u Goddelijke eer voor Roemeense president Britse vakbonden in financiële problemen Westen wilgeen top met Derde Wereld amsterdam sail'80 amro bank ai Begins meerderheid kalft verder af Premier Gandhi staat nu alleen Vietnamezen vallen Thailand binnen Oi C BUITENLAND LEIDSE COURANT HET BINNENHOF DINSDAG 24 JUNI 1980 PAGINAjjjgfyJL PERSOONSVERHEERLIJKING CEAUSESCU NEEMT ONGEKENDE VORMEN AAN f Guardian-verslaggever Michael Dobbs was onlangs in Roemenië, het land dat weliswaar lid is van bet War schaupact en de Comecon, de militaire en economische organisaties van bet Oostblok, maar met redelijk succes een politiek nastreeft die niet op de eerste plaats is ge baseerd op het lopen aan de Moskouse leiband. In het onderstaande artikel gaat Michael Dobbs in op per soonsverheerlijking rond president Ceausescu, die on langs door een van zijn hofdichters werd uitgeroepen tot „God der leken". BOEKAREST Op wel licht de Noordkoreaanse president Kim il Sung na wordt geen politicus zo ver eerd als de president van Roemenië, Nicolae Ceauses cu. Op zijn 62ste verjaardag werd Ceausescu door een van zijn favoriete hofdich ters uitgeroepen tot „god der leken". Als hij spreekt is zijn stem zo „welluidend", aldus de dichter, dat zijn woorden overal ter wereld worden gehoord. Mocht Ceausescu over goddelijke eigenschappen beschikken, dan is het museum van Roe meense geschiedenis in het centrum van Boekarest zijn tempel. Het museum staat vol met offerandes, opgedra gen door een dankbaar volk. Het opvallendste is een le vensgroot portret van Ceau sescu en zijn invloedrijke vrouw Elena, waarop zij staan afgebeeld als een go- denpaar dat ten hemel stijgt en wordt begeleid door jon ge communisten met een en gelachtig gelaat en witte duiven die het Roemeense streven naar vrede symboli seren. De persoonsverheerlijking rond Ceausescu gaat gepaard met een duidelijke voorkeur voor zijn familieleden, die hoge functies krijgen. Ceauses- cu's vrouw, de 61-jarige Elena, eerder al uitgeroepen tot „we tenschappelijk opperheer" over Roemenië, is nu benoemd tot eerste plaatsvervanger van de premier. Zij is tevens ver antwoordelijk voor het poli tiek beleid en houdt toezicht op de zuivering die op dit mo ment plaatsvindt onder de le den van de communistische partij. Mevrouw Ceausescu wordt door haar ondergeschik ten beschreven als een wraak zuchtige en dominerende vrouw die niet snel iets ver geet. Wie haar tegen de haren instrijkt kan zijn carrière wel vergeten. Tot de Ceausescu- clan behoort ook diens zoon Nicu, die reeds geruime tijd se cretaris is van de jongerenaf deling van de partij en onlangs ook is benoemd tot secretaris van het Roemeens parlement Verder bekleedt een zestal fa milieleden belangrijke functies in de communistische partij en het regeringsapparaat. Traditie Roemeense regeringsfunctio narissen rechtvaardigen de persoonsverheerlijking door te zeggen dat Roemenië een lan ge traditie van sterke leiders heeft. Uit hun woorden kan men opmaken dat ze de per soonsverheerlijking van Ceau sescu onontbeerlijk achten voor het streven naar een on afhankelijke buitenlandse po litiek binnen het Sovjet-blok. Ceausescu wordt regelmatig vergeleken met Roemeense helden uit het verleden, het geen onder meer blijkt uit een tentoonstelling die op dit mo ment in het museum van Roe meense geschiedenis wordt ge houden. Reusachtige wandkle den tonen Ceausescu temidden van middeleeuwse prinsen, zoals Michaël de Dappere, die zijn hele leven tegen de Tur ken heeft gevochten om de onafhankelijkheid van Molda vië (een Roemeense provincie) te behouden. Maar Ceausescu wordt ook vaak alleen aanbe den. De bijdrage van het mi nisterie van watervoorziening bestaat uit een massief zilve ren beeld van de Roemeense president met een scepter in zijn hand. Het geschenk van de vakbond van componisten lijkt meer op zijn plaats: liedjes ter ere van Ceausescu. Teleurstellend Vergeleken bij het museum van