Leids dierenasiel
zit barstensvol
Dieren te leen bi
Alpben se stieh ting
in alz'n glorie
Leids museum
toont vuursteen
hond
zoekt;
huis
1
üi -...
epubli
Vatica
ilomat
te km
leursq
tbben wij nog enige
latie tot vuursteen Als
van die gedachte betrekking
k iii*1 moeten afwegen tegen
'b HI,t gebruik van het of de
scus lursteen in de benzine-
!S|Ur
.•Visteker, zou ik moeten
bij it,
eerst^,
ie leijid,
ntie
'en: nauwelijks. Maar
ÜP (t is toch wel anders, naar
vaucjgebleken. Men geeft er
de Jflfs vrij hoog van op. Ga
..X kar eens ^'jken in het
ïjke Md-limburgse, waar de
^jf^Jlkstenen huizenhoge
avingen doen denken
de krijtrotsen langs de
5ei?*inaalkusten. In het
idelijk uiteinde van ons
j, zo tegen de
:utabele Vlaamse
perstreek aan (toch een
BBiuurstreek"?), is vuursteen
^Hen familiair als de slager
de bakker. Maar dan
HHP in het gesteente, dat
fgehakt moet worden. Er
zelfs nog een
t zan^ursteenmijn, bij het
u' 'katsje Ryckholt,
)nengesmolten met het
)ogmUeer dan
mderdduizendjarige
iheel, dat tegenwoordig
tatkundig door
45 ederlands-Belgisch-Duitse
"tnzen doorsneden wordt,
wisst)
>seient vuursteenmijn bij
fckholt is te bezichtigen.
iS, zc' kunt er bijna in afdalen,
rk'zaant bet is van huisuit een
ijn die door de meest
•imitieve en
.00 ulrSpronkelijke
lidlimburgse bewoners
jit werd geëxploiteerd:
"nsen met aapachtige
Jrukkingen op de bolle
en in onze tijden
tlgens een vondstnummer
en tftiteld met de naam
Is. L^anderthaler, beitelend,
10 «ikkend, snijdend en
id: ge
NPB.
lidl
■t"
Hens
Htdr
IKte
)lge
levend bijna 1UU.VUU jaar
geleden.
Het rijksmuseum van
Geologie en Mineralogie,
aan de Hooglandse
kerkgracht in Leiden, weet
er veel meer van. Zoveel,
dat er tot 29 september een
tentoonstelling is ingericht,
die onder de aanduiding
„Vuursteen" een fossiele
wereld op ons afstuurt in
vitrines en in
verduidelijkende teksten en
met foto's. Een expositie,
gebaseerd op het
verzamelenthousiasme van
meneer en mevrouw Velder
„oet Mastreech", die een
vuurstenen hart hebben en
hun collectie ter
beschikking hebben gesteld
van „Leiden" namens het
Natuurhistorisch Museum
in Maastricht. Bij de
officiële opening van de
Leidse tentoonstelling door
Geologische en
Mineralogische museum
directeur prof. dr. P. C.
Zwaan, hoorde ik deze
week een levend Limburgs
uit de mond van meneer
Velder, die, naar later
bleek, nog wel meer in
petto had voor een keihard
vervolg van de uitgebeelde
story.
Maar daar gaat het nu niet
om. In één van de zalen van
het rijksmuseum (gelegen
rond een zonnige
renaissance binnenplaats,
als een „quadrangle"),
vinden we een uitstalling,
een overzicht van de
Op mijn omwegen door stad en land kom
ik graag mensen tegen Elke morgen tussen
tien en elf uur kunt u mij telefonisch vertel
len wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Het. nummer van mijn geduldi
ge telefoon is 071-122244; u kunt dan naar
toestel 18 vragen.
Brokken 'Silex'
belangrijkste vindplaatsen
van vuursteen in Europa
aan de hand van materialen
en foto's; voorzover je die
vondsten „aan de hand"
kunt houden dan. Bij wijze
van introductie moet ik nu
vertellen, dat vuursteen een
verbinding is van silicium
(daarom heeft men het ook
uitentreuren over Silex,
zodat het als een wasmiddel
op ons overkomt) met
zuurstof. Een harde steen
die gevonden wordt op veel
plaatsen, waar zich kalk
bevindt. In Zuid-Limburg
laat vuursteen zich zien in
knollen, platen en „buizen",
in de meest fantastische,
onregelmatige vormen.
