de be
lasting. Afhankelijk van de vraag welke pre
mies dat moeten worden (alleen AAW, AOW
en AWBZ of ook WW, ZW en WAO) levert dit
zeven tot tien miljard gulden op. Iedereen gaat
er dan echter zoveel op achteruit (Jan Modaal
met z'n 32.500 gulden kost het al minstens netto
80 gulden per maand), dat voor de lagere inko
mens compenserende lastenverlichtingen nood
zakelijk zijn. Maar dan nog is de opbrengst van
deze operatie aanzienlijk. Of de suggestie van
Albeda veel werkelijkheidszin heeft moet ech-

beperken van het inkomen van weduwen die
naast hun AWW-uitkering werken of een pen
sioen va n hun overleden echtgenoot genieten
(hier is sprake van een ongelijkwaardige situa
tie ten opzichte van weduwnaars)

doorvoeren van een minimumziekenfond
spremie, ook voor part-timers.

optrekken van het BTW-tarief voor luxe voe
dingsmiddelen van 4 naar 18 procent

vooral jongere werklozen eerder een baan la
ten aanvaarden op straffe van het intrekken
van de uitkering.

de bijstandsuitkering aan notoire werkweige-
raars verlagen.

Nergens 'n lichtpunt

Volgens het tijdschema van de begrotingsbe
sprekingen moet het kabinet volgende week al
de eerste beleidskaders vaststellen en dus zeg
gen: daar moet het mes in. De toestand is echter
zo erg en lijkt zo onoplosbaar („Er zit nergens
licht", aldus een toehoorder in de minister
raadsvergaderingen van deze week) dat een
forse achterstand niet denkbeeldig is. In de
tweede helft van deze „zomer" moet duidelijk
worden wie wat moet gaan inleveren. Nu al
staat als een paal boven water dat iedere Ne
derlander wel een veer zal moeten laten. „Er
moet fundamenteel worden ingegrepen, anders
komen we er niet uit", was de conclusie van
het verhaal dat minister Van der Stee deze
week in de ministerraad hield. „De rek is er
uit, de oplossingen voor van vroeger helpen
niet meer, we staan er allerberoerdst voor".
Veren zullen we allemaal zeker moeten laten,
de vraag is alleen nog hoeveel en hoe groot ze
voor een ieder zullen zijn.

ARJEN BROEKHUIZEN

1RACAS-MEXICO STAD
'enezuela en Mexico heb-
hun prijzen van ruwe
met terugwerkende
:ht van 1 juli verhoogd,
blijkt uit verklaringen
het Venezolaanse minis-
van mijnbouw en ener-
en van de Mexicaanse
i latsoliemaatschappij Pe-

nezuela, een van de leden
de Organisatie van Olie-
;porterende Landen

?EC), heeft de prijzen van
middelzware en zware
olie met 0,60 dollar per
verhoogd. Ongeveer de
de Venezolaanse
'-export van 850.000 vaten
in 159 liter) per dag valt on-
deze verhoging. De prijzen
tussen 17,90 dollar
>r olie met een den-
at van 34 graden API, de

Mexico, dat niet tot de OPEC
behoort, heeft zijn olieprijzen
met een dollar per vat ver
hoogd. De Mexicaanse lichte
olie van standaardkwaliteit
kost nu 34,50 dollar per vat.
Mexico herziet zijn prijzen elk
kwartaal en volgt daarbij in
het algemeen het prijsbeleid
van de OPEC. Het land produ
ceert ongeveer twee miljoen
vaten per dag.

De prijsverhogingen door
Mexico en Venezuela vormen
een uitvloeisel van de minis
terconferentie van de OPEC
van vorige maand. Daar werd
besloten de priis van lichte olie
van standaardkwaliteit vast te
stellen op 32 dollar per vat.
Afhankelijk van de kwaliteit
en van de afstand tot de afzet

markten mogen de OPEC-lan-
den meer in rekening brengen
tot een maximum van 37 dol
lar per vat.

De directeur van de Indonesi
sche staatsoliemaatschappij
Pertamina, Piet Haryono,
heeft vrijdag verklaard dat
zijn land de olieprijzen wel
licht volgende week zal verho
gen in het kader van de
OPEC-besluiten. Indonesië zal
echter pas een beslissing ne
men wanneer bekend is wat
Saoedi-Arabie met zijn prijzen
gaat doen, zo zei hij. Op het
ogenblik kost de Indonesische
olie van standaardkwaliteit
nog 31,50 dollar per vat. Voor
soorten van betere kwaliteit
,worden prijzen tot 34,75 dollar
per vat gevraagd. Indonesië,
dat lid is van de OPEC, produ
ceert 1,59 miljoen vaten per
dag.