Roemeense geschiedenis zijn de aandenken aan Ceau sescu in zijn ouderlijk huis in het dorpje Scornicesti enigs zins teleurstellend. De weg naar het huis dat nu wordt be woond door Ceausescu's zus en haar man (die door de dorps bewoners spottend de hertog en hertogin van Scornicesti worden genoemd omdat ze een aantal sleutelposities in de streek bezetten) is ruim van te voren afgesloten. In het dorps museum hangen foto's van Ceausescu en enkele tekenin gen waaruit men de enorme vooruitgang kan aflezen die Scornicesti onder Ceausescu's leiding heeft doorgemaakt. Het dorpje lijkt goed te gedijen door de banden met de Roe meense president. Wat de graanproauktie betreft zijn de collectieve boeren niet te evenaren en het gebied trekt veel industrie aan. Er staan zes fabrieken, waaronder een au- tofabriek van Dacias, de Roe meense versie van de Renault. Tijdens mijn rondreis door Roemenië heb ik nergens zo goed gegeten als in het dorps- restaurant van Scornicesti waar de kaart eindelijk eens iets anders bood dan varkens vlees. Hoewel Scornicesti trots is op zijn beroemde plaatsge noot worden de dorpelingen er soms ook wel eens moe van. Toen de plaatselijk voetbalclub promoveerde naar de eerste divisie besloot het bestuur de naam van de club te verande ren in FC Olt (Olt is de naam van de streek). Volgens de ge ruchten hebben ze dat gedaan omdat geen enkele tegenstan der een doelpunt zou durven maken zolang de club naar de geboorteplaats van president Ceausescu, Scornicesti, zou zijn genoemd. Voeding voor Siamese tweeling Met een zuigfles in lin ker- en rechterhand voedt Nancy Ober maler uit Chicago haar twee met de hoofdjes aan elkaar gegroeide dochtertjes. De twee ling woog bij de ge boorte 2123 gram en nu achteneenhalve kilo. Eind juli zal men gaan onderzoeken of belde meisjes langs operatie ve weg gescheiden kunnen worden. JERUZALEM De parlementaire meerderheid van de Israëlische premier Menachem Begin is gis teren nog kleiner geworden, nu twee leden van de democratische beweging uit de coalitie zijn gestapt. Shilomo Eliyahu en Shafik Assad van deze kleine groepering hebben verklaard dat zij Begin niet meer steunen en een eigen partij zullen oprichten, die naar eigen inzicht voor of tegen de regering zal stemmen. Begin kan nu nog rekenen op 63 leden van het 120 man sterke parlement. De mogelijkheid is niet uit gesloten dat nog meer leden van de democratische beweging uit het parlement zullen stappen, waarmee Begins meerderheid de finitief verdwenen zou zijn. Bij ongeregeldheden op de bezette westelijke Jordaanoever zijn zeker vijf Palestijnen gewond geraakt door schoten van de Is raëlische grenspolitie. Dit gebeurde tijdens een betoging voor de universiteit van Bir Zeit bij Ramallah. De Veiligheidsraad van de VN komt vandaag bijeen om te spre ken over de plannen van Israël om Oost-Jeruzalem op te nemen in een nationale hoofdstad Jeruzalem.. Het besluit werd bekend gemaakt, nadat secretaris-generaal Kurt Waldheim zijn bezorgd heid had uitgesproken over berichten, dat Begin zijn bureau wil overbrengen naar het (Arabische) Oost-Jeruzalem. (Vervolg van voorpagina VENETIë De zeven westerse industriesta ten willen geen topconferentie met.de lan den van de Derde Wereld, zoals de commis sie-Brandt onlangs in haar rapport over de verhouding tussen de arme en rijke landen heeft voorgesteld. Dit hebben de „Zeven" na hun economische topconferentie in Venetië bekendgemaakt Wel gaat men de ontwikke lingshulp verhogen. In Venetië werd verder bekend dat de komen de tien jaar sterk het accent zal worden geleg op het gebruik van andere vormen van energie dan olie. In 1990 wil men voor een tegenwaarde van 20 miljoen vaten olie per dag over alterna tieve energie uit kolen, gas, nucleaire centrales, zonnewarmte en synthetische produkten be schikken. Ter vergelijking: thans importeren de „Zeven" zo'n 32 miljoen vaten olie per dag. Een van de mogelijkheden om aan deze eisen