Vuursteen heeft en had een
hardheid waardoor het
geschikt was als grondstof
voor gereedschap dat door
prehistorische mensen
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubriek
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (of
soms ook wel een kat) beschreven die in het asiel verblijft
om daar een zekere dood tegemoet te gaan... tenzij het dier
een goed tehuis vindt. De in de rubriek beschreven hon
den zijn óf gevonden, óf door hondenbezitters naar het
asiel gebracht. Ze worden om uiteenlopende redenen afge
staan, vaak begrijpelijk, maar soms ook volslagen onzinnig.
De in „hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle goed
gezond, hebben een wormkuur ondergaan en zijn volledig
ingeënt. Tegen betaling van circa 60 gulden ten bate van
zwerfdieren zijn ze af te halen. Adres: Nieuw Leids Diere
nasiel, Besjeslaan 6b, Leiden. Tel.: 411670. Geopend di. t/m
vr. 10-12 en 14-17 uur, za. 10 tot 12 en 14-16 uur. Zondag en
maandag gesloten.
mammoeten, die nog veel
ouder zijn dan de
Neanderthaler met z'n
„beestachtig" voorkomen.
Het is nu waar te nemen in
de opstellingen van
„Vuursteen" in het
rijksmuseum van Geologie
en Mineralogie. De
voormenselijke eeuwen
waarin de Fred Flintstones
en familieleden
ronddartelden en
robbedoesden: de hele dag
maar jagen en beitelen en
hakken en huiden spannen.
Shakespeare had de grond
der dingen in de gaten. Op
de tentoonstelling is z'n
oordeel te vernemen:
„What's in a name That
which we call a rose by any
other name would smell as
sweet..." Als we een roos
anders zouden noemen, zou
die bloem net zo heerlijk
geuren...! Vuursteen of
hoornsteen ruiken en
geuren niet. Maar het is
alleszins de moeite waard
om er een kijk-toestand
rond te fabriceren. Onder
één naam: silex Waar dan
ook gebruikt: in Zuid-
Limburg, in België bij
Eben Emael), in Duitsland.
Kijk op de expositie maar
eens rond: je wordt er koud
onder.. Vanwege je
menselijke kom-af.
De opening van de
tentoonstelling werd
bijgewoond door betrokken
lieden: geschatten in het
academische vlak,
wethouder Schoute namens
culturele betrekkingen, en
nieuwsgierige andere
belangstellenden. Ze namen
er kennis van, dat door
verwering en infiltratie de
silex kleurrijker wordt. Je
kunt trouwens op de
tentoonstelling ook een
ZATERDAG 28 JUNI 1980 PAGINA 5
iZOEKERSAANTAL 'GEOLOGIE
1 J MINERALGIE' IN
ER JAAR VERVIJFVOUDIGD
LEIDSE COURANT
bouwplaat bekomen. Voor
een gulden zie je een
Neanderthaler bezig in een
grotachtig onderkomen, een
oude familie van bijna
100.000 jaar geleden die
kordaat bezig was met het
bewerken van botten et
cetera. Pa even frenetiek
aan de gang als ma. Er was
namelijk iemand bij de
hand om die taferelen voor
de twintigste eeuwers vast
te leggen Alles in eigen
beheer uitgevoerd, in dit
rijksmuseum, vertelde
directeur prof. Zwaan.
Vuursteen in kazematten
van een geologische
evolutie; in lagen die er
jonger of ouder uitzien.
Geef dat maar eens aan een
nageslacht prijs, via een
opstelling. Het gebeurt nu
in Leiden, tot even na het
begin der herfst. Kijk op
een versteend eerder
gebeuren. Als je niet verder
terug kunt kijken dan de
byzantijnse mozaïeken, is
het bezoek aan „Vuursteen"
een twijfelachtige
onderneming. Maar het
prehistorisch verleden
breekt baan. Luister alleen
maar naar het hoofd van de
educatieve dienst van
Geologie en Mineralogie,
mevrouw drs. E. van der
Wilk: „er is sprake van een
popularisering binnen ons
museumwezen. Vier jaar
geleden hadden we 4000
bezoekers per jaar. Vorig
iaar, vier jaar later dus,
Kwamen 21.000 mensen
naar ons museum. Vooral
de jeugd neemt toe. De
belangstelling is niet alleen
meer op academisch niveau.