(KTR.04.07)

Opgewekte beurs

AMSTERDAM Het Dam
rak opende gisteren in een
opgewekte stemming, waar
aan de vaste tendens van
Wall Street niet vreemd
was. Hoewel de Newyorkse
beurs vrijdag haar deuren
gesloten houdt, wegens de
viering van onafhankelijk
heidsdag, putte men in Am
sterdam toch moed uit de
houding overzee. De interna
tionale aandelen lagen vast
in de markt, waarbij Kon.
Olie 2 hoger opende op
168.

Unilever werd 1,70 duurder

op ƒ119,20, Azko dertig cent
op 23,70, Philips eveneens
dertig cent op 18,50 en Hoog
ovens twintig cent op 17,80.
KLM moest enig terrein prijs-

dag. Van de bankaandelen was
ABN 2 hoger op 295 en
Amro bank 1 op 66,30. De
hypotheekbanken brokkelden
verder af.

De assurantiewaarden lagen
gevraagd. AMEV kon ruim 2
bijboeken op ƒ84,80 en Nat.
Nederlanden werd zeventig
cent hoger aangeslagen op
f 112,30, terwijl Ennia dezelfde
koersstijging vertoonde op
f 135. Ook de bouw was beter.
Bos-Kalis, die voor 200 min

aan orders heeft binnenge
sleept, opende fractioneel be
ter op 86,30, maar liep daar
na snel op naar ƒ87.50. HBG
was fractioneel beter op 64,
evenals Volker-Stevin op bijna
f 47. Van de uitgeverijen lag
VNU zeer vast in de markt
met een winst van 3,30 op
86,50. Elsevier werd 2 duur
der op 222,00. Ook Gist-Bro-
cades lag wat beter en op 27
werd veertig cent koerswinst
bereikt. De andere actieve
fondsen veranderden nauwe
lijks, alleen Pakhoed was
zwak met bijna 1 verlies op
ƒ38,60.

De aandelen ACF werden
vrijdag speculatief gevraagd,
wat het gevolg was van een
gunstig artikel in een financië
le rubriek. In de eerste periode
kwam het niet tot een note
ring en geprobeerd zou wor
den in de tweede periode als
nog tot een gedane koers te
komen. Verwacht werd dat
deze in de buurt van de advie
sprijs van 70 zou uitkomen.
Donderdag werd 65,50 be
taald. Vast lag ook Rijn-Schel-
de-Verolme met een winst van
fï,30 op ƒ44,80.

hooMfondsen

296.00 Nedlloyd Gr.
84.80 NMB
66,00 Ogem Holding

overige aandelen

AMA3

Asd Rubber

Asd Rijt.
Ant. Brouw.

Buhrm. Tetl.
CatvO O eert

ClfKlu^Key

N«1 Springs

Nutricia G8
Nljvwdal

205.00 0(r.
"9.00

Raauwljh

Id carl
Rohte Jlsk
Rommsnho*.
Ri|n-Sc helde

Schev. Expl.
Sch lumber gar

Goud am It

Hageme<|er
Hero Cons.
Hoe*'» Mach

Holdoh
HoJec

HALL Trust.
Holl. Klooe

HVAMyi eert

Vmf-Storfc
Verio eert.

Alg. Fondaenb.

America Fnd
Aad. Beiegg. O
Blnn. Bell. VQ

Interbonda"

Tokyo P
Unl-lnva

obligaties

i 37-81
3 Grb 46
ING 74-81

J 77-87
3 78-88

3 73-98

buitenlands geld

<Pri|s In guldens)
Amerikaanse do"»

:nP?to?

(100)

22.00
(100) 3.80

16.25

Belgische fr. (100)
mark (100)
(10.000)

CeneSaea d

fr. (100)

fr. (100)

Ruim 200 min aan orders
voor Bos Kalis Westminster

PAPENDRECHT - Koninklijke BosKalis Westminster NV
heeft, afgezien van de kortgeleden verworven pijpleidin
gopdracht van 460 min door de werkmaatschappij Naeap
BV in Saoedi-Arabie, in de afgelopen weken voor ruim 200
min aan opdrachten-geboekt. Deze zijn verdeeld over de
hoofdactiviteiten baggeren (ƒ108 min), constructiewerken
(ƒ77 min) en pijpleidingen (f 16 min).

Behalve de genoemde 200 min boekte de (constructie) deelne
ming Bos Kalis Nigeria Ltd. voor ƒ56 min aan opdrachten,
waaronder de bouw van een kademuur, een aanlegsteiger, een
scheepswerf^6 u^^re^'n^ van 660 havencomplex en een