te voldoen is volgens de verklaring van de „Ze ven" een verdubbeling van de kolenproduktie in de tien komende jaren. Ten aanzien van de groei van de kernenergie heeft men geen streefcijfer genoemd maar wel „de wezenlijke betekenis van nucleaire kracht voor een betere verzekerde energievoorziening" beklemtoond. Verder is afgesproken geen nieuwe elektrici teitscentrales meer te bouwen die op olie draaien, de industrie tot de ontwikkeling van zuiniger auto's aan te sporen, en het benzine verbruik met een verhoogde belasting af te remmen. De besluiten van de westerse leiders zullen ook voor Nederland rechtstreekse gevol gen hebben omdat is afgesproken de gestelde doelen ook „binnen het kader van de EG te gaan verwezenlijken". Centrale gedachtengang achter de Venetië-be- sluiten is de hardnekkige koppeling tussen olie- ïnvoer en de economische groei te breken. Hiermee wil men de olie-exporterende landen (OPEC) van repliek te dienen op de schoksge wijze verhogingen van de olieprijzen, die als onverantwoordelijk en ontwrichtend voor de wereldeconomie worden beschouwd. Met name wijzen de „zeven" op de gevolgen van de olie prijs-stijgingen voor de Derde Wereld. Alle ont wikkelingshulp die de rijke landen de afgelo pen twee jaar nebben gegeven is opgegaan aan de duurdere olieïmporten voor de ontwikke lingslanden en is dus in feite weer in de olie- -uitvoerende landen terecht gekomen. Sanjay Ghandi. NEW DELHI Sanjay Gandhi, de 33-jarige zoon van de Indiase premier, mevrouw Gandhi, die gisteren bij een vliegtuigongeluk omkwam, had al op jeugdige leeftijd een invloedrijke positie in de Indiase politiek verworven. Veel Indiërs beschouwden hem als een serieuze kandi daat voor de opvolging van zijn moeder als eerste mi nister van India, maar het ongeluk heeft een abrupt einde gemaakt aan Sanjays stormachtige politieke car rière. Hij was op 14 december 1946 in Allahabad geboren, leerde in Engeland voor automonteur en werd op 24-jarige leef tijd directeur van een staatsautomobielfabriek. Een half jaar nadat zijn moeder in 1975 de noodtoestand voor India afkondigde, werd hij lid van het uitvoerend co mité van jongeren van de Congrespartij en trad hij op als verdediger van de maatregelen van zijn moeder. Hij verde digde de campagne van geboortenbeperking, gedwongen sterilisatie en krotopruiming, waarvoor hij door zijn poli tieke tegenstanders fel werd aangevallen en die leidde tot een verkiezingsnederlaag van Indira Gandhi in 1977. Gedurende de 33 maanden dat de oppositionele Janata- partij het roer in handen had, werkte hij nauw met zijn moeder samen in de strijd die mevrouw Gandhi moest le veren tegen beschuldigingen van machtsmisbruik tijdens de periode dat de noodtoestand van kracht was en tegen pogingen van de oppositie om haar terugkeer in de politiek te verhinderen. Mevrouw Gandhi bracht een week in de gevangenis door en Sanjay dertig dagen, maar na haar terugkeer als pre mier werden de aanklachten tegen „de kroonprins" gese poneerd. Vooral tijdens de noodtoestand heeft Sanjay een invloedrij ke rol gespeeld. Hij gaf opdrachten aan het kabinet en leek een dominerende positie in te nemen in de kring van advi seurs van zijn moeder. Belangrijke ministers die hem voor de voeten liepen werden ontslagen en zakelijke concurren ten moesten het veld ruimen. In een jaar tijd breidde hij de jongerenorganisatie van de Congrespartij uit tot 5.5 miljoen leden. Zijn dikwijls drieste optreden maakte hem tot onderwerp van verguizing en bewondering. Hij sprak kort en duide lijk en wist grote menigten voor zijn toespraken te interes seren, vooral in verkiezingstijd. De plotselinge dood van Sanjay Gandhi zal volgens politie ke waarnemers in de hoofdstad New Delhi ingrijpende ge volgen hebben voor de Indiase politiek. Een Indiase commentator zei: „Mevrouw Gandhi is nu al leen, er is niemand die ze nu nog kan vertrouwen." Gotbzadeh: gegijzelden wellicht spoedig vrij PARIJS De