Zoals mevrouw Van der
Wilk zegt: ,je moet je
museum interessant maken
voor iedereen
Werkbezoek
mr. Vrolijk
aan Noordwijk
NOORDWIJK Mr. M. Vro
lijk, commissaris van de Ko
ningin in Zuid-Holland,
brengt maandag een werkbe
zoek aan de gemeente.
s Morgens om tien uur arrive
ren de commissaris en zijn
vrouw bij het raadhuis, waar
zij door burgemeester en me
vrouw Bonnike worden be
groet. Na deze ontvangst,
waarbij ook de wethouders
aanwezig zijn, brengen de bei
de dames een bezoek aan het
Kinderziekenhuis aan het Lin-
denplein, terwijl mr. Vrolijk
met het college van Burge
meester en Wethouders gaat
vergaderen. Om elf uur maakt
het college met de heer en me
vrouw Vrolijk een rondrit
door Noordwijk aan Zee,
waarbij een bezoek wordt ge
bracht aan de expositie van
schilderijen (Lex Heiligers) en
tekeningen (Bittenbinder) in
de Kapel aan de Hoofdstraat
en aan de museumboerderij
van het Genootschap Oud-
Noordwijk. Het gezelschap
rijdt vervolgens naar het Lan-
geveld, waar in „De Witte
Raaf' de lunch wordt ge
bruikt.
's Middags om twee uur gaat
men camping De Wit bezichti
gen en daarna staat een be
zoek aan het psychiatrisch zie
kenhuis „Sancta Maria" op het
programma. Daarbij zal spe
ciaal aandacht worden ge
schonken aan de muziekthera
pie onder leiding van de
Noordwijkse musicus Van Gel
der. De tijd die over is, zal
worden gebruikt voor een ron
drit door Noordwijks mooiste
buitengebied, waar mr. Vrolijk
enige tijd geleden de uitgebrei
de jeugdherberg „De Duinark"
opende.
In de middaguren is mevrouw
Vrolijk gaste in de burgemees
terswoning, waar zij samen
met mevrouw Bonnike een
aantal vertegenwoordigsters
van Noordwijkse vrouwenor
ganisatie ontvangt. Om vier
uur heeft commissaris mr.
Vrolijk in de raadzaal een „on
derons" met de raadsleden.
Men heeft voor deze vorm ge
kozen, omdat acht van de ne
gentien raadsleden als gevolg
van vakantie of andere om
standigheden niet aanwezig
kunnen zijn. Het gesprek
vindt plaats achter gesloten
deuren.
VOOR PUK KWAM NIEMAND OPDAGEN
ALPHEN AAN DE RIJN Met een
cavia lopen te „leuren" omdat zoon- of
dochterlief er bij nader inzien toch
geen zin in heeft, hoeft nu niet meer in
Alphen. Stichting Rijnstreek Actief, de
stichting die tevens de Alphense die
renambulance beheert, is aan een
uniek project begonnen. Vanaf eind au
gustus kan men bij de stichting terecht
voor een klein huisdier. Niet om te ko
pen wel te verstaan. Men kan een ca
via, tamme rat of muis lenen! Er be
hoeft voorts geen geld te worden uitge
geven aan voedsel of kooien. Men
krijgt het dier mee, kosteloos. Komt
men tot de slotsom dat het kind er na
enkele dagen niet meer naar omkijkt,
het dier niet „behoudt", kan het zonder
meer aan de stichting worden terugge
geven.
Dit idee is van initiatiefnemer Arie de
Graaf gekomen die meende dat het dier
niet het slachtoffer mag worden van de
wisselvallige stemmingen van het kind
dat dan graag een dier koestert en er een
volgend moment niet meer naar omkijkt.
Woordvoerster van de stichting Joke
Spruyt legt uit dat het kind op deze wijze
het best met zichzelf kan uitmaken of het
nu wel of niet een dier wil verzorgen.
Valt het tegen, dan wordt het dier niet
aan de kant geschoven met alle gevolgen
van dien, en zijn de ouders geen geld
kwijt. Het diertje*in kwestie gaat gewoon
terug naar de stichting en wacht daar op
een nieuwe misschien dan vaste verzor
ger. Joke Spruyt: „In principe mag het
kind het dier houden voor een periode
van twee weken. Heeft hij of zij, dan nog
niet besloten het dier te houden, wordt de
proeftijd gewoon verlengd. Besluit het
kind dat het diertje mag blijven, dan ver
wacht de stichtinjg een bijdrage ten hoogte
van een kostprijs". Een uniek initiatief
van de stichting die al eerder in het
nieuws kwam met ideeën om het kind
vertrouwd te laten raken met het dier. Op
d;t moment geeft Ane de Graaf onderwijs
in een zaaltje bij de Alphense kinderboer
derij in het Bospark. De jeugd vanaf tien
jaar wordt op luchtige en speelse wijze ge
leerd hoe omgegaan moet worden met het
dier, wat bijvoorbeeld het verschil is tus
sen een marmot en een cavia etc. Voor de
allerkleinsten wordt ook gezorgd en op
speciale dagen mogen ook zij met De
Graaf en de beheerder van de kinder
boerderij dieren bekijken en vasthouden.