Iraanse minis ter van Buitenlandse Zaken, Gotbzadeh. heeft gisteren in Parijs op doorreis uit Genève verklaard, dat het nieuwe par lement „binnen vier of vijf weken een gunstige beslissing zou kunnen nemen" inzake de kwestie van de gijzeling van de Amerikanen in Iran. Een onvoorwaardelijke vrijla ting is niet mogelijk. „De Ver enigde Staten zullen concessies moeten doen, sommige econo misch, andere politiek", zo zei hij. „Het lot van de gijzelaars hangt van het gedrag van de VS af". Motorbenden teisteren Osaka TOKIO (AP) Motorrijders benden en jeugdige automobi listen hebben zondag de stra ten van Osaka geterroriseerd en een plundertocht gehouden waarbij een persoon om het le ven is gekomen en vele ande ren gewond raakten, zo heb ben Japanse kranten gisteren bericht. De politie bevestigde dat een aantal incidenten had plaatsgevonden maar men gaf geen bijzonderheden. De Ja panse kranten schreven dat 125 woeste rijders waren gear resteerd. De politie schat dat er ongeveer 365 motorbendes in Japan zijn met ruim 24.000 leden. (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De machtige Britse vakbonden verkeren in geldnood. Hun inkomen gaat in dalende lijn omdat ze elke maand duizenden leden verliezen ten gevolge van de stijgende werkloosheid. Ver wacht wordt, dat Groot-Brittan- nië volgend jaar twee miljoen werklozen zal tellen. Een opvallend voorbeeld is de tweede grootste vakvereniging van het land, na melijk van de metaalarbeiders. Bedoelde bond heeft net een banklening van 3,6 miljoen gulden afgesloten, om het ver schuldigde stakingsgeld te kunnen betalen aan zijn leden uit de staalsector, die in de eerste hélft van dit jaar drie maanden lang verlamd werd door een uitzichtloos sociaal conflict. De 180 employé's van die vakvereniging hebben van secretaris-generaal John Boyd vernomen, dat ze hun laatste loons verhoging van 20 procent niet met terug werkende kracht zullen krijgen. Hoewel deze bond schatrijk is - zijn aandelenpor- tefeuille vertegenwoordigt een kapitaal van 10 miljoen pond - lijdt hij gebrek aan klinkende munt Een hogere lening aan gaan lijkt onverstandig, want het geld is te duur. De staalstaking heeft deze vakbond van 1.250.000 metaalarbeiders ruim zes miljoen gulden gekost in de vorm van stakings geld, dat betaald moest worden aan 15.000 staalarbeiders. Net zoals alle andere grote vakverenigingen weigert hij zijn geïnves teerd kapitaal aan te tasten. Alle Britse vakbonden verhogen per 1 januari hun jaarlijks contributiegeld, maar het zal dan nog duren tot in april 1981 eer hun inko- men groter wordt. ADVERTENTIE 6-12augustus Eeri grootscheeps nautisch evene ment. Een imposant festijn van trotse vier- en driemasters.Van barken en fraaie jachten. Met spiegelgevecht, wedstrijden, exposities en vermaak. 't Programmaboekje Sail '80 is nu te koop voor f 5,- bij alle Amro banken. Een zowel handzame als leerzame wegwijzer Met achtergrondinformatie en reisverslagen. Met alle gegevens over dit geweldige 7-daagse gebeuren. En met een interessant praktisch voordeel. Want in dit boekje is ook de NS-reductiebon opgenomen: 50% korting op'n enkele reis. #40% korting op'n retour. BANGKOK Honderden Vietnamese militairen zijn gisteren bij het aanbre ken van de dag van Cambodja uit Thai land binnengevallen onder dekking van artillerie en raketvuur. Zij hebben drie dorpen en twee kampen met Cam bodjaanse vluchtelingen bezet. Thai land wierp infanterie, zware artillerie en straalbommenwerpers in de strijd, maar slaagde er niet in de Vietnamezen te verdrijven. Van Thailandse militaire zijde wordt vernomen dat er teminste 30 Thailand se militairen zijn gesneuveld en 120 ge wond. Functionarissen van westelijke hulporganisaties zeggen dat de zieken huizen in Aranyaprathet, 200 km ten oosten van Bangkok, „overvol zijn met talloze gewonden". Het bericht dat er circa duizend van de 175.000 Cambon- jaanse vluchtelingen in de kampen zijn ■gedood, is