De Graaf meent dat de liefde voor het
dier niet vroeg genoeg kan worden bijge
bracht. De stichting heeft zojuist een nieu
we (tweede) dierenambulance in gebruik
genomen. Het aanbod van dieren in nood
is thans zo groot dat dit een dringende
noodzaak werd. Reden voor een groot
aantal vrijwilligers oud papier op te halen
en het bedrag voor ambulance (prijs
20.0000,-) beetje bij beetje bij elkaar te
sparen.
Robert J. Blom
honderden eeuwen gebruikt
is.
De oudste vuursteenmijn in
ons land, bij Ryckholt, werd
ongeveer 5000 jaar geleden
al gebruikt voor de
ontginning van vuursteen
(hard, o zo hard) die door
heel Noord- en West-
Europa verhandeld is. Ons
wordt onderwijl geleerd,
dat het gebruik van
vuursteen als bouwsteen
zeldzaam is (een paar
kastelen in België zijn er
overigens uit opgetrokken,
dicht bij de Nederlandse
grens). Op de expositie
wordt ons verder verteld,
dat vuursteen, ondanks z'n
hardheid, prachtig rond
grind kan worden. Dat is
trouwens ook te zien in de
permanente tentoonstelling
van het museum op
verdieping twee: „Processen
aan de oppervlakte van de
aarde". Dat is een onderdeel
van de, ook gisteren,
'geopende zaal
„Systematische mineralogie
en petrologie", die in het
kader van de voortdurende
renovatie van de
permanente tentoonstelling
opnieuw werd ingericht.
Vlak in de buurt van
Vulcanologie, waar je als
argeloze bezoeker ook even
van staat op te kijken; zo
boeiend is dat
Terug naar „Vuursteen", de
doorgroefde display rond
een era die telt in
honderdduizenden jaren.
Plaatjes en „vuurpijlen"
van culturen; een puntig
stukje (vuur)steen uit een
onmenselijke tijd her. De
tijd ook, waarin (nu) fossiele
olifanten en botten van
jachtdieren als
werktuigen om de hoek
kwamen kijken; en ook
LEIDEN Het Nieuw Leids Dierenasiel aan de Besjeslaan
waar de familie Tiele de scepter zwaait, zit op het ogenblik
barstensvol prachtige honden die door niemand worden op
gehaald. Vooral in deze vakantieperiode worden heel wat
zwerf- of loslopende honden naar het asiel gebracht, terwijl
de dierenliefhebbers het, voor wat betreft de aanschaf van
een huisdier, al weken laten afweten. Het gevolg is dus dat
de familie Tiele het extra druk heeft om het alle viervoe
ters naar de zin te maken. Nog meer naar de zin zouden de
honden het natuurlijk hebben als zij een echt thuis zouden
krijgen en Wil Tiele vraagt daarom aan hen die toch van
plan zijn een hond te nemen eerst even een kijkje te komen
nemen in het asiel aan het Besjeslaantje.
Er verblijven op het ogenblik een aantal herdershonden, wat
bastaards die op herders lijken, wat bouviers, zes lieve jonge
hondjes van een paar maanden, een echte Ierse setter en wat
schapedoesachtige bastaards.
Voor 'Puk', de hond van vorige week kwam niemand zelfs maar
kijken. Ook voor Dino de hond van de week-voor-Puk, had nie
mand interesse en daarom willen de Tiele's nu maar eens een
jonge hond proberen te 'slijten' via deze rubriek. „Eigenlijk ho
ren de oudere honden vóór te gaan, maar als er steeds zo weinig
belangstelling is voor deze honden, is het misschien verstandiger
het eens met een jonge hond te proberen. Ik begrijp niet waar
om ze Puk niet zijn komen ophalen het is echt een vreselijk leu
ke hond. Ik vermoed dat het de vakantietijd wel zal zijn. Mis
schien dat een jonge hond het beter 'doet'", aldus Wil Tiele.
Die jonge hond van deze week heet Karim. Een teefje van 3
maanden. Zij is een speels, nog niet helemaal zindelijk beestje
dat op 5 juni naar het asiel werd gebracht door de dierenambu
lance. De vorige eigenaren van de jonge speelse viervoeter, kon
den er door omstandigheden niet langer voor zorgen. Karinj
heeft een beetje langharige zwart met bruine vacht en lijkt een
een beetje op een Gordonsetter, maar is het niet. De Tiele's hou
den het op een kruising van een setter en misschien een herder.
De jonge Karim zal dus nog flink groeien. Aandacht en begelei
ding is voor haar een noodzaak. Het beestje moet tenslotte nog
worden opgevoed.
Reden van de stichting Rijnstreek actief, bij de nieuwe dierenambulance
V
"1eudige Karim.