nog niet bevestigd. Van westelijke diplomatieke zijde wordt vernomen, dat de invallers 1200 tot 1700 man sterk zijn. Aanleiding tot de inval schijnt het plan tot vrijwillige repatriëring van Cambodjaanse vluch telingen te zijn. De door Vietnam ge steunde regering in Phnom Penh heeft het plan krachtig afgekeurd. Zij ziet er Overval op geldtranspor buit 4,7 mini MOENCHENGLADB, Drie gemaskerde hebben gisteren bij val op een geldtrai Moenchengladbach, drijn-Westfalen, 4,3 mark (ca. 4,7 miljoen buitgemaakt Volgens de politie hi onbekende daders de der in het centrum van ,i opgewacht en hen ged de stad uit te rijden. Ee medewerker van het g< sportbedrijf werd me bedwelmd. Later werd de chauffeur en de van de geldtransporten een verdovend midd werkt. Daarop werd de neninhoud overgeladen andere auto waarmee ders vluchtten. SSIE Vakantie oorden in Sp; bewaakt ,g ei dreig - ,B taf1 JE MADRID (AP) genten in uniformen burger bewaken de zui Spaanse vakantie-oord dat leden van de Basr scheid i n gs be weging teren hadden gei" bommencampagne tej risten te beginnen, v< baar met die van voi die de dood van zeven veroorzaakte. De tijdslimiet die ETA-leden op 12 uur dags was gesteld, liep af zonder dat zich inci voordeden. In Fuengii de Costa del Sol ontplol dagmorgen een bom leeg restaurant, zonder slachtoffers vielen. De vermoedde dat het een dig ontplofte bom van was. ;kl "d: Staking in Sovjetfabriek LONDEN In een vra 1 *™L genfabriek in Kama Sovjet-Unie is vorige w v~ durende vier uur het bu,,en Is Die toegc and i Jts „0| luizend de la Izen ning vei Rij en een e ode u Konin en W hei «hecht Grebt ordt e« nat -ifi d, >d® n *n off10? late iet het sticht i heer zn. Zijn ide ge derlanc neergelegd. Volgens de cial Times, die dit bei seert op mededeling Westerse zakenlieden kou, legden de arbeidt werk neer om te prof tegen het tekort aan middelen. De zakenlieden zoudei gens het Britse blad zei fabriek aanwezig zijn toen de staking plaatshi het conflict is opgelost 1 zij niet mededelen. Sedert enkele weken Westerse media meldi maakt van stakingen Sovjet-Unie, die door d jet-autoriteiten werdei kend. Het betrof stakin de auto-industrie in Go in de Togliatti-fabrieker 1932, 2 nabij is op voltoc van zi' Benoeminger »n< Surinaamse legertop 1 de* PARAMARIBO De £J®ei terraad van Suriname .w goedgekeurd dat enkel (erari der-officieren van he"- - naamse leger worden b tot officier. Dat meldt rinaamse persbureau Skn Sergeant-majoor Desi 1 se, lid van de nationale i re raad, is benoemd tot en troepencommanda sergeant Roy Horb, ei lid van de NMR is b tot kapitein en garnizo< zernecommandant. Si majoor Henk Fernandi noemd tot kapitein en jonscommandant Staking bij magistratuur Rome een manoeuvre in om haar vijanden te versterken en had met tegenmaatrege len gedreigd. De aanval begon met een artilleriebe schieting van de drie vluchtelingen kampen langs de grens. De Cambodja- nen vluchtten in paniek verder Thai land binnen en spraken van veel doden en gewonden. moe eidei gerei dii kgi Rome De substituu d va eieren van justitie in on staken vandaag en in gste uit protest tegen de hu i tof ziens onvoldoende be zili; ming van rechters en bare aanklagers die zie LvlU zaken tegen terrorising zighouden. In een maandag uitgi verklaring herdenken substituuts hun colleg; Amato, die gisterochl Rome werd doodgeschol beschuldigen zij de woordelijke instanties, zeggen zij, Amato „in ef ledig isolement lieten, hem enige werkelijke geven", terwijl hij een 'rijk onderzoek instelde de terreur van uiterst re a s u Ji iot U Complot ont< in Jamaica d KINGSTON In Ja zijn een politicus en tairen aangehouden, wordt in Kingston deeld dat zij ervan vei worden een staatsgrei1 hebben beraamd. Er waren plannen onl een wapenopslagplaats overen, de stafchef van ger te doden en premii *i chael Manley tot aftrö ii dwingen. 01 ntdl It np nni

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1980 | | pagina 8